06.05.2013 Views

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

377<br />

ekaterine <strong>on</strong>iani (saqarTvelo)<br />

qarTuli galobis mravalxmianobis sakiTxisaTvis<br />

saqarTveloSi saeklesio galobis damkvidrebis sakiTxTan dakavSirebuli mosazrebebi<br />

erTi varaudis garSemo k<strong>on</strong>cetrirdeba, kerZod: `Zvelad qarTvelni galobden berZnulisa<br />

xmiTa~ (bat<strong>on</strong>iSvili, 1991: 524), anu saqarTveloSi qristianuli RvTismsaxureba da masTan<br />

dakavSirebuli galobac bizantiidan Semovida: `da... waravlinna mociqulni saberZneTad mi–<br />

rian mefeman winaSe k<strong>on</strong>stantine berZenT mefisa... da iTxovnes moswrafebiT mRdelni naTlis–<br />

RebisaTvis... da erTsaxed naTeliRes yovelman erman da simravleman qarTlsaman~ _ gvamcnobs<br />

le<strong>on</strong>ti mroveli (mroveli, 1987: 93-98). amis Semdgom qristianoba gaxda ganmsazRvreli qarT–<br />

velobisa da daucxromlad ugalobda qarTveli eri Semoqmeds. sagalobelni, Tqmulni suli–<br />

wmidis madliT aRvsili Rirsi mamebis mier, TviT uflis madliTa da SewevniT, vrceldeboda<br />

qristes eklesiaSi da saukuneebs gadaecemoda. SeuZlebeli iyo eklesiis mier kan<strong>on</strong>izebuli<br />

hangis TviTneburi Secvla: „da uwyoden ese yovelTa, viTarmed wmidaTa mamaTa TargmanTa<br />

CuenTa: raica ganawess xma galobisa, nuravin hscualebs mas“ (suxiaSvili, 2002: 13). kan<strong>on</strong>ikuri<br />

hangis mniSvneloba kargad esmodaT mgaloblebs, romelnic namdvili kilos (rogorc uwo–<br />

debdnen kan<strong>on</strong>ikur hangs) xelyofas galobis dakargvis tolfasad miiCnevdnen.<br />

bizantiidan RvTismsaxurebasTan erTad Semosul galobas qarTlSi maRalganviTarebuli<br />

erovnuli musikaluri kultura daxvda da saqarTveloSi galobis damkvidrebis Semdgomi<br />

etapi bizantiuri hangis erovnul musikalur cnobierebasTan Serwymis gziT warimarTa. swo–<br />

red erovnuli musikaluri cnobierebis niadagze SeiZina qarTulma galobam misi maxasia–<br />

Tebeli mravalxmianoba, ise rom, ar dakarga galobis kan<strong>on</strong>ikuri Ziri.<br />

qarTuli galobis mravalxmiani buneba, erTi SexedviT, winaaRmdegobaSi modis pirvel–<br />

sawyisi bizantiuri galobis kan<strong>on</strong>zomierebasTan. cnobilia, rom bizantiuri galoba aris<br />

erTxmiani, unis<strong>on</strong>uri, unis<strong>on</strong>uri galoba ki, wminda mamebis mier, rwmenaSi erTobis gamovle–<br />

nad miiCneoda da igi simbolos rangSi iyo ayvanili, rogorc erTiTa piriTa da erTiTa guliTa<br />

RvTis dideba. rogor xorcieldeba qristianuli rwmenis es mTavari arsi mravalxmian ga–<br />

lobaSi da, pirvel yovlisa, galobisTvis SerCeul mravalxmianobis formaSi?<br />

qarTuli xalxuri simRera polif<strong>on</strong>iuri formebis uaRresi mravalferovnebiT gamoirCeva da<br />

marTlac farTo arCevani iyo bizantiuri m<strong>on</strong>odiis gamravalxmovanebisaTvis. galobis swavle–<br />

bis pirveli saswavlebeli xmebis safexuri, sadac, galobis uZvelesi Srea asaxuli (SuRli–<br />

aSvili, 2001: 104) gviCvenebs qarTveli eris arCevans galobis naci<strong>on</strong>alur yaidaze gadawyobis<br />

adreul etapze. SemTxveviTi araa, rom es etapi xasiaTdeba paralelizmiT, paraleluri xmaTa–<br />

svla, heterof<strong>on</strong>uri faqturis erT-erTi gamovlena, m<strong>on</strong>odiuri da gansxvavebul-melodiuri<br />

faqturis Sualedur saxes warmoadgens (aruTinovi-jinWaraZe, 2010: 15) da mkvlevarTa azriT, mra–<br />

valxmianobis kompoziciur principTgan yvelaze axlos dgas erTxmianobasTan (gabis<strong>on</strong>ia, 2009:<br />

82) 1 . xmaTa intervaluri Sefardeba ki Semdegia: mTqmels (I xma), romelSic davanebulia swored<br />

kan<strong>on</strong>ikuri hangi, mgalobelTa upirvelesi zrunvis sagani, moZaxili (II xma) miyveba kvintebiT,<br />

bani ki oqtavebiT. sada kilos, anu umaRlesad kan<strong>on</strong>ierad cnobil, miRebul da damtkicebul

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!