X - Alatoran

– Kiçik bir iskənə ilə, ya da iti bir mətbəx bıçağı
götür!
Dərhal oturdu, həmsöhbətini tez başından
eləmək istədi:
– Aydındır - dedi, - artıq başa düşürəm. İndi
yadıma düşür. İndi sən bu təklifi edəndə yadıma
düşdü ki...Bu hadisədən 30 il keçir, bunca zaman
keçəndən sonra bunu xatırlamaq da çətindir. Hər
halda ilk kommuniyona (katolik kilsəsində uşaqların
icması, 7-10 yaşında uşaqlar qəbul olunur)
daxil olanda öz xaç xalamdan hədiyyə aldığım
təsbeh və uşaqlıqda... Hə, bu təsbeh şalvarımın
cibində harasa dəymişdi və dənələrdən biri sınmışdı.
Dörd yerə parçalanmışdı, ondan üçünü
tapa bildim, dördüncüsü isə yox idi. Onları yenidən
yapışdırmaq istəyəndə heç nə alınmadı, o
vaxtlar mənim on və ya on bir yaşım ancaq
olardı, hər şey getdikcə daha bərbad oldu.
Dəhşətli dərəcədə bərbad. Çünki mən qırıq
dənəni düzəltmədən işə girişib təsbehin ipini və
o biri dənələri də yapışqana batırmışdım.
-Onda sən bunu bir dəfə eləmisən və ən azından
bilirsən ki, nəyi eləmək olmaz.
Volfqanq bir az götür-qoy edəndən sonra
qərara gəldi ki, nə təsbehi qırıb yenidən ipə yığacaq,
nə də çatışmayan dənəni əlavə edəcək. Başqa
bir tərəfdən isə, Cəmilə ilə dənələri tamamlamaq
haqqındakı söhbətdən sonra, həm də maddi və
mənəvi dünyalar arasındakı nizama görə onda
belə bir təəssürat yarandı ki, nə isə eləməlidir.
Köhnə təsbehi axtarmağa başladı, bu olayı uydurmadığına
əmin olmaq istəyirdi. Və əgər həmin
təsbeh hələ də qalırsa, onun hansı vəziy yət də olmasını
görmək istədi. Mənzilində köhnə əşyaların
yığıldığı çoxlu qutu və siyirmələr var idi. Hər birində
müxtəlif formalarda min cür xırda-xuruş,
dəyərli-dəyərsiz şeylər. Təsbeh də bunların içində
ola bilərdi. İki saaat sərasər hər yeri axtardıqdan
sonra dayandı. Hələ əşyaların içində eşələnəndə
içindən bir ağrı baş qaldırdı. Bu ağrını uşaq vaxtı
qırılmış dənəciyin parçasını tapmayanda da hiss
eləmişdi. Xatirəsi belə dözülməz idi bu ağrının.
Uşaqlıqdan hər cür zədələnmiş, cızılmış, natamam
əşyalara nifrət edərdi. Belə şeylər onu
özündən çıxarardı, onları dərhal atardı, əgər
işləsələr belə. O vaxtlar hiss elədiyi nifrət sonradan
onun təbiətində öz mənfi təsirini buraxmışdı,
Perlen, die kosten ja nichts, und versuche, eine von
ihnen so sauber zu spalten, daß du sie an der entsprechenden
Stelle einsetzen kannst – einfach mit einem
Tröpfchen Leim…“
Wolfgang Janssen spürte, wie seine Knie weich
wurden und daßer sich hinsetzen mußte, jetzt sofort,
hier auf den Boden: „Ich weiß…“
„Einfach mit einem kleinen Beitel, oder du
nimmst ein scharfes Küchenmesser.“
Er saß jetzt, hatte trotzdem das Gefühl wegzukippen:
„Ist klar“, sagte er. „Ich habe schon verstanden.
Mir fällt nur gerade… Jetzt, wo du diesen
Vorschlag machst, fällt mir ein… Das ist über dreißig
Jahre her, und so etwas kann man zwischenzeitlich
auch vergessen – jedenfalls der Rosenkranz, den ich
von meiner Patentante zur Erstkommunion geschenkt
bekommen habe, und mit dem ich als
Kind… Also dieser Rosenkranz, hat irgendwann in
meiner Hosentasche einen Schlag abbekommen,
und dabei muß eine Perle zerbrochen sein, in vier
Stücke, von denen ich aber nur drei wiedergefunden
habe, das letzte fehlte. Als ich versucht habe, sie zusammenzuleimen
– da war ich vielleicht zehn oder
elf – paßten sie natürlich nicht, und alles wurde immer
schlimmer, ganz furchtbar schlimm, weil ich die
Nachbarperlen und auch die Schnur mit Leim versaut
habe, ohne daß die Perle gehalten hätte…“
„Dann hast du es ja schon mal gemacht und
weißt zumindest, wie es nicht geht.“
Als Wolfgang Janssen aufgelegt hatte, dachte
er, daß er weder eine Perle spalten und einsetzen,
noch den Tesbih auseinandernehmen und neu auffädeln
würde. Andererseits schien es ihm angesichts
des Nachdrucks, mit dem Cemile auf einem
vollständigen Perlensatz bestanden hatte, und wegen
der Ordnung der Welten aus Geist und Form
unmöglich, nichts zu tun. Er begann, den alten
Rosenkranz zu suchen, schon um sicher zu sein, daß
er die Geschichte nicht geträumt hatte, und um zu
nachzusehen, in welchem Zustand er war, wenn er
ihn überhaupt noch hatte. Es gab eine Reihe
Vergangenheitskisten und -fächer in der Wohnung,
wo der den Rosenkranz liegen konnte, sie quollen
über vor Kleinkram in jeder Gestalt, mit und ohne
Wert. Nachdem er zwei Stunden lang alles durchwühlt
hatte, steckte er auf. Immerhin war er bei
seiner Suche auf den Schmerz gestoßen, den er damals
angesichts der zerbrochenen Perle empfunden
hatte. Noch als Erinnerung war er ins Unerträgliche
gewachsen.
ÀËÀÒÎÐÀÍ ¹18 / OKTYABR 2012
73
×ÀÜÄÀØ ÀËÌÀÍ ßÄßÁÈÉÉÀÒÛ