infinite Beauty - Faculteit der Wiskunde en Natuurwetenschappen

Bio-Farmaceutische Wetenschappen | Biologie | LST | MST Universiteit Leiden
thema
BeautY
in sCienCe
Culinaire Chemie met
Professor meindert danhof
infinite
BeautY
Juli 2011, jaargang 6
nummer 4
studenten en ondernemen

edactioneel
Beste lezer, ik heb de eer en het genoegen u de
eerste Origin aan te mogen kondigen onder
mijn hoofdredacteurschap: het themanummer
Schoonheid in de Wetenschap.
Zoals ook aan de vernieuwde opmaak van het
vorige nummer te zien is, is er wat betreft schoonheid
op de Origin Redactie een nieuwe weg
ingeslagen, die we met dit nummer graag willen
doorzetten.
Daarnaast blijven we uiteraard de vaste rubrieken
behouden, zoals het succesnummer “Culinaire
Chemie”, dit keer met professor Danhof,
iemand die ongetwijfeld veel schoonheid ziet
in het werk dat hij doet. Zo ook Christian
Tudorache, die “Het Mysterie van de Paling” uit
de doeken doet. Het faculteitsblad van Wiskunde
en Natuurwetenschappen zou uiteraard ook niet
voorbij gaan aan de wetenschappelijke definities
van schoonheid die door de eeuwen heen geponeerd
zijn: een interessante dialoog tussen de
“Betavraagbaak” en “Infinite Beauty”. De vraag
wat schoonheid nou precies is, of betekent, wordt
dus op vele vlakken beantwoord.
Ik zie het mooie er wel van in!
Rob van Wijk
Hoofdredacteur
Redactie Origin
2
origin - universiteit leiden
inhoud
nieuws 3
studenten en ondernemen 4
Sommige studenten werken in een bar, een winkel of verkopen abonnementen,
anderen zetten zelf een onderneming op. Marinus Israel en Jaya
Ramchandani vertellen hun verhaal.
Culinary chemistry with… Professor meindert danhof 8
Join Origin in dining with the famous Meindert Danhof and find out
all about his different jobs and motivations. Maybe we can even take a
glance at the person behind this Research Achievement Award winning
professor.
de bèta-vraagbaak 14
Wat is schoonheid? Een vraag met vele antwoorden. Laat u zich inwijden
in een paar theorieën, zowel wiskundig, biologisch als psychologisch.
Centerfold 16
Een blokkendoos voor gevorderden.
infinite Beauty 18
One equation explaining all nice things in the world, an infinite number
covering all the infinite beauty. What do Iron Cakes have to do with this?
special: Beauty in science 21
Science is cold, hard facts, nothing more. Is it? Museum Boerhaave
showed beautiful images of scientific experiments, leading to thoughts
about beauty in science. Was Voltaire right when he said: “Beauty of a
work: we must feel it and be affected by it”?
luminol: feiten en fictie 26
Steekpartijen, doodslag en moord. Allemaal zaken waar bloed aan kleeft.
Hoe goed je ook schoonmaakt, het chemische stofje luminol zal het weggepoetste
bloed vinden. Of maakt CSI ons maar iets wijs?
het mysterie van de paling 28
Palingen worden met uitsterven bedreigd, na 40 miljoen jaar succesvol
bestaan. Een zoektocht naar de voortplantingscyclus van deze wonderlijke
dieren, die 6.000 km zwemmen naar dieptes van 2.000 m om te paren!
agenda en Colofon 31
4 12 21 28

nieuws
antibiotica gezocht! team leiden naar finale
academische jaarprijs
Team Leiden gaat door naar de finale van de Academische
Jaarprijs. Het team wordt gecoördineerd door Prof. Gilles
van Wezel (Leiden Institute of Chemistry) en Dr. Dennis
Claessen (Institute Biology Leiden) in samenwerking met
Dr. Willem van Wamel van Erasmus MC. Het team onderzoekt
hoe ziekenhuisbacterien ontstaan en hoe de juiste antibiotia
gevonden kunnen worden. Met de uitbraak van de
EHEC-bacterie in het achterhoofd kan de speurtocht van
Team Leiden het verschil gaan maken! De Academische
Jaarprijs is bestemd voor de beste vertaling van wetenschappelijk
onderzoek naar een breed publiek. Het team
met het meest creatieve en overtuigende communicatieplan
ontvangt de hoofdprijs van 100.000 euro om het ingediende
plan te realiseren. De drie finalistenteams werken de komende
maanden hun plannen uit en presenteren deze op
26 oktober 2011 tijdens de finaleavond aan de jury, pers en
het publiek.
Bron: www.science.leidenuniv.nl
leiden institute of Chemistry sleept vier nWo eCho
subsidies binnen
Naast de 2 TOP grants heeft het LIC ook nog 4 ECHO’s
binnengehaald voor dr. Francesco Buda, professor Gijs van
der Marel met Jeroen Codée, dr. Dmitri Filippov en professor
Gilles van Wezel. ECHO-subsidies zijn projectsubsidies
van 260.000 euro, bedoeld voor Excellent CHemisch
Onderzoek. Deze subsidies bieden de mogelijkheid om
nieuwsgierigheidsgedreven onderzoek van hoge kwaliteit te
kunnen uitvoeren. Zo kunnen creatieve risicovolle ideeën
worden uitgewerkt, de kiemen worden gevormd voor de
nieuWs
onderzoeksthema’s van de toekomst en/of wetenschappelijke
vernieuwing tot stand worden gebracht.
Bron: www.science.leidenuniv.nl
drie van de vier nWo-toP subsidies voor leiden
NWO heeft landelijk vier TOP subsidies toegekend voor
wetenschappelijk onderzoek, drie daarvan gingen naar
Leiden. In totaal zijn er landelijk 24 voorstellen ingediend.
Naast de gehonoreerde subsidie van professor Ad IJzerman
zijn ook de voorstellen van professor Marc Koper met dr.
Ludo Juurlink en professor Geert- Jan Kroes gehonoreerd.
NWO TOP-subsidies zijn bedoeld voor gevestigde (bio-)
chemische / chemisch-technologische top-onderzoeksgroepen
met een bewezen track record. De subsidies bieden
deze groepen de gelegenheid en vrijheid om excellente, uitdagende
en innovatieve onderzoekslijnen te versterken en/
of uit te breiden.
Bron: www.science.leidenuniv.nl
Klopjacht op kunstmatige bladeren en goedkope fotobiologische
cellen
Kunstmatige bladeren,
goedkope fotobiologische
cellen. Dat zijn producten
waarop BioSolar Cells
zich met € 42 miljoen subsidie
vijf jaar gaat richten.
In BioSolar Cells werken
34 partijen, waaronder de
Universiteit Leiden, samen
in een klopjacht op de duurzame productie van bio-energie
en voedsel door middel van efficiënte(re) fotosynthese.
De urgentie is hoog. De onderzoekers in het BioSolar Cells
programma zetten in op het vergroten van de efficiëntie in
planten en micro-organismen, artificiële systemen zoals
kunstmatige bladeren, en op combinaties daarvan. Dat gebeurt
zowel op het niveau van planten en cellen zoals algen
en bacteriën, als op dat van moleculaire systemen. Daarmee
leggen ze de basis voor goedkope fotobiologische cellen, zoals
fotovoltaïsche cellen op basis van silicium, die in staat
zijn in korte tijd veel biomassa te produceren of zelfs direct
vloeibare brandstoffen zoals methanol.
Bron: www.science.leidenuniv.nl
origin - universiteit leiden 3

de Kamer van Koophandel heeft het onweerlegbaar vastgesteld: er komen steeds meer student-ondernemers. de vraag
is waarom, wat drijft studenten om naast hun studie een eigen onderneming op te zetten? origin gaat het gesprek aan
met twee verschillende student-ondernemers, marinus israel uit den haag en Jaya ramchandani uit mumbai.
allereerst marinus israel, oprichter van Cillix en mede-oprechter van de twee Cateraars. Cillix is een bedrijf dat ooit begonnen
is als een bedrijf voor webhosting, zie voor meer informatie de website: www.cillix.nl, maar zich gaandeweg verbreed heeft.
de twee Cateraars is een bedrijf voor partycatering, voor meer informatie hierover kunt u www.detweecateraars.nl bezoeken.
4
studenten
door: niKita de KeiJzer, raChel elands
foto’s: marinus israel, JaYa ramChandani
origin - universiteit leiden
studenten en ondernemen
Je was vrij jong toen je met Cillix, je eerste onderneming
begon. hoe kwam je op het idee?
Ja, ik was zestien en ik had een bijbaantje bij een hosting
bedrijf dat een totale chaos was. Ik heb een tijdje ge-
probeerd de problemen daar op te lossen, maar op een
bepaald moment dacht ik: dit kan ik zelf beter. Zo is het
idee voor Cillix ontstaan.
is het ondernemerschap goed te combineren met je
studie?
Met mijn studie is het altijd vrij goed te combineren
geweest. Soms ben je wat drukker met je studie, op andere
momenten besteed je
meer tijd aan het bedrijf.
Daar moet je een goede
balans in houden. Naast
oprichter van Cillix ben ik
ook medeoprichter van De
Twee Cateraars. Dat bedrijf ben ik ongeveer 3,5 jaar geleden
met Max Makurat gestart omdat we dachten dat
er wel vraag was naar een professionelere, vriendelijkere
en goedkopere catering op de universiteit. Het voordeel
van ondernemen als je op de universiteit zit is dat je heel
veel mensen kent. Je hebt dan een veel groter netwerk,
waardoor je makkelijker aan klanten komt.
Waren er tegenslagen gedurende het opstarten van
een onderneming?
Ik had al vrij snel een paar klanten die mijn vaste kosten
dekten, dus niet echt. Het was wel lastig dat ik zo
jong en onervaren was. Er was bijvoorbeeld een keer
‘op een bepaald moment dacht ik:
dit kan ik zelf beter.’
een klant die illegaal filmpjes op zijn site gezet had. De
filmmaatschappij stelde ons aansprakelijk voor 1500
euro. Toen heb ik een rechtzaak tegen die klant aangespannen.
Cillix werd in het gelijk gesteld, maar de advocatenkosten
waren veel hoger dan die 1500 euro en
het heeft veel tijd gekost. Met mijn huidige ervaring zou
ik die rechtszaak waarschijnlijk niet zijn begonnen.
Ga je verder met je onderneming na je afstuderen?
(lacht) Ik ben een maand geleden afgestudeerd en ga nu
promoveren. Cillix wil ik er zeker wel bij blijven doen.
De Twee Cateraars is vrij tijdsintensief, als we een (grote)
borrel en lunch moeten
cateren dan zijn we daar
vaak twee volle dagen mee
kwijt. Daarom zou ik graag
het een en ander willen gaan
delegeren binnen dat bedrijf.
Zelf zou ik me dan alleen nog bezig willen houden met
de offertes, inkooplijsten en het personeel.
Welke van je bedrijven is je favoriet?
Als ik zou moeten kiezen, dan vind ik Cillix eigenlijk
leuker. Het werk is wat intellectueler. Vanuit de
oorspronkelijke dienst, webhosting, heeft het bedrijf
zich breder ontwikkeld. Zo bedenken en maken we
nu de complete online strategie voor een bedrijf; van
concept tot website, vindbaarheid en eventueel webshop.
Dat maakt het uitdagend. Bij de Twee Cateraars
vond ik vooral het opzetten van het bedrijf leuk; het
werk zelf is wat eentoniger.

Waar gaat je voorkeur naar uit: in je eentje een onderneming,
of samen met iemand?
Samen ondernemen is erg prettig. Je hebt altijd een
klankbord als je samenwerkt en daarnaast heb je met
z’n tweeën sowieso meer ideeën. Natuurlijk heeft samenwerking
wel een keerzijde, het is eens voorgekomen
dat een bedrijf waar ik medeoprichter van was (Sen media,
red) daaraan ten onder is gegaan . Direct na mijn
eindexamen was ik samen met een vriend van me begonnen
aan het bouwen van een media-imperium. We
bedachten verschillende sites, zoals een voor social media,
een interactieve site over games en een over mobiele
telefoons. In die samenwerking ontstond enige frictie.
Uiteindelijk liep het bedrijf daarop stuk en ben ik
toch maar gaan studeren. Daar heb ik nooit spijt van
gehad; ik had het studentenleven inclusief vereniging
(Marinus is lid bij Augustinus, red.) niet willen missen.
‘uiteindelijk liep het bedrijf
daarop stuk en ben ik toch maar
gaan studeren.’
marinus israel
California Institute of Technology
Planetary Science / Astronomy
visiting student researcher
2010 – 2010
universiteit leiden
BSc, Astronomy
2004 – 2008
MSc, Astronomy
2009 – 2010
founder / General manager
De Twee Cateraars
Online Media industry
Founded and managed a catering company.
July 2007 – Present
treasurer
De Leidsche Flesch
Nonprofit Organization Management industry
2005 – 2006
founder / General manager
Israel - van der Meulen B.V. / Sen Media
Online Media industry
Founder of Sen Media, a media agency that
focussed on creating online content under a
general Sen-umbrella.
June 2004 – December 2005
founder / General manager
Cillix Media
Online Media industry
June 2002 – Present
studenten
origin - universiteit leiden 5

the following student is in total contrast with the owner of Cillix. Both entrepreneurs have total different, backgrounds,
motives and objectives. nonetheless, they have some things in common. in order to be an entrepreneur you will have to have
a lot of the following ingredients: commitment, risk tolerance, networking, attention to detail and balance. an interesting
question would be, what does it take to become a successful entrepreneur? moreover, what does a successful entrepreneur
look like? Well, like Bill Gates maybe, but watch out for this young lady!
6
studenten
origin - universiteit leiden
You were quite young when you started with sirius. how
did you get the idea about starting up this company?
After my graduation in Physics at the University of
Mumbai, I knew I did not wanted to go into the field
of research. Next, I also knew that I do not like to work
under a authority. However, I could not make up my
mind what to do. So, I started working in a company
and after 4 years of experience of working in different
companies I had the experience and confidence to start
up my own company. However, I really like to be around
people. So, I started up
Sirius Interactive together
with two of my
friends with whom I
worked together in the
company where I began
as a Scientific Editor. During this three year period at
the company I learned besides editing of scientific papers
also other competences among which are, human
resource management, recruitment, accounting and
more. Because I did not wanted to waste my time when
I was starting up the company Sirius Interactive, my
team and I decided to exploit the existing knowledge
rather than to start from scratch and we hired a consultant
for providing us with the knowledge which is
needed for starting up this business.
after your graduation as a master of sciences in
Physics, will you continue working at sirius interactive?
I do not make a distinction between my work and my
private life. My work has to be my passion and has to
‘i am really passionate about
‘spreading the word of science’.’
be part of my private life and vice versa. I am always
searching for a harmony between my work and private
life. More, I like to follow my dreams among which are
to write graphic novels, and addressing tough Physics
concepts by science communication. More future
plans are that I will have the idea to establish an office
in Mumbai, according to the growth of the company.
Sirius Interactive is in particular founded from
an idealistic perspective. I am really passionate about
‘’Spreading the word of Science’’. In more detail, we at
Sirius Interactive, focus
on making sure that articles
from the continent of
Asia and other non-western
scientific papers will
not be withdrawn from
the public just because of the language issues. We want
to connect Eastern values with the Western practise of
Science.
Can you combine your company and study in a good
manner?
‘’I never thought of it as a mountain’’, says Jaya about
whether or not starting up a company is a burden particularly
in combining this with a tough study like
Astronomy. In Jaya’s perspective, studying disciplines
like Astronomy and Physics enabled her to understand
and communicate with scientists. More, she quotes
her friend Tom Jane: ‘’It is the extremist who defines
what normal is’’. While her experience in the industry
enabled her to communicate the knowledge from the

‘it is the extremist who defines
what normal is.’
academy to the rest of the world. The challenging part
of combining Sirius Interactive together with doing a
Master of Science in Astronomy is that my customers
are the same target group as myself. Most of the customers
are PhD and MSc students who have to meet
deadlines at the same time as I have to catch deadlines
for my Master in Astronomy.
Where do you picture yourself in 5 years?
Then I will be still a partner of Sirius. Sirius Interactive
will be in 5 years an even faster growing company.
However, it is difficult to predict what I am going to do
in 5 years especially because I am a person who wants
to do everything. I know I want to do 1000 things but
I do not know how I am going to prioritise them in the
coming 5 years.
Jaya ramchandani
founding editor
Crimson Interactive Pvt. Ltd.
technical expert
Cactus Communications Pvt. Ltd.
universiteit leiden
MSc Astronomy
2011 – 2012
Science Based Business
2012
university of mumbai
BSc Physics
1999 – 2002
MSc Physics
2003
founder / editorial Consultant
Sirius Interactive
http://www.siriusinteractive.nl
2009 / 2011 – present
studenten
editorial associate
Netscribes
Quiz designer for companies to implement
knowledge in an interactive manner.
2005 – 2008
origin - universiteit leiden 7

Culinary chemistry with...
after the announcement of professor meindert danhof winning the research achievement award in Pharmacokinetics,
Pharmacodynamics & drug metabolism 2010, we couldn’t let the opportunity pass interviewing the professor. however, we
thought, not only is it interesting to talk about his work, but also to get to know him a little bit better. With this in mind,
we decided to interview him for our ‘culinary chemistry’ section. and that’s how, on a very warm and beautiful spring day, we
went on our way to ‘Koetjes en Kalfjes’ in the Breestraat in leiden, where professor danhof was waiting for origin with a glass
of cold beer. origin broke the ice by handing over a bouquet of flowers to our host for the evening.
BY: sharina Chander & ValerY tJoenG
Photo: shardul PariCharaK & arChiVe ‘KoetJes en KalfJes’
8
Culinaire Chemie
origin - universiteit leiden
Professor meindert danhof
None of us had actually been to this restaurant, so we
were all curious about the menu. As his guests, Origin
was given the choice between a two or three-course
menu. We all decided upon a two-course meal, with
the professor opting for ‘Black angus entrecote’ with a
side dish of French fries, while Origin chose the vegetarian
‘Pasta di chef!’ and ‘Salmon in a lemon sauce’.
Mouth-watering at the sight of the desert menu, professor
Danhof admits he has a sweet tooth. Then we dove
into professor Danhof’s life as a student.
In high school, professor Danhof had a passion for
math, physics and chemistry. His father urged him in
combining the three subjects into a study with good
job perspectives. His choice fell on Pharmacy at the
University of Groningen, from which he graduated
cum laude. As a student, he did not have any wild escapades.
Instead, he embraced his talent of playing the
viola and joined the orchestra, where he met his wife.

Professor Danhof obtained his PhD from Leiden
University under the direction of professor D.D.
Breimer. After coming back from a trip to USA,
professor D.D. Breimer arranged a post-doc position
for him. This was done in the old fashion way; by writing
a letter and checking it several times before posting
it. This is how he started his postdoctoral research with
professor G. Levy, in the department of Pharmaceutics,
State University of New York in Buffalo. Many years later,
he is not only professor but also the director of the
LACDR. Therefore we asked him about the expansion
of the LACDR.
“The LACDR has grown very fast, thanks to the growing
number of students. Our goal is to get the whole
faculty in the new tower. The ‘UFO part’ will stay, since
it’s very nice to see and I think it’s a monument for
Leiden.”
As we were waiting for the main course, our person of
interest received a work-related phone call. He excused
himself for a minute. The professor explained that he
is on call for a certain project, so for him the workday
does not end when he goes home. He enjoys his work so
much, that he does not mind this at all.
The professor is very enthusiastic about planning a strategy
and vision for the LACDR, especially since it has
grown so much in a short time. He’s been the director
of the LACDR for six years
now and there have been so
many interesting and exciting
things crossing his
path, that he doesn’t even
miss working in the lab. Of
course he is still involved in
research, as head of the department
of Pharmacology. “Over the years you grow
into this work. My attention has shifted from research
to more managerial tasks. I enjoy it all.” This becomes
evident looking at his working hours: “I start the day
at 7.30h, or at least try to, and go home about 18.30h.”
However, the LACDR is not the only occupation for the
professor; he has also founded LAP&P Consultants.
Origin is interested as to why he created this company.
“Now that’s a very interesting story. LAP&P Consultants
is a company with 15-20 employees and is one of the
biggest companies in this specific field. In my research
‘our goal is to get the whole
faculty in the new tower, the ufo
part will stay’
Koetjes en Kalfjes, photo by Shardul Paricharak
time at the Leiden University, we were approached by a
lot of companies for certain projects. This did not really
fit with the University’s activities and so I founded
a company that approaches these projects: “LAP&P
Consultants”. Thanks to the diversity of the clients,
there’s diversity in projects as well. This makes the
company a good learning
institute. Some people start
here as a junior, after two
years of work experience,
they have the opportunity
to do a promotion here.”
The professor is also involved
with the TIPharma. We wondered what the difference
is between LAP&P Consultants and TIPharma,
both situated in the Bio Science Park.
“These are both very different institutions. TIPharma
is a public private partnership, which promotes and
sponsors collaboration between Universities and pharmaceutical
companies. The government actually, for a
great part, sponsors TIPharma. There are more than 50
running research programs, on which industrial and
academic partners work together. I have a seat in the
executive board of TIPharma, but I also have a large
Culinaire Chemie
origin - universiteit leiden 9

Culinaire Chemie
French fries, Archive ‘Koetjes en Kalfjes’
10
origin - universiteit leiden
project running here, which is also a collaboration of
the University and as many as eight companies.”
During our dinner and conversations, a professional
photographer interrupted us to take some pictures of
this culinary evening. Professor Danhof turns out to
be camera-shy, but after a few shots he’s satisfied with
his portrait picture. After finishing the main course, we
received the dessert-menu.
Our sweet-toothed professor
chose the crème brûlée
with vanilla ice cream
while Origin settled for a
chocolate cake with chocolate
sauce and a mango
parfait. We continued our
conversation while waiting for dessert.
“The Bio Science Park
in Leiden is very unique. With the LACDR,
CHDR, LUMC and TIPharma involved, there
is an enormous cluster of pharmaceutical
sciences.” With a wink he tells us that there is a reason
that TIPharma is located here in Leiden and not elsewhere.
“The University of Leiden is involved in 17 of
‘… my attention has shifted from
research to more managerial tasks.
i enjoy it all.’
the 50 research programs that are currently running in
TIPharma.”
Speaking of research, obtaining a PhD has its benefits.
Still, many students have doubts about starting on a
PhD. We asked him if he would recommend students
to do a PhD.
“It depends on what you want: If you are interested
in a career in research, it’s necessary.” However,
Origin comments that there are no big pharmaceutical
companies in the Netherlands with a Research &
Development (R&D) department. Professor Danhof
explains this with the current trend. “Nowadays, you
notice that big pharmaceutical companies buy knowledge
from smaller companies. ‘To-BBB’, a company in
the Bio Science Park, is a good example of this trend.
The original ideas are thus formed in small companies
and bought by big pharma, since they have the money
to continue the ideas to a clinical trial and finally, into
a product. So there are R&D departments, but mainly
in the small companies.”
Professor Danhof is a very
busy man and therefore
Origin wonders what he
does to unwind after a long
working day.
“As I mentioned, I used to
play the viola.” Origin expresses
their admiration,
and jokes that a novice playing the viola sounds somewhat
like stringing a cat. “Well, I try to make it sound
slightly better than that.”, the professor says smiling.
“For a long time I’ve played in many orchestras. During
my time as a student, but also after that.” Playing
the viola requires daily practice; the busy professor
doesn’t always have time for that. However, he has
found another passion in playing golf with his wife on
Sundays. “Before you are allowed to play golf, you have
to pass a theoretical exam and a practical exam. Good
hand-eye coordination is of vital importance. Playing
golf is just as difficult as playing the viola.”, the professor
admits.
Hearing that, Origin is pretty sure never to be able to
pass the exam required to play on a large golf course.
Professor Danhof continues talking about this new passion:
“It’s wonderful, because you are outside all day.
When I’m playing, I don’t have time to wander off with

my thoughts.” He occasionally plays tennis as well and
regularly goes to the gym to stay fit, but something he
really enjoys is cooking! He likes to cook in the weekends,
because during the weekdays he doesn’t have the
time, so then his lovely wife cooks for the both of them.
The professor has an extensive cooking repertoire. As
a pharmacist, he likes experimenting with ingredients
from different jars and flasks and stirring in pots and
pans. The many business trips take him all around the
world and bring him in touch with different cuisines.
He enjoys anything from American steaks to Japanese
sushi. Every year in July he spends his vacation with
his wife, son, daughter and their partners in France,
where they have a summer residence. There in the big
garden, they enjoy his home cooked meals at the dining
table large enough to seat 16 people. Recently, he
bought a caramel iron salamander and soufflé cups at
a local French market so he could make his very own
crème brûlée according to traditional French recipes.
The final question burning on our lips was of course
about the ‘Research Achievement Award’, the latest
price of the professor. “It was a very nice time. I was
granted the award in New Orleans. I was there with my
wife and my two children joined us a few days later. It
was a big congress with 10.000 people and the opening
ceremony was just as with the Oscars; directors and
cameras were present everywhere. A session was also
arranged to present our views and start discussions,
which was very nice. I actually had two independent
nominations for this award, but to actually win it… It
was such an honour. Professor Breimer had arranged a
dinner with colleagues from all over the world.”
Professor Danhof has won many awards (see side box)
and he says that all prices are very dear to him. “It is
such an honour to have won these prices, it is such an
appreciation for the hard work. I keep all awards in
a special place at home.” He cannot decide which reward
means most to him: “The Research Achievement
Award was very special to me because it was so
specific in my area and I had received two independent
nominations.”
After enjoying our desert, we concluded our interview
with professor Danhof. Showing gratitude with a box
of chocolates, we bid the professor goodbye. Armed
with his bouquet of flowers and the chocolate, he
headed home on his bicycle.
awards and prizes [1] for professor meindert danhof
1993 ‘Organon Research Prize’, for contributions to research
on Pharmacokinetics/ Pharmacodynamics relationships
1997 ‘FIP Pharmaceutical Scientist of the year Award’, at the
57th World Congress of Pharmacy and Pharmaceutical
Sciences
2004 ‘Rawls Palmer Award’, at the 105th Annual Meeting of
the American Society for Clinical Pharmacology and
Therapeutics (ASCPT)
2006 ‘New Safe Medicines Faster Award’ by the European
Federation of Pharmaceutical Sciences (EUFEPS)
2009 Distinguished Investigator Award by the American
College of Clinical Pharmacology (ACCP)
2010 ‘Research Achievement Award in Pharmacokinetics,
Pharmacodynamics and Drug Metabolism’ by the
American Association of Pharmaceutical Scientists, at
the opening ceremony of the ‘Pharmaceutical Sciences
World Congress’
[1] http://pharmacol.lacdr.gorlaeus.net/people/danhof
Culinaire Chemie
origin - universiteit leiden 11

12
Beta VraaGBaaK
de bèta-vraagbaak
origin - universiteit leiden
’schoonheid is…’
Ja, wat is schoonheid eigenlijk? nastrevenswaardig als het is, de universele definitie van wat mooi nou precies mooi maakt, is nog
niet gevonden. Waarom maakt de ene artiest er een potje van en de andere een ming vaas? hoe raakt doutzen de gevoelige snaar
die anderen missen? filosofen, wiskundigen, biologen, psychologen; het is slechts een greep uit het assortiment experts dat zich
al over die vragen heeft gebogen en er iets wijzer (maar waarschijnlijk niet mooier) van is geworden. We volgen drie van vele
pogingen om iets algemeens over schoonheid vast te stellen.
door: Carlos de lannoY
Rafaël schilderde Pythagoras zittend op de
trappen van de “school van Athene” tijdens
een les in de muziek - nog een gebied dat
schatplichtig aan hem is.
…een getal
Studeer je geen wiskunde of filosofie? Dan kan het
jaren geleden zijn geweest dat je de legendarische wetenschapper
waarmee onze zoektocht naar schoonheid
begint voor het laatst bent tegen gekomen: Pythagoras.
Zoals veel van zijn collega’s in de oudheid, was
Pythagoras een zwaargewicht op meer dan één wetenschappelijk
gebied.
Dat de ontdekking
van een vakgebiedoverstijgendfenomeen
als de gulden
snede (zie het artikel
“Infinite beauty”
elders in dit nummer)
aan hem wordt toegeschreven, is dan ook voorstelbaar.
Helaas heeft hij zijn constante waarschijnlijk
nooit in een andere dan de puur wiskundige rol gezien,
want pas in 1509, toen Luca Pacioli zijn De divina proportione
publiceerde, kreeg de verdeling zijn goddelijke
bijsmaak en daarmee langzamerhand ook de status
’Creatief rekenwerk levert het
bewijs voor élke ratio’
van schoonheidsmaat. Vanaf dat moment werd de ver-
houding teruggevonden in klassieke architectonische
meesterwerken, zoals het Parthenon in Athene en talloze
kunstwerken, gemaakt door mensen die de zegen
van de gulden snede niet eens zouden kennen! [1] Een
bewijs voor onze onderbewuste voorkeur voor deze
verhouding wellicht?
Ook in onze tijd is
de gulden snede een
populair onderwerp;
de psycholoog Gustav
Fechner leek in 1860
met een keuze-experiment
te hebben aangetoond dat een rechthoek met
goddelijke verhoudingen de “mooiste” was. Plastisch
chirurg Stephen Marquardt, gespecialiseerd in gezichtsreconstructie
na trauma, deed een eeuw later een
ijverig onderzoek naar gezichtsproporties van mooie
mensen en meende daarin op tientallen plaatsen de

gulden snede te herkennen. Zij die durven, kunnen
zichzelf onderwerpen aan de theorie van Marquardt
, door een gouden-ratio-masker van zijn website te
downloaden en over een foto van hun gezicht te leg-
gen. [2]
Helaas is er meer dan genoeg reden voor scepsis. Om
te beginnen bij de herkenning van de gulden snede
in klassieke bouwwerken; in veel bewijzen voor de
gouden ratio in het Parthenon wordt een deel van het
bouwwerk op handige wijze niet meegenomen, zodat
de berekening nagenoeg precies klopt. Daarnaast zorgt
onenigheid over de oorspronkelijke afmetingen van
het bouwwerk voor een grote hoeveelheid gegevens,
die met creatief rekenwerk het bewijs levert voor élke
ratio. Bovendien geeft het gebrek aan een kader van
regels (waar moet de ratio precies zitten?) de welwillende
zoeker genoeg kans om zichzelf te bedotten. [3]
Dat op deze manier uit wel meer gebouwen een “verrassende”
ratio te halen valt, bewees de bekende wiskundige
Martin Gardner al in 1957, met een ludieke
analyse van het Washington monument. [4] Ook bij het
werk van Fechner worden vraagtekens geplaatst; geen
enkele keer kon zijn keuze-experiment met succes herhaald
worden. De voorkeur van proefpersonen voor
de goddelijke rechthoek was mogelijk het resultaat van
de volgorde waarin de rechthoeken werden aangeboden.
[3] En heb je de schoonheidstest van Marquardt
niet doorstaan? Puzzel dan gerust de stukjes van je
zelfvertrouwen bij elkaar, want niet alle fotomodelgezichten
passen het masker, terwijl het als gegoten zit
Voormalig Victoria’s Secret Angel Karolina Kurkova
leende (onderandere) haar gezicht aan verschillende
merken voor 5 miljoen US dollar in 2007.
Past Marquardt’s “gouden-ratio-masker” goed
genoeg?
bij sommige esthetisch minderbedeelden. [2,5]
Recentelijk onderzoek stelt voorzichtig vast dat de
mooiste gezichtsverhoudingen aanmerkelijk minder
mystiek van aard zijn dan Marquardt stelt: de ideale
afstand tussen ogen en mond werd vastgesteld op ongeveer
36 procent van de gezichtslengte en de beste
afstand tussen de ogen op 46 procent van de gezichtsbreedte.
[6] Niemand heeft deze verhoudingen nog teruggevonden
in het Parthenon, maar de aanhouder
wint.
…symmetrie
Nieuwe theorieën, nieuwe kansen; psycholoog Judith
Langlois nam 16 tot 32 foto’s van gezichten en smolt
ze samen tot nieuwe, waarna ze proefpersonen zowel
compositiefoto’s als normale foto’s liet beoordelen. De
samengestelde gezichten werden beoordeeld als mooier
dan de onbewerkte, wat impliceert dat een gemiddeld
gezicht mooier is. [7] Langlois zelf stelt dat de gemiddelde
gezichten hoger scoren, omdat ze meer weg
hebben van de mensen om ons heen en daardoor meer
vertrouwen opwekken. Helaas doen fotomodellen niet
aan gemiddeldheid. In tegendeel zelfs; de samengestelde
gezichten verloren het in proeven nog steeds dik van
geheel natuurlijke schoonheden.
Gelukkig is ook een ander conclusie te verbinden aan
de proef van Langlois; door het middelen van de gezichten
werd ook asymmetrie weggenomen, en symmetrie
is wél iets waar mooie gezichten hoog op scoren!
[8] Het is bovendien niet enkel menselijk om je
Beta VraaGBaaK
origin - universiteit leiden 13

Beta VraaGBaaK
de bèta-vraagbaak
Met Marilyn Monroe maakte de schoonheidsvlek,
een van de weinige zichtbare “imperfecties” in haar
gezicht, een come-back als schoonheidskenmerk.
14 origin - universiteit leiden
’schoonheid is…’
potentiële partner eerst op spiegelbaarheid te testen;
dezelfde voorkeur is waargenomen bij minstens 42 andere
diersoorten. [9]
Wat Langlois ontdekte, was eigenlijk al lang bekend;
fluctuerende asymmetrie, de asymmetrie die voortkomt
uit ontwikkelingsfoutjes, staat bekend als een
maat voor stabiele ontwikkeling. [10] Is het genoom
in staat om de ontwikkeling
van een kind in uitzonderlijk
goede banen te leiden, dan is
het product fitter, slimmer en
symmetrischer – waarbij we
in staat zijn die laatste eigenschap
direct te zien en we de
connectie met andere voordelen
onbewust maken. Verschillende onderzoeken ondersteunen
een verband tussen lichaamssymmetrie en
IQ. [11] Waarom zo weinig supermodellen dan bijklussen
als kerngeleerde is nog onbekend.
…imperfectie
’We zoeken onbewust
naar imperfecties’
Is perfecte symmetrie dan het geheim van schoonheid?
Niet helemaal. Symmetrie is van belang, maar de paradoxale
finishing touch – in ieder geval voor menselijke
schoonheid – is imperfectie! Jawel, het verschil tussen
mooi en adembenemend is een spleetje tussen de tanden,
een moedervlek op de wang, of wat de symmetrie
ook maar kan verstoren. Een mogelijke verklaring
wordt gegeven door Martin
Lindstrom, die als goeroe
van de reclame-industrie wel
vaker iets over aantrekkelijkheid
te zeggen heeft: “Niets is
perfect en als het wél zo lijkt,
zoeken we onbewust naar imperfecties.
[…] Studies tonen
aan dat mensen zich het best identificeren met hen die
onze zwakheden delen.” [12] Daarmee sluit hij enigszins
aan op een concept dat al ruim een eeuw onder psychologen
bekend is als unheimligkeit; iets dat bekend en
vreemd tegelijk is, leidt tot afkeer. Wellicht is het perfect
symmetrische gezicht zo bevreemdend voor ons, dat
onze hersenen de voorkeur geven aan de makkelijker
verwerkbare net-niet-perfectie.
dus?
De gouden ratio als elegante schoonheidsvoorwaarde
lijkt niet bestand tegen wetenschappelijk geweld
en, hoewel een hoge mate van symmetrie wenselijk
is, kunnen we ook niet leven met een overmaat er

van. Menselijke schoonheidskenmerken zijn mogelijk
gewoon tekenen van gewilde genen die we onbewust
herkennen. Bovenal lijkt schoonheid een ingewikkeld
samenspel van algemene mechanismen die we
nauwelijks begrijpen en persoonlijke voorkeuren die
ontspruiten uit onze individuele hersenkronkels.
Onze beperkte kennis is hooguit goed voor een paar
praktische tips: vergeet de gouden ratio, meet het gezicht
van je potentiële partner eens op en wees
trots op je fietsenrek.
?
Aan alles komt een eind en het moet gek lopen
als dat niet voor de mensheid geldt, maar over
het hoe en wanneer van onze apocalyps lopen
de theorieën sterk uiteen. In de volgende bètavraagbaak
kijken we even in de toekomst en
vragen we ons af:
hoe eindigt de mensheid?
Hoe stel jij het eind van ons Latijn voor?
Heb je nog opmerkingen over deze vraagbaak?
Laat het de Origin weten en mail naar:
originredactie@gmail.com
In Japanse rotstuinen, zoals deze in Kyoto, wordt
de schoonheid van imperfectie en vergankelijkheid
benadrukt. Deze eeuwenoude kijk op esthetiek
wordt aangeduid met Wabi-sabi.
Beta VraaGBaaK
Bronnen
1. Mario Livio: “The golden ratio and aesthtetics” Plus magazine
online, November 2002, issue 22
2. Bruno Maddox: “The math behind beauty” Discover® magazine,
june 2007
3. George Martowsky: “Misconceptions about the golden ratio”
The college mathematics journal, vol. 23, no. 1, Jan 1992, p. 2-19
4. Martin Gardner: “Fads and fallacies in the name of science”,
Dover, New York, 1957
5. Marquard Beauty Analysis, beautyanalysis.com
6. Pamela M. Pallett, Stephen Link en Kang Lee: “New “golden”
ratios for facial beauty”, Vision research, vol. 50, issue 2,
January 2010, p. 149-154
7. Judith H. Langlois and Lori A. Roggman: “Attractive faces are
only average”, Psychological science, vol. 1, nr. 2, March 1990,
p. 115-121
8. Charles Feng: “Looking good: the psychology and biology of
beauty” Journal of young investigators, issue 6, December 2002
9. A.P. Moller and R. Thornhill: “Bilateral symmetry and sexual
selection: A meta-analysis”, the American naturalist, vol. 151,
nr. 2, February 1998 p. 174-192
10. L. Van Valen: “A study of fluctuating asymmetry”, Evolution,
vol. 16, no. 2, June 1962
11. F. Bryant Furlow, Tara Armijo-Prewitt, Steven W. Gangestad
and Randy Thornhill: “Fluctuating asymmetry and psychometric
intelligence”. Proceedings of the Royal society B, vol. 264,
nr. 1383, June 1997, p. 823-829
12. Martin Lindstrom: “Why brands should strive for imperfection”,
fastcompany.com, February 8th 2010
origin - universiteit leiden 15

16
Centerfold
door: YorriCK Van Bree
origin - universiteit leiden
Blokkendoos voor gevorderden
“Spelen met moleculen”, dat blijft toch altijd het makkelijkste antwoord
om ook oma aan haar verstand te brengen wat we nu eigenlijk
doen op de universiteit. Waarschijnlijk omdat het makkelijk te visualiseren
is en herinneringen oproept aan dat kleine kind dat vroeger
al gebiologeerd met de blokkendoos bezig kon zijn. Wellicht denkt ze
ook terug aan de vertederende aanblik van het kind dat zo druk en
enthousiast bezig was.
Zo gek is de vergelijking nog niet eens. Net als dat kleine kind probeer
je door te puzzelen en verschillende mogelijkheden te proberen
de oplossing te vinden voor een ogenschijnlijk groot probleem.

Het enige verschil is het niveau van het probleem. Waar het kleine
kind zijn uiterste best doet om te ontdekken welk blokje er nu toch
door het uitgesneden vierkant past, breekt de Leidse wetenschapper
zijn hoofd over het ontwerp van een nieuw medicijn dat op een
receptor moet passen. De passie en het enthousiasme waarmee het
probleem aangepakt wordt moeten bijna wel vergelijkbaar zijn.
Hoe goed het ook uitgelegd wordt, voor oma gaat het allemaal veel
te ver. Ze gaat het pas begrijpen als het resultaat ter sprake komt.
De voldoening die het geeft als je het probleem opgelost hebt is namelijk
ook door haar te begrijpen: in sommige gevallen ben je als
een kind zo blij.
Centerfold
origin - universiteit leiden 17

i’ve got it! one equation that explains all beauty! the finest beauty is
beauty that overwhelms. one formula explaining all that overwhelms all…
and i found it! in this article i will reveal to you the secret of beauty,
in all of its aspects.
BY: dennis KaP Power
18
math in nature
infinite Beauty
origin - universiteit leiden
Why all this fascination for all-explaining theories?
Explanatory power makes it possible to control a situation,
and control is power. Even loosing control
gives us a feeling of power because we are the ones
to decide to give control away to the unknown. The
more we know about a system, the more we can control
it, right? Just take a look at the weather, which
we can hardly control. It’s proportional to the explanatory
power of the average weather forecast.
Complementary to my own grandmothers’ recipe
of iron cakes, a local delicacy in the famous city of
Vlaardingen, it carefully describes us how to make
it. I know by experience that it will result in delicious
iron cakes.
the Golden ratio
Coming back to the all-explaining equation, I must
admit something; it wasn’t exactly me who discovered
it. It was probably Pythagoras who worked on it
first and it was Euclid who first explicitly wrote about
it around 300 BC:
“A straight line is said to have been cut in extreme and
mean ratio when, as the whole line is to the greater
segment, so is the greater to the lesser.” 1
We take a line and divide it into 2 parts. If the ratio of
the separate fragments is the same as the ratio of the
complete line as opposed to the biggest fragment, we
will see that this ratio equals 1,618034. This irrational
Figure 3: Venus de Milo, a statue on display at the Louvre museum, obeys the rules of the
golden ratio. Several body features lie apart from each other according to the golden ratio.
(Photo: R.M.N./Arnaudet - J. Schormans; www.louvre.fr)

Figure 1: The Louvre museum houses a lot of artwork in which the golden ratio is used. The Louvre pyramid doesn’t
house this ratio, unlike the pyramid of Gizeh, which does. (Photo: K. Kap).
number is φ, phi, and the proportion it describes is
known as ‘the golden ratio’ (box 1).
iron Cakes
This mysterious number caught attention of painters,
biological researchers and architects and was often
used in their work, both intentionally and unintentionally.
Throughout history, people from different
disciplines were grasped by the divine ratio, used it
in their art works and looked for it everywhere in nature.
Iron cakes might accompany this sequence.
Iron cakes are not made from iron, but are baked on
a specific iron plate. This plate has a pattern of rhombuses
on it. When the ratio of the diagonals of the
rhombus on an iron cake baking plate is equal to ϕ,
that rhombus is called a golden rhombus. These golden
rhombuses can also be found in arrangements of
molecules 2 .
When a golden ratio is found somewhere, one could
assume that an object is self-similar. Self-similarity
occurs when a subject at a smaller scale looks like
itself, as it is the case for the line described in box
1, an arrangement of golden rhombuses on a baking
plate or a crystalline arrangement in a molecular
structure.
self-similarity
If there is one thing that supports the interesting theory
opposed by R. L. Oldershaw, convinced of the
significance of his finding, it is the golden ratio. He
proposes a Self-Similar Cosmological Paradigm that
proposes that nature is ordered in a transfinite, which
is not infinite, but more than finite, hierarchy of discrete
cosmological scales. 3-4
Box 1: The ratio of the length of fragments
α:β = (α+β): α, is called the golden ratio
α β
This golden ratio is an irrational number,
indicated by φ.
This ratio is thought to be important in
defining some properties of beauty.
This self-similarity can be found everywhere: in fractals,
molecules, and also in pyramids. Interestingly
enough, the golden ratio is also found all sorts of
organisms in nature. Especially people who work on
phyllotaxis, the study of leaf arrangements, come into
contact with this ratio very often. The number of petals
for example, is often a Fibonacci number. And the
Fibonacci numbers are related to the golden ratio, as
explained in box 2.
It is thought that both people and bees are attracted
by flowers because of the Fibonacci numbers that occur
in the arrangement of flower leaves and petals.
Architects and painters use because they believe it is
a number of “divine proportions” and believe that it
describes some kind of ideal ratio.
Change your face
Gunes and Piccardi 5 found that the golden ratio is a
good descriptor of the way in which facial features
should relate to each other to nominate a face as attractive.
They programmed a computer in such a way
that the program could assess facial beauty with the
use of rules of proportion based on the golden ratio.
math in nature
origin - universiteit leiden 19

20
math in nature
origin - universiteit leiden
Box 2: Johannes Kepler found that the
Fibonacci numbers are related to the golden
ratio:
Which means that the more n reaches
infinity, the more the ratio between the subsequent
Fibonacci numbers reaches φ.
Figure 2: The spirals in the middle of a sunflower are arranged
according to the Fibonacci numbers (photo: Uwe H. Friese,
Bremerhaven Germany 2005).
They tested the consistency of the computed results
by comparing them with the opinion of human referees.
The predictions were especially valuable when
applied to forecast the perceived beauty of vertical
proportions of facial features. With this knowledge in
mind the possibility is created to ask your plastic surgeon
to move your facial features to the right places.
But what’s really so golden about this ratio? It might
not explain all beauty. And we might have to take
the all-explaining feature of it with a pinch of salt
(Also see the article “Schoonheid is…” by Carlos de
Lannoy). Finding the golden ratio in nature might
be like gold; there is enough of it to trade or say something
about it, but not that much that the gold
becomes invaluable or that the ratio becomes unimportant.
Scientific theories might explain some of it
but cannot grasp the complete picture. Like beauty; a
concept is taken and made unspeakable, like the unspeakable
length of the infinite or transfinite number
of decimals of φ.
References:
• Livio, M. (2002) The golden ratio and aesthetics.
University of Cambridge Plus Magazine 22. Online
publication, plus.maths.org; accessed May 2011.
• Luo, Z. P. and Hashimoto, H. (2000) High-resolution
Electron Microscopy observation of a new crystalline
approximant W’ of Mg-Zn-Y icosahedral quasicrystal.
Micron 31: 487-492.
• Oldershaw, R. L. (1986) Cosmological self-similarity
and the principle of scale covariance. Astrophysics
and Space Science 128: 449-453.
• Oldershaw, R. L. (2008) Discrete Cosmological Self-
Similarity and Delta Scuti Variable Stars. Electronic
Journal of Theoretical Physics 5 (19): 123-132.
• Gunes, H. and Piccardi, M. Assessing facial beauty
through proportion analysis by image processing.
International Journal of Human-Computer Studies
64:1184-1199.

BY: roB Van WiJK & raChel elands
Museum Boerhaave opens its doors with an analogous
tendency: “Beauty in Science”. Ten images surround
the so-called Theatrum Anatomicum of Leiden. This
is completely in context with
the function of the anatomical
theatre as this theatre
opened hundreds of years
ago in the summer, as an
exhibition space for intriguing items. Among those
items were not only the skeletons of animals and hu-
sPeCial
Beauty in
Science
at secondary school, an experiment of the Chemical Garden is shown to the students. the Chemical Garden is based on an
astonishing phenomenon: adding crystalized coppersulfate, cobaltchloride and nickelnitrate in a reaction tube with sodiumsilicate
results in the formation of all kinds of elongated plant-like multi-coloured structures. Coppersulfate will make blue bushes,
cobaltchloride will form purple blue plants and nickelnitrate will develop into a structure referring to green seaweed. in short,
this reaction of compounds results in a colourful spectacle and the arise of a miniature garden: a tiny gnome would not be unsuitable!
this remains a funny experiment to comfort young students in the chemical kitchen, whilst being scientific and performing
magnificent results at the same time, of which beautiful images can be taken.
’there is no arguing about taste’
mans, but also Roman earthenware, a small Egyptian
mummy of a baby and many other exotic items. These
items were meant to astonish the visitors of this anatomical
theatre and to let them think
about the decay of life. Still, the
ten images, which surround the
anatomical theatre today, accomplish
the same function, and these
items add to the exciting atmosphere of this showpiece
of museum Boerhaave.
origin - universiteit leiden 21

22
sPeCial
origin - universiteit leiden
Interestingly, the anatomical theatre of Leiden was
built after the late medieval ages. The medieval ages
are not acknowledged for their physical care and beauty.
Fascinatingly, “Perfect beauty was in the old days just
as unreachable as it is nowadays” as is phrased by
Karine van ‘t Land, who is a junior scientist studying
the history of medieval medicine. Therefore, the anatomy
of the human body was drawn in an idealistic
manner without any imperfections and according to
the principles of beauty during that frame of time.
Nowadays, we will look
at these drawings as if
they are not realistic
and not true-to-nature
at all, comparing this to
the present day available
knowledge and information.
However, how
can we judge objectively
in this point of time if these late medieval age images
were not realistic?
Today, we look towards old illustrations as pieces of
art. We are presenting these illustrations to observers
through exhibitions and they serve in the first place to
amaze and interest the observer. In the meantime, the
observer is trying to see through the meaning and the
reality of the image. The question is whether these observers
are trying to understand the content reality of
the image or are they just seeing what they want to see,
while looking for their own reality in the image? Thus,
we recognise our own reality in the observation of the
environment, and this is in essence the phenomenon
called ‘art’. Moreover, this implies that modern day
images exhibited anywhere to a public are essentially
art as all the observers create their own reality when
trying to interpret the illustration.
However, these ten images cannot be observed in full
and show only a piece
of the complete item.
Therefore these items
could become even
more like art and create
their own reality,
which often calls for
emotions and a feeling
of beauty in the observer.
The exquisiteness of these images is in harmony
with science as science is a reconnoitring expedition
towards novel knowledge of the reality on the basis of
affirming facts. To address this issue, it is fair to assume
that art and science synchronise by the fact that
both disciplines converge towards recreating reality,
yet each from a different angle.
The ten items are part of the new exhibition of Museum
Booijmans van Beuningen in Rotterdam, for which
scientists in Natural Sciences were asked to deliver sci-
’art and science synchronise by
the fact that both disciplines converge
towards creating reality, yet from
a different angle’

entific images with exceptional beauty. The submitted
images differentiated from chemical crystals to astronomical
clouds of gasses of different elements that are
depicted as richly coloured dust. Further, images were
included which showed a close up of microorganisms
or three-dimensional pictures of a time shot of the
foetal development of a human baby. From this material
it is clear that there are a lot of scientists that have
an open eye for art and beauty in their experiments.
But beware of the same hazard as that of performing
the experiment with
the Chemical Garden:
you can view it only
with one pair of glasses
at the same time. If
you look at the beauty
in science, you may
quickly forget the scientific value and lose yourself
in the desirability of beauty. Images that are strongly
zoomed in on the shell of a virus are so delightful and
dynamic in such an extent that anybody would forget
about the fatally of these phenomena and about
the problematic lack of scientific knowledge regarding
this phenomena in order to prevent and cure serious
viral illnesses. Therefore, it remains controversial how
compatible science and beauty actually are.
Like the Dutch proverb “There is no arguing about
taste” suspects, beauty is really subjective. To substantiate
this, a few definitions can be depicted, starting
with old authorities like the old Greeks. For instance,
Plato has not a roseate idea about art. As the Cave of
Plato concerns, everything we are as well as the nature
is slightly a reflection of the ideal. In this perspective,
art is a counterfeit of a counterfeit. Heraclitus of Efeze
defines beauty nevertheless as a “Tangible expression
of the truth”. Kant, during The Enlightenment postulates
that beauty disintegrates in the characteristics of
the work of art and the impressions of the observing
person. Current perspectives of beauty are more about
the power of attraction,
attractiveness to
a person or an object
by their appearance,
whereupon a second
place is left for the
content.
’Perfect beauty was in the old days just
as unreachable as it is nowadays’
illustrations
The illustrations in the museum are good representatives
of the latter point of view: at first glance the
appearance of the images catches the eye. Whereupon
the observer turns to the brochure, he is aware of the
content and this will create awareness of what he is
actually looking at. To address this, the black-white
portrait, entitled Betulaceae is a nice example. A regular
and at the same time irregular pattern of white and
black ellipses catch the eye. It looks like an abstract
painting that can be placed in a modern style lodging.
sPeCial
origin - universiteit leiden 23

sPeCial
24 origin - universiteit leiden
A few minutes later the foldout explains that we are
actually looking at a microscopic view of the Black Awl
(Dutch: Zwarte Els). This is a tree and one of the most
common members of the Birch family. The Black Awl
has a great variety of applications.
Since it is well resistant against rotting, it is used as a
material for assembling the pillars under the Rialto in
Venice and for a lot of buildings in Amsterdam.
The same kind of twofold can be found in the images
of the algae, which also decorate the cover of the exposition
and brochure. It are beautiful green structures
on a black background, available in different shapes
and almost completely symmetrical. The light blue
flow results in an almost magical colour reproduction.
If we zoom out, however, we observe an organism that
is currently used as a promising source for CO storage
2
as well as for biofuel applications. A last example is the
portrait of Nocordia Astroides. This portrait shows
a nice red, white and orange coloured structure with
spine-like bulges, surrounded by layer like structures.
A grey-like square plateau seems to have formed at the
top. The variety in symmetry, colour and shape will
mark this portrait into an attractive view. Whilst we get
more and more familiar with the identity behind this
beautiful portrait of the bacteria Nocordia Astroides,
we will notice that this is a bacterium, which can lead
to pneumonia in immunocompromised patients. This
portrait was created along with other images during
an investigation in which different settings of culture
conditions and microscopy techniques were used, gathering
crucial information. In short, this exhibition
aims at putting complex and serious images from a variety
of disciplines of science in a different perspective
for both uninitiated observers as scientists.
the compatibleness of art and science
As it is stated, it is possible to look with two glasses
to such a masterpiece: with a pair of glasses with an
artistic filter and a pair of glasses with a scientific filter.
According to Kant, the characteristics of the work
remain the same, but the impressions of the observer
change. This is supported by museum Boerhaave,
which states the following: “Science is a scouting expedition,
by means of affirming facts, to novel truths
of the reality”. Art creates its own reality and therefore
calls for emotions and a feeling of exquisiteness in the
observer.
This in itself is a remarkable thesis that science
and art are diametrically opposed to each other. It is
argued that art and science describe a different reality;
that one can never contain the other. It is stated
that they simply operate in parallel, without
boundaries and overlaps. However, we believe that
there is an overlap between art and science; there
is beauty to be found in science without the science
off the mind. Think of it: millions of researchers go to
work every day, passionate about a job that can both be
very positive or very negative. Have you ever had the
feeling of getting one negative result after the other?
Ever had the feeling of stopping an experiment and
going home? Still, there’s always light at the end of the
tunnel, a long-lasting positive result that could be the
answer to many, many questions. This difficult quest
of science is joined by so many people, driven by emotion,
and with passion for their work. They experience
beauty in science.
all illustrations are ProPertY of the BoerhaaVe museum, exCePt for the Garden
and the shell, WhiCh BelonG to WiKimedia Commons.

’science is a scouting expedition, by means of
affirming facts, to novel truths of the reality’
sPeCial
origin - universiteit leiden
25

exPeriment
luminol: feiten en fictie
na de verdwijning van een 12-jarig meisje is een buurtonderzoek gestart.
Verschillende bewoners wijzen in de richting van de oom van het meisje
die in een klein huisje aan de rand van het stadje woont. de rechercheurs
besluiten om op onderzoek uit te gaan. ze treffen het huisje
verlaten aan. de penetrante geur van schoonmaakmiddelen dringt hun
neusgaten binnen en ze besluiten de forensische dienst te bellen. als
deze eenmaal ter plekke zijn, sprayen ze luminol op de vloer en muren.
een spetterpatroon licht op...
door: niKita de KeiJzer
fotoGrafie: miChael de Korte
26 origin - universiteit leiden
Het had uit iedere willekeurige politieserie geknipt
kunnen zijn: series die scenes vertonen waarin luminol
wordt gebruikt om bloedresten op te sporen. De
wetenschappelijke achtergrond voor het forensisch gebruik
van deze stof zal in dit artikel verder uitgediept
worden.
Geschiedenis
Oorspronkelijk werd luminol gebruikt in de Duitse
mijnindustrie om nieuwe koperaders op te sporen,
maar in 1937 kwam de wetenschapper Walter Specht
erachter dat het ook gebruikt kon worden om eeen indicatie
te geven of er ergens restanten bloed aanwezig
waren. [1] Nadat luminol de mogelijke aanwezigheid
van bloed heeft aangetoond, worden tegenwoordig geavanceerdere
forensische tests uitgevoerd, ondermeer
DNA analyse van het bloed.
Een aantal chemische reacties, zoals die van luminol
met bepaalde bestanddelen uit bloed, leveren (zichtbaar)
licht als reactieproduct. Dit verschijnsel wordt
chemoluminescentie genoemd. Ook andere stoffen
vertonen chemoluminescentie, zoals luciferine
(zorgt voor het oplichten van vuurvliegjes) en
1,2-dioxethaandion (de welbekende glowsticks). [2]
synthese
Luminol wordt in meerdere stappen gesynthetiseerd.
De eerste stap is 3-nitroftaalzuur te laten reageren met
hydrazine. Deze stap vindt plaats in een oplossing van
verwarmd triethylenglycol. Na afsplitsing van water
dient de primaire aminegroep van het reactieproduct
gereduceerd te worden met natriumdithioniet. [3]
reactie
Om bloed op te sporen wordt luminol gemengd met
hydroxide en waterstofperoxide. De hydroxide maakt
dat de twee secundaire stikstofgroepen van luminol
ioniseren. Deze geïoniseerde vorm reageert met de
zuurstof (afgestaan door de waterstofperoxide) tot
een instabiele peroxide in aangeslagen toestand. Als
deze peroxide terugvalt naar de grondtoestand komt
het karakteristieke blauwe licht vrij. Zonder verdere
toevoegingen lopen deze reacties vrij langzaam.
Ijzergroepen, zoals die in hemoglobine, catalyseren
deze reactie. [4]
nadelen
Jammer genoeg is luminol geen definitief bewijs voor
de aanwezigheid van bloed. Naast bloed zijn er namelijk
ook verschillende andere ijzerhoudende stoffen,
zoals bepaalde typen verf, die een catalyserende werking
hebben op bovengenoemde reactie. Daarnaast
licht het ook op met urineresten of bepaalde typen
schoonmaakmiddelen.
Figuur 1: de synthese van luminol in twee stappen, afbeelding
ontleend aan wikipedia

experiment
Luminol is in staat om zichtbaar op te lichten bij het
minste spoortje van bloed. Daarom heeft Origin een
experiment uitgevoerd met bloed en verschillende
schoonmaakmiddelen, in een poging bloed definitief
te verwijderen.
materiaal en methoden
- 6 objectglaasjes
- menselijk bloed
- luminol oplossing ( 2g luminol, 250 mL water,
15g kaliumhydroxide) [5]
- 3% waterstofperoxide oplossing
Er is op 5 van de 6 objectglaasjes een druppel bloed
aangebracht. Deze hebben aan de lucht gedroogd.
Daarna is één objectglaasje schoongemaakt met bleek,
één met biotex (een enzymoplossing), één met afwasmiddel
en één met schuurmiddel.
De waterstofperoxideoplossing en de luminoloplossing
zijn gemengd en op alle glaasjes aangebracht.
resultaten
De foto’s van de resultaten zijn hieronder
weergegeven.
0. blanco
1. bloed zonder schoonmaakmiddel
2. bloed verwijderd met bleek
3. bloed verwijderd met biotex
4. bloed verwijderd met afwasmiddel
5. bloed verwijderd met schuurmiddel
discussie
De resultaten bij 0 en 1 zijn zoals verwacht. Bij de
glaasjes 2-5 zou chemoluminescentie moeten optreden,
maar dit was niet het geval. Mogelijke verklaringen
hiervoor zouden het oppervlakte type van de
objectglaasjes kunnen zijn of het feit dat de luminol
al enige tijd gemengd was met de waterstofperoxide
toen er foto’s van de objectglaasjes 2 tot en met 5
gemaakt werden.
Al met al is luminol een nuttig, maar beperkt hulpmiddel
in forensisch onderzoek. Alhoewel het door
met name Amerikaanse politieseries méér tot de
verbeelding is gaan spreken dan wellicht terecht is.
referenties
[1] http://www.enotes.com/forensic-science/
specht-walter
[2] http://www.wisegeek.com/what-is-chemiluminescence.htm
[3] http://web.fccj.org/~smilczan/eleven/Luminol.
pdf
[4] http://www.chm.bris.ac.uk/webprojects2002/
fleming/mechanism.htm
[5] http://chemistry.about.com/od/
glowinthedarkprojects/a/luminolblood.htm
0. blanco 1. bloed 2. bleek
3. biotex 4. afwasmiddel 5. schuurmiddel
exPeriment
origin - universiteit leiden 27

de europese paling is een uiterst mysterieuze vis: als glasaaltjes doemen ze op aan de europese kust en leven dan jaren in
onze zoete wateren om op een maanloze nacht in de herfst te vertrekken naar een onbekende plek diep in de oceaan om te
paaien en vervolgens te sterven.
door: Christian tudoraChe
fotoGrafie: miChael de Korte
28
BioloGie
het mysterie van de paling
origin - universiteit leiden
Lang was het gissen waar de palingen vandaan kwamen.
Aristoteles veronderstelde nog dat palingen via
spontane generatie uit modder ontstonden. Diverse
grote geesten, zoals Antoni van Leeuwenhoek en
Sigmund Freud, hebben zich daarna gebogen over het
onopgeloste mysterie van de voortplantingscyclus van
de paling. In 1923 was het de Deense zooloog Johannes
Schmidt die een tip van de sluier kon oplichten door
jarenlang de Atlantisch oceaan af te varen en zoöplanktonmonsters
te nemen. De kleinste palinglarven
vond hij in de zuidwestelijke Sargasso-zee en kwam
tot de conclusie dat de paaiplekken zich daar moesten
bevinden. Dit betekent dat de geslachtsrijpe dieren , de
schieralen, zonder te eten moeten migreren over een
afstand van 6000 km, gedeeltelijk over de bodem van
de oceaan op dieptes van 2000 m. Zwangere vrouwtjes
of eieren zijn er echter nog steeds nooit gevonden.
De onwaarschijnlijk lange en moeilijke migratieroute,
met ongekende gevaren en predatoren, lijkt geen logische
strategie voor een evolutionair zo succesvolle
diersoort. Palingen bestaan in de tegenwoordige vorm
echter al meer dan 40 miljoen jaar. Destijds was het supercontinent
Gondwana aan het opsplitsen en de continentale
platen lagen nog vrij dicht bij elkaar rond de
Atlantische oceaan. De Sargasso-zee lag er midden in
op nog geen 2000 km van de Europese kust. Het langzaam
maar gestaag scheiden der platen heeft er voor
gezorgd dat dit “levende fossiel” steeds verder moest
gaan zwemmen om dezelfde paaigronden te bereiken.
De evolutionair succesvolle paling wordt nu echter
met uitsterven bedreigd. In de afgelopen 30 jaar zijn
de aantallen met meer dan 90% afgenomen zonder
dat we de precieze oorzaken kennen. Een combinatie
van oorzaken is mogelijk, zoals overbevissing, milieu

vervuiling en migratiebelemmeringen zoals dammen,
dijken en gemalen. In het kader van het Europeese aalplan
wordt er nu in Nederland beperkt gevist tijdens
de migratieperiode in de herfst, maar of dat voldoende
is voor een verbetering van de aalstand is nog de vraag.
Het kweken van paling in gevangenschap zou betere
mogelijkheden kunnen bieden voor de consumptievraag
en het herstel van de natuurlijke populaties. Dit
wordt echter belemmerd door het gebrek aan kennis
over de fysiologie van het zwemgedrag en de ecologische
omstandigheden van hun voortplanting. Enkele
jaren terug is het Leidse onderzoekers gelukt om hormoonbehandelde
dieren tot voortplanting in gevangenschap
te brengen, maar de palinglarven waren nog
niet lang in leven te houden.
Meer kennis is noodzakelijk over de natuurlijke migratie
en reproductie en dit zou kunnen komen door
de dieren via zenders op weg naar de Sargasso-zee te
volgen. Eerdere pogingen de palingen op hun reis naar
de paaigronden te volgen met satellietenzenders bleven
echter zonder succes. Deze zenders waren groot
en zwaar en zorgden voor opwaartse druk door het
noodzakelijke drijfvermogen van de zenders, die na
een vooraf geprogrammeerde tijd los moesten laten
om aan het wateroppervlak de data naar een satelliet
door te sturen. De zenders verstoorden zo waarschijnlijk
de cruciale efficiëntie van de “anguilliforme” – palingachtige
– zwembeweging, de beweging van het hele
lichaam in plaats van alleen met de staart.
De komende drie jaar wordt er bij het Instituut Biologie
Leiden (IBL) nieuw fysiologisch onderzoek gedaan
naar het zwemgedrag van migrerende palingen. Het
door NWO gefinancierde project, middels de VENIbeurs
aan dr. Christian Tudorache, heeft twee hoofddoelen:
ten eerste moet het geheim achter de extreem
hoge zwemefficiëntie worden opgelost en ten tweede
moet er een optimale zender worden ontwikkeld die
het zwemgedrag en de energieverbruik van de vrij
zwemmende palingen niet te veel belemmert. Samen
met andere onderzoekscentra, zoals het Leidse LION,
worden geavanceerde technieken ingezet zoals Laser-
Doppler en High-Speed cinematografie. Met behulp
BioloGie
origin - universiteit leiden 29

30
BioloGie
origin - universiteit leiden
van zuurstofmetingen en filmopnames in zwemtun-
nels kan het energieverbruik van zwemmende dieren
worden bepaald.
De verkregen inzicht en technologische vooruitgang
die het IBL-onderzoek moet opleveren zou een cruciale
stap kunnen zijn op weg naar de noodzakelijke kennis
voor het kweken van palingen in gevangenschap
en het beschermen van de soort in het wild. Mogelijk
vinden we dan binnenkort echt het antwoord op
Aristoteles’ vraag die al zo veel generaties wetenschappers
bezig heeft gehouden.
Laser-Doppler of Particle image velocimetry is een
geavanceerde techniek voor het zichtbaar maken van
kleine waterstromingen. Hierbij worden kleine deeltjes
opgelost die de waterstromingen moeten volgen.
Vervolgens worden de deeltje met laserstralen bestraalt.
De weerkaatsing van de laserstralen geven de
bewegingsrichting en -snelheid van de deeltje aan en
dus van de waterstromingen. Deze methode wordt vaak
gebruikt om de biomechanica van zwemmende vissen
te onderzoeken.
High-speed Cinematography wordt ook vaak voor
biomechanica onderzoek van vissen gebruikt. Hierbij
worden met een speciale camera 200 tot 500 beelden
per seconde geschoten om zeer snelle bewegingen van
vissen te volgen. Deze snelle bewegingsaflopen, bij voorbeeld
fast-starts, kunnen maar 200 milliseconden duren
en zijn met het blote oog of conventionele camera’s
niet waar te nemen.

agenda
maandag 5 september
Opening academisch jaar
14:30u in de Pieterskerk
maandag 19 september
Oratie prof.dr.ir. W. Peijnenburg
Vakgebied: Environmental toxicology and biodiversity
16:00u in het Academiegebouw
donderdag 29 september
Van Leeuwenhoek lecture
donderdag 20 oktober
Betadictee
zaterdag 22 oktober
Studiefestival
25 tot 28 oktober
20th School on Medicinal Chemistry
Vrijdag 28 oktober
Reedijk symposium
‘Molecular Photovoltaics and Mesoscopic Solar Cells’
Colofon
oplage: 1.500
redactieadres: Origin Magazine
Einsteinweg 55, 2333 CC Leiden
info@originmagazine.nl
originredactie@gmail.com
www.originmagazine.nl
aan deze origin werkten mee: Professor Meindert
Danhof, Marinus Israel, Jaya Ramchandani,
Christian Tudorache en Museum Boerhaave.
redactie: Eindredactie: Gert Jan van Helden,
Johan Detollenaere, Evelien de Vries
Hoofdredactie: Rob van Wijk
Redactie: Yorrick van Bree, Sharina Chander,
Rachel Elands, Dennis Kap, Nikita de Keijzer,
Michael de Korte, Carlos de Lannoy, Anja Rienitz,
Valery Tjoeng.
Productie- en begeleiding: Van Zessen Klaar,
Leiden
opmaak: teambart
aGenda
, jaargang 6, nummer 4, juli 2011
Origin en al haar inhoud © Faculteit
der Wiskunde en Natuurwetenschappen,
Universiteit Leiden.
Alle rechten voorbehouden.
origin - universiteit leiden 31

Every Thursday from 16:00 till 20:00
Sodas 0,60 euro
Beer 1,00 euro
Wine 1,50 euro
No cash!
Pin and Chip only
Main entrance Gorlaeus Laboratory, Einsteinweg 55, Leiden