Abstracts - International Initiative for Georgian Cultural Studies
Abstracts - International Initiative for Georgian Cultural Studies
Abstracts - International Initiative for Georgian Cultural Studies
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
uZvelesi saqarTvelo<br />
Teimuraz bibiluri<br />
didi mcxeTis arqeologiuri saxelmwifo muzeum-nakrZali. saqarTvelo<br />
apolonis taZari did mcxeTaSi<br />
didi mcxeTis dedaqalaqobis droindeli istoriis bevri sakvanZo sakiTxi dRemde<br />
araa gamorkveuli. rac ar unda paradoqsulad JRerdes, maT Sorisaa didi mcxeTis im<br />
ubnis istoria, sadac aRmarTulia sveticxovlis kaTedrali.<br />
qarTuli matianeebis (“moqcevai qarTlisa”, “ninos cxovreba”, leonti mrovelis”cxovrebai<br />
qarTvelTa mefeTa”) mixedviT, ax.w. IVs. 20-30 wlebamde mainc, aRniSnul<br />
teritoriaze gaSenebuli iyo samefo baRi - “samoTxe mefisai” da rom pirveli eklesiis<br />
(svetebis mainc), asagebad gamouyenebiT aqve moWrili xe - libanis naZvi Tu kviparosi.<br />
bizantieli avtorebi (rufinusi, sokrate, sozomeni) mxolod taZris agebaze<br />
saubroben.<br />
qarTul-bizantiuri wyaroebis monacemebSi mniSvnelovani koreqtivebi SeaqvT<br />
siriul-koptur xelnawerebs. maTi monacemebis SejerebiT irkveva, rom “mefis samoTxeSi”<br />
qristianuli taZris agebamde mdgara marmarilos svetebiani apolonis samisno (koptur<br />
svinaqsarSi funqcia ar Cans) da swored “am svetebis amoReba da maTi eklesiis kankelSi<br />
Cadgma (xazi Cemia - T.b.) undodaT, magram verafriT dauZravT adgilidan” (borjis<br />
papirusis sinoduri teqsti); “... qalwuli tiriliT Sevedrebia ieso qristes, ris<br />
Semdegac svetebma eklesiaSi gadmoinacvles” (kopturi svinaqsari).<br />
werilobiTi wyaroebis am cnobas sabuTianobas matebs sveticxovlis sakurTxevelSi<br />
aRmoCenili ax. w. II s. korinTuli tipis kapitelebi. gavixsenoT - marmarilos svetebi<br />
kankelSi Casadgmelad undodaT.<br />
“mefis samoTxeSi” apolonis samisnos arsebobas adasturebs aqve gaTxrili qvasamarxi<br />
Zalze saintereso inventariT: maT Soris, saweri mowyobiloba, romlis vercxlis budeze<br />
sam frizad datanili iyo cxra muzis reliefuri, mooqrovili gamosaxuleba (apoloni<br />
- muzageti).<br />
damatebiT argumentebs warmoadgens xazgasmiT Teo<strong>for</strong>uli saxelis “xvara” (mze)<br />
matarebeli qveynis umaRlesi sasuliero piris gankurneba wminda ninos mier swored<br />
“samoTxeSi” da ara sxvebis, maT Soris dedoflis, msgavsad mayvlovanSi; “samoTxis”<br />
mcveli qalis saxelis anistos berZnuli onomastikonidan warmomavloba da a.S.<br />
yvela monacemis urTierTSejerebisa da saTanado paralelebis moSveliebiT, SeiZleba<br />
gamoiTqvas sakmaod safuZvliani mosazreba imis Taobaze, rom: a) qarTlis samefos<br />
oficialur saxelmwifo religias warmoadgenda mzis Tayvaniscema; b) sveticxovlis<br />
sakaTedro taZrisa da barbareTis eklesiis uSualo siaxloves funqcionirebda naxsenebi<br />
religiis sataZro centrebi.<br />
amiran kaxiZe<br />
baTumis saxelmwifo universiteti. baTumis arqeologiuri muzeumi. saqarTvelo<br />
maikl vikersi<br />
iesus koleji, oqs<strong>for</strong>di. didi britaneTi<br />
aTenisa da kolxeTis savaWro-ekonomikuri da kul tu ru li urTierTobani klasikur<br />
xanaSi (saqarTvelo-britaneTis fiWvnaris er Tob li vi arqeologiuri eqspediciis<br />
masalebis mixedviT)<br />
adreklasikuri xanidan fiWvnaris uZveles dasaxlebasTan Cndeba eli nuri eTnosic,<br />
romelic saberZneTis materikul centr aTonTan Cans dakav Sirebuli. aqe dan<br />
mokidebuli mTeli klasikuri xanis ganmavlobaSi savaW ro-ekonomikur Tu kulturul<br />
urTierTobaTa sferoSi hegemonad atika gamodis. am mimarTe biT gansakuTrebiT mdidari<br />
33