Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
ir nüfuz məsələsi idi. Sovet İttifaqı bu sahəyə<br />
həqiqətən çoxlu pul yatırmışdı. Onların gerçəkdən<br />
böyük imkanlara malik olduğu sahə nəzəri fizika<br />
idi, burada kifayət qədər sanballı kadrlara malik<br />
idilər. Tsiolkovski və digərləri. Digər tərəfdən onların<br />
texnologiya sahəsində mövcud olan geriliyi<br />
birdən-birə üstünlüyə çevrilmişdi. Çünki biz sərəncamımızda<br />
olan idarəedici elementləri Qərbdən casusluq<br />
yolu ilə əldə edirdik. Ruslar isə öz növbəsində<br />
bunların pis keyfiyyətli surətini düzəldirdi. Sovet istehsalı<br />
olan tranzistorlar kibrit qutusuna bənzəyirdi.<br />
Və ilk süni peykləri də bir ailəlik ev ölçüsündə idi.<br />
Bütün bunları kosmik fəzaya çıxarda bilmək üçün<br />
onlar ucu-bucağı məlum olmayan nəhəng daşıyıcı<br />
raketlər quraşdırırdılar. Ona görə də raket texnologiyası<br />
sahəsində biz onlardan irəlidə idik. Eləcə də<br />
hərbi təyinatlı orta və uzaq mənzilli raketlər sahəsində<br />
də. SS-12-dən tutmuş SS-20-ə kimi hamısı<br />
erkən “Soyuz” modelinə əsaslanırdı. Baş verənlər<br />
amerikalılar üçün əsl şok xarakteri daşıyırdı.<br />
HERRNDORF: Amma onlar həmişə uğurlu ola<br />
bilmirdi.<br />
JASCHKE: Siz yəqin Aya uçuşu nəzərdə tutursunuz?<br />
Əlbəttə bu nailiyyətlərin nümayiş etdiriləcəyi<br />
əsas sahə sayılırdı. Qarşılıqlı casusluq əməliyyatları<br />
nəticəsində də aya uçuşun planlaşdırıldığı<br />
aydın idi, 1969 rəqəmi səsləndirilmişdi. Və bu zaman<br />
Xruşşovdan əmr gəlmişdi: “İşə başlayın!”<br />
Amma onların uçuşdan keçmiş raket modeli yox<br />
idi. Aləm bir-birinə dəymişdi. Onlar səhərdən-axşama<br />
kimi vintləri burmaq ilə məşğul idi. Və<br />
nəhayət Cape Canaveraldan dörd həftə əvvəl<br />
Baykonurda Aya kosmik uçuş təşkil etmək cəhdi<br />
həyata keçirilmişdi. Bu zaman orada həqiqətən<br />
nəyin baş verməsi yalnız bir-iki il əvvəl aydınalşdırılıb.<br />
Orada texniki heyətdən bir nəfər əvvəlcə<br />
venitillərdən birini açmışdı. Bundan sonra baş<br />
verənlər barədə isə kino-xronika mövcuddur. Mən<br />
bu təsvirləri yalnız keçən il görə bilmişəm. Baxarkən<br />
göz yaşlarımı saxlaya bilmirdim.<br />
HERRNDORF: Orada nəyi görmək olardı?<br />
JASCHKE: Əsl cəhənnəm alovu. Yüz minlərlə<br />
litr yanacaq. Od tutub məşələ dönən insanlar. Mən<br />
bu barədə danışmaq istəmirəm. Siz özünüz də<br />
həmin kadrlara baxa bilərsiniz.<br />
HERRNDORF: Tamam, anladım. Qayıdaq yenə<br />
də Sizə, Sizin uçuş hazırlığınıza. Siz 1977-ci ildə uçuşa<br />
Sigmund Jähn (Ziqmund Yen) ilə birlikdə hazırlaş-<br />
Rußland alles nachgebaut, aberschlecht.<br />
Transistoren aus russischer Produktion waren<br />
so groß wie Streichholzschachteln. Und der erste<br />
russische Satellit wie ein Einfamilienhaus. Um so<br />
was ins All zu kriegen, mußten von Anfang an<br />
überdimensionierte Trägerraketen entwickelt<br />
werden. Deshalb hatten wir dann einen<br />
Vorsprung bei der Raketentechnik. Auch bei der<br />
Rüstung, die Mittelund Langstreckenraketen.<br />
Von der SS-12 bis zur SS-20, die basierten alle auf<br />
der frühen Sojus. Das war ein Schock für die<br />
Amerikaner.<br />
HERRNDORF: Aber es gab auch<br />
Rückschläge.<br />
JASCHKE: Die Mondsache, klar. Mond war<br />
natürlich die Königsdisziplin. Da war ja durch<br />
gegenseitige Spionage klar, das geht jetzt los, ‘69,<br />
und dann kommt von Chruschtschow der Befehl:<br />
Starten. Da war das Modell aber noch nie gestartet.<br />
Das war ein Wahnsinn. Da standen die<br />
noch und haben geschraubt. Und vier Wochen<br />
vor Cape Canaveral kommt es in Baikonur zur<br />
ersten Mondmission, und was tatsächlich passierte,<br />
wurde erst vor ein, zwei Jahren aufgeklärt.<br />
Da hat ein Techniker ein Ventil zuerst geöffnet,<br />
und dann gibt es Filmaufnahmen von da, die<br />
hab ich auch erst letztes Jahr gesehen. Ich hab geweint.<br />
HERRNDORF: Was sieht man da?<br />
JASCHKE: Inferno. Hunderttausend Liter<br />
Treibstoff. Menschen als Fackeln ... ich will da<br />
nicht drüber reden. Können Sie sich selbst anschauen.<br />
HERRNDORF: Nun gut. Dann mal zu<br />
Ihnen, zu Ihrer<br />
Ausbildung. Sie haben Ihre Ausbildung 1977<br />
zusammen mit Sigmund Jähn gemacht. Ein Jahr,<br />
bevor Jähn im Weltraum war, der erste Deutsche.<br />
Richtig?<br />
JASCHKE: Richtig.<br />
HERRNDORF: Sie haben Nukleartechnik studiert<br />
zuerst, dann haben Sie den Flugschein gemacht<br />
und sind in das Ausleseprogramm für<br />
Kosmonauten gekommen, nach Moskau, in das sogenannte<br />
Sternenstädtchen. Ich kann mir vorstellen,<br />
daß es sehr schwierig war, da reinzukommen?<br />
ÀËÀÒÎÐÀÍ ¹18 / OKTYABR 2012<br />
43<br />
×ÀÜÄÀØ ÀËÌÀÍ ßÄßÁÈÉÉÀÒÛ
Change language