06.05.2013 Views

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

The Fifth International Symposium on Traditional Polyphony ...

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

163<br />

maka xarZiani (saqarTvelo)<br />

samxmiani simRerebis gaerTxmianebis sakiTxisaTvis<br />

qarTul musikalur folklorSi (raWa da svaneTi)<br />

gasul saukuneSi saqarTveloSi did kataklizmebs hq<strong>on</strong>da adgili, ramac mniSvnelovani<br />

kvali daaCina fenomens, romelsac, erTi SexedviT, TiTqos, imanenturad unda axasiaTebdes<br />

`mudmivi cvalebadoba~. magram aRmoCnda, rom igi ver egueba iseT cvlilebebs, swored<br />

am `cvalebadobis~ reglamentacias rom axdens. mxedvelobaSi maqvs qarTuli tradiciuli<br />

musika, romelmac, erTdroulad, ganicada sazogadoebriv cxovrebaSi momxdari pozitiuri<br />

(magaliTad, yofiTi pirobebis gaumjobeseba, Sromis procesis meqanizacia da sxv.) da ne–<br />

gatiuri (totalitaruli ideologiis gabat<strong>on</strong>eba adamianis saqmianobisa da azrovnebis yve–<br />

la sferoze) movlenebis gavlena, rac specifikurad aisaxa misi ganviTarebis Taviseburebebze.<br />

Cemi gamosvlis mizania, Sevecado, gavarkvio, ra cvlilebebi ganapiroba sazogadoebrivi<br />

cxovrebis am tendenciebma da rogor aisaxa isini dasavleT saqarTvelos mTis regi<strong>on</strong>ebSi<br />

mcxovrebi Temebis tradiciul azrovnebaSi. yuradRebas vamaxvileb mxolod erT sakiTxze –<br />

musikis arsebobis mravalxmiani formebis erTxmianobiT Canacvlebaze da problemas warmo–<br />

vaCen dasavleT saqarTvelos mTis kuTxeebis _ raWisa da svaneTis magaliTze.<br />

rogorc cnobilia, folkloris sicocxlisunarianobas ramdenime faqtori ganapirobebs:<br />

1) memkvidreobiToba, romelic awmyos warsulTan akavSirebs; 2) variabeloba, romelic sazr–<br />

doobs xalxis SemoqmedebiTi impulsebiT da 3) SerCeviToba, anu im formebis SerCeva, romli–<br />

Tac folkloruli nimuSi inaxavs Tavs. kompozitoruli musikisagan gansxvavebiT, romelsac<br />

sazogadoeba mza saxiT iRebs da cvlilebebs ar eqvemdebareba, xalxur musikas xelaxla–<br />

warmoeba (re-fashi<strong>on</strong>ing), xelaxlaqmnadoba (re-creati<strong>on</strong>) aniWebs tradiciul xasiaTs (Grove, 1995:<br />

693). cxadia, swored am `mudmivad cvalebadi~ procesis Sedegia, rom saqarTvelos sxvadasxva<br />

kuTxeSi dRemde qmnian simRerebs, maT Soris, rogorc samxmians, ise uZvelesi samxmiani sim–<br />

Rerebis erTxmian variantebs sakravis TanxlebiT.<br />

gairkva, rom aseTi SemTxvevebi gansakuTrebiT xSiria mTis regi<strong>on</strong>ebSi. amjerad Cemi yu–<br />

radRebis arealSia raWa da svaneTi. kvlevas vawarmoeb ramdenime simReris _ raWuli yurSaos,<br />

sanadiros, svanuri dala kojas xelRvaJales, bail beTqilis, simRera m<strong>on</strong>adireebze _ maga–<br />

liTze. erTmaneTs vadareb am simRerebis sxvadasxva variantebs, romlebsac sam jgufSi va–<br />

erTianeb: 1) uTanxlebo samxmiani nimuSebi (audiomag. 1, 4, 7), 2) samxmiani nimuSebi sakravis<br />

TanxlebiT (audiomag. 2, 5, 8), da 3) erTxmiani nimuSebi sakravis TanxlebiT (audiomag. 3, 6, 9).<br />

Cemi mizania, samxmiani simRerebis gaerTxmianebis procesis dinamikaSi warmodgena, am pro–<br />

cesis mizezebis dadgena da mis bunebaSi garkveva.<br />

xelovnebis sinkretizmis periodis mkvlevrebi saeWvod ar miiCneven im debulebas, rom<br />

uZvelesi xalxuri Semoqmedeba, sazogadoebis koleqtiuri azrovnebidan gamomdinare, gundu–<br />

ri iyo, orpiruli wyoba ki resp<strong>on</strong>soruli Sesrulebis uZvelesi tradiciidan iRebs saTaves<br />

(garayaniZe, 1988). zogierTi mkvlevari kidev ufro Sors midis da mravalxmianobis Camoyali–<br />

bebis saTaved dialogs miiCnevs (zemcovski 1988, 2006; Jordania 2006). garda amisa, udavoa sa–

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!