infinite Beauty - Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen
infinite Beauty - Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen
infinite Beauty - Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
exPerim<strong>en</strong>t<br />
luminol: feit<strong>en</strong> <strong>en</strong> fictie<br />
na de verdwijning van e<strong>en</strong> 12-jarig meisje is e<strong>en</strong> buurton<strong>der</strong>zoek gestart.<br />
Verschill<strong>en</strong>de bewoners wijz<strong>en</strong> in de richting van de oom van het meisje<br />
die in e<strong>en</strong> klein huisje aan de rand van het stadje woont. de rechercheurs<br />
besluit<strong>en</strong> om op on<strong>der</strong>zoek uit te gaan. ze treff<strong>en</strong> het huisje<br />
verlat<strong>en</strong> aan. de p<strong>en</strong>etrante geur van schoonmaakmiddel<strong>en</strong> dringt hun<br />
neusgat<strong>en</strong> binn<strong>en</strong> <strong>en</strong> ze besluit<strong>en</strong> de for<strong>en</strong>sische di<strong>en</strong>st te bell<strong>en</strong>. als<br />
deze e<strong>en</strong>maal ter plekke zijn, spray<strong>en</strong> ze luminol op de vloer <strong>en</strong> mur<strong>en</strong>.<br />
e<strong>en</strong> spetterpatroon licht op...<br />
door: niKita de KeiJzer<br />
fotoGrafie: miChael de Korte<br />
26 origin - universiteit leid<strong>en</strong><br />
Het had uit ie<strong>der</strong>e willekeurige politieserie geknipt<br />
kunn<strong>en</strong> zijn: series die sc<strong>en</strong>es verton<strong>en</strong> waarin luminol<br />
wordt gebruikt om bloedrest<strong>en</strong> op te spor<strong>en</strong>. De<br />
wet<strong>en</strong>schappelijke achtergrond voor het for<strong>en</strong>sisch gebruik<br />
van deze stof zal in dit artikel ver<strong>der</strong> uitgediept<br />
word<strong>en</strong>.<br />
Geschied<strong>en</strong>is<br />
Oorspronkelijk werd luminol gebruikt in de Duitse<br />
mijnindustrie om nieuwe kopera<strong>der</strong>s op te spor<strong>en</strong>,<br />
maar in 1937 kwam de wet<strong>en</strong>schapper Walter Specht<br />
erachter dat het ook gebruikt kon word<strong>en</strong> om ee<strong>en</strong> indicatie<br />
te gev<strong>en</strong> of er erg<strong>en</strong>s restant<strong>en</strong> bloed aanwezig<br />
war<strong>en</strong>. [1] Nadat luminol de mogelijke aanwezigheid<br />
van bloed heeft aangetoond, word<strong>en</strong> teg<strong>en</strong>woordig geavanceer<strong>der</strong>e<br />
for<strong>en</strong>sische tests uitgevoerd, on<strong>der</strong>meer<br />
DNA analyse van het bloed.<br />
E<strong>en</strong> aantal chemische reacties, zoals die van luminol<br />
met bepaalde bestanddel<strong>en</strong> uit bloed, lever<strong>en</strong> (zichtbaar)<br />
licht als reactieproduct. Dit verschijnsel wordt<br />
chemoluminesc<strong>en</strong>tie g<strong>en</strong>oemd. Ook an<strong>der</strong>e stoff<strong>en</strong><br />
verton<strong>en</strong> chemoluminesc<strong>en</strong>tie, zoals luciferine<br />
(zorgt voor het oplicht<strong>en</strong> van vuurvliegjes) <strong>en</strong><br />
1,2-dioxethaandion (de welbek<strong>en</strong>de glowsticks). [2]<br />
synthese<br />
Luminol wordt in meer<strong>der</strong>e stapp<strong>en</strong> gesynthetiseerd.<br />
De eerste stap is 3-nitroftaalzuur te lat<strong>en</strong> reager<strong>en</strong> met<br />
hydrazine. Deze stap vindt plaats in e<strong>en</strong> oplossing van<br />
verwarmd triethyl<strong>en</strong>glycol. Na afsplitsing van water<br />
di<strong>en</strong>t de primaire aminegroep van het reactieproduct<br />
gereduceerd te word<strong>en</strong> met natriumdithioniet. [3]<br />
reactie<br />
Om bloed op te spor<strong>en</strong> wordt luminol gem<strong>en</strong>gd met<br />
hydroxide <strong>en</strong> waterstofperoxide. De hydroxide maakt<br />
dat de twee secundaire stikstofgroep<strong>en</strong> van luminol<br />
ioniser<strong>en</strong>. Deze geïoniseerde vorm reageert met de<br />
zuurstof (afgestaan door de waterstofperoxide) tot<br />
e<strong>en</strong> instabiele peroxide in aangeslag<strong>en</strong> toestand. Als<br />
deze peroxide terugvalt naar de grondtoestand komt<br />
het karakteristieke blauwe licht vrij. Zon<strong>der</strong> ver<strong>der</strong>e<br />
toevoeging<strong>en</strong> lop<strong>en</strong> deze reacties vrij langzaam.<br />
Ijzergroep<strong>en</strong>, zoals die in hemoglobine, catalyser<strong>en</strong><br />
deze reactie. [4]<br />
nadel<strong>en</strong><br />
Jammer g<strong>en</strong>oeg is luminol ge<strong>en</strong> definitief bewijs voor<br />
de aanwezigheid van bloed. Naast bloed zijn er namelijk<br />
ook verschill<strong>en</strong>de an<strong>der</strong>e ijzerhoud<strong>en</strong>de stoff<strong>en</strong>,<br />
zoals bepaalde typ<strong>en</strong> verf, die e<strong>en</strong> catalyser<strong>en</strong>de werking<br />
hebb<strong>en</strong> op bov<strong>en</strong>g<strong>en</strong>oemde reactie. Daarnaast<br />
licht het ook op met urinerest<strong>en</strong> of bepaalde typ<strong>en</strong><br />
schoonmaakmiddel<strong>en</strong>.<br />
Figuur 1: de synthese van luminol in twee stapp<strong>en</strong>, afbeelding<br />
ontle<strong>en</strong>d aan wikipedia
Change language