ศิลป์และศาสตร์แห่งการเดินเรือ - โรงเรียนนายเรือ
ศิลป์และศาสตร์แห่งการเดินเรือ - โรงเรียนนายเรือ
ศิลป์และศาสตร์แห่งการเดินเรือ - โรงเรียนนายเรือ
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
บทที่ 3<br />
ยุคแรกเริ่มของการเดินเรือดาราศาสตร<br />
5<br />
หลักการของเสนตําบลที่ทองฟา (CELESTIAL LINE OF POSITION) ในเทคนิคการเดินเรือดารา<br />
ศาสตรสมัยใหมถูกคนพบโดยบังเอิญในป ค.ศ.๑๘๓๗ แตยุคแรกเริ่มของการเดินเรือดาราศาสตรเกิดขึ้นพรอม<br />
กับความรูทางคณิตศาสตรและวิทยาการในยุคฟนฟูศิลปะวิทยา หรือยุคเรเนซอง (RENAISSANCE) ใน<br />
ศตวรรษที่ ๑๔ ในยุคนี้ไดเกิดความแพรหลายของอุปกรณในการวัดดาวแบบตางๆ เชน ASTROLABE และ<br />
QUADRANT ซึ่งการเดินเรือดาราศาสตรในสมัยนั้นนักเดินเรือจะใชเครื่องมือเหลานี้ในการคํานวนหาละติจูด<br />
โดยนําเรือใหอยูบนละติจูดของเมืองทาหรือเกาะที่ตองการไปถึง จากนั้นจะถือเข็มตะวันตกหรือตะวันออกในทิศ<br />
ทางของเมืองทาหรือเกาะไปเรื่อยๆ จนถึงเมืองทาหรือเกาะนั้น<br />
การหาละติจูดในซีกโลกเหนือเปนสิ่งที่ทําไดไมยากนักดวยการวัดมุมสูงของดาวเหนือ (POLARIS)<br />
ดาวเหนือจะอยูที่ประมาณขอบฟาที่ละติจูด ๐ องศา (เสนศูนยสูตร) และอยูเกือบตรงศีรษะที่ละติจูด ๙๐ องศา<br />
เหนือ (ขั้วโลกเหนือ) มุมสูงของดาวเหนือจึงใชบอกละติจูดอยางคราวๆได สวนในซีกโลกใตซึ่งมองไมเห็นดาว<br />
เหนือ และไมสามารถหาละติจูดดวยวิธีดังกลาวได นักเดินเรือจึงตองหาวิธีใหมในการหาละติจูดโดยไมใชดาว<br />
เหนือ ในชวงศตวรรษที่ ๑๔ – ๑๕ ซึ่งเปนชวงขยายตัวของการคาขายระหวางยุโรปกับเอเชีย ชาวโปรตุเกสไดคิด<br />
คนวิธีหาละติจูดโดยไมใชดาวเหนือ ดวยการวัดมุมสูงของดวงอาทิตย ขณะที่ดวงอาทิตยกําลังผานเมอริเดียนที่<br />
มุมสูงสุด (MERIDIAN TRANSIT หรือ LOCAL APPARENT NOON) ซึ่งขณะนั้นดวงอาทิตยจะอยูตรง<br />
ทิศเหนือหรือใตของผูตรวจพอดี ผูตรวจสามารถคํานวณหาคาละติจูดไดโดยใชมุมสูงของดวงอาทิตยที่วัดได<br />
หากดวงอาทิตยอยูตรงเสนศูนยสูตรตลอดเวลา การหาคาละติจูดจะสามารถทําไดดวยวิธีคลายกับการหาละติจูด<br />
ดวยดาวเหนือ (ดวงอาทิตยจะอยูตรงศีรษะที่เสนศูนยสูตร และอยูตรงขอบฟาที่ขั้วโลก) แตเนื่องจากแกนหมุน<br />
ของโลกเอียงและดวงอาทิตยไมไดอยูตรงเสนศูนยสูตร การหาละติจูดดวยวิธีนี้จึงตองแกคามุมของดวงอาทิตย<br />
จากเสนศูนยสูตร (คา DECLINATION)<br />
ในศตวรรษที่ ๑๒ – ๑๓ ซึ่งเปนชวงปลายยุคมืด ชาวยุโรปไดรูจักกับเครื่องมือวัดมุมสูงของวัตถุทองฟา<br />
เรียกวา ASTROLABE จากชาวมุสลิมในระหวางการขยายอํานาจของอาณาจักรอิสลามในยุโรป สวนประกอบ<br />
หลักของเครื่อง ASTROLABE ประกอบดวยแผนกลมหรือวงแหวนที่ทําเครื่องหมายขนาดมุมไวโดยรอบ<br />
และแขนที่หมุนรอบศูนยกลางของวงแหวนสําหรับใชวัดมุมสูงของวัตถุทองฟา เมื่อผูใชเล็งปลายแขนทั้งสอง<br />
ขางกับวัตถุทองฟาก็จะสามารถอานคามุมไดจากเครื่องหมายขนาดมุมบนวงแหวนที่ปลายแขนชี้ โดยเวลาใชงาน<br />
จะแขวนตัววงแหวนไวเพื่ออาศัยแรงโนมถวงของโลกถวงเครื่อง ASTROLABE ใหไดมุมตั้งตรงกับพื้น<br />
โลกตลอดเวลา
Change language