X - Alatoran

×ÀÜÄÀØ ÀËÌÀÍ ßÄßÁÈÉÉÀÒÛ
böyüdükdən sonra isə heç nəyi dəyişmək gücündə
deyildi. Mükəmməllik axtarışı onun xarakterinin
əsas əlamətinə çevrilmişdi.
Əvvəlcə Volfqanq Yansen belə bir ehtimal üzərində
düşünməyə başladı ki, şeyxin təsbehin
dənələrini saymaması və ya yanlış sayması mümkün
deyil. Ola bilsin ki, şeyx natamam təsbehlə
ona nə isə bir tapşırıq verir. Zen-müəllimlərinin
tələbələrinə verdikləri gülməli və kompleks həll
tələb edən tapmacalar kimi. Bunun nəticəsində
tələbələr ya dişlərini qıcayıb dururdular, ya da
yeni bir özünüdərk mərhələsinə qədəm qoyurdular.
Veriləcək cavab isə hamının bildiyi bir
həqiqət olmurdu adətən. Onu tapmaq üçün qorxubilməz
olmalı, ürəyinin sözünə qulaq asmalı
idin. Elə Volfqanq Yansen özündə belə bir
qətiyyət hiss eləmişdi ki, əlində təsbeh yazı masasına
tərəf addımladı. Mənzildəki ən iti qayçı
masanın üstündə idi. Bu dəmdə şeyxin surətini
qarşısında gördü. Şeyxin bir həftə əvvəl verdiyi
məsləhət yenə yadına düşdü: “əsl xoşbəxtliyin və
daxili hüzurun açarı heç də insanın arzu elədiyi
şeylərin dalınca qaçmağında deyil, əksinə əldə
olan şeylərə görə şükr eləməyindədir. İnsanın
qismətində omayan şeyin arxasıyca qaçması
mənasızdır. Bunu onsuz da əldə etməyəcəksən.”
Sonra şeyx Osmanlı imperiyasının zamanından
məşhur bir əhvalat danışmışdı. O vaxtlar sultan
öz təbəələrinin həyatı və dolanışığı haqqında
səhih məlumat almaq üçün tez-tez təğyiri-libas
olub şəhəri dolanarmış. Belə səfərlərin birində o
bir çayxanaya girir. Orda hamının zarafat elədiyi
yaşlı bir çayçı görür, sultanın ona yazığı gəlir. O,
qərara gəlir ki, çayçıya həyatını dəyişməyə kömək
etsin. Xidmətçilərinə tapşırır ki, qırx gün boyu
hər sabah şahın çörəkçisində bişirilmiş ən yaxşı
paxlavadan aparıb ona versinlər. Hər diliminin
içinə də bir altın qoysunlar. Adını vermək
istəməyən xeyirxah bir adamdan belə bir hədiyyə
almasına çayçı çox sevindi. Axşam paxlavasını
evinə aparıb ailəsi ilə yeyə biləcəkdi. Amma yolda
fikirləşdi ki, paxlava yeyilib qurtarar və ondan heç
bir xeyir qalmaz. Əgər onu çıxarıb satsa, heç olmazsa,
bu pulla evinə lazım olan bəzi şeyləri ala
biləcək. Camaatın gur olduğu bir yerə gəlib ucadan
müştəri çağırmağa başladı. Az keçmədi ki,
qonşu dükandan bir tacir gəldi və baxıb gördü ki,
74 ÀËÀÒÎÐÀÍ ¹18 / OKTYABR 2012
Seit Kindertagen haßte er alles Beschädigte,
Angekratzte, Unvollständige. Es machte ihn rasend,
er warf es weg, selbst wenn es noch funktionierte.
Der Haß, den er dabei empfand, ließ einen üblen
Nac h gesc hmack zurück, und doch war er außerstande
etwas daran zu ändern. Vollkommen heits z -
wang war ein Grundbestandteil seines Charakters.
Erstmals dachte Wolfgang Janssen an die Mög -
lichkeit, daß der Sheikh sich nicht verzählt haben
könnte. Vielleicht hatte er ihm mit dem unvollständigen
Tesbih eine Aufgabe gestellt, ebenso lächerlich
und komplex, wie die Rätselsprüche, die Zen-
Meister ihren Schülern zur Lösung auferlegten, damit
sie sich an ihnen entweder die Zähne ausbissen
oder auf eine andere Erkenntnisstufe gelangten. Die
Antwort, die gefunden werden mußte, war nie allgemeingültig,
hing jedoch immer mit Furchtlosigkeit
und Herz zusammen. Gerade als Wolfgang Janssen
genau diese Art Entschlußkraft spürte und mit dem
Tesbih in der Hand Richtung Schreibtisch marschierte,
wo sich die schärfste Schere der Wohnung
befand, sah er den Blick des Sheikhs vor sich. Ihm fiel
die Unterweisung wieder ein, die er in der Woche
zuvor gegeben hatte: Der Schlüssel zu wahrem
Frieden und innerer Ruhe liege nicht etwa darin, sich
zu beschaffen, was man sich wünsche, sondern
dankbar für das zu sein, was man bekomme. Etwas,
das einem nicht bestimmt sei, werde man ohnehin
nie erhalten, insofern sei es sinnlos, ihm nachzulaufen.
Dann hatte der Sheikh eine berühmte Geschichte
aus der Zeit des osmanischen Reiches erzählt: Der
Sultan pflegte damals regelmäßig verkleidet durch
die Stadt zu streifen, um sich ein unverfälschtes Bild
vom Leben seiner Untertanen zu machen. Auf einem
dieser Gänge besuchte er ein Teehaus. Dort bediente
ein alter Kellner, der von allen mit mildem Spott behandelt
wurde, so daß den Sultan Mitgefühl ergriff.
Er beschloß, dem Schicksal auf die Sprünge zu helfen,
und wies seine Diener an, dem Kellner vierzig
Tage lang jeden Morgen ein Blech der allerbesten
Baklawa aus der Hofbäckerei bringen zu lassen, und
unter jedem Stück sollte eine Goldmünze versteckt
sein. Der Kellner freute sich, als er die Baklawa erhielt,
im Namen eines Wohlmeinenden, der unerkannt
bleiben wolle. Am Abend würde er sie mit seiner
Familie teilen. Doch auf dem Heimweg dachte
er, daß die Baklawa, wäre sie erst gegessen, einfach
weg sei, ohne etwas von Nutzen zurück zu lassen.
Wenn er sie allerdings verkaufte, konnte er von dem
Erlös einige notwendige Dinge für den Haushalt