ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

~ 16 ~
2. Ρόφηση & ενεργός άνθρακας
Ο κονιοποιημένος ενεργός άνθρακας (PAC) παρασκευάζεται από σωματίδια ή
κόκκους ενεργού άνθρακα με τυπικές μέσες διαμέτρους μεταξύ 0,15 και 0,25 mm.
Υπάρχουν διάφορα όρια για τον καθορισμό του μεγέθους μεταξύ των δύο μορφών
άνθρακα. Για παράδειγμα αναφέρεται ο ενεργός άνθρακας ως «κονιοποιημένος» όταν
το 95-100% των σωματιδίων του διαπερνά κόσκινο μεγέθους 50 (0,297 mm). Άλλη
παρόμοια αναφορά κάνει λόγο για κόσκινο μεγέθους 80 (0,177 mm). Λόγω του
μικρότερου μεγέθους των σωματιδίων του ο κονιοποιημένος ενεργός άνθρακας έχει
μεγαλύτερο λόγο επιφάνειας προς όγκο σε σχέση με τον κοκκώδη ενεργό άνθρακα.
Στις Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Νερού συνήθως προστίθεται σαν αντιδραστήριο
σε θέσεις που εξασφαλίζουν καλή ανάμειξη και μεγάλο χρόνο παραμονής (π.χ. στον
πύργο υδροληψίας) (Κουζέλη-Κατσίρη, 1992∙ U.S. Army Corps of Engineers, 2001).
Ο κοκκώδης ενεργός άνθρακας (GAC) έχει σωματίδια μεγαλύτερου μεγέθους
σε σχέση με τον κονιοποιημένο. Για το λόγο αυτό η διάχυση των ουσιών παίζει
σημαντικό ρόλο στην προσρόφηση στην επιφάνειά του. Συνήθως ο κοκκώδης
ενεργός άνθρακας προτιμάται σε περιπτώσεις προσρόφησης αερίων, καθώς η διάχυσή
τους σε αυτόν γίνεται αρκετά γρήγορα. Ο ενεργός άνθρακας αναφέρεται ως
«κοκκώδης» όταν το 85% των σωματιδίων του διαπερνά κόσκινο μεγέθους 20
(0,84 mm), αλλά συγκρατείται από κόσκινο μεγέθους 40 (0,42 mm). Στις
Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Νερού ο κοκκώδης ενεργός άνθρακας χρησιμοποιείται
για την απομάκρυνση ουσιών που προσδίδουν οσμές και γεύσεις στο νερό. Συνήθως
ο κοκκώδης ενεργός άνθρακας χρησιμοποιείται σε ξεχωριστές μονάδες με τη μορφή
φίλτρων σε στήλες (Κουζέλη-Κατσίρη, 1992∙ U.S. Army Corps of Engineers, 2001).
2.3.4. Χαρακτηριστικά ενεργού άνθρακα
Υπάρχουν διάφορα χαρακτηριστικά του ενεργού άνθρακα που επηρεάζουν τη
συμπεριφορά του ως προσροφητικό υλικό. Τα κυριότερα από αυτά είναι τα ακόλουθα
(Eckenfelder, 2000∙ U.S. Army Corps of Engineers, 2001∙ Κουμάκη, 2010) :
a) Η κατανομή των κόκκων : το μέγεθος αυτό εκφράζεται με την ουσιαστική
διάμετρο d10 (η διάμετρος του κόσκινου μέσα από την οποία διέρχεται το 10%
του υλικού) και το συντελεστή ομοιομορφίας UC = d60/d10.