06.05.2013 Views

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

402<br />

svim<strong>on</strong> (jiqi) jangulaSvili<br />

2. gamSveneba-gavarjiSeba<br />

galobis sanoto Canawerebis analizis Sedegad, aseve XIX saukunis moRvaweTa cnobebidan<br />

(kereseliZe, Q-674:189; xundaZe, 1911: V-VI; qoriZe: 1896) cxadia, rom gamSveneba an gavarjiSeba<br />

aris, erTi mxriv, tradiciuli, arqetipuli hangis int<strong>on</strong>aciur-struqturuli saxecvlileba<br />

da, amasTan erTad, gamSvenebuli himnis `dednis~, anu martivi originalis faqturis gans–<br />

xvavebuli transfiguracia, intensiuri polif<strong>on</strong>izeba (mag. 2 a, b). xSirad amas himnSi kilo–<br />

uri mravalferovnebis Semotanac emateba (gansakuTrebiT karbelaSvilebTan).<br />

yoveli gamSvenebuli himni romeliRac sada modelis da, amavdroulad, am ukanasknelTan<br />

saerTo invariantis garTulebul variants, mis int<strong>on</strong>aciur, polif<strong>on</strong>iur da harm<strong>on</strong>iul gar–<br />

dasaxvas, modelis unikalur mravalxmian ganxorcielebas warmoadgens, rac qarTuli galo–<br />

bis qmnadobis paradigmaa.<br />

aRsaniSnavia, rom ver vnaxavT sagalobels, sadac, musikaluri qsovilis agebisas, xmaTa<br />

Sewyobis mxolod erTi saxe iqneba gamoyenebuli. sagalobels axasiaTebs polif<strong>on</strong>iur xerx–<br />

Ta Sereuli, improvizaciuli gamoyeneba, TviT yvelaze umartives nimuSebSic ki, gvxvdeba xma–<br />

Ta Se wyobis sul cota, ori saxe mainc, sxvagan Tu ara – kadansebSi aucileblad.<br />

3. sityvieri da musikaluri teqstebis urTierTmimarTeba gamSvenebaSi<br />

sagalobeli samadlobeli, sadidebeli, savedrebeli, saRvTo istoriis an dogmaturi<br />

swavlebis amsaxveli liturgikul-poeturi teqstis sxvadasxva tipis gamRerebaa. misi daniS–<br />

nulebaa RvTismsaxurebaSi dakan<strong>on</strong>ebuli poeturi teqstis gamusikeba, musikaluri xelovne–<br />

bis gamomsaxveli Zalisa da mxatvrul-emociuri zemoqmedebiT msmenelisaTvis mimadleba su–<br />

lierebis, amaR lebulobisa da sakuTari pirovnebis Wvretisa, uflis gamomxsneli msxve–<br />

rplisa da aRdgomis, misi siyvarulisa da sidiadis wminda gancdisa.<br />

sada an namdvili kilos sagaloblebSi, sadac Warbobs silaburi, an e.w. nevmaturi tipis<br />

gamRerebebi, sityvisa da hangis mimarTeba orive sawyisis Tanasworuflebianobas emyareba. aq<br />

xSirad emTxveva erTmaneTs poetur-samety velo da musikaluri cezurebi. sityva da musika,<br />

poeturi samyaro da musikaluri Sinaarsi saerTo dramaturgiiT viTardeba.<br />

amave dros, sada an namdvili kilos himnebSive, gansakuTrebiT wirvis sagaloblebSi,<br />

arcTu iSviaTia SemTxvevebi, sadac poetur-sametyvelo da musikaluri cezurebi acdenilni<br />

arian da mxolod miaxloebiT Tu emTxvevian erTmaneTs.<br />

poeturi da musikaluri teqstebis cezuraTa acdenis SemTxvevebi sagaloblebSi gamS–<br />

venebis zrdasTan erTad matulobs. gamSveneba gulisxmobs gasamSvenebeli modelis ritmul<br />

gavrcobasac, roca gamravlebuli musikaluri cezurebi erT SemTxvevaSi, sityvieri teqstis<br />

im cezurebsac emTxveva, romelnic sada modelTa musikalur qsovilSi mkafiod Tu sustad<br />

gamoxatulni iyo; meore SemTxvevaSi ki, poeturi teqstis sintaqsur dayofas `saerTod ar<br />

iTvaliswinebs~. ufro metic _ isini xSirad sityvebs Suazec ki yofen.<br />

sityvisa da musikis urTierTmimarTebis gansakuTrebuli tipi warmogvidgeba evqaris–<br />

tiuli kan<strong>on</strong>is himnTa bolo nawilebSi, ganicadeebSi, did is pollebSi, romelni qerubimTas<br />

zogierT variantSi. am tipis himnebSi mcire sididis sityvieri teqsti vrcel, gamSvenebul<br />

musikalur masalazea gamRerebuli.<br />

gamSvenebis matebas, sagalobelSi musikaluri sawyisis gaaqtiurebas da mniSvnelobis<br />

gazrdas xSirad Sedegad mosdevs sityvieri sawyisis `mxolod int<strong>on</strong>irebis safuZvlad~, `mi–

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!