Kurz gesagt - WSL
Kurz gesagt - WSL Kurz gesagt - WSL
Impressum Verantwortlich für die Herausgabe: Prof. Dr. James Kirchner, Direktor WSL Text und Redaktion: Milena Conzetti, text.bildung.wald; Kathrin Brugger, Birgit Ottmer, WSL Koordination: Kathrin Brugger, WSL Gestaltung: Jacqueline Annen, WSL Druck: Sihldruck AG, Zürich Porträt-Fotos: Fridolin Walcher, Nidfurn Bild-Nachweis: Johannes Joos, Illnau: US1, Seite 1 Meinrad Schade, Zürich: Seite 3 Swisstopo: Seite 9 m. Max Danz, Attiswil: Seite 10 SVS/BirdLife Schweiz: Seite 17 Dieter Seeger, Zürich: Seite 19 Alle weiteren Bilder: WSL Zitierung: Eidg. Forschungsanstalt WSL (Hrsg.) 2010: Jahresbericht der Eidg. Forschungsanstalt WSL 2009. 36 S. ISSN 1424-2699 Zu beziehen bei: Eidg. Forschungsanstalt WSL Zürcherstrasse 111 CH-8903 Birmensdorf E-Mail: eshop@wsl.ch www.wsl.ch/eshop ID-Nr. 423-53456-0310-1026
Inhalt Editorial . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Langfristige Waldforschung. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Lawinenwarnung per Handy. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Jahrringe in der Regenzeit. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 5 Bauen im Permafrost. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Auf den Spuren der Moosjungfer. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Bodenfeuchtedaten per Satellit . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 6 Austausch über Schneewissen. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Stürmische Zukunftsmusik . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Fadenwürmer in Waldföhren. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Disco im Schneekanal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Vernetzte Biotop-Daten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Leben mit Waldbrand . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 Grossflächig, gut vernetzt und verteilt. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 10 Neue Struktur fürs Schneedeckenmodell. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13 Viel Nachhaltigkeit im Schweizer Wald. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 14 Mehr Geld für guten Biotopschutz nötig. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17 Modernes Forst-Management . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 CO2-Verluste aus wärmeren Böden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 Erosion an der Murgangfront . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 23 Wunderwerk Wurzeln . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 Energetische Sanierung von WSL-Gebäuden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 27 Organigramm . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 28 Standorte . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29 Finanzen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 Personal . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 Oberbehörde und Forschungskommission . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 33 Ausblick. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 35 Mehr über die WSL . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 Forschung für Mensch und Umwelt Die Eidgenössische Forschungsanstalt für Wald, Schnee und Landschaft WSL befasst sich mit der Nutzung und Gestaltung sowie dem Schutz von naturnahen und urbanen Lebensräumen. Sie erar - beitet Beiträge und Lösungen, damit der Mensch Landschaften und Wälder verantwortungsvoll nutzen und mit Naturgefahren, wie sie insbesondere in Gebirgsländern auftreten, umsichtig umgehen kann. Die WSL nimmt in diesen Forschungsgebieten einen internationalen Spitzenplatz ein und liefert Grund - lagen für eine nachhaltige Umweltpolitik in der Schweiz. Die WSL beschäftigt rund 500 Mitarbeiterinnen und Mitarbeiter in Birmensdorf, Bellinzona, Lausanne, Sitten und Davos (WSL-Institut für Schnee- und Lawinenforschung SLF). Sie ist ein Forschungszentrum des Bundes und gehört zum ETH-Bereich. 1
- Seite 1: Jahresbericht der Eidg. Forschungsa
- Seite 5 und 6: Editorial James Kirchner, Direktor
- Seite 7 und 8: Kurz gesagt Langfristige Waldforsch
- Seite 9 und 10: Austausch über Schneewissen Am Int
- Seite 11 und 12: Disco im Schneekanal Unter Strobosk
- Seite 13 und 14: Der Nagelfleck lebt in buchenreiche
- Seite 15 und 16: Neue Struktur fürs Schneedeckenmod
- Seite 17 und 18: Stabiler Die Schutzwälder der Schw
- Seite 19 und 20: Mehr Geld für guten Biotopschutz n
- Seite 21 und 22: Modernes Forst-Management Im WSL-Pr
- Seite 23 und 24: In kleinen, offenen Treibhäusern w
- Seite 25 und 26: Erosion an der Murgangfront Murgän
- Seite 27 und 28: nen Gebieten zeigt, wie wichtig Wal
- Seite 29 und 30: Energetische Sanierung von WSL-Geb
- Seite 31 und 32: Standor te Die Eidg. Forschungsanst
- Seite 33 und 34: Ertrag 74,8 Mio. Franken Drittmitte
- Seite 35 und 36: Oberbehörde und Forschungskommissi
- Seite 37 und 38: Ausblick 200 Jahre sind eine runde
- Seite 39: Eidg. Forschungsanstalt WSL Zürche
Impressum<br />
Verantwortlich für die Herausgabe:<br />
Prof. Dr. James Kirchner, Direktor <strong>WSL</strong><br />
Text und Redaktion:<br />
Milena Conzetti, text.bildung.wald;<br />
Kathrin Brugger, Birgit Ottmer, <strong>WSL</strong><br />
Koordination: Kathrin Brugger, <strong>WSL</strong><br />
Gestaltung: Jacqueline Annen, <strong>WSL</strong><br />
Druck: Sihldruck AG, Zürich<br />
Porträt-Fotos: Fridolin Walcher, Nidfurn<br />
Bild-Nachweis:<br />
Johannes Joos, Illnau: US1, Seite 1<br />
Meinrad Schade, Zürich: Seite 3<br />
Swisstopo: Seite 9 m.<br />
Max Danz, Attiswil: Seite 10<br />
SVS/BirdLife Schweiz: Seite 17<br />
Dieter Seeger, Zürich: Seite 19<br />
Alle weiteren Bilder: <strong>WSL</strong><br />
Zitierung: Eidg. Forschungsanstalt <strong>WSL</strong><br />
(Hrsg.) 2010: Jahresbericht der Eidg.<br />
Forschungsanstalt <strong>WSL</strong> 2009. 36 S.<br />
ISSN 1424-2699<br />
Zu beziehen bei:<br />
Eidg. Forschungsanstalt <strong>WSL</strong><br />
Zürcherstrasse 111<br />
CH-8903 Birmensdorf<br />
E-Mail: eshop@wsl.ch<br />
www.wsl.ch/eshop<br />
ID-Nr. 423-53456-0310-1026