ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

2.3. Ενεργός Άνθρακας
2.3.1. Γενικά
~ 13 ~
2. Ρόφηση & ενεργός άνθρακας
Η πρώτη καταγεγραμμένη χρήση του άνθρακα ως μέσο απομάκρυνσης
ουσιών γίνεται το 1550 π.Χ., όπου άνθρακας από ξύλο χρησιμοποιούνταν για
ιατρικούς σκοπούς. Όσον αφορά στη πρώτη χρήση του άνθρακα στη παραγωγή
πόσιμου νερού, αυτή καταγράφεται το 200 π.Χ. για την απομάκρυνση δυσάρεστων
γεύσεων. Η συσχέτιση του άνθρακα με το φαινόμενο της προσρόφησης έγινε το 1773
από τον Scheele, ο οποίος πραγματοποίησε πειράματα με αέρια τα οποία
προσροφόνται στον άνθρακα. Λίγο αργότερα, το 1785 ο Lowiz απέδειξε ότι ο
άνθρακας μπορεί να απομακρύνει ανεπιθύμητους ρυπαντές από το νερό,
πραγματοποιώντας πειράματα αποχρωματισμού διαλυμάτων με άνθρακα. Η πρώτη
βιομηχανική εφαρμογή ήρθε λίγο αργότερα, όταν άνθρακας από ξύλο
χρησιμοποιήθηκε σε διυλιστήρια για την διύλιση της ζάχαρης από το ζαχαροκάλαμο.
Το 1860 ο άνθρακας χρησιμοποιήθηκε για την αφαίρεση γεύσεων και οσμών από το
πόσιμο νερό σε εγκαταστάσεις τοπικής υδροδότησης στην Αγγλία. (U.S. Army Corps
of Engineers, 2001∙ Κουμάκη, 2010).
Ο άνθρακας στην ενεργή μορφή του χρησιμοποιήθηκε για πρώτη φορά στα
τέλη του 19 ου αιώνα. Η εξέλιξη της τεχνολογίας του ενεργού άνθρακα συνέβαλε και
στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, όπου ειδικές μάσκες με ενεργό άνθρακα προσέφεραν
προστασία έναντι των χημικών αερίων. Οι πρώτες εγκαταστάσεις φίλτρων
κοκκώδους ενεργού άνθρακα εγκαταστάθηκαν στην Ευρώπη το 1929 και στην
Αμερική το 1930 στη πόλη Bay του Michigan. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο
κατασκευάστηκαν και οι πρώτες εγκαταστάσεις φίλτρων κοκκώδους ενεργού
άνθρακα για τον καθαρισμό και την απομόνωση ουσιών στη χημική βιομηχανία. Στα
τέλη της δεκαετίας του 1960 ο ενεργός άνθρακας αποδείχθηκε ικανός στην
απομάκρυνση μεγάλου αριθμού συνθετικών χημικών από τον αέρα και από το νερό.
Ήδη σήμερα κατασκευάζονται πολλές μεγάλες μονάδες επεξεργασίας με ενεργό
άνθρακα σε Εγκαταστάσεις Επεξεργασίας Νερού, καθώς και σε Εγκαταστάσεις
Επεξεργασίας Λυμάτων (U.S. Army Corps of Engineers, 2001∙ Κουμάκη, 2010).