بارگیری - فرهنگستان زبان و ادب فارسی
بارگیری - فرهنگستان زبان و ادب فارسی
بارگیری - فرهنگستان زبان و ادب فارسی
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني 2، خرداد 1392<br />
1<br />
نگاهي به آثار <strong>و</strong> زندگي ايرانشناس فقيد مانفرد مايره<strong>و</strong>فر (2011-1926)<br />
31 اكتبر<br />
2012 ا<strong>و</strong>لين سالگرد درگذشت ايرانشناس فقيد، مانفرد مايره<strong>و</strong>فر، استاد<br />
<strong>زبان</strong>شناسي همگاني <strong>و</strong> هند<strong>و</strong>ار<strong>و</strong>پايي در دانشگاه <strong>و</strong>ين <strong>و</strong> بنيانگذار م<strong>و</strong>ٔسسة مطالعات ايراني<br />
در <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م اتريش، ب<strong>و</strong>د كه، پس از چهل سال خدمات ارزنده در اين<br />
<strong>فرهنگستان</strong>، در سال 2011 از دنيا رفت.<br />
مانفرد مايره<strong>و</strong>فر در<br />
26 سپتامبر<br />
2<br />
1926 در شهر لينتس اتريش زاده شد. در سال<br />
3<br />
1945، تحصيلاتش را در دانشگاه گراتس آغاز كرد <strong>و</strong> در پي آشنايي با آثار دانشمندان<br />
4<br />
هند<strong>و</strong>ار<strong>و</strong>پاييشناس، مطالعاتش را در اين زمينه زير نظر <strong>و</strong>يلهلم براندنشتاين ادامه داد <strong>و</strong><br />
همزمان مطالعة <strong>زبان</strong>شناسي تطبيقي <strong>زبان</strong>هاي سامي <strong>و</strong> فلسفه را نيز آغاز كرد. در سال<br />
1966، كرسي استادي <strong>زبان</strong>شناسي همگاني <strong>و</strong> <strong>زبان</strong>هاي هند<strong>و</strong>ار<strong>و</strong>پايي در دانشگاه <strong>و</strong>ين به<br />
ا<strong>و</strong> <strong>و</strong>اگذار شد <strong>و</strong> تا زمان بازنشستگياش، در سال 1990، در همان دانشگاه تدريس كرد<br />
<strong>و</strong> تحقيقاتش را به ط<strong>و</strong>ر جدي تا پايان عمر ادامه داد.<br />
سال<br />
پر<strong>و</strong>فس<strong>و</strong>ر مايره<strong>و</strong>فر عض<strong>و</strong> <strong>فرهنگستان</strong>هاي بسياري در داخل <strong>و</strong> خارج كش<strong>و</strong>ر ب<strong>و</strong>د. از<br />
1970 تا<br />
5<br />
1982 عض<strong>و</strong> هيأت مديرة <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م اتريش ب<strong>و</strong>د <strong>و</strong> به ك<strong>و</strong>شش ا<strong>و</strong><br />
اين <strong>فرهنگستان</strong> هيأتي را براي استخراج نامهاي ايراني (نامنامة ايراني) تشكيل داد كه<br />
1) Manfred Mayrhofer 2) Linz 3) Graz<br />
4) Wilhelm Brandenstein 5) Österreichischen Akademie der Wissenschaften (ÖAW)<br />
247
2<br />
248<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
مجم<strong>و</strong>عة آثار خ<strong>و</strong>د را دربارة مطالعات ايراني منتشر كند. اين هيأت بعدها به م<strong>و</strong>ٔسسة<br />
مطالعات ايراني گسترش پيدا كرد. ا<strong>و</strong> همچنين عض<strong>و</strong> <strong>فرهنگستان</strong>هاي ب<strong>و</strong>داپست، پاريس،<br />
م<strong>و</strong>نيخ، <strong>و</strong>رش<strong>و</strong>، ميلان، هايدلبرگ، مسك<strong>و</strong>، لايپزيك، استكهلم، كپنهاگ، گ<strong>و</strong>تينگن،<br />
هلسينكي، تفليس، بريتانيا، <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م <strong>و</strong> هنر <strong>و</strong> انجمن فلسفة آمريكا <strong>و</strong>، از سال<br />
1990، نيز عض<strong>و</strong> دائمي <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م <strong>و</strong> <strong>ادب</strong>يات فنلاند ب<strong>و</strong>د. مدرك دكتراي افتخاري از<br />
3<br />
2<br />
1<br />
دانشگاه ايلين<strong>و</strong>يس (1975)، جايزة گيرشمن از <strong>فرهنگستان</strong> كتيبهها <strong>و</strong> عل<strong>و</strong>م <strong>ادب</strong>ي ،<br />
(1982)، جايزة فرهنگي عل<strong>و</strong>م اتريش<br />
4<br />
(1988)، جايزة <strong>و</strong>يلهلم هارتل (2000)، مدال<br />
5<br />
عل<strong>و</strong>م <strong>و</strong> هنر اتريش <strong>و</strong> جايزة كاردينال اينيتسر (2004) نيز از جمله نشانهاي افتخاري<br />
است كه مايره<strong>و</strong>فر به پاس سالها خدمات علمي ارزنده دريافت كرده است. ا<strong>و</strong> داراي<br />
مدال طلاي افتخار شهر <strong>و</strong>ين نيز ب<strong>و</strong>د.<br />
6<br />
مهمترين اثر <strong>ادب</strong>ي مايره<strong>و</strong>فر فرهنگ مختصر ريشهشناختي هندي باستان است كه در<br />
سال 1980 در چهار جلد به چاپ رسيد. از سال 1986 مايره<strong>و</strong>فر شر<strong>و</strong>ع به تصحيح <strong>و</strong><br />
<strong>و</strong>يرايش اين اثر كرد <strong>و</strong> حاصل كار فرهنگ ارزشمند <strong>و</strong> ماندگاري شد كه در سال<br />
2001<br />
7<br />
در سه جلد با عن<strong>و</strong>ان فرهنگ ريشهشناختي هند<strong>و</strong>آريايي باستان به پايان رسيد. منتخبي از<br />
مجم<strong>و</strong>عه مقالات مايره<strong>و</strong>فر در د<strong>و</strong> جلد به چاپ رسيده است. جلد ا<strong>و</strong>ل را زيگريد<br />
10<br />
9<br />
8<br />
دگر يالك<strong>و</strong>تسي <strong>و</strong> ر<strong>و</strong>ديگر اشميت در سال 1979 به چاپ رساندند <strong>و</strong> جلد د<strong>و</strong>م اين<br />
11<br />
كتاب كه، جشننامهاي به مناسبت هفتادمين سالگرد ت<strong>و</strong>لد مايره<strong>و</strong>فر است ، در سال<br />
1996، به ك<strong>و</strong>شش ر<strong>و</strong>ديگر اشميت، تهيه شده <strong>و</strong> شامل كتابشناسي آثار مايره<strong>و</strong>فر، بين<br />
1) Illinois<br />
.اين جايزه را به خاطر انتشار كتاب Onomastica Persepolitana دريافت كرد Prize; (2 Ghirshman<br />
3) L’Académie des Inscriptions et Belles-Lettres<br />
4) Wilhelm Hartel Prize 5) Cardinal Innitzer Prize<br />
6) Kurzgefaβtes etymologisches Wörterbuch des Altindischen<br />
7) Etymologisches Wörterbuch des Altindoarischen<br />
8) Sigrid Deger-Jalkotzy 9) Rüdiger Schmitt<br />
10) Manfred Mayrhofer, Ausgewählte kleine Schriften, Band I, Wiesbaden, 1979.<br />
11) Manfred Mayrhofer, Ausgewählte kleine Schriften, Band II, Festgabe für Manfred Mayrhofer zum<br />
70. Geburtstag, Wiesbaden, 1996.
249<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
2<br />
سالهاي 1947 تا<br />
1995، <strong>و</strong> نيز نگارش<br />
1<br />
ك<strong>و</strong>تاه شرح حال مايره<strong>و</strong>فر به قلم خ<strong>و</strong>د ا<strong>و</strong>ست .<br />
در سال 2012، پس از مرگ مايره<strong>و</strong>فر، ر<strong>و</strong>ديگر اشميت زندگينامه <strong>و</strong> مجم<strong>و</strong>عة كامل<br />
2<br />
كتابشناسي استادش را به چاپ رساند. از پر<strong>و</strong>فس<strong>و</strong>ر مايره<strong>و</strong>فر بيش از بيست عن<strong>و</strong>ان<br />
كتاب <strong>و</strong> صد عن<strong>و</strong>ان مقاله در جشننامهها، دانشنامهها <strong>و</strong> مجلاتي چ<strong>و</strong>ن انجمن<br />
،<br />
6<br />
،<br />
5<br />
،<br />
4<br />
،<br />
3<br />
شرقشناسي امريكا<br />
شرقشناسي<br />
آكتا ايرانيكا<br />
مجلة هند<strong>و</strong>ايراني<br />
پژ<strong>و</strong>هشهاي هند<strong>و</strong>ار<strong>و</strong>پايي<br />
مطالعات آسيايي<br />
9<br />
ايرانيكا <strong>و</strong> مجلة <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م اتريش به چاپ رسيده<br />
است. از جمله آثار ايشان به م<strong>و</strong>ارد زير ميت<strong>و</strong>ان اشاره كرد:<br />
،<br />
8<br />
،<br />
7<br />
گزيدة كتابها:<br />
1. Handbuch des Pali. Mit Texten und Glossar. Eine Einführung in das<br />
sprachwissenschaftliche Studium des Mittelindischen I-II. I: Grammatik. II:<br />
Texte und Glossar mit einem Anhang: Einige Proben Buddhistischer Sanskrit-<br />
Texte, Heidelberg,1951.<br />
2. Sanskrit-Grammatik, Berlin, 1952 10 .<br />
3. Die Indo-Arier im alten Vorderasien, Wiesbaden, 1966.<br />
4. Onomastica Persepolitana: Das altiranische Namengut der Persepolis-Täfelchen,<br />
Wien, 1973.<br />
5. Die Arier im Vorderen Orient, ein Mythos Mit einem bibliographischen<br />
Supplement, Wien, 1974. 11<br />
6. Sanskrit-Grammatik mit sprachvergleichenden Erläuterungen, Berlin, 1978.<br />
7. Einiges zu den Skythen, ihrer Sprache, ihrem Nachleben,Wien, 2006.<br />
8. Nach hundert Jahren: Ferdinand de Saussures Frühwerk und seine Rezeption<br />
durch die heutige Indogermanistik, Heidelberg, 1981.<br />
1) Mein Weg zur Sprachwissenschaft, 1991. 2) Leben und Werk, Wien, 2012.<br />
3) Journal of the American Oriental Society 4) Indo-Iranian Journal<br />
5) Indogermanische Forschungen 6) Asiatische Studien 7) Orientalia<br />
8) Acta Iranica 9) Anzeiger der Österreichischen Akademie<br />
1972 چاپ<br />
A Sanskrit Grammar گ<strong>و</strong>رد<strong>و</strong>ن بي. (10<br />
ف<strong>و</strong>رد در سال<br />
ترجمة انگليسي اين كتاب را با عن<strong>و</strong>ان<br />
كرده است.<br />
ترجمة فارسي اين كتاب با عن<strong>و</strong>ان آرياييها در خا<strong>و</strong>ر نزديك، اسط<strong>و</strong>ره يا <strong>و</strong>اقعيت؟ ت<strong>و</strong>سط رحمان بختياري<br />
در سال از س<strong>و</strong>ي انتشارات مهتاب به چاپ رسيده است.<br />
(11<br />
1390
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
2<br />
250<br />
9. Zum Namengut des Avesta, Wien, 1977.<br />
10. Die Fortsetzung Der indogermanischen Laryngale im Indo-Iranischen, Wien,<br />
2005.<br />
11. Lautgeschichte und Etymologie, Wiesbaden, 1980. 1<br />
12. Handbuch des Altpersischen,Wiesbaden, 1964. 2<br />
13. Supplement zur Sammlung der altpersischen Inschriften,Wien, 1978.<br />
14. Sanskrit und die Sprachen Alteuropas, Göttingen, 1982.<br />
15. Iranisches Personennamenbuch, Bd. I: Die Altiranischen Namen, fasz.1: Die<br />
Avestischen Namen, 1977; fasz.II: Die Altpersischen Namen, Wien, 1979.<br />
16. Indogermanische Grammatik, Band 1/2: Lautlehre. Heidelberg, 1986.<br />
17. Die Hauptprobleme der indogermanischen Lautlehre seit Bechtel, Wien, 2004.<br />
18. Die Personennamen in der Rgveda-Samhitā: Sicheres und Zweifelhaftes,<br />
München, 2003.<br />
19. Indogermanistik: Über Darstellungen und Einführungen von den Anfängen bis<br />
zur Gegenwart, Wien, 2009.<br />
20. Studien zur Sprachwissenschaft und Kulturkunde, Innsbruck, 1968. 3<br />
21. Antiquitates Indogermanicae. Studien zur Indogermanischen Altertumskunde<br />
und zur Sprach- und Kulturgeschichte der indogermanischen Völker, Innsbruck,<br />
1974. 4<br />
22. Aus der Namenwelt Alt-Irans. Die zentrale Rolle der Namenforschung in der<br />
Linguistik des Alt-Iranischen, Innsbruck, 1971.<br />
گزيدة مقالات:<br />
1. “Lassen sich Vorstufen des Uriranischen nachweisen”, AÖAW, 120, 1983<br />
[1984], pp. 249-255.<br />
2. “Ein altes Problem: «Guštāsp» im achten vorchristlichen Jahrhundert”,<br />
Monumentum H. S. Nyberg, Téhéran-Liège, 1975, pp. 53-57.<br />
3. “Altpersische Späne”, Orientalia 33/1, 1964, pp. 72-87.<br />
اين اثر گزارش ششمين همايش تخصصي است كه انجمن هند<strong>و</strong>ار<strong>و</strong>پايي در 29-24 سپتامبر سال 1978 در<br />
<strong>و</strong>ين برگزار كرده ب<strong>و</strong>د.<br />
2) اين كتاب را با همكاري استادش <strong>و</strong>يلهلم براندنشتاين تأليف كرده است.<br />
يادنامة <strong>و</strong>يلهلم براندنشتاين.<br />
يادنامة هرمان گ<strong>و</strong>نترت Güntert) (Hermann به مناسبت بيست <strong>و</strong> پنجمين سالگرد درگذشت ا<strong>و</strong>.<br />
(1<br />
(3<br />
(4
251<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
2<br />
4. “Probleme um Dātuvahya-”, Festschrift für Wilhelm Eilers, 1967, pp. 217-219.<br />
5. “Die bisher vorgeschlagenen Etymologien und die ältesten Bezeugungen des<br />
Mithra-Namens”, Études Mithriaques, Acta Iranica 17, 1978, pp. 317-325.<br />
6. “Die Reconstruction des Medischen”, AÖAW, 1968, Nr. 1, pp. 1-22. 1<br />
7. “Beiträge zur altindischen Etymologie [1], 2”, Archivum Linguisticum, 2, 1950,<br />
pp. 39-45, 132-139.<br />
8. “Awestisch arǝdra-”, Diatribae Lexa, 1952, p. 342.<br />
9. “Altpersisch hamātar”, Ebenda, pp. 13-14.<br />
10. “Eine Notiz zur altiranischen Namenkunde”, Orientalia, N. S. 31, 1962, pp. 313-<br />
321. 2<br />
11. “Das Bemühen um die Surkh-Kotal-Inschrift”, Zeitschrift der deutschen<br />
Morgenländischen Gesellschaft, 112, 1962, pp. 325-344.<br />
12. “Die vorderasiatischen Arier”, Asiatische Studien, 23, 1969, pp. 50-65.<br />
13. “Xerxes, König der Könige”, AlmÖAW, 119, 1969, pp. 158-170. 3<br />
14. “Zu einer Deutung des Zarathushtra-Namens in Nietzsches Korrespondenz”,<br />
Festschrift für Altyheim, II, 1970, pp. 369-374.<br />
15. “Das Altpersische seit 1964”, Walter B. Henning Memorial Volume, 1970, pp.<br />
276-298.<br />
16. “Neuere Forschungen zum Altpersischen”, Festgabe für Anton Scherer, 1971,<br />
pp. 41-66.<br />
17. “Alltagsleben und Verwaltung in Persepolis, Linguistisch-Onomastische<br />
Aufgaben aus neuerschlossenen Profantexten”, AÖAW, 109, 1979, pp. 192-202.<br />
18. “Altpersische Wörter auf einer neugefundenen elamischen Inschrift”, Die<br />
Sprache, 18, 1972, pp. 53-54.<br />
19. “Zu den Parther-Namen der griechischen Awromān-Dokumente”, Mémorial J.<br />
de Menasce, Louvain, 1974, pp. 205-213.<br />
20. “Artamania”, Encyclopaedia Iranica II, London-New York, 1987, p. 651.<br />
21. “Artatšma”, Encyclopaedia Iranica II, London-New York, 1987, p. 653.<br />
22. “Bartholomae’s Law”, Encyclopaedia Iranica III, London-New York, 1989, p.<br />
836.<br />
1) ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «بازسازي <strong>زبان</strong> مادي»، به قلم رحمان بختياري، در مجلة <strong>زبان</strong>شناسي،<br />
سال 1، بهار <strong>و</strong> تابستان 144-119 چاپ شده است.<br />
اين مقاله را با همكاري ر<strong>و</strong>ديگر اشميت تأليف كرده است.<br />
ترجمة فرانس<strong>و</strong>ي اين مقاله در (ي<strong>ادب</strong><strong>و</strong>د ك<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>ش، ج 116-108) به چاپ رسيده است.<br />
1 ص:<br />
1389، ص<br />
24، شمارة<br />
(2<br />
(3
2<br />
252<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
23. “Zu Übergangenen Inschriftenfragmenten aus Susa”, AÖAW 118, 1981 (1982),<br />
pp. 128-132.<br />
24. “Überlegungen zur Entestehung der altpersischen Keilschrift”, Bulletin of the<br />
School of Oriental and African Studies, 42, 1979, pp. 290-292.<br />
25. “Old Persian kunautiy: Sanskrit śṛṇóti”, Journal of the American Oriental<br />
Society, 72, 1952, pp. 110-111.<br />
مريم رضايي<br />
1<br />
يادي از <strong>و</strong>ِرنر ز<strong>و</strong>ندرمان (2012-1935)<br />
ايرانشناس <strong>و</strong> پژ<strong>و</strong>هشگر نامدار <strong>زبان</strong>هاي ايراني <strong>و</strong> مانيشناس برجسته، در<br />
22 دسامبر<br />
3<br />
2<br />
1935 در شهر تاله ، در منطقة هارتْسِ آلمان زاده شد <strong>و</strong> پس از تحمل ده سال بيماري<br />
سرطان در اكتبر 2012 در سن 77 سالگي چشم از جهان فر<strong>و</strong>بست. ز<strong>و</strong>ندرمان در سال<br />
1954 در سن هجده سالگي در رشتة ايرانشناسي در شهر برلين زير نظر پر<strong>و</strong>فس<strong>و</strong>ر<br />
4<br />
هاينريش ي<strong>و</strong>نكر <strong>و</strong> بزرگ عل<strong>و</strong>ي به تحصيل پرداخت <strong>و</strong> مطالعه در ح<strong>و</strong>زة <strong>زبان</strong> عربي را در<br />
1963 زير نظر پر<strong>و</strong>فس<strong>و</strong>ر<br />
6<br />
5<br />
هاينريش سيم<strong>و</strong>ن در دانشگاه ه<strong>و</strong>مبلدت به پايان رساند. در<br />
7<br />
همان سال با دفاع از رسالهاي با عن<strong>و</strong>ان مشر<strong>و</strong>عيت حاكمان ساساني <strong>و</strong> شرايط آنان از<br />
همان دانشگاه م<strong>و</strong>فق به اخذ درجة دكتري شد. بعدها در سال 1984 د<strong>و</strong>مين رسالة خ<strong>و</strong>د را<br />
8<br />
با عن<strong>و</strong>ان مطالعاتي در تاريخ <strong>و</strong> اهميت اسناد تاريخي مان<strong>و</strong>يان با ت<strong>و</strong>جه به ميراث ايراني در<br />
ح<strong>و</strong>زة تاريخ <strong>و</strong> مان<strong>و</strong>يت به اتمام رساند <strong>و</strong> م<strong>و</strong>فق به دريافت ف<strong>و</strong>ق دكتري شد. پس از اتمام<br />
تحصيل، در شاخة مطالعات ايراني ميانه در دانشگاه ه<strong>و</strong>مبلدت مشغ<strong>و</strong>ل به تدريس شد.<br />
پس از سالها پژ<strong>و</strong>هش در سال<br />
9<br />
1970 به <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م آلمان پي<strong>و</strong>ست <strong>و</strong> با گر<strong>و</strong>ه<br />
10<br />
پژ<strong>و</strong>هش ت<strong>و</strong>رفان ، كه در سال 1965 د<strong>و</strong>باره كار خ<strong>و</strong>د را آغاز كرده ب<strong>و</strong>د، همكاري كرد.<br />
1) Werner Sundermann 2) Thale 3) Harz<br />
4) Heinrich Junker 5) Heinrich Simon 6) Humboldt<br />
7) Die Sāsānidische Herrscherlegitimation und ihre Bedingungen<br />
8) Studien zu Geschichte und Wert historiographischer Überlieferungen der Manichäer unter<br />
besonderer Berücksichtigung der iranischen Überlieferungen<br />
9) Akademie der Wissenschaften 10) Turfanforschung
253<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني 2<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
عمدة فعاليتهاي پژ<strong>و</strong>هشي ز<strong>و</strong>ندرمان در ح<strong>و</strong>زة <strong>زبان</strong>شناسي، مت<strong>و</strong>ن سغدي <strong>و</strong> مان<strong>و</strong>ي است.<br />
در زمينة اخير، طرح ديجيتالي كردن مت<strong>و</strong>ن ت<strong>و</strong>رفاني از جمله كارهاي ارزشمند ا<strong>و</strong> ب<strong>و</strong>د. شي<strong>و</strong>ة<br />
علمي ز<strong>و</strong>ندرمان در زمينة لغتشناسي حاكي از تخصص <strong>و</strong> تسلط كمنظير ا<strong>و</strong>ست. علا<strong>و</strong>ه<br />
بر اين، ز<strong>و</strong>ندرمان، به سبب دلبستگي عميق به <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> <strong>ادب</strong>يات فارسي، مطالعات خ<strong>و</strong>د را در<br />
اين زمينه با راهنماييهاي عل<strong>و</strong>ي تكميل كرد كه حاصل آن ترجمة شش داستان ك<strong>و</strong>تاه <strong>و</strong><br />
2<br />
1<br />
بلند از صادق هدايت <strong>و</strong> د<strong>و</strong> رمان از بزرگ عل<strong>و</strong>ي ب<strong>و</strong>د كه در 1960 <strong>و</strong> 1984 منتشر شد.<br />
پس از اتحاد آلمان غربي <strong>و</strong> شرقي در سال 1993، <strong>فرهنگستان</strong> برلين با عن<strong>و</strong>ان جديد<br />
3<br />
<strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م برلين براندنبرگ فعاليتهاي خ<strong>و</strong>د را آغاز كرد. ز<strong>و</strong>ندرمان در مقام<br />
مدير پر<strong>و</strong>ژة پژ<strong>و</strong>هش ت<strong>و</strong>رفان برگزيده شد <strong>و</strong> تا زمان بازنشستگي، يعني<br />
2000، در سال<br />
اين سمت باقي ماند. ديگر سمتهاي مهم ز<strong>و</strong>ندرمان در اين مدت، استاد افتخاريِ<br />
4<br />
دانشگاه ه<strong>و</strong>مبلدت، استاد افتخاريِ م<strong>و</strong>ٔسسة مطالعات ايراني در دانشگاه آزاد برلين <strong>و</strong><br />
كسب درجة دكتري افتخاري به پاس سالها پژ<strong>و</strong>هش در شاخة مطالعات ايراني از<br />
دانشگاه آلما ماتر<br />
5<br />
ب<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>نيايِ ايتاليا در 1994 ب<strong>و</strong>د؛ افز<strong>و</strong>ن بر اين م<strong>و</strong>ارد، عض<strong>و</strong>يت در<br />
6<br />
<strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م برلين براندنبرگ، <strong>فرهنگستان</strong> ار<strong>و</strong>پا ، م<strong>و</strong>ٔسسة ايتاليايي خا<strong>و</strong>رميانه <strong>و</strong><br />
8<br />
7<br />
خا<strong>و</strong>ر د<strong>و</strong>ر ، <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م <strong>و</strong> عل<strong>و</strong>م انساني شمالِ راين <strong>و</strong>ِستفالين ، <strong>فرهنگستان</strong><br />
11<br />
10<br />
9<br />
دانمارك ، <strong>فرهنگستان</strong> بريتانيا <strong>و</strong> انجمن ايرانشناسي ار<strong>و</strong>پا از جمله فعاليتها <strong>و</strong><br />
افتخارات زندگي علمي ا<strong>و</strong> به شمار مير<strong>و</strong>د.<br />
مجم<strong>و</strong>ع آثار <strong>و</strong>رنر ز<strong>و</strong>ندرمان شامل هشت كتاب، د<strong>و</strong> رسالة دكتري <strong>و</strong> حد<strong>و</strong>د<br />
180 مقاله<br />
به <strong>زبان</strong>هاي آلماني <strong>و</strong> انگليسي است كه از اين تعداد مقاله، حد<strong>و</strong>د سي عن<strong>و</strong>ان در دانشنامه<br />
ايرانيكا به چاپ رسيده است. از ديگر آثار ا<strong>و</strong> 89 عن<strong>و</strong>ان نقد <strong>و</strong> بررسي، شش عن<strong>و</strong>ان<br />
ترجمه، چندين پيشگفتار بر آثار ديگران <strong>و</strong> همكاري در تأليف را ميت<strong>و</strong>ان نام برد.<br />
1) Die Prophetentochter (6 Novellen) 2) Die beiden Ehemänner (2 Novellen)<br />
3) Berlin-Brandenburgisce Akademie der Wissenschaften 4) Institute of Iranian Studies<br />
5) Alma Mater Studiorum Saecularia in Bologna 6) Academia Europaea<br />
7) Istituto Italiano per il Medio ed Estremo Oriente<br />
8) North Rhein-Westphalian Academy of Sciences and Humanities<br />
9) Danish Academy 10) British Academy 11) Societas Iranologica Europaea
2<br />
254<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
به پاس قدرداني از سالها تلاش ز<strong>و</strong>ندرمان جشننامههايي به همت همكاران <strong>و</strong><br />
شاگردان ا<strong>و</strong> فراهم آمده است.<br />
1<br />
نخستين جشننامه با نام ايران <strong>و</strong> ت<strong>و</strong>رفان در 1995 <strong>و</strong><br />
2<br />
د<strong>و</strong>مين جشننامه با عن<strong>و</strong>ان مان<strong>و</strong>يت <strong>و</strong> ايرانشناسي در د<strong>و</strong> جلد مشتمل بر مجم<strong>و</strong>عة<br />
مقالات ا<strong>و</strong> در 2001 <strong>و</strong> س<strong>و</strong>مين جشننامه با نام م<strong>و</strong>ض<strong>و</strong>عات <strong>ادب</strong>ي <strong>و</strong> ساختار آنها در ايراني<br />
3<br />
ميانه نيز در 2009، به ترتيب به مناسبت شصتمين، شصت <strong>و</strong> پنجمين <strong>و</strong> هفتادمين<br />
سالگرد ت<strong>و</strong>لد ز<strong>و</strong>ندرمان، به چاپ رسيده است. پس از درگذشت پر<strong>و</strong>فس<strong>و</strong>ر <strong>و</strong>رنر<br />
ز<strong>و</strong>ندرمان مراسم گراميداشتي نيز در آبان ماه 1391 با سخنراني بدرالزمان قريب <strong>و</strong><br />
كا<strong>و</strong><strong>و</strong>س بالازاده در سراي اهل قلم تهران برگزار شد.<br />
مهمترين آثار منتشرشدة ز<strong>و</strong>ندرمان در اين سالها، تصحيح انتقادي پنج جلد از<br />
مت<strong>و</strong>ن سغدي، پارتي <strong>و</strong> فارسي<br />
تصحيح انتقادي اين مجم<strong>و</strong>عه در سال<br />
4<br />
ميانه از مجم<strong>و</strong>عة مت<strong>و</strong>ن ت<strong>و</strong>رفان در برلين ب<strong>و</strong>د. نخستين<br />
1973 با عن<strong>و</strong>ان مت<strong>و</strong>ن فارسي ميانه <strong>و</strong> پارتي<br />
5<br />
دربارة آفرينش <strong>و</strong> مت<strong>و</strong>ن تمثيلي مان<strong>و</strong>يان <strong>و</strong> د<strong>و</strong>مين مجم<strong>و</strong>عه، كه پژ<strong>و</strong>هشي گسترده <strong>و</strong><br />
عميق در زمينة مت<strong>و</strong>ن ت<strong>و</strong>رفاني است، با عن<strong>و</strong>ان مت<strong>و</strong>ن تاريخي ديني ايراني ميانة<br />
6<br />
مان<strong>و</strong>ي در سال 1981 به چاپ رسيد. از ديگر آثار مهم ز<strong>و</strong>ندرمان ميت<strong>و</strong>ان به بررسي<br />
8<br />
7<br />
مت<strong>و</strong>ن سغدي م<strong>و</strong>لر در مجلة تحقيقات شرق باستان در سالهاي 1975 1974، <strong>و</strong><br />
1981 اشاره كرد. همچنين د<strong>و</strong> حكايت <strong>و</strong> ن<strong>و</strong>شتهاي بر ط<strong>و</strong>مار از جملة مت<strong>و</strong>ن سغدي را<br />
در 1985 تصحيح <strong>و</strong> د<strong>و</strong> سند از مجم<strong>و</strong>عة سر<strong>و</strong>دهاي مان<strong>و</strong>ي به <strong>زبان</strong>هاي پارتي <strong>و</strong><br />
9<br />
سغدي را آ<strong>و</strong>ان<strong>و</strong>يسي، ترجمه <strong>و</strong> همراه با يادداشتهاي انتقادي در 1990 به چاپ<br />
رساند.<br />
1) Iran und Turfan 2) Manichaica Iranica<br />
3) Literarische Stoffe und ihre Gestaltung in mitteliranischer Zeit<br />
4) Berliner Turfantexte IV, XI, XV, XVII, XIX<br />
5) Mittelpersische und partische kosmogonische und Parabeltexte der Manichäer<br />
6) Mitteliranische manichäische Texte kirhengeschichtlichen Inhalts<br />
7) Nachlese zu F.W.K. Müllers 8) Journal Altorientalische Forschungen (AoF)<br />
9) The Manichaen Hymn Cycles Huyadagmān and Angad Rōšnān in Parthian and Sogdian
255<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
2<br />
گزيدة كتابشناسي آثار <strong>و</strong>رنر ز<strong>و</strong>ندرمان<br />
الف. كتابها<br />
1. Mittelpersische und partische, kosmogonische und Parabletexte der Manichäer,<br />
mit einigen Bemerkungen zu Motiven der parabeltexte von Friedmar Geissler<br />
(SGKAO 8, BTT IV), Berlin, 1973.<br />
2. Mittelpersische manichäische Texte kirchengeschichtlichen Inhalts, mit einem<br />
Appendix von Nicholas Sims-Williams (BTT XI), Berlin, 1981.<br />
3. Ein manichäisch-soghdisches Parabelbuch, mit einem Anhang von Friedmar<br />
Geissler über Erzählmotive in der Geschichte von den zwei Schlangen (BTT<br />
XV), Berlin, 1985.<br />
4. Der Sermon von der Seele. Ein Literaturwerk des östlichen Manichäismus,<br />
Opladen, 1991.<br />
5. Der Sermon vom Licht Nous. Eine Lehrschrift des östlichen Manichäismus.<br />
Edition der partischen und soghdischen Version 1 (BTT XVII), Berlin, 1992.<br />
6. Iranian Manichaean Turfan Texts in Early Publications (1904-1934). Photo<br />
edition (Corpus Inscriptionum Iranicarum. Supplementary Series, vol. 3),<br />
London, 1996.<br />
7. (mit K. Kudara & Y. Yoshida), Iranian Fragments from the Ōtani Collection.<br />
Iranian Fragments Unearthed in Central Asia by Ōtani Mission and Kept at the<br />
Library of Ryūkoku University, 2 vols. (Facsimile Series of Rare Texts in the<br />
Library of Ryūkoku University 17), Kyoto, 1997.<br />
8. Der Sermon von der Seele. Eine Lehrschrift des östlichen Manichäismus. Edition<br />
der partischen und soghdischen Version mit einem Anhang von Peter Zieme, Die<br />
Türkischen Fragmente des “Sermons von der Seele” (BTT XIX), Turnhout,<br />
1997.<br />
ب. مقالات<br />
1. “Zur Bedeutungsentwicklung des Wortes āfrīn”, in Wissenschaftliche Zeitschrift<br />
der Humboldt-Universität, Berlin, 1965, pp. 601-609.<br />
2. “Partisch bwdgn, Die Täufer”, in AAH 25 (1977), pp. 237-242.<br />
مقالهاي با عن<strong>و</strong>ان «سخني دربارة من<strong>و</strong>همد ر<strong>و</strong>شن (بهمن ر<strong>و</strong>شن)» ناظر بر اين كتاب ز<strong>و</strong>ندرمان، به قلم<br />
16-6 به چاپ رسيده است.<br />
بدرالزمان قريب، در نامة <strong>فرهنگستان</strong>، س<br />
،2 ش ،1375 ،4 ص<br />
(1
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
2<br />
256<br />
3. “Some More Remarks on Mithra in the Manichaean Pantheon” 1 , in Études<br />
Mithriaques. Actes du 2e Congrès International Téhéran, du 1er au 8 september<br />
1975 (Acta Iranica 17), Téhéran-liège, 1978, pp. 485-499.<br />
4. “Zur Etymologie von mittelpersisch awist(u)wār”. in ZPE 45 (1982), pp. 57-58.<br />
5. “Ein übersehenes Bild Manis” 2 , in AoF 12 (1985), pp. 172-174.<br />
6. “Studien zur kirchengschichtlichen Literatur der manichäischen Manichäer I-III”,<br />
in AoF 13 (1986), pp. 40-92, pp. 239-317, AoF 14 (1987), pp. 41-107.<br />
7. “Artētār”, in E.Ir., Vol. II, London-New York, 1987, pp. 661b-662a.<br />
8. “Die Jungfrau der guten Taten” 3 , in Recurrent Patterns in Iranian Religions, Paris<br />
1992, pp. 159-174.<br />
9. “An Early Attestation of the Name of the Tajiks” 4 , in Medioiranica, Leuven,<br />
1993, pp. 163-171.<br />
10. Manohmed rōn “der licht-Nous” 5 , Ursprung und Wandel eines manichäischen<br />
Begriffs, in Memoriae munusculum, Wiesbaden, 1994, pp. 123-129.<br />
11. “Die Parabel von den schätzesammelnden kaufleuten” 6 , in Au Carrefour des<br />
religions Mélanges offerts á Philipp Gignoux, ed. Groupe pour l’Études de la<br />
civilization du Moyen Orient, Bures-sur-Yvette, 1995, pp. 285-296.<br />
12. “Ein illustrierter mittelpersischer manichäischer Omen Text aus Tufan” 7 , in<br />
Sonderdruck aus zentralasiatische Sutdien des Seminars für Sprach und<br />
Kulturwissenschaft Zentralasiens der Universität Bonn, Herausgegeben von<br />
ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «بازنگري جايگاه مهر در يزدانشناسي مان<strong>و</strong>ي» به قلم اميد بهبهاني در<br />
220-201 به چاپ رسيده است.<br />
فصلنامة فرهنگ، ش<br />
2) ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «تص<strong>و</strong>يري ناديدني از ماني» به قلم اميد بهبهاني در فصلنامه فرهنگ،<br />
102-97 به چاپ رسيده است.<br />
س<br />
ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «د<strong>و</strong>شيزه كردار نيك» به قلم آرمان (رحمان) بختياري در معارف، د<strong>و</strong>رة<br />
157-140 به چاپ رسيده است.<br />
ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «يك گ<strong>و</strong>اهي كهن دربارة نام تاجيكان» به قلم فريد<strong>و</strong>ن مجلسي در هستي،<br />
د<strong>و</strong>رة د<strong>و</strong>م، 57-48 به چاپ رسيده است.<br />
5) ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «من<strong>و</strong>همد ر<strong>و</strong>شن (ن<strong>و</strong>س ر<strong>و</strong>شن)» به قلم س<strong>و</strong>زان گ<strong>و</strong>يري در چيستا،<br />
695-690 به چاپ رسيده است.<br />
س<br />
ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «تمثيل بازرگان گنجاند<strong>و</strong>ز» به قلم آرمان بختياري در باستانشناسي <strong>و</strong><br />
تاريخ، س 1380 به چاپ رسيده است.<br />
ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «پيشگ<strong>و</strong>يي مص<strong>و</strong>ر به فارسيميانه مان<strong>و</strong>ي ت<strong>و</strong>رفان» به قلم آرمان (رحمان)<br />
به چاپ رسيده است.<br />
بختياري در نامه <strong>فرهنگستان</strong>، د<strong>و</strong>رة<br />
،6 ش ،1383 ،3 ص 170-153<br />
،1375 ،17 ص<br />
(1<br />
،1371 ،13 ص<br />
(3<br />
،20 ش ،1382 ،1 ص<br />
(4<br />
1379، ص<br />
،1379 ،17 ص<br />
(6<br />
،16 ش ،1<br />
(7
257<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
2<br />
Walter Heissiq, Gregor Verhufen und Michael Weiers, 27 (1997), Harrassowitz<br />
Verlag, Weisbaden.<br />
13. “Geschichte, Stand und Aufgaben der Turfanforschung” 1 , in Akademie Journal<br />
(Magazin der Union der deustschen Akademien der Wissenschaften), Themenschwerpunk<br />
Zentralaisen, 2/2000.<br />
14. “Turfan und Tun-huang-Texte”, in Theologische Realenzyklopädie, Berlin-New<br />
York, 2002, pp. 197-203.<br />
15. “Die Damonin Pēsūs” 2 , Languages of Iran: Past and Present (Iranian Studies in<br />
Memoriam David Neil MacKenzie), ed. Dieter Weber, 2005, pp. 207-212.<br />
16. “Eine Re-Edition zweider manichäisch-soghdischer Briefe”, in Iranian<br />
Languages and Texts from Iran and Turan: Roland E. Emmerick Memorial<br />
Volume, ed. M. Macuch & W. Sundermann, Wiesbaden, 2007, pp. 403-421.<br />
17. “A Sogdian Mahāhānam ahāparinirvānasūtra Manuscript”, in the Way of Buddha<br />
2003, The 100 th Anniversary of the Otani Mission and the 50 th of the Research<br />
Society for Central Asian Cultures, ed. Takashi Irisawa, Kyoto, 2010, pp. 75-83.<br />
منابع<br />
Iran und Turfan: Beiträge Berliner Wissenschaftler, Werner Sundermann zum 60 Geburtstag gewidmet,<br />
1995, Herausgegeben von Christiane Reck and Dieter Weber, Wiesbaden.<br />
Literarische Stoffe und ihre Gestaltung in mitteliranischer Zeit. Kolloquium anlässlich des 70<br />
Geburstages von Werner Sundermann, 2009, Herausgegeben von Desmond Durkin-Meisterernst,<br />
Christiane Reck and Dieter Weber, Wiesbaden.<br />
www. societasiranologicaeu.org/sundermann.pdf.<br />
www.bbaw.de/bbaw/Forschung/Forschungsprojekte/turfanforschung/bilder/Bibliographie-<br />
Sundermann2012.pdf.<br />
3<br />
يلدا شك<strong>و</strong>هي<br />
1) ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «پيشينه، جايگاه <strong>و</strong> برنامههاي پژ<strong>و</strong>هشهاي ت<strong>و</strong>رفاني» به قلم آرمان<br />
(رحمان) بختياري در نامه <strong>فرهنگستان</strong>، د<strong>و</strong>رة 5، ش 1381، 3، ص 176-175 به چاپ رسيده است.<br />
ترجمة فارسي اين مقاله با عن<strong>و</strong>ان «ماده دي<strong>و</strong> پِس<strong>و</strong>س» به قلم اميد بهبهاني در كتاب تا به خ<strong>و</strong>رشيد به پر<strong>و</strong>از<br />
برم يادنامة دكتر حميد محامدي به ك<strong>و</strong>شش كتاي<strong>و</strong>ن مزداپ<strong>و</strong>ر <strong>و</strong> هايده معيري (محامدي)، تهران، 1389 به چاپ<br />
رسيده است.<br />
مقالة «گرارد<strong>و</strong> ني<strong>و</strong>لي» كه در <strong>و</strong>يژهنامة <strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني، د<strong>و</strong>رة جديد، شمارة ا<strong>و</strong>ل، شهري<strong>و</strong>ر<br />
1391 به چاپ رسيد، نام م<strong>و</strong>ٔلف «يلدا شك<strong>و</strong>هي» از قلم افتاده ب<strong>و</strong>د.<br />
(2<br />
3) در
2<br />
258<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
1<br />
برگزاري هشتمين همايش <strong>زبان</strong>شناسي ايران<br />
دانشكدة <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> <strong>ادب</strong>يات فارسي دانشگاه علامه طباطبايي، در ر<strong>و</strong>زهاي بيست <strong>و</strong> چهارم <strong>و</strong><br />
بيست <strong>و</strong> پنجم بهمن ماه 1391، مي<strong>زبان</strong> برگزاري هشتمين همايش <strong>زبان</strong>شناسي ايران ب<strong>و</strong>د.<br />
اين همايش با حض<strong>و</strong>ر رئيس <strong>فرهنگستان</strong> <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> <strong>ادب</strong> فارسي <strong>و</strong> جمعي از <strong>زبان</strong>شناسان <strong>و</strong><br />
اساتيد <strong>و</strong> با همكاري گر<strong>و</strong>ه <strong>زبان</strong>شناسي دانشگاه علامه طباطبايي (شامل گرايشهاي<br />
همگاني، آم<strong>و</strong>زش <strong>زبان</strong> فارسي به غيرفارسي<strong>زبان</strong>ان <strong>و</strong> فرهنگ <strong>و</strong> <strong>زبان</strong>هاي باستاني)،<br />
<strong>فرهنگستان</strong> <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> <strong>ادب</strong> فارسي، پژ<strong>و</strong>هشگاه عل<strong>و</strong>م انساني <strong>و</strong> مطالعات فرهنگي <strong>و</strong> انجمن<br />
<strong>زبان</strong>شناسي ايران برپا شد. از اهداف برگزاري اين همايش، كه از آن به بزرگترين<br />
ر<strong>و</strong>يداد <strong>زبان</strong>شناسي ياد كردهاند، ميت<strong>و</strong>ان به معرفي بيشتر <strong>زبان</strong>شناسي <strong>و</strong> گرايشهاي آن<br />
به جامعه، شناساندن جنبههاي كاربردي آن <strong>و</strong> فراهم كردن زمينة همفكري <strong>و</strong> تبادل نظر<br />
علمي ميان استادان <strong>و</strong> دانشج<strong>و</strong>يان كارشناسي ارشد <strong>و</strong> دكتري <strong>و</strong> رايزني دربارة همس<strong>و</strong>يي<br />
بيشتر گر<strong>و</strong>ههاي علمي <strong>زبان</strong>شناسي با نيازهاي كن<strong>و</strong>ني <strong>و</strong> آيندة كش<strong>و</strong>ر اشاره كرد.<br />
در اين همايش د<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>زه ن<strong>و</strong>د <strong>و</strong> هشت مقالة علمي در قالب 85 عن<strong>و</strong>ان سخنراني <strong>و</strong><br />
13<br />
پ<strong>و</strong>ستر ارائه شد كه برخي از عنا<strong>و</strong>ين مقالات به شرح زير هستند: ارائه <strong>و</strong> معرفي پيكرهاي<br />
براي فارسيآم<strong>و</strong>زان خارجي (مصطفي عاصي، منيره ترابي)، بررسي فعل آغازي در <strong>زبان</strong><br />
ايراني باستان <strong>و</strong> مقايسة آن با افعال شر<strong>و</strong>ع، حرف استقبال <strong>و</strong> باب استفعال در <strong>زبان</strong> عربي<br />
(عليرضا حيدري)، ت<strong>و</strong>صيفي تاريخي از <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> فرهنگ شيرازيتبارهاي مقيم زنگبار<br />
(معص<strong>و</strong>مه حاجيزاده)، بررسي چگ<strong>و</strong>نگي پيدايش <strong>و</strong> تغيير اعداد در <strong>زبان</strong> فارسي از<br />
ديدگاه <strong>زبان</strong>شناسي (مجتبي نام<strong>و</strong>ر فرگي، شيما ابراهيمي)، ص<strong>و</strong>رتهاي <strong>و</strong>ابسته در <strong>زبان</strong><br />
فارسي (<strong>و</strong>يدا شقاقي)، استعارههاي مفه<strong>و</strong>مي رنگ در <strong>زبان</strong> فارسي: تحليلي شناختي <strong>و</strong><br />
پيكرهبنياد (آزيتا افراشي، سجاد صامت ج<strong>و</strong>كندان)، درك شنيداري ديداري<br />
همخ<strong>و</strong>انهاي <strong>زبان</strong> فارسي (ماندانا ن<strong>و</strong>ربخش، مارال آسيايي)، <strong>و</strong>اكداري غيرفعال در<br />
(1<br />
عنا<strong>و</strong>ين خبريِ برگزاري نخستين همايش <strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني، برگزاري مدرسة تابستاني<br />
<strong>زبان</strong>شناسي ايراني در دانشگاه لايدن، برگزاري مدرسة تابستاني <strong>زبان</strong>شناسي ايراني در دانشگاه هامب<strong>و</strong>رگ، برگزاري<br />
چهارمين مدرسة تابستاني پاپير<strong>و</strong>سشناسي پهل<strong>و</strong>ي در دانشگاه آزاد برلين در شمارة نخست <strong>و</strong>يژهنامة <strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong><br />
گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني نيز به قلم نگارنده ب<strong>و</strong>ده است.
259<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني 2<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
همخ<strong>و</strong>انهاي گرفته <strong>زبان</strong> فارسي (بت<strong>و</strong>ل علينژاد)، غلتسازي <strong>و</strong>اكه به عن<strong>و</strong>ان راهكاري<br />
براي رفع التقاي <strong>و</strong>اكهها: بررسي نم<strong>و</strong>نهاي در كردي كلهر (مهدي فتاحي)، تلفيق<br />
مشخصه حالت در گ<strong>و</strong>يش ه<strong>و</strong>رامي (زانيار نقشبندي)، بررسي فرايند <strong>و</strong>اجي همگ<strong>و</strong>ني در<br />
<strong>زبان</strong> راجي (محم<strong>و</strong>د ملكي)، جنسيت <strong>و</strong> تأثيرهاي آن بر استفاده از هماهنگي <strong>و</strong>اكهاي در<br />
<strong>زبان</strong> فارسي: يك بررسي جامعهشناختي (مراد باقرزاده كاسماني)، ساخت ارگتي<strong>و</strong> در<br />
گ<strong>و</strong>يش تالشي شمالي (رؤيا كمالي عنبراني)، نقش پساضافه <strong>و</strong> حرفاضافه در گ<strong>و</strong>يش<br />
تاتي گيفان: يك نگاه ردهشناختي (ندا هدايت)، مجه<strong>و</strong>لهاي كپيشده در آذربايجان<br />
جن<strong>و</strong>بي، شمالي <strong>و</strong> تركي (حسين هاشمي زرجآباد)، نفرين به مثابة خش<strong>و</strong>نت <strong>زبان</strong>ي: مطالعة<br />
تطبيقي نفرينهاي رايج در <strong>زبان</strong>هاي تركي <strong>و</strong> لكي (رؤيا آسيايي، مريم عباسي)، نقش<br />
<strong>زبان</strong>ي زنان در ت<strong>و</strong>ليد <strong>و</strong> ر<strong>و</strong>اج <strong>ادب</strong>يات شفاهي (نيره خسر<strong>و</strong>ينژاد)، پي<strong>و</strong>ستگي <strong>زبان</strong> <strong>و</strong><br />
فرهنگ: برخي ملاحظات اجتماعي <strong>و</strong> ر<strong>و</strong>انشناختي (بهل<strong>و</strong>ل علايي)، افعال مجه<strong>و</strong>لپذير<br />
در <strong>زبان</strong> فارسي (<strong>و</strong>الي رضايي)، گر<strong>و</strong>ه حرفاضافهاي پس از فعل: دلايل نقشي <strong>و</strong><br />
ردهشناختي (محمد راسخ مهند)، دست<strong>و</strong>ري شدگي افعال ارتقايي در <strong>زبان</strong> فارسي (شادي<br />
دا<strong>و</strong>ري، مهرداد نغزگ<strong>و</strong>ي كهن)، ماهيت گر<strong>و</strong>ه<strong>و</strong>اژهها: مطالعهاي در ساختار گر<strong>و</strong>ه<strong>و</strong>اژههاي<br />
فارسي (سعيد رفيعي خضري)، <strong>و</strong>اژهگزيني يا <strong>و</strong>اژهسازي؟ (مهديه قناتآبادي)، بررسي<br />
ساخت<strong>و</strong>اژي <strong>و</strong> معنايي د<strong>و</strong> پس<strong>و</strong>ند ك<strong>و</strong>چكساز در <strong>زبان</strong> فارسي (رضا مقدم كيا، اكرم<br />
شفيعي)، مقايسة دستگاه <strong>و</strong>اجي د<strong>و</strong> خان<strong>و</strong>اده <strong>زبان</strong>ي آنات<strong>و</strong>ليايي <strong>و</strong> ايراني (مينا صالحي)،<br />
مقايسه ساختار فعل در گ<strong>و</strong>يش عربي جباره فسا با عربي معيار (عليرضا جلاليان، محمد<br />
هادي فلاحي)، ردهشناسي <strong>زبان</strong>هاي ايراني: يافتهها <strong>و</strong> پيامدها (محمد دبيرمقدم).<br />
مريم رضايي<br />
1<br />
انجمن ايرانشناسي ار<strong>و</strong>پا<br />
در تاريخ<br />
12 آ<strong>و</strong>ريل<br />
2013 در <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م برلين، با حض<strong>و</strong>ر اعضاي م<strong>و</strong>ٔسسة<br />
پژ<strong>و</strong>هشهاي ت<strong>و</strong>رفاني، نشستي برگزار شد <strong>و</strong> طي آن اعضا دربارة كارهاي در دست<br />
1) Societas Iranologica Europaea
2<br />
260<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
اجرايشان صحبت كردند <strong>و</strong> سخنرانيهايي نيز ايراد شد. از ميان سخنرانيهاي ايرادشده<br />
به عنا<strong>و</strong>ين زير ميت<strong>و</strong>ان اشاره كرد:<br />
«تحقيق <strong>و</strong> بررسي قطعات سغدي مان<strong>و</strong>ي مجم<strong>و</strong>عة ت<strong>و</strong>رفان»<br />
از كتيبههاي خ<strong>و</strong>ارزمي باستان به خط تحريري»<br />
از متن تئ<strong>و</strong>د<strong>و</strong>ر برك<strong>و</strong>ناي<br />
دربارة مان<strong>و</strong>يت؟»<br />
4<br />
گاهشماري ن<strong>و</strong>يافتة مان<strong>و</strong>ي» (نيكلاس سيمز<strong>و</strong>يليامز) .<br />
1<br />
(انريك<strong>و</strong> م<strong>و</strong>ران<strong>و</strong>) ، «گزارشي<br />
2<br />
(پا<strong>و</strong>ل ل<strong>و</strong>ريه) ، «تفسيري محتمل از بخشي<br />
3<br />
(دزمند د<strong>و</strong>ركينمايسترارنست) ،<br />
«قطعة<br />
مريم رضايي<br />
پژ<strong>و</strong>هشگاه عل<strong>و</strong>م انساني <strong>و</strong> مطالعات فرهنگي در ارديبهشت ماه<br />
1392<br />
پژ<strong>و</strong>هشگاه عل<strong>و</strong>م انساني <strong>و</strong> مطالعات فرهنگي با همكاري انجمن <strong>زبان</strong>شناسي ايران مي<strong>زبان</strong><br />
برگزاري سه همانديشي در ارديبهشت ماه<br />
1392 ب<strong>و</strong>د.<br />
«نخستين همانديشي <strong>زبان</strong>هاي ايراني» عن<strong>و</strong>ان همايشي ب<strong>و</strong>د كه در تاريخ<br />
92/2/12<br />
برگزار شد. دبير علمي اين همايش دكتر مهرداد نغزگ<strong>و</strong>ي كهن <strong>و</strong> دبير اجرايي راحله<br />
گندمكار ب<strong>و</strong>دند. در اين همايش يكر<strong>و</strong>زه كه از ساعت 8 بامداد آغاز شد <strong>و</strong> طي سه<br />
نشست با مراسم اختتاميهاي در ساعت 16:30 بعدازظهر به كار خ<strong>و</strong>د پايان داد،<br />
11 عن<strong>و</strong>ان<br />
مقاله به شرح زير ارائه شد: نظام حالتنمايي در <strong>زبان</strong> هرزني (جهاند<strong>و</strong>ست سبزعليپ<strong>و</strong>ر،<br />
دانشگاه آزاد اسلامي <strong>و</strong>احد رشت)، دست<strong>و</strong>ريشدگي ترتيب سازهاي در ساختهاي<br />
كنايي نشاندار در گ<strong>و</strong>يش ه<strong>و</strong>رامي (زانيار نقشبندي، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سيناي همدان)،<br />
آرايش ساختهاي نح<strong>و</strong>ي فارسي باستان در كتيبة بيست<strong>و</strong>ن از ديدگاه ردهشناسي<br />
(محمدمهدي اسماعيلي <strong>و</strong> فاطمه حسنپ<strong>و</strong>ر، دانشگاه آزاد اسلامي <strong>و</strong>احد تهران مركز)،<br />
شي<strong>و</strong>ههاي متفا<strong>و</strong>ت انطباق در <strong>زبان</strong> تاتي (راحله ايزديفر، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سيناي همدان)،<br />
1) Enrico Morano: Current Work on Manichaean Sogdian Fragments in the Turfan Collection<br />
2) Pavel Lurje: Cursive Old Khwarezmian Inscriptions, a Progress Report<br />
3) Desmond Durkin-Meisterernst: A Possible Interpretation of a Detail in Theodore bar Khonai’s Text<br />
on Manichaeism<br />
4) Nicholas Sims-Williams,: A New Manichaean Calendar Fragment
261<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني 2<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
بقا، ز<strong>و</strong>ال <strong>و</strong> دگرگ<strong>و</strong>ني ساخت ارگتي<strong>و</strong> در گ<strong>و</strong>نههايي از فارسي ميانه <strong>و</strong> فارسي ن<strong>و</strong> (حسن<br />
رضائي باغبيدي، دانشگاه تهران)، <strong>و</strong>اژهبست: فصل مشترك صرف <strong>و</strong> نح<strong>و</strong> (<strong>و</strong>يدا شقاقي،<br />
دانشگاه علامه طباطبايي)، مطابقه با مبتدا (محمد راسخ مهند، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سيناي<br />
همدان)، تثبيت ترتيب كلمه در <strong>زبان</strong> فارسي: معيار دست<strong>و</strong>ري شدگي (شادي دا<strong>و</strong>ري، هلن<br />
گي<strong>و</strong>ناش<strong>و</strong>يلي، دانشگاه آزاد اسلامي <strong>و</strong>احد عل<strong>و</strong>م <strong>و</strong> تحقيقات <strong>و</strong> م<strong>و</strong>ٔسسة مطالعات<br />
شرقشناسي دانشگاه لايپزيك)، تن<strong>و</strong>ع ساختاري در نظام كنايي: نقطة تلاقي نظريه <strong>و</strong><br />
ردهشناسي (يادگار كريمي، دانشگاه كردستان)، ع<strong>و</strong>امل م<strong>و</strong>ٔثر در تعيين ص<strong>و</strong>رت نشانة<br />
مطابقة فعلي در فارسي ن<strong>و</strong> (مهرداد نغزگ<strong>و</strong>ي كهن، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سيناي همدان)، نظام<br />
1<br />
حالت در <strong>زبان</strong> زازاكي <strong>و</strong> ديگر <strong>زبان</strong>هاي غربي از منظر تاريخي <strong>و</strong> ردهشناختي (ل<strong>و</strong>د<strong>و</strong>يك<br />
پا<strong>و</strong>ل، دانشگاه هامب<strong>و</strong>رگ).<br />
د<strong>و</strong>مين همايش با عن<strong>و</strong>ان «نخستين همانديشي <strong>زبان</strong>هاي كهن ايراني» در تاريخ<br />
92/2/19 برگزار شد. دبير علمي اين همايش دكتر مجتبي منشيزاده <strong>و</strong> دبير اجرايي آن<br />
دكتر سپيده عبدالكريمي ب<strong>و</strong>دند. در اين همايش يك ر<strong>و</strong>زه كه از ساعت 9 صبح آغاز شد،<br />
شش مقاله به شرح زير ارائه شد: <strong>زبان</strong>شناسي درزماني: چه ب<strong>و</strong>د <strong>و</strong> چه شد؟ (سپيده<br />
عبدالكريمي، دانشگاه تربيت مدرس)، پي<strong>و</strong>ند <strong>زبان</strong>شناسي تاريخي <strong>و</strong> رشتة <strong>زبان</strong>هاي<br />
باستاني (فهيمه تسليبخش <strong>و</strong> سهيلا حيدري، دانشگاه علامه طباطبايي)، د<strong>و</strong>راهي فرهنگ<br />
ايران باستان <strong>و</strong> <strong>زبان</strong>هاي باستاني (سيميندخت گ<strong>و</strong>درزي، دانشگاه علامه طباطبايي)،<br />
<strong>زبان</strong>شناسي تاريخي <strong>و</strong> <strong>ادب</strong>يات فارسي (مرضيه فر<strong>و</strong>غي، دانشگاه علامه طباطبايي)، چالش<br />
ايرانيگرايي مبتذل در رشتة <strong>زبان</strong>هاي باستاني (علي صاب<strong>و</strong>نچي، دانشگاه علامه<br />
طباطبايي)، اهميت ر<strong>و</strong>ش تحقيق در رشتة <strong>زبان</strong>هاي باستاني (احسان چنگيزي،<br />
دانشآم<strong>و</strong>ختة دانشگاه تهران). اين همايش با برپايي ميزگردي به رياست دكتر ك<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>ش<br />
صف<strong>و</strong>ي <strong>و</strong> با حض<strong>و</strong>ر دكتر مجتبي منشيزاده، دكتر اب<strong>و</strong>القاسم اسماعيلپ<strong>و</strong>ر <strong>و</strong> دكتر <strong>و</strong>يدا<br />
شقاقي پيرام<strong>و</strong>ن مسائل مرب<strong>و</strong>ط به رشتة <strong>زبان</strong>هاي كهن ايراني در ساعت 16:30 به كار<br />
خ<strong>و</strong>د پايان داد.<br />
1) The Case System of Zazaki and Other West Iranian Languages in Typological and Historical<br />
Perspective
2<br />
262<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
تاريخ<br />
س<strong>و</strong>مين همايش با عن<strong>و</strong>ان «د<strong>و</strong>مين همايش <strong>و</strong>زن شعر فارسي <strong>و</strong> اشعار ايراني» در<br />
25 <strong>و</strong><br />
26 ارديبهشت ماه سال 1392 برگزار شد. در اين همايش د<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>زه كه با<br />
سخنان دكتر <strong>و</strong>يدا شقاقي، رئيس انجمن <strong>زبان</strong>شناسي <strong>و</strong> دكتر اميد طبيبزاده آغاز شد،<br />
25 عن<strong>و</strong>ان مقاله ارائه شد كه عنا<strong>و</strong>ين آنها به شرح زير است: ضرباهنگ <strong>و</strong> جايگاه آن<br />
در شعر فرانسه (مه<strong>و</strong>ش ق<strong>و</strong>يمي، دانشگاه آزاد، <strong>و</strong>احد عل<strong>و</strong>م <strong>و</strong> تحقيقات)، <strong>و</strong>زن شعر<br />
انگليسي (مصطفي حسيني، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سينا)، درآمدي بر <strong>و</strong>زن شعر آلماني (سعيد<br />
رض<strong>و</strong>اني، دانشگاه شهيد بهشتي)، شاخصهاي كمي ضرباهنگ در شعر فارسي،<br />
انگليسي <strong>و</strong> فرانس<strong>و</strong>ي (خدابخش ر<strong>و</strong>انسالار، آم<strong>و</strong>زش <strong>و</strong> پر<strong>و</strong>رش)، تح<strong>و</strong>ل <strong>و</strong>زن هجايي به<br />
عر<strong>و</strong>ضي <strong>و</strong> تسامح در <strong>و</strong>زن بر مثال شاهنامه (جلال خالقي مطلق، دانشگاه هامب<strong>و</strong>رگ)،<br />
<strong>و</strong>زن شعر فارسي ميانة مان<strong>و</strong>ي (حسن رضائي باغبيدي، دانشگاه تهران)، مختصات<br />
م<strong>و</strong>سيقايي غزل حافظ در ا<strong>و</strong>زان متفقالاركان سالم <strong>و</strong> ا<strong>و</strong>زان د<strong>و</strong>ري (محمد ج<strong>و</strong>اد<br />
عظيمي، دانشگاه تهران)، بررسي تكيه در شعر عر<strong>و</strong>ضي فارسي (محم<strong>و</strong>د بيجنخان،<br />
دانشگاه تهران)، نقش اركان عر<strong>و</strong>ضي در <strong>و</strong>زن شعر فارسي: پرسشي م<strong>و</strong>سيقايي دربارة<br />
كاركرد <strong>و</strong>زني افاعيل (نگار ب<strong>و</strong>بان، دانشگاه آزاد شيراز)، پايههاي <strong>و</strong>زني در شعر<br />
عر<strong>و</strong>ضي فارسي (ندا م<strong>و</strong>س<strong>و</strong>ي، شركت عصر گ<strong>و</strong>يشپرداز)، زيبايي م<strong>و</strong>سيقايي <strong>و</strong><br />
آسيبشناسي <strong>و</strong>زن شعر ن<strong>و</strong> (مهدي فير<strong>و</strong>زيان، دانشگاه تهران)، عر<strong>و</strong>ض جديد <strong>و</strong> <strong>و</strong>زن<br />
رباعي (ال<strong>و</strong>ند بهاري، دانشگاه خ<strong>و</strong>ارزمي)، <strong>و</strong>احد <strong>و</strong>زن در شعر فارسي (محسن<br />
ذاكرالحسيني، <strong>فرهنگستان</strong> <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> <strong>ادب</strong> فارسي)، زمين غزل بيدل (مهدي كمالي،<br />
دانشگاه زنجان)، بررسي آماري ا<strong>و</strong>زان در دي<strong>و</strong>ان شمس (مائده ميرطلايي، دانشگاه<br />
ب<strong>و</strong>علي سينا)، اختيارات شاعري در فارسي <strong>و</strong> عربي (علي اصغر قهرماني مقبل، دانشگاه<br />
خليج فارس)، عر<strong>و</strong>ض سنتي، عر<strong>و</strong>ض جديد <strong>و</strong> عر<strong>و</strong>ض عربي (سير<strong>و</strong>س شميسا،<br />
دانشگاه علامه طباطبايي)، <strong>و</strong>زن د<strong>و</strong>ري، مشكلي كه عر<strong>و</strong>ض قديم آن را نديده گرفته<br />
است (اب<strong>و</strong>الحسن نجفي، <strong>فرهنگستان</strong> <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> <strong>ادب</strong> فارسي)، ارتباط <strong>و</strong>زن هجا <strong>و</strong> ضربآ<strong>و</strong>ا<br />
در اشعار شفاهي ايراني (اميد طبيبزاده، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سينا)، بررسي تطبيقي <strong>و</strong>زن<br />
شعر پارتي <strong>و</strong> <strong>و</strong>زن شعر عاميانة فارسي (ليلا ضيامجيدي، دانشگاه الزهرا)، بررسي <strong>و</strong>زن<br />
شعر عاميانة تاتي (جهاند<strong>و</strong>ست سبزعليپ<strong>و</strong>ر <strong>و</strong> راحله ايزديفر، دانشگاه آزاد رشت <strong>و</strong>
263<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني 2<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سينا)، ساخت <strong>و</strong>زني اشعار مكت<strong>و</strong>ب در گ<strong>و</strong>يش ه<strong>و</strong>رامي (زانيار<br />
نقشبندي، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سينا)، بررسي <strong>و</strong>زن اشعار مازندراني امير پاز<strong>و</strong>اري (مجتبي<br />
عليزاده، دانشگاه ب<strong>و</strong>علي سينا)، شعر كردي <strong>و</strong> تجدد: از الگ<strong>و</strong>يي به الگ<strong>و</strong>يي ديگر (آمر<br />
طاهر احمد، <strong>فرهنگستان</strong> عل<strong>و</strong>م اتريش).<br />
اين همايش با برپايي ميزگردي در ر<strong>و</strong>ز پنجشنبه 26 ارديبهشت ماه به كار خ<strong>و</strong>د پايان<br />
داد.<br />
مريم رضايي<br />
برگزاري هشتمين د<strong>و</strong>رة مدرسة تابستاني <strong>زبان</strong> <strong>و</strong> <strong>زبان</strong>شناسي در دانشگاه لايدن<br />
(26-15 ج<strong>و</strong>لاي<br />
24/2013 تير <br />
(1392 مرداد 4<br />
برنامة آم<strong>و</strong>زشي اين د<strong>و</strong>ره از كلاسها شامل پهل<strong>و</strong>ي اشكاني، كتيبههاي فارسي ميانه،<br />
ا<strong>و</strong>ستايي <strong>و</strong> پشت<strong>و</strong> است.<br />
مح<strong>و</strong>ر آم<strong>و</strong>زش در كلاس پهل<strong>و</strong>ي اشكاني بررسي <strong>و</strong> مطالعة مت<strong>و</strong>ني از گنجينة شاهي<br />
نيسا، مرب<strong>و</strong>ط به قر<strong>و</strong>ن ا<strong>و</strong>ل <strong>و</strong> د<strong>و</strong>م قبل از ميلاد، بسامد بالاي <strong>و</strong>ام<strong>و</strong>اژههاي پارتي در <strong>زبان</strong><br />
ارمني <strong>و</strong> فارسي ميانه، مطالعة برخي از نسخههاي پارتي كتيبههاي مرب<strong>و</strong>ط به ا<strong>و</strong>ايل د<strong>و</strong>رة<br />
ساساني <strong>و</strong> نگاهي به نقش مت<strong>و</strong>ن پارتي مان<strong>و</strong>ي م<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د در مجم<strong>و</strong>عة مت<strong>و</strong>ن مان<strong>و</strong>ي برلين در<br />
شفافسازي <strong>زبان</strong> است. منابع م<strong>و</strong>رد استفاده در اين كلاس<br />
مقالة<br />
1<br />
«كتيبههاي د<strong>و</strong>لتي ساسانيان» ،<br />
4<br />
3<br />
2<br />
«افسانة درخت بابلي» ، «درآمدي بر <strong>زبان</strong> پارتي» ، «دست<strong>و</strong>ر <strong>زبان</strong> ارمني» ،<br />
1) M. Back, Die sassanidischen Staatsinschriften. Studien zur Orthographie und Phonologie<br />
des Mittelpersischen der Inschriften zusammen mit einem etymologischen Index des<br />
mittelpersischen Wortgutes und einem Textcorpus der behandelten Inschriften,Téhéran-Liège, 1978<br />
(Acta Iranica 18).<br />
2) Ch. J. Brunner, «The Fable of the Babylonian Tree», Pt. I: Introduction. Pt. II: Translation,<br />
Journal of Near Eastern Studies 39, 1980, pp. 191-202, 291-302.<br />
3) A. Ghilain, Essasi sur la langue parthe, son système verbal d’après les texts manichéens du<br />
Turkestan oriental, Louvain, 1939. Bibliotheque du Muséon 9.<br />
4) H. Hübschmann, Armenische Grammatik, Erster Teil. Armenische Etymologie. Leipzig, 1897.
2<br />
264<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني<br />
<br />
اخبار<br />
مقاله<br />
2<br />
1<br />
«كتيبة ساساني پايك<strong>و</strong>لي» <strong>و</strong> «گ<strong>و</strong>يششناسي مت<strong>و</strong>ن ت<strong>و</strong>رفاني غرب ايران» است. منبع م<strong>و</strong>رد<br />
استفاده در كلاس فارسي ميانة كتيبهاي نيز «كتيبههاي د<strong>و</strong>لتي ساسانيان»، «كتيبة ساساني<br />
4<br />
3<br />
پايك<strong>و</strong>لي»، «چهار كتيبة كرتير مغ» ، <strong>و</strong> مقالة «كتيبة كرتير» است. دزم<strong>و</strong>ند<br />
5<br />
د<strong>و</strong>ركينمايسترارنست اين د<strong>و</strong> درس را تدريس ميكند.<br />
<strong>زبان</strong><br />
6<br />
در كلاس ا<strong>و</strong>ستايي كه كارل پرا<strong>و</strong>ست آن را تدريس ميكند، دانشج<strong>و</strong>يان با دست<strong>و</strong>ر<br />
ا<strong>و</strong>ستايي جديد، ساختار تاريخي ا<strong>و</strong>ستا <strong>و</strong> قرائت مت<strong>و</strong>ن بر اساس چاپ گلدنر آشنا<br />
ميش<strong>و</strong>ند. دست<strong>و</strong>ر <strong>زبان</strong> ا<strong>و</strong>ستايي گاهاني م<strong>و</strong>رد بحث اين د<strong>و</strong>ره نيست <strong>و</strong> فقط در م<strong>و</strong>ارد<br />
لز<strong>و</strong>م به آن اشاره خ<strong>و</strong>اهد شد. به دليل ارتباط تنگاتنگ سنسكريت <strong>و</strong>دايي با ا<strong>و</strong>ستايي <strong>و</strong> با<br />
ت<strong>و</strong>جه به اينكه اين د<strong>و</strong> <strong>زبان</strong> هر د<strong>و</strong> از اركان بازسازي <strong>زبان</strong> هند<strong>و</strong>ايراني <strong>و</strong> در نتيجه<br />
هند<strong>و</strong>ار<strong>و</strong>پايي است، قياسهايي نيز در ح<strong>و</strong>زة اين د<strong>و</strong> <strong>زبان</strong> انجام ميگيرد. مطالعة مقالة<br />
«<strong>زبان</strong> ا<strong>و</strong>ستايي»<br />
7<br />
اثر كارل ه<strong>و</strong>فمان براي دانشج<strong>و</strong>يان ضر<strong>و</strong>ري است.<br />
8<br />
دكتر ل<strong>و</strong>تس زهاك ، در كلاس <strong>زبان</strong> پشت<strong>و</strong>، دانشج<strong>و</strong>يان را با مقدمات <strong>زبان</strong> پشت<strong>و</strong>ي ن<strong>و</strong><br />
رايج در افغانستان <strong>و</strong> شمال غرب پاكستان، طرح كلي دست<strong>و</strong>ر <strong>زبان</strong> پشت<strong>و</strong>، <strong>و</strong>اژگان <strong>و</strong><br />
تقسيمات گ<strong>و</strong>يشي اين <strong>زبان</strong> آشنا خ<strong>و</strong>اهد كرد. هدف اين د<strong>و</strong>ره ايجاد زمينة مناسب براي<br />
دانشج<strong>و</strong>يان در فراگيري <strong>و</strong>اجشناسي <strong>و</strong> دست<strong>و</strong>ر <strong>زبان</strong>، خ<strong>و</strong>اندن <strong>و</strong> درك مطلب <strong>زبان</strong> پشت<strong>و</strong><br />
1) H. Humbach and P. O. Skjaervø, The Sassanian Inscription of Paikuli. Part 1: Supplement to<br />
Herzfeld’s Paikuli by Helmut Humbach, Wiesbaden, 1979; Part 2: Synoptic Tables, 1980; Part 3.1:<br />
Restored Text and Translation, by P. O. Skjaervø, 1983; Part 3.2: Commentary, by P. O. Skjaervø,<br />
1983.<br />
2) P. Tedesco, «Dialektologie der westiranischen Turfantexte», le Monde Oriental 15 [1921], pp. 184-258.<br />
3). Ph. Gignoux, Les quatre Inscriptions du mage Kirdīr. Textes et concordances, Paris, 1991 (Studia<br />
Iranica, Cahier 9).<br />
4). D. N. MacKenzie, «Kerdir’s Inscription», Iranische Denkmäler, Lfg. 13, Reihe II: Iranische<br />
Felsreliefs. I, The Sasanian Rock Reliefs at Naqsh-I Rustam, Description and Commentary by Georgina<br />
Hermann. Kerdir’s Inscription, by D. N. MacKenzie, Drawings by Rosalind Howell Caldecott, Berlin,<br />
1989, pp. 35-72.<br />
5) Desmond Durkin-Meisterernst 6) Karl Praust<br />
7) Karl Hoffmann, «Avestan Language I-III», Encyclopaedia Iranica, Vol. III, pp. 47-62.<br />
8) Lutz Rzehak
265<br />
<strong>زبان</strong>ها <strong>و</strong> گ<strong>و</strong>يشهاي ايراني 2<br />
مقاله <br />
اخبار<br />
است.<br />
1<br />
منابع م<strong>و</strong>رد نياز اين د<strong>و</strong>ره كتاب آم<strong>و</strong>زش <strong>زبان</strong> پشت<strong>و</strong> اثر مانفرد ل<strong>و</strong>رنتس <strong>و</strong> كتابِ<br />
مقدماتي پشت<strong>و</strong> اثر<br />
نشاني <strong>و</strong>بگاه:<br />
2<br />
راخم<strong>و</strong>ن (رحمان) اين<strong>و</strong>مك<strong>و</strong>يائف است.<br />
www.hum.leiden.edu/summerschool/programmes-2013<br />
مريم رضايي<br />
3<br />
هشتمين كنفرانس بينالمللي مطالعات مان<strong>و</strong>ي در مدرسة مطالعات شرقي <strong>و</strong> آفريقايي لندن<br />
هشتمين كنفرانس بينالمللي مطالعات مان<strong>و</strong>ي عن<strong>و</strong>ان همايشي است كه از تاريخ<br />
9 تا 13<br />
سپتامبر 2013 در مدرسة مطالعات شرقي <strong>و</strong> آفريقايي دانشگاه لندن برگزار خ<strong>و</strong>اهد شد.<br />
در اين همايش پنجر<strong>و</strong>زه، كه مح<strong>و</strong>ر آن مطالعات مان<strong>و</strong>ي است، دانشمندان <strong>و</strong> پژ<strong>و</strong>هشگران<br />
4<br />
برجستهاي همچ<strong>و</strong>ن سام<strong>و</strong>ئل ن.س. لي<strong>و</strong> دربارة مان<strong>و</strong>يت شرق <strong>و</strong> غرب، دزم<strong>و</strong>ند<br />
6<br />
5<br />
د<strong>و</strong>ركينمايسترارنست در اهميت نسخههاي خطي ايراني <strong>و</strong> خانم س<strong>و</strong>سانا گ<strong>و</strong>لاسچي<br />
دربارة هنر مان<strong>و</strong>يان، سخنراني خ<strong>و</strong>اهند كرد. همچنين برگزاري د<strong>و</strong> كارگاه نيز در برنامة<br />
اين همايش قرار دارد. ادارة كارگاه ا<strong>و</strong>ل را كه مرب<strong>و</strong>ط به نقاشيهاي مان<strong>و</strong>ي از مجم<strong>و</strong>عة<br />
9<br />
8<br />
7<br />
يامات<strong>و</strong> ب<strong>و</strong>نكا در ژاپن است، گَبر ك<strong>و</strong>سا برعهده دارد <strong>و</strong> كارگاه د<strong>و</strong>م را ج<strong>و</strong>ديت لي<strong>و</strong> ،<br />
دربارة فرقة مرق<strong>و</strong>نيه، اداره ميكند.<br />
10<br />
در پايان نيز ديدار از كتابخانة بريتانيا <strong>و</strong> دانشگاه كمبريج براي ديدن<br />
دستن<strong>و</strong>شتههاي مختلف <strong>و</strong> جديدترين قطعات يافتشدة مان<strong>و</strong>ي، از جمله برنامههاي<br />
طرحريزيشدة دستاندركاران برگزاري اين همايش پنجر<strong>و</strong>زه است.<br />
نشاني <strong>و</strong>بگاه:<br />
www.manichaeism.je/news.html<br />
ليلا ن<strong>و</strong>ري كشتكار<br />
1) Manfred Lorenz, Lehrbuch des Pashto (Afghanisch), Leipzig, 1982.<br />
2) Rakhmon Inomkhojaev, Pashto: An Elementary Textbook, 2009.<br />
3) School of Oriental and African Studies (SOAS) 4) Samuel N.C. Lieu<br />
5) Desmond Durkin-Meisterernst 6) Zsuzsanna Gulasci 7) Yamato Bunka<br />
8) Gabor Kosa 9) Judith Lieu 10) British Library