Musterlösung zur Klausur Stahlbau I vom 23.03.2010
Musterlösung zur Klausur Stahlbau I vom 23.03.2010
Musterlösung zur Klausur Stahlbau I vom 23.03.2010
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
Musterlösung <strong>zur</strong> <strong>Klausur</strong> <strong>Stahlbau</strong> I <strong>vom</strong> <strong>23.03.2010</strong><br />
Musterlösung zu Aufgabe 1<br />
a) Einwirkungskombinationen<br />
GK 1: ,35 ⋅ 1,0 ⋅ g + 1,5 ⋅ 0,9 ⋅ ( q + q )<br />
GK 2a:<br />
GK 2b:<br />
1<br />
k<br />
1,<br />
k 2,<br />
k<br />
1,35<br />
⋅ 1,0 ⋅ g<br />
k<br />
+ 1,5 ⋅1,0<br />
⋅ q1<br />
, k<br />
1,35<br />
⋅ 1,0 ⋅ g<br />
k<br />
+ 1,5 ⋅1,0<br />
⋅ q2,<br />
k<br />
1 ,0 ⋅ 1,0 ⋅ g<br />
k<br />
+ 1,0 ⋅ 0,9 ⋅ ( q1 , k<br />
+ q2,<br />
k<br />
1,0<br />
⋅ 1,0 ⋅ F<br />
A , k<br />
AK: )<br />
b) Schnittkraftverläufe<br />
AK:<br />
1 ,0 ⋅ 1,0 ⋅1,52<br />
kN / m + 1,0 ⋅ 0,9 ⋅ (3,2 kN / m + 4,0 kN / m)<br />
= 8 kN / m<br />
1 ,0 ⋅ 1,0 ⋅ 50 kN = 50 kN<br />
-0,33 kN<br />
-20,33 kN<br />
Q<br />
53,67 kN<br />
49,67 kN<br />
M<br />
25,83 kNm<br />
21,51 kNm
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 2 von 9<br />
c) grenz(b/t) Elastisch-Elastisch<br />
37,8<br />
)<br />
/<br />
(<br />
15,25<br />
)<br />
/<br />
.(<br />
133<br />
)<br />
/<br />
(<br />
15,25<br />
)<br />
/<br />
.(<br />
)<br />
(<br />
37,8<br />
240<br />
37,8<br />
)<br />
/<br />
(<br />
:<br />
)<br />
(<br />
133<br />
240<br />
133<br />
)<br />
/<br />
(<br />
:<br />
15,25<br />
8<br />
122<br />
)<br />
/<br />
.(<br />
2<br />
1<br />
1<br />
2<br />
1<br />
1<br />
=<br />
≤<br />
=<br />
=<br />
≤<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
=<br />
t<br />
b<br />
grenz<br />
t<br />
b<br />
vorh<br />
t<br />
b<br />
grenz<br />
t<br />
b<br />
vorh<br />
Druckbeanspruchung<br />
reine<br />
Seite<br />
sichere<br />
t<br />
b<br />
grenz<br />
Flansch<br />
Biegebeanspruchung<br />
reine<br />
Seite<br />
sichere<br />
t<br />
b<br />
grenz<br />
Stege<br />
mm<br />
mm<br />
t<br />
b<br />
vorh<br />
M<br />
M<br />
γ<br />
σ<br />
γ<br />
σ<br />
d) Nachweis Elastich-Elastisch<br />
²<br />
/<br />
12,6<br />
1,1<br />
3<br />
²<br />
/<br />
24<br />
3<br />
²<br />
/<br />
21,8<br />
1,1<br />
²<br />
/<br />
24<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
cm<br />
kN<br />
cm<br />
kN<br />
f<br />
cm<br />
kN<br />
cm<br />
kN<br />
f<br />
M<br />
k<br />
y<br />
d<br />
R<br />
M<br />
k<br />
y<br />
d<br />
R<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
=<br />
=<br />
γ<br />
τ<br />
γ<br />
σ<br />
∫ =<br />
⋅<br />
⋅<br />
⋅<br />
⎟ +<br />
⎠<br />
⎞<br />
⎜<br />
⎝<br />
⎛<br />
−<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
−<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
−<br />
⋅<br />
=<br />
³<br />
44,716<br />
2<br />
2<br />
11,4<br />
0,8<br />
2<br />
11,4<br />
2<br />
0,8<br />
2<br />
13<br />
0,8<br />
2<br />
13<br />
³<br />
149,63<br />
13<br />
972,62<br />
2<br />
2<br />
972,62<br />
12<br />
³<br />
11,4³<br />
11,4<br />
12<br />
³<br />
13<br />
13<br />
12<br />
12<br />
³<br />
4<br />
4<br />
3<br />
1<br />
1<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
dA<br />
z<br />
S<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
h<br />
I<br />
W<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
d<br />
b<br />
d<br />
b<br />
I<br />
y<br />
y<br />
y<br />
y<br />
Biegespannung:<br />
²<br />
/<br />
17,26<br />
0<br />
³<br />
149,63<br />
2583<br />
0 cm<br />
kN<br />
cm<br />
kNcm<br />
W<br />
M<br />
W<br />
M<br />
A<br />
N<br />
z<br />
z<br />
y<br />
y<br />
=<br />
±<br />
±<br />
=<br />
±<br />
±<br />
=<br />
σ<br />
Schubspannung:<br />
²<br />
/<br />
1,425<br />
2<br />
0,8<br />
972,62<br />
³<br />
44,72<br />
49,67<br />
cm<br />
kN<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
kN<br />
t<br />
I<br />
S<br />
V<br />
y<br />
y<br />
d<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
τ
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 3 von 9<br />
Nachweis:<br />
1<br />
0,79<br />
²<br />
/<br />
21,8<br />
²<br />
/<br />
17,26<br />
0,5<br />
1<br />
0,11<br />
²<br />
/<br />
12,6<br />
²<br />
/<br />
1,425<br />
,<br />
,<br />
≤<br />
=<br />
=<br />
≤<br />
≤<br />
=<br />
=<br />
m<br />
kN<br />
m<br />
kN<br />
notwendig<br />
kein Vergleichsspannungsnachweis<br />
m<br />
kN<br />
m<br />
kN<br />
d<br />
R<br />
d<br />
R<br />
σ<br />
σ<br />
τ<br />
τ<br />
e) grenz(b/t) Elastisch-Plastisch<br />
.<br />
0,2<br />
,<br />
37<br />
)<br />
/<br />
(<br />
15,25<br />
)<br />
/<br />
.(<br />
37<br />
240<br />
37<br />
)<br />
/<br />
(<br />
1<br />
1<br />
σ<br />
τ<br />
γ<br />
σ<br />
⋅<br />
≤<br />
=<br />
≤<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
da<br />
wedren<br />
vernachlässigt<br />
Schubspannungen darf<br />
der<br />
Einfluß<br />
Der<br />
t<br />
b<br />
grenz<br />
t<br />
b<br />
vorh<br />
Seite<br />
sichere<br />
t<br />
b<br />
grenz<br />
M<br />
f) plastische Kennwerte<br />
kNm<br />
kNcm<br />
cm<br />
cm<br />
kN<br />
M<br />
cm<br />
cm<br />
S<br />
W<br />
W<br />
M<br />
kN<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
kN<br />
t<br />
h<br />
V<br />
kN<br />
cm<br />
cm<br />
kN<br />
A<br />
N<br />
cm<br />
cm<br />
cm<br />
b<br />
b<br />
A<br />
d<br />
y<br />
pl<br />
y<br />
y<br />
pl<br />
y<br />
pl<br />
d<br />
R<br />
d<br />
y<br />
pl<br />
d<br />
R<br />
d<br />
z<br />
pl<br />
d<br />
R<br />
d<br />
pl<br />
38,99<br />
3899,24<br />
³<br />
178,86<br />
²<br />
/<br />
21,8<br />
³<br />
178,86<br />
³<br />
44,716<br />
2<br />
2<br />
2<br />
245,95<br />
2<br />
0,8<br />
12,2<br />
²<br />
/<br />
12,6<br />
2<br />
851,07<br />
²<br />
39,04<br />
²<br />
/<br />
21,8<br />
²<br />
39,04<br />
²<br />
11,4²<br />
²<br />
13²<br />
²<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
,<br />
2<br />
1<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
⋅<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
⋅<br />
=<br />
=<br />
−<br />
=<br />
−<br />
=<br />
σ<br />
τ<br />
σ<br />
1,20<br />
³<br />
149,63<br />
³<br />
178,86<br />
=<br />
=<br />
=<br />
cm<br />
cm<br />
W<br />
W<br />
el<br />
pl<br />
pl<br />
α
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
g) Durchbiegung in Feldmitte<br />
aufgrund der Streckenlast:<br />
4<br />
4 4<br />
5 ⋅ q ⋅l<br />
5⋅<br />
0,08 kN / cm ⋅300<br />
cm<br />
w<br />
1<br />
= =<br />
384 ⋅ E ⋅ I 384 ⋅ 21000 kN / cm²<br />
⋅972,62<br />
cm<br />
413<br />
Mitte ,<br />
= 0,<br />
4<br />
y<br />
cm<br />
aufgrund der Einzellast:<br />
a 0,50 m<br />
α = = = 0,167<br />
l 3,00 m<br />
w<br />
w<br />
Mitte,2<br />
Mitte,1<br />
3 − 4 ⋅α<br />
²<br />
=<br />
48 ⋅ E ⋅ I<br />
+ w<br />
Mitte,2<br />
y<br />
3 − 4 ⋅ 0,167²<br />
⋅α<br />
⋅ P ⋅l³<br />
=<br />
48 ⋅ 21000 kN / cm²<br />
⋅972,62<br />
cm<br />
= 0,413 cm + 0,663 cm = 1,076 cm<br />
4<br />
⋅ 0,167 ⋅50<br />
kN ⋅ 300³ cm³<br />
= 0,663 cm<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 4 von 9
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
Musterlösung zu Aufgabe 2<br />
a) Gelenk in der Achse A-A<br />
1) Nachweis Schraubenverbindung<br />
3x M16, Nennlochspiel 1mm, Schaft in der Scherfuge, 5.6<br />
Abscheren:<br />
Va,R,d = A ⋅ αa ⋅ f<br />
u,b,k<br />
/ γ<br />
m<br />
= 2,0 ⋅ 0,6 ⋅ 50,0 /1,1 = 54,5kN<br />
Va<br />
120 / 3<br />
= = 0,73 ≤ 1<br />
V 54,5<br />
a,R,d<br />
Nachweis erfüllt!<br />
Lochleibung:<br />
Idealen Lochabstände eingehalten?<br />
dL<br />
= 17<br />
e = 60 ≥ 3,5 ⋅ d = 59,5<br />
e = 55 ≥ 3,0 ⋅ d = 51<br />
1 L<br />
L<br />
e2 = 30 ≥ 1,5 ⋅ dL<br />
= 25,5<br />
die idealen Lochabstände sind eingehalten.<br />
α = 3<br />
l<br />
V = t ⋅ d ⋅ α ⋅ f / γ = 0,71⋅1,6 ⋅3 ⋅ 24,0 /1,1 = 74,4kN<br />
l,R,d Sch l y,k m<br />
Vl<br />
120 / 3<br />
= = 0,54 ≤ 1<br />
V 74,4<br />
l,R,d<br />
Nachweis erfüllt!<br />
2) Spannungsnachweis Fahnenblech<br />
Maßgebend ist hier der Nettoquerschnitt des Fahnenbleches in der Schraubenachse, weil bei<br />
Schubbelastung gemäß DIN 18800-1 kein Lochabzug zu berücksichtigen ist, sofern das<br />
Lochspiel nicht größer als 1 mm ist. Vielmehr ist die äußerte Faser vor der Schweißnaht<br />
maßgebend, weil dort zusätzlich ein Anschlussmoment wirkt:<br />
M = V ⋅ e = 120 ⋅ 5,0 = 600kNcm<br />
d<br />
d<br />
2<br />
A = 23,0 ⋅ 0,8 = 18,4cm<br />
3 3<br />
b ⋅h 0,8 ⋅ 23,0<br />
I = = = 811cm<br />
12 12<br />
4<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 5 von 9
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
120<br />
τ = = 6,5kN/ cm<br />
18,4<br />
2<br />
600<br />
σ<br />
x<br />
= ⋅ 11,5 = 8,5kN/ cm<br />
811<br />
2<br />
2 2 2<br />
σ<br />
v<br />
= 8,5 + 3 ⋅ 6,5 = 14,1kN/ cm<br />
σ<br />
v<br />
14,1 = = 0,65 ≤ 1<br />
σ 21,8<br />
R,d<br />
3) Nachweis Schweißnähte<br />
Berechnung Anschlussmoment in der Schweißnaht:<br />
Abstand Schraubenschwerpunkt <strong>zur</strong> Schweißnaht:<br />
e = 20 + 30 = 50mm<br />
M = V ⋅ e = 120 ⋅ 5,0 = 600kNcm<br />
d<br />
d<br />
Wahl der Schweißnahtdicke:<br />
2mm ≤ a ≤ 0,7 ⋅ mint = 0,7 ⋅ 8mm = 5,6mm<br />
a ≥ max t − 0,5 = 4,1mm<br />
Gewählt: a = 5mm<br />
Rechnerische Schweißnahtlänge:<br />
l = 230mm<br />
l ≥ 6 ⋅ a = 30mm ≥ 30mm<br />
Bei kontinuierlicher Lasteinleitung ist eine obere Begrenzung der Schweißnahtlänge nicht<br />
erforderlich.<br />
die Schweißnähte dürfen über die gesamte Länge rechnerisch angesetzt werden!<br />
Schweißnahtfläche:<br />
A = 2 ⋅ 23,0 ⋅ 0,5 = 23,0cm<br />
w<br />
2<br />
Flächenträgheitsmoment:<br />
3 3<br />
b ⋅h 0,5 ⋅ 23,0<br />
Iw<br />
= 2 ⋅ = 2 ⋅ = 1014cm<br />
12 12<br />
4<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 6 von 9
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
Schweißnahtspannungen:<br />
600<br />
σ<br />
⊥<br />
= ⋅ 11,5 = 6,8kN/ cm<br />
2<br />
1014<br />
120<br />
2<br />
τ<br />
<br />
= = 5,2kN/ cm<br />
23,0<br />
2 2 2<br />
σ<br />
w,v<br />
= 6,8 + 5,2 = 8,6kN/ cm<br />
Spannungsnachweis:<br />
f<br />
σ<br />
w,R,d<br />
= αw<br />
⋅ = 0,95 ⋅ 21,8 = 20,7kN/ cm<br />
γ<br />
σ<br />
σ<br />
w,v<br />
w,R,v<br />
y,k 2<br />
m<br />
8,6<br />
= = 0,33 ≤ 1<br />
20,7<br />
Nachweis erfüllt!<br />
b) Anschlussmoment im Schraubenschwerpunkt<br />
1) alternatives Modell: Gelenk befindet nicht in der Schweißnaht, sondern in der<br />
Schraubenverbindung. Keine Momentenbelastung in der Schweißnaht. Allerdings muss ein<br />
zusätzliches Anschlussmoment durch die Schraubenverbindung aufgenommen werden.<br />
2)Abscherkraft der maximal beanspruchten Schraube:<br />
V<br />
b<br />
120 600<br />
= + = 90,0kN<br />
3 12<br />
Va<br />
90,0<br />
= > 1<br />
V 54,4<br />
a,R,d<br />
Nachweis nicht erfüllt!<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 7 von 9
-<br />
-<br />
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
Musterlösung zu Aufgabe 3<br />
Schnittgrößen:<br />
-640<br />
- -<br />
-640<br />
-<br />
M d [kNm]<br />
-<br />
-940 -80<br />
-80<br />
-940<br />
-<br />
-<br />
N [kN] d<br />
Knickfigur:<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 8 von 9
Name:<br />
Matrikelnummer:<br />
c)<br />
Nachweis nach Element (321) DIN 18800-2 :<br />
N M<br />
y<br />
+ ⋅k<br />
y<br />
≤1<br />
κ N M<br />
min pl, d pl, y,<br />
d<br />
Starke Achse:<br />
1 =0,4 → Diagramm : β<br />
y<br />
= 2,7<br />
γ<br />
s = 21,6m<br />
N<br />
λ<br />
β<br />
α<br />
k ,y<br />
2<br />
π EI<br />
y<br />
= = 6073kN<br />
s<br />
ki,y 2<br />
k ,y<br />
k ,y<br />
m, ψ<br />
pl,y<br />
N<br />
pl<br />
= = 0,95 → Diagramm mit KSL a : κ<br />
y<br />
= 0,62<br />
N<br />
ki,y<br />
= 0,66<br />
M<br />
pl ,y<br />
= = 1,12<br />
M<br />
el ,y<br />
( ψ ) ( )<br />
a = λ k ,y 2β − 4 + α − 1 = 0 ≤ 0,8<br />
y m, pl,y<br />
N<br />
k<br />
y<br />
= 1− ⋅ a<br />
y=1 ≤ 1,5<br />
κ N<br />
y<br />
pl<br />
Schwache Achse:<br />
β = 1 Rahmenecke ist in Bildebene gehalten<br />
s<br />
N<br />
λ<br />
z<br />
k ,z<br />
= 8m<br />
2<br />
π EI<br />
z<br />
= = 4236kN<br />
s<br />
ki,z 2<br />
k ,z<br />
k ,z<br />
N<br />
pl<br />
= = 1,13 → Diagramm mit KSL b : κ<br />
z<br />
= 0,54<br />
N<br />
ki ,z<br />
Nachweis:<br />
940 + 640 ⋅ 1 = 0,86 ≤ 1<br />
0,54 ⋅5428 1194<br />
Bachelorprüfung <strong>Stahlbau</strong> I Teil 2 am <strong>23.03.2010</strong> Seite 9 von 9