Réception de Nouvel An au Palais grand-ducal - Chambre des ...

MARDI, 20 DÉCEMBRE 2005 18 E SÉANCE www.chd.lupolitesche Konsens, deen hei fonntginn ass op deene meeschtePunkte vun deem Gesetz, ass netdeen, deen Dir wollt.Et ass och net deen, deen de MinisterFrieden a sengem Projet deloi wollt. An och wann déi Ännerungvun där aler op déi nei Regierungnet esou ausgefall ass, wéi eteis a leschter Analys géing virschwiewen,wëlle mer awer och dogären actéieren, dass et net datselwechtass! Et ass net datselwechtwéi deen Text, dee mer vum HärFrieden op den Dësch geluechtkritt hunn.Et ass och net déi Approche, déiden ADR a senger Proposition deloi hat, déi an dësem Text zréckbehaleginn ass, an dofir huet denADR keng wichteg Roll an deemDossier do gespillt.Elo nach ze versichen, no engertaktescher Berodung an Ärer Fraktiounschlussendlech dësen Textwëlle matzestëmmen, fir ze maachen,wéi wann Dir do iergendeeMérite dorunner hätt, stëmmt ganzeinfach net.(M. Lucien Weiler reprend laPrésidence)Hei an dësem Haus fält keen droperan, an et wäert och, mengen ech,duerch d’Berichterstattung vun derPress dobaussen am Land dozoukommen, dass och am Land keenop déi dote Rattenfängertrickenerafält.(Interruption)Dir hutt eng Approche an der Asylpolitik,déi glécklecherweis an dësemLand vun den Allermannstegedeelt gëtt, an dat ass engEntwécklung, déi eis zefridde stellt.Dësen Text huet wéi gesot Punkten,déi positiv sinn, a Punkten, déinegativ sinn. Et gëtt der och e puer,déi dertëschent leien. Déi positivAspekter si mat Sécherheet, dassmer déi nei Statuten och kréien: Lestatut temporaire, le statut de tolérance,dat sinn Avancéeë par rapportzum viregten Text.Positiv ass och, dass déi Leit alleguertewäerte weiderhin – an datwar jo a Fro gestallt gi vum MinisterFrieden – e gratis Interpreet an oche gratis Affekot an der gesamterProzedur kënnen zur Verfügunggestallt kréien.Positiv bleift och, dass déi Aide socialeawer vum éischten Dag ukann attribuéiert ginn, dass mereng Léisung fonnt hunn, wéi mervum éischten Dag u kënne matdeenen Ziedelen, déi engem an deGrapp gedréckt ginn, trotzdeemdo schonn assuréieren, dassd’Aide sociale ouni Lach wäert assuréiertginn.Mir sinn och frou, dass aus demRegierungstext déi Nuance erausgehollginn ass, dass eng Differenzsoll gemaach ginn tëschent Mineurëvu 16 Joer un erop, an deenenaneren, déi ënner 16 Joerleien. Och dat fanne mer elo bessergeléist, dass mer eis am Sënnvun der Kannerrechtskonventiounnet de Luxus leeschten, Ënnerscheederze maachen tëschent deMineuren. Et ass een entweder Mineuroder Majeur, an dertëschentgëtt et näischt. Dat ass elo am Textesou verankert an dat ass och guttesou.Mir sinn och frou, dass déi Voleten,déi mat der Formatioun ze dinnhunn, elo méi kloer als Recht verankertgi sinn, an net nëmmen, wéiet virdru war, als eng méi sibyllineschFormulatioun, wou een dateent hätt kënnen dra liesen aweroch säi Contraire. Elo hu mer engkloer Formulatioun, déi vun engemRecht schwätzt, wat déi Leit hunnam Beräich vun der Formatioun.Mir sinn zum Beispill och frou, dassdee Passus vun der Fouille corporelleelo esou ofgeännert ginn ass,dass et just nach an Ausnahmefällpraktizéiert gëtt an dass och doelementar Spillregele musse respektéiertginn. Wëssend dass datam Alldag komplizéiert wäert ginn,fir do e Beweis ze erbréngen, firdat eent oder fir dat anert, mä zumindesthu mer emol eng Rechtsgrondlag,déi awer eng ass, déi etméiglech mécht, wann anzwouscheng Fouille corporelle net noden normalen Anstandsregelenduerchgefouert gi wär, fir awer zeprobéieren, zumindest där Saachdo kënnen nozegoen. Dat hale meroch fir wichteg, ouni iergendengemeng Ënnerstellung wëllen ze maachen.Mä et muss esou sinn, dassd’Gesetz seet, dass d’Fouille-corporellen,wa se gemaach ginn,esou gemaach ginn an eben netanescht, oder nëmmen ähnlech,wéi dat, wat do steet.Woumat mer net ganz zefriddesinn, dat ass natierlech dee Voletvum Regroupement familial, deendeelweis Avancéeë mat sechbréngt, deen awer och deelweisduerch seng Definitioun – den HärBettel huet dat och virdru scho gesot–, déi zréckbehale ginn ass, eiserMeenung no onglécklech ass.Wann ee verlaangt, dass et e Partenariatenregistré an deene Lännermuss sinn, dann ass et zumBeispill kloer, dass déi Leit, déi engRelation homosexuelle hunn, matSécherheet beim Regroupementfamilial hei zu Lëtzebuerg am Kadervun der Asylgesetzgebung benodeelegtsinn. Déi Länner op derWelt, déi déi Relatioune legal unerkennen,kann een un enger Handofzielen, esou dass mer hei ganzkloer an eiser Gesetzgebung engënnerschiddlech Behandlung hunntëschent deene majoritäre Familljeverhältnisser– fir se emol esou zenennen –, an deene Leit, déi an engerhomosexueller Relatioun sinn.Déi kommen an där heiter Gesetzgebungmat Sécherheet aneschtewech; se komme méi schlechtewech an dat ass ganz kloer engDiskriminatioun, déi hei praktizéiertgëtt en fonctioun vun der Orientationsexuelle, an dat ass fir eis natierlechnet akzeptabel.En zweete Punkt ass dee vum Accèsau travail, eng wichteg Avancée;d’Direktiv huet et dofir virgesinn.D’Direktiv huet jo net deenAccès au travail virgesinn, well etschlecht wär – schlecht wär fir déiLeit, déi e kënne beanspruchen,oder schlecht fir déi Länner, déi egéingen attribuéieren. D’Direktivhuet et virgesinn, well et eng positivSaach ass. Positiv fir béid. Etass eng klassesch Win-win-Situatioun,déi mat deem Accès au travailsollt geschafe ginn.Leider hu mer duerch déi ganz villNuancen, déi deen Artikel 14 eloentouréieren, dat net richteg erméiglecht.An do ass fir eis nachdéi Debatt vun de sechs, néngoder zwielef Méint vläicht deemannste Problem. Mir hätten etselbstverständlech léiwer gehat,well et eng gutt Saach ass, dassbéid méi fréi an de Genoss dovunnerkomm wären. Mir hätten etselbstverständlech begréisst,wann et no sechs Méint stattfonnthätt. Et ass elo no néng Méint.Dat ass a Kompromëss, bon, jee!Et däerf een net ze vill hannerfroemat wéi engen Argumenter en zustankomm ass. Et ass éischter enarithmetesche Kompromëss, mengemer, wéi e Kompromëss an derSaach.Mä virun allem sinn et déi aner Aspekter,déi bei deem Artikel dobäistinn, déi vill Nuancen, déi drastinn,déi eis dozou bréngen zesoen, dass mer hei leider etschlussendlech wäerten éischtermat engem virtuelle Recht ze dinnhunn. Mir wäerte kaum vill Leit fannen,déi en Accès au marché dutravail wäerte kréien, an et wärawer gutt gewiescht.Dofir bedauere mer dat, well ochdo hu mer schlussendlech kuerzvirun der Arrivée eng kleng Crispatiounverspuert an de Regierungsparteien,déi leider déi Dier, déigrouss opstoung am Intérêt vu béiden,wesentlech zougemaachhunn. Elo gëtt et éischter nach aucompte-gouttes, dass Leit wäertendéi Dier kënne passéieren. Dat assschued. Mir hunn eng Chance, déiopgemaach gi war a sämtlecheneuropäesche Länner, schlussendlechnet genotzt, oder nëmmen umPabeier genotzt. Et bleift e virtuelltRecht a kee reellt Recht, an datkënne mir natierlech nëmme bedaueren.Problematesch ass och fir eis deeganze Volet vun der Rétentioun.Net de Prinzip u sech, selbstverständlechmuss an enger Gesetzgebungwéi där heiter och eVolet Rétentioun dra sinn. Dat bestreitkeen. Och déi Associatiounennet, déi sech ganz vill mat där heiteMatière beschäftegen.Wat par contre bestridde gëtt, datsinn déi Aspekter vun där Verlängerungbis hin zu engem Joer. Ando kann ech och nëmmen datbestätegen, wat anerer scho gesothunn. Am Rechtsstat gëtt et anerInstrumenter, déi mussen applizéiertginn, déi ganz normal Instrumentervum Rechtsstat bei Leit, déisech net un d’Gesetzer halen; andass mer probéiere bei engerbestëmmter Kategorie vu Leit, Problemeriwwer een aneren neie Weeze léisen, deen awer schlussendlechnëmmen am Wesentlechen ander Hand vun der Administratiounvun der Exekutiv läit, dat ass fir eisnet eppes, wat dem normale Standvun engem Rechtsstat entsprécht.D’Privation de liberté ass eng absolutAusnahm – absolut Ausnahm!–, déi hei zu Lëtzebuerg nëmmen aganz rarë Fäll kann a Fro gestalltginn, nämlech am Beräich vun derpenaler Gesetzgebung ënnert derKontroll vun engem Riichter, annach nëmmen an dräi ganz preziseFäll: dem Obscurcissement depreuve, dem Danger de fuite andem Danger de récidive. Heiweide mer dat aus, an dat ass fireis bedenklech.Ech wëll awer gäre gutthalen, wéid’Madame Err et virdru probéierthuet ze erklären, dass mer hirerAschätzung no schlussendlech ënnertdem Stréch bei ganz Wéinegewäerte landen, déi wierklech méilaang wéi dräi Méint an der Rétentiounwäerte sinn. Haut ka jiddfereenda seng Prognosen do maachen;schlussendlech wäerte meralleguerte mussen ofwaarden a kucken,wat a sechs Méint oder engemJoer oder annerhallwem Joermat der Applikatioun vun deemdote prezise Paragraph dobäierauskomm ass.Dat wäert mat Sécherheet ee vundeene Punkte sinn, déi mir wäerteganz enk suivéieren, nämlech wéilaang d’Leit an der Moyenne ander Rétentioun wäerte sinn, wat déimaximal Durée ass, déi verschiddeLeit an der Rétentioun wäerte verbréngen.Da wäerte mer jo gesinn,ob dat Instrument en Alldagsinstrumentginn ass, wat der VerwaltungBequemlechkeet verschafen huet,oder ob d’Verwaltung sech matganz prezisen a strengen eegeneVirgabe probéiert esou ze behuelen,dass dat Instrument wierklechjust d’Ultima Ratio bleift, auquelcas dat vertrietbar wär. Mir hunnawer do seriö Bedenken, dass etesou wäert sinn, wéi d’Madame Errdat ugekënnegt huet, mä dans lebénéfice du doute hale mer eis eloemol nach zréck. Mir wäerten dagesinn, wat dobäi erauskënnt.Dee fir eis wichtegste Punkt, an datass och deen, deen eis dozoubréngt, fir d’Gesetz net ze stëmmen,ass dann awer d’Ofschafevun deene Recoursën op verschiddenePlazen am Gesetz an ochdem double degré de juridiction.Déi Gréng hunn zesumme mat derDP op all deene Punkten Amendementereragereecht. Den Här Bettelhuet se virdru beim Presidentdéposéiert. Ech ka mer dat alsospueren, dat ass ganz gutt gemaachginn.Och do muss ech soen, ech hunndem Här Mosar an der Madame Erropmierksam nogelauschtert bei hirenErläuterungen. Ech hu sischlussendlech net kënne verstoen165an deem Sënn, dass d’Fro bei mirzréckbliwwen ass: Firwat schreiwemer d’Gesetz esou wéi et ass?Wann dat esou ass wéi d’MadameErr erkläert huet, dass mer jo souwisoukënnen en toute matière iwwereen oder zwee Ëmweeër awerdozou kommen, dass Recoursënan Double-degréen assuréiert bleiwen,mä dann eng ganz simpelFro: Firwat schreiwe mer dann,dass se net méiglech sinn?■ Une voix.- Très bien!■ M. Félix Braz (DÉI GRÉNG).-Et hunn och aner Juristen, déi vumStatsrot, déi vum Ordre des avocats,an eng ganz Partie aner Leitoch nach, mat awer och novollzéibarena vill méi einfachen, vill méialiichtende juristesche Begrënnungegesot, bis hin zum Statsrot,deen d’Opposition formelle do opwerft,dass dat doten e Broch assmat engem Lëtzebuerger Rechtsprinzip.■ Une voix.- Très bien.■ M. Félix Braz (DÉI GRÉNG).-An en ass ëmsou méi bedauerlech,well en eiser Meenung no déi ganzProzedur plus, minus ëm e Mounthätt kënne verlängeren. Ee Mount!Ee Mount, Här Minister, fir op däranerer Säit de Broch vun engemRechtsprinzip, deen hei zu Lëtzebuergnach ëmmer gëllt, ze hunn,dat ass eng schlecht Affär fir dëstLand! A mir definéieren eigentlech,duerch eisen Ëmgank mat deeneLeit op deem dote Punkt, eis selwer.Mir definéieren eisen eegeneRechtsstat. Mir schwätzen a Wierklechkeetnet vun deene Leit a vunhirer Prozedur, wa mer eis mat dëserFro beschäftegen, mirschwätze vun eisem Selbstverständniswéi mir e Rechtsstatkonzipéieren.An dee Gain, deen Der do wëlltrealiséieren, vun e puer klenge Wochenan e puer Deeg nach hannendrun,fir op där anerer Säit esoue Rechtsprinzip ze briechen, datass eng ganz schlecht Affär fir dëstLand, dat bréngt et net. Dir hättbesser gehat dorop ze verzichten,a wann den Här Mosar seet, deStatsrot soll mat sech selwer zuKouer goen a seng Meenung änneren,ma mir soen him deContraire. Hie soll mam Här Mosara mat senger Partei a mat anereRegierungsparteien zu Kouer goena si probéieren ze iwwerzeegen,dach nach déi dote Saachen ausdem Gesetz erauszehuelen, welldat wat mer do maachen eiserMeenung no a kengem Verhältnissteet mat deem escomptéierte Resultat.Mir maachen dat mat Leit, déi opder sozialer Leeder net um leschtenTrëtt stinn. Si stinn drënner! Sistinn drënner, ënnert dem ënneschtenTrëtt. An dass mer et beideene Leit akzeptéieren, dass eenet do ka maachen, dat fanne mernet richteg. D’autant plus wou et eiserMeenung no net noutwendegass, et bréngt an der Prozedur vunder Verkierzung net dat Wesentlecht.Et ass net dat Wesentlecht.Duerfir hoffe mer, dass d’Chamberdéi Amendementer, déi den HärBettel an ech gemaach hunn, deMëtten hei och wäert stëmmen. Datgéing dann tatsächlech d’Chancëverbesseren, fir beim Statsrotd’Dispens vum zweete Vote constitutionnelze kréien.Am Wesentlechen aus deem doteGrond wäerte mer dëst Gesetz netstëmmen, och wa mer – an dat wëllech dann nach eng Kéier gärenoch hannendru soen – fannen,dass d’Gesetz op villen anerePunkte besser ass wéi dat, wat merhunn, an ech soen et nach engKéier, vill besser ass wéi dat, watmer hätte kënne kréien, wa merd’Logik vum Här Frieden a vumADR befollegt hätten, wat mer joglécklecherweis net gemaachhunn.Dräi lescht Remarquen zum Ofschloss.Déi éischt betrëfft de Volet Accèsau marché du travail. Elo hu merd’Gesetz esou wéi mer et hunn. Mirhunn awer rezent d’Beispill vun derStad Zürich méi no bruecht krittduerch d’Aarbecht vun enger Associatioun,déi ASTI heescht, déian dëser Matière zënter Joren engganz wäertvoll Aarbecht leescht,mä déi net vun all de Leit à sa justevaleur appréciéiert gëtt. Si zéie villRoserei op sech duerch hiren Engagement,an dat verdéngen senet. Si maache fir eis Gesellschaft,an net nëmme fir déi Leit, déi severteidegen, eng ganz wäertvollAarbecht, déi mir och vun dëserPlaz aus eng Kéier wëllen esou honoréieren,grad bei dësem Dossier,wéi se et verdéngt.Déi Associatioun huet eis, wéi gesot,viru kuerzem d’Beispill vun derStad Zürich méi no bruecht, e Beispill,wou ee gesäit, wann ee vunAccès au marché du travailschwätzt, dann huet ee vläicht souguerschonn e grousst Wuert an deMond geholl. Do gi Leit, déi an därProzedur sinn, beschäftegt matnëtzlechen Aufgabe fir d’Allgemengheet,si kënnen domadderaus hirer Oisivetéit erauskommenan hiert Selbstwäertgefill och steigeren.Si ginn och e bëssen dofirentlount.Dat ass e Wee, dee mir als extremprometteur ugesinn. Duerfir wäremir frou, wann et op deem doteprezise Punkt méiglech wier, dassd’Regierung bei de Reglementer –mir wäerte jo d’Geleeënheetkréien, iwwert d’Reglementer zeschwätzen, an déi Leit, déi sechdomadder beschäftegen, kenne joalleguerten de Modell – et géingfäerdeg bréngen, e gewësseneFräiraum ze schafen, fir där doterMesuren, och hei zu Lëtzebuerg,méi liicht méiglech ze maachen anden nächste Wochen a Méint. Mirwëllen net d’Wuert an de Mondhuele vun engem drëtte Marché dutravail, et wär keen; also solle merganz séier domat ophalen, datWuert an de Mond ze huelen.Net, well dat d’Léisung wier fir allProblemer an där Matière, mä wellet awer en Instrument ass, wat tatsächleche grousst Potenzial huetan och vill Akzeptanz bei de Leitdobausse ka schafe fir d’Problematikvun den Demandeurs d’asile,wou ee sech géing méi no kommen;an engem géigesäitegen Intérêt,wéi dat am Moment de Fallass, wou mer nach vill cloisonnéiertbleiwen.Eng zweet, an domat och zweetleschtRemarque, déi betrëfft d’Repartitiounvun den Demandeursd’asile hei zu Lëtzebuerg. Och dohunn déi Gréng scho virun e puerJoer proposéiert, dass mer sollenophalen déi Leit wëllen a groussenInfrastrukturen ënnerzebréngen.Mir sinn net fir wéineg grouss Infrastrukturen.Mir si fir ganz, ganz,ganz, ganz vill individuell Infrastrukturen.Och do huet d’Schwäiz eis eppesvir gemaach. Och do weistd’Schwäiz, dass et méiglech ass,déi Leit mat enger korrekter Repartitiounesou ënnerzebréngen, dasset néierens méi e Problem schaaft.Mir hunn, bon an, mal an, an derMoyenne, komm mir soen ochnach 1.000 Leit, 1.200 Leit an därProzedur. Wann een eng Moyennegéing zéien, komm mer schwätzevun 1.000 Leit, bon an, mal an.Mir hunn 116 Gemengen. Wa merdéi ënnerbréngen an deene Gemengen,dann ass dat net fir engeenzeg Gemeng en notable Phenomeen.Et ass kee Problem firKanner vun eng, zwou oder dräiFamillje mussen an enger Schoulënnerzebréngen. Wann een natierlechganz vill Leit op enger Plaz regruppéiert,dann ass dat éischtens,fir déi Leit do keng wierdegËnnerbréngung, an et ass och firdéi Gemeng, déi se ophëlt, ënnerËmstänn e reng quantitative Problem,fir mat deene Kanner eensze ginn, wann ee se muss and’Schoul bréngen, fir den Transportze assuréieren an nach aner ganzkleng a praktesch Beispiller.