CyKLoPRůVodCe MoRAVA A SLeZSKo

www.msregion.czKoło Harty ŚląskiejSzlak rowerowy dla aktywnych rowerzystów rozpoczyna się w malowniczym miasteczkuna podgórzu Jesioników. Poprowadzi was miejscami przypominającymi wydobyciesurowców mineralnych w przeszłości, zobaczycie wygasłe wulkany i dwie ważne zaporywodne na jednej rzece Morawicy.Wyruszamy z jednego z naszych najstarszych miast z miejskim obszarem zabytkowym – Bruntala. Najdonioślejszymtutejszym zabytkiem jest zamek (narodowy zabytek kultury) – pierwotnie gród gotycki z XV wieku, w wieku XVIi na początku XVII stulecia przebudowany na renesansowy zamek na niezwykłym planie o kształcie wycinka koła.Do aktualnego barokowego wyglądu przebudowano go w latach 1766–1769. Na rynku i przy okolicznych ulicachstoją domy mieszczańskie z renesansowymi trzonami i barokowymi czy klasycystycznymi fasadami. Możemy teżzwiedzić wczesnogotycki trójnawowy kościół Wniebowzięcia Marii Panny z XIII wieku (dochowane prezbiteriumi sklepienia krzyżowo-żebrowe), przebudowany w stylu renesansowym i (po pożarach) barokowym. W mieścieznajdziemy też kryty basen, kąpielisko i szereg obiektów sportowych.Z Bruntala dostajemy się do rozciągniętej wzdłuż drogi wioski Moravskoslezský Kočov. Wieś powstała połączeniemMorawskiego i Śląskiego Koczowa. Stoi tu klasycystyczny kościół św. Michała z 1794 r. ze starszą renesansową wieżą.Przejeżdżamy przez wioskę Nová Pláň. W gminiena brzegu potoka Rýžovník zbudowano rozlewnięwody stołowej „Horský pramen (Źródłogórskie)“, która przetwarza źródła żelazowejkwaśnej wody mineralnej ze znaczną zawartościąwolnego dwutlenku węgla.Dojeżdżamy do zapory wodnej Slezská Harta.Duże jezioro zaporowe na rzece Morawicydokończono w 1997 r. Nasyp gruntowy ma wysokość65 m i utrzymuje jezioro o powierzchni923 ha, i długości około 15 km. Zbiornik przeznaczonyjest do celów gospodarki wodnej, takichjak ochrona przed powodziami, do produkcjienergii elektrycznej i w ograniczonym stopniuteż do rekreacji. Funkcjonuje tu regularny transportwodny.Slezská Harta u Dlouhé Stráně – foto L. PlešaPROPOZYCJA: Velký Roudný – narodowy pomnik przyrody – rzucający się w oczy wyraźny stożek bazaltowy(780 m n. p. m.) wyrastający z równiny wyżynnej. Największy i o najbardziej idealnym kształcie nieczynny wulkanMasywu Czeskiego, nie naruszony czynnością ludzką. Tworzą go tufy wulkaniczne z trzema zauważalnymi zastygłymistrumieniami lawy. Dowód działalności wulkanicznej pochodzi z czwartorzędu. Od 2007 r. stoi tu drewnianasześciopiętrowa wieża widokowa z krytym tarasem widokowym na wysokości 17 m.Kontynuujemy jazdę do gminy Dvorce, po raz pierwszy wzmiankowanej w 1339 r. Barokowy kościół św. Idziego z lat1753–1755 był częściowo przebudowany po pożarze w 1858 r., empirowa parafia pochodzi z XIX wieku, na cmentarzujest późnogotycka kaplica św. Katarzyny z okresu około 1530 r. Na rynku stoi fontanna z klasycystyczną rzeźbąNeptuna z XIX wieku. W gminie możemy zwiedzić muzeum, kąpielisko letnie albo ośrodek turystyczny z krytymbasenem, sauną, ośrodkiem fitness, restauracją itp.Jedziemy wzdłuż jeziora zapory wodnej Kružberk. Jestto zbiornik wody na Morawicy z lat 1948–1949 z betonowązaporą o długości 280 m i 32,6 m wysokości. Jezioro zaporowema powierzchnię 286,7 ha, maksymalną głębokość31 m i służy jako zbiornik wody pitnej. Na zboczu podtamą zapory Krużberskiej znajduje się pensjonat i osadadomków letniskowych Velké Sedlo. Osada zyskała swojąnazwę według serialu telewizyjnego i tej nazwie, którytu filmowano.Pierwsza wzmianka o wiosce Bohdanovice, przez którą przejeżdżamyteraz, pochodzi z 1265 roku. Możemu tu zobaczyćbarokowy kościół św. Michała z 1770 r., naprawianyw latach 1806 i 1854, architekturę ludową z XIX wieku – gospodarstwanr. 2 i 32 z empirowymi fasadami zdobionymiLeskovec nad Moravicí, bývalá vápenná pec – foto L. Plešamalowaną sztukaterią.Dojeżdżamy do Leskovca nad Moravicí. Mniej więcej 2 km za gminą, przy naszym szlaku, znajduje się piec wapiennyz 1912 r. Piec zbudowany z grubego kamienia łupanego, przeznaczony do wypalania wapnia, wewnątrz obkładz cegły, ściany mają szerokość 1 m, wysokość i szerokość pieca około 4 m. W 2001 r. piec zrenowowano i otwarto dlapubliczności. Obecnie piec jest pomnikiem techiki.Naszą wycieczkę kończymy z powrotem w Bruntalu.80