Nationalrat Sep Cathomas - Seniorweb.ch
Nationalrat Sep Cathomas - Seniorweb.ch
Nationalrat Sep Cathomas - Seniorweb.ch
Erfolgreiche ePaper selbst erstellen
Machen Sie aus Ihren PDF Publikationen ein blätterbares Flipbook mit unserer einzigartigen Google optimierten e-Paper Software.
Seite 1 von 5<br />
Fiasta naziunala sin il Ballenberg 2010<br />
Cuort plaid festiv da cuss. naziunal <strong>Sep</strong> <strong>Cathomas</strong>, Breil/Brigels GR<br />
Stimadas conburgheisas, stimai conburgheis<br />
Stimai hosps<br />
En emprema lingia GRAZIA FETG allas persunas<br />
responsablas dil BALLENBERG per gl’invit alla Svizra<br />
romonts<strong>ch</strong>a dad esser presenta, <strong>ch</strong>eu per il di dalla Fiasta<br />
naziunala. Quei ei in bi segn da solidaritad naziunala e<br />
respect dil romonts<strong>ch</strong> sco in dils quater lungatgs dalla<br />
Svizra.<br />
Mit dieser Einladung an die romanis<strong>ch</strong>e S<strong>ch</strong>weiz, si<strong>ch</strong> heute<br />
und hier hören zu lassen, beweist das Ballenberg Museum<br />
einmal mehr seinen Sinn und seine Verantwortung als<br />
nationale Institution.<br />
Cun plas<strong>ch</strong>er portel jeu a vus ils salids dalla Svizra<br />
romonts<strong>ch</strong>a.<br />
Es ist mir eine Freude, Ihnen die Grüsse der romanis<strong>ch</strong>en<br />
S<strong>ch</strong>weiz aus Graubünden zu überbringen:<br />
Allegra, seigies salidai, in bi emprem d’uost 2010<br />
giavis<strong>ch</strong>el jeu a vus cordialmein.<br />
Cun mes salids vuless jeu colligiair treis cuorts patratgs<br />
per il di dalla fiasta naziunala.<br />
Drei Denkanstöße zum heutigen Tag mö<strong>ch</strong>te i<strong>ch</strong> ihnen in<br />
romanis<strong>ch</strong>er Spra<strong>ch</strong>e – und in deuts<strong>ch</strong>er Zusammenfassung<br />
geben:<br />
1
Seite 2 von 5<br />
Primo: Nus stuein mantener la memoria da quei <strong>ch</strong>’era ier<br />
per puder construir in bien avegnir. Il museum Ballenberg<br />
muossa co ins sa far quei a moda creativa.<br />
Erstens: Wir müssen das Gedä<strong>ch</strong>tnis an unser Erbe erhalten,<br />
um die Zukunft zu gestalten. Das Ballenberg Museum zeigt, wie<br />
man dies kreativ ma<strong>ch</strong>en kann.<br />
La Svizra ei e resta era egl avegnir ferma, s<strong>ch</strong>’ella stat<br />
vinavon fideivla als principis directivs <strong>ch</strong>’ein stai la maxima<br />
da nos antecessurs, numnadamein:<br />
Solidaritad, qualitad, respect ed aviartadad per tut quei <strong>ch</strong>e<br />
succeda enteifer ed entuorn il confins da nossa tiara e<br />
mund entir.<br />
Die S<strong>ch</strong>weiz ist und bleibt stark, wenn sie auf dem weiter baut,<br />
was unsere Vorfahren als Fundament gelegt haben, nämli<strong>ch</strong>:<br />
Solidarität, Qualität, Respekt und Offenheit für all das, was<br />
innerhalb und über die Grenzen unseres Landes auf der Welt<br />
ges<strong>ch</strong>ieht.<br />
Sco ils responabels dil Ballenberg rimnan e mantegnan<br />
l’ierta culturala ord nossa entira tiara duessen era nus<br />
burgheisas e burgheis svizzers da temps en temps<br />
seretener in mumment per examinar, s<strong>ch</strong>ebein nossas<br />
atgnas finamiras en economia e politica vegnan<br />
mantenidas e setegnan vinavon vid quellas maximas, <strong>ch</strong>e<br />
han purtau success a nos antenads e fatg ord la svizra ina<br />
tiara beinstonta.<br />
So wie das kulturelle Erbe unseres ganzen Landes dur<strong>ch</strong> das<br />
Ballenberg gesammelt und erhalten wird, sollten au<strong>ch</strong> wir<br />
S<strong>ch</strong>weizer und S<strong>ch</strong>weizerinnen von Zeit zu Zeit inne halten, um<br />
unser eigenes Verhalten und die Aktivitäten in Wirts<strong>ch</strong>aft und<br />
Politik zu prüfen, ob diese mit den erfolgrei<strong>ch</strong>en Leitsätzen<br />
unserer Vorfahren heute no<strong>ch</strong> erhalten sind und befolgt<br />
werden.<br />
2
Seite 3 von 5<br />
Paregliein nus oz, suenter la crisa da bancas e finanzas, il<br />
stan actual da nossa economia, la situaziun sin la fiera da<br />
lavur sco era la stabilitad politica dalla svizra cun autras<br />
tiaras, constatein nus malgrad tuts problems dils davos<br />
onns, in resultat fetg positiv per nossa tiara. Secapes<strong>ch</strong>a<br />
<strong>ch</strong>e nus essan aunc adina confruntai cun problems e<br />
biaras damondas <strong>ch</strong>e astgan era il di dalla fiasta naziunala<br />
buca vegnir survesidas.<br />
Wenn wir heute einen Verglei<strong>ch</strong> mit anderen Staaten anstellen,<br />
dann dürfen wir, trotz Banken- und Finanzkrise, ein positives<br />
Resultat für die wirts<strong>ch</strong>aftli<strong>ch</strong>e Entwicklung, für die relativ gute<br />
Situation auf dem Arbeitsmarkt aber au<strong>ch</strong> für die Stabilität<br />
unseres politis<strong>ch</strong>en Systems feststellen. Selbstverständli<strong>ch</strong> darf<br />
die heutige Feststimmung aber ni<strong>ch</strong>t darüber hinwegtäus<strong>ch</strong>en,<br />
dass wir au<strong>ch</strong> mit Fragen konfrontiert sind, die au<strong>ch</strong> am<br />
Nationalfeiertag ni<strong>ch</strong>t ausgeklammert werden können.<br />
Secundo: Nus astgein ord quei motiv buca sefar pli pigns<br />
e pli s<strong>ch</strong>liats <strong>ch</strong>e quei <strong>ch</strong>e nus essan. Nies stadi<br />
funcziunes<strong>ch</strong>a bein, nossa economia ei solida, nies pievel<br />
stat bein. La Svizra ei in success.<br />
Gest oz, il di da nossa fiasta naziunala, stuessen nus<br />
vegnir perts<strong>ch</strong>arts e selegrar giudlunder, <strong>ch</strong>e bia pli bia<br />
funcziunes<strong>ch</strong>a fetg bein <strong>ch</strong>e mal en nossa tiara. Meglier<br />
<strong>ch</strong>e quei <strong>ch</strong>e nus s’accors<strong>ch</strong>ein per part e bia pli favoreivel<br />
<strong>ch</strong>e singuls exponents sesprovan permanentamein da far<br />
valer<br />
Das haben sie viellei<strong>ch</strong>t au<strong>ch</strong> s<strong>ch</strong>on auf Romanis<strong>ch</strong><br />
verstanden: Wir dürfen uns ni<strong>ch</strong>t kleiner und s<strong>ch</strong>le<strong>ch</strong>ter ma<strong>ch</strong>en<br />
als wir sind. Unser Staat funktioniert gut, unsere Wirts<strong>ch</strong>aft ist<br />
solide, unserem Volk geht es gut. Die S<strong>ch</strong>weiz ist ein Erfolg.<br />
3
Seite 4 von 5<br />
Ins sto veser il bien e buca adina mo il negativ, era s<strong>ch</strong>e<br />
quel exista secapes<strong>ch</strong>a era.<br />
Das Positive in diesem Land überwiegt bei weitem das<br />
Negative, au<strong>ch</strong> wenn wir dieses (Negative) ni<strong>ch</strong>t wegreden<br />
können no<strong>ch</strong> wollen.<br />
Terzo: La Svizra drova il Ballenberg, l’atgna ierta; ella<br />
drova denton era novas vias, pass e contacts sur ils<br />
cunfins, sligiaziuns modernas, amitgs ed alliai ell’Europa<br />
ed egl entir mund. Ella drova pia era in bien plaz nua<br />
<strong>ch</strong>’ella vul e sa sepresentar, sco a Ballenberg denton era<br />
egl exteriur sco per exempel all’exposiziun mundiala a<br />
Shanghai en China.<br />
Die S<strong>ch</strong>weiz brau<strong>ch</strong>t den Ballenberg, das eigene Erbe; sie<br />
brau<strong>ch</strong>t aber ebenso sehr, neue Wege, gute Kontakte und<br />
mutige S<strong>ch</strong>ritte über die Grenzen hinaus, moderne Lösungen<br />
für neue Probleme, Freunde und Alliierte in Europa und auf der<br />
ganzen Welt. Ein überzeugender Auftritt an der Weltausstellung<br />
in Shanghai ist ebenso wi<strong>ch</strong>tig wie der bewährte Auftritt hier in<br />
Ballenberg.<br />
Nus havein oz buns motivs da festivar nossa patria e da<br />
selegrar. Perquei giavis<strong>ch</strong>el jeu: ALLEGRA, lasst uns<br />
zusammen freuen, e perquei<br />
o Viva la Svizra, nossa patria<br />
o Viva la diversitad da nossa tiara cun romonts<strong>ch</strong>,<br />
italiano, français, Deuts<strong>ch</strong> e tut ils auters lungatgs<br />
o Viva il Ballenberg sco simbol per nossa ierta e<br />
o Viva nies spért aviert per ina svizra moderna, per<br />
l’Europa e per il mund entir<br />
Engraziel per vossa attenziun.<br />
4
Seite 5 von 5<br />
5