Ausstellungsbroschüre Frankfurt (Oder)-Witebsk

30 Jahre Städtepartnerschaft Frankfurt (Oder) - Witebsk

Frankfurt (Oder) - Witebsk
Wir leben unsere Städtepartnerschaft
… trotz …
präsentiert vom Arbeitskreis Witebsk
Frankfurt n. Odrą - Witebsk
Żyjemy naszym partnerstwem miast
… pomimo …
Wystawa, przygotowana przez grupę roboczą Witebsk
Франкфурт (О) – Витебск
Мы живём нашим партнёрством
... не смотря на …
представлено рабочим кругом Витебск
Zum 30. Mal jährt sich 2021 die Unterzeichnung des Städtepartnerschaftsvertrages mit Witebsk, der Frankfurter Partnerstadt in Belarus. Er setzte eine gefühlte Städtepartnerschaft seit
Ende der 60er Jahre fort, die zwar auf einer Vereinbarung über Zusammenarbeit zwischen den Parteikomitees des Bezirkes Frankfurt (O) und des Gebietes Witebsk basierte, die insbesondere
von Begegnungen über gegenseitige Besuche mit jährlichen Freundschaftszügen und Freundschaftsgruppen lebte, die viele Frankfurter und Witebsker einbezog.
Die Corona-Pandemie verhindert momentan leider viele geplante Begegnungen. Aber in Gedanken sind wir angesichts der demokratischen Bewegungen in Belarus schon oft dort bei
unseren Arbeitspartnern. Wir verfolgen gespannt die Entwicklungen und hoffen, dass es gelingt, ohne militärische Gewalt und äußere Einmischung den Demokratisierungsprozess friedlich
zu gestalten. Städtepartnerschaften zeichnen sich aus durch das Engagement der Zivilgesellschaften und sind deshalb ein geeignetes Mittel, unbeirrt von den politischen Rahmenbedingungen
Beziehungen zu pflegen und Werte zu vermitteln. Der Arbeitskreis Witebsk triff sich monatlich, um diese Städtepartnerschaft mit zu gestalten – weitere Interessierte können
gern mitmachen. Diese Ausstellung ist unser Beitrag, die gute Tradition unserer gelebten Städtepartnerschaft zu dokumentieren und Zuversicht zu vermitteln.
Nach Oktober 2020 im Frankfurter Packhof freuen wir uns, diese Ausstellung auch im Kulturzentrum Slubice SMOK ab dem 26.10.2021 präsentieren zu können. Anschließend wird sie ab
5. November in der Wandelhalle des Kleist Forums zu sehen sein. Eine russische Variante wird ab 25.11.2021 im Museum für Moderne Kunst in unserer belarussischen Partnerstadt
Witebsk präsentiert.
Es ist für uns besonders wichtig, auch in Slubice diese Ausstellung zu vorzustellen, da wir die Städtepartnerschaften immer als gemeinsames Anliegen in unserer Europäischen Doppelstadt
Frankfurt (Oder) - Slubice verstanden haben, immer trilaterale und multilaterale Partnerschaftsarbeit gestaltet und gelebt haben.
Dieses Begleitheft soll unseren polnischen Besuchern den Inhalt der hauptsächlich in deutsch beschrifteten Ausstellung näher bringen.
W roku 2021 przypada 30 rocznica podpisania Umowy o współpracy miast między Frankfurtem nad Odrą a białoruskim miastem Witebsk. Umowa usankcjonowała wczesniejsze
nieformalne partnerstwo miast , które opierało się na porozumieniu o współpracy między komitetami partyjnymi (NSPJ i KPZR) okręgu frankfurckiego i obwodu witebskiego. Polegało
ono raczej na spotkaniach i wzajemnych dorocznych podróżach pociągami przyjaźni , które połączyły wielu mieszkańców Frankfurtu i Witebska. Niestety Pandemia Covid-19 aktualnie
uniemożliwia wiele z zaplanowanych spotkań. Ze względu na aktualne ruchy demokratyczne na Białorusi myślami często jesteśmy tam u naszych partnerów.
Z ciekawością obserwujemy ich przebieg i mamy nadzieję, że uda się pokojowo realizować proces demokratyzacji bez przemocy militarnej i bez zewnętrznej interwencji. Partnerstwa
miast wyróżniają się zaangażowaniem społeczeństw obywatelskich i dlatego są właściwym sposobem pielęgnowania kontaktów i przekazywania wartości niezależnie od ogólnych
warunków politycznych. Nasza grupa robocza Witebsk spotyka się raz w miesiącu w celu dalszego kształtowania tego partnerstwa miast. Chętni są mile widziani. Wystawa ta jest
naszym wkładem do udokumentowania dobrej tradycji czynnego, zaangażowanego partnerstwa miast oraz do pozytywnego przekazu.
Cieszymy się, że po prezentowaniu wystawy w październiku 2020r. w muzeum „Packhof” we Frankfurcie od 26 października 2021r. możemy ją zaprezentować także w Słubickim
Ośrodku Kultury SMOK, a potem od 5 listopada 2021r w foyer frankfurckiego Kleist-Forum. Od 25 listopada 2021r. wariant tej wystawy w języku rosyjskim prezentowany będzie w
Muzeum Sztuki Nowoczesnej naszego białoruskiego miasta partnerskiego Witebsk.
Prezentacja tej wystawy w Słubicach ma dla nas szczególne znaczenie, ponieważ partnerstwa miast zawsze traktowaliśmy jako wspólne
przedsięwzięcie naszego Europejskiego Dwumiasta Słubice - Frankfurt nad Odrą, realizując trzystronną i wielostronną pracę partnerską.
Broszura ta przygotowana została przede wszystkim dla zwiedzających z Polski, aby im przybliżyć treść wystawy, oznaczonej przeważnie tekstami
w języku niemieckim.

Stadtimpressionen Witebsk
Widoki miasta Witebsk
Impressionen vom Slavjanskij Basar in Witebsk
Międzynarodowy Festywal Sztuki „Słowiański Bazar” w

Impressionen Witebsk Oktober 2020 Witebsk w październiku 2020r.

Städtepartnerschaftsvertrag und weiterführende
Vereinbarungen
Umowa o współpracy miast partnerskich oraz
kolejne porozumienia
Die Anfänge
Początki

AKTION KRANICHE
Um tschernobylgeschädigten Kindern Kuren zu ermöglichen, wurde nach Gesprächen des OB Wolfgang
Pohl und seines Sonderbeauftragten Klaus Baldauf mit dem zuständigen belorussischen Minister
Ende 1996 die Aktion „Kraniche“ initiiert, an der sich alle Frankfurter Wohlfahrtsverbände
beteiligten. Mit jeweils 120 DM wurden 50% der Kosten für den dreiwöchigen Aufenthalt eines
Kindes in einem Sanatorium im unbelasteten Gebiet im Kreis Witebsk aufgebracht und der Staat
Belarus verpflichtete sich, den Rest zu begleichen. Der Verein Frankfurter Brücke e. V. koordinierte
und kontrollierte mit großem ehrenamtlichem Engagement und mit Hilfe von motivierten ABM-
Kräften diese Aktion.
Patenschaften entstanden, Gesundheitsakten und Korrespondenz der Kinder wurden übersetzt und
an die Paten übergeben. Betroffene Kinder wurden zu Hause und während ihrer Kur besucht. Der
leitende Kinderarzt „unseres“ Sanatoriums informierte die Spender und Paten in Frankfurt (Oder)
und nahm an der Oderlandmesse teil, auf der die „Aktion Kraniche“ der Öffentlichkeit vorgestellt
wurde. Schirmherrin dieser Aktion wurde Frau Dr. Ingrid Stolpe und das Ehepaar Stolpe nahm persönlich
an einer Präsentationsveranstaltung in der Dresdner Bank teil. Bis 2001 wurden so über 500
Kuren ermöglicht.
Die Brandenburger Freundschaftsgesellschaft in Regie von Herrn Klatt setzte zeitweise die Tradition
fort und leistet noch heute SODI, der Solidaritätsdienst International e. V., notwendige Hilfe. Dabei
spielt vor allem auch die Aufklärung über die Folgen der Nutzung von Kernenergie eine bedeutende
Rolle.
Akcja "Kraniche" (Żurawie)
W trosce o zapewnienie leczenia sanatoryjnego dzieciom, które zostały dotknięte katastrofą
elektrowni jądrowej w Czarnobylu, nadburmistrz miasta Frankfurt nad Odrę Wolfgang Pohl, jego
pełnomocnik d/s wypółpracy z zagranicą Klaus Baldauf wraz z właściwym ministrem Białorusi
podjęli pod koniec 1996 r., działania w wyniku których została zainicjowana akcja "Kraniche".
Wzięły w niej udział wszystkie frankfurckie stowarzyszenia charytatywne. Z uzyskanego funduszu
przeznaczano po 120 DM na trzytygodniowy pobyt dziecka w sanatorium, położonym w obszarze
niedotkniętym katastrofą w regionie Witebsk - co stanowiło 50% kosztów , państwo Białoruś
zobowiązało się do płacenia drugiej połowy.
Stowarzyszenie "Frankfurter Brücke e.V." („Most Frankfurcki”) z dużym zaangażowaniem
społecznym oraz z pomocą zmotywowanych pracowników, zatrudnionych w ramach ABM
(działania podejmowane w celu stworzenia dodatkowych miejsc pracy) nadzorowało i
koordynowało akcję. Powstały patronaty , przetłumaczono dokumenty medyczne i korespondencje
dzieci oraz przekazano je odpowiednim osobom. Odwiedzano dzieci w ich domach i podczas pobytu
w sanatorium. Główny lekarz dziecięcy "naszego" sanatorium na bieżąco informował sponsorów i
patronów we Frankfurcie, był także obecny na Regionalnych Targach „Oderlandmesse”, gdzie akcja
"Kraniche" prezentowana była publiczności. Patronat nad akcją objęła pani dr Ingrid Stolpe, żona
ówczesnego premiera Brandenburgii, a małżeństwo Stolpe wziało udział w prezentacji akcji w
Dresdner Bank. Do roku 2001 w ten sposób dano możliwość ponad 500 dzieciom pobytu leczniczego
w sanatorium.
Po tym czasie „Brandenburger Freundschaftsgesellschaft”( Brandenburskie stowarzyszenie
przyjaźni) pod kierownictwem pana Klatt kontynuowało tradycje, a aktualnie potrzebnej pomocy
udziela SODI – (Służba Miedzynarodowej Solidarnosci). Przy tym dużą rolę odgrywa tu przede
wszystkim informowanie o możliwych skutkach wykorzystywania energii jądrowej.
Wizyty w sanatorium Lushniki: proste, ale sprzyjające warunki, oddany personel: szczęśliwe i wdzięczne dzieci
Rozmowy z rodzinami dzieci przebywających w sanatorium oraz przekazanie listów od patronów.
Na Regionalnych Targach „Oderlandmesse” z głównym lekarzem sanatorium
1997: wystawa na temat akcji „Kraniche” w gmachu Dresdner Bank w obecności sprawującej patronat dr
Ingrid Stolpe.

Humanitäre Hilfe- Aktion Kraniche
Seit 1992 entsandte das Technische Hilfswerk als humanitäre Hilfe regelmäßig Hilfstransporte
nach Belarus, vor allem nach Witebsk, unterstützt von der Frankfurter Feuerwehr,
der AWO und weiteren Partnern und begleitet durch die Stadtverwaltung. Dabei wurden
Material aus Beständen der gesamten Bundesrepublik und Spenden der Bürger überbracht.
Ziel der Hilfsaktionen waren insbesondere die durch die Tschernobyl-
Katastrophe geschädigten Kinder. Sie wurden zwar in die relativ sichere Zone des
Witebsker Gebietes umgesiedelt, blieben aber fortan ohne die notwendige medizinischprophylaktische
Betreuung.
Pomoc humanitarna — Akcja "Kraniche"
Od roku 1992 THW (Federalna Agencja Pomocy Technicznej) z udziałem frankfurckiej
straży pożarnej, AWO (Stowarzyszenia opieki społecznej nad robotnikami) oraz innych
partnerów, przy wsparciu Urzędu Miejskiego we Frankfurcie regularnie wysyłała
transporty pomocy humanitarnej na Białoruś, a przede wszystkim do Witebska. Tą
drogą przekazano materiały z zasobów całej Republiki Federalnej oraz datki od
mieszkańców. Beneficjentami tych akcji pomocowych były przede wszystkim
dzieci, które doznały uszczerbku na zdrowiu w wyniku katastrofy w Czarnobylu.
SODI Aktivitäten in Belarus: Messungen, Aufklärung, Hilfe
Projekty stowarzyszenia SODI w Białorusi: pomiary,
Impreza podziekowania z
udziałem Regine Hildebrandt,
ówczesnej ministra pracy, d/s
socjalnych, zdrowia i kobiet w
rządzie Brandenburgii w roku
1996r. w Eurocampie nad
Helenesee.

Witebsker Gruppen nahmen an allen 21 Sommercamps der
Frankfurter Partnerstädte teil
Das Sommercamp der Partnerstädte etablierte sich zum wichtigsten Städtepartnerschaftsprojekt
der Stadt Frankfurt (Oder). Mehrere Jahre waren junge Gäste aus allen Partnerstädten zu Gast.
Ständige Teilnehmer kamen aus Nîmes, Witebsk, Gorzów, Slubice (Gemeinde und Kreis) und Heilbronn.
Für die Betreuung der Gäste wurde anfangs ein Frankfurter Gastgeberteam etabliert. Daraus
entstand bald ein Frankfurt- Slubicer Gastgeberteam. Seit 2009 ist das Frankfurt-Slubicer
Kompetenzteam verlässlicher Partner bei der Vorbereitung und Durchführung des Sommercamps
und vieler anderer internationaler Jugend- Aktivitäten unserer Städte.
Grupy z Witebska uczestniczyły we wszystkich 21 obozach
letnich miast partnerskich Frankfurtu
Obóz letni miast partnerskich miasta Frankfurt nad Odrą stał się najważniejszym
projektem partnerstwa miast w naszym miescie. Przez kilka lat gościliśmy młodych ludzi
ze wszystkich miast partnerskich. Stałych uczestników mieliśmy z Nimes, Witebska,
Gorzowa, Słubic (gmina i powiat) oraz Heilbronn. Na poczatku gospodarzem gości była
grupa młodych ludzi z Frankfurtu, która później przekształciła się w słubicko-frankfurcką
grupę. Od 2009r. Słubicko-Frankfurcki Zespół Kompetencyjny jest niezawodnym
partnerem jeżeli chodzi o przygotowanie i realizację obozu letniego i wielu innych
międzynarodowych działań młodzieży naszych miast.

Witebsker Gruppen bereichern alljährlich die Frankfurter Stadtfeste
Corocznie zespoły z Witebska wzbogacają Święta miasta we Frankfurcie
HanseStadtFeste
Oderfest 1995
Miejskie Święta Hanzy
Święto Odry w 1995r.
Witebsker Gruppen bereichern 750 Jahrfeier in Frankfurt (Oder)
Zespoły z Witebska wzbogaciły uroczystości 750-lecia miasta
Frankfurt n. Odrą

20 Jahre Schüleraustausch
16 Schüleraustausche wurden gemeinsam organisiert zwischen dem Otto-Brenner-Gymnasium, ab 2008 dem Städtischen Gymnasium Nr.1
„Karl-Liebknecht“ und dem Witebsker Gymnasium Nr.1
Projektleiter: Karin Skowronek (Russischlehrerin) und Valentina Trofimowna Schirokowa (Direktorin)
Besuche in Witebsk: 1995, 1997, 1999, 2002, 2005, 2008, 2010, 2013
20 lat wymiany uczniów:
łącznie odbyło się 16 wymian uczniów między frankfurckim gimnazjum im. Otto Brennera (od 2008r. – Miejskie Gimnazjum nr 1 im. Karola
Liebknechta) a Gimnazjum nr 1 w Witebsku .
Gegenbesuche in Frankfurt (Oder):
1996, 1998, 2000, 2004, 2007, 2009, 2011, 2014
Rewizyty we Frankfurcie:
1996, 1998, 2000, 2004, 2007, 2009, 2011, 2014

Frankfurter aktiv auf dem Slavjanskij Basar
Frankfurczycy na festywalu „Słowiański Bazar“
Gemeinsam mit der Witebsker Rockband Voksal
Z zespołem rokowym „Vokzal” z Witebska
Blues On 1999-2001 in Witebsk Frankfurcki zespół „Blues
On“ w Witebsku w latach od 1999 do 2001
Frankfurterin Kati Karney gewinnt den 2. Platz beim Grand
Prix 2001 W roku 2001 Kati Karney z Frankfurtu zajmuje 2
miejsce w Grand Prix festiwalu
Akkordeonorchester Fröhliche Musikanten aus Frankfurt
Orkiestra akordeonowa „Wesoli muzycy“ z Frankfurtu
Preisverleihung für die Fanfarengarde Frankfurt an der Oder
e.V.
Ceremonia wręczenia nagrody dla fanfarzystów z Frankfurtu
2010: Deutscher Tag während des
Slavjanskij Basar in Witebsk
2010r.: Dzień Niemiec podczas
Międzynarodowego Festywalu Sztuki
Eröffnung Fotoausstellung des Fotografen Winfried Mausolf &
„Reise durch Europa“ —Ausstellung des deutschen Poeten Heinrich
von Kleist
Otwarcie wystawy ze zdjęciami frankfurckiego fotografa
Wilfried Mausolf oraz wystawy „Podróż przez Europę” o
Konzert der Frankfurt Music Friends & Slubicer Chor Adoramus
in der Philharmonie Witebsk
Koncert zespołu „Frankfurt Music Friends” oraz słubickiego
choru „Adoramus” w Filharmonii w Witebsku
Echo Slavjanskij Basar auf dem
Europagarten 2003
Oddźwięk Festywalu „Słowiański
Bazar“ na terenie „Ogrodu
Europejskiego 2003”

Deutsch-Polnisch-Belarussische Kinder- Sommerkunstschule
Polsko-Niemiecko-Białoruska Letnia Szkoła Artystyczna dla dzieci
8. Deutsch-Belarussische Städtepartnerschaftskonferenz in
Frankfurt (Oder) 2014
8 Niemiecko-Białoruska konferencja miast partnerskich we
Frankfurcie n. Odrą w roku 2014
In den Räumen der VHS und des SMOK in Slubice fand 2014 eine Sommerkunstschule nach
dem Vorbild der Chagall- Sommerkunstschulen in Witebsk und Polotzk statt. Die belarussischen
Jugendlichen schliefen im Eurocamp und agierten in drei gemischten Seminargruppen
unter Anleitung belarussischer Kunstlehrer. W 2014 roku w pomieszczeniach Frankfurckiego
Uniwersytetu Ludowego oraz Słubickiego SMOKa miała miejsce letnia szkoła artystyczna
według wzoru letnich szkół artystycznych im. Chagalla w Witebsku i Polotzku. Młodzież z
Białorusi była zakwaterowana w ośrodku młodzieżowym „Eurocamp” nad jeziorem Helenesee
i pracowała w trzech mieszanych grupach pod kierownictwem białoruskich nauczycieli sztuki.

Ausstellungen Witebsker Künstler in Frankfurt (Oder)
Wystawy witebskich artystów we Frankfurcie n. Odrą
Frankfurter Künstler in Witebsk
Artyści z Frankfurtu w Witebsku
Ausstellung der Frankfurter Maler Manfred Neumann & Günter Neubauer von Knobelsdorf 2007
Wystawa frankfurckich malarzy Manfred Neumann i Günter Neubauer von Knobelsdorf w roku 2007
Ausstellung des Frankfurter Fotografen Winfried Mausolf 2010
Wystawa zdjęć frankfurckiego fotografa Winfried Mausolf w roku 2010r.
Ausstellung der Frankfurter Künstlerinnen Erika Stürmer Alex und Evelin Grunemann 2012
Wystawa frankfurckich artystek Erika Stürmer Alex i Evelin Grunemann w roku 2012

Studentische Aktivitäten an der Europauniversität Viadrina
Studenci na Uniwersytecie Europejskim Viadrina
Zusammenarbeit der Senioren
Współpraca seniorów
1996 in Witebsk
W Witebsku w roku 1996
Studenten beim Praktikum in Witebsk
Studenci w czasie praktyki w Witebsku

Sportbegegnungen, gemeinsames Training & Wettkämpfe
Spotkania sportowe, wspólne treninigi oraz zawody sportowe
Die besondere Reise nach Belarus mit Höhepunkt Witebsk
Szczególna podróż do Białorusi z Witebskiem jako atrakcją

Frankfurt (Oder) - Witebsk
Wir leben unsere Städtepartnerschaft … trotz …
präsentiert vom Arbeitskreis Witebsk
Frankfurt n. Odrą - Witebsk
Żyjemy naszym partnerstwem miast … pomimo …
Wystawa, przygotowana przez grupę roboczą Witebsk
Франкфурт (О) – Витебск
Мы живём нашим партнёрством не смотря на…
представлено рабочим кругом Витебск
Impressum:
Ideen und Konzept:
Grafik & Design:
Fotos:
Herausgeber:
Arbeitskreis Witebsk
Baldauf Consulting GmbH
Klaus Baldauf, Horst Drewig, Frank Drömert, Dr. Frank Mende, Martin Stoffer, Karin
Skowronek, Gustav Lietz, Archive Stadtverwaltung Frankfurt (Oder), THW, TUT.BY,
Frankfurter Brücke e.V., SODI e.V.,
Stadtverwaltung Frankfurt (Oder)
Frankfurt-Slubicer Kooperationszentrum
Bischofstr. 1, 15230 Frankfurt (Oder)
Tel: +49 335 60698515