Permbledhje për Magazin

Kryeredaktor
Mihane Sahitolli
Natyra Osmanaj
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen
2

1
Editoriali
Ne, Klasa e parë e studentëve dhe e
inxhinierëve të teknologjisë smart dhe
Ky është numri i parë i magazinit të
parë në gjuhën shqipe, që i kushtohet
Name des Autors
IoT me profesor dhe mentor Milaim
Deliun, dhe së bashku me neve edhe
ekosistemit të teknologjisë smart dhe
rrjetit Internet of Things.
Innovation Centre Kosovo, i kanë
koncentruar hulumtimet e veta
energjetike në ndërtesa, pasi ato
paraqesin 1/3 e konsumimit të
energjisë.
E
dhe sa do të mjaftojë
nafta?A mund ta zbatojmë
në Rajonin tonë energjinë e
ripërtritshme – energjia
diellore dhe ajo e erës? Si
mund të kursejë njeriu
energji? Ekspertët e
disciplinave të ndryshme
po merren me përgjegjiet e
këtyre pyetjeve.
Krahas optimizimit të teknologjisë,
jemi angazhuar në rimodelimin e
instalimeve dhe të sistemeve
ekzistuese në pajtueshmëri me
Udhëzimin e ndryshuar të
Bashkimit Europian për eficiencën
e energjisë. Jemi të përfshirë me të
madhe në kampanjën e
vetëdijësimit të komunitetit për të
mirat dhe dobitë që i ofron dhe i
aplikon sistemi inteligjent i
teknologjisë Smart Home dhe
Smart Building, duke i kushtuar
rëndësi teknologjisë zviceranegjermane
digitalSTROM. Theks i
veçantë i kushtohet rrjetit Intenet
of Things si parakusht për
funksionimin e komuniteteve
smart, siç janë Smart City, Smart
Village, etj.
12.04.2021
3

Intervista profit
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 4

1
SMART HOME
Një sistem i qëndrueshëm Smart
Home është kur ai i plotëson tri
3. sistem Power Line, që
funksionon përmes linjave të
kushtet themelore në vijim:
rrymëselektrike, pa kërkuar
Name des Autors
kabllo shtesë ose që nuk bazohet
në funksion valor.
1. sistem modular, duke
mundësuar zgjerimin hap pas
hapi sipas mjediseve, kërkesave
ose mundësive;
2. sistem open, i hapur për
produktet e prodhuesve të
tretëdhe i hapur për teknologjinë
e ardhshme pas shumë vjetëve;
Smart Home është rrjeti në shtëpi (ndriçimi, sistemi i
mbrojtjes nga drita, ngrohja, klima, aparatet elektrike, etj) dhe
rreth shtëpisë (kopshti, garazha, pool, porta, etj). Aparatet
rrjetëzohen dhe pajisen me inteligjencë, duke komunikuar
mesvete dhe me banorët.
Smart Home u përshtatet nevojave dhe dëshirave të secilit
banor. Smart Home i kursen banorët nga punë të përditshme
dhe të bezdisshme. Smart Home u sjellë njerëzve përkujdesje
ndaj shëndetit, siguri më të lartë dhe kursim të energjisë e
rritje të shportës familjare, si dhe vlerë më të lartë të pronës.
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 5

PAK HISTORI
Historia e Smart Home është
shumë e re. Ideja për një shtëpi me
funksione të automatizuara daton
konkretisht në vitin 1939 me
artikullin për shtëpinë elektrike të
së ardhmes në “Popular Mechanics
Magazine”.
Teknologjia inteligjente, që
aplikohet në Smart Home, e ka
rrjedhën nga informatika, e cila
fillimisht do të quhej si kibernetikë.
Themelues i kibernetikës njihet
Norbert Leo Wiener, i cili në vitin
1945 formuloi artin e të
kontrolluarit si kibernetikë,
megjithëse një vit më herët në
Gjermani, Hermann Schmidt e
kishte formuluar teorinë e
teknologjisë së kontrollit.
Pavarësisht këtyre teorive,
programi (Softweri) i parë u aplikua
në mënyrë algoritmike vetëm në
vitin 1950 nga John von Neuman.
Ky hap shënoi fillimin e
informatikës dhe të arkitekturës së
kompjuterit.
Kibernetika njihet në Kosovë vetëm
nga vitet 70 dhe aplikohej në
kompjutorët e kombinatit gjigant
Elektroekonomia e Kosovës.
Informatika në gjuhën shqipe lidhet
me emrin e Profesor Sali Doçiqit,
autor i teksteve të para mësimore
për kibernetikën/informatikën dhe
programimin (vitet 80). Ndërkaq në
Shqipëri informatika depërton më
vonë (në vitet 90).
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 6

1
FORMAT E
KONTROLLIT NË
SMART HOME
ASISTENTI DIGITAL
Asistenti digital është ndërfaqja më interesante e kontrollit të
sistemit Smart Home, e cila realizohet me zë. Asistentët më të
përhapur janë p.sh. Amazon Alexa, Google Home, etj.
SMARTFONI
Smart Home mund të kontrollohet nga cilado distancë e botës
me anë të aplikacionit në smartfon ose tablet. Nga cilado
largësi kontrollohen pajisjet ose mund të simulohet prezenca
PULSANTI
Brenda shtëpisë mundësi praktike e kontrollit të pajisjeve
është pulsanti, që e zëvendëson çelësin&ndërprerësin. Me anë
të tij kontrollohen më shumë pajisje, p.sh. ndriçimi, grilat,
ngrohja ose televizori.
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 7

Instalimi Digjital
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 8

EFICIENCA E ENERGJISË –
TEKNOLOGJIA SMART PËRDOR
BURIMET NË MËNYRË OPTIMALE
s
i ndikon Smart Home për të kursyer energji?
Për të kursyer kostot e ngrohjes, aplikimi dhe kontrolli
inteligjent janë levë thelbësore. Sistemet e shtëpive inteligjente
Smart Home ofrojnë zgjidhje. Sipas llogaritjeve të Institutit
Fraunhofer për Fizikë të Ndërtimit, kontrolli inteligjent i
shtëpisë mund të kursejë deri në 40 përqind në kostot e
ngrohjes. Ky është sigurisht rasti ideal. Prandaj, studimet e
mëtejshme vijnë në rezultate të ndryshme. Shumë prodhuesë
japin vlerësime të kursimeve deri në 30 përqind në vit. Kjo
duket një vlerë më realiste dhe më e arritshme.
Ndërkaq Shoqata Federale Gjermane e Industrisë së Ngrohjes
(BDH) deklaron se konsumi mund të zvogëlohet deri në 15
përqind duke digjitalizuar teknologjinë e energjisë. Prodhuesë
të pajisjeve smart për ngrohje, si p.sh. Tado nga München,
madje supozojnë se ky konsum mund të zvogëlohet deri në 30
përqind.
Në fund të fundit, kostot e ngrohjes varen nga shumë faktorë.
Në varësi të ndjesisë së ngrohtësisë dhe të sjelljeve të banorëve,
struktura e ndërtesës dhe vendndodhja e objektit - konsumi
luhatet shumë. Por një ulje prej gjashtë deri në tetë përqind
është një parashikim shumë realist. Madje këtë e vërtetojnë
edhe organizatat e konsumatorëve në shtete të Europës, si është
Verbraucherzentrale në Gjermani.
Si mund të kontrollojnë sistemet
Smart Home ende më shumë konsumin
e energjisë elektrike?
Një prirje e madhe në Smart Home
është tashmë qysh sot e dukshme:
banorët e shtëpive prodhojnë energji
elektrike duke përdorur një sistem
fotovoltaik në çati. Sistemet e vogla me
të cilat energjia lokale mund të
gjenerohet nga energjia e erës janë
ende relativisht të reja. Smart Home
hyn në lojë në mënyrë që moti të mos
vendosë nëse banori ka energji
elektrike të mjaftueshme. Kontrolli
inteligjent i teknologjisë Smart Home
në shtëpi do të sigurojë që energjia
elektrike e papërdorur të ruhet ose të
përdoret për pajisjet, furnizimi me
energji i të cilave mund të shtyhet.
Duke zhvendosur ngarkesën, për
shembull, e-biçikleta mbushet me
energjinë elektrike gjatë natës dhe
makina larëse lëshohet saktësisht kur
energjia elektrike është e lirë. Smart
Home kontrollon burimet e energjisë,
pajijset konsumuese dhe ruajtjen e
energjisë në mënyrë të efektshme që
banorët duhet të blejnë sa më pak
energji elektrike që të jetë e mundur.
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 9

Digjitalizimi e ka ndryshuar jetën
tonë në mënyrë pozitive dhe do të
vazhdojë ta bëjë këtë edhe në të
ardhmen. Ajo do të arrijë gjithnjë e
më shumë fusha të jetës sonë -
edhe shtëpinë tonë. Dhe ashtu si me
futjen e pajisjeve elektrike, ardhja e
digjitalizimit do të sjellë përparim të
rëndësishëm.
Në retrospektivë, është e qartë se
shumë nga këto ndryshime sot janë
bërë të domosdoshme në jetën e
përditshme. Në fillim të shekullit 20,
për shembull, pastrimi i rrobave ishte
ende pjesa më e shtrenjtë dhe më e
bezdisshme e punëve të shtëpisë.
Vetëm në vitet 60, makina larëse me
një çmim standard ishte gati ta
ndryshonte këtë.
Papritmas njeriu ishte në gjendje t´i
lante rrobat më shpejtë e më mirë
dhe ishte në gjendje të bënte ndonjë
punë tjetër gjatë procesit. Përfitimi
në kohë ishte i madh.
Në një nga bisedat e tij mbresëlënëse,
profesori i njohur suedez i mjekësisë
Hans Rosling, e përshkruan makinën
larëse madje si "Shpikja më e madhe
e Revolucionit Industrial", dhe flet
kështu për "magjinë që vjen kur rritja
ekonomike dhe energjia elektrike e
kthejnë një ditë të mërzitshme të
larjes në një ditë intelektuale të
leximit"
„Pas ardhjes së pajisjeve elektrike, të tilla si stufa gatimi, makina larëse
dhe të ngjashme, digjitalizimi është (r)evolucioni I ardhshëm i madh i jetesës".
Martin Vesper.
•Matematikan i diplomuar i biznesit është një
ekspert për transformimin digjital dhe rrjetëzimin.
10

Një magji e ngjashme lindë kur
pajisjet në shtëpi digitalizohen dhe
rrjetëzohen. Kjo u mundëson atyre të
shkëmbejnë informacion mesvete.
Rezultati për banorët: Më shumë cilësi
dhe komoditet, rritje e efikasitetit të
energjisë, një shkallë të lartë të
automatizimit dhe një përfitim të
konsiderueshëm në kohë.
Pajisjet janë gjithashtu në gjendje të
reagojnë ndaj ngjarjeve të ndryshme në
shtëpi. Kur dilni nga shtëpia p.sh., fiken
shumica e pajisjeve. Por, megjithatë
detektorët e lëvizjes mbesin në modusin e
alarmit. Parakusht për këtë është një
infrastrukturë e re në shtëpi. Ajo që më
parë ishte lidhja e familjeve në rrjetin e
energjisë, sot është digitalizimi i të gjitha
pajisjeve dhe kontrollue
Me platformën digitalSTROM,
gjithçka është e lehtë për t'u zbatuar
në ndërtesat e reja dhe ato
ekzistuese. Plug & Play garanton se të
gjitha pajisjet në shtëpi janë në rrjet
nëpërmjet linjës së energjisë ose
nëpërmjet IP. Pajisjet analoge mund
të digitalizohen dhe rrjetëzohen në
mënyrë retrospektive; pajisjet tashmë
• të rrjetëzuara mund të integrohen
në platformën digitalSTROM nëpërmjet
AddOns.
Shtëpia automatikisht bëhet gjithnjë e më
inteligjente, sepse të gjitha pajisjet papritmas
kanë qasje në algoritmat më të mirë në botë. Jo
vetëm që ato janë në gjendje të mësojnë, por
gjithashtu janë automatizuar dhe zgjeruar në
funksionalitetet e tyre.
Transformimi digjital në shtëpi
mundëson orkestrim të zgjuar dhe
rrjetëzim inteligjent të të gjitha
pajisjeve, duke siguruar më shumë
komoditet, efikasitet energjetik dhe
siguri.
Fußzeile hinzufügen 11

Çfarë është energjia e rinovueshme?
Energjia e rinovueshme, shpesh e referuar si energji e pastër, vjen nga
burime natyrore ose procese që rimbushen vazhdimisht. Për shembull,
rrezet e diellit ose era vazhdojnë të shkëlqejnë dhe fryjnë, edhe nëse
disponueshmëria e tyre varet nga koha dhe moti. Ndërsa energjia e
rinovueshme shpesh mendohet si një teknologji e re, shfrytëzimi i
energjisë së natyrës ka kohë që është përdorur për ngrohje, transport,
ndriçim dhe më shumë. Era ka mundësuar varka për të lundruar në
dete dhe mullinjtë e erës për të bluar drithërat. Dielli ka siguruar
ngrohtësi gjatë ditës dhe ka ndihmuar në ndezjen e zjarreve që të
zgjasin deri në mbrëmje. Por gjatë 500 viteve të fundit ose më shumë,
njerëzit gjithnjë e më shumë u kthyen në burime më të lira, më të
ndyra të energjisë si qymyri dhe gazi i thyer.
Tani që kemi mënyra gjithnjë e më inovative dhe më pak të
kushtueshme për të kapur dhe mbajtur energjinë e erës dhe diellit,
burimet e ripërtëritshme po bëhen një burim më i rëndësishëm i
energjisë, duke llogaritur më shumë se një të tetën e gjeneratës
amerikane. Zgjerimi në burimet e ripërtëritshme po ndodh gjithashtu
në shkallë të mëdha dhe të vogla, nga panelet diellore të kulmit në
shtëpi që mund të shesin energji përsëri në rrjetë në fermat gjigande
të erës në det të hapur. Edhe disa bashkësi të tëra rurale mbështeten
në energjinë e rinovueshme për ngrohje dhe ndriçim.
Ndërsa përdorimi i rinovueshëm vazhdon të rritet, një qëllim kryesor
do të jetë modernizimi i rrjetit elektrik të Amerikës, duke e bërë atë
më të zgjuar, më të sigurt dhe më të integruar në të gjithë rajone.
Llojet e burimeve të ripërtëritshme të energjisë
Energji diellore
Energjia e erës
Fuqia hidroelektrike
Energjia e biomasës
Energjia gjeotermale
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 12

Fakte interesante per energji solare
1Qeliza e pare e panelit Diellor u shpik
në vitin 1941 3 Një shtëpi me energji diellore
mund të zvogëlojë emisionet e CO2
Në 1839, Alexandre Edmond Becquerel
me 100 ton brenda 30 vjetësh
zbuloi efektin fotovoltaik - domethënë
Energjia diellore përkthehet në
aftësinë për të krijuar një rrymë
prodhimin e energjisë së pastër dhe
elektrike nga rrezet e diellit. Pas pak,
ju mund të zvogëloni ndjeshëm
Russell Ohl shpiku qelinë e parë të
gjurmën tuaj të karbonit duke
panelit diellor në 1941 dhe paneli i parë
instaluar një sistem të energjisë
tregtar u nxor nga Bell Laboratories në
diellore në shtëpi.
1954. Sot, historia e panelit diellor është
Me fjalë të tjera, nuk po lëshon të
ende duke u shtruar, pasi Semper
njëjtën ndotje që bëjnë zakonisht
Solaris vazhdon të instalojë panele
burimet e tjera të energjisë. Familja
diellore udhëheqëse në industri çdo ditë
mesatare amerikane që përdor një
2
sistem të energjisë diellore do të
Panelet diellore mund të prodhojnë
zvogëlonte emetimet me afërsisht
energji pa rrezet e diellit direkte
tetë paund dioksid squfuri, pesë
paund oksid azoti dhe më shumë se
1,400 paund dioksid karboni çdo
Dielli është burimi më i bollshëm i
muaj
energjisë që panelet diellorë të thithin
dhe shndërrohen në energji, por nuk ka
nevojë të jetë rrezet e diellit direkte.
Panelet diellore mund të kapin pjesë të
ndryshme të spektrit të dritës së diellit.
Pra, nëse dielli nuk rrezaton
drejtpërdrejt në panele - ose ndodh të
jetë një ditë me re - kjo nuk do të thotë
që ngjyrat e pasqyruara nga qielli nuk po
kapen dhe nuk përdoren nga qelizat e
panelit diellor për të prodhuar energji.
4
Kalifornia është përkrahësi më i madh i
energjisë diellore në shtetet e bashkuara
Që nga viti 2017, përdorimi i energjisë
diellore të Kalifornisë kryesoi të gjitha
shtetet e tjera, duke arritur në 20,163
megavat të përdorimit të energjisë diellore.
Shteti ka sisteme të mjaftueshme të
energjisë diellore të instaluara për të
furnizuar 3.7 milion shtëpi. Shtetet e tjera
që ndjekin menjëherë Kaliforninë në
prodhimin dhe përdorimin e energjisë
diellore përfshijnë Karolinën e Veriut,
Arizona, Nevada dhe New Jersey. Por,
ndërsa popullariteti i energjisë diellore rritet
me qasje gjithnjë e më të përballueshme, ju
mund të prisni të shihni më shumë shtete të
kërcejnë në bord, duke zgjeruar tregun e
përgjithshëm
5
Energjia diellore shkon përtej thjesht
përdorimit të energjisë diellore për qëllime të
energjisë elektrike në shtëpi. Mund të përdoret
gjithashtu në automjete. Nga makinat në trena,
dhe tani edhe aeroplanët, gjithnjë e më shumë
njerëz po udhëtojnë duke përdorur vetëm
energjinë diellore.
Ky aplikim i energjisë diellore jashtë shtëpive
dhe ndërtesave të zyrave është vetëm një fillim i
teknologjisë diellore potenciale të pakufizuar në
ndryshimin e jetës sonë të përditshme për mirë.
Fußzeile hinzufügen 13

Robot Pepper -
Një robot i
krijuar për të
bashkëvepruar
me njerëzit.
Pepper u prezantua në Tokio më 5
qershor 2014 nga Masayoshi Son,
themelues i SoftBank
Pepper ishte planifikuar të ishte
në dispozicion në Dhjetor 2015 në
dyqanet e SoftBank Mobile.
Pepper doli në shitje në qershor
2015 me grupin e parë prej 1.000
njësive të shitura në vetëm 60
sekonda.
Pepper u lansua në Mbretërinë e
Bashkuar në 2016
Pepper është një robot gjysmëhumanoid
i prodhuar nga
SoftBank Robotics (ish Aldebaran
Robotics), i krijuar me aftësinë
për të lexuar emocione.
Ajo u prezantua në një konferencë
më 5 qershor 2014 dhe u shfaq në
dyqanet e telefonave SoftBank në
Japoni duke filluar të nesërmen.
Aftësia e Pepper për të njohur
emocionin bazohet në zbulimin
dhe analizën e shprehjeve të
fytyrës dhe toneve të zërit.
Pepper aktualisht po përdoret si
recepsionist në disa zyra në
Mbretërinë e Bashkuar dhe është në
gjendje të identifikojë vizitorët me
përdorimin e njohjes së fytyrës, të
dërgojë alarme për organizatorët e
takimeve dhe të rregullojë që të bëhen
pije. Pepper është në gjendje të
bisedojë në mënyrë autonome me
klientët e ardhshëm. Recepsionisti i
parë që funksionon Pepper në MB u
furnizua nga një distributor i
SoftBank dhe u instalua në Londër në
Brainlabs.
Roboti është përdorur gjithashtu në
bankat dhe objektet mjekësore në
Japoni, duke përdorur aplikacione të
krijuara nga Seikatsu Kakumei. [7]
[8] [9] dhe përdoret gjithashtu në të
gjitha degët e restoranteve
Hamazushi në Japoni. [6]
Pepper po përdoret në aeroportet e
Amerikës së Veriut siç është
Aeroporti Ndërkombëtar Pierre Elliott
Trudeau në Montreal, Kanada. Roboti
përdoret për të përshëndetur
udhëtarët, për të ofruar menu dhe
rekomandime. [10]
Në vitin 2018, robot Pepper u
prezantua për herë të parë në UA
Pepper nuk është një robot funksional
për përdorim shtëpiak. Në vend të
kësaj, Pepper ka për qëllim "t'i bëjë
njerëzit të shijojnë jetën", të
përmirësojnë jetën e njerëzve, të
lehtësojnë marrëdhëniet, të argëtohen
me njerëzit dhe t'i lidhin njerëzit me
botën e jashtme. Krijuesit e Pepper
shpresojnë që zhvilluesit e pavarur të
krijojnë përmbajtje dhe përdorime të
reja për Pepper.
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 14

Zgjidhje smart për sistemin e
mbrojtjes nga Dielli
Përparësi të shumta përmes
kontrollit të automatizuar të
mbrojtjes nga Dielli
Kontrolli i grilave, zhaluzive dhe i
tendave luan rol të rëndësishëm
në një Smart Home
digitalSTROM: ato reagojnë me
inteligjencë ndaj kushteve të
dritës, motit dhe temperaturës
ose lëvizin automatikisht në një
kohë të caktuar të ditës (p.sh. kur
zgjoheni nga gjumi në mëngjes,
kur shkoni në shtrat në mbrëmje)
ose gjatë pushimeve – duke u ulur
dhe duke u ngritur. Në rast të një
vjedhjeje ose alarmi nga zjarri,
grilat dhe zhaluzitë madje mund
të shpëtojnë jetë ose ndihmojnë që
të tmerrohen keqbërësit.
digitalSTROM përshtatet në çdo mot
Në verë dielli shkëlqen brenda dhe
nxehet shtëpia juaj në mënyrë të
pakëndshme? Në vjeshtë, një stuhi do
të dëmtojë grilat gjatë mungesës suaj?
E gjithë kjo është një gjë e së
kaluarës. Në një shtëpi smart
digitalSTROM, tendat dhe grilat
lëvizin automatikisht lart ose poshtë -
në varësi të temperaturës, orarit të
ditës dhe motit. Kontrolli automatik i
zhaluzive gjithmonë siguron klimën e
përsosur dhe iu mbron nga dëmtimet
e kushtueshme.
Skenaret e duhura për çdo situate
Sapo jeni kthyer në shtëpi dhe
dëshironi të shikoni një film me
familje, por Dielli i perëndimit po
shkëlqen saktësisht mbi televizionin
tuaj? Nuk ka asgjë më të bezdisshme
sesa kur të duhet të ngrihesh përsëri
dhe të operosh me dorë secilën grilë
ose zhaluzi. Në një Smart Home
digitalSTROM, mjafton kontrolli
zanor i Alexes për kënaqësi të
përsosur të filmit: "Dua të shikoj TV".
Me kontrollin inteligjent të sistemit të
mbrojtjes, grilat dhe zhaluzitë
përshtaten sipas dëshirave.
Një klikim i një butoni ose një
komandë zëri - janë të mjaftueshme
Në një shtëpi smart me
digitalSTROM, ju i kontrolloni
zhaluzitë dhe grilat ashtu si mund të
jetë më e përshtatshme dhe më
praktike për. Në mënyrë qendrore
përmes çdo butoni (për shembull nga
shtrati), ose me një komandë të
thjeshtë zëri ose të ulur të qetë mbi
divan duke përdorur një smartfon:
nuk keni pasur kurrë kaq shumë
komoditet.
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 15

Ndriçimi në dimension të ri
Një shtëpi inteligjente i njeh zakonet
e çdo banori. Kjo është arsyeja pse çdo
llambë në një shtëpi smart me
digitalSTROM e dinë çfarë të bëjë - në
çdo dhomë dhe në çdo kohë të ditës.
Kjo krijon një sens të ri të mirëqenies
dhe mundëson një bashkëveprim të
paparë të dritës, ngjyrës dhe dizajnit.
Drita krijon më shumë siguri
inteligjent. Konsumi i energjisë i
secilës pajisje individuale bëhet
gjithashtu transparent. Kjo e bën më
të lehtë identifikimin e “gëlltitësve më
të këqij” në familje dhe optimizimin e
konsumit të energjisë elektrike. Kjo
kursen para çdo muaj.
Në një shtëpi moderne, ju mund
të përdorni dritën për të ndikuar
pozitivisht në jetën dhe
mirëqenien tuaj. Falë
fleksibilitetit të madh të sistemit
digitalSTROM të shpërblyer me
shumë çmime, nuk ka ndonjë
kufizim në nevojat tuaja
individuale për kontrollin e
ndriçimit. Mundësi të shumta
magjepsëse sigurojnë gjithmonë
disponimin e përsosur të
ndriçimit dhe iu lejojnë të
përjetoni dritë në një dimension
krejtësisht të ri.
Edhe në një pushim të merituar,
shtëpia juaj gjithmonë duket e banuar
- me "simulimin e prezencës" nga
digitalSTROM. Kjo do të thotë që jo
vetëm ndriçimi dhe grilat, por edhe
sistemi muzikor, pajisjet dhe veprimet
e tjera në shtëpi mund të vendosen në
mënyrë që ato të ndizen dhe fiken ose
të lëvizin lart e poshtë gjatë mungesës
suaj. Kjo bën që çdo hajdut të besojë
se jeni në shtëpi.
Transparenca e energjisë siguron
eficiencën
Në një digitalSTROM Smart Home,
nuk optimizoni vetëm konsumin e
energjisë përmes automatizmit
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 16

n
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 17

Intervista
Ornela Bardhi
1. Si është të jesh grua në
Une kam qene me fat qe
teknologji?
diskiminime te tilla nuk kam pasur,
ose te pakten, mbase, nuk i kam
Fatkeqesisht steriotipet dhe
kuptuar. Kjo mund te kete ndodhur
diskriminimet ekzistojne per femrat
pasi une kam punuar shume.
dhe minoritetet ne kete fushe. Por
Studime te ndryshme kane treguar
kam pare qe keto diskriminime kane
se femrat ne kete fushe, sidomos ne
qene dhe jane me te medha ne
industrine e lojrave (gaming), duhet
vendet perendimore se sa ne vendet
te punojne dyfish per te treguar qe
ne zhvillim, sic jane Shqiperia dhe
ato i perkasin kesaj industrie.
Kosova. Gjate studimeve bacelor
Shume organizata po punojne qe kjo
numri i studenteve femra ishte pak
industri te jete me inkluzive, ndaj
a shume sa ai i meshkujve. Ky
dhe shume ndryshime jane pare
numer ishte shume me i vogel gjate
vitet e fundit. Shpresoj qe vitet ne
shkembimit ne Angli, dhe gjate
vijim te jene akoma me te mira.
masterit.
2. Shkëndija juaj fillestare për të hyrë në këtë
industri?
Gjithmone kam qene e interesuar pas
teknologjise. Kur isha e vogel kam qene shume
kurioze te dija se si funksionin pajisje te
ndryshme. Isha 8/9 vjece kur morem
kompiuterin e pare ne shtepi, dhe zakonisht
femijet jane shume te terhequr pas lojrave.
Une isha me shume e interesuar se si punonte.
Edhe pse ne ate kohe nuk kuptoja shume
gjera, menyra e vetme qe te mesoja se cfare
funksioni kishte nje buton apo nje opsion ishte
ta klikoja. Ndjenja me fantastike ishte kur
pasi prishja dicka, dija, ose kembengulja se si
ta rregulloja me vone.
3. Çfarë këshille do t'u jepnit vajzave të reja
shqiptare që duan të përfshihen në këtë
industri?
E para eshte qe, nese e kane qejf teknologjine,
ta pranojne me gojen plot kete gje. Nuk ka
gjini, race, fe, etj. kur flitet per profesione. E
dyta, mos te frikesohen nga zhargonet apo
informacionet e shumta qe gjejne ne internet.
Asnje nuk ka lindur i ditur, te gjithe kemi
mesuar. Nese nuk e kupton dicka, lexoje
perseri derisa ta kuptosh. Perseritja eshte
nena e dijes. Nese nuk e kupton, pyet dike
tjeter qofte shok/shoqe, mesues/pedagog, apo
dhe persona qe jane ne forume te caktuara
online. Nje resurs tjeter eshte dhe Twitter. Aty
mund te ndjekesh eksperte te fushave te
ndryshme dhe te mesosh prej tyre.
Persa i perket programimit. Do u thoja qe te
programojne cdo dite. Vetem duke praktikuar
cdo dite meson. Sado qe te lexosh, ose te
mesosh dicka teorike, nese nuk e ve ne
praktike e harron. Gjuhet e programimit jane
te njejta me gjuhet e huaja, nese nuk e
shkruan apo flet cdo dite, e harron.
4. Pse mendoni se është e rëndësishme që më
shumë gra të bashkohen në industrinë e
teknologjisë?
Per t’i shkuar ne vazhdim pergjigjes me siper.
Duhet te mendojme se po nuk u perfaqesuam
ne nje industri kaq te gjere dhe kaq prane
nesh cdo dite, persona te tjere do vendosin
cfare eshte me e rendesishme per ne. Ne 2017
Wired magazine publikoi nje video ku
intervistonin 5 inxhiniere rreth eksperiences
se tyre me seksizmin ne Silicon Valley. Nje nga
te intervistuarat eshte Erica Baker, inxhiniere
ne Slack dhe me 15 vite eksperience ne
industrine e teknologjise, e cila thote qe “You
cannot build an app for everybody in the world,
when everybody is not in the room.” Une
mendoj se është thelbësore të përfshihen
ekspertë të ndryshëm në hartimin dhe
zbatimin e teknologjive të reja, sepse çdo
ekspert sjell perspektivën e tij në zhvillimin e
produkteve. Një pamje holistike sjell zgjidhje
më të mira. Gjithashtu, përvojat e jetuara të
këtyre njerëzve e bëjnë rezultatin
përfundimtar edhe më të mirë.
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 18

6. A mendoni se është bërë mjaft për të
tij. Me kete mund të hidhen poshtë
7. Sipas përvojës suaj, a është të qenit
detajuar te literatures. Shume persona
ndihmuar gratë të futen në industrinë e
teknologjisë? Nëse jo, çfarë do të
rekomandonit?
stereotipet e zakonshme në lidhje me
detyrimet e kujdestarisë vetem nga grate.
5. Sa mendoni se industria ka ndryshuar që
grua në profesionin tuaj sfidë shtesë që
duhet t'i kapërceni, për shembull duke
dyshuar në aftësinë tuaj?
te punesuar nga Google kane
deklaruar ne Twitter qe dorezimi tek
recensuesit ne kohe nuk ka qene
asnjehere problem per to. Duhet thene
Une shoh qe problemi me i rendesishem per
momentin eshte mbajtja e femrave, me
shume se sa futja e tyre ne kete sektor.
Fatkeqesisht, mendoj se nuk eshte bere aq
sa duhet. Kuotat nuk jane zgjidhja. Shume
persona i shikojne kuotat e vendosura nga
shtetet, te demshme. Kjo ndodh pasi edhe
nese keto femra apo minoritete e meritojne
vendin e punes per shkak te njohurive,
experiences dhe perkushtimit, shume
persona e shikojne ate si nje vend pune te
cilin ia kane dhuruar. Kjo nuk eshte e
drejte. Unë absolutisht do të rekomandoja
diversitetin dhe drejtësinë (fairness). Nuk
duhet te flasim vetem per barazine, por
gjithashtu per ekuitetin, te qenit te drejte
dhe te paanshem, si per trajnimit dhe per
promovimin e cdo individi. Mendoj,
gjithashtu, se nje rol te rendesishem lujane
edhe shtetet (qeverite). Ndryshimi i pare do
te ishte berja legale e lejeve te lindjes per
meshkujt sikurse per femrat. Shtetet si
Finlanda, Suedia, Norvegjia, etj. kane
numrat me te larte te femrave ne pune. Nje
nga arsyet eshte pikerisht paternity leave,
prej anëtarësimit tuaj?
Ka patur shume nisma te ndryshme per te
rritur perfaqesimin e femrave ne tech. Te
tilla jane Girls Who Code, Girl Develop It,
Ada Developers Academy, Girls in Tech,
Women Techmakers etc. Problemi tani
eshte tek mbajtja e tyre ne kete sektor.
Shume femra largohen nga kjo industri
pasi nuk gjejne suportin e duhur, sepse ato
nuk kane mentore dhese ato nuk
promovohen sikurse meshkujt. I njejti
fenomen ndodh edhe me minoritetet, (ketu
flas per raca te ndryshme nga ajo
kaukaziane, drejtimet gjinore dhe seksuale,
apo ato fetare). Problem shume i madh jane
wage gap, pagesa jo e njejte per pune te
njejte, apo fakti qe e njejta karakteristike
personale shikohet pozitive te meshkujt,
por negative te femrat. Keto problematika
lidhen ngushte me kulturen e kompanise.
Perparesi eshte bere ne berjen publike te
pages, apo dhe me politikat e avancimit ne
kompani.
Kur prezenca juaj shikohet me habi ne
konferenca, patjeter qe ndikon. Kjo
shihet akoma me shume te femrat me
ngjyre. Studime ne kete fushe jane
bere ne Shtetet e Bashkuara te
Amerikes dhe flasin me shume per
situaten atje. Por besoj e njejta situate
eshte edhe ketu ne Europe. Ne vendet
e Balkanit situata, besoj, eshte pak me
ndryshe, pasi popullsia eshte me
homogjene, por vetem studimet e
hollsishme mund te tregonin situaten e
vertete.
Mendoj, se problemi me i madh eshte
jo se si nje person ne minoritet e
shikon veten, por se si te tjeret e
shikojne ate. Nje rast konkret eshte
shkarkimi nga detyra e nje nga
eksperteve ne fushen e etikes se
inteligjences artificiale, Dr. Timnit
Gebru, nga Google ne dhjetor te 2020.
Arsyet sipas Google ishin se Dr. Gebru
nuk kishte derguar artikullin shkencor
ne kohe per t’u shikuar nga recensuesit
(reviewers) e kompanise dhe, autoret
se keto persona jane meshkuj dhe te
bardhe. Arsyeja tjeter bie poshte, pasi
artikulli ka me shume referime
shkencore se nje artikull shkencor
normal, mbi 200. Mendohet qe asyeja e
vertete eshte se Google nuk ishte i
kenaqur me publikimin e artikullit
pasi kritikonte drejtperdrejt qendrimin
e Google ndaj diskriminimit qe keto
algorithme dhe databaza kane ndaj
popullsise jo te bardhe. Duhet thene qe
Dr. Gebru eshte me origjine nga
Etiopia dhe perqindja e personave me
ngjyre ne kete kompani eshte shume e
vogel.
Duhet te theksoj qe keto nuk ndodhin
vetem ne industrine e teknologjise, por
ne te gjithe industrite. Gjithesesi,
shoqeria ka ndryshuar dhe sa vjen e
ndryshon, evolon, dhe pozicioni i
femres ne shoqeri ka ndryshuar dhe do
ndryshoje. Sa me shume te flasim per
kete teme, kuptohen duke e ndjekur
me veprimet, jo “Shume zhurme per
asgje”, aq me mire do t’ia leme
pasardhesve tona.
një periudhë largimi nga puna që i jepet një
nuk kishin bere nje shqyrtim te
babai pas ose pak para lindjes së fëmijës së
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 19

Rene van der Gaag
4. Sa e madhe është kërkesa për me sistemin tonë digitalSTROM.
zgjidhje inteligjente?
Gjithashtu me rrjetin tonë të
partnerëve të certifikuar dhe të
Disa njerëz ende e konsiderojnë
trajnuar biznesi po rritet shumë
shtëpinë e mençur si një të mirë për ta
shpejt, kur rinovimi i një shtëpie
pasur apo edhe një vegël, ky treg është
ekzistuese gjithnjë e më shumë
në rajonin perëndimor të Evropës
pronarë të pronave mendojnë për
tashmë në rritje të jashtëzakonshme.
azhurnimin e shtëpisë së tyre dhe
Ne bëjmë shumë projekte strehimi me
digitalSTROM është një zgjidhje e
zhvilluesit e pasurive të patundshme
përsosur për rinovim
ose kompanitë e ndërtimit në Evropë,
ku apartamente ose shtëpi të reja të
ndërtuara janë plotësisht të pajisura
1. Pse konsumatorët dhe veçanërisht
lexuesit tanë duhet të investojnë në
digitalSTROM?
digitalSTROM ofron një zgjidhje
modulare dhe fleksibile të shtëpisë së
zgjuar e cila e kthen instalimin tuaj
klasik elektrik në një instalim
inteligjent. Kjo inteligjencë shton
luksin dhe sigurinë në shtëpinë tuaj
dhe madje ju ndihmon kur plakeni të
jetoni të pavarur në komoditetin e
shtëpisë tuaj. Për shkak të
konfigurimit relativisht të lehtë dhe
faktit që ju mund të përdorni telat
ekzistues tuaj elektrikë (230V),
sistemet ofron një azhurnim për çdo
shtëpi ekzistuese dhe një zbatim të
lehtë dhe efikas për shtëpitë dhe
apartamentet e sapo-ndërtuara.
2. Cilat janë risitë e radhës nga
digitalSTROM?
Në të ardhmen e afërt ne do të
zgjerojmë portofolin tonë të
produkteve me produkte që ju
ndihmojnë të merrni një pasqyrë në
kohë reale të sasisë së energjisë që po
përdorni dhe / ose prodhoni dhe
kontrolloni automatikisht pajisjet për
të qenë në gjendje të përdorni
energjinë tuaj të prodhuar nga
panelet tuaja diellore ose ruajeni
energjinë në makinën tuaj ose në
baterinë e shtëpisë tuaj. Një zgjidhje e
përparuar e ziles së derës do të jetë
gjithashtu në dispozicion këtë vit.
3. Në Kosovë dhe Shqipëri,
digitalSTROM po gjen gjithnjë e më
shumë hapësirë. DigitalSTROM
gjithashtu ka hyrë në kurrikulën e
shkollave profesionale në Shqipëri
dhe e njëjta pritet në Kosovë. Si e
vlerësoni këtë fakt?
Rinia është e ardhmja, kështu që ne
jemi të etur për të mbështetur shkolla
në nivele të ndryshme në të gjithë
Evropën, partneri ynë Smart Home
Europe, Z. Miliam Deliu dhe Z.
Lulzim Veliu bënë një punë të
shkëlqyeshme duke futur
digitalSTROM në Ballkan.
12.04.2021
Fußzeile hinzufügen 20

4. Sa e madhe është kërkesa për zgjidhje
inteligjente?
• 5. Asistentët dixhitalë, si Alexa ose Google Home, po bëhen
gjithnjë e më të popullarizuar. A mendoni se aplikacioni i
komandës zanore do të dominojë Smart Home?
Disa njerëz ende e konsiderojnë shtëpinë e mençur
si një të mirë për ta pasur apo edhe një vegël, ky
treg është në rajonin perëndimor të Evropës
tashmë në rritje të jashtëzakonshme. Ne bëjmë
shumë projekte strehimi me zhvilluesit e pasurive
të patundshme ose kompanitë e ndërtimit në
Evropë, ku apartamente ose shtëpi të reja të
ndërtuara janë plotësisht të pajisura me sistemin
tonë digitalSTROM. Gjithashtu me rrjetin tonë të
partnerëve të certifikuar dhe të trajnuar biznesi po
rritet shumë shpejt, kur rinovimi i një shtëpie
ekzistuese gjithnjë e më shumë pronarë të pronave
mendojnë për azhurnimin e shtëpisë së tyre dhe
digitalSTROM është një zgjidhje e përsosur për
rinovim
6. Një pyetje në lidhje me standardet. Kemi kaq shumë
standarde në sistemin e Smart Home. A mendoni se a keni
një ditë një standard universal?
Unë mendoj se një standard i vetëm nuk ka univerzal do të
realizohet ndonjëherë. Standardet e vetme kufizojnë
inovacionin dhe është e pamundur të kesh një tjetër për
gjithçka. digitalSTROM drejtohet dhe tregtohet në
teknologjinë e linjës energjetike, unë lehtë mund të zbatohem
në çdo shtëpi ekzistuese pa problemet e kërkuara pa tela
(kufizim në diapazon, pa besueshmëri) dhe pa transmetim
(elektro smog) ose infrastrukturë tjetër komplekse dhe
shtrenjtë të nevojshme për sistemet më tradicionale si KNX
• Po dhe jo, kontrolli i zërit është një ndërfaqe vërtet argëtuese
për të kontrolluar shtëpinë tuaj dhe për disa me të vërtetë e
dobishme për shembull kur keni kufizime fizike. Sidoqoftë ne
mendojmë se butoni i shtypjes inteligjente siç ofron
digitalSTROM është ndërfaqja më intuitive e përdoruesit,
aplikacionet për smartphone dhe kontrolli i zërit janë shtesa
vërtet të këndshme. Meqenëse ne ofrojmë të tre ndërfaqet, ju
mund të zgjidhni vetë ose t'i kombinoni këto ndërfaqe.
7. Si e imagjinoni shtëpinë e zgjuar të së ardhmes?
Ne besojmë se një shtëpi e zgjuar digitalSTROM do ta bëjë jetën tuaj
më të këndshme dhe më të qëndrueshme, duke kursyer energji. Bëni
më të lehtë jetën e përditshme në mënyrë që të mund të kaloni më
shumë kohë në familjen dhe miqtë tuaj dhe hobi pasi shtëpia juaj e
zgjuar do të automatizojë rutinat ditore që kemi të gjithë. Në të
ardhmen e afërt, rrjetet inteligjente, gjithnjë e më shumë pajisje
shtëpiake të mençura si furrat, ngrohësit, lavatriçet etj. Do të
integrohen në shtëpinë tuaj inteligjente. Ndoshta shumë aplikacione
për të cilat nuk kemi menduar se do të zhvillohen pasi që pranimi i
teknologjisë së shtëpive inteligjente po bëhet gjithnjë e më shumë.
Fußzeile hinzufügen 21

Lulzim Veliu
Kur shtrohet kjo pyetje une kam ndjenja te perziera e
pare eshte deshira qe vendi yne te jete pjese e kesaj
teknologjie krahas vendeve te zhvilluara te botes, por
ajo qe me bene te keme ndjenjat e perziera eshte fakti
se Kosova Shqiperia dhe te gjitha vendet e rajonit jane
bere pjese e nje mashtrimi qe pasojat do ti vuajm ne.
Roli juaj ne kete teknologji?
Nuk deshiroj te flas per rolin tim ne kete teknologji e leme te
flasin dhe vlerojne te tjeret.
Mendoj se ne si Smart Albania dhe Smart Home Europe kemi
trasuar rrugen e drejte dhe te duhur per vendet qe kane njohuri
te vogla per sistemin ne fjale: E para eshte njohja me sistemi
permes prezantimeve dhe work shopewe per te vazhduar me
trajnime dhe ajo me kryesorja futjen ne kurrikula te rregullta per
arsimin profesional, e gjitha kjo mundeson njohjen me sistemet
aftesimin per instalim konfigurim por edhe eviton mundesin e
futjes ne trege te sistemeve joprofesionale shume te rrezikeshme
dhe amtore qe na servohen ne tregun rajonal.
Une mund te them se nga momenti kur eshte vendosur futja Smart
Hom-it me teknologjine e digitalSTROM ne kurrikulen e arsimit
profesional, Shqiperia eshte nja hap pare vendeve te rajonit me
sistemin arsimor. Nje rol te rendesishem ne kete reform arsimor ka
luajtur edhe Smart Albania, ne emer te se ciles shfrytezoj rastin te
falenderoj institucionet Shqiptare per gadishmerin e tyre per
bashkpunim i cili doli me rezultate dhe ketu nuk mund te kaloj pa
falenderuar edhe Swiscontactin qe ishte finacues i nje laboratori smart
per shkollen profesionale Gjergji Canco ne Tirane i pari i keti lloji ne
Ballkanin perendimor.
Po une si pjese e AUTONOMIS se bashku me koleget tjere per
nje kohe te gjate kemi ndjekur me kujdes te gjitha sistemet qe
kane qene ne tregune EU dhe kemi percjellur perparsit dhe
dobesit e te gjitha sistemeve dhe digitalSTROM na rezultoj se
eshte sistemi me i mire dhe me i qendrueshem dhe me i
avancuari ne teknologji dhe kete nuk mundem te anashkalonim,
ketu filloj edhe bashkpunimi.
Fußzeile hinzufügen

Xhelal Derguti
Cili është profili juaj në CIM/GIZ?
Profili/titulli im ne CIM/GIZ eshte „Koordinator per bashkepunim me
diasporen dhe ekspertet e kthyer“. Detyra im eshte te koordinoj
aktivitetet me organizatat e diaspores dhe profesionistet nga diaspora
jone ne Gjermani qe deshirojne te kontribuojne ne zhvillimin e Kosoves.
Koordinimi nenkupton promovimin e programit ne Gjermani dhe ne
Kosove, mbeshtetja e angazhimit dhe ndermjetesimi i profesionisteve
dhe organizatave ne instititucionet e Kosoves, mbeshtetja
administrative ne bashkepunim me koleget e programit ne Gjermani
etj.
Kush është Xhelal Derguti? Thuani lexuesëve
tanë diçka më shumë për veten tuaj dhe
aktivitetet tuaja.
Une jam nje profesionist ne fushen e arsimit
profesional (profesioni im eshte Mesues edhe pse
per fat te keq kete profesion e kam ushtruar
vetem pak) dhe migrimit. Deri me tani kryesisht
kam punuar ne organizata te huaja ne fushat e
permendura si IOM, GIZ, CIM, Ambasada
Gjermane ne Kosove etj. Me aktivitetet e mia jam
munduar gjithnje qe nga perkrahja te cilen e kane
ofruar shtetet mike si Gjermania per Kosoven te
nxjerre me te miren per vendin tone.
Si e vlerësoni klasën Smart Home dhe IOT në ICK dhe sa do të jetë I
rëndësishëm Laboratori smart në Prishtinë?
Vleresimi im per klasen Smart Home dhe IOT ne ICK eshte maksimal.
Edhepse nuk jam i kycur drejtperdrejt ne projekt, per fat te mire jam i
kycyr ne korrespondencen tuaj dhe aty shihet niveli i larte i
perkushtimit dhe angazhimit per te nxjerre me te miren e mundshme
nga projekti. Laboratori Smart Home do te jete i rendesishem per
faktin se teknologjia Smart po perhapet shume shpejte dhe shume te
reja dhe te rinj nga vendi yne do te kene mundesine te trajnohen aty
dhe me kete te pergatiten me mire per tregun e punes.
Eshte shume me rendesi te theksoj qe ICK dhe organizata Autonomia
me perfaqesuesit e tyre jane partnere serioz te programit tone dhe do te
sigurojne qendrueshmeri te projektit, dmth. qe puna ne laborator do te
vazhdoje edhe pas perfundimit te projektit aktual.
Fußzeile hinzufügen 23

A ka plane apo interesa të tjera që të përhapet teknologjia smart në
Kosovë?
Meqenese nuk jam ekspert i kesa fushe, informatat e pergjithshme per
teknologjine smart i marr kryesisht nga mediat ndersa informatat e
detajuara i kam mesuar fale bashkepunimit me z. Milaim Deliu dhe z.
Lulzim Veliu, te dy profesioniste te kesaj fushe dhe perfaqesues te
organizates nga diaspora “Autonomia”. Ne baze te bisedave me ta
teknologjia smart po perhapet me shpejtesi ne Kosove dhe Shqiperi dhe
eshte ne interes te nxenesve dhe studenteve qe te trajnohen ne kete
fushe sepse do te kete perspektive edhe ne punesimin e tyre.
Çfarë mendimi keni për Magazinin tonë që tash është në hapat e parë?
Magazina e juaj eshte nje iniciative shume e mire per faktin se
mundeson qe puna e klases tuaj te mesohet edhe nga te rinje te tjere,
shume prej te cileve mund te jene te interesuar dhe do te regjistrohen
ne trajnimet e ardhshme te ofruara nga ICK.
Fußzeile hinzufügen 24

MANIFEST I BREZIT DIGJITAL
Ne e formojmë jetën digjitale dhe e lavrojmë kulturën digjitale. Ky
është manifesti ynë, i cili u drejtohet të gjithë atyre që duan të
komunikojnë ose të bashkëpunojnë me neve.
Puna dhe qëllimi
Ne jemi evolucioni i brezit televiziv, pasiviteti i të cilit ende
formon kulturën dhe shoqërinë sot. Duke marrë jetën e
publikut prapa dyerve të mbyllura, ata zhvilluan/zhvillojnë
individualitetin e tyre sipas masave/turmave. Por, ndërsa
brezi i televizionit fshehet prapa pseudonimeve edhe kur
udhëton drejt internetit interaktiv dhe vazhdon të
konsumojë pasivisht përmbajtjen si (vizitor) kërkues ndonëse
në një mënyrë krejtësisht të re, ne e jetojmë interaktivitetin si
përdorues. Pra, ne jemi individë në diversitetin e rrjeteve
tona, gjithmonë dhe kudo në internet; ne jemi të barabartë
në kontakt me rrjetet tona. Kultura e shkëmbimit në internet
është puna jonë dhe shoqëria e hapur qëllimi ynë.
Rrjeti po prek botën
Rrjetet janë zgjidhjet më të mira të problemeve
Ne punojmë në rrjet dhe bashkëpunojmë në grupe dinamike dhe të
hapura të rrjetit. Inteligjenca kolektive luan një rol të madh në
jetën tonë të punës. Crowdsourcing është një term që ka formësuar
jo vetëm mënyrën tonë të punës, por të gjithë të menduarit tonë.
Jo më pak për shkak të mjeteve të shumëllojshme të komunikimit,
nga (mikro)-blogu deri në Wikis, ne mund të punojmë me të tjerët
në çdo kohë dhe për çdo temë. Një punë që do të na kishte marrë
orë, tash bëhet me mikro-postim si një çështje minutash.
Vështirësia e një problemi nuk matet nga njohuria e individit, por
nga aftësia e tij për të komunikuar në një rrjet. Në varësi të
shkallës së rrjetëzimit individual, ne jemi në gjendje të gjejmë një
zgjidhje për pothuajse çdo problem. Megjithatë, crowdsourcing
funksionon vetëm kur puna është në dispozicion të publikut. Ne
brezi digital, pra, kërkojmë një hapje digitale dhe modernizim
digital të botës së punës.
Ne brezi digital e kuptojmë virtualitetin si pjesë të realitetit.
Megjithëse virtuale nuk është fizike, ajo ka një ndikim të
rëndësishëm në të menduarit dhe ndjenjat. Duke e marrë
internetin si një hapësirë shpirtërore, efektet e saj janë reale.
Kur jemi në internet, nuk ikim nga realiteti, por marrim pjesë
në realitetin e shtuar virtual të shekullit të 21-të.
Fußzeile hinzufügen

Fleksibiliteti, mobilizimi dhe globalizimi i punës
Përgjegjësia jonë ndaj publikut
Punët klasike me orar nëntë deri në pesë janë një relikt nga ditët e
industrializimit. Është koha për të liruar punën nga modelet e ngurta.
Si individë të rrjetit, kontaktet tona globale janë në zona të ndryshme
kohore, kështu që orët e punës klasike janë kundërproduktive për ne.
Dhe ne gjithashtu duam të jemi në gjendje të dizajnojmë rrjedhën e
punës në mënyrë fleksibile. Në të njëjtën mënyrë, ne preferojmë të
punojmë në një vend që duket më i dobishëm për ne. Kjo mund të jetë
një kafene, një zyrë ose zyrë në shtëpi. Interneti na lejon të marrim lehtë
të dhëna dhe mjete të lidhura me punën nga kudo.
Mundësitë fleksibël dhe publike të punës, hierarkitë e rrafshta dhe
pjesëmarrja, si dhe besueshmëria, sfidat motivuese dhe paga e drejtë e
orientuar drejt rezultateve janë cilësitë e punës së zgjedhjes sonë.
Puna mund të jetë vetëm private
Sistemi ynë i vlerave jo vetëm që njeh pagat, por edhe vlerën e vetërealizimit
dhe vetë-motivimit. Është e vështirë të dallosh punën dhe
jetën private në këto kushte. Për ne është pjesë e jetës së përditshme që
shumë çështje hyjnë në të dyja kategoritë dhe kështu vlerësohen
gjithmonë sipas standardeve personale dhe koncepteve të përgjithshme
morale.
Pra, ne e masim një punë me mundësitë për rritjen personale që na hap
dhe si motivim për mjedisin e punës. Përveç transparencës dhe hapjes
së saj, ne vlerësojmë marrëdhëniet shoqërore të kompanive me
punonjësit dhe mjedisin.
Sepse ne e dimë forcën tonë në bashkëpunimin publik, ne jemi shumë të lumtur
të ndajmë kapitalin tonë intelektual dhe kështu të krijojmë burime të lira të
dijes/njohjes. Konkurrenca nuk ekziston për ne, por ka konkurrencë për ide dhe
reputacion më të mirë për performancën. Ne e dijmë potencialin e njohurive të
lira dhe për këtë arsye kërkojmë qasje të lirë në të gjitha rezultatet e hulumtimit
të financuara nga tatimet dhe materialet mësimore. Në të njëjtën kohë,
institucionet arsimore duhet të mundësojnë në mënyrë financiare dhe në kuptim
të përmbajtjes, që të të përcjellin kompetencën e medias, të nevojshme për
përdorimin e informacionit te gjeneratat digitale.
Është shumë e rëndësishme për ne që burimet e dijes së lirë të promovohen,
mbahen dhe bëhen të arritshme për të gjithë. Si brezi digital, ne mbështesim të
gjitha iniciativat që i bëjnë informatat dhe mjetet në dispozicion të lirë dhe të
ripërdorshme.
Në përgjithësi ne i kuptojmë mediat e reja si një mundësi për një botë më të
mirë. Predispozita e tyre për shpërndarjen dhe përpunimin e informacionit u
mundëson njerëzve të komunikojnë me njëri-tjetrin në shumë mënyra të reja.
Kështu, kultura jonë digitale tashmë është duke vënë në dyshim kufijtë hapësinor,
kulturor e pra edhe atë politik, dhe ofron një mundësi të vërtetë për një
kozmopolitanizëm pjesëmarrës demokratik. Si brezi digital, ne jemi qytetarë
global dhe një nga brezat e parë global. Hapi i parë drejt një politike pjesëmarrëse
demokratike do të ishte transparenca e pakufizuar e punës politike dhe i
vendimmarrjes, si dhe zgjerimi i shumëfishtë i pjesëmarrjes në internet.
Fußzeile hinzufügen 26

Rrjeti e ka një kulturë
Ne e kuptojmë internetin si një hapësirë shoqërore kulturore. Me identitetet tona
të vërteta, ne formësojmë përmbajtjen e tij dhe me marrëdhëniet tona
shoqërore socializimin e saj. Brenda kornizës së ligjshmërisë dhe nganjëherë
fjalimit konstruktiv me këtë, ne jemi këtu ekzekutivi, morali ynë gjyqësor dhe kodi
ynë legjislativ. Ne zgjedhim një fuqi të katërt përmes vëmendjes sonë.
Në realitetin global dhe të larmishëm të rrjeteve tona, ne e kuptojmë rëndësinë
kryesisht si rëndësi sociale. Rrjetet tona shumëdimensionale ofrojnë mundësinë e
shkëmbimit të përvojave dhe vlerësimit të përbashkët. Për shkak të marrëdhënies
shoqërore, rekomandimet dhe informatat nga një prej këtyre rrjeteve janë
veçanërisht të rëndësishme. Si brezi digital, ne jemi të vetëdijshëm se kultura
jonë varet nga përparimi teknologjik. Kjo është arsyeja pse ne përdorim risitë
teknike herët, në njërën anë, për të eksploruar mundësi të reja për kulturën tonë
dhe, nga ana tjetër, për të reaguar në zhvillimet e padëshiruara.
Rrjetit i takon e ardhmja
Ashtu si çdo medium, interneti ka dobësitë e veta. Sidoqoftë, interaktiviteti dhe
rrjetëzimi mund të krijojnë transparencë, prandaj interneti është superior ndaj
mediave të tjera. Mundësia e komunikimit polidirekt gjithashtu bën të mundur
që të japim një pamje më të ndryshme të realitetit, duke e bërë internetin
mediumin e duhur të një bote postmoderne. Rrjeti me të drejtë e përcakton
veten si një medium udhëheqës dhe kultura e tij e hapur është më e
përshtatshme se çdo masë tjetër për një shoqëri drejt së ardhmes.
Fußzeile hinzufügen 27

JETONI I SIGURT RRETH E RROTULL -
NË NJË SMART HOME
Falë aplikacioneve të shumta të
sigurisë dhe ndërveprimit
inteligjent të pajisjeve të
ndryshme, ju dhe shtëpia juaj
jeni të sigurt dhe të mbrojtur
mirë gjatë gjithë kohës me
digitalSTROM. Në rast të një
sulmi, për shembull, sulmuesit
vihen në fluturim ose merren
masat e shpëtimit të jetës gjatë
një alarmi zjarri. Një shtëpi e
zgjuar digjitaleSTROM ju ofron
siguri te e cila mund të
mbështeteni.
Por kjo nuk ju mbron vetëm ju
dhe pronën tuaj. Arkitektura e
sistemit, infrastruktura dhe
proceset e funksionimit të
sistemit tonë janë krijuar që
privatësia juaj të mbrohet në
mënyrë optimale dhe rreziku i
keqpërdorimit të zvogëlohet në
minimum
Përgatitur në mënyrë optimale
për të gjitha emergjencat
Alarm zjarri! Tani kërkohet
ndihmë e shpejtë. Alarmi i
zjarrit raporton urgjencën direkt
në sistemin digitalSTROM, i cili
automatikisht i liron dhe ndriçon
të gjitha rrugët e arratisjes.
Udhëzimet e vlefshme dhe të
shpëtimit të jetës vijnë
gjithashtu përmes sistemit
audio. Në të njëjtën kohë,
sistemi informon familjen,
fqinjët ose zjarrfikësen. Kjo ju
jep një avantazh të qartë në
siguri dhe në kohë, që të mund
të shpëtohet jeta në rast
emergjence.
Fußzeile hinzufügen 28

MBROJTJA E PRONËS 24/7
Me sigurinë e shtëpisë inteligjente
nga digitalSTROM, ju mund të
shijoni pushimet tuaja pa
shqetësime - sepse shtëpia juaj merr
përsipër timonin gjatë mungesës
suaj. Sistemi digitalSTROM përdor
një simulator të rastësishëm për të
kontrolluar ndriçimin dhe grilat në
mënyrë që shtëpia juaj të duket e
banuar gjatë gjithë kohës. Ju nuk
keni më nevojë të shqetësoheni për
një thyerjes ose sulm.
Fußzeile hinzufügen 29

NUK KA ARSYE
PËR PANIK
Nëse ndonjëherë do të dëgjoni një zhurmë shqetësuese në shtëpinë tuaj - mos u trembni,
shtëpia juaj inteligjente është aty për ju! Thjesht flisni fjalën "ndihmë" në smartfonin tuaj
ose shtypni butonin e panikut, i cili ndodhet, për shembull, direkt pranë shtratit tuaj: drita
dhe zhurma automatikisht vendosin çdo sulmues në arrati.
Fußzeile hinzufügen 30

Nëse zbulohet një thyerjes nga hajduti, për shembull, të gjitha llambat në shtëpinë tuaj
inteligjente digitalSTROM ndizen automatikisht dhe grilat ngrihen. Tonet paralajmëruese luhen
përmes sistemit të zërit të rrjetit menjëherë pasi zbulohet ndërhyrja, të cilat sigurojnë që hajduti
të ikë.
Fußzeile hinzufügen 31

KUR PRONA
KUJDESET PËR
VETEN E SAJ.
Një Smart Home me digitalSTROM është
në gjendje të njohë situatat kritike në një
fazë të hershme dhe të reagojë ndaj tyre ose
të japë një alarm. Nëse, për shembull, një
stuhi afrohet, grilat hapen automatikisht
dhe parandalojnë dëmtimin nga erërat e
forta. Nëse dritaret ose dyert nuk janë të
mbyllura siç duhet, ju do të njoftoheni
direkt (për shembull nga një mesazh në
smartfonin tuaj) dhe mund të informoni
fqinjët. Me digitalSTROM ju parandaloni
surpriza të pakëndshme dhe dëmtime të
mëdha - veçanërisht kur nuk jeni në shtëpi.
Fußzeile hinzufügen 32