d{o' Ad/fynk ;zs ioB?b f;zx - Dr. Harpal Singh Pannu
d{o' Ad/fynk ;zs ioB?b f;zx - Dr. Harpal Singh Pannu
d{o' Ad/fynk ;zs ioB?b f;zx - Dr. Harpal Singh Pannu
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
2<br />
fJ; d/ T[bN yakb;k gzE B/ fjzd{nK dh oZ<strong>fynk</strong> fjs nkgDk ;G e[M dkn s/ bk fdZsk ;h.<br />
r[o{ s/r pjkdo ;kfjp dh e[opkBh f;Zy nwb dk Xo{ skok j? fi;B{Pz, f;Zy edh G[Zb ikD sK xZN'<br />
xZN fjzd[;skB Bjh A G[Zb ;edk, gzE d/ ntu/sB ftu xo eo u[ Zek ;h. fJ; f;bf;b/ ftu fJj<br />
efjDk tkip j't/rk fe fjzd{nK d/ nDyhb/ sZs B{z r[o{ ;kfjpkB dh niahw ;ay;hns ftu g{oB<br />
G<strong>o'</strong>;k j' u[Zek ;h fi; d/ cb ;o{g fjzd{ i[nkBh nzfwqs Se e/ XVk XV ykb;k gzE dk tvw[Zbk<br />
fjZ;k pD ojh ;h. fJT[AIA fJj dfonk fJe gk;/ BjhI d't/I gk;hI tr fojk ;h noEks i/ f;Zy<br />
e[opkBhnK eo oj/ ;B sK fjzd{ th Gkoh frDsh ftu fB;akB ;kfjp dh ;aoD ftu nk nk e/ fJ;<br />
dfonk B{z skesto pDk oj/ ;B. wzB[{ dh dksoh fcoB d/ pkti{d d{D ;tkJ/ j'D dh eokwks fJ;<br />
sZE dh ;jh b'e-rkEk j?.<br />
fjzd{ ftdtkB fJj dkntk eod/ nkJ/ jB fe ykb;k gzE fjzd[;skB ns/ fjzd{ wZs dh oZ<strong>fynk</strong><br />
eoB fjs g?dk j'fJnk. f;Zy fu<strong>zs</strong>e fJ; eEB B{z oZd eoe/ nkyd/ jB fe Bt/IA Xow dk gqek;a fe;/<br />
yak; tor d/ b'eK iK fe;/ yk; G{r'fbe y/so dh okyh iK ftBk;a eoB bJh jofria BjhI j[zdk. i/<br />
fJj wzB bJhJ/ fe fjzd{nK dh okyh bJh fJe ;?Bk tZyo/ s”"o s/ ;Ekgs eo bJh rJh ;h sd fJj<br />
th wzB b?Dk ukjhdk j? fe fJ; ;?Bk dk fJe' fJe wB'oE w[;bwkBK B{z wkoBk ns/ fJ;bkw dk<br />
B[e;kB eoBk ;h.fit/I fJj d{ik sZE fe;/ gqeko wzBD:'r BjhI j? T[t/ A jh gfjbk oZd eoB:'r<br />
j?. go i' sZE ;jh j? s/ ;op-gqtkfDs th, T[j fJj j? fe yakb;k gzE d/ T[d? Bkb fBo;zd/j fjzd{<br />
Xow pfunk, fjzd[;skB pfunk, gmkDk B{z ;dk bJh ekpb ftu XZe fdZsk frnk s/ T[jBk d/ jwb/<br />
ns/ nfsnkuko phs/ dhnK eEk ejkDhnK pD rJ/. f;ZyK ns/ fjzd{nK dh ;wkie ;KM ns/ d[y ;[y<br />
feTI[ Afe ;dhnK sZe ;KM/ oj/ ;B fJ;/ eoe/ wk;No skok f;<strong>zx</strong> B/ 1947 ftu gkfe;skB dh EK<br />
fjzd[;skB ftu ofjD B{z soihj fdsh ;h. fJ; w[Zd/ s/ pVk e[M fejk ;[fDnk ns/ fb<strong>fynk</strong> frnk j?<br />
fe wk;No ih B/ fJj tZvh fJfsjk;e G[Zb feT[ I ehsh. w?I fJj wzBdk jK fe f;ZyK tk;s/ T[d'I<br />
;zftXkBe ;[oZ<strong>fynk</strong> dh e'Jh rkozNh b?A b?Dh ukjhdh ;h go wk;No ih B/ fjzd[;skB Bkb ofjD dk<br />
c?;bk T[;/ ;dhnK g[okDh ;fGnkukoe ;KM ekoB ehsk ;h. wk;No ih d/ f;nk;h eZd B{z fwDB<br />
tk;s/ jo pzd/ dk jZe j? fe jZE ftu chsk cV bt/, go wk;No fBo;zd/j gzE dodh s/ JhwkBdko<br />
B/sk ;h s/ fds/ rJ/ f;b/p; ftZu T[; B/ i' c?;b/ bJ/ T[j B/e Bhns Bkb bJ/, fJ; pko/ w?B{z<br />
edh tfjw Bjh A j'fJnk.<br />
T[go fbyhnK e[M rZbK fby/ pr?o nkgo/;aB pb{-;Nko dh xNBk dk ;jh fBgNkok Bjh<br />
j'Dk ;h. f;ZyK B/ nkgDhnK f;nk;h ;orowhnK ikoh oyfdnK ;qa'wDh nekbh db dh ewkB j/m<br />
nB/e w'ou/ bkJ/. gzEe b'VK dh g{osh fjs f;nk;h iZd'-ifjd eoBh s/ iwj{oh Yzr Bkb nkgDh<br />
;aesh e/AIdfos oZyDh jo/e f;nk;h gkoNh tKr f;ZyK dk jZe j?. go gsk BjhI itkjobkb Bfjo{<br />
ns/ T[;d/ T[sokfXekohnK d/ wB ftu nfijh eh rZb ;h fe f;ZyK B{z fuVkT[Dk T[j T[sw f;nk;s<br />
wzB p?m/. fBehnK w'NhnK f;nk;h wzrK fit/AI Gk;ak nkXkfos gzikph ;{pk Bk d/Dk, gzikp B{z uzvhrVQ<br />
ps"o okiXkBh Bk d/Dk, ;ki;a sfjs gzikph p'bd/ fJbke/ gzikp s'I pkjo oZyD/, dfonkJh gkDhnK dh<br />
tzv tes n<strong>zs</strong>o-ok;aNoh ekB{zB Biao-nzdkia eoe/ gzikp d/ gkDhnK T[go vkek wkoBk, gzikp d/ j?vtoe;<br />
gzikp s'I pkjo oZy e/ T[BQK dk ezN<strong>o'</strong>b gzikp gk;' I y'jDk, gzikp s'I pkjo gzikph p'bdhnK<br />
;N/NK ftu gzikph B{z d{ih Gk;ak dk doik th Bk d/Dk nkfde e[ZM nfijhnK rZbK ;B fijVhnK pko/<br />
f;Zy id'I nktki T[mkT[AId/ sd T[BQK B{z d/; X<strong>o'</strong>jh ns/ gkfe;skB d/ J/izN j'D dk fyskp fwbdk.<br />
1982 ftu J/;ahnB r/wia tes pZ;K rZvhnK ftu fit/AI f;Zy :kso{nK dh jZse frD fwE e/ Gkosh<br />
;N/N B/ ehsh T[j Btzpo 1984 d/ fdZbh dzfrnK dh wfjia fJe G{fwek ;h. Gkos B/ f;ZyK B{z :kd<br />
oZyD :'r ;pe f;ykT[Dk ;h. fJ; s'I tZvk d[yKs eh j' ;edk j? fe cK;h bZr/ pzd/ B{z woB sZe<br />
d';a dk gsk Bk bZr/.<br />
e[Zb ;z;ko ftu fe;/ f;Zy B{z fJj :ehB Bjh AnkT[dk ;h fe fJzdok rKXh dopko ;kfjp<br />
T[go ;?Bk ukVQ e/ spkkjh wuk ;edh j?. ;<strong>zs</strong> <strong>ioB</strong>?b f;<strong>zx</strong> B{z fJ; dk gsk ;h. id' ;<strong>zs</strong> <strong>ioB</strong>?b<br />
f;<strong>zx</strong> c”"ih jwb/ dhnK rZbk eoB brdk sK w/ok fdwkr w?B{z nkydk jz[dk fe bhvo fJj' fijhnK<br />
rZbK efonk jh eod/ jB. fJ; Bkb ;zrs ftu jwdodh dh bfjo g?dk j[zdh j?, ;zrmB<br />
;aesh;akbh j[zdk j? s/ f;nk;s ftu fJ; ;G e[M dh io{os j'fJnk jh eodh j?. edh gzE B{z