X - Alatoran

×ÀÜÄÀØ ÀËÌÀÍ ßÄßÁÈÉÉÀÒÛ
olub ki, bəzi qar dənəcikləri lələklər formasında
olur, çünki onların özləri balaca ağ lələklərdir.
Bu qərara gəlmək bir az vaxtımı aldı, çünki
ətrafımı çaşdırıcı bir təkrənglik bürümüşdü.
Amma bu dünənki kimi landşaftın cəlbedici ağ
rəng parlaqlığı deyildi. Bu solğun bir ton idi,
hər bir kontrast bu tonda yox olurdu. Haradasa
üzərində durduğum yer Svati Peterburq yoxsa
Sankt Peterburq olmali idi, amma mən bu adın
incəlikləri haqqında fikirləşməkdənsə, bu adsız
yeri tərk etməliyəm. Adsız yerlərdə dayanmaq
insanlar üçün əlverişsizdir. Ona görə də yeni yer
kəşf edənlər ən birinci tələsik olaraq yeni tapdıqları
yerə ya xanımlarının, ya da alman kayzerlərindən
kiminsə adını veriblər. Yəqinki belə
olanda şəhər sakinlərinin təbiəti dərk etməməsi
nəzərdə tutulur. Belə banal bir fikri təsdiq
edənlərə qarşı heç bir səbrim yoxdur. Eskimos
dilləri polisintetikdir, nə məna verir ki, onsuzda
nadir hallarda işlənən “qırmızı T-Shirtin üzərinə
düşən qar” söz birləşməsini yalnız bir sözdə
birləşdirəndə. Bunu hər dəfə izah etmək necə də
yorucudur.
Gözlərimin qarşısında qarın bir növü yaranır,
elə bil bu qarın içərisində arıq bir dovşan nə isə
edir. Dovşan qarşısına məqsəd qoyub, ona ümidim
var, qurumuş bir hörük parçasından ötrü
belə bir enerji itkisinə dəyəcəyini güclə təssəvvür
etsəm də. Eynilə dovşan üçün də mənim qarın
içində nə işimin olduğu çətin dərk olunandır.
Mən dovşan deyirəm, amma elə bu zaman
məlum olur ki, söhbət dələdən gedir. Çox az
adam bilir ki, dələ ilə dovşanı fərqləndirmək
çətin deyil, onlar bir-biri ilə də heç vaxt qohum
olmayıblar. Dələlər çalada yaşayırlar və gəmiricilər
sinfinə mənsubdurlar, dovşanlar dovşankimilər
sinfinə. Amma bu gün mən özüm də
deyə bilmirəm ki, söhbət hansı heyvandan gedir,
çünki o özü də ətrafı kimi ağappaq idi, dəqiq
desəm seçilmirdi.
Dovşan-dələnin yoxa çıxması ilə mənə uşaqlığımdan
tanış olan qəribə bir hiss gəldi, elə bil
əlimdə ağır metal kürə saxlamışdım, bu kürənin
ağırlığı bütün bədənimə yayılır, ən çox da dilimdə
və damağımda bu xoşagəlməz hissiyyatı
58 ÀËÀÒÎÐÀÍ ¹18 / OKTYABR 2012
Es ist nämlich tatsächlich so, ich habe diese Frage
mittlerweile geklärt, dass manche Schnee-Flocken die
Form kleiner weißer Federn haben, weil sie kleine
weiße Federn sind.
Diese Feststellung hat mich einige Zeit gekostet,
denn meine ganze Umgebung ist von irritierender
Einfarbigkeit. Aber es ist nicht das strahlende Weiß der
Landschaft, die gestern so anziehend wirkte. Es ist ein
fahler, breiiger Ton, in dem jeder Kontrast versickert.
Irgendwo unter mir muss Svat´y Petr oder Sankt Peter
liegen, aber bevor ich mir Gedanken über Feinheiten
der Namensgebung mache, muss ich diesen namenlosen
Ort verlassen. Es ist dem Menschen nicht zuträglich,
sich an Orten ohne Namen aufzuhalten.
Deshalb hatten auch Entdecker nichts Eiligeres zu
tun, als jede neue Land-schaftsformation nach ihrer
Frau oder dem deutschen Kaiser zu benennen.
Eskimos haben, wie einfallslose Mit menschen an
dieser Stelle gern in die Konversation einwerfen, unzählige
Wörter für Schnee. Vermutlich soll damit auf
die abgestumpfte Naturwahrnehmung des Stadt -
bewohners hingewiesen werden. Ich habe keine
Geduld mit den Nachbetern dieser banalen Behauptung.
Die Eskimosprachen sind polysynthetisch, was
bedeutet, dass selbst selten gebrauchte Wendungen
wie Schnee, der auf ein rotes T-Shirt fallt” in einem einzigen
Wort zusammengefasst werden. Es ist so
erm”udend, das immer wieder erklären zu müssen.
Vor meinen Augen entsteht gerade eine neue Art
Schnee, namlich Schnee-durch-den-sich-ein-magerer-
Hase-arbeitet. Ich hoffe für den Hasen, dass er ein bestimmtes
Ziel vor Augen hat, auch wenn ich mir kaum
vorstellen kann, dass sich ein solcher Energ ieauf wand
für ein verdorrtes Stück Flechte lohnt. Ahnlich schwer
nachvollziehbar mag wiederum dem Hasen erscheinen,
warum ich mich hier durch den Schnee wühle.
Ich sage Hase”, dabei ist durchaus denkbar, dass es
sich um ein Kaninchen handelt. Kaum jemand weiß,
dass Hasen und Ka ninchen nicht schwer voneinander
zu unterscheiden sind; sie sind nicht einmal miteinander
verwandt. Kaninchen sind Höhlenbewohner
und gehören zu den Nagetieren, Hasen zu den
Hasenartigen. Aber heute kann auch ich nicht sagen,
um was für ein Tier es sich handelte, denn es war so
weiß wie seine Um gebung, im Grunde also unsichtbar.
Mit dem Verschwinden des weißen Hasen ka -
ninchens uberkommt mich ein merkwürdiges Gefühl,
das ich aus meiner Kindheit kenne. Es ähnelt ein wenig
dem Gefühl, eine schwere Metallkugel in der
Hand zu halten, nur erstreckt es sich auf den ganzen
Körper, vor allem auf der Zunge und dem Gaumen
breitet sich die nicht unangenehme Empfindung aus.