ศิลป์และศาสตร์แห่งการเดินเรือ - โรงเรียนนายเรือ
ศิลป์และศาสตร์แห่งการเดินเรือ - โรงเรียนนายเรือ
ศิลป์และศาสตร์แห่งการเดินเรือ - โรงเรียนนายเรือ
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
บทที่ 8<br />
การหาลองจิจูดในทะเล<br />
19<br />
นักเดินเรือรูจักวิธีหาละติจูดในทะเลโดยการวัดมุมสูงของดาวเหนือและดวงอาทิตย (หรือดาวฤกษที่<br />
ทราบ DECLINATION) มานานนับพันป แตก็ยังไมมีเครื่องมือและวิธีการที่เหมาะสมสําหรับการวัดลองจิจูด<br />
ในทะเลไดจนถึงศตวรรษที่ ๑๘ การหาละติจูดทําไดไมยากนักเนื่องจากมุมสูงของดาวที่ใชหาละติจูดไมขึ้นอยู<br />
กับเวลาที่ทําการวัด แตการหาลองจิจูดจําเปนตองใชเวลามาตรฐานเขามาเกี่ยวของ เนื่องจากตําแหนงของดาว ณ<br />
เวลาทองถิ่น ๑๙๐๐ ที่ลองจิจูด ๑๐๐ องศา นั้นไมตางจากตําแหนงของดาว ณ เวลาทองถิ่น ๑๙๐๐ ที่ลองจิจูดใดๆ<br />
วิธีการหนึ่งที่สามารถใชหาลองจิจูดได คือการเทียบเวลาทองถิ่นที่หาไดกับเวลามาตรฐาน (เชน GMT) เนื่อง<br />
จากใน ๑ วัน หรือ ๒๔ ชั่วโมง โลกหมุนรอบตัวเองได ๓๖๐ องศา สวนตางของเวลาที่หาได ๑ ชั่วโมง จึงเทากับ<br />
สวนตางของลองจิจูด ๑๕ องศา<br />
อยางไรก็ดี ในชวงปลายศตวรรษที่ ๑๗ ถึงตนศตวรรษที่ ๑๘ ยังไมมีผูประดิษฐนาฬิกาที่สามารถเดินได<br />
เที่ยงตรงบนเรือที่โคลง เนื่องจากในสมัยนั้นมีแตนาฬิกาลูกตุมซึ่งใชแรงโนมถวงของโลกในการแกวงลูกตุม<br />
และการโคลงของเรือทําใหอัตราการแกวงของลูกตุมไมคงที่ ในยุคนี้นัก ดาราศาสตรและนักคณิตศาสตรจึงได<br />
พยายามคิดคนวิธีหาละติจูดในทะเลโดยไมตองใชนาฬิกาเทียบเวลามาตรฐาน วิธีหนึ่งที่ใชหาลองจิจูดไดโดยไม<br />
ใชนาฬิกาเทียบเวลามาตรฐานคือวิธี LUNAR DISTANCE ซึ่งใชการวัดมุมระหวางดวงจันทรกับดวงอาทิตย<br />
หรือวัตถุทองฟาอื่นๆ แตวิธีนี้ตองใชการคํานวณที่คอนขางซับซอน และความคลาดเคลื่อนเพียงเล็กนอยในการ<br />
วัดมุมอาจทําใหตําบลที่ผิดไปหลายสิบไมล วิธีนี้จึงไมเปนที่นิยมนัก และในป ค.ศ.๑๙๐๗ ปฏิทินเดินเรือ<br />
(NAUTICAL ALMANAC) ก็ไดหยุดการตีพิมพตารางสําหรับคํานวณหาลองจิจูดดวยวิธี LUNAR<br />
DISTANCE<br />
ในระหวางป ค.ศ. ๑๖๙๐ – ๑๗๐๗ ราชนาวีอังกฤษไดเสียเรือไปหลายลําจากความ คลาดเคลื่อนในการ<br />
หาตําบลที่เรือ เปนเหตุใหทางรัฐบาลตองการหาวิธีวัดหรือคํานวณลองจิจูดในทะเลสําหรับนักเดินเรือโดยเร็ว<br />
(ฝรั่งเศสและเสปนก็กําลังพยายามหาวิธีคํานวณลองจิจูดอยูเชนกัน) และในป ค.ศ.๑๗๑๔ (พ.ศ.๒๒๕๗ – ตรง<br />
กับสมัยสมเด็จพระเจาอยูหัวทายสระในชวงอยุธยา ตอนปลาย) รัฐบาลอังกฤษไดเสนอรางวัลถึง ๒๐,๐๐๐ ปอนด<br />
ใหกับผูที่สามารถคิดวิธีหาลองจิจูดไดดวยความแมนยําภายใน ๓๐ ลิปดา (เทียบเทาเวลาคลาดเคลื่อนไมเกิน ๒<br />
นาที) โดยวิธีดังกลาวจะตองเหมาะสมกับการใชงานในทะเล<br />
ทั้งนักคณิตศาสตรและนักดาราศาสตรตางก็พยายามคิดคนวิธีหาลองจิจูดเปนเวลานับสิบปเพื่อหวังเอา<br />
ชนะเงินรางวัล ๒๐,๐๐๐ ปอนด แตก็ไมประสบความสําเร็จ