Alles Gute:

Alles Gute: Alles Gute:

10.08.2012 Aufrufe

Vorwort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1 Branchenverzeichnis|Impressum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3 Inhaltsverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5 Geschichtliche Entwicklung. Was war – und was ist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6 Zahlen, Daten, Fakten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12 Das Bürgerbüro als zentrale Anlaufstelle des Rathauses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13 Bürgermeister der Stadt Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Parteien im Rat der Stadt Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14 Rat der Stadt Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15 Aufbau der Stadtverwaltung Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16 Wichtige Behörden und Institutionen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17 Kompetenzfeld Schließen und Sichern – und noch mehr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18 Stadtmarketing Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20 Von der Liebe getragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22 Öffentlicher Personennahverkehr in Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23 Dem Nächsten zur Wehr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24 Schlichten statt richten – wann können Schiedsleute helfen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25 Stadtwerke Heiligenhaus GmbH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26 Abfallberatung, Abfallbeseitigung, Abfallgebühren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29 Den Wandel gestalten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30 Ein neues Gesicht für Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34 Das kulturelle Leben in Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35 Kunstweg Abtsküche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36 Städtepartnerschaften – eine lebendige Tradition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37 Museen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38 Unterkunftsverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43 Service-Informationen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 Notruftafel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45 Stadtbücherei Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46 Kirchengemeinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47 Klinikum Niederberg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49 Gesundheitswesen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51 Fachbereich Jugend und Soziales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54 Der Jugendrat in Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57 Kindergärten und Krabbelgruppen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59 Schulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60 Musikschule . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62 Volkshochschule Velbert/Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64 Die Heiligenhauser Sportlandschaft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65 Heljensbad: Schwimmbadvergnügen für die ganze Familie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67 Spiel- und Bolzplätze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69 Vereine | Verbände | Institutionen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70 Karte Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40/41

6 | 7 Anfänge der Besiedlung Ausschlaggebend für die Siedlungsentwicklung im Raum Heiligenhaus war das nahe Kloster Werden (gegr. 796). Von ihm aus wurde der Raum entlang der Ruhr nach und nach wirtschaftlich erschlossen, in unserem Raum durch die „villae“ in Oefte, Laupendahl und Hetterscheidt („Abtsküche“). Letztere wurde dem Kloster Werden im Jahre 847 geschenkt. Der geografische Kern, aus dem das spätere und heute vorhandene, städtische Heiligenhaus entstand, entwickelte sich erst sehr viel später. Eine Überlieferung darüber gibt es jedoch nicht. Die Geschichte des eigentlichen Stadtkerns ist also deutlich jünger als diejenige der umliegenden, ländlichen Ansiedlungen wie der Abtsküche. Hubertuskapelle Ursprung und geografischer Kern der eigentlichen Stadt Heiligenhaus sowie wahrscheinlich ihr Namensgeber war eine Kapelle, die erst Mitte des 15. Jahrhunderts ungefähr an der Stelle errichtet wurde, wo sich heute der Kirchplatz befindet. Dort erinnert eine in den Boden eingelassene Bronzeplatte an die Anfänge der Stadt. Nicht geklärt ist, ob sich an gleichem Ort schon vor dem Bau dieser Kapelle ein Heiligenhäuschen befand; dies wird aufgrund der Tatsache vermutet, dass die Kapelle bis zum ihrem Abriss im Jahre 1823 stets „Kapelle am Heiligenhaus“ genannt wurde. Möglicherweise handelte es sich bei diesem „Heiligenhäuschen“ um eine Werdener Gründung zur Festigung der christlichen Glaubensgemeinschaft in dem schwach besiedelten Gebiet. Bauherr der Hubertuskapelle war im 15. Jahrhundert der Herzog Gerhard II. von Berg, der von Schloss Burg im heutigen Solingen aus das nach seiner Familie benannte „Bergische Land“ regierte. Das heutige Heiligenhauser Stadtgebiet markierte die Grenze zwischen seinem Territorium und demjenigen des Klosters Werden. Die Errichtung der Kapelle war also Affront und Bekräftigung seines Machtanspruches zugleich: Der Bau ausgerechnet eines Gotteshauses sollte gegenüber dem christlichen Kloster eine klare Botschaft aussprechen. Historisches Luftbild Straßendorf (Stadtarchiv) Ursprung der städtebaulichen Struktur Außerdem ließ der Herzog vom Berg im 14. und 15. Jahrhundert eine so genannte „Landwehr“ anlegen, deren Verlauf sich mit demjenigen der heutigen Hauptstraße deckte. Sie wird 1458 erstmals in Verbindung mit dem „Hilghen Huße“ erwähnt. Die Landwehr war eine Art Grenzbefestigung, bis zu 25 Meter breit und bestand aus einem Wall, zwei Gräben und Verhauen sowie einer Hecke als „lebendem“ Zaun. Auch wenn sie militärisch sicherlich von geringem Wert war, so eignete sie sich dennoch sehr gut dazu, um von Passierwilligen an entsprechenden Durchlässen Zölle zu kassieren. Im 16. Jahrhundert stellte die Bergische Verwaltung erstmals Überlegungen an, ob man nicht entlang dieser Landwehr gegen entsprechende Zinszahlung Handwerker ansiedeln sollte. Das Konzept ging nach und nach auf: Zwischen 1704 und 1793 wurden im hiesigen Bereich an insgesamt 45 Bewerber Grundstücke entlang der Landwehr im Wege der Erbpacht vergeben. Nach 1815 gingen diese Parzellen in das Eigentum der Bewohner über. Zeitgleich bemühten sich die bereits ansässigen Landwirte um Flächen an der Landwehr, um ihren Besitz abzurunden oder auch nur um Neusiedler fernzuhalten.

Vorwort . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .1<br />

Branchenverzeichnis|Impressum . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .3<br />

Inhaltsverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .5<br />

Geschichtliche Entwicklung. Was war – und was ist . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .6<br />

Zahlen, Daten, Fakten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12<br />

Das Bürgerbüro als zentrale Anlaufstelle des Rathauses . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .13<br />

Bürgermeister der Stadt Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14<br />

Parteien im Rat der Stadt Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .14<br />

Rat der Stadt Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .15<br />

Aufbau der Stadtverwaltung Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .16<br />

Wichtige Behörden und Institutionen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .17<br />

Kompetenzfeld Schließen und Sichern – und noch mehr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .18<br />

Stadtmarketing Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .20<br />

Von der Liebe getragen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .22<br />

Öffentlicher Personennahverkehr in Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23<br />

Dem Nächsten zur Wehr . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24<br />

Schlichten statt richten – wann können Schiedsleute helfen? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .25<br />

Stadtwerke Heiligenhaus GmbH . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26<br />

Abfallberatung, Abfallbeseitigung, Abfallgebühren . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .29<br />

Den Wandel gestalten . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .30<br />

Ein neues Gesicht für Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .34<br />

Das kulturelle Leben in Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .35<br />

Kunstweg Abtsküche . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .36<br />

Städtepartnerschaften – eine lebendige Tradition . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .37<br />

Museen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .38<br />

Unterkunftsverzeichnis . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .43<br />

Service-Informationen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45<br />

Notruftafel . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .45<br />

Stadtbücherei Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .46<br />

Kirchengemeinden . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .47<br />

Klinikum Niederberg . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .49<br />

Gesundheitswesen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51<br />

Fachbereich Jugend und Soziales . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54<br />

Der Jugendrat in Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .57<br />

Kindergärten und Krabbelgruppen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59<br />

Schulen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .60<br />

Musikschule . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .62<br />

Volkshochschule Velbert/Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .64<br />

Die Heiligenhauser Sportlandschaft . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .65<br />

Heljensbad: Schwimmbadvergnügen für die ganze Familie . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .67<br />

Spiel- und Bolzplätze . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .69<br />

Vereine | Verbände | Institutionen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .70<br />

Karte Heiligenhaus . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .40/41

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!