06.05.2013 Views

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

300<br />

daiva raCiunaite-viCiniene<br />

buli mniSvneloba eniWeba.<br />

qalebi gansakuTrebiT uZveles sutartiness<br />

asrulebdnen (sur. 9). cnobilia, rom cekva–<br />

Si kacebic iRebdnen m<strong>on</strong>awileobas. Tumca ase–<br />

Ti faqtebi mwiria da SedarebiT Zveli peri–<br />

odis sutartiness ufro exeba 24 . qalebica da<br />

mamakacebic (4-10 an zogjer 20-mde momRera–<br />

lic ki) asruleben koleqtiur sutartiness.<br />

Tis xangrZlivobis es nimuSebi mcire (mag–<br />

ram saintereso) gansxvavebebiT, erTi seman–<br />

tikuri ojaxidanaa. amavedros, isini, SesaZ–<br />

loa, JRerdnen, rogorc `rTuli~ <strong>on</strong>omopa–<br />

turi elementebi da amis gamo gamSifvre–<br />

lebma maT yuradReba ar miaqcies (Forlivesi,<br />

2004: 79).<br />

Cem mier moyvanili zogierTi analogia, SesaZloa, universaluri iyos da Tanabrad axa–<br />

siaTebdes rogorc litvur da ainebis, ise sxva qveynebis vokalur mravalxmianobas (mag. qal–<br />

Ta repertuaris siWarbe, ritualuri warmoSobis simRerebi, musikis, cekvisa da poeziis sin–<br />

qr<strong>on</strong>izacia, Citebis WikWikis msgavsi simRera da sxv.). sinamdvileSi arsebobs kidev ufro<br />

meti auxsneli msgavseba, mag. orive tradiciaSi cnobilia xuTsimiani citernis (cittern) msgav–<br />

si instrumenti: litvurad kankles (kanklės, sur. 11, 12) gamoiyeneba mxolod mravalxmiani su–<br />

tartinesis dasakravad) da ainebis t<strong>on</strong>kori (t<strong>on</strong>kori, sur. 13, 14). Tumca, es dakvirvebebi<br />

Semdgomi, siRrmiseuli kvlevis mxolod dasawyisia.<br />

miuxedavad litvur da ainur vokalur tradiciebs Soris arsebuli gansxvavebebisa<br />

(gansakuTrebiT bgeris warmoqmnasa da artikulaciis arealebs Soris), maT Soris namdvilad<br />

arsebobs uZvelesi saerTo SemoqmedebiTi principebi (romelTagan zogierTi, udavod, uni–<br />

versaluria da dafiqsirebulia arqauli tradiciebis mq<strong>on</strong>e mraval kulturaSi). umTavresi<br />

msgavseba aris xmebis kan<strong>on</strong>uri (imitaciuri) organizacia. amitom, minda davubrunde Tavad<br />

`kan<strong>on</strong>is~ k<strong>on</strong>cefcias. sazogadod, eTnomusikologiuri literatura litvur sutartiness<br />

(treJines) ganixilavs, rogorc kan<strong>on</strong>urs an, ubralod, rogorc kan<strong>on</strong>ebs (es termini aseve<br />

miesadageba ainebis mravalxmianobas). sinamdvileSi termini `kan<strong>on</strong>i~ musikologiaSi gvian<br />

gaCnda. me-15-16 saukuneebamde mas ar iyenebdnen. am k<strong>on</strong>cefciis genezisi sakmaod rTulia<br />

da asaxavs ganviTarebis sxvadasxva etaps. evropul profesiul mravalxmianobaSi usasru–<br />

lo kan<strong>on</strong>uri imitaciis ideas sxvadasxva saxelwodebiT moixseniebdnen – rota, r<strong>on</strong>del – ingli–<br />

surad; radel an borbali germanulad, rotrula, caccia – italiurad da chasse, chase frangulad.<br />

bolo ori termini SesaZloa aRniSnavdes nadirobas, devnas, fexdafex miyolas an rbolas.<br />

aseTi dasaxelebebi mkafiod gvixataven kan<strong>on</strong>is struqturas (erTi xma, TiTqos, `nadirobs~<br />

meoreze). xalxuri momRerlebi kan<strong>on</strong>s aRweren sutartinesis msgavsad: `pirveli ambobs _<br />

me var winamZRoli, meore ambobs _ me Sen mogyvebi~ 26 . “II xma Tavidan bolomde misdevs I<br />

xmas~ 27 . kan<strong>on</strong>is princips msgavsad aRweren samxreT ruseTSi, romelic cnobilia vokaluri<br />

da instrumentruli polif<strong>on</strong>iis Zlieri tradiciiT. obert<strong>on</strong>ul salamurze dakvris ter–<br />

minologia aseve asaxavs imitaciis princips: ,,miyure da momyevi, igive gaimeore!” (Иванов, 1993:<br />

63–64). aq swavlebis tradicia Seesatyviseba kan<strong>on</strong>is logikas: `mimyolebi ukan mihyvebian<br />

winamZRols da imeoreben zustad igives~ (Иванов, 1993: 52). es gvag<strong>on</strong>ebs litvuri polif<strong>on</strong>iuri<br />

musikis skuduCiais (skudučiai) mravalReriani salamuris Sesvlis princips 28 . sakmaod xSirad,<br />

mimyoli partia axdens ritmuli motivebis dublirebas ubralo an kibosebur kan<strong>on</strong>Si.<br />

kan<strong>on</strong>is principi arsebiTia permelebis (Komi, Perm, komis assr) Casaber instrumentze pe–<br />

lianze (peliani) dakvris tradiciaSi. damkvreli wyvilebis rolebi mkveTradaa gamijnuli:

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!