ÇAĞRILI KONUŞMALAR / KEYNOTES Invited Speeches ... - TPJD

Bozova Petrol Sahası için Yapılan Simülasyon Modellerinin Belirsizlik
Değerlendirmesi ve Sıralaması
M. Mehlika Tonga 1 , Serhat Akın 2 , Şebnem Düzgün 3
1 Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı, Üretim Dairesi Başkanlığı, Ankara
2 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Bölümü, Ankara
3 Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Maden Mühendisliği Bölümü, Ankara
Bozova Sahası 1995’ten itibaren üreten ve yeniden değerlendirilmesi yapılacak olan olgun bir
petrol sahasıdır. Bir petrol sahasını değerlendirirken yapılan rezervuar simülasyonu çalışmasında
takip edilen genel yaklaşım şu şekildedir: Rezervuarı temsil etmesi beklenen bir jeolojik model
oluşturmak; rezervuarı en iyi temsil eden dinamik datayı kullanarak simülasyon modelini kurmak;
ve tarihsel çakıştırma sağlanmış bir simülasyon modeli elde etmek için en iyi senaryo üzerinde
sensitivite analizi yapmak. Her basamakta birçok çeşit belirsizlik ile çalışıldığından, her seferinde
bir parametreyi değiştirmek tüm belirsizlik uzayını kapsamaz. Sadece her bir tekil parametreye
ilişkin belirsizliğin etkisi değil, aynı zamanda bu belirsizliklerin bileşik etkilerinin de bilinmesi,
rezervuarı daha iyi anlamaya ve daha iyi rezervuar yönetimine yardımcı olur. Bu çalışmada,
sadece akışkan özellikleri, kayaç fiziği fonksiyonları ve su petrol kontağına ait belirsizlikler
derinlemesine çalışılmıştır. En iyi ihtimal senaryosu üzerine çalışılan duyarlılık analizi belirsizliğin
sadece bir kısmını kapsayacağından, tam faktöriyel deneysel dizayn tekniği kullanılmıştır. Tarihsel
çakıştırma sağlanmış bir senaryo oluşturmanın peşine düşülmeden, özel karot analizinden gelen
19 set kapiler basınç ve göreli geçirgenlik eğrisi; 2 set PVT analizi ve 3 set su petrol kontağıyla
oluşabilecek tüm olası kombinasyonlar için simülasyonlar koşturulmuştur. Sonuç olarak,
sözkonusu parametrelere ait belirsizliklerin Bozova sahası tarihsel çakıştırması üzerindeki etkisini
göstermek amacıyla 114 simülasyon sonucundan gelen tarihsel üretim profilleri sunulmuştur.
En iyi tarihsel çakıştırmayı sağlayan simülasyon modelleri bir amaç fonksiyon hesaplamasıyla
belirlenmiş ve simülasyon modelleri uyum iyiliklerine göre sıralanmıştır. Bu çalışma, en iyi
çakıştırma sağlanmış modeller üzerinde tarihsel çakıştırma amaçlı yapılacak gelecek çalışmalar
için sağlam bir temel oluşturmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Belirsizlik, simülasyon modellerinin sıralaması, faktöriyel tasarım, kılcal
basınç, göreli geçirgenlik, su petrol kontağı
44