ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

3. Αναδυόμενοι ρύποι προτεραιότητας (Emerging Contaminants – ECs)
Ο αρχικός σκοπός της σύνθεσης του Diclofenac ήταν η δημιουργία ενός
NSAID με άμεσα αποτελέσματα και πολύ καλή ανεκτικότητα από τον οργανισμό.
Βιοχημικές παράμετροι που λήφθηκαν υπ όψιν ήταν η γρήγορη μεταφορά του
φαρμάκου (έγιναν προσομοιώσεις σε κατάλληλες μεμβράνες), καθώς και η
κατάλληλη δομή του μορίου και των ηλεκτρονίων του. Αναλύσεις που είχαν
προηγηθεί σε άλλα NSAIDs έδειχναν ότι για να επιτευχθούν οι παραπάνω στόχοι το
νέο NSAID έπρεπε να είναι ασθενές οξύ με pKa μεταξύ 4 και 5, σταθερά ισορροπίας
κοντά στο 10 και δύο αρωματικούς δακτυλίους σε επίπεδα κάθετα μεταξύ τους. Το
αποτέλεσμα ήταν η δημιουργία του άλατος νατρίου του Diclofenac, με pKa 4 και
σταθερά ισορροπίας 13,4. Τα δομικά χαρακτηριστικά του περιλαμβάνουν δύο
αρωματικούς δακτυλίους (ο ένας εκ των οποίων περιλαμβάνει το καρβοξύλιο και ο
δεύτερος δύο άτομα χλωρίου) ενωμένους με μία αμινομάδα, εξασφαλίζοντας έτσι την
ευκαμψία μεταξύ των επιπέδων που σχηματίζουν οι δύο δακτύλιοι (Sallmann, 1986).
Ο ακριβής μηχανισμός δράσης του Diclofenac δεν είναι απολύτως γνωστός,
περιλαμβάνει όμως τον βασικό μηχανισμό δράσης των υπολοίπων NSAIDs
(αναστολή των COX ενζύμων), ενώ υπάρχουν και μελέτες που καταδεικνύουν την
ακριβή θέση πρόσδεσης του μορίου στο COX-2 ένζυμο (εικόνα 3.25) (Duggan et al.,
2010). Εκτός από τον γνωστό μηχανισμό δράσης των NSAIDs έχουν αναγνωριστεί
και άλλοι μηχανισμοί δράσης του Diclofenac που συνεισφέρουν στην αναλγητική του
δράση, όπως η παρεμπόδιση των οδών νατρίου, των ιοντικά ευαίσθητων οδών, καθώς
και η τροποποίηση ορισμένων οδών του καλίου (U S Food and Drug Administration
Home Page∙ European Medicines Agency). Έχει βρεθεί επίσης ότι το Diclofenac έχει
και αντιβακτηριδιακή δράση, καθώς αναστέλλει την ανάπτυξη ορισμένων βακτηρίων
(Escherichia coli, Staphylococcus aureus) εμποδίζοντας τη σύνθεση του βακτηριακού
DNA και συνίσταται η χρήση του σε περιπτώσεις ουρολοιμώξεων από Escherichia
coli (Dastidar et al., 2000).
~ 81 ~