06.05.2013 Views

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

352<br />

ana piotrovska<br />

tradicia grZeldeboda XIX saukunis dasawyisamde, rodesac virtuozebis saSemsruleblo<br />

xelovnebis umTavresi sayrdeni swored improvizacia gaxda. amdenad, XIX saukunis pirvel<br />

naxevarSi improvizaciuloba instrumentalistis aucilebel Tvisebas warmoadgenda. mis po–<br />

pularobaze metyvelebs mravali saxelmZRvanelo, romelic eZRvneba improvizaciulobis praq–<br />

tikas. maT Sorisaa Cernis safortepiano fantaziebis sistemuri gzamkvlevi (Systematisches<br />

Aanleitung zum Fantasieren auf die Pianoforte, Czerny, 1829) an kalkbreneris saxelmZRvaneloebi (Kalkbre–<br />

nner, 1849).<br />

amave dros, rogorc ukve iTqva, XIX saukunis dasawyisSi (1800-1830) ukve icvleboda im<br />

musikosTa statusi, romelTac TavianTi saSemsruleblo xelovnebis mwvervals XIX saukunis<br />

Sua wlebSi miaRwies. diletantizmis popularoba daupirispirda musikosis, rogorc profe–<br />

si<strong>on</strong>alis statuss. sabolood, diletantebs Caenacvlnen ganswavluli artistebi, Tumca,<br />

1830-1848 wlebSi yuradRebis centrSi mainc virtuozis figura iyo, romelic aerTianebda<br />

profesiulsa da samoyvarulo Semsruleblobas, rac didad iyo gavrcelebuli evropul<br />

musikalur cxovrebaSi. virtuozebis winaaRmdeg brZolis dawyebasTan erTad Seiqmna gark–<br />

veuli warmodgena maTze, rogorc usaxlkaro ucnobebze. es axlos aRmoCnda im warmod–<br />

genasTan, romelic Tavisufali, moxetiale boSebis Sesaxeb arsebobda. mudmiv mogzaurobaSi<br />

myofi virtuozi, mravali TvalsazrisiT, gaigivebuli iyo boSasTan, romelic `uimedod<br />

iyo mowyvetili sakuTar fesvebs~ (Gooley, 2006: 89). virtuozis orazrovani pozicia, romelic<br />

profesi<strong>on</strong>alisa da moyvarulis statuss Soris meryeobda, iwvevda iseTi tipis asociaciebs,<br />

rogoricaa moxetiale da improvizatori boSa, xSirad TviTnaswavli da gaunaTlebeli,<br />

romelic aRiqmeboda, rogorc mxolod cnobili diletanti da sxva araferi.<br />

virtuozulobasTan brZolis erT-erTi mTavari Zala musikaluri Jurnalistika iyo.<br />

1870-iani wlebidan virtuozulobas axasiaTebdnen `iseTi zedsarTavi saxelebiT, rogoricaa<br />

iaffasiani, zedapiruli, aragulwrfeli da vulgaruli~ (Gooley, 2006: 105). Tumca, unda iTq–<br />

vas, rom XIX saukunis evropul presaSi boSuri musika metad iSviaTad xvdeboda. am sakiT–<br />

xisadmi miZRvnili zogierTi statia metyvelebs imaze, rom ZiriTadad meordeboda arsebuli<br />

stereotipuli warmodgenebi, romlebic amozrdili iyo jorj borousa (George Borrow) da,<br />

umeteswilad, listis wignebidan. 1871 wels ingliselma avtorma h. r. hevisma (H.R. Haweis)<br />

ganacxada, rom `adamianis namuSevari misi xasiaTis WeSmariti indeqsiao~ (Haweis, 1912: 84).<br />

aRniSnavdnen, rom boSebs ar SeswevdaT unari notebze CaeweraT TavianTi musika. evro–<br />

pelebis azriT, stereotipebis mZime tvirTma boSebs xeli SeuSala kompoziciis unaris gan–<br />

viTarebaSi. boSebis umTavres maxasiaTeblad mxolod virtuozulobas aRiarebdnen, rac ga–<br />

moixateboda improvizaciulobaSi da xazs usvamda maTi bunebis negatiur aspeqtebs. am ten–<br />

denciis Sedegad acxadebdnen, rom `eTika damokidebulia xelovanze da ara xelovnebaze~ (Ha–<br />

weis, 1912: 38). Sedegad, improvizacia ganixileboda, rogorc pirvelyofili kulturebis (maT<br />

Soris, boSuris) gamoxatuleba da evropis inteleqtualur wreebSi sruliad ugulebelyves.<br />

Sesabamisad, improvizaciulma praqtikam, romelic XIX saukunis I naxevarSi miRebuli iyo da<br />

aviTarebdnen, dakarga popularoba.<br />

Tavisi bunebidan gamomdinare, improvizacia musikis Teoriis savaldebulo wesebs yo–<br />

velTvis ar icavs da arc kompoziciis kan<strong>on</strong>ebs eqvemdebareba. ukve 1840-ian wlebSi, yvela<br />

SemsruleblisaTvis, romelTac profesi<strong>on</strong>alizmze hq<strong>on</strong>daT pretenzia, aucilebeli gaxda<br />

am kan<strong>on</strong>ebisa da wesebis srulyofili codna (Gooley, 2006: 84). aqcenti keTdeboda musikalur

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!