TODESOPFER-Demarkationslinie DDR
TODESOPFER-Demarkationslinie DDR
TODESOPFER-Demarkationslinie DDR
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
<strong>TODESOPFER</strong> IN BERLIN (vor 13. August 1961)<br />
Ifd. Nr. Name, Vorname geb.am Herkunft Tod am Art des Todesfalls<br />
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
1) Fräßdorf, Gerd 03.06.27 13.10.50<br />
2) Dunkel, Martin 31.10.14 14.08.51<br />
3) Stütz, Rudolf 09.05.21 28.08.51<br />
4) Entoch, Werner 08.12.33 01.01.52<br />
5) Fickelscheer, Gerhard 20.03.33 02.06.52<br />
6) Bauer, Herbert, Polizeioberwachtm. 27 Jahre West-Berlin 23.12.52 von sowjetischen Soldaten<br />
erschossen<br />
7) Fraunhofer, Ludwig 01.03.28 19.02.53<br />
8) Grubenstein, Willy 11.11.04 21.02.53<br />
1 Bergen Rudolf 16.10.12 21.06.53<br />
10) Wozniak, Joachim 04.09.37 26.12.53<br />
11) Runge, Wilhelm 10.02.27 21.11.55<br />
12) unbekannt 01.08.61<br />
<strong>TODESOPFER</strong> AN DER BERLINER MAUER (ab13. August 1961)<br />
Ifd.Nr. Name, Vorname gab. am Herkunft Tod am Art des Todesfalls<br />
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
1) unbekannter Grenzsoldat <strong>DDR</strong> August 61 Schusswaffenunfall<br />
2) unbekannt 13.08.61<br />
3) Urban, Rudolf 06.06.14 <strong>DDR</strong> 19.08.61 Absturz<br />
4) Siekmann, lda 23.08.02 <strong>DDR</strong> 22.08.61 Absturz<br />
5) Litwin, Günter 19.01.37 <strong>DDR</strong> 24.08.61 erschossen<br />
6) Hoff, Roland 19.03.34 <strong>DDR</strong> 29.08.61 erschossen<br />
7) Raßmann, Hans-Joachim 04.07.40 02.09.61<br />
8) Brücknen Axel, VP-Leutnant 13.06.25 <strong>DDR</strong> 03.09.61 erschossen<br />
9) Segler, Olga 31.07.1881 <strong>DDR</strong> 25.09.61 Absturz<br />
10) Lünsen Bernd 11.03.39 <strong>DDR</strong> 04.10.61 Absturz<br />
11) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 04.10.61 totgeprügelt<br />
12) Düllick, Udo 08.03.36 <strong>DDR</strong> 05.10.61 bei Beschuss ertrunken<br />
13) unbekannter Mann 05.10.61 bei Beschuss ertrunken<br />
14) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 05.10.61 bei Beschuss ertrunken<br />
15) Probst, Werner 18.10.36 <strong>DDR</strong> 14.10.61 erschossen<br />
16) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 18.10.61 erschossen<br />
17) Kaysen Gerhard 14.10.40 <strong>DDR</strong> 27.10.61 erschossen<br />
18) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 31.10.61 erschossen<br />
19) Lehmann, Lothar, NVA-Angehöriger <strong>DDR</strong> 01.11.61<br />
20) unbekannt 17.11.61<br />
21) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 20.11.61? bei Beschuss ertrunken<br />
22) Wohlfahrt, Dieter 27.05.41 Österreich 09.12.61 erschossen<br />
23) Krüger, Ingo 31.01.40 <strong>DDR</strong> 10.12.61 ertrunken, Taucherausrüst. defekt<br />
24) unbekannt 01.01.62<br />
25) Blass, Barbara Hildegard 19.12.43 12.01.62<br />
26) Schmiel, Doris 25.04.41 <strong>DDR</strong> 19.02.62 erschossen<br />
27) Müller, Otto 13.05.07 <strong>DDR</strong> 14.03.62 unklar (tot aus Spree geborgen/<br />
Marschallbrücke)<br />
28) Jercha, Heinz 01.07.34 West-Berlin 27.03.62 erschossen<br />
29) Held, Philipp 02.05.42 <strong>DDR</strong> 11.04.62 ertrunken<br />
30) Böhme, Peter, Offiziersschüler 17.08.42 <strong>DDR</strong> 18.04.62 erschossen<br />
31) Brueske, Klaus 14.09.38 <strong>DDR</strong> 18.04.62 erschossen<br />
32) Frank, Horst 07.05.42 <strong>DDR</strong> 29.04.62 erschossen<br />
33) Graupneu Ernst 14.04.13 29.04.62<br />
34) unbekannt 24.05.62 unklar (Leichenfund im Grenzgebiet)<br />
35) Haberlandt, Lutz 29.04.38 <strong>DDR</strong> 27.05.62 erschossen<br />
36) Hannemann, Axel 27.04.45 <strong>DDR</strong> 05.06.62 bei Beschuss ertrunken<br />
37) Glöde, Wolfgang 01.02.49 10.06.62 erschossen<br />
38) Keim, Erna 21.07.08 <strong>DDR</strong> 11.06.62 Herzschlag<br />
39) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 22.06.62 erschossen<br />
40) Noffke, Siegfried 09.12.39- 28.06.62 erschossen (Tunnelschleuser)<br />
41) Mende, Herbert 09.02.39 08.07.62<br />
1
42) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 29.07.62 erschossen<br />
43) Fechter, Peter 14.01.44 <strong>DDR</strong> 17.08.62 erschossen<br />
44) Wesa, Hans-Dieter, VP-Oberwachtm. 10.11.43 <strong>DDR</strong> 23.08.62 erschossen<br />
45) Mundt, Ernst 02.02.21 <strong>DDR</strong> 04.09.62 erschossen<br />
46) unbekannt 04.09.62<br />
47) Seling, Günter, NVA-Unteroffizier 28.04.40 <strong>DDR</strong> 30.09.62 Schusswaffenunfall<br />
48) Walzer, Anton 27.04.02 <strong>DDR</strong> 08.10.62 bei Beschuss ertrunken<br />
49) unbekannt 01.11.62<br />
50) Reck, Otttried 14.12.44 <strong>DDR</strong> 27.11.62 erschossen<br />
51) unbekannt Ende Nov.62 erschossen?<br />
52) Nittmeier, Hans-Joachim 05.03.39 01.12.62<br />
53) Wiedenhöft,Günter 14.02.42 05.12.62<br />
54) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 05.12.62 bei Beschuss ertrunken<br />
55) Hinz, Melita 24.07.12 18.12.62<br />
56) Räwel,Hans 11.12.42 <strong>DDR</strong> 01.01.63 bei Beschuss ertrunken<br />
57) Kutscher, Horst 05.07.31 <strong>DDR</strong> 15.01.63 erschossen<br />
58) Kreitlow Peter 15.01.43 <strong>DDR</strong> 24.01.63 von sowjet. Streife erschossen<br />
69) Muszinski, Wolf-Olaf 01.02.47 <strong>DDR</strong> März 63 ertrunken<br />
60) Forgert, Hedwig 07.05.19 <strong>DDR</strong> April 63 ertrunken<br />
61) unbekannt <strong>DDR</strong> 16.04.63 ertrunken<br />
62) unbekannt <strong>DDR</strong> 16.04.63 ertrunken<br />
63) Mädier, Peter, Uniformträger, 10.07.43 <strong>DDR</strong> 26.04.63 bei Beschuss ertrunken<br />
(Teltowkanal,<br />
Kleinmachnower Weg)<br />
64) Schröter, Klaus 21.02.40 <strong>DDR</strong> 04.11.63 bei Beschuss ertrunken<br />
65) Schulz, Dietmar 24 Jahre <strong>DDR</strong> 25.11.63 Sturz<br />
66) Berger, Dieter 27.10.39 <strong>DDR</strong> 13.12.63 erschossen<br />
67) Schultz, Paul 02.10.45 <strong>DDR</strong> 25.12.63 erschossen<br />
68) Hayn, Walter 31.01.39 <strong>DDR</strong> 27.02.64 erschossen<br />
69) unbekannt 26.03.64<br />
70) Philipp, Adolf 17.08.43 West-Berlin 05.05.64 erschossen<br />
71) Heike, Walter 20.09.34 <strong>DDR</strong> 22.06.64 erschossen<br />
72) Gneiser, Rainer 10.11.44 28.07.64<br />
73) Wolscht ,Norbert 27.10.43 28.07.64 Tauchgerät defekt<br />
74) Trabant, Hildegard 12.06.27 <strong>DDR</strong> 18.08.64 erschossen<br />
75) Mispelhorn, Wernhard 10.11.45 <strong>DDR</strong> 18.08.64 erschossen<br />
76) Wolf, HansJoachim 08.08.47 <strong>DDR</strong> 26.11.64 erschossen<br />
77) Mehr, Joachim 03.04.45 <strong>DDR</strong> 03.12.64 erschossen<br />
78) Kahl, HansJürgen 20.10.41 03.12.64<br />
79) unbekannt 01.01.65<br />
80) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 19.01.65 ertrunken<br />
81) Krzemien, Ullrich 13.09.40 01.03.65<br />
82) Buttkus, Christian 21.02.44 <strong>DDR</strong> 04.03.65 erschossen<br />
83) unbekannt 09.06.65<br />
84) Brandes, Dieter 23.10.46 09.06.65 erschossen<br />
85) Döbler, Hermann 28.10.22 West-Berlin 15.06.65 erschossen<br />
86) unbekannt 15.07.65 unklar (Leichenfund/Teltowkanal)<br />
87) Garten. Klaus 19.07.41 <strong>DDR</strong> 17.08.65 erschossen<br />
88) Kittel, Walter 21.05.42 <strong>DDR</strong> 18.10.65 erschossen<br />
89) Cyrus, Heinz 05.06.36 <strong>DDR</strong> 10.11.65 Absturz<br />
90) Sokolowski, Heinz 17.12.17 <strong>DDR</strong> 25.11.65 erschossen<br />
91) Kühn, Erich 27.02.03 <strong>DDR</strong> 26.11.65 erschossen<br />
92) Schöneberger, Heinz 07.06.38 BR Dtld. 26.12.65 erschossen<br />
93) unbekannt 1965 ertrunken<br />
94) Block, Willi 05.06.34 <strong>DDR</strong> 07.02.66erschossen<br />
95) Schleußner, Lothar, 14.01.53 <strong>DDR</strong> 14.03.66erschossen<br />
96) Hartmann, Jörg 27.10.55 <strong>DDR</strong> 15.03.66erschossen<br />
97) Marzahn, Willi, NVA-Unteroffizier <strong>DDR</strong> 19.03.66 erschossen<br />
98) Schulze, Eberhard 20 Jahre <strong>DDR</strong> 30.03.66erschossen<br />
99) Kollender, Michael, NVA-Angehöriger 19.02.45 <strong>DDR</strong> 25.04.66 erschossen<br />
100) Petermann, Peter 17.05.08 25.04.66<br />
101) Stretz, Paul 28.02.35 <strong>DDR</strong> 29.04.66erschossen<br />
102) Märtens, Elke 10.06.66<br />
103) Wroblenski, Eduard 03.03.33 26.07.66<br />
104) Schmidt, Heinz 26.10.19 29.08.66 erschossen<br />
105) Lupke, Gustav 07.02.1880 06.11.66<br />
106) Stephan, Joachim 26.08.47 <strong>DDR</strong> 21.11.66<br />
107) Kube, Karl-Heinz 10.04.49 <strong>DDR</strong> 16.12.66erschossen<br />
108) Sahmland, Max Willi 28.03.29 <strong>DDR</strong> 27.01.67erschossen<br />
109) unbekannt - 01.05.67<br />
2
110) Weckäser, Dieter 15.02.43 <strong>DDR</strong> 18.02.68erschossen<br />
111) Weckeiser, Elke 31.10.45 <strong>DDR</strong> 18.02.68 erschossen<br />
112) Krug, Siegfried 22.07.39 BR Dtld. 06.07.68 erschossen<br />
113) Körner, Horst, VP-Wachtmeister 12.07.47 <strong>DDR</strong> 15.11.68 erschossen (tötete vorher den<br />
Grenztruppenangehörigen Rolf<br />
Henniger,geb.30.11.41)<br />
114) Scholz, Elmar 01.04.69<br />
115) Lange, Johannes 17.12.40 <strong>DDR</strong> 09.04.69 erschossen<br />
116) Kluge, Klaus-Jürgen 25.07.48 <strong>DDR</strong> 13.09.69 erschossen<br />
117) Lis, Leo 10.05.24 <strong>DDR</strong> 20.09.69 erschossen<br />
118) Puhlfüss, Wolfgang 08.10.69<br />
119) unbekannt 01.01.70<br />
120) Müller, Heinz 16.05.43 West-Berlin 19.06.70 erschossen<br />
121) Schmock, Klaus 11.06.51 18.07.70<br />
122) unbekannt (Grenztruppenangeh ?) <strong>DDR</strong> vor 29.07.70 erschossen<br />
123) Ehrlich, Friedhelm, NVA-Gefreiter 11.07.50 <strong>DDR</strong> 02.08.70 erschossen<br />
124) Thiem, Gerald 06.09.28 West-Berlin 07.08.70 erschossen<br />
125) Friese, Christian-Peter 05.08.48 <strong>DDR</strong> 25.12.70 erschossen<br />
126) Kabelitz, Rolf-Dieter 23.06.51 <strong>DDR</strong> 07.01.71 erschossen<br />
127) Hoffmann, Wolfgang 01.09.42 15.07.71 fragwürdiger Fall<br />
128) Kühl, Werner 10.09.42 <strong>DDR</strong> 24.07.71 erschossen<br />
129) Beilig, Dieter 05.09.41 West-Berlin 02.12.71 nach Grenzfestnahme bei Flucht aus<br />
Dienststelle erschossen; Tod<br />
verschlei<br />
ert, Leiche bis heute verschwunden<br />
130) Kullack, Horst 20.11.48 <strong>DDR</strong> 01.01.72 erschossen<br />
131) Semmler, Günter 04.02.57 <strong>DDR</strong> 13.01.72 erschossen<br />
132) Weylandt, Manfred 12.07.42 <strong>DDR</strong> 14.02.72 bei Beschuss ertrunken<br />
133) Schulze, Klaus 13.10.52 <strong>DDR</strong> 07.03.72 erschossen<br />
134) Koc,Cengiz (Türke) 9Jahre West-Berlin 30.12.72 ertrunken<br />
135) Einsiedel, Horst 08.02.40 <strong>DDR</strong> 15.03.73 erschossen<br />
136) Gertzki, Manfred 17.05.42 <strong>DDR</strong> 27.04.73 erschossen<br />
137) Krobot, Siegfried 5 Jahre West-Berlin 14.05.73 ertrunken<br />
138) Gomert, Klaus 10.01.55 20.07.73<br />
139) Kirste, Anna 09.03.1895 West-Berlin Nov./Dez.73 ertrunken<br />
140) Niehring, Burkhard, VP-Angehöriger 01.09.50 <strong>DDR</strong> 05.01.74 erschossen<br />
141) Savoca, Guiseppe (Italiener?) 6 Jahre West-Berlin 17.06.74 ertrunken<br />
142) ?(Grenzsoldat) 30-40 J. <strong>DDR</strong> 21.06.74 erschossen<br />
143) Halli, Norbert 24.11.53 <strong>DDR</strong> 03.04.75 erschossen, Tod verschleiert<br />
144) Mert, Cetin (Türke) 5 Jahre West-Berlin 11.05.75 ertrunken<br />
145) Weise, Henry 13.07.54 17.05.77<br />
141 Hennig, Lothar 30.06.54 04.11.75<br />
147) Schwietzer, Dietmar 21.02.58 <strong>DDR</strong> 16.02.77 erschossen<br />
148) Neitzke, Frank 26.07.58 12.10.77<br />
149) Frenk, Gerd-Michael 29.05.46 22.12.77<br />
150) Manowski, Hans-Joachim 30.09.44 BR Dtld. nach 02.04.78<br />
151) Walther, Grenzsoldat <strong>DDR</strong> 80er Jahre verunglückt im Grenzdienst<br />
152) Jirkowski, Mahnetta 25.08.62 <strong>DDR</strong> 22.11.80 erschossen<br />
153) Muschol, Dr. Johannes Mitte 20 <strong>DDR</strong>? 16.03.81 erschossen<br />
154) Freie, Lothar Fritz 08.02.55 BR Dtld. 04.06.82 erschossen<br />
155) Burkert, Rudolf BR Dtld. April 83 bei Verhör an Grenze "verstorben"<br />
156) Proksch, Silvio 03.03.62 <strong>DDR</strong> 25.12.83 erschossen<br />
157) unbekannter Mann 60-70 J. <strong>DDR</strong>? 02.07.84 Todesfall?<br />
158) Böckeroder Boecker, Peter 09.07.60 <strong>DDR</strong> 01.11.84 erschossen<br />
159) Schmidt, Michael 20.10.64 <strong>DDR</strong> 01.12.84 erschossen<br />
160) Gadegart,Alice Paula Olga 13.05.14 10.12.84<br />
161) Behnke, Wolfgang 06.01.39 22.08.85<br />
162) Liebeke, Rainer 11.09.51 03.09.86<br />
163) Groß, Rene 01.06.64 <strong>DDR</strong> 21.11.86 erschossen<br />
164) Mäder, Manfred 23.08.48 <strong>DDR</strong> 21.11.86 erschossen<br />
165) Bittner, Michael 31.08.61 <strong>DDR</strong> 24.11.86 erschossen<br />
166) Schmidt, Lutz 08.07.62 <strong>DDR</strong> 12.02.87 erschossen<br />
167) unbekannt 18.08.87<br />
168) Schröder, Falk 01.08.62 BR Dtld. oder<br />
West-Berlin 29.09.87 Selbstmord nach Entdeckung<br />
169) Urban, Peter 17.08.58 West-Berlin 18.11.87 ?; Leichenfund, lag bereits 4-5 Wo.<br />
170) Gueffroy, Chris 21.06.68 <strong>DDR</strong> 05.02.89 erschossen<br />
171) Freudenberg, Winfried 29.08.56 <strong>DDR</strong> 08.03.89 Absturz (Ballon)<br />
172) unbekannter Mann 18 Jahre <strong>DDR</strong> 16.04.89 ertrunken<br />
3
<strong>TODESOPFER</strong> AN DER INNERDEUTSCHEN GRENZE (vor 13.August 1961)<br />
fd.Nr. Name, Vorname geb.am Herkunft Tod am Art des Todesfalls<br />
1) Ziegarth, Otto Herwarth 31.05.14 27.08.48<br />
2) unbekannt 01.01.49<br />
3) Vemer, Paul 07.08.1889 11.01.49<br />
4) Wieczorek, Adolf 12.05.10 SBZ 11.01.49 erschossen<br />
5) Hille, Dr. Hermann 20.10.09 Westzone 29.01.49 erschossen<br />
6) Genthe, Walter 17.11.11 08.02.49<br />
7) Böhm, ...... (Mann) SBZ 31.3./1.4.49 Nr. 7)-10):<br />
8) Kaufmann, Auguste SBZ 31.3./1.4.49 bei Flucht im Schaalsee<br />
9) Kaufmann, Gilbert 17.12.34 SBZ 31.3./1.4.49 ertrunken (?), nur Leichnam<br />
10) Kaufmann, Ulrich 05.11.32 SBZ 31.3./1.4.49 Auguste Kaufmann gefunden<br />
11) Beer, Karl-Heinz 11.02.32 02.04.49<br />
12) Ohnstedt, Alfred 03.04.08 08.04.49<br />
13) Thode, HansJoachim 05.01.17 15.04.49<br />
14) Küster, Walter 22.08.24 05.05.49<br />
15) Gärtner, Willi 15.02.15 17.05.49<br />
16) Ratzeburg 28.05.49<br />
17) unbekannter Mann 20-25 J. 22.06.49 erschossen<br />
18) Hofmann, Werner 15.09.17 SBZ 24.06.49 erschossen<br />
19) Frauendorf, Brigitte 18.12.37 SBZ 24.06.49 erschossen<br />
20) Kasper, Philipp 31.10.1887 24.06.49<br />
21) Bauke, Wilhelm 21.04.08 12.07.49 erschossen (von sowjet.Posten)<br />
22) Schönstein, Heinz 30.11.21 14.07.49<br />
23) Reiche, Adolf 18.07.49<br />
24) Domröse, Reinhard 26.07.49<br />
25) BücheI,Ewald 06.09.13 07.08.49<br />
26) ?(ehem.Volkspolizist) SBZ 31.08.49 erschossen<br />
27) Schlager, Elfriede 14.06.19 19.09.49 erschossen<br />
28) Lövenick,HansJohann 17.07.12 26.09.49<br />
29) Sommer, Karl 25.03.06 16.10.49<br />
30) Machold,Otto 25.12.1888 22.10.49<br />
31) Domeyer, Gerhard 17.05.28 31.10.49<br />
32) unbekannt 01.12.49<br />
33) Zimmermann, Kurt 14.01.13 08.12.49<br />
34) Wilke, Wilhelm 25.03.17 01.01.50<br />
35) Simon, Paul 23.03.23 31.01.50<br />
36) Stark, Irmgard 26.03.28 <strong>DDR</strong> 16.03.50 erschossen<br />
37) Meyer, Hermann 14.10.09 <strong>DDR</strong> 24.03.50 erschossen<br />
38) Markwardt, Rudolf Wilhelm 30.04.16 30.03.50<br />
39) Graf, Gerhard 26.10.19 04.04.50<br />
40) Henninger, Horst 03.04.25 22.06.50<br />
41) Fischer, Bruno Karl-Heinz 28.11.27 20.07.50<br />
44 GM, Helmut 29.11.31 20.07.50<br />
43) Bartsch, Erich 25.09.02 06.08.50<br />
44) Lippmann, Günter 14.12.30 15.08.50<br />
45) Vogt, Erwin 17.04.20 03.09.50<br />
46) Gullasch, Paul 16.03.02 23.09.50<br />
47) Muhs, Herbert 27.11.29 25.09.50 erschossen<br />
48) Ölze, Gerhard 26.06.26 <strong>DDR</strong> 27.10.50 erschossen<br />
49) Walter, Anneliese 19.04.20 <strong>DDR</strong> 28.10.50 erschossen<br />
50) unbekannter Junge 10 Jahre 1951 erschossen<br />
51) Hillebrand, Richard 31.12.01 28.01.51 erschossen<br />
52) Krause, Harry 09.09.40 31.01.51<br />
53) Sperschneider, Erich 02.01.23 24.02.51<br />
54) Martin, Heinrich 13.07.06 06.03.51<br />
55) Grunert, Elsa 29.06.1891 17.03.51<br />
56) Kratzin, Karl August 13.10.1897 <strong>DDR</strong> 06.06.51 erschossen<br />
57) Sorbert, Anton 27.12.27 08.06.51<br />
58) David, Martin 25.11.09 <strong>DDR</strong> 15.06.51 erschossen<br />
59) Prchlik, Georg 26 Jahre CSSR 07.08.51 Selbstmord bei Festnahme<br />
60) Witte, Siegrade Maria 01.09.1899 10.08.51<br />
61) Hofmann, Karl 28.01.07 14.12.51<br />
62) Brumbi, Walter Otto 10.09.09_ 12.02.52<br />
61 Damm, Hans 20.06.30 13.03.52<br />
61 Roschlau, Oskar 23.02.1892 11.04.52<br />
65) Mieske,Erna 10.12.1896 16.05.52<br />
66) Seifert, Manfred 25.12.31 21.05.52<br />
4
67) Palzer, Gerhard (Zoll-Ass.) 22.11.25 BR DU 29.07.52 erschossen<br />
68) unbekannt 01.08.52<br />
69) Mikysa, Vinzenz 24.01.05 28.08.52<br />
70) Hübner, Günther 11.12.32 01.09.52<br />
71) Hartung, Karl 01.10.52<br />
72) Porzukowiak, Günter 23.07.36 10.04.53<br />
73) Uhl, Walter 30.01.13 01.06.53<br />
74) Hesse, Harry 01.06.32 07.08.53<br />
75) Thiemann, Werner 13.11.35 08.08.53<br />
76) Korschin, Edmund 05.11.16 24.02.55<br />
77) Grübner, Max 09.05.11 <strong>DDR</strong> 09.11.55 erschossen<br />
78) Scholz, Roland 04.04.40 <strong>DDR</strong> März 56 erschossen<br />
79) unbekannt <strong>DDR</strong> 23.07.56 erschossen<br />
80) unbekannt Winter 57 erschossen<br />
81) Schübele, Hermann 12.09.23 16.04.58<br />
82) Korte, Karl 28.10.09 <strong>DDR</strong> 13.01.59 erschossen<br />
83) Bödewig, Walter 23.06.59<br />
84) unbekannt <strong>DDR</strong> 01.07.59 erschossen<br />
85) Braun, NVA-Stabsgefreiter <strong>DDR</strong> Sept. 59 erschossen<br />
86) Scholz, Otto 10.10.37 13.09.59<br />
87) Henze, Klaus 18.07.41 01.12.59<br />
88) Weigelt, Albin, bayerischer Grenzer 29.11.23 BR Dtld. 05.06.60 erschossen<br />
89) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 01.07.61 erschossen<br />
90) unbekannt 01.08.61<br />
<strong>TODESOPFER</strong> AN DER INNERDEUTSCHEN GRENZE (ab 13.August 1961)<br />
1fd.Nr. Name, Vorname geb. am Herkunft Tod am Art des Todesfalls<br />
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
1) unbekannt 01.09.61<br />
2) Lichtenstein, Kurt 01.12.11 BR Dtld. 12.10.61 erschossen<br />
3) unbekannt 01.01.62<br />
4) unbekannt 01.01.62<br />
5) Schilling, NVA-Soldat <strong>DDR</strong> Febr.62 erschossen (Unfall?)<br />
6) Krüger, Kart-Heinz <strong>DDR</strong> 01.02.62 Minenopfer<br />
7) unbekannte Frau <strong>DDR</strong> 13.02.62 bei Lauchröden/Werra erschossen<br />
8) Mielau, Hans-Peter 24.01.43 01.03.62<br />
9) unbekannt 01.03.62<br />
10) Fleischer, Georg, NVA-Oberleutnant 13.11.32 <strong>DDR</strong> 27.03.62 erschossen<br />
11) Weiß, Manfred <strong>DDR</strong> 19.05.62 fahrlässiger Schusswaffen<br />
gebrauch, keine Flucht?<br />
12) unbekannt <strong>DDR</strong> Juni62 erschossen<br />
13) Reisch, Peter 26.02.43 <strong>DDR</strong> 05.06.62 erschossen<br />
14) Weinhold, Joachim 11.06.31 West-Berlin 10.07.62 erschossen<br />
15) unbekannter Soldat <strong>DDR</strong> 12.07.62 beim Minenlegen verunglückt<br />
16) unbekannter Soldat <strong>DDR</strong> 12.07.62 beim Minenlegen verunglückt<br />
17) unbekannter Soldat <strong>DDR</strong> 12.07.62 beim Minenlegen verunglückt<br />
18) unbekannt <strong>DDR</strong> 13.07.62 erschossen<br />
19) Bachmura, Hans-Peter 27.10.40 <strong>DDR</strong> 14.07.62 ertrunken<br />
20) Könenkamp, Gerd (Schüler) 21.09.46 <strong>DDR</strong> 05.08.62 nach Beschuss ertrunken<br />
21) Jankowiak, Hans-Joachim 11.05.42 <strong>DDR</strong> 13.08.62 erschossen<br />
22) Winkler, Edgar, NVA-Soldat 03.12.43 <strong>DDR</strong> 15.08.62 erschossen<br />
23) unbekannt <strong>DDR</strong> Sept. 62 Minenopfer<br />
24) unbekannt <strong>DDR</strong> 14.10.62 erschossen?<br />
25) unbekannt <strong>DDR</strong> Okt./Nov.62 Minenopfer?<br />
26) Stieg, Günter Nov.62 erschossen ad. Minenopfer<br />
27) unbekannt <strong>DDR</strong> Dez.62 erschossen<br />
28) Haberl, Wendelin <strong>DDR</strong> 05.12.62<br />
29) Körner, Klaus 21.07.39 BR Dtld. 14.12.62 Minenopfer<br />
30) Janschke, Erich 19.06.41 BR Dtld. 14.12.62 Minenopfer<br />
31) Hecht, Peter 17.05.37 24.12.62 ertrunken (Elbe)<br />
32) Sandner, Eustach _ 08.01.63<br />
33) Sandner, Gertrud 08.01.63<br />
34) Breuer, Helmut 04.06.44 19.01.63 erschossen<br />
35) unbekannt Feb./März 63 Minenopfer<br />
36) Heller, Lothar 17.01.41 April 63<br />
37) Fülleborn, Rolf 01.08.43 14./15.04.63 erschossen?<br />
38) Blank, Fritz oder Erich, NVA-Angehöriger <strong>DDR</strong> 15.04.63erschossen<br />
5
39) Hermann, Paul 19 Jahre <strong>DDR</strong> 17./18.04.63 bei Flucht nach Festnahme<br />
verunfallt<br />
40) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 29.04.63 erschossen<br />
41) Kilian, Hans-Ulrich 02.05.44 <strong>DDR</strong> 20.06.63 erschossen<br />
42) Hentschel, Wilfried 20.06.63<br />
43) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 06.07.63 erschossen<br />
44) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 06.07.63 erschossen<br />
45) Kleiner, Helmut 14.08.39 <strong>DDR</strong> 01.08.63 erschossen<br />
46) Bellag, Horst 20.09.43 07.08.63<br />
47) Klein, Frieda (hochschwanger) 13.10.44 <strong>DDR</strong> 10.08.63 erschossen<br />
48) Dröger, Wilhelm 14.10.09 03.10.63 Minenopfer<br />
49) Strumpf, Heinz 21.08.34 09.10.63<br />
50) Simon, Bernhard 30.09.45 <strong>DDR</strong> 28.10.63 Minenopfer<br />
51) unbekannt 03.11.63 Minenopfer<br />
52) Ickler, Helmut 30.06.45 <strong>DDR</strong> 03.11.63 Minenopfer<br />
53) unbekannter NVA-Angehöriger 16.11.63 erschossen<br />
54) Fürneisen, Dieter 27.06.40 24.11.63 Minenopfer<br />
55) Biorek, Hans-Werner 03.11.29 BR Dtld. 06.12.63 erschossen<br />
56) Felsch, Rudolf 21.02.43 09.12.63<br />
57) unbekannt 15.01.64 Minenopfer<br />
58) unbekannt <strong>DDR</strong> März 64 erschossen<br />
59) unbekannt <strong>DDR</strong> März 64 erschossen<br />
60) Zorne, Georg 17.04.42 30.04.64<br />
61) unbekannt 02.05.64<br />
62) Krause, Werner 27.07.42 10.06.64 erschossen<br />
63) Müller, Peter 15.05.44 <strong>DDR</strong> 14.06.64 Minenopfer<br />
64) Stadt, Dieter Walter 21.05.41 14.06.64<br />
65) Zapf, Fritz 26.08.26 <strong>DDR</strong> 07.07.64 erschossen<br />
66) unbekannt 15.07.64 erschossen<br />
67) Matz, Karl 03.07.15 <strong>DDR</strong> 03.08.64 erschossen<br />
68) Rosenberger, Jürgen 04.02.44 04.08.64<br />
69) Windzus, Kurt 21.11.37 04.08.64<br />
70) Malear, Adolf 21.08.43 <strong>DDR</strong> 05.09.64 Minenopfer<br />
71) Danke, Gertrud 26.12.33 <strong>DDR</strong> 05.09.64 Minenopfer<br />
72) Kreuter, Rudolf 17.02.41 BR Dtld. 19.09.64 Minenopfer<br />
73) unbekannt Okt.64 Minenopfer<br />
74) Weimann, NVA-Unteroffizier 06.02.44 <strong>DDR</strong> 09.12.64<br />
75) Iwan, Klaus 25.12.43 02.04.65<br />
76) Jochmann, Rudolf 25.03.44 17.04.65<br />
77) Klotz 05.05.65 erschossen<br />
78) Kratzel, Klaus 03.03.40 08.05.65<br />
79) unbekannter Mann Ende Mai 65 erschossen<br />
80) Pohler, KIausJoachim 01.02.43 12.06.65<br />
81) unbekannt Frühsommer 65 erschossen<br />
82) unbekannter NVA-Angehöriger <strong>DDR</strong> Som./Herbst65 erschossen<br />
83) Noack, Klaus, NVA-Gefreiter 07.06.40 <strong>DDR</strong> 04.08.65 erschossen<br />
84) Brudöhl, Reinhard 11.11.43 <strong>DDR</strong> 22.08.65 erschossen<br />
85) Eisler, Hartmut, NVA-Angehöriger, 13.04.44 <strong>DDR</strong> 30.09.65 erschossen<br />
86) Schmidt, Erich, NVA-Leutnant 03.03.39 <strong>DDR</strong> 29.12.65 Selbstmord nach missglückter<br />
Fahnenflucht<br />
87) Dahms ,Reinhard, NVA-Angeh. 19.05.44 <strong>DDR</strong> 01.01.66 erschossen<br />
88) LiII, Alfred 11.03.33 <strong>DDR</strong> 01.01.66 erschossen<br />
89) Gregor, Paul 08.02.66<br />
90) Schaper Klaus-Gerd 05.06.48 <strong>DDR</strong> 11.03.66 Minenopfer<br />
91) Kessel, Hans 04.06.47 <strong>DDR</strong> 12.03.66 erschossen<br />
92) Schulz, Eberhard 11.03.46 30.03.66 erschossen<br />
93) unbekannt 16 Jahre <strong>DDR</strong> Mitte Mai 66 erschossen<br />
94) Grosch, Karl 21.05.66<br />
95) unbekannt 18 Jahre <strong>DDR</strong> Juni66 erschossen<br />
96) Schah, Hans-Adolf 16.11.42 10.06.66<br />
97) Wurmser, Karl 02.11.45 29.06. oder 04.07.66<br />
98) Warkentin, Jürgen 13.04.46 04.07.66<br />
99) Möhren Werner 29.07.45 <strong>DDR</strong> 18.08.66 erschossen<br />
100) Reinhardt, Dieter, NVA-Unteroffizier 15.01.45 <strong>DDR</strong> 19.08.66 erschossen<br />
101) Bluhm, Hans-Joachim 13.01.48 Sept. 66 ertrunken (Elbe)<br />
102) Grimm, Harald 12.03.38 01.09.66<br />
103) Fischer, Walter 23.02.38 <strong>DDR</strong> 11.10.66 erschossen<br />
104) unbekannt 18.11.66 Minenopfer<br />
105) Kleesattl, Jürgen, NVA-Gefreiter 07.02.44 <strong>DDR</strong> 23.04.67 erschossen<br />
6
106) Wolter, Ernst Heinrich Friedrich 09.10.1886 11.06.67<br />
107) unbekannt, NVA-Soldat? <strong>DDR</strong> 15.08.67 erschossen<br />
108) Hube, Manfred 05.02.41 14.09.67 ertrunken (Elbe)<br />
109) Tesch, Erich 20.07.02 BR Dtld. 10.10.67 Minenopfer<br />
110) Schüttler, Hasso 30.05.29 25.10.67 Minenopfer<br />
111) unbekannter Mann Frühjahr 68 Minenopfer<br />
112) Fischer, Wolfgang Gunther 18.04.49 21.04.68<br />
113) Eck, Peter 27.05.44 <strong>DDR</strong> 22.04.68 Minenopfer<br />
114) Blankenburg, Kurt 08.10.01 28.04.68<br />
115) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> April/Mai 68 erschossen<br />
116) Hernike, Siegfried 09.08.41 06.07.68 Minenopfer<br />
117) Bär 31.08.68<br />
118) BöseI, Karl-Heinz 12.11.38 08.10.68 ertrunken (Elbe)<br />
119) Pasemann 31.12.68<br />
120) unbekannter Mann, FDJ-Funktionär <strong>DDR</strong> 1969 erschossen<br />
121) Zill, Wolfgang 05.05.41 14.01.69 ertrunken (Elbe)<br />
122) Gräser 13.03.69<br />
123) Wirth, NVA-Unteroffizier <strong>DDR</strong> 03.04.69 erschossen<br />
124) Pau(t)sch, NVA-Unteroffizier <strong>DDR</strong> Frühjahr 69 erschossen<br />
125) unbekanntes Kind <strong>DDR</strong> Frühjahr 69 erschossen<br />
126) Held, Rolf 11.02.49 26.05.69<br />
127) unbekannt 27.07.69 Minenopfer<br />
128) Preußner, Uwe, NVA-Angehöriger, 09.01.50 <strong>DDR</strong> 06.08.69 erschossen<br />
129) Zabel, Hans 10.07.49 12.08.69<br />
130) Genau, Hans-Dieter 15.03.51 <strong>DDR</strong> 24.08.69 bei Beschuss ertrunken<br />
131) Niller, Horst 20.10.49 31.08.69<br />
132) unbekannt 13.09.69 erschossen<br />
133) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> Dez.69 erschossen<br />
134) unbekannt <strong>DDR</strong> 27.12.69 erschossen<br />
135) Hauck, NVA-Unteroffiziers-Schüler <strong>DDR</strong> 05.02.70 erschossen<br />
136) Rothamel, Peter 25.03.51 29.09.70<br />
137) Major Sch., Kompaniechef, 19.11.29 <strong>DDR</strong> 01.11.70 Selbstmord nach Fahnenflucht eines<br />
(Name bekannt) seiner Gruppenführer und beim Ein<br />
treffen der<br />
Untersuchungskommission<br />
138) Ballhorn, Rainer 25.06.55 18.12.70 ertrunken (Elbe)<br />
139) unbekannter NVA-Unteroffizier <strong>DDR</strong> 1971 erschossen<br />
140) Kliem, Helmut 02.06.39 01.01.71<br />
141) Rettinger, Gerhard 19.07.34 <strong>DDR</strong> 13.02.71 Minenopfer<br />
142) Möller, Frank 14.06.46 BR Dtld. 17.02.71 erschossen<br />
143) Sperlich, Bernhard 1952 <strong>DDR</strong> 24.03.71 erschossen<br />
144) Wittber, Hans-Joachim 29.07.51 24.03.71<br />
145) Fischer, Karl-Heinz 14.06.34 <strong>DDR</strong> 28.03.71 Minenopfer<br />
146) unbekannt 29.03.71 Minenopfer<br />
147) Pokrandt, Rudi 27.08.29 04.04.71<br />
148) Seifert, Klaus 14.03.53 <strong>DDR</strong> 09.04.71 Minenopfer<br />
149) unbekannt <strong>DDR</strong> Mai 71 erschossen<br />
150) Graner, Wolfgang, NVA-Gefreiter 17.09.51 <strong>DDR</strong> 31.05.71 erschossen<br />
151) Obrema, Josef 22.02.51 01.06.71<br />
152) Masur, Hans-Erich 14.03.24 BR Dtld. 22.06.71 erschossen<br />
153) Klage, Kurt 06.07.71<br />
154) unbekannt Aug./Sept 71 erschossen<br />
155) Köcher, Heinz 23.07.29 26.10.71<br />
156) Bäckler,Klaus 11.06.51 <strong>DDR</strong> 07.11.71 Schusswaffengebrauch zw.<br />
Grenztruppenangehörigen,<br />
gegenseitig erschossen<br />
157) Delvoigt, Heinz 14.06.47 <strong>DDR</strong> 07.11.71 evtl. Selbstmord- oder<br />
Fahnenflucht-Absicht?<br />
158) Möller,Frank 14.07.46 <strong>DDR</strong> 17.12.71 erschossen<br />
159) Görtzen ,Alfred ,NVA-Hauptmann 18.06.41 <strong>DDR</strong> 23.02.72 Minenopfer<br />
160) Beil, Gerhard 19.06.52 06.04.72<br />
161) Schapitz, Heidi 19.01.53 <strong>DDR</strong> 07.04.72 erschossen<br />
162) Hoffmann, Hans-Leo 25.08.41 <strong>DDR</strong> 14.11.72 Minen- oder<br />
Selbstschussanlagenopfer<br />
163) Franck, Hans-Friedrich 20.12.46 16.01.73 Selbstschussanlagenopfer<br />
164) Woitke, Fred 16.10.49 <strong>DDR</strong> 21.04.73 bei Beschuss Auffahrunfall<br />
165) ?, Harry, NVA-Soldat <strong>DDR</strong> 21.05.73 beim Minenlegen verunglückt<br />
166) Balogh, Laszlo 07.10.54 Ungarn 22.06.73 erschossen<br />
167) unbekannt 17.08.73<br />
168) unbekannt 14.09.73 unklar (Minenexplosion)<br />
7
169) Grunow, Bernd 13.09.51 25.11.73<br />
170) Schönherr, Wolf Diego 02.06.57 21.06.74<br />
171) Vogler, Wolfgang 08.09.48 <strong>DDR</strong> 14.07.74 Selbstschussanlagenopfer<br />
172) Lemme, Hans-Georg, VP-Anwärter 01.07.53 <strong>DDR</strong> 19.08.74 mittels Boot getötet (Elbe)<br />
173) Lohse, Horst 27.01.34 <strong>DDR</strong> 01.01.75 erschossen od. Minenopfer<br />
174) Trunk, Hans-Heinrich 26.02.36 20.02.75<br />
175) unbekannt 01.01.76<br />
171 Biesel, Siegfried 06.06.32 14.03.76<br />
177) Gartenschläger, Michael 13.01.44 BR Dtld. 30.04.76 erschossen<br />
178) Otte, Walter, MfS-IM 08.01.36 BR Dtld. 10.06.76 erschossen<br />
179) Siemann ,Uwe 02.07.57 31.07.76 Minenopfer<br />
180) Corghi ,Benito 26.05.38 Italien 05.08.76 erschossen<br />
181) RößIer, Andre 04.12.56 04.09.76 Minenopfer<br />
182) Weihmann, Holger 10.08.57 14.07.77<br />
183) unbekannt 19 Jahre <strong>DDR</strong> 01.08.77 erschossen<br />
184) unbekannt 20 Jahre <strong>DDR</strong> 01.08.77 erschossen<br />
185) unbekannt 06.03.78 Selbstschussanlagenopfer<br />
186) Poppenhäuser, Michael 15.04.51 30.06.78 erschossen?<br />
187) Stegemann, Peter 09.12.40 01.07.78 Minenopfer<br />
188) unbekannt <strong>DDR</strong> 06.07.78 erschossen<br />
189) unbekannt 12./13.08.78 Selbstschussanlagenopfer<br />
190) Hermann, Günther 12.02.37 14.07.79 Minenopfer<br />
191) Runge, Heiko 29.04.64 08.12.79<br />
192) Bothe, Wolfgang 19.01.52 07.04.80 Selbstschussanlagenopfer<br />
193) Böhle, Margitta 13.09.38 23.05.80<br />
194) unbekannter Mann vor 1981 Minenopfer<br />
195) Bauer, Andre 07.10.63 <strong>DDR</strong> 07.08.81 Selbstschussanlagenopfer<br />
196) Seiptius, Rene 23.06.64 <strong>DDR</strong> 07.08.81 Selbstschussanlagenopfer<br />
197) Brandt, Heinz <strong>DDR</strong> Jan.82 Selbstschussanlagenopfer<br />
(Folgetod 1985)<br />
198) Große, Heinz-Josef 11.10.47 <strong>DDR</strong> 29.03.82 erschossen<br />
199) Schuster, Udo 10.08.58 14.07.82<br />
200) unbekannter Mann <strong>DDR</strong> 02.08.82 erschossen<br />
201) Mater, Frank 01.05.63 <strong>DDR</strong> 22.03.84 Minenopfer<br />
202) unbekannter Mann ca. 60J. 02.07.84<br />
203) unbekannter junger Mann 30.09.84 Fund der Leiche (Elbe)<br />
204) Lehmann, Günter 17.09.40 ttA9A5<br />
205) Herrmann, Alfred Otto 14.03.00 01.01.86<br />
206) Büttner, Timo 14.08.67 25.09.86<br />
207) Deppe, Karsten Andre 04.05.68 30.11.86<br />
208) unbekannter Mann Jan 87 erschossen<br />
209) Armstark, Detlef 30.04.60 <strong>DDR</strong> 17.02.87 ertrunken (Elbe)<br />
210) Felsch, Klaus-Dieter 28.02.64 23.05.88<br />
<strong>TODESOPFER</strong> BEI FLUCHTVERSUCHEN ÜBER DIE OSTSEE<br />
Ifd. Nr. Name, Vorname geb. am Tod am Hinweise<br />
---------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
1) Kien, Hannelore 16.07.39 21.06.50<br />
2) Grepersen oder Gregersen, Kurt 21.05.32 03.04.51<br />
3) Goede, Herbert 04.10.15 07.08.51<br />
4) Haasler, Werner 05.12.28 11.08.51<br />
5) Kirche, Christfried 08.12.25 25.07.52<br />
6) Maroch, Helmut 15.12.32 24.11.52<br />
7) Graap,Hans 19.04.54<br />
8) Tschierske, Siegrid 09.05.30 10.08.54<br />
9) Korth, Ursula 10.01.39 18.10.57<br />
10) Boege, Artur 27.06.49 25.04.60<br />
11) Mosler, Klaus-Dieter 11.03.43 16.08.61 bei Flucht von MS "Saßnitz"<br />
12) LilliS. 1942 Sept1961 Leiche in Travemünde angeschwemmt<br />
13) Klein, Friedrich 23.09.43 17.02.62 Leiche wurde auf Hiddensee angeschwemmt<br />
14) Utpaddel, Ernst-August 1943 17.02.62 gemeinsam mit Klein im Faltboot<br />
15) Eweking 18 Jahre 17.02.62 Leiche an polnischer Küste angeschwemmt<br />
16) Engels, Klaus Peter Ernst 21.09.42 13.04.62 Fluchtversuch zs. mit Klaus und Clara Grzella in<br />
Faltboot; Leichen nichtgefunden.<br />
17) Grzella, Klaus 25.09.41 13.04.62 siehe Nr. 16<br />
8
18) Grzella, Clara 13.04.62 siehe Nr. 16<br />
19) unbek. Frau April 62 Leiche an Insel Fehmarn angeschwemmt<br />
20) Dobrick, Werner 27.04.42 27.08.62<br />
21) Schulz, Karl-Ludwig 20 Jahre Sept. 62<br />
22) Schutz, Günther 22 Jahre Sept. 62<br />
23) Schulz, Jürgen Sept. 62<br />
24) Jacobs, Hans-Georg Sept. 62<br />
25) Böttger ,Peter 16.11.42 21.10.62<br />
26) Brückner ,Armin 13.07.42 30.11.62 Fluchtversuch in Faltboot gemeinsam mit Eber<br />
27) Cibis, Eberhard 30.11.62 hard Cibis; ohne Fremdverschulden ertrunken<br />
28) Lemke, Jürgen 01.01.63<br />
29) Eulenborn, Günter 18.06.41 27.07.63<br />
30) Kaiser, Ulrich Erwin Albert 21.11.42 01.08.63<br />
31) Albrecht, Hans-Dieter 01.08.63<br />
32) Albrecht, "Kacke' 01.08.63<br />
33) Zahn, "Peppi" 01.08.63<br />
34) Schlegel, Hartmut 1945 30.08.63 starb an Unterkühlung (Luftmatratze)<br />
35) Haase, Ingo 27.02.42 14.10.63<br />
36) Keimling, Peter 12.09.43 11.05.64 Leiche an Wohlenberger Wieck geborgen<br />
37) Domin, Herbert 17.09.30 01.06.64<br />
38) Koslowski, Johannes 28.09.14 01.06.64<br />
39) Schmidt, Fred ca. 1940 17.07.64 Leiche in der BR Dtid. geborgen<br />
40) Paik, Dietrich 17.06.39 13.07.65<br />
41) Mattejat, Gerhart 05.01.40 18.07.65<br />
42) Brückner, Peter 08.01.48 28./29.08.65 Leiche an <strong>DDR</strong>-Küste angeschwemmt<br />
(Einschüsse)<br />
43) Block, Christian 16.01.49 28./29.08.65 Leiche nicht gefunden<br />
44) Dibbern, Bernd 04.02.47 28./29.08.65 Leichnam an <strong>DDR</strong>-Küste geborgen (Einschüsse)<br />
45) Schulze, Joachim Reinhold 31.08.41 23.04.66<br />
46) Kynast ,Peter 03.06.41 Sommer 66<br />
47) DesseI ,Herbert 04./05.09.66 im Überseehafen Rostock ertrunken<br />
48) Loewes, Frank 1945 01.10.66 Leiche am Timmendorfer Strand angeschwemmt<br />
49) Pietschmann, Rudolph 1945 01.10.66 Leiche in Lübecker Bucht gefunden<br />
50) Peters, Dr. med. Ulrich 28.02.35 Ende Herbst 66 Leiche in Schweden angeschwemmt<br />
51) Lüdemann, Manfred 01.06.47 06.04.67<br />
52) Kruse, Marie-Luise 05.02.35 13.05.67<br />
53) Krebstat, Manfred 11.10.49 11.02.68<br />
54) Steinhagen, Hans-Georg 06.07.49 11.02.68<br />
55) Glätzer, Benno Andreas 11.03.37 08.06.68 betrunken von bundesdeutschem Schiff gefallen<br />
56) Romrig 25.12.68<br />
51 Mölleg Uwe 08.02.47 09.05.69<br />
58) Veit, Gerhard 08.11.50 19.07.69 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
59) Gottschalk, Jürgen 11.02.44 05.09.69<br />
60) Wittig, Axel 08.05.70 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
61) Burghardt, Karl Martin 15.06.44 15.09.70 (Fund)<br />
62) Slata,Jahn 21.04.52 10.05.71 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
63) Weißhahn, Peter 09.08.43 Ende Aug. 71 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
64) Krumpe,Achim 28.11.29 Sept72 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
65) Pycka, Helene Sept72 Leiche in Travemünde beigesetzt (Verlobte von<br />
Kr.)<br />
66) Büllingslöwen Christoph von 04.02.48 1973 Leiche geborgen<br />
67) Hanslick, Dietheim 28.08.46 25.08.73<br />
68) unbekannter Mann ca. 1950 April 74 Leiche in der BR EMd. geborgen<br />
69) Engelhardt, Frank 21.07.49 23.09.74 Leiche in Dänemark geborgen<br />
70) unbekannt 23.09.74<br />
71) unbekannt 23.09.74<br />
72) Bethge, Wolf-Dieter 07.01.51 15.11.74<br />
73) Pribus, Wolfgang Mitte der 70erJahre<br />
74) Hilbert, Wolfgang 05.12.51 28.07.75<br />
75) Hilbert, Hartmut 28.12.52 28.07.75<br />
76) Hüttner, Joachim 07.02.53 01.09.76<br />
77) Fritsch, Rudi 27.07.54 1.-9.09.76<br />
78) Sender, Heinz Georg (Vater) 10.07.37 09.03.77 Mutter und Sohn gerettet<br />
79) Sender (Tochter) 09.03.77<br />
80) Sender (Tochter) 09.03.77<br />
81) unbek. Mann (Lehrling) 1958 06.08.77<br />
82) Jahn, Gerhard 02.06.40 04.07.79<br />
83) Balzer, Lutz 06.01.55 10.09.79 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
84) Balzer, Renate 26.02.49 10.09.79 Leiche in der <strong>DDR</strong> beborgen<br />
9
85) Balzer , lnes 03.05.77 10.09.79 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
86) Balzer, Ulf 26.02.49- 10.09.79 Leichnam nicht gefunden<br />
87) Balzer, Manuela 08.02.60 10.09.79 Leichnam an <strong>DDR</strong>-Küste geborgen<br />
88) Neumann, Ursula 08.02.37 22.08.80<br />
89) Fingertoos, Horst 13.04.43 01.09.80<br />
90) Sternke, Hagen 21.09.60 03.01.81<br />
91) Stahnke, Astrid 02.03.81 Fluchtversuch im Bereich Wismar<br />
92) Schlegel, Hartmut 1915 30.08.83<br />
93) unbekannter Mann Okt 83 Leiche in der BR Dtld. geborgen<br />
94) Constantin, Hartwig 16.05.40 1984 Leiche an Küste der BR Dtld. geborgen<br />
95) unbekannter Mann 1985 Leiche in der BR Dtld. geborgen<br />
96) Cwiertnia, Frank 10.01.66 31.10.85<br />
97) Weißkopf, Uwe 28.04.57 Nov.86 Leiche in Lolland angeschwemmt<br />
98) Joachim, Uwe 07.06.59 14.08.87<br />
99) Nöbel, Jan 19.04.69 27./28.08.87<br />
100) Richter, Uwe 28.01.66 27./28.08.87 Leiche auf Hiddensee angeschwemmt<br />
101) Richter, Frank 28.07.68 27./28.08.87<br />
102) Schwark, Guido 20.02.71 14.10.87 Leiche bei Grube angeschwemmt<br />
103) Bremer, Detlef (NVA) 20.05.59 19.05.88 Leiche bei Dummersdorf angeschwemmt<br />
104) unbekannter Mann ca. 25-36 J. Ende Mai 88 Leiche aus Lübecker Bucht geborgen<br />
105) Zwick, Ronny 02.05.70 15.09.88<br />
106) Siewert, Günther 04.10.61 22.09.88<br />
107) Schallau, Torsten 10.01.67 10./11.11.88<br />
108) Glienke ,Dirk 13.05.67 10./11.11.88 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
109) unbekannter Mann Jan. 89<br />
110) unbekannt (Vater) Mai 89 durch Grenzhubschraubereinsatz<br />
111) unbekannt (Kind) Mal 89 in der Ostsee ertrunken<br />
112) Löhrmann, Jan 21.06.61 Mai 89<br />
113) Martelok, Jörg 22.10.69 08.05.89 Leiche in der <strong>DDR</strong> geborgen<br />
114) Noack, Marko 16.08.65 06.07.89<br />
-129) In Dänemark wurden 15 weitere Leichen von ertrunkenen Flüchtlingen geborgen und in Kopenhagen als<br />
unbekannte Tote bestattet.<br />
<strong>TODESOPFER</strong> AN AUSSERDEUTSCHEN GRENZEN<br />
Ifd.Nr. Name. Vorname geb. am Tod am Ort Todesumstände<br />
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
Westgrenze Bulgarien<br />
1-5) 5 unbekannte Personen bis 1985<br />
6) Engelmann, Karl-Heinz 13.05.47 11.04.66 Grenze zu Griechenland; erschossen<br />
7) Gammich, Siegfried 29.09.46 11.04.66 Grenze zu Griechenland; erschossen<br />
8) Pschera, Günter 01.02.44 01.09.67 erschossen<br />
9) Nettbohl, Rudolf-Ernst 02.03.56 27.08.77 erschossen<br />
10) Schaffner, Bernd 11.09.50 27.08.77 erschossen<br />
11) Heiner, Detlef 29.05.60 18.03.80 erschossen<br />
12) Stützer, Andreas 08.02.61 18.03.80 erschossen<br />
13) Schachtschneider, Frank 13.04.62 10.09.88 erschossen<br />
14) Weber, Michael 05.12.69 07.07.89 erschossen<br />
Westgrenze CSSR<br />
1) Tippmann, Ernst 12.03.12 01.03.50<br />
2) Alois Huber Nov.53 durch tschechischen Militärgeheimdienstangeh.<br />
(westdeutscher Grenzpolizist) erschossen<br />
3) Sudan Dieter, NVA-Unteroffizier 11.07.41 27.08.63<br />
1 Bauer, Heinz 03.10.26 30.08.50<br />
5) unbekannt 15.09.64<br />
6) Jenkorsky, Josef 16.09.26 21.03.71<br />
7) unbekannt 10.05.75<br />
8) Schmidt, Gerhard 05.02.39 06.08.77<br />
9) Hoffmeister, Kurt 28.11.54 21.08.77<br />
10) Kühnen, Michael 06.07.59 19.12.78 bei Flucht verunfallt<br />
11) Fuchs, Ronald 07.06.56 28.08.81 unklar<br />
12) ?,Steh 4Jahre bei Grenzdurchbruch verunfallt<br />
13) Tautz, Hartmut 10.02.68 09.08.86 getötet durch Grenzhunde<br />
14) Dick, Johann, Bundeswehroffizier? Sept. 86 durch CSSR-Grenzer erschossen<br />
10
15) unbekannter Mann 1988<br />
16) Bischof, Heike 16.01.65 März 88 bei Flucht erfroren<br />
17) Labuschin, Frank März 88 bei Flucht erfroren<br />
18) Saurien, Ralph-Peter 03.08.67 21.04.89 bei Grenzdurchbruch verunfallt<br />
19) Strecker, Kevin 29.12.80 15.05.89 bei Grenzdurchbruch verunfallt<br />
20) Poetsch, Mario 04.07.70 23.09.89 ertrunken<br />
Westgrenze Polen<br />
1) unbekannt 24.10.50<br />
2) unbekannt 03.04.64<br />
3) unbekannt 21.06.65<br />
4) Busse, Claus 19.06.47 01.05.68<br />
5) Kosch, Harald 26.02.34 15.06.79 nach Festnahme verstorben<br />
6) Merten, Günther 11.02.32 14.07.82 ertrunken?<br />
7) Bethmann, Frank 28 Jahre 03.10.89 ertrunken<br />
8) Petras, Uwe 29.10.89 ertrunken (Leichnam gefunden)<br />
9) Pommer, Dietmar 30.10.89 ertrunken (Leichnam gefunden)<br />
Westgrenze Ungarn<br />
1) Polifka, Heinz 08.12.53 05.09.80 angeblich Selbstmord nach Festnahme (bereits in<br />
Jugoslawien)<br />
2) Helmholdt, Kerstin 20.12.61 05.08.82 erschossen<br />
3) Schulz, Kurt Werner 25.07.53 21.08.89 erschossen<br />
4) Schubert, Christian 29.06.65 14.09.89 ertrunken<br />
TODESFÄLLE AUF SONSTIGEN FLUCHTWEGEN<br />
Ifd.Nr. Name, Vorname geb.am Herkunft Tod am Art des Todesfalls<br />
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
1) Hagel, Maria 21.12.46 BR Dtld. 06.12.66 Tötung Transitstrecke<br />
2) Wehage, Eckard 08.07.48 <strong>DDR</strong> 10.03.70 Selbsttötung nach missglückter<br />
Flug<br />
3) Wehage ,Christel 15.12.46 <strong>DDR</strong> 10.03.70 zeugentführung (<strong>DDR</strong>-BR Dtld.)<br />
4) Schuhmann, Wolfgang 07.03.49 <strong>DDR</strong> nach 06.09.77 Tod in <strong>DDR</strong>-Exportmaschine; Fund<br />
am 07.11.77 in Kaufbeuren<br />
5) unbekannter Mann 40-55 J. BR Dtld.oder24.11.79 Tötung, Fund: Transitstrecke<br />
West-Berlin<br />
-7) mindestens zwei Säuglinge/Kleinkinder 1 x 70er Jahre erstickt bei Schleusung<br />
GETÖTETE <strong>DDR</strong>-SOLDATEN (vor 13. August 1961)<br />
Ifd.Nr. Name, Vorname geb.am Tod am Hinweise/Todesursache<br />
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
1) Hofer(t),Gerhard 02.02.24 03.08.49 unklar; Ang. des Kommandos Schlagbrügge von Grenzgänger<br />
erschossen<br />
2) Otto, Fritz 22.10.23 01.09.49 unklar an der Grenze zur CSSR von Grenzgänger erstochen<br />
3) Apportin, Siegfried 30.11.30 02.07.50 Palingen-Dorf/ Herrnburg;von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
4) Liebs, Herbert 11.05.29 21.02.51 Ang.des Kommandos Pferdsdorf; von US-Soldaten erschossen<br />
5) Schmidt, Werner 26.06.29 02.03.51 Obersuhl;von US-Soldaten erschossen<br />
6) Janello, Heinz 11.12.31 02.03.51 Obersuhl; von US-Soldaten erschossen<br />
7) Spranger, Rudolf 17.10.21 07.08.51 von zweitschechischen Flüchtlingen, die am Dreiländereck in<br />
die<br />
Bundesrepublik flüchten wollten, erschossen<br />
8) Portwich, Manfred 07.05.25 27.10.51 Ang. des Kommandos Faulungen; von zivilem Flüchtling<br />
getötet<br />
9) Krohn, Ulrich 28.08.31 16.05.52 Kreis Schwerin; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
10) Just, Helmut 02.07.33 30.12.52 Berlin; von zivilem Flüchtling erschossen<br />
11) Estel, Waldemar 05.02.32 03.09.56 unklar; zwischen Buttlar und Grüsselbach<br />
GETÖTETE <strong>DDR</strong>-SOLDATEN (ab 13. August 1961)<br />
12) Schmidtchen Jörgen 28.06.41 18.04.62 Berlin; von Fahnenflüchtigen erschossen<br />
13) Weiss, Manfred 01.12.43 19.05.62 innerdeutsche Grenze; von Fahnenflüchtigem erschossen;<br />
ev. Fahnenfluchterstnachfahrlässigem Schußwaffengebrauch<br />
14) Göring, Peter 28.12.40 23.05.62 von West-Berliner Polizeierschossen<br />
11
15) Huhn, Reinhold 08.03.42 18.06.62 Berlin; von Fluchthelfer Müller erschossen<br />
16) Arnstadt Rudi 03.09.26 14.08.62 innerdeutsche Grenze; von BGS-Angehörigem erschossen<br />
17) Widera, Siegfried 12.02.41 23.08.63 von zivilem Flüchtling angeschossen und am 08.09.63 seinen<br />
Verletzungen erlegen<br />
18) Schultz, Egon 04.01.43 05.10.64 Berlin; von MfS-Mann versehentlich erschossen ('Tunnel57")<br />
19) Henniger ,Rolf 30.11.41 15.11.68 Berlin; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
20) Meier, Lutz 20.10.48 18.01.72 innerdeutsche Grenze; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
21) Seidel, Klaus-Peter 22.10.54 19.12.75 innerdeutsche Grenze; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
22) Lange, Jürgen 08.02.55 19.12.75 innerdeutsche Grenze; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
23) Steinhauer, Ulrich 13.03.56 04.11.80 Berlin; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
24) Braun, Klaus-Peter 21.10.58 01.08.81 innerdeutsche Grenze; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
25) Knospe, Eberhard 12.05.58 05.05.82 innerdeutsche Grenze; von Fahnenflüchtigem erschossen<br />
26) Dittmann. Uwe 08.08.64 22.03.85 innerdeutsche Grenze; von fahnenflüchtigem Sowjet-Soldat<br />
erschossen<br />
27) Hnidyk, Horst 01.06.49 03.08.89 von sowjeL Fahnenflüchtigen erschossen<br />
Seitens der offiziellen <strong>DDR</strong> wurden stets nur 25 Soldaten genannt, die um Berlin bzw. an der innerdeutschen Grenze ihr<br />
Leben<br />
verloren. Gegenüber den o.g. Namen wurden die laufenden Nummern 7(Rudolf Spranger)und 27 (Horst Hnidyk)nicht<br />
erwähnt.<br />
GETÖTETE SOWJETISCHE FAHNENFLÜCHTIGE<br />
Ifd. Nr. Name, Vorname geb. am Tod am Hinweise l Todesursache<br />
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
1) unbekannt 1948 erschossen an <strong>Demarkationslinie</strong> im Harz<br />
2) Aubakirow, Mindijan 19 Jahre 18.06.78 erschossen (Berlin)<br />
3) Pustowoit, Michail 14.10.61 29.07.80 Selbstmord bei Entdeckung (Berlin)<br />
4) unbekannt 1. Halbj.81 innerdeutsche Grenze<br />
5) Kirjukin, Wassilij 24.03.65 22.03.85 innerdeutsche Grenze<br />
6) unbekannt 01.01.87 bei Quedlinburg<br />
TODESFÄLLE INFOLGE FLUGZEUGABSCHUSSES BZW. -BEHINDERUNG<br />
Ifd.Nr. Name, Vorname Tod am Hinweise/Todesursache<br />
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------<br />
-14) 10 Passagiere, 4 Besatzungsmitglieder März 48 Abschuss eines britischen Flugzeugs durch sowjetische<br />
Jagdflugzeuge überinnerdeutschem Grenzgebiet<br />
-18) 4 Besatzungsmitglieder 30.04.49 Britisches Flugzeug (Typ: Handley Page "Halton"),durch Maß<br />
nahmen der Berlin-Blockade abgestürzt. Einziger Blockadeab<br />
sturz im Grenzgebiet <strong>DDR</strong><br />
-21) 3 Besatzungsmitglieder 28.01.64 Abschuss einer T-39"Sabreliner"derUSA über innerdeut<br />
schem Grenzgebiet durch sowjetische Jagdflugzeuge<br />
IHRE Flucht war erfolgreich, doch der lange Arm von Stasi und KGB<br />
mit ihren zahlreichen Helfern im Westen erreichte SIE<br />
auch im freiheitlichen Rechtsstaat<br />
SIE wurden noch vor Ort liquidiert, wie der politisch aktive <strong>DDR</strong>-Flüchtling MOLDENHAUER (1980 durch einen<br />
Westberliner MfS-IM liquidiert); weitere Verdachtsfälle (z.B. <strong>DDR</strong>-Fußballspieler EIGENDORF) konnten noch nicht<br />
bewiesen werden.<br />
ANDERE wurden durch MfS/KGB-Greifgruppen entführt und nach z.T. langer Folter hingerichtet oder anderweitig zu Tode<br />
gebracht.<br />
Für die in Dresden bis 1956 hingerichteten Opfer wurde inzwischen auf dem Friedhof Dresden-Tolkewitz eine würdige<br />
Grabanlage („Den Opfern kommunistischer Gewaltherrschaft") errichtet, wo SIE ihre letzte Ruhe finden.<br />
Die Errichtung einer entsprechenden Anlage auf dem Leipziger Südfriedhof für die dort hingerichteten Opfer wird bis<br />
heute von politischen Kräften blockiert.<br />
Hier„warten“ rehabilitierte Opfer wie SMOLKA, gegen deren Entführer und Richter medienwirksame Prozesse geführt<br />
wurden, auf ihre würdevolle letzte Ruhe.<br />
Die staatliche Jagd auf <strong>DDR</strong>-Flüchtlinge wird besonders am Fall TREBELJAHR deutlich. Bis zu 150.000 <strong>DDR</strong>-Sicherheitskräfte,<br />
unter Nutzung gefälschter Zeitungsaufrufe an die Bevölkerung („Hilfebedürftiger Mann gesucht, die größte<br />
Fahndung in der <strong>DDR</strong>-Geschichte, jagten diesen auf der Flucht befindlichen Überläufer. lm Gegensatz zu STILLER hatte er<br />
keine Chance.<br />
12
NACH ERFOLGREICHER FLUCHT„ZURÜCKGEHOLT"<br />
UND HINGERICHTET ODER ZU TODE GEBRACHT<br />
Lfd Nr. Name, Vorname geb. am Entführung Tod am Todesursache<br />
1) Dr. Linse, Walter 23.08.03 08.07.52 15.12.53 Hinrichtung (Moskau)<br />
2) Rebenstock, Paul 07.12.05 Sept53 05.03.54 Hinrichtung (Dresden)<br />
3) Ebeling, Heinz-Georg 13.09.13 19.04.54 17.05.55 Hinrichtung (Dresden)<br />
4) Köppe, Paul 02.12.14 17.05.55 Hinrichtung (Dresden)<br />
5) Tiemann, Karl-Albrecht 08.10.02 26.07.55 Hinrichtung (Dresden)<br />
6) Krüger, Bruno 01.05.24 07.10.54 14.09.55 Hinrichtung (Dresden)<br />
7) Krüger. Susanne 18.10.25 März 55 14.09.55 Hinrichtung (Dresden)<br />
8) Schmidt, Johannes 27.10.29 22.12.55 Hinrichtung (Dresden)<br />
9) Flach, Werner 07.12.24 05.07.55 11.02.56 Hinrichtung (Dresden)<br />
10) Murau, Sylvester 24./25.07.55 16.05.56 Hinrichtung (Dresden)<br />
11) Bialek, Robert 23.06.15 04.02.56 1957 (?) Tod / UdSSR (?)<br />
12) Smolka, Manfred 26.11.30 22.08.59 12.07.60 Hinrichtung (Leipzig)<br />
13) Dr.Neumann, Erwin 24.02.12 21.08.58 03.07.67 Hafttod in Berlin<br />
BEI FLUCHTVORBEREITUNG BZW. AUF DER FLUCHT VERHAFTET<br />
UND HINGERICHTET ODER ZU TODE GEBRACHT<br />
Lfd.Nr. Name, Vorname geb.am Tod am Todesursache<br />
1) Leisner, Manfred 19.09.49 17.11.72 Hinrichtung (Leipzig)<br />
2) Trebeljahr, Gert 13.12.37 10.12.79 Hinrichtung (Leipzig)<br />
3) Baumann, Winfried 17.05.30 18.07.80 Hinrichtung (Leipzig)<br />
4) Dr.Teske, Werner 24.04.42 26.06.81 Hinrichtung (Leipzig)<br />
5) Raufeisen, Armin 13.11.28 12.10.87 Tod in Haft (Leipzig)<br />
Ergänzende Statistik zu den in der Tabellen-Dokumentation einzeln noch nichterfassten Opfern (bisher außer<br />
Vorfall-Datum keine näheren Angaben):<br />
vor 13A811 ab 13.08.61 gesamt<br />
Berliner Grenze/ Mauer 4 66 70<br />
Innerdeutsche Landgrenze 15 57 72<br />
Ostsee 5 55 60<br />
gesamt 24 - 178 202<br />
13