Lithops - Au Cactus Francophone

die top wat die venster bevat, af te sny en teen die lig te hou, sodat lig deur
die venster kan straal; die venster kan ook heeltemal deurskynend wees, daar
baie min van die invallende lig teruggelion word. Die venster kan groen of
verskillend gekleurd wees. L. optica var. rubra vorm ’n klas van sy eie, want
by hom het die topoppervlakte ’n egalige rooiagtige pers kleur. Hierdie plant
kom onder die gewone L. optica voor wat ’n taamlike deur skynende venster
besit. Ongelukkig was sy saad nie verkrygbaar nie en dus onmoontlik om
hierdie interessante variëteit verder te ondersoek.
Ten opsigte van die eienaardigheid van die venster kan daar vier ven
stertipes onderskei word (i) turbiniformis groep, waar die venster oënskynlik
ondeurskynend is daar dit baie min lig deurlaat (L. turbiniformis, L. Ruschio‑
rum, L. gracilidelineata); (ii) die fulviceps groep, waar die grootste deel van die
venster oënskynlik ondeurskynend is, maar in die ondeurskynende bedeksel is
’n aantal uitstaande deurskynende papille (miniatuurvenstertjies) waarneem
baar (L. fulviceps) (iii) die olivacea groep, waar die vernaamste deel van die
venster heeltemal deurskynend is (L. olivacea, L. optica, L. salicola; (iv) die
pseudotruncatella groep, waar die venster ’n ondeurskynende of halfdeursky
nende bedeksel bet wat deurspek is met ’n groot aantal helder, ronde kolletjies
(miniatuur venster) wat waterpas met en in die weefsel ingebed lê. Dit blyk
dus dat ronde kolletjies (miniatuur vensters) by die fulviceps en pseudotrunca‑
tella tipes voorkom, maar by eersgenoemde is hierdie kolletjies konveks, en
hulle staan ho die oppervlakte uit as die blaar uitgeswel is, by laasgenoemde
is hulle gelyk (waterpas) met die oppervlakte. In sommige gevalle, soos by L.
Schwantesii byvoorbeeld is hulle blonagtig groen.
Denkbaar het die topoppervlakte van die blaar in twee definitiewe en
verskillende rigtings ontwikkel. Die vraag is nou: wat was die oorspronklike
toestand. Dis waarskynlik dat die ondeurskynende venster soos dit by L. Ru‑
schiorum en L. turbiniformis aangetref word ’n primitiewe toestand daarstel,
en dat die ontwikkeling van die miniatuur venster van later datum is. Op die
doeltreffendheid van laasgenoemde het ons alreeds gewys.
Met hulle ontwikkeling het die deurskynende vlekkies en kolletjies
blyk baar die ondeurskynende oppervlakte op sekere bepaalde punte deurdring.
Hulle verdere ontwikkeling het in twee rigtings gegaan: skynhaar is dit twee
aparte rigtings; by nader ondersoek, egter, blyk dit dat hulle nou niet mekaar
verbonde is. Dis heeltemal denkbaar dat die gehalte van die ondeurskynende
oppervlakte langsamerhand so verander het dat dit op sekere punte geredelik
’n bietjie meer lig deurgelaat het as op andere dele daarvan. Die geleidelike
toename in grootte en deurskynendheid van sulke vlekkies is dan net ’n kwes
sie van tyd. Op ’n latere ontwikkelingstadium het hierdie helder spikkels bo
kant die oppervlakte te lê gekom en ’n invallende ligstraal wat op die opper
vlakte van so’n papil val, met ’n invalshoek van minder as 90°, sal so gebuig
word, dat dit in die blaar indring. Hierdie papil is dan soos ’n konveks lens.
’n Ligstraal laat in die agtermiddag, wat byna parallel op die oppervlakte
37