MATERIAŁY POKONFERENCYJNE Zabytki Sakralne - Starostwo ...

DR PAWEŁ KARASZKIEWICZ
120
tystyczny wyraz witrażu osiąga się przez
dobór kształtów i kolorów szkła, jego malowanie,
oraz układ i grubość linii ołowiu.
Sztuka witrażu związana jest nieodłącznie
z rzemiosłem witrażowym – cięcie szkła,
składanie witrażu, nawet malowanie, wykonują
wyspecjalizowani rzemieślnicy,
natomiast projekt i nadzór artystyczny
wykonują artyści rozumiejący odmienność
sztuki witrażowej – relatywnie skromna
paleta barw, agresywna linia ołowiu
a także zjawiska optyczne tworzone przez
światło przechodzące przez witraż.
3. PROBLEMY
KONSERWATORSKIE
Obydwa elementy witrażu: szkło
i ołów podatne są na zniszczenia wynikające
z ich własności fi zycznych i chemicznych.
Dla szkła główne przyczyny
zniszczeń to:
1. Podatność szkła do reakcji z wodą,
której konsekwencją jest powierzchniowa korozja szkła. Korozja ta objawia się, w zależności
od stopnia zaawansowania zjawiskami takimi ja: tęczowe zabarwienie powierzchni,
jej zmatowienie, białe naloty a nawet wżery. Dodatkowo na powierzchnię
szkła oddziaływują zanieczyszczenia powietrza: gazowe, reagujące z jonowym składnikami
szkła oraz stałe, trwale łączące się z uszkodzoną przez wodę powierzchnią
szkła. Zjawiska te występują zwykle od strony zewnętrznej narażonej bezpośrednio
na działanie wód opadowych. Od strony wewnętrznej, gdzie woda występuje
w postaci kondensacyjnej koroduje najczęściej warstwa malarska (to również rodzaj
substancji w stanie szklistym) ale i szkło podstawowe również takiej korozji ulega.
W starych szkłach objawia się ona zwykle wżerami.
2. Przy wysokiej twardości i sztywności szkło jest kruche i łatwo pęka. Pęknięcia
te powstawać mogą zarówno spontanicznie, wskutek np. drgań spowodowanych
parciem wiatru jak i mogą być skutkiem wandalizmu. Konsekwencją są nie tylko
pęknięte szkła ale również ich brak, lub wymiana.