Erzählungen des Mittelalters in deutscher Ãbersetzung und ...
Erzählungen des Mittelalters in deutscher Ãbersetzung und ... Erzählungen des Mittelalters in deutscher Ãbersetzung und ...
244Et mater cum fletu ait: O mi filia, vtinam,te domus assumereuellet. Et quia Eufrasia nullo modo exire uellet claustrum, dominafiliam domino recommendans recessit. Puella (se) deoiuuante in multa abstinencia et paciencia, feruenti oracione,5 assidua contemplacione deo seruiebat purgans etiam coquine[165 vb] et domus utensilia, lauans, ligna scindens, semper tarnenad ecclesie officia prima. Dum adolescentula tanto feruore deodeseruiebat et panem cum aqua non nisi octauo die comederetnee alys vtebatur cibarys omnibus sororibus seruiens, nulla earum10 infra annum sedere uidit Eufrasiam. Tantam eciam ei graciamcontemplacionis dominus dedit, ut sepius cetibus angelorum interesseuideretur. Dyabolus autem, hostis bonitatis, ista uidenset quia ei in contemplacionibus obesse non ualuit, visibiliter eise ingerens multas molestias faciebat. Nam quadam die cum20 ligna secaret, dyabolus eam trusit, quod pedem grauissime securivulneraret. Sed cum ex nimio sagwinis fluxu debilitatafuisset, sororibus uenientibus ipsam portare uolentibus dixit:Absit,quod inimico meo et mei sponsi karissimi tantam gloriamuelim exhibere; ymmo ipsa ibo. Et lignis acceptis cepit ire.25 Et cum in gradu ascenderet, dyabolo ordinante complosis pedibuscecidit ita, ut vnum ex lignis, que gessit, eius oculo infigeretur.Sed cum sorores euigilancius clamarent, Eufrasia dixit:Viuit dominus meus, quia dyabolus me non vincet. Et dumascendisset dyabolus eam de tercio solorio deiecit in terram.30 Et dum omnes accurrerent tamquam ad mortuam, ecce, [löö^a]Eufrasia eis obuiam fuit gestans ligna. Et ultimo dum eam rogarent,ut se quieti daret, dixit: Non faciam, sed sororibus meisseruiam in coquina. Et dum ibi esset, dyabolus ipsi aquamferuentem fudit super faciem suam. lila in deuocione existenti35 non sensit. Hec audiens abbatissa ait: Nescitis, sorores karissime,quia Eufrasia graciam promeruit apud deum? Terciaenim die ascensura est in celum. Quod audientes sorores nimiumflere ceperunt. Percipiens autem Eufrasia quadam sibisorore reuelante flere cepit et dixit: Cur, domine, assumes an-40 cillam tuam absque penitencia? Primo me tua gracia iuuantein pugna contra hostem incepi exercere. Primo michi dulceerat de te cogitare. Et hec flens duobus [diebus] dixit eademuerba. Tercia die inuasit eam febris accutissima, in qua semperorabat sibi dari locum penitencie. Et accedentes sorores pete-45 bant, ut Eufrasia pro ipsis intercederet ad dominum, lila uerodixit sororem Julianam et abbatissam iuxta verbum domini
245quinto die post ipsius mortem vocasse ad conuiuium gaudysempiterni. Sed dum sorores quererent, quäle esset ibi gaudium,dixit: Oculus') non uidit nee auris audiuit nee in cor hominisvnquam ascendit, que preparauit Christus omnibus vitam gerentibuscontemplatiuam. 5Die Erzählung deckt sich mit der bekannten Legende im Eingange;die Oberin prüft Eufrasia, indem sie sie dreißig Tage einenSteinhaufen von einem Orte zum andern tragen läßt. In den Vitaepatrum , Venedig 15 12 Bl, 84va sind die Motive folgendermaßengeordnet: i) Brunnen, 2) Holzhacken, 3) Holz beim Fallen insGesicht gespießt, 4) Sturz vom dritten Treppenabsatz, 5) Fall inden Kochkessel. — Bei Andr. Eborensis Lusitanus , Exemplorummemorabilium tomus posterior, Coloniae 1594 p. 854, der als QuelleMarcus Anton. Cocceius Sabellicus, Exemplorum libri X zitiert, sinddie Plagen des Teufels die folgenden i) Sturz in den Brunnen,2) Sturz in den Kochkessel, 3) Verwundung des Beins beim Holzhacken.17-Super: Centuplum accipietis.[Q]uod homo pro qualibet elemosina centuplum accipiat.Legitur in ecclesiastica hystoria, quod erat quidam nobilis etdiues ualde.Hie audiens quendam sanctum virum predicare illudverbum: Omnis, qui reliquerit aurum et argentum, vxorum aut 10filios etc. propter me, centuplum accipiet. Diues uero quadam dieaccessit illum virum sanctum querens, si hec uerba vera essent.Ait ille: Facilius est celum cadere quam deum sua verba nonimplere. Ait diues: Vis istorum uerborum fideiussor fore? Egotibi do omnia bona mea propter deum dispensanda. Qui et fecit. 15Cepit enim cum pueris mendicare^). Et cum omnia ad laudemdispensata fuissent, post pauca vir ille nobilis mortuus est. Etfily eius illum sanctum virum trahunt ad iudicium, quia res dispensauerat,dicentes, quod patrem eorum deludisset prebens ipsicentuplam restitutionem , et nichil receperit nee sufficientes in 20pecunia capitali. Qui cum ad satisfaccionem cogeretur, dixit:Eamus ad patrem et queramus, an sim Hber. Quod cum omnibusplacuisset, vir sanctus accedens sepulchrum uocauit mortuumproprio nomine dicens: Die michi, si tua tibi sint restitutaan non. Et ille: Liber es, pater sancte, michi enim in centuplo 2.5mea bona sunt restituta et adhuc uitam eternam possidebo.^) Hs. quod oculus. ^) Hs, mediare.
- Seite 206 und 207: 194noch Jäger beachteten. Als die
- Seite 208 und 209: 196halte dich heute so auf den Tod
- Seite 210 und 211: 198gab er die Rinde des Baumes; die
- Seite 212 und 213: 200das Leiden unseres Herrn Jesus C
- Seite 214 und 215: 202191.Von einem Priester, der zu s
- Seite 216 und 217: 204oder sonst eine ritterliche Tat
- Seite 218 und 219: 206so viele Kirchen stiften für da
- Seite 220 und 221: 208Sohn mit Schmerz und Schrecken.
- Seite 222 und 223: 210er ihm zeige, wie groß einst se
- Seite 224 und 225: 212198.Wie sich Maria über nachlä
- Seite 226 und 227: 214Der heilige Andreas erwidert:„
- Seite 228 und 229: 216war der, dnß jeder Weltkörper
- Seite 230 und 231: 218nun war ich dort auf Wache und h
- Seite 232 und 233: 220beschenkte ihn der König reichl
- Seite 234 und 235: 222Erden das Gute zu vergelten, das
- Seite 236 und 237: 224Dann kamen sie in das Haus eines
- Seite 239: LateinischeTexte15'
- Seite 242 und 243: 230dampnacionis. Qui cum magno demo
- Seite 244 und 245: 232clamore magno familiam conuocaui
- Seite 246 und 247: 234uolens castigare, respexit in eu
- Seite 248 und 249: 236autem anno tricesimö quidam cec
- Seite 250 und 251: 238die aus Erfurt stammt, wo der Ri
- Seite 252 und 253: 240totus fluuius fluxit in os vnins
- Seite 254 und 255: 242monitus per quendam virum spirit
- Seite 258 und 259: 246Ähnlich bei Jacques de Vitry (e
- Seite 260 und 261: 248Et statim extracto mucrone, id e
- Seite 262 und 263: 250Quelle sind die Vitae patrum, Mi
- Seite 264 und 265: 252nobis portam regni celestis aper
- Seite 266 und 267: 254pulchritudine illico ipsam decip
- Seite 268 und 269: 256mee et omnium meorum restituo et
- Seite 270 und 271: 258curatori, ut nulli aliquid daret
- Seite 272 und 273: 260humilias. Me aiitem scias angelu
- Seite 274 und 275: 262cominendans et dicens: Qui das i
- Seite 276 und 277: 264senüret, dixit abbas: Timeo, qu
- Seite 278 und 279: 26643-Dg perseueranica in penitenic
- Seite 280 und 281: 268inclita facta est et sanctam se
- Seite 282 und 283: 270fluentis pietatis copia emanasse
- Seite 284 und 285: 272anno? Qua respondente: Vellem, f
- Seite 286 und 287: 274ihrer Schönheit. Auf die Frage
- Seite 288 und 289: 27655.De Julianeapostata.[JJvlianus
- Seite 290 und 291: 278post tempus aliquod in oracione
- Seite 292 und 293: 280studuit deseruire. Quadam vice i
- Seite 294 und 295: 282autem milite et viso miraculo da
- Seite 296 und 297: 284citissime dedit intersignum ad s
- Seite 298 und 299: 286sequtus est eum in suam spelunca
- Seite 300 und 301: 288asini steterunt et simul montem
- Seite 302 und 303: 290u. Gummersbach 1837 II S. 191. W
- Seite 304 und 305: 29274-Subuenit sancta Maria sue deu
244Et mater cum fletu ait: O mi filia, vt<strong>in</strong>am,te domus assumereuellet. Et quia Eufrasia nullo modo exire uellet claustrum, dom<strong>in</strong>afiliam dom<strong>in</strong>o recommendans recessit. Puella (se) deoiuuante <strong>in</strong> multa abst<strong>in</strong>encia et paciencia, feruenti oracione,5 assidua contemplacione deo seruiebat purgans etiam coqu<strong>in</strong>e[165 vb] et domus utensilia, lauans, ligna sc<strong>in</strong>dens, semper tarnenad ecclesie officia prima. Dum adolescentula tanto feruore deo<strong>des</strong>eruiebat et panem cum aqua non nisi octauo die comederetnee alys vtebatur cibarys omnibus sororibus seruiens, nulla earum10 <strong>in</strong>fra annum sedere uidit Eufrasiam. Tantam eciam ei graciamcontemplacionis dom<strong>in</strong>us dedit, ut sepius cetibus angelorum <strong>in</strong>teresseuideretur. Dyabolus autem, hostis bonitatis, ista uidenset quia ei <strong>in</strong> contemplacionibus obesse non ualuit, visibiliter eise <strong>in</strong>gerens multas molestias faciebat. Nam quadam die cum20 ligna secaret, dyabolus eam trusit, quod pedem grauissime securivulneraret. Sed cum ex nimio sagw<strong>in</strong>is fluxu debilitatafuisset, sororibus uenientibus ipsam portare uolentibus dixit:Absit,quod <strong>in</strong>imico meo et mei sponsi karissimi tantam gloriamuelim exhibere; ymmo ipsa ibo. Et lignis acceptis cepit ire.25 Et cum <strong>in</strong> gradu ascenderet, dyabolo ord<strong>in</strong>ante complosis pedibuscecidit ita, ut vnum ex lignis, que gessit, eius oculo <strong>in</strong>figeretur.Sed cum sorores euigilancius clamarent, Eufrasia dixit:Viuit dom<strong>in</strong>us meus, quia dyabolus me non v<strong>in</strong>cet. Et dumascendisset dyabolus eam de tercio solorio deiecit <strong>in</strong> terram.30 Et dum omnes accurrerent tamquam ad mortuam, ecce, [löö^a]Eufrasia eis obuiam fuit gestans ligna. Et ultimo dum eam rogarent,ut se quieti daret, dixit: Non faciam, sed sororibus meisseruiam <strong>in</strong> coqu<strong>in</strong>a. Et dum ibi esset, dyabolus ipsi aquamferuentem fudit super faciem suam. lila <strong>in</strong> deuocione existenti35 non sensit. Hec audiens abbatissa ait: Nescitis, sorores karissime,quia Eufrasia graciam promeruit apud deum? Terciaenim die ascensura est <strong>in</strong> celum. Quod audientes sorores nimiumflere ceperunt. Percipiens autem Eufrasia quadam sibisorore reuelante flere cepit et dixit: Cur, dom<strong>in</strong>e, assumes an-40 cillam tuam absque penitencia? Primo me tua gracia iuuante<strong>in</strong> pugna contra hostem <strong>in</strong>cepi exercere. Primo michi dulceerat de te cogitare. Et hec flens duobus [diebus] dixit eademuerba. Tercia die <strong>in</strong>uasit eam febris accutissima, <strong>in</strong> qua semperorabat sibi dari locum penitencie. Et accedentes sorores pete-45 bant, ut Eufrasia pro ipsis <strong>in</strong>tercederet ad dom<strong>in</strong>um, lila uerodixit sororem Julianam et abbatissam iuxta verbum dom<strong>in</strong>i