X - Alatoran

×ÀÜÄÀØ ÀËÌÀÍ ßÄßÁÈÉÉÀÒÛ
nə olduğunu öyrənməyə çalışırdılar. Ya da başqa
bir mənzərə: bir rəfiqəm öz itini gəzdirməyə çıxardır
və it küçədə gördüyü başqa bir iti qoxlamağa
başlayır, itin sahibi bundan o qədər acıqlanır
ki, qışqırığı aləmi götürür, daha sonra isə itini
xaltasından dartıb aparır.
Mən uşaq olanda çörək mağazasının önündəki
növbədə, daim iki qadını görürdüm, onlar
müharibədən çıxmışdılar və həyatda qalmağın
necə çətin olduğunu bizdən daha yaxşı bilirdilər.
Onlar bir-birlərini irəliyə itələyərək nə sağa, nə
də sola deyil birbaşa irəli, çörəyə baxırdılar və
inadkarlıqla növbəni gözləyirdilər. İndinin
özündə də növbələrdə gözləyən gənc qadınlar,
həyatda qalmağın necə çətin olduğunu bilirlər,
bir-birlərini irəliyə itələyərək, nə sağa, nə sola
baxmadan, növbənin önünə çatmağa cana atırlar
amma, səhfə yol verəndə az-az da olsa qarşısındakından
üzr istəməyi bacarırlar və artıq belə
hallarda almanca “Bağışla” sözü nadirən istifadə
edilir, bu söz hətta unudulmaqdadır, çünki onun
yerini “Sorry” tutub.
XXIX
Əşyalar
Etdiyim hər böyük səyahət zamanı mütləq
ən azı bir yaylıq ya da şlyapa, bəzən hətta gün
eynəyi ya da saat itirirəm. Yeni evə köçərkən
mən artıq xeyli əşyamı itirmişəm: qədimi kənd
şkafımın taxçasını, bir cüt pərdəmi və hətta ilk
yazılarımı yazdığım yazı makinamı itirmişəm.
Mənim tərk etdiyim otel otağından bütün əşyalarımı
yığandan sonra tamamilə bomboş qalmasına
baxmayaraq yenə də köhnə evdən çıxıb yeni
evə gedərkən aradakı neytral zonada bir şeylər
mütləq itirdi, iş o yerə çatmışdı ki, hətta mən itmiş
əşyalarımın siyahısını hazırlamışdım, beləliklə
köçməyin mənə verdiyi zərəri hesablaya bilirdim.
Gündəlik həyat fəaliyyətim nəticəsində
əşyalar azalmır əksinə get-gedə daha da artırdı,
dolablar gün-gündən ağzına kimi dolur, çemodanlar
get-gedə daha da şişirdi, təsəvvür edirəm,
evdə yanğın baş versə hər halda mən gündəliklərimi,
məktublarımı və foto albomlarımı qoltuğuma
vurub alovların arasından xilas olmağa
26 ÀËÀÒÎÐÀÍ ¹18 / OKTYABR 2012
schanzt beobachten, was uns geschieht? Daß,
als eine Freundin ihren Hund ausführt und der
einen Hundekollegen beschnüffeln will, dessen
Herrchen zu schreien anfängt und sein Tier an
der Leine fortreißt?
Als ich ein Kind war, gab es in der Schlange
beim Bäcker immer ein paar alte Weiber, die
den Krieg noch miterlebt hatten und wußten,
wie schwer es ist zu überleben. Die drängelten
sich vor, blickten nicht rechts, nicht links, sondern
nur auf das Brot und waren mit ihrem
Beharren beschäftigt. Heute gibt es die jungen
Weiber, die wissen, wie schwer es ist, im Frieden
zu überleben, die drängeln sich vor, blicken
nicht rechts noch links, aber manchmal, ganz
selten, wenn sie ihren Fehler bemerken, entschuldigen
sie sich, und weil das deutsche Wort
›Entschuldigung‹ so selten benutzt wird, daß
sie es vielleicht gar nicht mehr kennen, sagen
sie: ›Sorry.‹
XXIX
Dinge
Auf jeder größeren Reise, die ich unternehme,
verliere ich mindestens ein Tuch oder eine Mütze,
manchmal auch eine Sonnenbrille oder eine Uhr. Bei
Umzügen habe ich auch schon einiges eingebüßt:
eine Leiste vom alten Bauernschrank, ein paar
Rollos, und einmal sogar die Schreibmaschine, auf
der ich meine ersten Texte geschrieben habe.
Obgleich die Hotelzimmer, die ich verließ, überschaubar,
die verlassenen Wohnungen eindeutig
leer waren, fehlten die Dinge später dennoch, das
Verschwinden passierte irgendwie, irgendwohin,
im Niemandsland zwischen Abfahrt und
Ankommen, es passierte so regelmäßig, daß ich
schon beim Kofferoder Kistenpacken damit zu rechnen
begann, als handle es sich um ein Opfer, einen
Preis, der von mir für die Veränderung der
Lebensumstände zu zahlen und insofern bei aller
Willkür dennoch angemessen war. Während meines
Alltags aber wurden die Dinge niemals weniger,
sondern immer mehr und mehr, die Stapel höher,
die Mappen dicker, ich konnte mir vorstellen, daß
ein Feuer ausbräche und ich meine Tagebücher, die