ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

ΠΕΡΙΛΗΨΗ
Τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί ένας καινούργιος τομέας
περιβαλλοντικών μελετών που αφορά ουσίες γνωστές ως «αναδυόμενοι ρύποι
προτεραιότητας». Πρόκειται για χημικές ουσίες που δεν περιλαμβάνονται στους
υπάρχοντες κανονισμούς της ποιότητας των υδάτων και φαίνεται να έχουν δυνητικές
αρνητικές επιδράσεις στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη υγεία. Στις ουσίες αυτές
περιλαμβάνονται αρκετές υποκατηγορίες ουσιών, μεταξύ των οποίων οι
«ενδοκρινικοί διαταράκτες» και τα «φάρμακα και προϊόντα προσωπικής φροντίδας».
Μία από τις εισόδους των ουσιών αυτών στο περιβάλλον είναι και μέσω των
αστικών αποβλήτων. Πολλές φορές οι συνήθεις βιολογικές επεξεργασίες δεν μπορούν
να απομακρύνουν τις ουσίες αυτές από το νερό και τα λύματα, με αποτέλεσμα να
απαιτούνται πρόσθετες διεργασίες για την απομάκρυνσή τους. Μία από αυτές είναι
και η διαδικασία της ρόφησης σε κάποιο ροφητικό μέσο, π.χ. σε ενεργό άνθρακα.
Στα συστήματα κοκκώδους ενεργού άνθρακα (GAC) σε στήλες η
συγκέντρωση στην έξοδο του συστήματος του μεταβάλλεται με το χρόνο
σχηματίζοντας καμπύλη σιγμοειδούς μορφής. Όταν η συγκέντρωση εξόδου φθάσει σε
κάποιο καθορισμένο ανώτατο επιτρεπτό όριο (όριο διαφυγής ή όριο Breakthrough) ο
άνθρακας πρέπει να αλλαχθεί ή να αναγεννηθεί. Η μαθηματική σχέση που
χρησιμοποιείται στα συστήματα αυτά είναι το μοντέλο Bohart-Adams.
Στην εργασία εξετάζεται η αποδοτικότητα των στηλών κοκκώδους ενεργού
άνθρακα (GAC) για την απομάκρυνση διαφόρων «ενδοκρινικών διαταρακτών»
(Bisphenol-A, Triclosan) και «φαρμάκων και προϊόντων προσωπικής φροντίδας»
(Ibuprofen, Naproxen, Ketoprofen, Diclofenac) από το νερό σε συγκεντρώσεις που
απαντώνται στο υδάτινο περιβάλλον (μg/L). Για το σκοπό αυτό πραγματοποιήθηκαν
τέσσερις κύκλοι πειραμάτων σε πιλοτικό σύστημα τεσσάρων στηλών κοκκώδους
ενεργού άνθρακα (GAC). Τα πειράματα πραγματοποιήθηκαν στο Εργαστήριο
Υγειονομικής Τεχνολογίας της σχολής των Πολιτικών Μηχανικών του Ε.Μ.Π. κατά
το χρονικό διάστημα από το Δεκέμβριο του 2011 μέχρι και το Μάιο του 2012.
Συγκεκριμένα, κατασκευάζονταν υδατικό διάλυμα των παραπάνω ουσιών σε
συγκεντρώσεις που απαντώνται στο περιβάλλον (1 ή 2 μg/L) και αποθηκεύονταν σε
πλαστικό δοχείο των 200 L από HDPE. Από το δοχείο το διάλυμα εισερχόταν στο
σύστημα των στηλών του ενεργού άνθρακα μέσω μίας περισταλτικής αντλίας.
~ i ~