27.10.2014 Aufrufe

متن کامل - پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

متن کامل - پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

متن کامل - پژوهشگاه بین‌المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله

MEHR ANZEIGEN
WENIGER ANZEIGEN

Erfolgreiche ePaper selbst erstellen

Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.

استفاده از ماتريس سختی ديناميکی در تحليل ديناميکی <strong>و</strong> مطالعه ت<strong>و</strong>زيع نرخ<br />

کرنش در قابها<br />

محمدج<strong>و</strong>اد جبارزاده،‏ فارغ التحصيل کار<strong>شناسی</strong> ارشد <strong>مهندسی</strong> <strong>زلزله</strong><br />

محم<strong>و</strong>د حسينی،‏ استاديار <strong>و</strong> مدير گر<strong>و</strong>ه شريانهای حياتی <strong>پژ<strong>و</strong>هشگاه</strong><br />

منص<strong>و</strong>ر ضيائی فر،‏ استاديار <strong>و</strong> مدير گر<strong>و</strong>ه ديناميک سازه <strong>پژ<strong>و</strong>هشگاه</strong><br />

۲- مقدمه<br />

۱- چکيده<br />

در تحليلهای<br />

ديناميکی<br />

ط<strong>و</strong>ر به جرم اثر که متدا<strong>و</strong>ل<br />

گسسته ‏(به ص<strong>و</strong>رت ماتريس جرم متمرکز يا ماتريس جرم<br />

سازگار)‏ در معادلات حرکت سيستم <strong>و</strong>ارد می ش<strong>و</strong>د،‏ به علت<br />

تقريبی ب<strong>و</strong>دن ت<strong>و</strong>زيع جرم در تعيين پاسخ جا به جايی ها <strong>و</strong><br />

بخص<strong>و</strong>ص کرنشها که از مشتقات بالاتر معادلات حرکت به<br />

دست میآيند خطابه <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د میآيد.‏ از س<strong>و</strong>ی ديگر،‏ حساسيت<br />

ف<strong>و</strong>لاد به تغييرات زمانی کرنش که به سرعت بارگذاری يا<br />

محت<strong>و</strong>ای فرکانسی آن مرب<strong>و</strong>ط است در آزمايشهای متعدد به<br />

اثبات رسيده است؛ به ط<strong>و</strong>ری که با افزايش سرعت اعمال<br />

بارگذاری،‏ رفتار ف<strong>و</strong>لاد از حالت نرم به ترد تغيير کرده <strong>و</strong><br />

شکست ترد را امکانپذيرمیسازد.‏ نم<strong>و</strong>نههايیاز اين پديده<br />

در <strong>زلزله</strong>هاین<strong>و</strong>رثريج <strong>و</strong> ک<strong>و</strong>به مشاهدهشده است.‏<br />

در اين مقاله با استفاده از برنامه ای تحت عن<strong>و</strong>ان<br />

که بر اساس<br />

فرم<strong>و</strong>لبندی ماتريسسختیديناميکی<strong>و</strong>با استفاده از تبديل<br />

پژ<strong>و</strong>هشنامة <strong>زلزله</strong> <strong>شناسی</strong> <strong>و</strong> <strong>مهندسی</strong> <strong>زلزله</strong><br />

(Wave Propagation in Structures) WPS<br />

ف<strong>و</strong>ريه سريع برای تحليل ديناميکی قابهای د<strong>و</strong> بعدی <strong>و</strong><br />

تعيين پاسخ دقيق آنها ت<strong>و</strong>سط نگارندگان تد<strong>و</strong>ين شده است<br />

چند نم<strong>و</strong>نه قاب م<strong>و</strong>رد مطالعه قرار گرفته <strong>و</strong> خطای تحليلهای<br />

متدا<strong>و</strong>ل ديناميکی در سرعتهای بالای بارگذاری ب<strong>و</strong>يژه در<br />

تعيين مقادير کرنش سازه <strong>و</strong> نتيجتا ً نرخهای کرنش ايجاد<br />

شده نشان داده شده-‏ است.‏ علا<strong>و</strong>ه بر آن،‏ پتانسيل آسيب<br />

ديدگی سازه ناشی از شکست ترد به کمک مقادير نرخ<br />

کرنش به دست آمدهازنرمافزار WPS بررسی گرديده است.‏<br />

کليد<strong>و</strong>اژه ها:‏ شکستتردف<strong>و</strong>لاد،ماتريسسختیديناميکی،نرخ<br />

کرنش.‏<br />

امر<strong>و</strong>زه ر<strong>و</strong>شهای تحليلیمتدا<strong>و</strong>ل در تحليل ديناميکی<br />

سازه ها بر اساس استفاده از اعضايي می باشند<br />

که اعضای<br />

سازهرابهاجزایک<strong>و</strong>چکتر تقسيم میکنند.‏<br />

فرم<strong>و</strong>لبندیسختیايناجزاء،براساسمعادلاتتعادل<br />

استاتيکیاست<strong>و</strong>ماتريسجرمسازگار(‏Matrix (Consistant Mass<br />

<strong>و</strong> يا ماتريس جرم متمرکز(‏Matrix (Lumped Mass<br />

به ط<strong>و</strong>ر<br />

جداگانه برای اين اجزاء به دست می آيد <strong>و</strong> در نهايت هر د<strong>و</strong><br />

مشخصه در تحليل ديناميکی م<strong>و</strong>رد استفاده قرار می گيرند.‏<br />

به اين ترتيب،‏ ت<strong>و</strong>زيعجرم استفاده شده،‏ يک ت<strong>و</strong>زيع<br />

تقريبی <strong>و</strong> پاسخهای ديناميکی به دست آمده دارای خطا<br />

می باشند؛ اما استفاده از ماتريس سختی ديناميکی<br />

Matrix) (Dynamic Stiffness محد<strong>و</strong>ديتهای<br />

کاربرد ر<strong>و</strong>شهای<br />

متدا<strong>و</strong>ل را ندارد <strong>و</strong> امکان محاسبة دقيق پاسخ ديناميکی<br />

سازه را ممکن می سازد.‏ در اين ر<strong>و</strong>ش،‏ به دليل استفاده از<br />

ت<strong>و</strong>زيع پي<strong>و</strong>ستة جرم ر<strong>و</strong>ی اعضا،‏ خطای ناشی از<br />

ت<strong>و</strong>زيع گسسته جرم از بين میر<strong>و</strong>د <strong>و</strong> در نتيجه حساسيت دقت<br />

پاسخها نسبت به ط<strong>و</strong>ل اعضا <strong>و</strong> فرکانس تحريک <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی<br />

حذف می ش<strong>و</strong>د.‏<br />

ر<strong>و</strong>ش سختی ديناميکی در ابتدا ت<strong>و</strong>سط ک<strong>و</strong>ل<strong>و</strong>سک در<br />

ا<strong>و</strong>ايل دهة ۱۹۴۰ بسط داده شد <strong>و</strong> سپس به ط<strong>و</strong>ر<br />

گستردهای در تحليلهای ارتعاشی سازههای تيری م<strong>و</strong>رد-‏<br />

[۱]<br />

استفاده قرار گرفت.‏ پس از آن،‏ مطالعاتزيادیبرایبهب<strong>و</strong>د <strong>و</strong><br />

ت<strong>و</strong>سعه اين ر<strong>و</strong>ش ص<strong>و</strong>رت گرفت <strong>و</strong> چندين مدل رياضی برای<br />

اعضای مختلف سازه ای ت<strong>و</strong>سط<br />

د<strong>و</strong>يل <strong>و</strong> همکاران<br />

،۴] ۵ <strong>و</strong><br />

محققان ارائه شد [۱ الی ۹].<br />

۶] به کمکج<strong>و</strong>ابهای دقيق انتشار<br />

۱۱


م<strong>و</strong>ج،‏ معادلات حاکم برحرکت را فرم<strong>و</strong>لبندیکردند <strong>و</strong> با<br />

تبديل اين معادلات به معادلات ماتريسی حاکم بر ارتعاش<br />

اعضا <strong>و</strong> استفاده از تبديل ف<strong>و</strong>رية سريع،‏ امکان مدلسازی قابها<br />

را به ر<strong>و</strong>ش تحليل ماتريسی فراهم نم<strong>و</strong>دند.‏ اين تحقيقات<br />

مقارن با افزايش ت<strong>و</strong>انايی رايانه ها در انجام محاسبات با حجم<br />

بالاتر ب<strong>و</strong>د.‏<br />

در تحقيق حاضر،‏ بر اساس فرم<strong>و</strong>ل بندی ماتريس سختی<br />

ديناميکی برنامه<br />

ای تحت نرم افزار‎5.3‎ Matlab<br />

سال چهارم،‏ شمارة چهارم،‏ زمستان<br />

۸۰<br />

به نام WPS<br />

تهيه شده است که قابليت تحليل ديناميکی خطی قابهای<br />

د<strong>و</strong> بعدی تحت بارگذاريهای چند تکيهگاهی متفا<strong>و</strong>ت را<br />

داراست.‏ الگ<strong>و</strong>ريتم اين برنامه در مرجع [۱۰] م<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د است.‏<br />

با استفاده از اين نرم افزار،‏ علا<strong>و</strong>ه بر کنترل دقت پاسخ<br />

تحليلهای ديناميکی متدا<strong>و</strong>ل،‏ محاسبه دقيق مقادير نرخ<br />

کرنش در هر نقطه سازه امکان پذير میگردد.‏ با ت<strong>و</strong>جه به<br />

تغيير رفتار ف<strong>و</strong>لاد در نرخهای کرنش بالا از حالت نرم به<br />

ترد،‏ مطالعه ت<strong>و</strong>زيع مقادير نرخ کرنش ر<strong>و</strong>ی سازه ها برای<br />

آشنايی با الگ<strong>و</strong>ی احتمالی شکست ترد ناشی از بارگذاری<br />

سريع می ت<strong>و</strong>اند حائز اهميت باشد.‏<br />

جا<br />

در اين مقاله پس از معرفی د<strong>و</strong> عض<strong>و</strong> ميله <strong>و</strong> تير با<br />

فرم<strong>و</strong>ل بندی سختی ديناميکی <strong>و</strong> آشنايی با تغيير رفتار<br />

ف<strong>و</strong>لاد در بارگذاريهای سريع،‏ چند قاب نم<strong>و</strong>نه م<strong>و</strong>رد بررسی<br />

قرار گرفته اند.‏ نم<strong>و</strong>نه ا<strong>و</strong>ل يک قاب سه طبقه <strong>و</strong> يک دهانه<br />

است که تحت تحريک يک پالس مثلثی شبه سين<strong>و</strong>سی<br />

WPS<br />

به جايي قرار گرفته <strong>و</strong> نتايج به دست آمده از نرم افزار<br />

با مدلهای ساخته شده ت<strong>و</strong>سط نرم افزار<br />

ANSYS 5.4<br />

با يکديگر مقايسه گرديده اند.‏ سپس به مطالعه ت<strong>و</strong>زيع نرخ<br />

کرنش در چند<br />

قاب نم<strong>و</strong>نه مشتمل بر يک قاب هشت طبقه<br />

<strong>و</strong> سه قاب چهار طبقه تحت نگاشت <strong>زلزله</strong> ن<strong>و</strong>رث ريج که<br />

نم<strong>و</strong>نههايی ازشکستترددرآن مشاهدهشدهاست[‏‎۱۱‎<strong>و</strong>‎۱۲‎‏]‏<br />

پرداخته<strong>و</strong>الگ<strong>و</strong>یاحتمالی شکست ترد ناشی از سرعت بالای<br />

بارگذاری در اين قابها نشان داده شده است.‏<br />

۳- فرم<strong>و</strong>ل بندی سختی ديناميکی<br />

مرحله ا<strong>و</strong>ل در به دست آ<strong>و</strong>ردن ماتريس سختی<br />

ديناميکی يک عض<strong>و</strong> سازه ای،‏ فرم<strong>و</strong>ل بندی معادلات<br />

ديفرانسيل حاکم بر حرکت ارتعاش آزاد آن است.‏ برای اين<br />

منظ<strong>و</strong>ر،‏ می ت<strong>و</strong>ان از ر<strong>و</strong>شهای متعددی مانند ق<strong>و</strong>انين ني<strong>و</strong>تن،‏<br />

اصل دالامبر،‏ اصل کار مجازی،‏ معادلات لاگرانژ يا اصل<br />

هميلت<strong>و</strong>ن که در مقالات متعددی مطرح شده اند استفاده-‏<br />

[۱۳]. کرد<br />

استخراج در استفاده م<strong>و</strong>رد ر<strong>و</strong>شهای<br />

سختی ماتريس<br />

ديناميکی همانند ر<strong>و</strong>ش تعيين ماتريس سختی استاتيکی<br />

است <strong>و</strong> تنها تفا<strong>و</strong>ت م<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د،‏ در معادلة ديفرانسيلی است که<br />

از ابتدا در نظر گرفته می ش<strong>و</strong>د.‏ مراحلديگر شامل به دست-‏<br />

آ<strong>و</strong>ردن <strong>و</strong> سرهمبندیماتريسسختیديناميکی کل سازه<br />

همانندر<strong>و</strong>ش اجزای محد<strong>و</strong>د است.‏ به عن<strong>و</strong>ان مثال،‏ ماتريس<br />

سختی ديناميکی يک عض<strong>و</strong> مح<strong>و</strong>ری که معادلة ديفرانسيل<br />

حاکم بر آن به ص<strong>و</strong>رت رابطه<br />

نتيجه می ش<strong>و</strong>د<br />

(۱)<br />

:[۱۴]<br />

(۱)<br />

است،‏ به ص<strong>و</strong>رت رابطه(‏‎۲‎‏)‏<br />

2 2<br />

∂ u ∂ u<br />

EA − ρA<br />

= 0<br />

2 2<br />

∂x<br />

∂t<br />

KD<br />

=<br />

EA<br />

L<br />

Sin ( kL)<br />

( kL)<br />

<br />

<br />

( kL)<br />

sin<br />

Cos<br />

( kL)<br />

F1 EA kL Cos<br />

-1 u<br />

<br />

1<br />

=<br />

<br />

<br />

F2<br />

L -1 Cos ( kL)<br />

u2<br />

<br />

<br />

( kL)<br />

− 1<br />

Cos<br />

− 1<br />

<br />

,k<br />

= ω<br />

ρA<br />

( kL) EA<br />

(۱)<br />

(۲)<br />

در رابطه های<br />

<strong>و</strong><br />

L ،<br />

A,E,ρ ،(۲) <strong>و</strong> u<br />

u 2<br />

به ترتيب چگالی<br />

جرمی،‏ ضريب الاستيسيته،‏ سطح مقطع ميله،‏ ط<strong>و</strong>ل ميله<br />

<strong>و</strong> جا به جايی مح<strong>و</strong>ری ميله،‏ F 1 <strong>و</strong> F 2 نير<strong>و</strong>های گرهی<br />

‏(شکل ۱، الف)،‏ <strong>و</strong> جا به جايی مح<strong>و</strong>ری گرهی <strong>و</strong> k عدد<br />

u 1<br />

م<strong>و</strong>ج است.‏<br />

ماتريسسختیديناميکیتيرخمشیبامعادلة<br />

ديفرانسيل ا<strong>و</strong>لر به شکل رابطه<br />

به دست میآيد[‏‎۹‎‏]:‏<br />

(۳)<br />

(۳)<br />

نيز به ص<strong>و</strong>رت رابطه (۴)<br />

4 2<br />

∂ v ∂ v<br />

EI − ρA<br />

= 0<br />

4 2<br />

∂x<br />

∂t<br />

F1<br />

a<br />

<br />

M1<br />

EI <br />

=<br />

F2<br />

L<br />

3 <br />

<br />

<br />

M<br />

<br />

2 <br />

<br />

S ym<br />

γ L<br />

2<br />

βL<br />

− a<br />

−γL<br />

a<br />

γL<br />

v1<br />

<br />

2 <br />

βL<br />

<br />

φ1<br />

,k<br />

= ω<br />

−γ<br />

L<br />

v<br />

2 <br />

2<br />

βL<br />

<br />

φ<br />

<br />

2 <br />

1<br />

4<br />

(۴)<br />

که:‏<br />

( )( )<br />

3<br />

CSh + SCh kL / det, ( S Sh)( kL) 3<br />

= + / det<br />

( − CSh + SCh)( kL) / det, = ( − S + Sh)( kL) / det<br />

( )( )<br />

2<br />

− C + Ch kL / det, ( S.Sh)( kL) 2<br />

=<br />

/ det<br />

α = α<br />

β = β<br />

γ = γ<br />

ρA<br />

EI<br />

۱۲


det = 1−<br />

C.Ch, C = Cos<br />

Sh = Sin h<br />

( kL)<br />

( kL) ,S = Sin ( kL) ,Ch = Cos ( kL)<br />

(۵)<br />

در رابطه<br />

M 2 <strong>و</strong><br />

،(۴)<br />

I<br />

<strong>و</strong> v 2<br />

لنگرهای<br />

گشتا<strong>و</strong>ر<br />

تغييرمکانهای جانبی گرهی <strong>و</strong><br />

<strong>و</strong> φ 2 φ 1<br />

اينرسی مقطع،‏ M 1<br />

گرهی،‏ v 1<br />

چرخشهای گرهی <strong>و</strong> V 1 <strong>و</strong> V 2 نير<strong>و</strong>های برشی گرهی می باشند<br />

‏(شکل ساير متغيرها همانند حالت ميله تعريف-‏<br />

می ش<strong>و</strong>ند.‏<br />

۱، ب).‏<br />

با ترکيب اين د<strong>و</strong><br />

ماتريس،‏ سختی ديناميکی يک<br />

عض<strong>و</strong> تير با قابليت انتشار م<strong>و</strong>ج مح<strong>و</strong>ری حاصل میش<strong>و</strong>د.‏<br />

در اين حالت،‏ علی رغم افزايش استحکام کششی،‏ هنگامی<br />

که تنش تسليم به سطح بالايی برسد،‏ رفتار ف<strong>و</strong>لاد تغيير-‏<br />

کرده <strong>و</strong> تمايل به شکست ترد پيدا میکند.‏<br />

تص<strong>و</strong>ير(‏‎١‎‏):‏ امتداديافتنترکخ<strong>و</strong>ردگیبالست<strong>و</strong>نبهسمتجانمقطع ‏[‏‎۱۱‎<strong>و</strong>‎۱۲‎‏]‏<br />

شکل (۱): نير<strong>و</strong>های گرهی <strong>و</strong> درجات آزادی [۱]<br />

از <strong>و</strong>يژگيهای کاربرد ماتريس سختی ديناميکی استفاده از<br />

ت<strong>و</strong>ابع شکل دقيق،‏ قابليت محاسبة بی نهايت فرکانس <strong>و</strong> شکل<br />

مدی سازه با تعداد محد<strong>و</strong>دی از مجه<strong>و</strong>لات،‏ محاسبة پاسخ<br />

ديناميکی دقيق سازه به خاطر استفاده از ت<strong>و</strong>زيع جرم گسترده<br />

<strong>و</strong> کاهش قابل ت<strong>و</strong>جه تعداد اعضا در مدلسازی سازه است.‏<br />

۴- تغيير رفتار ف<strong>و</strong>لاد در سرعتهای بالای بارگذاری<br />

آزمايشها <strong>و</strong> مطالعات بسياری نشان<br />

داده اند که رفتار<br />

ف<strong>و</strong>لادتحتتأثير ع<strong>و</strong>امل مختلفی مانند دما،‏ درجة خل<strong>و</strong>ص،‏<br />

درشتیياريزی دانهها،‏ سرعت بارگذاری <strong>و</strong> ن<strong>و</strong>ع ت<strong>و</strong>زيع تنشهای<br />

سه بعدی قرارداشته<strong>و</strong>میت<strong>و</strong>اندازشکلپذيربهتردتغييريابد.‏ از<br />

نم<strong>و</strong>نه های بارز شکست ترد در ساختمانها در زلزلة ن<strong>و</strong>رث ريج<br />

آمريکااتفاقافتادهاست.‏ تص<strong>و</strong>ير(‏‎۱‎‏)شکستتردرابد<strong>و</strong>ن<br />

تغييرشکلهای خميری نشان میدهد [۱۱ <strong>و</strong> ۱۲].<br />

مطالعاتآزمايشگاهیمتعددینشانداده اند که با افزايش<br />

سرعت بارگذاری،‏ منحنی تنش-کرنش،‏ رشد می کند <strong>و</strong><br />

مشخصه های استحکامی ماده بيشتر می ش<strong>و</strong>د [۱۵، ۱۶ <strong>و</strong> ۱۷].<br />

کارمن <strong>و</strong> دا<strong>و</strong>ز [۱۸]<br />

بارگذاری سريع فلزات را به ط<strong>و</strong>ر تئ<strong>و</strong>ری<br />

مطالعه کرده <strong>و</strong> به ص<strong>و</strong>رت آزمايشگاهی ر<strong>و</strong>ی نم<strong>و</strong>نه های مسی<br />

م<strong>و</strong>رد مطالعه قرار داده اند.‏ نتايجآزمايشگاهی برر<strong>و</strong>ی نم<strong>و</strong>نه های<br />

تحتکششباسرعتهایمختلف بارگذاری در شکل (۲) ديده-‏<br />

می ش<strong>و</strong>د.‏<br />

شکل مذک<strong>و</strong>ر نشان می دهد که با افزايش سرعت،‏<br />

محد<strong>و</strong>دة تغييرشکلهای خميری کاهش يافته <strong>و</strong> مقدار کرنش<br />

پلاستيک زيادتر شده است.‏<br />

شکل (٢): نم<strong>و</strong>دارهای ت<strong>و</strong>زيع کرنش در نم<strong>و</strong>نه های مسی در معرض سرعتهای<br />

مختلف ضربه ‏(متر بر ثانيه)‏ [۱۸]<br />

هرقدرسرعتضربهبيشترمیش<strong>و</strong>دتغييرشکلهای پلاستيک<br />

فرصت کمتری برای انتشار داشته <strong>و</strong> محد<strong>و</strong>دة ک<strong>و</strong>چکتری را<br />

در بر می گيرند.‏<br />

در نتيجه،‏ انرژی جذب شده در سيستم<br />

کاهش يافته <strong>و</strong> ف<strong>و</strong>لاد رفتار ترد از خ<strong>و</strong>د نشان میدهد ‏(همان<br />

اثری که با کاهش دما حادث میش<strong>و</strong>د).‏<br />

پژ<strong>و</strong>هشنامة <strong>زلزله</strong> <strong>شناسی</strong> <strong>و</strong> <strong>مهندسی</strong> <strong>زلزله</strong> ۱۳


۵- نتايج تحليلها<br />

ا<strong>و</strong>لين تحليل بر ر<strong>و</strong>ی يک قاب سه طبقه <strong>و</strong> يک دهانه به<br />

کمک نرم افزار<br />

WPS<br />

تحت يک پالس مثلثی شبه سين<strong>و</strong>سی<br />

جا به جايی ص<strong>و</strong>رت گرفته <strong>و</strong> نتايج آن با مدلهای ساخته شده<br />

ت<strong>و</strong>سط نرم افزار<br />

ANSYS 5.4<br />

مقايسه شده اند.‏ در اين قسمت<br />

به کمک اين تحليلها علا<strong>و</strong>ه بر تأييد صحت اجرای برنامة<br />

WPS<br />

تأثير سرعت بارگذاری بر پاسخها ب<strong>و</strong>يژه پاسخ کرنش<br />

سازه نشان داده شده است.‏<br />

د<strong>و</strong>مين تحليل به منظ<strong>و</strong>ر مطالعه ت<strong>و</strong>زيع نرخ کرنش در<br />

اعضای قابهای نم<strong>و</strong>نة هشت طبقه <strong>و</strong> سه قاب چهار طبقه<br />

تحت نگاشت زلزلة ن<strong>و</strong>رثريج<br />

انجامگرفته است.‏ در اين<br />

تحليلها اثر ط<strong>و</strong>ل اعضاء <strong>و</strong> ريزتر شدن بازه زمانی نگاشت<br />

<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی بر مقادير نرخهای کرنش ايجاد شدهبررسیشده است.‏<br />

۱-۵- مقايسة نتايج نرم افزارهای WPS <strong>و</strong> ANSYS 5.4 در<br />

قاب خمشی سه طبقة يک دهانه<br />

قاب سه طبقه <strong>و</strong> يک دهانة ‏(شکل تحت<br />

جابهجايیمثلثیشبهسين<strong>و</strong>سی(شکل‎۳‎ ب،‏ قرارگرفته است.‏<br />

س<strong>و</strong>م در سه پري<strong>و</strong>د جا به جايی ۰/۱ ۱، <strong>و</strong> ۰/۰۲ ثانيه (۱، ۱۰ <strong>و</strong><br />

۵۰ هرتز)‏<br />

ت<strong>و</strong>سط نرم افزار<br />

<strong>و</strong> نرم افزار WPS<br />

ANSYS 5.4 ‏(هر<br />

تير <strong>و</strong> ست<strong>و</strong>ن به يک <strong>و</strong> پنج عض<strong>و</strong> تقسيم شده اند)‏ مقايسه<br />

گرديده است ‏(شکل<br />

۳، پ).‏<br />

در تحليل به ر<strong>و</strong>ش اجزای محد<strong>و</strong>د د<strong>و</strong> پارامتر ط<strong>و</strong>ل عض<strong>و</strong><br />

<strong>و</strong> بازة زمانی نگاشت <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی در دقت پاسخ ديناميکی سازه<br />

تأثير میگذارند؛ به ط<strong>و</strong>ری که بر اساس سرعت حرکت م<strong>و</strong>ج<br />

عب<strong>و</strong>ری از سازه مقادير اين پارامترها بايد نسبت <strong>و</strong>يژهای<br />

داشته باشند؛ اما در استفاده از نرم افزار<br />

WPS<br />

تنها پارامتر<br />

بازة زمانی تأثير گذار است <strong>و</strong> به دليل محد<strong>و</strong>ديت ط<strong>و</strong>ل اعضا<br />

مشکلی از نظر حذف فرکانس های بالا ‏(در جا به جايی <strong>و</strong><br />

کرنش)‏ <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د نخ<strong>و</strong>اهد داشت.‏<br />

نتايج تحليلی د<strong>و</strong> نرم افزار<br />

جا به جايیجانبی نقطة<br />

<strong>و</strong> WPS<br />

ANSYS 5.4<br />

در قاب fr3-1 A<br />

برای<br />

در شکلهای ‏(‏‎۴‎تا ۶)<br />

با يکديگر مقايسه شده اند.‏ مشاهده میش<strong>و</strong>د که تطابق خ<strong>و</strong>بی<br />

در پاسخهایجا به جايیبين مدلهای WPS<br />

پنج عض<strong>و</strong>ی<br />

ANSYS<br />

<strong>و</strong> مدلهای يک <strong>و</strong><br />

تا پري<strong>و</strong>د‎۰/۱‎ ثانيه <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د دارد؛ اما،‏ با<br />

۳، الف)‏<br />

(<br />

fr3-1<br />

شکل (۴): مقايسه پاسخ جا به جايی برای پري<strong>و</strong>د يک ثانيه پالس <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی تحت<br />

شکل (۳): قاب سه طبقه يک دهانه تحت تحريک پالس مثلثی<br />

پري<strong>و</strong>دجابه جايی <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی با تغيير<br />

، dt بازة زمانی جا به جايی<br />

تنظيم می ش<strong>و</strong>د.‏ هر پالس به ۱۰۰ بازة زمانی تقسيم شده-‏<br />

است.‏ برای کنترل ج<strong>و</strong>ابها پاسخ جانبی نقطة A<br />

در طبقه<br />

نرم افزارهای WPS <strong>و</strong> ANSYS<br />

کاهش پري<strong>و</strong>د به ۰/۰۲ ثانيه اختلاف مدل يک <strong>و</strong> پنج عض<strong>و</strong>ی<br />

با مدل WPS خ<strong>و</strong>د را نشان میدهد.‏ البته بر<strong>و</strong>ز پالسهای<br />

جا به جايی با اين پري<strong>و</strong>د در <strong>زلزله</strong>ها د<strong>و</strong>ر از ذهن است<br />

<strong>و</strong> هدف از اين مقايسه تنها نمايش صحت نرم افزار WPS<br />

<strong>و</strong><br />

سال چهارم،‏ شمارة چهارم،‏ زمستان<br />

۸۰<br />

۱۴


نمايش عدم ت<strong>و</strong>انايی مدل يک عض<strong>و</strong>ی <strong>و</strong> حتی پنج عض<strong>و</strong>ی در<br />

انتقالپالسهايی با فرکانس های بالاتر است؛ اما مقايسة<br />

کرنش های به دست آمده از اين تحريکات در ‏(نقطة<br />

(A<br />

(۹<br />

‏(شکلهای ۷<br />

بالای ست<strong>و</strong>ن طبقه س<strong>و</strong>م تا نشان می دهد که<br />

علی رغمتطابق پاسخ جا به جايی اين نقطه تا پري<strong>و</strong>د<br />

جا به جايی ثانيه،‏ پاسخ کرنش بين د<strong>و</strong> مدل <strong>و</strong><br />

مدلهایيک<strong>و</strong>پنجعض<strong>و</strong>ی ANSYS درپري<strong>و</strong>د‎۰/۱‎ ثانيه ‏(فرکانس<br />

WPS<br />

۰/۱<br />

‎۱۰‎هرتز)<strong>و</strong>بالاتراختلاف فاحشی را نشان میدهند.‏<br />

يک م<strong>و</strong>ٔلفه فرکانس بالای م<strong>و</strong>ج در پاسخ<br />

<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د-‏ WPS<br />

دارد که در مدلهای يک <strong>و</strong> پنج عض<strong>و</strong>ی ديده نمیش<strong>و</strong>د.‏ <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د<br />

چنين م<strong>و</strong>ٔلفه هايی،‏ باعث می ش<strong>و</strong>د که بر ر<strong>و</strong>ی پاسخ کرنش<br />

فرکانس پايين سازه<br />

‏(رفتار کلی کرنش با پري<strong>و</strong>د بالا)‏<br />

يک<br />

م<strong>و</strong>ج فرکانس بالا قرار گيرد <strong>و</strong> باعث ش<strong>و</strong>د که نرخ کرنش<br />

ايجاد شده نسبت به پاسخ مدلهای يک <strong>و</strong> پنج عض<strong>و</strong>ی رشد<br />

زيادی از خ<strong>و</strong>د نشان دهد؛ به ط<strong>و</strong>ری که با تحليلهای متدا<strong>و</strong>ل<br />

نمی ت<strong>و</strong>ان چنين م<strong>و</strong>ٔلفه هايی را<br />

نمايش داد . اين اختلاف،‏ لز<strong>و</strong>م<br />

استفاده از تحليلهای دقيقتر را ت<strong>و</strong>جيه میکند؛ زيرا،‏ احتمال<br />

اين خطر <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د دارد که در نرخهای کرنش بالای به <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د-‏<br />

آمده،‏ رفتار ف<strong>و</strong>لاد از نرم به ترد تغيير کند.‏<br />

شکل (۶): مقايسه پاسخ جا به جايی برای پري<strong>و</strong>د ۰/۰۲ ثانيه پالس <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی تحت<br />

نرم افزارهای WPS <strong>و</strong> ANSYS 5.4<br />

شکل (۷): مقايسه پاسخ کرنش بالای ست<strong>و</strong>ن طبقه س<strong>و</strong>م برای پري<strong>و</strong>د يک ثانيه<br />

پالس <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی تحت نرم افزارهای WPS <strong>و</strong> ANSYS 5.4<br />

شکل (۵): مقايسه پاسخ جا به جايی برای پري<strong>و</strong>د ۰/۱ ثانيه پالس <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی تحت<br />

با ت<strong>و</strong>جه به اينکه حداکثر محت<strong>و</strong>ای فرکانسی نگاشتهای<br />

جا به جايی <strong>زلزله</strong> ها به<br />

۵ تا ۱۰ هرتز<br />

‏(پري<strong>و</strong>د<br />

۰/۲ تا ۰/۱<br />

ثانيه)‏ محد<strong>و</strong>د می ش<strong>و</strong>د،‏ به نظر میرسد که استفاده از مدل<br />

يک عض<strong>و</strong>ی در تحليل ديناميکی سازههامیت<strong>و</strong>اندتقريب<br />

کافی در ج<strong>و</strong>ابهای جا به جايی سيستم را نتيجه دهد.‏ اين<br />

نرم افزارهای WPS <strong>و</strong> ANSYS 5.4<br />

پژ<strong>و</strong>هشنامة <strong>زلزله</strong> <strong>شناسی</strong> <strong>و</strong> <strong>مهندسی</strong> <strong>زلزله</strong> ۱۵


فرضيه در م<strong>و</strong>رد پاسخهای جا به جايی صادق است؛ اما ۲-۵- مطالعة<br />

همانگ<strong>و</strong>نه که مشاهدهشددرم<strong>و</strong>ردکرنشهای سازه که از<br />

مشتقات جا به جايی حاصل می ش<strong>و</strong>ند <strong>و</strong> به تغييرات ناچيز<br />

جا به جايی حساس هستند صحت نخ<strong>و</strong>اهد داشت؛ ب<strong>و</strong>يژه اينکه<br />

با ريزتر شدن بازة زمانی <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی اين اختلاف تشديدمیش<strong>و</strong>د.‏<br />

شکل (۸): مقايسه پاسخ کرنش بالای ست<strong>و</strong>ن طبقه س<strong>و</strong>م برای پري<strong>و</strong>د ۰/۱ ثانيه<br />

پالس <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی تحت نرم افزارهای WPS <strong>و</strong> ANSYS 5.4<br />

شکل (۹): مقايسه پاسخ کرنش بالای ست<strong>و</strong>ن طبقه س<strong>و</strong>م برای پري<strong>و</strong>د ۰/۰۲ ثانيه<br />

پالس <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی تحت نرم افزارهای WPS <strong>و</strong> ANSYS 5.4<br />

سال چهارم،‏ شمارة چهارم،‏ زمستان ۸۰<br />

ت<strong>و</strong>زيع نرخ کرنش در يک قاب خمشی<br />

هشت طبقه سه دهانه<br />

استفاده از نرم افزار<br />

WPS<br />

به عن<strong>و</strong>ان ابزاری دقيق در<br />

تحليلديناميکیسازه ها ب<strong>و</strong>يژه درسرعتهای بالای بارگذاری<br />

بسيار کارآمد است.‏<br />

مقادير نرخ کرنش قابها را<br />

به اين ترتيب می ت<strong>و</strong>ان الگ<strong>و</strong>ی ت<strong>و</strong>زيع<br />

با دقت در بارگذاريهای سريع<br />

مطالعه نم<strong>و</strong>د <strong>و</strong> نقاطی که احتمال بر<strong>و</strong>ز شکست ترد در آنها<br />

<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د دارد شناسايیکرد.‏ بر اساس تحليلهايی که با استفاده<br />

از نرم افزار<br />

WPS<br />

بر ر<strong>و</strong>ی سازه های متدا<strong>و</strong>ل انجام گرفت<br />

مشخص شد که نرخهای کرنش حداکثر در ابتدا <strong>و</strong> انتهای<br />

اعضا<br />

‏(تير يا ست<strong>و</strong>ن)‏ مقاديرحداکثر را دارا میباشند؛<br />

بنابراين نرخهای کرنش در محل اتصال اعضا به يکديگر م<strong>و</strong>رد<br />

بررسی قرار گرفت.‏<br />

نتايج تحليل نرم افزار WPS برای يک قاب<br />

خمشی هشت طبقة سه دهانه تحت تحريک جا به جايی<br />

<strong>زلزله</strong> ن<strong>و</strong>رث ريج در شکل ديده میش<strong>و</strong>د.‏<br />

(۱۰)<br />

پاسخ نرخهای کرنش نسبت به خط <strong>و</strong>سط قاب متقارن<br />

میباشند.‏ به اين دليل نتايج تنها برای يک نيمه در انتهای<br />

تيرها <strong>و</strong> ست<strong>و</strong>نها مشخص شده اند.‏ اهم نتايج حاصل از اين<br />

مطالعه عبارتند از:‏<br />

-<br />

- نرخ کرنش در تيرهای طبقه ا<strong>و</strong>ل <strong>و</strong> ماقبلآخر مقادير<br />

حداکثر را داراست.‏ علت افزايش نرخ کرنش در طبقة<br />

بالا را میت<strong>و</strong>ان انعکاس م<strong>و</strong>ج عب<strong>و</strong>ری از انتهای آزاد<br />

قاب ت<strong>و</strong>جيه کرد که سازة قاب مانند يک تير يکسر<br />

گيردار قائم عمل میکند.‏<br />

- نرخ کرنش در ست<strong>و</strong>نهای طبقه ا<strong>و</strong>ل،‏ بالا <strong>و</strong> در طبقه<br />

ماقبل آخر حداکثر است.‏<br />

در ارتفاع سازه نرخ کرنش در نقاطی که تغيير<br />

مقطع <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د دارد به ط<strong>و</strong>ر ناگهانی افزايش می يابد ‏(در اين<br />

نم<strong>و</strong>نه چهار طبقه ا<strong>و</strong>ل يک ن<strong>و</strong>ع مقطع <strong>و</strong> پس از آن هر د<strong>و</strong><br />

طبقه يک ن<strong>و</strong>ع مقطع تير <strong>و</strong> ست<strong>و</strong>ن است).‏<br />

۶- مطالعة نرخ کرنش در قابهای چهار طبقه<br />

با ت<strong>و</strong>جه به نتايج به دست آمده اين س<strong>و</strong>ٔال مطرح-‏<br />

می ش<strong>و</strong>د که مقاديرنرخکرنشبهچهع<strong>و</strong>املی<strong>و</strong>ابستهمی باشند.‏<br />

آيا بزرگ ب<strong>و</strong>دن يا ک<strong>و</strong>چک ب<strong>و</strong>دن اعضا <strong>و</strong> فرکانسهای<br />

طبيعی مدهای بالای سازه <strong>و</strong> يا سيستم سازه ای قاب <strong>و</strong> يا<br />

۱۶


حداکثراست <strong>و</strong>در محل تغيير مقطع ‏(بالایکفطبقه د<strong>و</strong>م)‏<br />

شکل (۱۱): مقادير نرخ کرنش قاب خمشی چهار دهانه (fr4-4)<br />

شکل (۱۰): مقادير نرخ کرنش برای قاب خمشی هشت طبقة سه دهانه<br />

حتی بازه زمانی نگاشت <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی می ت<strong>و</strong>انند بر اين پارامتر<br />

م<strong>و</strong>ٔثر باشند.‏ برای مطالعة اين آثار نتايج تحليل سه قاب<br />

چهارطبقة ف<strong>و</strong>لادیراکهبهص<strong>و</strong>رتيکقابخمشیچهاردهانه<br />

‏(شکل ۱۱)، يک قاب خمشی د<strong>و</strong> دهانه ‏(شکل<br />

يک ۱۲) <strong>و</strong><br />

قاببادبندیچهاردهانه(شکل‎۱۳‎‏)‏ با استفاده از WPS مدل-‏<br />

شده اند تحت نگاشت جا به جايی زلزلة ن<strong>و</strong>رث ريج با بازة<br />

زمانی ۰/۰۲ ثانيه بررسی شده اند.‏<br />

قابهای خمشی از د<strong>و</strong> ن<strong>و</strong>ع مقطع ست<strong>و</strong>ن <strong>و</strong> د<strong>و</strong> ن<strong>و</strong>ع مقطع<br />

تير ‏(هر د<strong>و</strong> طبقه<br />

بالا<br />

يکن<strong>و</strong>عتير<strong>و</strong>ست<strong>و</strong>ن)‏ تشکيل شده <strong>و</strong> مقاطع<br />

قاببادبندیدرطبقات تغيير نکرده است.‏ درقابهای خمشی<br />

مکررا ً نتايج قاب هشت طبقه بخش قبل ديده می ش<strong>و</strong>ند.‏<br />

مقادير نرخ کرنش در پايين سازه،‏ بالا <strong>و</strong> در طبقات<br />

ب<strong>و</strong>يژه تيرهای طبقة س<strong>و</strong>م <strong>و</strong> ست<strong>و</strong>نهای طبقات آخر<br />

شکل (۱۲): مقادير نرخ کرنش قاب خمشی د<strong>و</strong> دهانه (fr4-2)<br />

يک جهش در مقادير نرخ کرنش ديده می ش<strong>و</strong>د.‏ چنين<br />

الگ<strong>و</strong>يی ازت<strong>و</strong>زيع نرخهای کرنش حداکثر <strong>و</strong> در نتيجه شکست<br />

ترد برای يک قاب چهار طبقة سه دهانه در مرجع<br />

نيز مشاهده شده است.‏ شکل<br />

[١١]<br />

(١٤)<br />

الگ<strong>و</strong>ی ت<strong>و</strong>زيع شکست<br />

بال تير را در محل اتصال به ست<strong>و</strong>ن برای اين قاب نشان-‏<br />

میدهد.‏ علامت ت<strong>و</strong>پر سياه،‏ نمايش ترک خ<strong>و</strong>ردگی در محل<br />

بال تير به ست<strong>و</strong>ن است.‏<br />

مشاهده می ش<strong>و</strong>د که ت<strong>و</strong>زيع اين شکستها در طبقه س<strong>و</strong>م<br />

<strong>و</strong> ا<strong>و</strong>ل بيشتر از ساير نقاط است؛<br />

تحليل قاب<br />

<strong>و</strong> fr4-4 fr4-2<br />

ديده میش<strong>و</strong>د.‏<br />

مشابه نتايجی که<br />

در<br />

پژ<strong>و</strong>هشنامة <strong>زلزله</strong> <strong>شناسی</strong> <strong>و</strong> <strong>مهندسی</strong> <strong>زلزله</strong> ۱۷


ست<strong>و</strong>نهای طبقه ا<strong>و</strong>ل که تنها نرخ کرنش مح<strong>و</strong>ری هستند).‏ نکته<br />

جالب ت<strong>و</strong>جه در اين شکل مقادير بالای نرخ کرنش مح<strong>و</strong>ری<br />

در بادبندهای طبقه پايين نسبت به مقادير نرخ کرنش در<br />

ست<strong>و</strong>نهاست ‏(تقريبا ً معادل).‏ به عبارت ديگر،‏ در هنگام <strong>زلزله</strong><br />

نير<strong>و</strong>هایمح<strong>و</strong>ریبا سرعت بالايی به بادبندها <strong>و</strong>ارد میش<strong>و</strong>ند <strong>و</strong><br />

میت<strong>و</strong>انند نقاط حساسی را از نظر شکست ترد <strong>و</strong> يا گسستگی<br />

در محل اتصال بادبند ايجاد کنند.‏<br />

ن<strong>و</strong>رث ريج نيز مشاهده شده است ‏(تص<strong>و</strong>ير<br />

پديده ای که در <strong>زلزله</strong><br />

.(۲<br />

جد<strong>و</strong>ل (۱): مقادير فرکانس های د<strong>و</strong> قاب fr4-2 <strong>و</strong> fr4-4<br />

شکل (۱۳): مقادير نرخ کرنش قاب بادبندی چهار دهانه (fr4-B)<br />

شکل (١٤): الگ<strong>و</strong>ی ت<strong>و</strong>زيع شکست بال تيرهای قاب چهار طبقه [۱۱]<br />

نکته جالب ت<strong>و</strong>جه در م<strong>و</strong>رد د<strong>و</strong> قاب<br />

مقادير نرخهای کرنش در قاب<br />

<strong>و</strong> fr4-2 fr4-4<br />

نسبت به fr4-2<br />

fr4-4<br />

رشد<br />

است.‏<br />

دليل اين امر را میت<strong>و</strong>ان افزايش ط<strong>و</strong>ل اعضای سازه دانست<br />

که باعث می ش<strong>و</strong>ند فرکانسهای مدهای بالاتر سازه کاهش-‏<br />

يافته <strong>و</strong> بيشتر در محد<strong>و</strong>دة فرکانسی <strong>زلزله</strong> <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی قرار گيرند.‏<br />

به اين ترتيب،‏ امکانتحريک اين مدهای بالاتر نسبت به قاب<br />

افزايش می يابد.‏ مقادير فرکانس های د<strong>و</strong> قاب fr4-2 fr4-4<br />

(۱) در جد<strong>و</strong>ل fr4-4<br />

ديده میش<strong>و</strong>ند.‏<br />

(۱۴)<br />

<strong>و</strong><br />

مقاديری کهدرشکل برای قاب نشان داده-‏<br />

شده اند در بادبندها نرخ کرنش مح<strong>و</strong>ری <strong>و</strong> در ست<strong>و</strong>نها نرخ<br />

fr4-B<br />

کرنش مح<strong>و</strong>ری به علا<strong>و</strong>ه نرخ کرنش خمشی میباشند ‏(بجز<br />

شماره<br />

(Hz) فرکانس<br />

مد fr4-2 fr4-4<br />

۱/۴۵<br />

۱/<br />

۸۵ ۱<br />

۳/۹۰<br />

۴/<br />

۷۸ ۲<br />

۶/۰۲<br />

۷/<br />

۰۷ ۳<br />

۷/۶۹<br />

۷/<br />

۱۳ ۴<br />

۱۳/۲۵<br />

۷/<br />

۶۲ ۵<br />

۱۵/۱۹<br />

۷/<br />

۸۸ ۶<br />

۱۹/۶۹<br />

۷/<br />

۹۳ ۷<br />

۲۰/۲۷<br />

۹/<br />

۰۹ ۸<br />

۲۰/۶۰<br />

۹/<br />

۳۱ ۹<br />

۲۰/۸۳<br />

۹/<br />

۴۱ ۱۰<br />

کلية تحليلهای مذک<strong>و</strong>ر بر اساس نگاشتی ص<strong>و</strong>رت گرفت<br />

که بازة زمانیآنبرابر با ۰/۰۲ ثانيه ب<strong>و</strong>د؛ حال اين س<strong>و</strong>ٔال پيش<br />

می آيد که اگر م<strong>و</strong>ٔلفه هايي از هارم<strong>و</strong>نيک های تشکيل دهندة<br />

نگاشت <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی ت<strong>و</strong>سط مدهای بالای سازه تق<strong>و</strong>يت يا تشديد-‏<br />

ش<strong>و</strong>ند،‏ آيا قابليت نمايش چنين م<strong>و</strong>ٔلفه هايی در پاسخ<br />

خر<strong>و</strong>جی امکان پذير است؟ در ص<strong>و</strong>رتي که هر پالس <strong>کامل</strong> از<br />

چهارگامزمانیتشکيلشده باشد حداکثر فرکانسی که ممکن<br />

است تق<strong>و</strong>يت ش<strong>و</strong>د ۱۲/۵ هرتز خ<strong>و</strong>اهد ب<strong>و</strong>د.‏ به اين ترتيب آيا با<br />

ک<strong>و</strong>چک کردن بازة زمانی<br />

<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی،‏ تغييری در پاسخها به <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د<br />

خ<strong>و</strong>اهد آمد؟ در جد<strong>و</strong>ل (۲) مقادير نرخ کرنش برای د<strong>و</strong> تحليل<br />

با بازه های زمانی<br />

نشان داده شده است ‏(شکل<br />

نرخها تا<br />

۰/۰۲ <strong>و</strong> ۰/۰۰۲ برای عض<strong>و</strong> A<br />

fr4-4 درقاب<br />

.(۱۱<br />

%۲۰<br />

افزايش يافته اند.‏<br />

مشاهده می ش<strong>و</strong>د مقادير<br />

سال چهارم،‏ شمارة چهارم،‏ زمستان<br />

۸۰<br />

۱۸


-<br />

-<br />

تص<strong>و</strong>ير (۲): گسيختگی اتصال ج<strong>و</strong>شی بادبند [۱۰]<br />

جد<strong>و</strong>ل (۲): مقادير فرکانس های د<strong>و</strong> قاب fr4-2 <strong>و</strong> fr4-4<br />

بازه<br />

زمانی<br />

نرخ کرنش<br />

خمشی<br />

نرخ کرنش<br />

مح<strong>و</strong>ری<br />

حداکثر مجم<strong>و</strong>ع<br />

نرخها<br />

پژ<strong>و</strong>هشنامة <strong>زلزله</strong> <strong>شناسی</strong> <strong>و</strong> <strong>مهندسی</strong> <strong>زلزله</strong><br />

۰/۱۱۶۷<br />

۰/۱۳۹۵<br />

۰/۰۰۶۴۱<br />

۰/۰۱۵۹۷<br />

۰/۱۱۶۳<br />

۰/۱۳۳۸<br />

۰/۰۲<br />

۰/۰۰۲<br />

اگرچه با ريزتر کردن بازه زمانی <strong>زلزله</strong> محت<strong>و</strong>ای فرکانسی<br />

آن هيچ تغييری نمی کند،‏ اما در تحليل با = 0.002 dt<br />

مقادير<br />

نرخها برای تمام اعضا افزايش میيابند که د<strong>و</strong> ت<strong>و</strong>جيه برای<br />

آن استنباط می ش<strong>و</strong>د:‏<br />

- امکان ظه<strong>و</strong>ر م<strong>و</strong>ٔلفه های فرکانس بالا در پاسخ سيستم<br />

با ريز کردن بازة زمانی؛<br />

- تقريب دقيق تر از منحنی کرنش ها.‏<br />

۷- نتيجه گيری<br />

استفاده با تحقيق اين در<br />

ديناميکی مدلی دقيق برای<br />

د<strong>و</strong> بعدی ارائه شد.‏<br />

سختی ماتريس ر<strong>و</strong>ش از<br />

تحليل ديناميکی سازه های<br />

اين مدل علا<strong>و</strong>ه بر کنترلنتايج<br />

نرم افزارهای متدا<strong>و</strong>ل،‏ ضعف اين مدلها را در تعيين پاسخ<br />

سازه برای بارگذاريهای سريع نشان داد؛ به ط<strong>و</strong>ری که در<br />

اين نرمافزارها لازم است برای تعيين پاسخ ديناميکی دقيق<br />

سازه ها نسبت <strong>و</strong>يژه ای بين ط<strong>و</strong>ل عض<strong>و</strong> استفاده شده<br />

در مدلسازی <strong>و</strong> بازه زمانی <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی برقرار باشد.‏ علا<strong>و</strong>ه بر آن،‏<br />

به کمک اين ابزار دقيق نح<strong>و</strong>ه ت<strong>و</strong>زيع نرخهای کرنش در<br />

اعضای چند قاب نم<strong>و</strong>نه مطالعه شد <strong>و</strong> نقاطی را که پتانسيل<br />

خطر آسيب ديدگی به شکل ترد در سازه <strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د داشت<br />

شناسايی <strong>و</strong> نشان داده شد که ط<strong>و</strong>ل اعضای سازه <strong>و</strong> بازه<br />

زمانی نگاشت <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی میت<strong>و</strong>انند باعث تغيير مقادير نرخ<br />

کرنشدر سازه ش<strong>و</strong>ند.‏ با ت<strong>و</strong>جه به<br />

نکات زير حائز اهميت میباشند:‏<br />

نتايج به دست آمده<br />

‏-بات<strong>و</strong>جهبهتقريبهايیکه درتحليلهای متدا<strong>و</strong>ل<br />

ديناميکیبهدليلاستفادهازتعدادمحد<strong>و</strong>دی عض<strong>و</strong> به-‏<br />

<strong>و</strong>ج<strong>و</strong>د می آيند،‏ بايد تعداد اعضايی که در مدلسازی<br />

هر عض<strong>و</strong> از سازه در اين ن<strong>و</strong>ع تحليلها استفاده-‏<br />

می ش<strong>و</strong>د با ت<strong>و</strong>جه به فرکانس تحريک <strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی <strong>و</strong><br />

مشخصات فيزيکی سازة مفر<strong>و</strong>ض تعيين ش<strong>و</strong>ند.‏<br />

استفاده از فرم<strong>و</strong>ل بندی ماتريس سختی ديناميکی<br />

محد<strong>و</strong>ديت<br />

استفاده<br />

از اعضای بيشتر در مدلسازی<br />

اعضای سازه را از بين برده <strong>و</strong> تنها با استفاده از يک<br />

عض<strong>و</strong> بين هر د<strong>و</strong> گره يا ناپي<strong>و</strong>ستگی در مدلسازی،‏<br />

پاسخ ديناميکی با دقت محاسبه میش<strong>و</strong>د.‏<br />

- با ت<strong>و</strong>جه به نتايج به دست آمده به نظر می رسد که<br />

علا<strong>و</strong>هبرمعيارهایکنترلکنندةتنش،کرنش<strong>و</strong><br />

جا به جايي در طراحی سازه ها،‏ نرخ کرنش نيز<br />

میت<strong>و</strong>اندبهعن<strong>و</strong>ان يک عامل کنترل کننده از اهميت<br />

زيادیبرخ<strong>و</strong>ردارباشد.‏ بهاينترتيب،‏ به منظ<strong>و</strong>ر برآ<strong>و</strong>رد<br />

دقيق تر آسيب ديدگی سازه های ف<strong>و</strong>لادی مطالعة<br />

نرخها<strong>و</strong>تشخيصمقاطعیکهبيشترينخطر قرارگيری<br />

در محد<strong>و</strong>دة رفتار ترد ف<strong>و</strong>لاد را دارند ضر<strong>و</strong>ری است.‏<br />

اگر فرکانس مدهای بالاتر سيستم ک<strong>و</strong>چک باشند<br />

احتمال اينکه در<br />

<strong>و</strong>ر<strong>و</strong>دی قرار بگيرند،‏ بيشتر شده<br />

کرنش ايجاد<br />

محد<strong>و</strong>دة فرکانسی تحريک نگاشت<br />

شده افزايش میيابند.‏<br />

<strong>و</strong> در نتيجه نرخهای<br />

‏-چنانچه در نتايج ديده شد ک<strong>و</strong>چک کردن بازه زمانی<br />

به بر<strong>و</strong>ز نرخهای کرنش بيشتری در سازه منجر-‏<br />

می ش<strong>و</strong>د؛ بنابراين،‏ برایبهدستآ<strong>و</strong>ردن دقت مناسب<br />

بايد تا حد امکان از نگاشتهايی که با بازة زمانی<br />

ريزتری ثبت شده اند استفاده نم<strong>و</strong>د.‏<br />

۱۹


سازه های د<strong>و</strong> بعدی با استفاده از ماتريس سختی<br />

ديناميکی"،‏ پايان نامه کار<strong>شناسی</strong> ارشد،‏ <strong>پژ<strong>و</strong>هشگاه</strong><br />

بين المللی <strong>زلزله</strong> <strong>شناسی</strong> <strong>و</strong> <strong>مهندسی</strong> <strong>زلزله</strong>،‏ ۱۳۷۹.<br />

11.“Northridge Earthquake Reconnaissance Report”,<br />

Earthquake Spectra, Vol. 2, pp.25-47, 1996.<br />

12.Bertro, V. V., Anderson, J. C. and Krawinkler, H.,<br />

“Performance of Steel Building Structures During<br />

the Northridge Earthquake”, UCB/EERC, 94-09.<br />

13.Banerjee, J. R., “Dynamic Stiffness Formulation for<br />

Structural Elements: A General Approach”,<br />

Computer & Structures, pp. 101-103, 1997.<br />

14.Azimi, S., “Dynamic Analysis of Structures Using<br />

Finite Dynamic Element Formulation Methodology”,<br />

Report of IIEES, 1996.<br />

آيزشتات،‏ مال<strong>و</strong>ين.‏ ‏"آشنايی با خ<strong>و</strong>اص مکانيکی م<strong>و</strong>اد"،‏<br />

ترجمة علی حائريان اردکانی،‏ تهران:‏ مرکز نشر<br />

دانشگاهی،‏ ۱۳۷۲.<br />

-۱۵<br />

16.Element of Matrerial Science & Engineering,<br />

Vanvlack, Addison-Wesley, 1980.<br />

17.Francois, D., Pineau, A., and Zaoui, A., “Mechanical<br />

Behaviour of Materials”, KAP, 1998.<br />

18.Vonkarman, T., Duwez, P., “The Propagation of<br />

Plastic Deformation in Solids”, J., Appl. Phys, pp.<br />

987-994, 1950.<br />

۸- مراجع<br />

1.Kolousek, V., Butter Worths, “Dynamic in<br />

Engineering”, 1973.<br />

2.Williams, F.W., Wittrick, W.H., “An Automatic<br />

Computational Procedure for Calculation of Natural<br />

Frequencies of Skeletal Structures”, Int. J. Mech. Sci.,<br />

pp. 781-791, 1970.<br />

3.Richards, T.H., Leung, Y.T.,.“An Accurate Method in<br />

Structural Vibration Analysis”, J. Sound and<br />

Vibration, pp. 363-376, 1977.<br />

4.Doyle, J.F.“Wave Propagation in Structures”, Springer-<br />

Verlag, 1989.<br />

5.Martin, M., Gopalakrishnan, S., Doyle, J.F., “Wave<br />

Propagation in Multiply Connected Deep<br />

Waveguides”, J. Sound and Vibration, pp. 521-538,<br />

1994.<br />

6.Gopalakrishnan, S. and Doyle, J. F., “Wave<br />

Propagation in Connected Waveguide”, J. Sound and<br />

Vibration, pp. 347-363, 1994.<br />

7.Banerjee, J. R., Guo, S. and Howson, W.P., “Exact<br />

Dynamic Stiffness Matrix of a Bending-Torsion<br />

Coupled Beam Including Warping”, Computers &<br />

Structures, pp. 613-621, 1996.<br />

8.Banerjee, J. R., Williams, F.W., “Coupled Bending-<br />

Torsional Dynamic Stiffness Matrix for Timoshenko<br />

Beam Elements”, Computers & Structures, pp. 301-<br />

310, 1992.<br />

9. Clough, R.W., Penzien, J., “Dynamic of Structures”,<br />

Mc Grew-Hill, 1975.<br />

۱۰- جبارزاده،‏ محمدج<strong>و</strong>اد.‏<br />

‏"بررسی پديدة انتشار م<strong>و</strong>ج در<br />

۲۰ سال چهارم،‏ شمارة چهارم،‏ زمستان ۸۰

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!