infinite Beauty - Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

vervuiling en migratiebelemmeringen zoals dammen,
dijken en gemalen. In het kader van het Europeese aalplan
wordt er nu in Nederland beperkt gevist tijdens
de migratieperiode in de herfst, maar of dat voldoende
is voor een verbetering van de aalstand is nog de vraag.
Het kweken van paling in gevangenschap zou betere
mogelijkheden kunnen bieden voor de consumptievraag
en het herstel van de natuurlijke populaties. Dit
wordt echter belemmerd door het gebrek aan kennis
over de fysiologie van het zwemgedrag en de ecologische
omstandigheden van hun voortplanting. Enkele
jaren terug is het Leidse onderzoekers gelukt om hormoonbehandelde
dieren tot voortplanting in gevangenschap
te brengen, maar de palinglarven waren nog
niet lang in leven te houden.
Meer kennis is noodzakelijk over de natuurlijke migratie
en reproductie en dit zou kunnen komen door
de dieren via zenders op weg naar de Sargasso-zee te
volgen. Eerdere pogingen de palingen op hun reis naar
de paaigronden te volgen met satellietenzenders bleven
echter zonder succes. Deze zenders waren groot
en zwaar en zorgden voor opwaartse druk door het
noodzakelijke drijfvermogen van de zenders, die na
een vooraf geprogrammeerde tijd los moesten laten
om aan het wateroppervlak de data naar een satelliet
door te sturen. De zenders verstoorden zo waarschijnlijk
de cruciale efficiëntie van de “anguilliforme” – palingachtige
– zwembeweging, de beweging van het hele
lichaam in plaats van alleen met de staart.
De komende drie jaar wordt er bij het Instituut Biologie
Leiden (IBL) nieuw fysiologisch onderzoek gedaan
naar het zwemgedrag van migrerende palingen. Het
door NWO gefinancierde project, middels de VENIbeurs
aan dr. Christian Tudorache, heeft twee hoofddoelen:
ten eerste moet het geheim achter de extreem
hoge zwemefficiëntie worden opgelost en ten tweede
moet er een optimale zender worden ontwikkeld die
het zwemgedrag en de energieverbruik van de vrij
zwemmende palingen niet te veel belemmert. Samen
met andere onderzoekscentra, zoals het Leidse LION,
worden geavanceerde technieken ingezet zoals Laser-
Doppler en High-Speed cinematografie. Met behulp
BioloGie
origin - universiteit leiden 29