Innovation and institutional change: the transition to a sustainable ...

Innovation and institutional change: the transition to a sustainable ... Innovation and institutional change: the transition to a sustainable ...

doc.utwente.nl
from doc.utwente.nl More from this publisher
31.07.2013 Views

267 het centrale model zichtbaar die landsgrenzen overschrijdt doordat nationale elektriciteitsmarkten zich openen. Ook grootschalige duurzame energieopwekking kan passen binnen deze ontwikkeling. Aan de andere kant heeft liberalisatie de opkomst van nieuwe producten, diensten, en technologieën tot gevolg gehad die veelal flexibel en vraaggericht van aard zijn. Deze divergerende processen vinden ook hun weerslag in hoofdstuk zeven waar een verkenning van toekomstige transitiepaden plaatsvindt. Belangrijkste doelen zijn het ontwikkelen van een methode die meer aansluit bij de dynamiek en complexiteit van transitieprocessen en het leveren van een bijdrage aan transitiebeleid. Geconcludeerd wordt dat het huidige energiebeleid vooral inzet op de grootschalige route en daarmee de kansen van nieuwe veelbelovende combinaties van technologieën, diensten en nieuwe actoren wellicht te weinig benut. In een slothoofdstuk worden een aantal hoofdconclusies getrokken. Met betrekking tot het theoretische perspectief wordt geconcludeerd dat de institutionele component een onmisbaar onderdeel vormt van systeemverandering. Daarbij bevestigt het empirische deel van het proefschrift dat daarbij alternatieven die sterk afwijken van het bestaande systeem alleen dan kans van slagen hebben als ze gedragen worden door institutionele veranderingsprocessen in de vier structuren waarbinnen sociotechnische systemen ingebed zijn. Ook worden een aantal lessen voor transitiebeleid getrokken aan de hand van het in gang gezette beleid voor een energietransitie. Geconstateerd wordt dat de focus sterk ligt op technologische opties die het beste passen binnen het huidige systeem en het meest competitief zijn op basis van de vigerende economische criteria. Veel minder aandacht bestaat voor nieuwe concepten die uit alternatieve denkramen geboren worden en vaak een herontwerp van het elektriciteitssysteem omvatten door ontwikkeling van alternatieve institutionele arrangementen. De voorbeelden van groene elektriciteit en warmtekrachtkoppeling maakten echter duidelijk dat dit soort alternatieve concepten een dynamiek op gang kan brengen gebaseerd op een co-evolutie van technologische en institutionele verandering waarbinnen duurzaamheid sterker geïntegreerd is.

268 Samenvatting

268 Samenvatting

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!