ÇAĞRILI KONUŞMALAR / KEYNOTES Invited Speeches ... - TPJD

Tuzluca (Iğdır) Civarı Geç Oligosen-Miyosen Yaşlı Birimlerin Organik
Jeokimyasal Değerlendirilmesi, KD Türkiye
Turhan Ayyıldız, E. Baki Varol, Zehra Karakaş, Koray Sözeri
Ankara Üniversitesi, Mühendislik Fakültesi Jeoloji Mühendisliği Bölümü, Ankara
Geç Oligosen yaşlı Halıkışlak formasyonu’ na ait çamurtaşları oldukça düşük % TOC, HI ve jenetik
potansiyel değerleri (% 0.06-0.25, 14-90 ve 20-220 ppm) sunarken, kömürlü fasiyesi yüksek %TOC
ve jenetik potansiyel, fakat düşük olgunlaşma ve HI değerleri göstermektedir (%6.78 ve 3150
ppm, Tmax= 4280C ve HI=45). Göl kompleksi ortamında çökelmiş olan Turabi formasyonu’nun
(Alt Miyosen) masif çamurtaşları düşük %TOC değerlerine sahipken (%0.07 – 0.24), Cincavat
Formayonu’ na geçişte gözlenen koyu renkli seviyelerde (% 0.67 – 6.14) yüksektir. Tmax ve HI
değerleri sırasıyla 420-457 0C ve 26-667 arasında olmasına rağmen, genelde jenetik potansiyeli
zayıftır. Tuzluca formasyonu (Üst Miyosen), halit-jips ağırlıklı olup değişken kalınlıkta (20-150
cm) siyah renkli çamurtaşı ara seviyeleri de içerir. Çamurtaşlarının %TOC ve jenetik potansiyel
değerleri düşüktür (% 0.09 ile 0.39 ve 120-1510 ppm), HI-OI ve HI-Tmax grafiğine göre birim
hâkim olarak gölsel organik madde içerir ve olgunlaşmamıştır. Bu verilere göre, Halıkışlak ve
Tuzluca formasyonlarının hidrokarbon türümü için potansiyel taşımadıkları belirlenmiştir. Turabi
formasyonu’ nun ise kuyu verileriyle daha detaylı araştırılması önerilebilir.
Anahtar Kelimeler: Tuzluca-Kağızman, gölsel kaynak kaya, çek-ayır havza, evaporit, piroliz
178