Abstracts - International Initiative for Georgian Cultural Studies
Abstracts - International Initiative for Georgian Cultural Studies
Abstracts - International Initiative for Georgian Cultural Studies
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sua saukuneebis saqarTvelo<br />
irine mamaiaSvili<br />
g. CubinaSvilis sax. qarTuli xelovnebis istoriis da ZeglTa dacvis erovnuli<br />
kvlevis centri. saqarTvelo<br />
postbizantiuri mxatvrobis tendenciebi XVI s-is qarTul monumentur mxatvrobaSi<br />
XVI s-is qarTuli monumenturi mxatvrobis ZeglebSi sxvadasxva mxatv ruli tendencia<br />
aRiniSneba. XV s-is bolos da XVI s-is dasawyisSi, mZime poli tikur da socialur<br />
pirobebSi, rodesac profesiul mxatvarTa ricxvi aSka rad Semcirebulia, Zlierdeba<br />
e.w. “xalxuri~ nakadi. niSandoblivia, rom am xanaSi, arc sxva marTlmadidebel qveynebSi<br />
aRiniSneba SemoqmedebiTi aqti voba.<br />
“xalxursa~ da profesiul mxatvrobas Soris Sualedur xasiaTs atarebs gelaTis<br />
RmrTismSoblis taZris XVI s-is 20-ian wlebSi Sesrulebuli mxatvro ba. masSi Cans kavSiri<br />
gvianpaleologosur ferwerasTan (fi guraTa proporcie bi, saxis tipi, tansacmlis<br />
nakecebis xasiaTi da damuSave bisas zogan kontras tuli feris gamoyeneba), magram,<br />
amasTan erTad, vlindeba niSnebi, romlebic Tanxvdeba “xalxuri~ mxatvrobis saxviT<br />
saSualebebs (kom poziciaTa xazgasmu lad ateqtonikuri xasiaTi, gamartivebuli naxatis<br />
wamyvani mniSvneloba, <strong>for</strong>maTa ornamentul-dekoratiuli damuSaveba, gulubryvilo<br />
gamomsaxveloba). gamartivebisa da gaubraloebis tendencia, romelic dasaxe lebul<br />
mxatvro baSi aRiniSneba, saerTod axasiaTebs postbizantiuri mxatv robis ganviTarebis<br />
adreul etaps.<br />
postbizantiuri mxatvrobis wamyvani dinebis, kretul-aTonuri skolis gavlena<br />
aSkarad Cans kaxTa mefis levanis (1520-1574), imereTis mefis bagrat III-is (1510-1565) da<br />
misi Zis giorgi II-is (1565-1583) dakveTiT Sesrulebul moxatu lobebSi (alvanis, gremis,<br />
nekresis, axali SuamTis, gelaTis RvTismSoblis taZris da wm. giorgis eklesiis XVI<br />
s-is II naxevris mxatvroba). garTulebuli da datvirTulia ikonografiuli programebi,<br />
SeTvisebulia saqarTvelosTvis axali ikonografiuli Temebi. miuxedavad amisa, aTonur<br />
da sxva marTl madidebeli qveynebis moxatulobebTan Sedarebisas (rumineTi, ruseTi,<br />
serbe Ti), qarTuli mxatvrobani naklebadaa gadatvirTuli gavrcobili ciklebiT,<br />
wmindanTa uamravi gamosaxulebiT. drois saerTo tendenciebis farglebSi, adgilobriv<br />
tradiciasTan kavSiris maCveneblad SeiZleba miviCnioT im wmin danTa gamosaxva,<br />
romelTa kulti gansakuTrebiT popularulia saqarTveloSi; saqtitoro portretis<br />
Taviseburebani; moxatulobaTa stilis zogierTi niSa ni (miswrafeba mxatvro bis agebis<br />
mkafioebisken, kompoziciaTa lakoniuroba, naklebad Wreli fera dovani gama).<br />
amrigad, XVI s-is qarTuli mxatvroba postbizantiuri xelovnebis saerTo<br />
kalapotSi viTardeba, Tumca, garkveuli niSnebiT igi inarCunebs kavSirs adgilobriv<br />
tradiciebTan.<br />
beatriCe tolijiani<br />
kolumbiis universiteti. aSS<br />
qarTuli gavlenebi grigol bakurianisZis mier bulgareTSi, plovdivis maxloblad<br />
daarsebuli monastris negebobaTa fasadebis morTulobaSi<br />
aleqsi I komnenosis mmarTvelobis dros, 1084 wels dasavleTis didma domestikosma<br />
(mTavarsardalma) - grigol bakurianisZem bulgareTSi, sof. stanimakos (dRevandeli<br />
asenovgradis) maxloblad daaarsa petriwonis RmrTismSoblis saxelobis (baCkovos)<br />
monasteri. grigol bakurianisZis iniciativiT agebuli nagebobebidan Cveni kvlevis<br />
57