Zbornik - Društvo genetičara Srbije

190 ZBORNIK ABSTRAKATA III KONGRESA GENETIÈARA SRBIJE V-Usm-7
Subotica, 30. novembar - 4. decembar 2004.
GENSKA TERAPIJA KANCERA
Tatjana Mitroviæ
Prirodno-matematièki fakultet, Odsek za biologiju sa ekologijom, Niš
Genska terapija kancera bi se moglo definisati kao transfer nukleinskih kiselina u
tumorske ili normalne æelije sa ciljem eliminacije ili redukcije tumorske mase direktnim
ubijanjem æelija, stimulisanim imunim sistemom ili korekcijom genetièkih grešaka i
reverzijom malignog stanja. Trenutno se u svetu odvija 608 klinièkih protokola genske
terapije kancera (66.2% od ukupnog broja tekuæih protokola genske terapije).
Strategije koje su na raspolaganju u areni za borbu protiv kancera su: 1) terapija «genom
samoubicom», 2) imunogenska terapija, 3) korekcija mutiranog tumor supresor gena i/ili
blokada onkogena i proinflamatornih gena i 4) antiangiogenska terapija. Iako je
pokrenuta sa dosta optimizma i entuzijazma, genska terapija kancera je do sada dala
ogranièene rezultate. Osim nekoliko sluèajeva terapeutskih odgovora kod pacijenata,
genska terapija kancera još uvek nije pokazala klinièku efikasnost što je uzrokovano pre
svega veoma niskom transdukcijom i efikasnošæu ekspresije in vivo trenutnih vektora.
«Magièni» vektor za gensku terapiju tumora bi trebao da poseduje sledeæe karakteristike:
da bude primenjen neinvazivnim putem, da pogaða ne samo primarni tumor, nego i
rasejane tumorske æelije i mikrometastaze na udaljenim i nepristupaènim mestima i da
nosi terapeutski gen sa tumor-restiktivnom, vremenski-regulisanom i postojanom
ekspresijom. Ovaj rad daje pregled trenutnih poteškoæa i beskrajnih nada i moguænosti
genske terapije.
CANCER GENE THERAPY
Cancer gene therapy can be defined as transfer of nucleic acids into tumor or normal cells
with aim to eradicate or reduce tumor mass by direct killing of cells, induction of immune-mediated
destruction or correction of genetic errors and reversion of malignant status.
Presently, there are 608 cancer gene therapy clinical trials worldwide (66.2% of total
number ongoing gene therapy clinical trials).
Available strategies in cancer gene therapy arena are following: 1) suicide gene therapy,
2) immunogene therapy, 3) tumor suppressor gene replacement and/or oncogene and
proinflamatory gene blockage and 4) antiangiogenic therapy. Initially started with lots of
optimism and enthusiasm, cancer gene therapy has shown limited success so far. Despite
few reports of therapeutic responses in some patients, there is still no proof of clinical efficacy
of most cancer gene therapy approaches, primarily due to very low transduction
and expression efficacy in vivo of available vectors. «Magic» gene therapy vector should:
be administrated through a noninvasive route, target not only primary tumor mass, but
disseminated tumor cells and micrometastasis at distanced and unreachable sites as well,
and carry therapeutic gene with tumor-restricted and time - regulated and sustained expression.
This review highlights current hurdles and endless hopes and possibilities of
cancer gene therapy.