14.06.2013 Views

ÇAĞRILI KONUŞMALAR / KEYNOTES Invited Speeches ... - TPJD

ÇAĞRILI KONUŞMALAR / KEYNOTES Invited Speeches ... - TPJD

ÇAĞRILI KONUŞMALAR / KEYNOTES Invited Speeches ... - TPJD

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Karbondioksitçe Doygun Tuzlu Suyun Yapay Olarak Çatlatılmış Çimento<br />

Üzerine Etkisi<br />

Mustafa Hakan Özyurtkan 1 , Tevfik Yalçınkaya 2 , Mileva Radonjic 2<br />

1 İstanbul Teknik Üniversitesi, Petrol ve Doğal Gaz Mühendisliği Bölümü, İstanbul<br />

2 Craft&Hawkins Petrol Mühendisliği Bölümü, Louisiana Eyalet Üniversitesi, Louisiana, A.B.D<br />

Karbon yakalama ve depolama projeleri atmosferdeki karbondioksit konsantrasyonunu azaltmak<br />

için kullanılan teknolojilerden biridir. Terk edilmiş petrol ve gaz sahaları, bünyelerinde enjeksiyon<br />

kuyusu olarak kullanılabilecek kuyular barındırmaları yönüyle karbondioksit depolama için<br />

tercih edilirler. Çimento farklı yer altı formasyonlarını birbirinden ayıran, izole eden bir bariyer<br />

görevi gördüğünden önemlidir. Çimento içinde oluşabilecek çatlaklar yüzeye ve/veya tatlı<br />

su akiferleri gibi istenmeyen bölgelere karbondioksit sızıntıları oluşmasına sebep olabilirler.<br />

Bu durum çimentonun izolasyon özelliğini de zayıflatır. Çimentoda çatlaklı yapıların varlığı<br />

karbon yakalama ve depolama çalışmaları için bir risk teşkil etmektedir. Bu çalışmanın amacı<br />

karbondioksitçe doygun asidik tuzlu suyun çimento çatlağı ve gözenekliliği üzerine etkilerinin<br />

incelemektir. Karbondioksitçe doygun tuzlu su kullanılarak atmosferik ve yüksek basınç<br />

koşullarında akış deneyleri gerçekleştirilmiştir. Atmosferik basınçlı sistemde CT (computerized<br />

tomography) analizi ile çatlak genişlemesi gözlemlenmiştir. Bununla beraber atmosferik sistemde<br />

gözenekliliğin azaldığı görülmüştür. Bu düşüşün kalsit çökelmesinden kaynaklandığı minerolojik<br />

ve ESEM ( Environmental Scanning Electron Microscopy) yöntemleri ile belirlenmiştir. Çatlak<br />

boyunca çimentonun değişen yoğunluğu Helical CT ( Helical computerized axial tomography)<br />

ile gözlemlenmiştir. Karbondioksitle etkileşime geçen çimento içinde iki farklı sistemin aynı anda<br />

yürüdüğü görülmüştür: liçing ve çökelme (karbonasyon). Liçing gözeneklilikte artışlara sebep<br />

olur iken karbonasyon gözeneklilik değerlini düşürmüştür. Olası bir kaçak senaryosu durumunda,<br />

çimentonun asidik tuzlu suya maruz kalması çatlak genişliğinde ve çimentonun gözenekliliğinde<br />

değişimlere sebep olabilir.<br />

Anahtar Kelimeler : Çimento çatlakları, hidrolik iletkenlik, geçirgenlik, mikro yapılar, kuyu<br />

çimentosu devamlılığı<br />

136

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!