WOCHENBLATT.pl - Zeitung der Deutschen in Polen Schalke kommt (Vorschau)

www.wochenblatt.pl 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

OBERSCHLESISCHE LARES: Diese Materialien STIMME 

sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Groß Peterwitz: Die Kampagne zur 

Zweisprachigkeit in der Woiwodschaft 

Märchenresidenzen: Werner 

Freudenberger geht in Kärnten, 

LARES: Schlesien Niniejszy wurde mit einem 

materiał służy wyłącznie Italien do und czytania. Slowenien auf Powielanie die Suche 

w jakikolwiek • Obsługa firm 

sposób zabronione. 

Expertentreffen fortgesetzt. 

nach Traumschlössern. 

za granicą Zapraszamy do lektury strony 13 

LARES: Diese Materialien Lesen sind Sie auf lediglich S. 1 

zum Lesen bereitgestellt. 3sat, 8. März, um 9:35 Jegliche Uhr 

Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

tel. 77 46 44 371 

www.intertax24.com 

• Podatki zagraniczne 

• Zasiłki rodzinne 

7502 

Nr 10 (1144), ISSN 2082-8195, nr indeksu 368202 7 – 13 III 2014, cena 2,40 zł (VAT 5%) 

WOCHENBLATT.pl 


LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Zeitung der Deutschen in Polen 

Nanu? 

Schalke LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie 

kommt! 

do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Fluch 

untersagt. 


Kinder trainieren beim FC Schalke 04, 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung im Hintergrund das Stadion 

ist strengstens untersagt. 

Die polnischen Politiker sollten 

wohl nur noch per Bahn und 

Bus reisen. In Flugzeugen und Flughäfen 

scheinen sie vom Pech verfolgt 

zu werden. Die berühmte Parole 



„Deutsche prügeln mich!” von Jan 

Maria Rokita ist mittlerweile fast 

zu einem Bestandteil der polnischen 

Popkultur geworden. Seine fünf Minuten 

hat jetzt mit Jacek Protasiewicz 

(PO) ein weiterer Politiker gehabt. 

Auch ihn hat der Luftfahrt-Fluch erwischt 

in Gestalt von, so Protasiewicz, 

unverschämten Zollbeamten am 

Frankfurter Flughafen. Sie wollten 

das Gepäck des EU-Parlamentariers 

kontrollieren, was laut Protasiewicz 

seine diplomatische Immunität 

verletze. Als ein Zollbeamter zu dem 

Abgeordneten dann „raus” sagte, 



Werbung / Reklama 

Pilnie 

poszukujemy 

lud dieser ihn postwendend nach 

Auschwitz ein. Danach war es nur 

noch schlimmer und Protasiewicz 

landete schließlich auf dem Cover 

der „BILD“-Zeitung, das ihn als angetrunkenen 

Randalierer darstellte. 

Dabei hätte es ja genügt, ganz ruhig 

das Gepäck kontrollieren zu lassen. 

Leider spielen unsere Politiker allzu 

gern den Primus inter Pares. 

Anna Durecka 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w • części jakikolwiek używane 


• ślusarzy narzędziowych, 

• lakiernictwo 

LARES: Diese Materialien mechaników sind lediglich precyzyjnych 

zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

• operatorów pras, 

krawędziarek i maszyn do 

obróbki blach, urządzenia 

typu TRUMPE i TRUMATIC 

• elektryków 

• spawaczy MIG, MAG oraz TIG 

• liderów ze znajomością 

języka niemieckiego 

Bernard Czok 

CENTRUM 

der Knappen. Foto: Schalke 04 


Auf Einladung der Deutschen 


Bildungsgesellschaft soll es 

im Sommer mindestens ein 

deutschsprachiges Jugendcamp mit 

Schalke 04 LARES: in Oberschlesien Niniejszy materiał geben. 

służy wyłącznie do czytania. Powielanie w Lesen jakikolwiek Sie auf sposób S. 7 Niewinna! 

zabronione. 

Sabina LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

warsztat 

• mechanika pojazdowa 

• blacharstwo 

• wynajem samochodów 

46-022 Kępa k. Opola, ul. Wróblińska 17b 

tel./fax: 77 456 86 58 

kom. 602 369 462 (A4) 

661 333 777 

7883 

Zainteresowanych LARES: Niniejszy prosimy materiał o kontakt służy e-mail: 

wyłącznie POMOCY 

do czytania. Powielanie w 

604 jakikolwiek 

963 702 


DROGOWEJ 

LARES: export@dako.org.pl Diese Materialien lub tel.: sind 32 lediglich 279 96 80 

zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung www.autoczok.pl 


7877 

Reszka, była dyrektor szkoły 

podstawowej w Rogach (Kędzierzyn-Koźle), 

została oczyszczona z 

kolejnych zarzutów. Chodziło o niewpisanie 

na listę uczniów czworga 

dzieci, których rodzice nie chcieli 

złożyć deklaracji o nauczaniu języka 

niemieckiego jako języka mniejszości. 

Sabina Reszka odwołała się od decyzji 

pierwszej instancji, która zdecydowała, 

iż należy zwolnić ją z pracy. Karę tę odpowiednia 

komisja przy ministerstwie 

zamieniła na naganę, a 4 lutego kolejna 

instancja oczyściła ją ze wszystkich zarzutów, 

uzasadniając, że nawet nagana 

jest karą zbyt wysoką w stosunku do 

zaistniałej sytuacji. 

Łukasz Biły 


Nowy punkt: 

Zakład Kamieniarski PPHU Sati 

46-073 Wrzoski, ul. Wrocławska 24 

tel. kom. 880 370 130, 784 518 593 

Oddział 

Ekspozycja nagrobków 

46-020 Krzanowice, Stara Droga 6 i 8 

tel. kom. (+48) 666 523 384 

Nagrobki 

Płytki granitowe 

LARES: Niniejszy tel. (+48) 77 546 22 materiał 78 

służy tel. (+48) 77 wyłącznie 546 21 84 


biuro@tanienagrobki.com.pl 

biuro@tanienagrobki.com.pl 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. 

od 1499 zł 

Jegliche 

od 76 zł/m² 

Vervielfältigung 

od 280 zł/m² od 320 ist 

zł/m² 

strengstens 

od 280 zł/m² 

untersagt. 

Schody 

Blaty 

Kominki 

Tarasy 

od 76 zł/m² 

7706 

I S S N 2 0 8 2 - 8 1 9 5 

 


LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens 7898 

untersagt. 

Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.


Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 


2 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Meinungen Lesen bereitgestellt. opinie Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Śląsku, ojczyzno moja! 

Vergangene Woche sind in Deutschland 

zwei bemerkenswerte Gerichtsurteile 

gefällt worden. Das Landgericht 

Hannover hat den Ex-Bundespräsidenten 

Christian Wulff vom Vorwurf der Vorteilsannahme 

freigesprochen, womit nun 

klar ist: Trotz ungeschickten Krisenmanagements 

Wulffs war sein erzwungener 

Rücktritt doch eher eine Medienposse als 

politische Notwendigkeit. Das traurige 

dabei ist, dass an Vorwürfen eben immer 

etwas haften bleibt. Nun muss man den 

enttäuschenden Joachim Gauck nicht 

erklärt worden. Diese verstoße gegen den 

Grundsatz der Chancengleichheit. Da zur 

Erringung eines Mandats jetzt nur noch 

knapp über 0,5% der Stimmen notwendig 

sind, haben neben der FDP und der AfD 

auch die Piraten oder die konservativ- 

LARES: Niniejszy 

ökologische 

materiał 

ÖDP eine 

służy 

Chance. 

wyłącznie 

Klingt kandydowanie do czytania. w wyborach, Powielanie rehabilitując w jakikolwiek sposób zabronione. 

alles nicht gefährlich, doch wieso diese go w pełni także jako człowieka? roku uznał 5-procentowy próg wyborczy 

Panik vor einem kleinen rechten Rand, Wizja obdarzenia raz zdyskredytowa- 

za niezgodny z konstytucją, przynajmniej 


auch aus dem Amt ekeln, doch wäre es 

nicht allein aus Solidarität mit einem 

Gemobbten auch ein Zeichen, wenn man 

Wulff mit einer erneuten Kandidatur zu 

gegebener Zeit auch menschlich voll rehabilitieren 

würde? 

Die Vorstellung, als einmal Gescholtener 

dürfe Wulff noch mal ran, ist jedoch 

ebenso unwahrscheinlich wie die 

der in anderen Länder deutlich größer ist? 

Ärgerlich am Urteil ist allenfalls, dass die 

Karlsruher Richter indirekt unterstellen, 

die Europawahl sei nicht so wichtig wie die 

Bundestagswahl. Denn bei dieser müssten 

mit der Hürde weiterhin klare Regierungsverhältnisse 

ermöglicht werden. Entweder nej utorowało drogę Hitlerowi, sprawia, równości szans. Ponieważ do zdobycia 

LARES: Niniejszy – oder! materiał Sinnvoller wäre służy da wohl wyłącznie eher, die że media, do nauczyciele czytania. inni Powielanie multiplikatorzy 

od kilkudziesięciu lat w gruncie niewiele ponad 0,5% głosów, szanse mają posiadania. 

jednego w jakikolwiek mandatu wystarczy sposób uzyskanie zabronione. 

5%-Hürde bei der Bundestagswahl auf ein 

LARES: Diese Materialien erträgliches sind Maß lediglich zu senken. Bislang zum haben Lesen rzeczy bereitgestellt. wręcz wynoszą na piedestał Jegliche zasadę nie Vervielfältigung tylko partie FDP i AfD, lecz ist także strengstens untersagt. 

Abkehr der Deutschen von der Hysterie, 

Kleinparteien seien die größte Gefahr 

des Landes. Weil die Parteienzersplitterung 

einst Hitler den Weg ebnete, beten 

deutsche Medien, Lehrer und andere 

Multiplikatoren seit Jahrzehnten im 

Grunde das Misstrauen am Wähler und 

eine daraus resultierende Notwendigkeit 

einer 5%-Hürde förmlich an. Bei der 

letzten Bundestagswahl landeten so sieben 

Millionen Stimmen oder das Votum 

von 15% der Wähler im Papierkorb. Die 

Entrüstung darüber ist längst verpufft. 

Und nun die Überraschung: Nachdem das 

Inkonsequenzen 

Bundesverfassungsgericht 2011 bereits die 

5%-Hürde zumindest bei der Europawahl 

die etablierten Parteien oft eher Narrenfreiheit 

für bequeme Besitzstandspolitik. 

Und noch etwas anderes: Wenn die 

Klage gegen eine 3%-Hürde in Deutschland 

wirkt – könnte man dies nicht auch 

auf Polen übertragen? Für die ethnischen 


und nationalen 

materiał 

Minderheiten 

służy 

– ggf. 

wyłącznie 

auch oddanych do przez czytania. wyborców Powielanie wylądowało w wydanym w jakikolwiek wyroku jest też sposób fakt, iż sędziowie 

z Karlsruhe pośrednio sugerują, 

zabronione. 

im Bund mit anderen „Randgruppen“ w koszu na makulaturę. Oburzenie tym 

– wäre es doch im Hinblick auf die Eu- 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen 

faktem 

bereitgestellt. 

dawno już przebrzmiało. 

Jegliche 

I oto jakoby 


wybory do PE nie były tak 

ist 

ważne 

strengstens untersagt. 

ropawahl 2019 interessant, einen gemeinsamen 

Kandidaten durchzubringen. 

Niekonsekwencja 

W 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie ubiegłym do czytania. tygodniu w Powielanie Niemczech w jakikolwiek sposób zabronione. 

zapadły dwa godne uwagi wyroki 

sądowe. Sąd krajowy w Hanowerze uwol- 


nił byłego prezydenta RFN Christiana 

Wulffa od zarzutu przyjmowania korzyści 

majątkowych, co oznacza, że pomimo 

braku zręczności, jaki przejawił Wulff 

w zarządzaniu sytuacjami kryzysowymi, 

jego wymuszona dymisja była jednak 

für verfassungswidrig erklärt hatte, ist raczej medialnym wybrykiem aniżeli polityczną 

do koniecznością. czytania. Smutne Powielanie w całej w jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Niniejszy nun auch materiał die vom Bundestag służy alternativ wyłącznie 

eingeführte 3%-Hürde der Europawahl sprawie jest to, że raz postawione zarzuty 

LARES: Diese Materialien vom Verfassungsgericht sind lediglich für nicht zum gültig Lesen zawsze bereitgestellt. pozostawią jakiś ślad. Nie Jegliche ozna- 


cza to, że trzeba teraz pozbawić urzędu 

nie spełniającego oczekiwań Joachima 

Gaucka, ale czy – choćby na gruncie solidarności 

z ofiarą mobbingu nie byłoby 

dobrym sygnałem, gdyby w odpowiednim 

czasie ponownie umożliwić Wulffowi 

nego Wulffa drugim życiem politycznym 

wydaje się jednak równie utopijna jak 

porzucenie przez Niemców histerycznego 

poglądu, iż małe partie stanowią 

największe zagrożenie dla kraju. Fakt, 

że niegdyś rozdrobnienie sceny politycz- 

nieufności wobec wyborcy i w związku 

z tym domniemaną konieczność istnienia 

5-procentowego progu wyborczego. 

W rezultacie podczas ostatnich wyborów 

do Bundestagu siedem milionów 

głosów, czyli 15% wszystkich głosów 

niespodzianka – po tym, jak Federalny 

Trybunał Konstytucyjny już w 2011 

jeśli chodzi o wybory do Parlamentu Europejskiego, 

tenże trybunał uznał za nieważny 

wprowadzony przez Bundestag 

alternatywny próg 3-procentowy, który 

miał obowiązywać w wyborach do PE, 

stwierdzając, iż narusza on zasadę 

Piraci czy konserwatywno-ekologiczne 

ugrupowanie ÖDP. To wszystko nie brzmi 

niebezpiecznie, więc skąd ta paniczna 

obawa przed choćby niewielkim udziałem 

partii prawicowych, który w innych 

krajach jest znacznie większy? Irytujący 

Die Gedanken sind frei 


LARES: 

Gewalt 

Diese Materialien 

nicht 

sind 

zu 

lediglich 

Wort 

zum 

kommen 

Lesen bereitgestellt. 

lassen 

Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Die ganze Welt blickt mit ängstlichen Vorahnungen auf die Entwicklung 

in der Ukraine. Russland droht mit dem Einmarsch auf die Krim und 

fast die ganze Welt ist der Meinung, dass man es mit einem feindlichen 

Angriff zu tun hat. Die russischen Sender zeigen nur Scharen von Menschen, 

die sich mit den russischen Soldaten verbrüdern, die westlichen 

sytuacji na Ukrainie, a ostatnio 

O przede wszystkim na Półwyspie 

Krymskim mówi się dzisiaj wszędzie, 

und türkischen Medien wiederum zeigen die Krimtataren, die vor den 

Russen Angst haben. 

Von verschiedenen Konfliktparteien 

ist am häufigsten das Wort Autonomie 

zu hören. Rein theoretisch existierte 

auf der Krim schon immer eine „autonome“ 

Regierung und dieser Tage haben 

zawieszone w realizacji ze względu na 

bezpieczeństwo. 

To daje do myślenia, a przecież jeszcze 

nie tak dawno, bo po „pomarańczowej 

rewolucji”, liczyliśmy na to, że gdy 

dobiegnie ona końca, Ukraina stanie 

wir erstmals von einem „Volk der Krim“ 

gehört. Ein Bündel mit unterschiedlichen 

Nationen, Interessen, Armeen. 

Die Mächte locken die Gesellschaft 

zynisch in Richtungen, die sie eigentlich 

nicht will, sie brauchen ihre Emotionen, 

aber keiner nimmt die authentischen 

Erwartungen der Bevölkerung wirklich 

auf. Die Russen nutzen die Argumentation 

der vermeintlichen Diskriminierung 

LARES: Niniejszy der russischen materiał Bevölkerung służy in der wyłącznie Ukraine, 

die EU und die Ukraine argumen- 

jest faktycznie solidnym kandydatem, 

do czytania. Bernard Powielanie Gaida się krajem w jakikolwiek bardziej demokratycznym sposób i zabronione. 

LARES: Diese Materialien tieren mit sind dem lediglich heiligen Prinzip zum der ter- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche by wejść Vervielfältigung do UE. Jednak już następne ist strengstens untersagt. 

ritorialen Integrität des Staates und jeder 

jongliert mit Begriffen wie Autonomie, 

ethnische oder nationale Minderheit, 

Minderheitenrechte, kulturelle Freiheiten 

usw. Als wir uns vor zwei Wochen 

bei der Beerdigung von Dieter Przewdzing 

versammelten, dachte ich nicht, 

dass uns in so kurzer Zeit eine Gefahr a zatem w polskim parlamencie również. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie aufgezeigt do wird, czytania. wie wichtig Powielanie es ist, offen Ostatnio w jakikolwiek zostaliśmy też poinformowani, 

że wszelkiego rodzaju inicjatywy 


über alle diese Begriffe zu debattieren. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Die Debatten bereitgestellt. über Autonomie, Jegliche Minder- 

na Vervielfältigung styku pomiędzy parlamentami ist strengstens są 

untersagt. 

heitenrechte, Sprachenpolitik, Bildung 

der Minderheiten müssen endlich auch 

von der Mehrheit, von Regierungen und 

EU-Gremien als eines der wichtigsten 

Themen angenommen werden, bevor 

sich Gewalt zu Wort meldet. 

Wersja polska na blogu 

Bernarda Gaidy na www.vdg.pl 

wybory parlamentarne i prezydenckie 

w tym kraju pozwoliły odżyć „duchowi 

rosyjskiemu” i... konsekwencje tego 

oraz prorosyjskiej polityki Wiktora Janukowycza 

dzisiaj widzimy – olbrzymie 

niezadowolenie społeczne, które prze- 

Bartek konkret 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie obraziło w jakikolwiek się w poważny konflikt sposób między 

Rosją a Ukrainą. A jest to bardzo 

zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 

poważna 


rzecz i można ją mierzyć 

ist strengstens 

w 

untersagt. 

Kryzys 

W ostatnich dniach oczy całego świata 

skierowane są na Ukrainę, a przy 

tej okazji padają pytania – czy świat 

zrobił w ostatnich latach wszystko, 

kategoriach zagrożenia nawet III wojną 

światową! Jestem jednak optymistą 

i wierzę, że wszelkie instrumenty po 

stronie amerykańskiej i UE, szczególnie 

takich państw jak Niemcy, Wielka 

Brytania i Francja, spowodują, że kon- 

stało się sprawą drugorzędną. Coraz tragiczną śmierć burmistrza Przewdzinga. 

Jeden 

flikt ten zostanie zażegnany. Aczkolwiek 


trudniej 

materiał 

też znaleźć w Europie 

służy 

polityków 

wyłącznie do 

z 

czytania. 

dzienników regionalnych 

Powielanie 

widać 

w 

bardzo 

jakikolwiek 

wyraźnie, co potwierdzają 


wizjonerów, którzy potrafią przeciwdzia- 

postanowił zamknąć wszystkie fora in- 

ostatnie dni, że w konflikcie tym próbuje 


aby pomóc ustabilizować sytuację 

w tym kraju? 

Inaczej na tak postawione pytanie 

odpowiedzą urzędnicy czy politycy 

z Brukseli, Polski czy z Niemiec, a jeszcze 

inaczej sami Ukraińcy. Dzisiejsza 

sytuacja pokazuje jednak, że sama Unia 

Europejska zbyt dobrze czuje się w roli 

obserwatora, zadowalając się wynikiem 

się wykorzystywać media w celu prowokowania 

drugiej strony. To jest bardzo 

niebezpieczna gra! Jeśli bowiem tylko 

nerwy by popuściły, mogłoby dojść do 

bardzo niebezpiecznego starcia. A mowa 

o informacji, że wojska ukraińskie miały 

wymagamy. Przykładem na to, że brak politycy o tym pamiętali, zarówno ci opuścić swoje bazy na Krymie. Dzięki 

LARES: Niniejszy nam instrumentów materiał pogłębionej służy wyłącznie dyskusji w Moskwie, do czytania. Kijowie, Brukseli, Powielanie jak i w Bogu w była jakikolwiek to nieprawdziwa informacja sposób zabronione. 

nad problemami, jest sam Górny Śląsk, Katowicach czy Opolu. 

i nie doszło do interwencji rosyjskiej, 


demokratycznych wyborów, nawet jeżeli 

wynik ten jest tylko i wyłącznie dowodem 

na głęboki podział społeczeństwa. 

Niestety, współczesna polityka coraz 

bardziej staje się „powierzchowna”. Czasami 

odnosi się wrażenie, że najważniejsze 

to być dobrym mówcą i dbać o 

obecność w mediach, a to, co się mówi, 

łać potencjalnym konfliktom. 

Z drugiej strony pewnie też jako społeczeństwo 

zbyt szybko dajemy politykom, 

ale i mediom przyzwolenie na to, 

że właściwie niczego więcej poza reakcją 

na jakieś bieżące wydarzenie od nich nie 

gdzie wielu polityków unika odpowiedzi 

na nurtujące dziś współcześnie mieszkańców 

regionu pytania: o przyszłość 

gwary śląskiej czy te natury gospodarczej. 

Patrząc zupełnie lokalnie, do tych 

pytań można dzisiaj dorzucić pytanie o 

ternetowe pod artykułami dotyczącymi 

tej tragicznej śmierci, ponieważ... „kipiały” 

od nienawiści na tle narodowym. 

Pewnych kryzysów można z pewnością 

uniknąć pod warunkiem, że się nimi 

odpowiednio wcześnie zajmiemy. Oby 

Rafał Bartek 

co uznaję za pozytywny sygnał, dający 

nam szansę na to, że jednak dojdzie do 

porozumienia i konflikt, który na Ukrainie 

się pojawił, zostanie rozwiązany 

bez użycia siły. 

7. – 13. März 2014 

jak wybory do Bundestagu, w ramach 

których istnienie progu uznają oni za niezbędne 

do dalszego zapewnienia klarownych 

układów na najwyższych szczeblach 

władzy. Albo – albo! Bardziej wskazane 

wydaje się raczej obniżenie progu obowiązującego 

w wyborach do Bundestagu 

z 5% do znośnego poziomu, jak dotąd 

partie mające ugruntowaną pozycję polityczną 

nierzadko miały bowiem pełną 

swobodę w prowadzeniu polityki mającej 

na celu zachowanie własnego stanu 

I jeszcze coś: jeśli skarga wniesiona 

przeciw wprowadzeniu progu 3-procentowego 

odnosi skutek w Niemczech, 

to czy nie można by tego przenieść 

na Polskę? Żyjące tu mniejszości etniczne 

i narodowe – ewentualnie wespół z innymi 

„marginalnymi ugrupowaniami” 

– zapewne zainteresowałyby się możliwością 

przeforsowania wspólnego kandydata 

w wyborach do PE, które odbędą 

się w 2019 roku. 

Till Scholtz-Knobloch 

Prosto z Sejmu 

Pozytywny sygnał 

heute in aller Munde. Auch im polnischen 

Parlament ist das Thema lebhaft 

präsent. Wie wir außerdem neulich 

informiert wurden, sind sämtliche gemeinsame 

Initiativen der Parlamente 

in Warschau und Kiew aus Sicherheitsgründen 

vorerst auf Eis gelegt. Dies gibt 

schon zu denken. 

Dabei ist es noch nicht so lange her, 

dass wir nach der „Orangenen Revolution“ 

gehofft hatten, dass die Ukraine zu 

einem demokratischeren Land werden 

würde. Und in der Tat war sie damals 

ein solider EU-Kandidat. Doch bereits 

die nächste Parlaments- und Präsidentenwahl 

in der Ukraine hat den „russischen 

Geist” wieder aufleben lassen. Die 

Folgen davon und die pro-russischen 

Politik von Wiktor Janukowytsch können 

wir heute sehen: ein großer gesellschaftlicher 

Unmut, der sich in einen 

ernsthaften Konflikt zwischen Russland 

und der Ukraine verwandelt hat. Das 

ist nun kein Spaß mehr, ja man darf 

hier sogar von der Gefahr eines Dritten 

Weltkriegs sprechen! Ich bin dennoch 

optimistisch und vertraue darauf, dass 

die USA und die EU - hier insbesondere 

Länder wie Deutschland, Großbritannien 

und Frankreich - geeignete Instrumente 

finden werden, um eine weitere 

Eskalation abzuwenden. Allerdings ist 

dieser Tage ganz offenkundig, dass hierbei 

die Medien oft dazu benutzt werden, 

die andere Seite zu provozieren. Das 

ist ein sehr gefährliches Spiel! Denn 

sollte nur jemand dabei seine Nerven 

verlieren, könnte es zu einer hochexplosiven 

Auseinandersetzung kommen. Ich 

meine damit nicht zuletzt die jüngste 

Meldung, dass ukrainische Truppen 

angeblich von den Russen aufgefordert 

worden seien, ihre Stützpunkte auf der 

Krim zu verlassen. 

Gott sei Dank war dies eine Falschmeldung 

und es kam nicht zu einer russischen 

Intervention. Ich sehe das als ein 

positives Zeichen und eine Chance dafür, 

dass es doch noch zu einer Einigung 

kommt und dass der Konflikt zwischen 

Die Konsequenz der Natur tröstet schön über die Inkonsequenz der Menschen. 

Johann Wolfgang von Goethe (1749-1832) 

Positive Zeichen 

Konsekwencja LARES: Niniejszy natury potrafi materiał zadośćuczynić służy za wyłącznie każdą niekonsekwencję do czytania. ludzką. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832) 

Die Lage in der Ukraine und zuletzt Gewalt gelöst wird. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche vor Vervielfältigung allem auf der Halbinsel Krim ist strengstens ist 

untersagt. 

Rys. Andrzej Sznejweis 

Poseł Ryszard Galla 

beiden Staaten ohne Anwendung von 

Notiert von Krzysztof Świerc




LARES: Diese Materialien sind Politik lediglich und zum Gesellschaft 

Lesen bereitgestellt. Polityka Jegliche i społeczeństwo 


Z Vaterlandu 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie 

Dyskusja 

w jakikolwiek 

o I wojnie światowej 


Samooskarżenie z lukami 

Fundacja Kulturalna Niemieckich 


Nr. 10/1144 Wochenblatt.pl 3 

Alle Wege haben ein Ende, 

ein frühes oder spätes Ziel. 

Drum falt‘ im tiefsten Schmerz die Hände 

Und sprich in Demut: Wie Gott will. 

Kohelet 

Am 5. Februar 2014 verstarb unser geliebter Ehemann, 

Vater, Großvater und Urgroßvater 

Gerhard Gaida 

tematem będzie „I wojna światowa a 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie rozwój w problematyki jakikolwiek mniejszościowej sposób zabronione. 

w Europie Środkowo-Wschodniej”. W 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche dyskusji, Vervielfältigung która odbędzie się przy ist stoisku strengstens untersagt. 

Es ist schwer, einen geliebten Menschen zu verlieren, 

aber es ist tröstlich, so viel Anteilnahme zu erfahren. 

Danke allen, die ihre Verbundenheit und Trauer auf so vielfältige Weise 

zum Ausdruck brachten, sowie allen, die unseren Ehemann, Vater, Großvater 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Z Komprachcic w jakikolwiek do „Frankfurter Rundschau” 

und Urgroßvater auf seinem letzten Weg begleiteten. 



Anna Gaida mit Familie 



pozostanie jednak Arnd Festerling. 


Nierówny podział 


Z badań przeprowadzonych przez 

Niemiecki Instytut Badań Ekonomicznych 

(DIW) wynika, że w żadnym innym 

kraju UE podział majątków nie jest 

tak nierówny jak w Niemczech, gdzie 

najbogatszy 1% ludności posiada majątek 

o wartości co najmniej 800 000 euro, 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie natomiast w jakikolwiek ponad jedna piąta sposób ludności zabronione. 

nie dysponuje żadnym majątkiem. U 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche około Vervielfältigung 7% ludności długi przekraczają ist strengstens untersagt. 


LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Breslau: Vervielfältigung Kult-Marke soll ist wiederbelebt strengstens werden untersagt. 

Capgemini ist einer der weltweit führenden Anbieter von Consulting-, Technologie- und Outsourcing-Dienstleistungen. 

Als Arbeitgeber bietet das Unternehmen viele Entwicklungsmöglichkeiten in einer internationalen Umgebung und 

fachübergreifenden Experten-Teams an. Die kooperative Entwicklung von geschäftlichen und technologischen Lösungen 

sowie die Unterstützung und Optimierung von Kundenprozessen stehen dabei besonders im Vordergrund. In Polen 

beschäftigt Capgemini in den Niederlassungen in Kattowitz, Krakau, Warschau, Breslau und Oppeln mehr als 5000 

Mitarbeiter. 


1960er 

w jakikolwiek 

Jahre, benannt 

sposób 

nach der 

Momentan suchen wir Kandidaten für die Stelle eines 

zabronione. 

Hauptstadt: „Warszawa“. 60 Jahre 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche später Vervielfältigung soll das Kult-Mobil wieder ist strengstens untersagt. 

Deutschsprachigen IT-Kundenberaters 

Ihre Aufgaben: 

• Kontakt mit ausländischen Kunden 

• Aufnahme und Vorprüfung von ankommenden Meldungen 

• Analyse von Problemen bei der täglichen Bedienung von Computern 

• Priorisierung der ankommenden Meldungen 

Werk Żeran vom Band, ein Fünfsitzer 

Ihr Profil umfasst: LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie 

mit Drei-Gang-Schaltung 

w jakikolwiek sposób 

und einer 

zabronione. 

• Fließende Deutschkenntnisse (Voraussetzung) 

LARES: • Kommunikative Diese Englischkenntnisse Materialien (wären sind von Vorteil) 

Form, die damals auch von US-Autos 

lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

• Lern- und Kommunikationsfähigkeiten 

• EDV-Kenntnisse (vor allem im Windows- und MS Office-Umfeld) 

Wir bieten: 

• ein umfangreiches Schulungsprogramm 

• einen Arbeitsvertrag auf unbestimmte Zeit (nach der Probezeit) 

• Zusatzleistungen (private Gesundheitsfürsorge, Benefits) 

des Nachfolge-Modells, des „Polski Fiat 

• Entwicklungsmöglichkeiten einem der IT-Branche international führenden Unternehmen 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie 125p“, w nur jakikolwiek eine geringe Zahl. sposób zabronione. 

Bewerben Sie sich online unter www.pl.capgemini.com/careers 

Dennoch: kein anderes Auto genießt 


oder senden Sie Ihren Lebenslauf an praca.pl@capgemini.com 

Please include following statement in your application: 

„I hereby authorize Capgemini Poland Sp. z o.o. to process my personal data included in my job application and voice recordings for existing and future recruitment 

processes (in accordance with the Personal Data Protection August 1997, Journal of Laws 2002, No. 101, item. 926 with further amendments).I also authorize 

Capgemini Poland Sp z o.o. to sub-process my personal data outside European Economic Area including India’s entity.” 

7906 

7882 

7899 

Werbung / Reklama Traueranzeige / Nekrolog 

Wypędzonych oraz Niemieckie Forum 

Kultury Europy Środkowej i Wschodniej 

zapraszają w ramach tegorocznych 

Targów Książki w Lipsku do udziału 

w dyskusji panelowej, która odbędzie 

się 16.03.2014 r. o godz. 14.00, a której 

4-E306, udział wezmą: prof. Frank-Lothar 

Kroll (moderacja, Chemnitz), prof. 

Miloš Řezník (Chemnitz), dr Jens Baumann 

(Drezno) oraz dr Tobias Körfer 

(AGMO, Bonn). 

Bascha Mika 

Foto: Euku/Wikipedia 

Bascha (właściwie Barbara) Mika, 

dziennikarka urodzona w 1954 roku 


w Komprachcicach 

w jakikolwiek 

k. Opola, 

sposób 

począwszy 

od kwietnia zasili zespół kierujący 

zabronione. 

redakcją dziennika „Frankfurter Rund- 


schau”. Mika, która w 1959 roku wraz z 

rodziną przesiedliła się do Akwizgranu 

i przez kilka lat była redaktorem naczelnym 

lewicowego dziennika „taz”, będzie 

pierwszą kobietą w kierownictwie frankfurckiej 

gazety. Redaktorem naczelnym 

stan posiadania. Wg DIW mężczyźni 

posiadają więcej majątku niż kobiety, 

zaś ludzie żyjący na terenie byłej NRD 

nie mają nawet połowy tego, co Niemcy 

w zachodniej części kraju. 

1951 lief der erste nach dem Krieg 

in Serie gebaute Wagen im Warschauer 

bekannt war: Mit geschwungenen Kotflügeln 

und Motorhaube sowie Lampen 

wie Bullaugen. In mehr als 20 Jahren 

wurden eine Viertelmillion „Warszawa“- 

Fahrzeuge in der FSO-Fabrik montiert. 

Verglichen mit den eineinhalb Millionen 

in Polen diesen Kultstatus. Zwar motorisierte 

das beliebteste Modell „Warszawa 

223“ nicht die Massen wie etwa der Käfer 

im Deutschland der Nachkriegszeit. 

Dennoch stand er in der Zeit des Wiederaufbaus 

in den 1950er und 1960er 

Jahren für einen Neuaufbruch der 

10 marca przed Sądem Krajowym 

w Monachium rozpocznie się proces 

przeciwko prezydentowi klubu Bayern 

Monachium Uli Hoenessowi w sprawie 

uchylania się od obowiązku podatkowego. 

Jak donosi magazyn polityczny 

„Focus”, prokuratura w akcie oskarżenia 

stwierdza, że samooskarżenie Hoenessa 

jest z zasady nieskuteczne i dlatego nie 

może być podstawą do złagodzenia kary. 

Oznacza to, że Hoenessowi grozi kara 

pozbawienia wolności. Zdaniem funkcjonariuszy 

prowadzących dochodzenie 

wniesione samooskarżenie wykazuje 

duże luki, przez co może być zinterpretowane 

jako merytorycznie błędne. 

Poza tym fakt oszustwa podatkowego 

wyszedł na jaw już przed złożeniem samooskarżenia, 

a to za sprawą informacji 

zebranych przez jednego z redaktorów 

tygodnika „Stern”, co oznacza, że nie 

było ono wynikiem czynnego żalu, lecz 

rozważenia dających się przewidzieć 

nieprzyjemności. 

Morderca z Ziębic 

28 lutego w Berlinie odbyła się prezentacja 

komiksu thrillera o legendarnym 

masowym mordercy ze śląskich 

Ziębic, Karlu Denke, który zabił co najmniej 

42 osoby. Prezentacji dokonali 

57-letni Peer Meter, autor komiksów 

z Bremy, oraz David von Bassewitz. 

Po Gesche Gottfriedzie i Fritzu Haarmannie 

komiks Metera jest trzecią pracą 

traktującą o seryjnych mordercach. Liczący 

192 strony komiks kosztuje 17,90 

EUR (wydawnictwo Carlsen-Verlag 978- 

3-551-72969-9). Denke gotował swoje 

ofiary, a z ich skóry wyrabiał sznurowadła 

i szelki. 

q 

Nostalgie auf der Straße 

Er war der „polnische Volkswagen“ 

der Volksrepublik der 1950er und 

zum Leben erweckt werden: als 

Hightech-Auto im Retro-Design. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie damals w staatlich jakikolwiek gelenkten Wirtschaft. sposób zabronione. 

Heute kosten gut erhaltene „Warszawa elf (!) Fahrzeugen geplant. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 223“ Vervielfältigung als Oldtimer gleich mehrere ist Tau- 


sende Euro und Hochzeitspaare mieten 

sich zurechtgemachte Exemplare als Gefährt 

für ihr großes Fest. 

Ein zweites Leben soll das Kult-Gefährt 

bald erhalten, geht es nach polnischen 

Automobilfans und Breslauer 

Studenten. Letztere arbeiten seit einiger 

Zeit an einem neuen Auto unter dem Titel 

„New Warsaw Wratislavia“. Fotos des 

Prototypen wurden in den polnischen 

Automobilzeitschriften bereits abgedruckt, 

und spätestens Ende des Jahres 

sollen auch Exemplare auf der Straße 

zu sehen sein, heißt es aus dem Umfeld. 

Eine Wiederbelebung des polnischen 

Automobilsektors wird die Produktion 

jedenfalls nicht. 1991 ist in Warschau 

der letzte „rein polnische Wagen“, ein 

„FSO Polonez“ vom Band gelaufen. 

Seitdem wurden koreanische und USamerikanische 

Autos in dem Werk in 

Żeran gebaut. Auch in der „Autostadt 

Gleiwitz“ werden Autos zusammengeschraubt, 

die deutsche oder italienische 

Markenzeichen erhalten. 

Der „New Warsaw Wratislavia“ wird 

zwar in einem schicken Retro-Design 

daherkommen, mit 607 PS aber für die 

stauanfälligen Warschauer Straßen jedenfalls 

übermotorisiert. Die Massen 

bewegen wird es ohnehin nicht, denn 

es ist nur eine limitierte Produktion von 

Markus Nowak




4 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich Aus zum den Lesen Regionen bereitgestellt. Z regionów 


Ostpreußen: In Ermland-Masuren sterben polenweit die meisten Menschen an Lungenkrankheiten 

NotizenNotatki 

QQGrenzverkehr LARES: zwischen Niniejszy Königsberg 

und Ermland-Masuren: 

materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 


Die wirtschaftliche Bedeutung des kleinen 

Grenzverkehrs zwischen der Oblast Kaliningrad 

(Königsberger Gebiet) und der 

Woiwodschaft Ermland-Masuren nimmt 

zu. Das ergab eine Untersuchung des 

Statistischen Amts in Allenstein (Urząd 

Statystyczny w Olsztynie), berichtet die 


Sterberate aufgrund von Lungenkrankheiten 

sind lediglich am höchsten. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. 

Zeitung Gazeta Olsztyńska. Jeder Russe, 

der aus dem Kaliningrader Gebiet nach 

Polen reist, kauft im Durchschnitt für 318 

Złoty ein. Das Geld werde vor allem für 

Lebensmittel ausgegeben, besonders für 

Fleisch und Milchprodukte. Auch Kleidung 

und Schuhe sowie Möbel und Haushaltsartikel 

kaufen Russen in Polen, sagt Marek 

LARES: Niniejszy Von materiał zehn Krankheiten, służy die wyłącznie weltweit do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

für die meisten Todesfälle verantwortlich 

sind, lediglich befallen gleich zum vier die Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. 

Morze, der Direktor des Statistischen Amts 

in Allenstein. Polen geben im Durchschnitt 

bei jeder Fahrt ins Kaliningrader Gebiet 

256 Złoty aus, vor allem für Benzin, Alkohol, 

Zigaretten und Süßwaren. Im IV. 

Quartal des Vorjahrs überschritten die 

polnisch-russische Grenze rund 750.000 

Polen sowie rund eine Million Russen und 

Bürger von Drittländern. 

LARES: Niniejszy höchste materiał Erkrankungsrate służy bei der wyłącznie tödlichen 

Infektionskrankheit Tuberkulose. 

do czytania. Powielanie müsste w mehr jakikolwiek Ärzte, mehr Krankenbetten 

in der Pneumologie und eine bessere 


Ermland-Masuren 

QLARES: Diese Materialien Bei Tumoren sind im lediglich Atemsystem zum liegt die Lesen bereitgestellt. gibt es keine einzige Jegliche gesundheitsfördernde Vervielfältigung Bildung ist geben. strengstens retorycznie. untersagt. 

Q „Mose“ zurück nach Stettin: 

Mose, eine Kopie der bekannten Plastik 

von Michelangelo, kehrt ins Stettiner 

Nationalmuseum zurück. Sie wurde 

Anfang des 20. Jahrhunderts von dem 

Stettiner Zementkönig Albert Toepffer 

für das Stadtmuseum gestiftet. Die Fi- 


Menschen 

materiał 

in der Region 

służy 

das Rauchen 

wyłącznie 

Sie weiß 

do czytania. 

aus ihrer ärztlichen 

Powielanie 

Praxis, 

w jakikolwiek 

i Mazury należą 

sposób 

do tzw. 

zabronione. 

aufgeben, würden wir die Krankheit dass Angst und Unkenntnis wichtige zielonych płuc Polski. Mają najbardziej 

czyste w Polsce powietrze, ale 

in 20 Jahren vergessen haben“, sagt Mitschuldige sind: „Wie soll ein Arzt 


gur überstand den Krieg unversehrt und 

wurde 1948 nach Warschau verschenkt, 

mit der Begründung, das Stettiner Museum 

brauche ausschließlich polnische 

Kunstwerke. Bereits 1981 begannen die 

Verhandlungen um die Rückgabe, heißt 

es auf dem Portal nachstettin.com. 1995 

konnten ein Großteil der Kollektion der 

Bronzekopien aus Renaissanceplastiken 

Doboszyńska. Chronisch obstruktive 

Lungenerkrankung (COPD) ist ein 

Sammelbegriff für die Krankheiten 

der Atemwege , die durch , vermehrten 

Auswurf und Atemnot bei Belastung 

gekennzeichnet sind. Die häufigste Ursache 

der COPD ist der Tabakrauch. polnische Gesundheitswesen leider entgegen. 

do Polen czytania. ist europaweit Powielanie Schlusslicht Dlaczego w jakikolwiek tak sądzi? sposób zabronione. 

wersytetu Warmińsko-Mazurskiego. 

LARES: Niniejszy Was materiał die Bewohner służy außerdem wyłącznie gesundheitlich 

ruiniert, wenn auch in bei der Zahl von Lungenspezialisten und Na 10 chorób będących najczęstszą 


dem Stettiner Publikum gezeigt werden. 

Moses Rückkehr sei eine der Prioritäten 

des Marschallamtes, sagt Wojciech 

Drożdż, Vize-Marschall der Woiwodschaft 

Westpommern. Das Marschallamt 

unterstützte das Museum finanziell für 

den Kauf. 

Q Nowe książki: Seria „Miniatury 

deutlich geringeren Maßen, sind Lungenentzündung 

und Asthma. Die beiden 

Krankheiten sind nicht tödlich und 

die Medizin kennt gegen sie wirksame 

Arzneien, die einem Kranken einen 

normalen Lebensstandard ermöglichen. 

In der Region Ermland-Masuren Anti-Nikotin-Beratungsstelle und auch w „zielonych płucach” Polski. Zachorowalność 

w jakikolwiek na gruźlicę w tym sposób regionie zabronione. 

Q LARES: Niniejszy sterben materiał dennoch viele służy Menschen wyłącznie daran. keine einzige do czytania. pulmonologische Powielanie Intensivstation 

in einem Krankenhaus. jest jednak w Polsce najmniejsza! Pod 

Die Ursachen liegen sowohl bei den 

LARES: Diese Materialien Menschen sind selbst, lediglich als auch im zum polni- 

Lesen Damit bereitgestellt. die Menschen, die Polens Jegliche sau- 

względem Vervielfältigung zachorowań na nowotwory ist strengstens untersagt. 

Borussii” w przystępny sposób upowszechnia 

wiedzę o niemieckim, litewskim 

i polsko-niemieckim dziedzictwie 

Prus Wschodnich i Pomorza. Autorzy – 

wybitni znawcy tematyki różnorodności 

dziedzictwa kulturowego – nie tylko 

odtwarzają, ale też twórczo interpretują 

dawną i niedawną przeszłość ziem 



między dolną Wisłą a Niemnem. Seria 

„Miniatury Borussii” od dziś w nowej, niższej 

cenie – jedynie 12 zł za egzemplarz. 

Zachęcamy do składania zamówień pod 

adresem e-mail: dystrybucja@borussia.pl. 

Q Regionale Schulleiterkonferenz: 

Am 27. und 28. Februar hat in 

Warschau die Regionale PASCH-Schulleiterkonferenz 

stattgefunden. Die Initiative 

„Schulen: Partner der Zukunft“ (PASCH) 

wurde 2008 ins Leben gerufen. PASCH 

stärkt und verbindet ein weltweites 

Netz von rund 1.500 Partnerschulen mit 

besonderer Deutschlandbindung. Die 

aktuelle Konferenz wurde mit dem Ziel 

organisiert, die Vernetzung der PASCH- 

1887 roku urodził się mój prapradziadek, 

bo 

LARES: Niniejszy materiał 

jego rodzina osiedliła 

służy 

się 

wyłącznie 

wcześniej 

na zaproszenie carycy Katarzyny, 



Schulen in der Region Mittelosteuropa 

zu stärken und die Schulen dabei zu 

unterstützen, den Sach-Fachunterricht 

auszubauen und den strukturellen Wandel 

der Schulen zu begleiten. 

Q Forschungsprojekte für 

Q 

Traktowani byli jak wrogowie narodu, zmniejsza się nie tylko z naturalnych powodów, 

do ale czytania. i wielu z pokolenia Powielanie średniego się demokratyzuje. w jakikolwiek sposób zabronione. 

Kazachstanie, bo i tam życie społeczne 

LARES: Niniejszy państwa materiał radzieckiego. służy Dziadek wyłącznie i tata już 

jako dzieci też byli represjonowani. W emigruje. W moim mieście – niemałym, Teraz mieszka Pani, geograficznie 


Masterstudenten: Die International 

Helmholtz Research School of Biophysics 

and Soft Matter (HRS BioSoft) bietet 

zehnwöchige Forschungsprojekte für 

Masterstudenten der Physik, Chemie und 

Biologie an. Ziel des Kursprogramms ist 

es, die interdisziplinäre Forschung in den 

Grenzbereichen zwischen den traditionellen 

Disziplinen zu fördern.Bewerbungsschluss 

ist der 31. März 2014. Weitere 

Niemieckim posługiwaliśmy się na co 

dzień, ale w domu i ewentualnie z za- 

q 

LARES: Niniejszy to właściwie materiał powinno służy brzmieć: wyłącznie Held, bez niemieckiego, do czytania. i różne Powielanie imprezy dla przez w pół jakikolwiek godziny, np. hantlami, sposób i długo zabronione. 

jp ale władza w dokumentach zapisała: wielu środowisk. Brakuje jednak prężnych 

centrów bereitgestellt. integrujących. Tutejsze Jegliche dwa Vervielfältigung lata. Odwiedzili nas dwukrotnie, ist strengstens a ufanymi. 

stoi na głowie. Mama, Nela, jest starsza o 

LARES: Diese Materialien Geldt i sind tak zostało. lediglich zum Lesen untersagt. 

Informationen gibt es im Internet unter 

www.ihrs-biosoft.de 

Die „Grüne Lunge” ist krank 

Die Woiwodschaft Ermland-Masuren 

ist ein Teil der sogenannten Grünen 

Lunge Polens. Dort gibt es die sauberste 

Luft und dennoch ist die 

In dieser Hinsicht ist die Lage in der 

Region dramatisch, meint Anna 

Doboszyńska, Leiterin der Pulmonologischen 

Klinik an der Ermländisch- 

Masurischen Universität. 

Lungen. Polen liegt bei der Häufigkeit 

von Lungenkrankheiten europaweit 

an der Spitze, wobei die Woiwodschaft 

Ermland-Masuren die Hauptrolle spielt. 

Die Region liegt innerhalb der Grünen 

Lunge Polens, hat aber trotzdem die 

Region noch innerhalb des landesweiten 

Durchschnitts. 

Doch was treibt die Woiwodschaft 

Ermland-Masuren in der Sterbestatistik 

nun so hoch? Schuld sei vor allem das 

Nikotin, sagt die Expertin. „Würden die 

schen Gesundheitssystem, so Anna 

Doboszyńska. 

Urodziła się pani w południowo- 

-wschodnim Kazachstanie (w Tałdy- 

-Kurganie), po rosyjsku mówi pani 

doskonale. Nazwisko ma pani jednak 

Q 

LARES: Niniejszy rdzennie materiał niemieckie. Kim służy się pani wyłącznie czuje? do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Po polsku też mówię nieźle! Język 

wieku. Tam w 1887 

LARES: Diese Materialien 

niemiecki 


doskonalę 

lediglich 

na kursie 

zum 

w To- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens roku urodził untersagt. się mój 

warzystwie. Chodzę też na angielski, a 

czuję się Niemką, tak jak mój ojciec i 

rodzina. Ciocie, wujkowie, kuzyni od 

lat zamieszkują i pracują w Bawarii. 

Przodkowie naszej rodziny trafili nad 

Wołgę pod koniec XVIII wieku. Tam w 

aby zagospodarować tamtejsze ugory. 

Dziadek zimą 1930 roku zesłany został 

wraz z rodzicami i trojgiem braci w 

głąb Kazachstanu, tak jak wielu innych 

Niemców. Bracia zaginęli nie wiadomo 

gdzie. Niektórzy trafili nawet na Syberię. 

dzieciństwie nawet w szkole w latach 

90. nie lubili swojego nazwiska i to już 

było w Ust-Kamienogorsku (Oskemen), 

gdzie tata dostał pracę na kolei, 

a przecież to nie jest prowincja. Dziś 

pozostała tam tylko mama, tata, moja 

starsza siostra i kuzyn. Co do nazwiska 

Die Idylle täuscht: Trotz sauberer Luft sterben in Ermland-Masuren viele Menschen an Lungenkrankheiten. 

In der Woiwodschaft 

Anti-Nikotin- 

Beratungsstelle. 

jemandem helfen, der drei Jahre lang 

mit einem Tumor in der Lunge herumläuft 

und sich vor einem Besuch beim 

Arzt fürchten, da dieser ja noch etwas 

entdecken könnte“, fragt sie rhetorisch. 

Diesem Verhaltensmuster komme das 

Betten in Pneumologie-Abteilungen. 

Und in Polen steht wiederum die Woiwodschaft 

Ermland-Masuren an letzter 

Stelle. Obendrein werden die Ärzte und 

Krankenbetten immer weniger. So gibt 

es in der Woiwodschaft keine einzige 

berste Luft atmen, weniger häufig an 

Lungenkrankheiten sterben, müssten 

Jaka jest sytuacja tamtejszej mniejszości 

niemieckiej? 

Trudno jest mówić o całości, bo jest 

to populacja blisko 200 tys. osób, która 

ponad 300-tysięcznym, nad Irtyszem – 

mieliśmy swój związek i biuro. Były spotkania, 

książki, nauka języka. Teraz nie 

ma tam już biura bo właściciele domu 

wykupili go i chcieli lepiej zarobić. Był i 

jest w mieście Dom Przyjaźni Narodów, 

gdzie odbywają się kursy językowe, ale 

die das Zigarettenrauchen aufgeben, es 

Prusy Wschodnie: W województwie 

warmińsko-mazurskim na schorzenia płuc 

umiera najwięcej mieszkańców w Polsce – 

„Zielone płuca” chore na… płuca 

Warmia największą umieralność ludzi na… 

choroby płuc. 

Pod tym względem sytuacja w tym 

regionie jest dramatyczna – uważa dr 

hab. Anna Doboszyńska, prof. UWM, 

kierownik Kliniki Pulmonologii Uni- 

przyczyną zgonów na świecie aż 4 to 

choroby płuc. Pod względem częstotliwości 

występowania chorób płuc Polska 

jest w europejskiej czołówce, zaś w 

Polsce absolutny prym wiedzie województwo 

warmińsko-mazurskie, leżące 

układu oddechowego region mieści się 

w średniej krajowej. Co zatem winduje 

Geograficznie rozdarta 

– pilskie Towarzystwo tętni życiem! 

Tu zawsze się coś dzieje, spotykają się 

ludzie, rozmawiają, jest miła atmosfera… 

Może wyraźnie poprawi się też w 

rzecz ujmując, pomiędzy rodzicami a 

dalszą rodziną w Niemczech. 

I tęsknię! Bo do rodziców mam ponad 

5000 km, a są już osobami starszymi: 

Tata, Władimir, ma 73 lata i pomimo 

tego wieku jest bardzo sprawny fizycznie 

i umysłowo. Każdego dnia z rana ćwiczy 

Foto: Lech Kryszalowicz 

7. – 13. März 2014 

województwo warmińsko-mazurskie na 

czele śmiertelnej statystyki? 

Przewlekła obturacyjna choroba płuc 

(POChP), charakteryzująca się postępującym 

ograniczeniem przepływu powietrza 

przez drogi oddechowe. Najczęstszą 

przyczyną POChP jest dym tytoniowy. 

– Gdyby mieszkańcy regionu rzucili palenie, 

to za 20 lat zapomnielibyśmy o tej 

chorobie – mówi prof. Doboszyńska. 

Poza tym niszczy mieszkańców (ale 

już w znacznie mniejszym wymiarze) 

zapalenie płuc i astma. Obie te choroby 

nie są śmiertelne i medycyna zna na nie 

skuteczne lekarstwa, które zapewniają 

chorym normalny standard życia. 

Dlaczego zatem mieszkańcy regionu 

od nich mrą? Przyczyny tkwią zarówno 

w ludziach, jak i w systemie polskiego 

lecznictwa. Z lekarskiej praktyki prof. 

Doboszyńskiej wynika, że winny jest 

strach lub nieświadomość. – Jak lekarz 

ma pomóc komuś, kto chodzi trzy lata z 

guzem w płucach i boi się iść do lekarza, 

bo „jeszcze coś wykryje” – profesor pyta 

Takim postawom polskie lecznictwo 

niestety wychodzi naprzeciw. Polska 

bowiem pod względem liczby lekarzy 

pulmonologów i szpitalnych łóżek pulmonologicznych 

wlecze się na końcu 

Europy, a końcem tego końca jest województwo 

warmińsko-mazurskie. Na 

dodatek i lekarzy, i łóżek w nim… ubywa. 

W województwie nie ma ani jednej 

poradni antynikotynowej i ani jednego 

oddziału pulmonologicznej intensywnej 

opieki medycznej w szpitalu. 

Czego nam zatem potrzeba do zdrowia, 

aby ludzie żyjący w najbardziej 

czystym powietrzu Polski nie umierali 

na płuca? Zaniechania palenia papierosów, 

więcej lekarzy, więcej łóżek pulmonologicznych 

w szpitalach i edukacji 

prozdrowotnej. 

Prof. Anna Doboszyńska jest absolwentką 

Akademii Medycznej w Warszawie 

(Wydział Lekarski) z 1979 r. 

Doktorat: „Zastosowanie mieszaniny 

helowo-tlenowej do oceny zaburzeń 

przepływu oskrzelowego w astmie atopowej” 

obroniła w AM w Warszawie w 

1986 r. Habilitacja: „Włóknienie płuc w 

twardzinie układowej” w AM w Warszawie 

w 1997 r. 

lek 

Z Mariną Geldt, członkinią Niemieckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego w Pile, rozmawia Andrzej Niśkiewicz 

Marina Geldt opowiadała o sytuacji mniejszości niemieckiej w Kazachstanie 

Foto: Andrzej Niśkiewicz 

– Przodkowie naszej 

rodziny trafili nad 

Wołgę pod koniec XVIII 

prapradziadek – 

wyjaśnia Marina Geldt. 

ostatni raz jesienią w 2012 roku i bardzo 

się im tu spodobało. O wiele bliżej mam 

do Weiden w Oberpfalz i Wohenstrauss 

w Bawarii. Gościliśmy stamtąd ciocię 

i kuzyna. Byli bardzo mile zaskoczeni 

miastem i polską żywnością, a szczególnie 

kiełbasami. 

Rozumiem, że kuchnia u Państwa 

jest urozmaicona… 

Ha, ha! Tak, gotuję też potrawy 

kazachskie, polskie, no i oczywiście 

eintopf i inne z kuchni niemieckiej. 

Gotować uczyłam się, gdy wyszłam za 

mąż, bo przedtem obiady jadałam u 

mamy. W naszej rodzinie zawsze były 

i są pieczołowicie kontynuowane tradycje 

niemieckie. Nie tylko w kuchni. 

Rosenmontag, Osterfest, Weihnachten 

i inne uroczystości nie są nam obce.




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Opole: Dziewiąta edycja „Wielkiego Ślizgania” 






Lodowe szaleństwo 

Setki entuzjastów jazdy na łyżwach 

odwiedziło w ubiegłą niedzielę opolskie 

lodowisko Toropol, by wspomóc 

domy dziecka z Opolszczyzny. Tam 

bowiem odbyła się w niedzielę dziewiąta 

edycja „Wielkiego Ślizgania” 

zorganizowanego przez Związek 

Młodzieży Mniejszości Niemieckiej. 

„Wielkie Ślizganie” przebiegało w tym 

roku pod hasłem „Dziewiąte szaleństwo!”. 

Na opolskim lodowisku Toropol 

zebrały się tłumy, które z radością śli- 



LARES: Niniejszy materiał W zeszłym roku służy wyłącznie uważam, do że czytania. takie projekty są Powielanie potrzebne. w jakikolwiek sposób zabronione. 

Akurat ta akcja łączy ze sobą wiele rzeczy: 

nie bereitgestellt. dość że promuje sport, to Jegliche jeszcze Vervielfältigung ist strengstens 

zebrano podczas 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen untersagt. 

zgały się w rytm muzyki przygotowanej 

przez Andrzeja Dragona, znanego jako 

DJ Dragon. 

Podczas tegorocznej akcji zbierane 

były artykuły higieniczne dla domów 

dziecka z terenu Opolszczyzny. Organizatorzy 

przygotowali specjalny konkurs 

dla przedszkoli, szkół podstawowych i 

gimnazjów. Maja Małasiewicz, koordynatorka 

projektu, tłumaczy: – Wysłaliśmy 

zaproszenia do prawie wszystkich 

szkół z województwa opolskiego i szkoły 

zgłaszały chęć uczestniczenia w naszym 

konkursie. Udział wzięło dziesięć szkół. 

Konkurs polegał na tym, że każda klasa 

miała zebrać jak największą ilość artykułów 

higienicznych, bo takie było 

zapotrzebowanie w tym roku ze strony 

domów dziecka. Każda klasa długo (kil- 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie 

lodowisko, 

do czytania. 

okazywały ogromnie 

Powielanie 

hojne 

w jakikolwiek sposób zabronione. 

serce, gdyż bardzo często dawano więcej 

niż symboliczną złotówkę, za którą 


ka miesięcy) zbierała artykuły, które były 

ważone. Wygrała ta klasa, która wagowo 

uzbierała najwięcej. Pierwsze miejsce 

zdobyła klasa 1A z gimnazjum w Zębowicach. 

Odtwarzacz blu-ray, komplet 

książek dydaktycznych oraz wejściówki 

do szkoły tańca Royal Dance Center 

okazały się dla zwycięskich uczniów 

bardzo interesujące. 

można było przez godzinę pojeździć 

na łyżwach. 

Akcja charytatywna „Wielkie Ślizganie” 

zakończyła się sukcesem, a Związek 

Młodzieży Mniejszości Niemieckiej już 

dzisiaj zaprasza wszystkich fanów lodo- 

Ślizganiu” biorę udział po raz pierwszy, 

a piąty materiał raz mam na służy sobie łyżwy. wyłącznie Je- 

imprezie do w czytania. przyszłym roku. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

wego szaleństwa do wzięcia udziału w 


stem bardzo pozytywnie zaskoczona, 

Dagmara Mientus/adur 


Jak co roku nie zabrakło również 

wolontariuszy, których zebrało się aż 


Od lewej: Katarzyna Warzecha, Patrycja Bul, maskotka BJDM - miś Fritz oraz Agata Figura wykorzystali Wielkie 

Ślizganie by barwnie zakończyć okres karnawału. 

Foto: BJDM 

„Wielkiego Ślizgania” 

prawie 2080 złotych, 

a podczas tegorocznej 

edycji suma ta wynosi 

niespełna 1900 złotych. 

czterdziestu. Każdy z nich miał przydzielone 

zadanie, jak na przykład opieka 

nad dziećmi czy rozdawanie posiłków. 

Ilona Broda, studentka Politechniki 

Opolskiej, opowiada: – W „Wielkim 

pomaga dzieciakom. 

W zeszłym roku zebrano podczas 

„Wielkiego Ślizgania” prawie 2080 

złotych, a podczas tegorocznej edycji 

suma ta wynosi niespełna 1900 złotych. 

Osoby, które przychodziły tego dnia na 











7901 


LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt.





Silesiaca (38): Max Heinzel 

6 Wochenblatt.pl 

Oppelner 

Nachrichten 



Q 

Q Babski Comber w Kamionce: 

DFK Kamionka już po raz trzeci w tłusty 

czwartek zorganizowało w sali OSP w 

Ich seh´s vor mir in stillen Träumen, Uczęszczał do Gimnazjum św. Macieja 

LARES: Niniejszy Bin ich materiał von ihm auch służy noch so weit. wyłącznie we Wrocławiu do czytania. i chciał zostać Powielanie aktorem. w jakikolwiek sposób zabronione. 

Ich denke meiner wundersel´gen, Pomysł ten zarzucił z konieczności 

LARES: Diese Materialien Der gold´nen, sind lediglich sonn´gen Kinderzeit. zum Lesen zarabiania bereitgestellt. na życie i dlatego do Jegliche 1868 Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Straduni Babski Comber. Na imprezie 

bawiło się ponad 130 kobiet w przeróżnych 

kolorowych i wyszukanych strojach. 

Panie zjechały się z różnych stron województwa: 

z Opola, Krapkowic, Steblowa, 

Żużeli, Straduni, Pokrzywnicy, Kędzierzyna-Koźla, 

Mechnicy, Kamionki, Walec, 

Komorna. – Impreza z roku na rok staje 

się liczniejsza. Na pierwszym Combrze, 

w 2012 roku, bawiło się około 80 pań, w 

ubiegłym roku około 100, frekwencja 

LARES: Niniejszy Und sterb´ materiał ich – ach! Nicht służy in der wyłącznie Fremde Hansa do Christiana czytania. Andersena Powielanie (1805- jüngstes w jakikolwiek Kindel”, „Prosa und sposób Gedichte” zabronione. 

Will ruh´n ich und begraben sein, 1875). W książce „Bez tytułu“ (1878) (1883), „Fahrende Gesellen”. „Hochdeutsches 

Vervielfältigung und Mundartliches” ist (1884), strengstens LARES: Diese Materialien In deinem sind heil´gen lediglich Boden will zum ich Lesen Heinzel bereitgestellt. przetłumaczył wiele opowieści Jegliche i 

untersagt. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie pisząc do utwory czytania. przeważnie Powielanie w dialekcie gemittliche w jakikolwiek Schläsinger” (pol. sposób Dobroduszny 

Ślązak), który założył w 1882 

zabronione. 

Max Heinzel urodził się w 1833 roku śląskim, jak np. „Vägerle flieg’ aus” (Racibórz 

bereitgestellt. 1875), „A schlä’sches Pukettel”, Jegliche roku Vervielfältigung i sam go redagował aż do śmierci. ist strengstens LARES: Diese Materialien we wsi sind Osiek lediglich (Ossig) w ówczesnym zum Lesen untersagt. 

tegoroczna bardzo nas ucieszyła, z nadzieją 

patrzymy na kolejny rok – mówi 

przewodnicząca koła DFK, Anna Ludwig- 

-Konieczny. Wszystkie panie przy wejściu 

otrzymały kilogram mąki ufundowanej 

przez jednego ze sponsorów GoodMills 

Polska Młyn Stradunia. O dobrą zabawę 

i liczne konkursy zadbała „Ana z Bytomia”, 

którą odegrał Leonard Malcharczyk. Pani 

Woiwodschaft Schlesien: Neuer Woiwode 



Dorota ze Studia Tańca „Salsomania” z 

Opola przygotowała krótkie warsztaty, 

podczas których panie poznały podstawy 

tańców latio, salsy i romantycznej bachaty. 

Impreza trwała do późnych godzin 

nocnych, ostatnie panie wyszły z sali o 

godz. 3.00 nad ranem. 

Q Märchenlesen: Am 20. März 


bisherigen 

materiał 

Präsidenten 

służy 

des 

wyłącznie 

Oberbergamtes 

do 

Kattowitz. 

Q 

czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Warschauer Ministerium für Inoffiziell wird 


2014, um 16:00 Uhr, findet in Gogolin 

das erste Treffen aus der Reihe „Märchenlesen 

auf Deutsch“ für Kinder der 

deutschen Minderheit statt. Das Märchen 

„Frau Holle” wird den Kindern im Kindergarten– 

und Schulalter auf Deutsch von 

Margarethe Wysdak, der Vorsitzenden 

des Vereins Pro Liberis Silesiae, und Rafał 

zu den Gründen seines Rücktritts nicht 

LARES: Niniejszy geäußert. materiał służy wyłącznie do Kohleunternehmens 


Seit November 2007 war er Chef der 

LARES: Diese Materialien regionalen sind Regierungsverwaltung lediglich zum in Lesen bereitgestellt. ernannt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Bartek, dem Geschäftsführer des Hauses 

der Deutsch-Polnischen Zusammenarbeit, 

auf spielerische Art und Weise vorgelesen. 

Bei jedem Treffen wird außerdem 

den interessierten Eltern die Kampagne 

zur Förderung der deutsch-polnischen 

Zweisprachigkeit mit dem Titel „Bilinqua 

– einfach mit Deutsch” nähergebracht. 

LARES: Niniejszy wurde materiał sogar als „Mann służy des Dialogs“ wyłącznie 1998 bekleidete do czytania. Łukaszczyk Powielanie das Amt Łukaszczyk. w jakikolwiek Inoffiziell wird spekuliert, sposób er zabronione. 

bezeichnet. Die spektakulärsten Pläne, des Stadtpräsidenten von Sohrau, später werde zum Präsidenten des Königsdorff- 

LARES: Diese Materialien die bei sind seinem lediglich Amtsantritt zum genannt Lesen hatte bereitgestellt. leitende Funktionen in Jegliche diversen Bad Vervielfältigung Jastrzember Kohleunternehmens ist strengstens untersagt. 

Die Eltern erhalten auch Informationsmaterial. 

Im Rahmen der Veranstaltung 

wird den Teilnehmern eine kleines Büffet 

angeboten. 

QQTydzień Germanistyki Opolskiej: 

Instytut Filologii Germańskiej UO 

zaprasza na cykl wykładów i warsztatów, 

który odbędzie się od 17 do 21 marca w 

Krakau stand seit 2008 an der Spitze des 

Oberbergamts Kattowitz. Zuvor leitete 

er die Bezirksbergämter in Gleiwitz und 

Beuthen. Unter anderem spezialisierte 

sich Litwa im Bereich juristischer Fragen 

des Bergbaus. 

Außer Łukaszczyk traten auch die 

Woiwoden von Niederschlesien, Westpommern 

und Lublin zurück. Für alle 

diese Ämter wurden bereits neue Kan- 

LARES: Niniejszy Der materiał inzwischen ehemalige służy Woiwode wyłącznie bei der do Bekanntgabe czytania. des Rücktritts Powielanie der Absolvent w jakikolwiek der Schlesischen Technischen sposób zabronione. 

kam 1961 in Sohrau (Żory) zur Welt. Woiwoden verriet, brauche die Industrie 

wieder 

Hochschule in Gleiwitz und der Akademididaten 

genannt. 


Nach dem 


Abschluss 

lediglich 

eines Studiums 

zum 

der 


den Einsatz von Zygmunt 

Jegliche Vervielfältigung 

für Bergbau und Hüttenwesen 

ist strengstens 

in 

untersagt. 

ramach „Tygodnia Germanistyki Opolskiej”. 

Zgłoszenia u Klaudii Gabryel pod 

tel. 698627174 lub Marioli Majnusz-Stadnik 

pod 606640062. 

adur 

Oppelner Nachrichten 

war eine Zeitung, die von 1895 bis 

Foto: DFK Kamionka 

LARES: Niniejszy wielkich materiał fajerów, wesel służy abo wyłącznie inkszych A powiam do czytania. wům, mimo całego Powielanie postu, tym w wiynci jakikolwiek na co dziyń robi. sposób Nierołz zabronione. 

balangów, ale wiycie jak to je, wszyst- 

na uni postu nie můmy. Nie wiam, czym za moc, ale tak to już je, inni siedzům, możecie bez tyn czas społlić! 


ko se zajś skůńczi i na nowo pódzie my se na to wszystko zasłużyli, tela roboty 

nołs 


fajrować. 

do czytania. Powielanie w 

czekoł, 

jakikolwiek 

że nie wiadůmo 

sposób 

od czygo 

zabronione. 

Ciekawoł eh je, kaj żejście fajrowali zacznůnć, ale jak to se gołdoł, nikt nie 


1935 im Oppelner Land erschien. 


zmarłych z zagranicy 

Załatwianie formalności 

Opieka nad grobami 

Machnik N. 

Ozimek, Schodnia Nowa, 

www.machnik.ozimek.pl 

Tel./fax: (077) 46−52−456 

1765 

Der Gemittliche Schläsinger 

Co się tyczy kwestii, który z wierszy z gatunku poezji regionalnej napisany 

w okresie realizmu jest najpiękniejszy, to moim zdaniem jest nim wiersz 

Das Treue Heimatland, którego autorem był Max Heinzel (1833–1898): 

Ein Glück, wie ich es da genossen, 

Ich nimmer, nimmer wieder fand. 

Drum bleibt mir ewig unvergesslich 

Mein liebes, treues Heimatland. 

Verschlafen alle Erdenpein. 

Gib, Himmel, daß ich´s noch erreiche, 

Eh´mir des Lebens Sonne schwand, 

Daß ich erreich´ das vielgeliebte, 

Das teure, traute Heimatland. 

powiecie strzegomskim (Striegau). 

Das Verwaltung und Digitalisierung 

teilte mit, dass es sich dabei um freiwillige 

Rücktritte handele. Die Woiwoden 

würden sich nun neuen Aufgaben 

widmen, so die offizielle Nachricht des 

Ministeriums. Łukaszczyk selbst hat sich 

Kattowitz. Łukaszczyk gilt als guter 

Organisator und begabter Manager. 

Als Woiwoden gelang es ihm, mehrere 

Streite zwischen den in der Region starken 

Gewerkschaften und der Verwaltung 

zu schlichten. In einigen Kreisen 

hatte, konnte er jedoch nicht umsetzen. 

Łukaszczyk kündigte damals nämlich 

an, er möchte in der Woiwodschaft 

Schlesien eine Formel-Eins-Strecke 

bauen und die Arbeiten am Metropolengesetz 

zu Ende bringen. 

Usługi 

Pogrzebowe 

czowiek trocham oddychnie, bo to mógło być gorzi. Wiam, że czynsto narzykum 

w jakikolwiek na ty uczyniy i uczyniy… sposób Ale zabronione. 

Sprowadzanie LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie idzie fajrować. do czytania. Jakyś imprezy Powielanie nołs jeszcze 

wołs wszystkich bardzo ser- 

czekajům, ale to tak już na spokojnie. myjślam, że jak se pódzie do roboty, to 


Witům decznie już we okresie postu. Ani 

my se nie wejrzeli, a już karnawał, tusti 

czwartek, abo jak to niektorzi gołdajům 

„dziyń krepla”, łostatki, pogrzebaniy 

basa i inszy fajery za nami. Tera już 

yno czekoł na nołs okres bez hucznych 

zabaw, bez wypadów na dyskoteki, bez 

roku pracował jako nauczyciel, także 

prywatny, a następnie do 1880 roku 

jako redaktor różnych gazet. Heinzel 

pisał też recenzje sztuk teatralnych. Podczas 

pobytu w Danii poznał sławnego 

na cały świat duńskiego bajkopisarza 

krótkich opowiadań z języka duńskiego 

na niemiecki. Z początku Max Heinzel 

publikował wiersze pisane niemczyzną 

literacką: „Aus Herzensgrund” (Wrocław 

1867), z czasem jednak skupił się 

głównie na śląskiej poezji regionalnej, 

„Gereimtes und Ungereimtes” (1879), 

Mathematik, Physik und Chemie war 

er als Lehrer und Schulleiter in seiner 

Heimatstadt tätig. Zwischen 1992 und 

Bergbauunternehmen. Seit 2001 ist er 

mit der Bürgerplattform verbunden. 

Ohne Erfolg kandidierte er für diese 

Partei 2004 bei der Wahl zum Europaparlament 

und 2006 zum Warschauer 

Senat. Wie Ministerpräsident Tusk 

Max Heinzel Źródło: Bunte Bilder aus dem Schlesierlande, tom I, Wrocław (1898) 

„Ock ni trübetimplich” (1904), „Mei 

„Humoristische Genrebilder” (1882), 

„Maiglöckel”, „Dialektgedichte” (1887), 

„In Rübezahls Reich und andere Dichtungen” 

(1892). 

Popularność zdobył Heinzel jednak 

głównie za sprawą kalendarza „Der 

„Der Gemittliche Schläsinger”, znany 

Litwa löst Łukaszczyk ab 

Zygmunt Łukaszczyk, Woiwode der Woiwodschaft Schlesien, hat überraschend 

seinen Rücktritt erklärt. Auf ihr Amt verzichteten neben ihm auch 

drei weitere Woiwoden. Łukaszczyk wird von Piotr Litwa abgelöst, dem 

spekuliert, Zygmunt 

Łukaszczyk werde 

zum Präsidenten 

des Königsdorff- 

Bad Jastrzember 

Karolin łůnaczi 

ty waszy łostatki. My tym razym byli we 

důma i powiam wům, że wcale nie było 

tak źle, aby se czowiek trocham odpocznůł, 

a tygo to mi brakuje to jak! Nawet 

se cieszam, że tera trocham wolnygo od 

tych wszystkich hucznych zabaw, bo to se 

Mołcie już jakiś plan na tyn czas wolni 

od fajrowania? 

Nie wiem jak wy, ale mi nierołz to 

by se chciało einfach siednůnć i nic nie 

robić. Ale potym mům zawsze wyrzuty 

sumiynia, że nic nie robiam. Tak to 

już je. 

Zurückgetreten: Zygmunt Łukaszczyk 

(Jastrzębska Spółka Węglowa) ernannt, 

eines Unternehmens, dem u.a. fünf Bergwerke 

und vier Kokereien, vor allem im 

südlichen Oberschlesien, gehören. 

Auch sein Nachfolger, Piotr Litwa, 

kommt aus der Industrie. Der 50-jährige 

mówił, że byndzie łatwo! Cza moc czytać, 

pisać, niy wspůminajůnc o słuchaniu 

tygo, co nům wykładowcy wykłołdajům, 

ale jak tak suchům inkszych sztudyntów 

i tygo ich narzykania, to powiam wům, 

że tak źle u nołs jeszcze niy ma. Zawsze 

se baje za tym uczyniym tynsknić, bo niy 

ma to jak taki czas, co yno to na głowie 

niektorzi majům i robić niy muszům, 

joł se już jakiś czas dorołbiům, besto tak 

do kůnca nie umiam padać, jak to je 

bez roboty, yno se uczyć. Powiam wům, 

że czym wiynci czowiek moł na gowie, 

7. – 13. März 2014 

też pod nazwą „Rübezahl-Kalender” 

(„Kalendarz Liczyrzepy”), to poniekąd 

„Rocznik regionalny Prowincji Śląskiej” 

poświęcony tematyce poezji i kultury 

życia codziennego. Liczne artykuły zawarte 

w każdym wydaniu traktowały 

o wszystkich aspektach i stereotypach 

życia na Śląsku. Do grona osób odpowiedzialnych 

za sprawy redakcyjne 

należały takie znakomitości jak Philo 

vom Walde (pol. „Filozof z Lasu, czyli 

Johannes Reinelt”) czy Paul Keller. 

Początkowo „Kalendarz Liczyrzepy” 

był wydawany we Wrocławiu, później 

zaś w Świdnicy – dzięki czemu Świdnica 

awansowała do rangi głównego 

ośrodka gwary śląskiej. W 1942 roku 

wydawanie kalendarza zostało objęte 

zakazem władz nazistowskich. W 1981 

„Der gemittliche Schläsinger” został reaktywowany 

i ukazuje się w Reutlingen 

nakładem wydawnictwa Schlesierverlag 

L. Heeg. Na marginesie: Max Heinzel 

miał szczęście dokonać żywota w swojej 

lubej ojczyźnie, a mianowicie w 1898 

roku w Świdnicy, którą śmiało można 

nazwać stolicą śląskiej poezji gwarowej. 

Johannes Rasim 

Foto: Piotr Drabik 

Dawid Smolorz 

narzykajům i nic nie robiům, a inkszi 

majům moc roboty i jeszcze se jyj szukajům. 

Ale ci muszům nadrołbiać to, co 

inkszym se nie chce robić. A już nojbarzi 

lubiam suchać, jak to ktoś moł moc rzeczy 

do roboty w důma, a tak richtig to 

yno nauka no i w najgorszym wypadku 

sprzůntaniy. 

Naja… tak to już było, je i baje, a wy 

tera bez tyn post, jak wům już farołrz 

głowy popiołym posypał, to tera czekejcie 

na zmartwychwstaniy Pana Jezusa 

i zastanówcie se nad tym, co by cza we 

waszym życiu zmiynić, żeby było lepszy. 

Joł tyż już zaczłach, ale do żołdnych 

wniosków jeszcze nie doszłach. Dobrze, 

że můmy na to 40 dni, jak by na to nie 

patrzeć, fakt, że czas leci jak gupi, ale 

tera jeszcze trocham go můmy. A kreply, 

co żejście zjedli we tusti czwartek, tyż 

q





Jugendarbeit: Fußball spielen und beim Training deutsch lernen – die Deutsche Bildungsgesellschaft macht’s möglich 


Schalke kommt! 

Auf Einladung der Deutschen 



Bildungsgesellschaft hat Marco 

Fladrich, Trainer der „Knappen- 

Fußballschule“ vom FC Schalke 04, 

Oberschlesien besucht und sich über 

Möglichkeiten der Ausrichtung eines 

oder mehrerer Jugendcamps in der 

Region informiert. 



Rafael Nocoń von der deutschen Bildungsgesellschaft 

hatte sich an fünf 

renommierte Bundesligaklubs gewandt 

und seine Idee vorgestellt, für Jugendliche 

in Oberschlesien ein Jugendcamp 

zu veranstalten, das hier in deutscher 

Sprache geführt werden solle. Denn, 

so Nocoń: „Als deutsche Minderheit 

bemühen wir uns ja vor allem, deutsche 

Sprachkenntnisse und die deutsche 

Kultur näher an die Jugendlichen zu 







bringen. Die Emotionen, die im Fußball 

stecken, wollen wir dazu nutzen, 

junge Leute aus unseren Reihen anzusprechen.“ 

Und dass sich ausgerechnet Schalke 

für die Idee offen zeigte, könnte sich 

noch als besonderer Glücksfall herausstellen. 

„Zu Schalke haben viele 

Oberschlesier eben besondere Emotionen“, 

ist sich Nocoń sicher und stößt 

damit bei Trainer Marco Fladrich auf 

offene Ohren: „Die Region hier ist ja 

ähnlich wie bei uns auf Schalke, hier 

gibt es eine ähnliche Tradition mit dem 

Bergbau. Wir wollen bestehende Parallelen 

miteinander vergleichen. Wir 

wollen viel Spaß haben mit den Jungs 

und Mädchen, denn auch die sind gerne 


geht. „Wir werden sicherlich keine guten 


gesehen.“ Auf die Frage, ob den Schalker 

„Knappen“ heute noch bewusst ist, 

dass vornehmlich Spieler aus Masuren 

und Oberschlesien in den 30er Jahren 

den Grundstein für den Mythos der Königsblauen 

legten antwortet Fladrich: 

„Eine Überraschung ist das nicht, die 

Vermutung lag schon nahe. Dem Verein 

ist Tradition einfach sehr wichtig. 

nach Deutschland umzusiedeln. Es geht 

LARES: Niniejszy also nicht materiał in erster Linie służy um Scouting, wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

sondern um unser Bild nach Außen. Jeder 

der sind mitmacht lediglich bekommt ein zum original Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. 

Grundsätzlich gibt es jedoch sehr viele 

‚Inseln’ auf der Welt, wo wir auf enge 

Zuneigung stoßen.“ 

Eine besondere Zuneigung hat die 

Schalker Knappen-Fußballschule zuletzt 

sogar in Japan gefunden. Dass dem 

Engagement in Fernost nun als zweiter 

Auslandsausflug Oberschlesien folgen 

könnte erfüllt Rafael Nocoń mit Stolz. Er 

LARES: Niniejszy die Schaffung materiał eines der służy Minderheit wyłącznie angegliederten 

Leistungszentrums vor und 


LARES: Diese Materialien würde sind später lediglich gerne auch das zum Anliegen Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

nahm sich zwei Tage Zeit, um mögliche 

Standorte für ein Camp mit Fladrich zu 

sondieren. Neben dem MKS Kreuzburg 

und dem KS Chemik Kandrzin-Cosel 

führte die Fahrt auch zum in Sachen 

Talentförderung besonders erfolgreichen 

Klub Rozwój Kattowitz, der mit 

Tomasz Zdebel und Arkadiusz Milik 

schon zwei Bundesligakicker hervorbrachte. 

Beim Verein der Oheim-Grube 

(Wujek) ist Dietmar Brehmer Trainer, 

dessen gleichnamiger Vater Pionier der 

deutschen Minderheit in Polen und Chef 

der „Versöhnung und Zukunft“ ist. Der 

einstige Ekstraklasa-Trainer von Polonia 

Beuthen bekennt: „Das, was in Deutschland 

in Sachen Talentarbeit gemacht 

wird, ist für uns ein Vorbild. Schalke 

einmal hier bei uns zu haben, das ist 

Oświatowemu jest to możliwe – 

Schalke otworzyły się na ten pomysł, lokalizacje do zorganizowania obozu. 


Przyjedzie 

materiał 

Schalke! 

służy wyłącznie 

może 

do 

się okazać 

czytania. 

szczególnie 

Powielanie 

szczęśliwym 

trafem: – Wielu Górnoślązaków Chemik Kędzierzyn-Koźle obaj udali się 

Oprócz 

w jakikolwiek 

klubów MKS Kluczbork 

sposób 

i KS 

zabronione. 

Schalke. 


zorganizowania w regionie jednego lub dycje górnicze. W oparciu o te i inne Wujek trenerem jest Dietmar Brehmer, 

LARES: Niniejszy kilku obozów materiał młodzieżowych. służy wyłącznie podobieństwa do czytania. chcemy dobrej Powielanie zabawy z którego w jakikolwiek noszący jednakowe sposób imię i nazwisko 

ojciec jest pionierem mniejszości 

zabronione. 

Uprzednio Rafał Nocoń z NTO zwró- 

tutejszymi chłopakami oraz dziewczęta- 


schon ein Traum. Rozwój würde passen. 

Wir sind ein Klub mit Herz. Ehemalige 

identifizieren sich oft lebenslang mit uns 

und engagieren sich.“ 

Es lässt sich alles also gut an, und der 

Nachwuchs in Oberschlesien kann hoffen. 

„Die Bedingungen, hier ein Camp 

stattfinden zu lassen, sind gegeben, die 

Möglichkeiten gut. Wenn die Bevölkerung, 

wenn die Kinder hier Lust auf 

uns haben, ist auf jeden Fall etwas zu 

machen“, betont Marco Fladrich. Was 

würde die jungen Leute genau erwarten? 

„Auf jeden Fall jede Menge Spaß. Unsere 

Trainer sind gut ausgebildet. Sie haben 

selbst Spaß an ihrer Sache. Die Kinder 

werden wirklich sehr viel bei und mit 

uns in den drei oder fünf Tagen lernen“, 

cił się do pięciu renomowanych klubów 

Bundesligi, przedstawiając pomysł zorganizowania 

z myślą o młodzieży na 

Górnym Śląsku obozu treningowego, 

który byłby przeprowadzony w języku 

niemieckim. – Jako mniejszość niemiecka 

staramy się przybliżać młodzieży zna- 

LARES: Niniejszy jomość materiał języka niemieckiego służy oraz wyłącznie niemieckiej 

kultury. Chcemy wykorzystać wagę do tradycji. Zasadniczo jest jed- 

wielka sprawa, a Rozwój byłby odpo- 

jako że do nasz czytania. klub zawsze przykładał Powielanie dużą goszczenia w jakikolwiek piłkarzy Schalke to sposób naprawdę zabronione. 

LARES: Diese Materialien emocje sind tkwiące lediglich w futbolu, aby zum docierać Lesen nak bardzo bereitgestellt. wiele „wysepek” rozsianych Jegliche wiednim Vervielfältigung miejscem, bo jesteśmy ist klubem strengstens untersagt. 

so Fladrich, der klarstellt, dass es für die 

Knappen vor allem um Sympathiepflege 

und nicht um etwas Kommerzielles 

Unter den oberschlesischen Jungs ist die Hoffnung groß, als der nächste Martin Max oder Leon Gortzka entdeckt zu werden. Foto: Schalke 04 

Fußballer verhindern bzw. freuen uns, 

wenn wir auch hier gute Kicker treffen. 

Aber wir haben nicht die Möglichkeit, 

einen Spieler der elf oder zwölf Jahre 

alt ist – das ist so das Kernalter, um das 

es geht – allein oder mit seiner Familie 

Knappen-Fußballschulentrikot in blauweiß 

mit unserem Schalke-Emblem.“ 

Wenn die Fanbindung bei den Kleinen 

anfängt, dann darf man vielleicht 

auch schon mal mittelfristig an Partner 

denken. Rafael Nocoń schwebt letztlich 

voranbringen, die 1945 untergegangenen 

„Oppelner Sportfreunde“ als eigenen 

Klub aus den Reihen der Minderheit und 

als Säule ihrer Jugendarbeit wiederzugründen. 

Zunächst einmal wünscht sich 

Nocoń, dass auch das Goethe-Institut 

Termin im Krakauer Büro des Instituts 

auf dem Programm. 

Praca z młodzieżą: Grać w pikę, 

a przy tym uczyć się niemieckiego – 

dzięki Niemieckiemu Towarzystwu 

Na zaproszenie Niemieckiego Towarzystwa 

Oświatowego (NTO) 

Górny Śląsk odwiedził Marco Fladrich, 

trener piłkarskiej „Szkoły Giermków” 

klubu FC Schalke 04, m.in. po to, aby 

zasięgnąć informacji co do możliwości 

V.l.n.r.: Marco Fladrich, Rafael Nocoń, Dietmar Brehmer im Stadion von Rozwój Kattowitz 

Rafael Nocoń: „Zu 

Schalke haben viele 

do młodych ludzi z naszych szeregów – 

mówi Nocoń A fakt, że akurat władze 

ma bowiem szczególny sentyment do 

Schalke – zapewnia Nocoń, co spotyka 

się z pełnym zainteresowaniem trenera 

Marco Fladricha: – Tutejszy region 

jest podobny do naszego, gdzie działa 

Schalke, także z uwagi na podobne tra- 

mi, bo i one są mile widziane. 

Na pytanie, czy dzisiejsi „giermkowie” 

klubu Schalke mają świadomość, że w 

latach 30. podwaliny wielkości „niebieskich” 

tworzyli głównie zawodnicy z 

Mazur i Górnego Śląska, Fladrich odpowiada: 

– Dla wielu jest to niespodzianką, 

Foto: Till Scholtz-Knobloch 

po świecie, gdzie spotykamy się z dużą 

przychylnością. 

LARES: Niniejszy dem Projekt materiał Fußballcamp służy Unterstützung wyłącznie do czytania. Powielanie Ostatnio w jakikolwiek szkoła piłkarskiego sposób narybku zabronione. 

gewährt. Auch daran war bereits gedacht. Oberschlesier eben klubu Schalke zdobyła sobie szczególną 


Mit Marco 


Fladrich 

lediglich 

stand bereits 

zum 

ein 

Lesen bereitgestellt. besondere Emotionen.“ Jegliche 

sympatię 


nawet w Japonii. Rafała 

ist 

Noco- 


nia dumą napawa to, że celem drugiej 

po Dalekim Wschodzie zagranicznej 

wycieczki niemieckich „giermków” 

może być Górny Śląsk. Specjalnie zarezerwował 

więc sobie dwa dni, aby wraz 

z Fladrichem wysondować ewentualne 

też do klubu Rozwój Katowice, który ma 

szczególne sukcesy we wspieraniu młodych 

talentów – wystarczy wspomnieć, 

że do grona jego wychowanków należą 

dwaj piłkarze Bundesligi: Tomasz Zdebel 

i Arkadiusz Milik. W klubie Kopalni 

niemieckiej w Polsce i zarazem szefem 

Niemieckiej Wspólnoty Roboczej „Pojednanie 

i Przyszłość”. Były trener grającego 

w piłkarskiej ekstraklasie zespołu 

Polonia Bytom przyznaje: – To, co robi 

się w Niemczech w kwestii pracy z talentami, 

jest dla nas wzorcem. Możliwość 

z sercem. Wielu byłych zawodników 

przez całe życie utożsamia się z nami i 

angażuje się w naszą działalność. 

Wszystko zapowiada się więc bardzo 

dobrze, co budzi uzasadnione nadzieje 

w piłkarskim narybku na Górnym 

Śląsku. – Warunki do zorganizowania 

tu obozu są, a możliwości też są dobre. 

Jeśli więc dzieciaki będą miały ochotę 

nas zobaczyć, to na pewno da się coś 

zrobić – podkreśla Marco Fladrich. 

Co dokładnie czekałoby tych młodych 

ludzi? – Na pewno mnóstwo dobrej 

zabawy. Nasi trenerzy są dobrze wyszkoleni, 

a wykonywana praca sprawia 

im samym dużą przyjemność. Przez te 

trzy czy pięć dni dzieci, przebywając z 

nami, naprawdę bardzo wiele się nauczą 

– dodaje Fladrich i wyjaśnia, że w 

przypadku piłkarskiej młodzieży chodzi 

głównie o pielęgnowanie sympatii, nie 

zaś o komercję. – Z pewnością nikomu 

nie przeszkodzimy w stawaniu się dobrym 

piłkarzem i oczywiście będziemy 

się cieszyć, jeśli także tu spotkamy dobrych 

zawodników. Ale nie będziemy 

mieli możliwości, by zawodników 11- 

czy 12-letnich – bo taki mniej więcej jest 

zasadniczy wiek na rozpoczęcie przygody 

z futbolem – przesiedlać wraz z 

rodzinami do Niemiec. Nie chodzi więc 

w pierwszym rzędzie o skauting, lecz 

o nasz wizerunek na zewnątrz. Każdy, 

kto weźmie udział, otrzyma oryginalną 

niebiesko-białą koszulkę „Piłkarskiej 

Szkoły Giermków” z emblematem klubu 

Jeśli tworzenie więzi z kibicami rozpocznie 

się od najmłodszych, to może 

w średniej perspektywie będzie można 

pomyśleć o partnerach. Rafałowi 

Noconiowi marzy się utworzenie przy 

mniejszości niemieckiej ośrodka sportu 

wyczynowego, a w przyszłości chciałby 

też popchnąć sprawę reaktywowania 

zlikwidowanego w 1945 roku klubu 

Oppelner Sportfreunde, jako samodzielnego 

klubu, którego członkowie 

rekrutowaliby się z szeregów mniejszości 

i który byłby filarem jej pracy z młodzieżą. 

Na początek Nocoń życzyłby sobie, 

aby projekt zorganizowania piłkarskiego 

obozu wsparł także Instytut Goethego, 

bo o tym też pomyślano, włączając do 

programu wizyty Marco Fladricha odwiedziny 

w biurze Instytutu w Krakowie. 

Till Scholtz-Knobloch




8 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Schlesien bereitgestellt. śląsk Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Pazurkiem 

Dolny Śląsk: 80. urodziny Friedricha Petracha, byłego długoletniego szefa Niemców we Wrocławiu 

Kotysia 



Fobie 

Myślałem, że już nikt nie powieli 

zachowania Jana Marii Rokity, 

który w 2009 roku awanturował 

się na pokładzie samolotu Lufthansy, 

a kiedy zabrała się za niego policja, 

W miniony wtorek Niemieckie Towarzystwo 

Kulturalno-Społeczne we 

Wrocławiu uczciło okrągłe urodziny 

byłego długoletniego przewodniczą- 


tych dotyczących 

cego i współzałożyciela organizacji. 

LARES: Diese Materialien Friedrich sind Petrach lediglich świętował zum swoje Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

wyrzucił z siebie pełen przerażenia 

okrzyk: „Ratujcie mnie, biją mnie 

Niemcy!”. Groteskowe zawołanie 

znajdującego się już wtedy na marginesie 

sceny politycznej Rokity stało 

się przysłowiowym gwoździem do 

trumny jego kariery. 

Ostatnie dni przyniosły wpadkę 

LARES: Niniejszy – Powód materiał powstania służy Związku wyłącznie Niemieckich 

Stowarzyszeń Społecznodo 


LARES: Diese Materialien -Kulturalnych sind lediglich w Polsce był zum oczywi- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

czołowego polityka Platformy 

Obywatelskiej, Jacka Protasiewicza. 

Wiceprzewodniczący Parlamentu 

Europejskiego wdał się w szarpaninę 

z celnikami na lotnisku we Frankfurcie 

nad Menem, a powodowany 

dwiema lampkami wina i polską 

LARES: Niniejszy jednostkami. materiał Dlatego służy staraliśmy wyłącznie się o do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

powstanie NTKS we Wrocławiu – wspomina 

Petrach. sind lediglich zum Lesen Od pracowników bereitgestellt. biura NTKS Friedrich Petrach Jegliche otrzymał bukiet kwiatów. Vervielfältigung Foto: NTKS ist Wrocław strengstens LARES: Diese Materialien untersagt. 

fantazją ułańską miał pod adresem 

niemieckich służb wyrzucić z 

siebie nieskoordynowane okrzyki 

z użyciem słów: „naziści”, „Heil 

Hitler!” i „Auschwitz”. 

Wyskok Protasiewicza najbardziej 

ucieszył polityków Prawa i 

Sprawiedliwości, którzy mieli dotąd 


LARES: Diese Materialien SKGD: sind Konferenz lediglich zur zum Oberschlesischen Lesen bereitgestellt. Tragödie Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

wyłączność na antyniemieckie fobie. 

Ich regionalny lider już zapytał na 

antenie Polskiego Radia Opole, czy 

mniejszość niemiecka nie zamierza 

w związku z tym zmienić koalicjanta 

w sejmiku województwa. Sam Protasiewicz 

powinien się zastanowić, czy 

jego poglądy uzasadniają jego udział 

LARES: Niniejszy zu finden. materiał Anschließend służy stellt wyłącznie Dr. Renata 

Kobylarz-Buła, Vizedirektorin des auch unter www.tskn.vdg.pl 

Mehr do zu der czytania. Konferenz gibt Powielanie es bald w jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien Kriegsgefangenenmuseums sind lediglich zum in Lams- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche adur Kriegsgefangenenlagers Vervielfältigung in Lamsdorf. ist strengstens untersagt. 


Am 19. 

materiał 

März findet 

służy 

zum ersten 

wyłącznie 

Mal dorf, die do neue czytania. Dauerausstellung Powielanie des w jakikolwiek sposób zabronione. 

Museums “Nach dem Krieg. Arbeits- 

LARES: Diese Materialien in der sind Woiwodschaft lediglich Oppeln zum eine Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

w europejskiej polityce. 

Józef Kotyś 

TERMINE 

Vorhabens ist die Oppelner SKGD. Diskussion werden Dr. Adam Dziurok 

QQTroppau: Die Ausstellung LARES: „Auf Niniejszy den materiał służy wyłącznie sowie do Dr. Edmund czytania. Nowak, Powielanie Politologe 

an der Oppelner Universität, und 


Spuren der schlesischen Lieder”, die zurzeit 

im LARES: Troppauer Museum Diese gezeigt Materialien wird, schlesische sind lediglich Tragödie. Betrachtung zum Lesen Hildegarda bereitgestellt. Lazik, Chefin des Jegliche SKGD- Vervielfältigung ist strengstens 

Konferenz „Rund um die Ober- 

untersagt. 

wurde bis 18. März verlängert. 

QQOpole: Muzeum Śląska Opolskiego 

zaprasza 19 marca na wykład z cyklu 

„Akademia Wiedzy o Śląsku” pt. „Dziadek 

w Reichswerze. Górnoślązacy na frontach 

I wojny światowej”. Wykład rozpocznie się 

o godz. 17.00 w sali odczytowej Muzeum. 

Wstęp wolny. Referat wygłosi dr Adriana 

Dawid. 

QQWrocław: Muzeum Etnograficzne 

we Wrocławiu zaprasza na wystawę „Miasto 

i jego obywatele. Zgorzelec i Görlitz 

1945–1989”. 

Q Oppeln: Die Deutsche Bildungsgesellschaft 

veranstaltet am 8. März den 

„Internationalen Tag der Muttersprache“ 

im Schulverband für Mechaniker in der ul. 

Osmańczyka 22 in Oppeln. Im Programm: 

eine literarisch-musikalische Reise unter 

dem Motto „Die deutsche Literatur erzählt 


QLARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

nationalen, urpolnischen Anspruch mit 

einem Piastenritter mit polnischer Stan- 

Güterbahnsteiges zu demontieren. Die 


PKP 

w 

teilte 

jakikolwiek 

auf Anfrage dazu 

sposób 

mit, dass 

zabronione. 

diese Arbeiten nicht Teil einer tatsächlich 

Vervielfältigung anstehenden Renovierung ist seien. strengstens darte gleichermaßen. untersagt. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 

Im Vorjahr war Klein Raschau ein voller Erfolg 

Foto: Verein Pro Liberis Silesiae 

Q 

Europas bewegte Geschichte von 1914 – 

2014“ einschließlich Kammerkonzert. 

Q Tychy: Od 11 marca w Muzeum 

Miejskim w Tychach można oglądać wystawę 

pt. „O palmach, sobótkach i moju. 

Obrzędy i zwyczaje okresu wiosennego 

w Tychach i okolicy”. 

Vom 7. bis 11. Juli veranstalten der 

Verein Pro Liberis Silesiae und die 

Grundschule Raschau erneut das 

Projekt Kinderspielstadt „Mini Mi- 

Kinder aus Polen und Deutschland, Quartal dieses Jahres aufgenommen. 

Q 


asto – Klein Raschau“. 

die ihre eigene Stadt bauen sollen und Hierzu zählen „eine umfassende Sanierung 

des Bahnhofsgebäudes aus dem 

sich die Regeln des Miteinanderseins 


Q Oppeln: Die Eichendorff-Bibliothek 

veranstaltet demnächst zwei Vorträge: 

am 12. März um 16:00 Uhr spricht Dr. 

Rudolf Urban über Leben und Werk der 

Dichterin Friederike Kempner und am 

26. März hält Dr. Agnieszka Drożdżewska 

einen Vortrag zum Thema „Musik der 

Kreuzherren in Neisse - das Schöne im 

Dienst des Glaubens“. Beginn ist ebenfalls 

um 16:00 Uhr. 

Świętowali urodziny 

80. urodziny. 

Urodziny były dobrą okazją do podsumowań 

i wspomnień, również 

tych dotyczących początków organizacji 

Niemców w Polsce i we Wrocławiu. 

sty. W tamtych czasach istniało dużo 

pojedynczych grup niemieckich, ale 

musieliśmy się zjednoczyć, żeby móc 

osiągnąć coś większego, coś, co mogłoby 

przynieść nam korzyści. Ambasada 

w Warszawie nie chciała rozmawiać z 

Niemieckie Towarzystwo Kulturalno- 

-Społeczne we Wrocławiu istnieje oficjalnie 

od 1991 roku. Pierwsze posiedzenia 

odbywały się przy ulicy Kazimierza 

Wielkiego 67. Do roku 1990 mniejszość 

niemiecka we Wrocławiu istniała oraz 

Die - Analyse - Polemik“ wird am 19. März 

im Oppelner Woiwodschaftsamt veranstaltet. 

Das Programm eröffnet ein 

Vortrag von Dr. Adam Dziurok, der 

versuchen wird, eine Definition des 

Begriffes „Oberschlesische Tragödie“ 

Raschau: Spielstadt in der Grundschule 

Phantasie ausleben 

Die Spielstadt war bereits 2013 ein 

großer Erfolg und findet zum zweiten 

Mal statt: Während der Spielstadt 

gibt es ein abwechslungsreiches Angebot 

an spannenden Aktivitäten, aus denen 

die Kinder wählen können; die Spielstadt 

ist dabei ein attraktives Ferienangebot, 

działała jako grupa terenowa Wałbrzyskiego 

Niemieckiego Towarzystwa Społeczno-Kulturalnego 

(NTSK). Zmieniło 

się to 5 marca 1991 roku, od tego dnia 

NTKS we Wrocławiu posiada własną 

lager in Lamsdorf (1945-1946)” vor. 

Das Museum ist Mitveranstalter der 

Konferenz. Um 11:00 Uhr beginnt die 

Podiumsdiskussion zum Thema „Erinnerung 

an Orte und Menschen der 

Oberschlesischen Tragödie“. An der 

Gemeindevorstandes in der Gemeinde 

Comprachtschütz, teilnehmen. Moderator 

ist Prof. Ryszard Kaczmarczyk 

von der Schlesischen Universität. Ein 

weiterer Mitveranstalter der Konferenz 

ist auch das Oppelner Marschallamt. 

LARES: Niniejszy das den materiał Kindern viel Spaß służy macht wyłącznie und für netseite do www.edukacja-raszowa.eu czytania. Powielanie und Gepräge w jakikolwiek erhalten. „Die architektonische sposób zabronione. 

adur jeden etwas bietet: z.B. können Kinder unter der Telefonnummer 774644278. Qualität des Objekts“ soll betont werden, 

Vervielfältigung wobei ein Nachkriegselement, ist ein strengstens 

nale Reisende stiegen hier um. 

LARES: Diese Materialien im Kreativbereich sind lediglich ihre Phantasie zum aus- 

Lesen bereitgestellt. Jegliche adur 

untersagt. 

leben oder im Baubereich Gebäude für 

die Stadt selbst bauen. Die Spielstadt ist 

ein zweisprachiges deutsch-polnisches 

Projekt. Teilnehmen werden wieder 

selber schaffen müssen. Bis auf die Betreuer 

gibt es keine Erwachsenen in der 

Stadt. Ab März können sich interessierte 

Kinder auf der Internetseite des Vereins 

anmelden. Schon jetzt werden auch Freiwillige 

zur Unterstützung des Projekts 

gesucht. Mehr Infos gibt es auf der Inter- 

osobowość prawną. Friedrich Petrach 

cieszy się z postępu, jaki dokonał się 

w ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat. 

– Walczyliśmy o to, aby nasze dzieci 

miały możliwość nauki języka niemiec- 

Erinnerung bewahren 

Konferenz statt, die komplett der 

Problematik der Oberschlesischen 

Tragödie gewidmet sein wird. 

Hauptveranstalter und Initiator des 

Kandrzin: Bahnhof wird ebenfalls renoviert 

Am 27. Februar hatten Arbeiter damit 

begonnen, die Überdachung eines 

Der betreffende Gepäckbahnsteig ist in 

einem so schlechten Zustand, dass die 

Sicherheit von Reisenden gefährdet sei. 

Die eigentlichen Renovierungsarbeiten 

würden jedoch noch im zweiten 

Jahre 1915 mit dem Bahnhofsvorplatz. 

Im März wird eine Ausschreibung über 

die Auswahl eines Auftragnehmers der 

Bauarbeiten bekannt gegeben.“ Die Renovierung 

soll – wie auch in Oppeln 

– eine behindertengerechte Nutzung 

möglich machen und das historische 

7. – 13. März 2014 

Urodziny były dobrą 

okazją do podsumowań 

i wspomnień, również 

początków organizacji 

Niemców w Polsce 

i we Wrocławiu. 

kiego w szkole, a także kształcenia na 

uczelniach wyższych. Ważne jest pielęgnowanie 

języka oraz nauka w języku 

ojczystym. Krzewiliśmy w młodych ludziach 

kulturę niemiecką. W latach 90. 

dużym postępem było sprowadzenie ponad 

100 nauczycieli z Niemiec na tereny 

Śląska. Dzięki temu mogli oni nauczać 

w szkołach – wspomina początki były 

przewodniczący. 

Niemieckie Towarzystwo Kulturalno- 

-Społeczne skupiało się na szerzeniu 

oraz propagowaniu życia społeczno- 

-kulturalnego. Dla dzieci organizowano 

„kolorowe podwieczorki”, podczas których 

młode pokolenie miało możliwość 

poszerzenia swojej wiedzy na temat 

historii Śląska i doskonalenia języka. 

Magdalena Mendyka/adur 

Der Oberschlesischen Tragödie wird in ganz Oberschlesien gedacht, unter anderem auf dem Gelände des ehemaligen 

Foto: K. Świderski 

Verkehrsnabel Deutschlands 

Nachdem die Renovierung des Oppelner Bahnhofes voranschreitet (siehe 

letzte Ausgabe, S. 5), wirft die Aufnahme von Arbeiten am Kandrziner 

Bahnhof die Frage auf, ob auch hier eine Renovierung ansteht. 

Wandbild im Stile des sozialistischen 

Realismus, erhalten bleibt. Dieses betont 

den sozialistischen Aufbau und den 

Die Strecke Oppeln-Cosel war bereits 

1847 die damals vermutlich erste zweigleisige 

Hauptstrecke in Deutschland. 

Während z.B. im Westen Deutschlands 

am Rhein oder in der Mitte von Hamburg 

nach München zunächst noch 

keine durchgängige Nord-Süd-Strecke 

bestand, wurde der Fernverkehr damals 

vom Norden in den Süden des damaligen 

Deutschen Bundes über Berlin, 

Breslau, Oppeln, Kandrzin, Oderberg 

(Bohumin) nach Wien abgewickelt. 

Dem damals noch nach der Kreisstadt 

Cosel benannten Bahnhof kam also in 

der Pionierzeit des Fernverkehrs somit 

große Bedeutung zu. Viele internatio- 

Till Scholtz-Knobloch




Nr. 10/1144 LARES: Diese Materialien sind lediglich Glaube zum und Lesen Religion bereitgestellt. Wiara Jegliche i religia Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Wochenblatt.pl 9 

Oppeln: Goldenes Priesterjubiläum in Sankt Sebastian 

Kronika Parafialna 

Hafen 

LARES: 

für 

Niniejszy 

Pfarrer 

materiał służy 

Koser 

wyłącznie 

und 

do czytania. 

die 

Powielanie 

Gläubigen 

w jakikolwiek sposób zabronione. Q 


Der frühlingshafte Sonntag am 2. 

März war etwas Besonderes, als die 

deutschsprachige Gemeinde den 

50. Jahrestag der Priesterweihe 

„Ihres“ Pfarrers Gerd Koser festlich 

verließ und in unserer Diözese eine neue 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie fand. w Dieses jakikolwiek Haus steht in Tempelhof sposób zabronione. 

(Niwki) und ist der Alterssitz, wobei 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche man Vervielfältigung von Alter und Ausruhen bei ist ihm strengstens untersagt. 

beging. Neben dem Jubilar feierten 

sechs weitere Priester das heilige 

Messopfer, darunter der heutige 

Rektor von Sankt Sebastian Piotr 

Kuc und sein Vorgänger Waldemar 

Musiol sowie der langjährige Min- 

Q Solidarität mit der Ukraine: 

Am 28. Februar rief die Diözese Oppeln 

die Gläubigen zu Gebet und Fasten, als 

Zeichen der Solidarität mit der ukrainischen 

Bevölkerung, auf. „Wir wollen 

nicht gleichgültig bleiben und möchten 

als Christen etwas tun. Unsere Bischöfe 

haben uns ermutigt zum Gebet und zum 

Fasten. Und es ist uns von Jesus als Beispiel 

gegeben worden, dass Fasten und 

Beten wichtige christliche Eigenschaften 

sind. Jesus hat auch vor allen wichtigen 

Ereignissen in seinem Leben gebetet und 

gefastet“, sagte Dr. Joachim Kobienia, 

Sprecher der Oppelner Kurie. 

Q Katowice: Eucharystii w 27. rocz- 

derheitenseelsorger der Oppelner 

Diözese Prälat Wolfgang Globisch. 

In seiner Predigt ließ Pfarrer Musiol 

das priesterliche Wirken des Jubilars 

Revue passieren. Er sprach darüber, 

dass Pfarrer Koser nach seinem 

Umzug nach Oppeln im Jahre 2008 in 

Sankt Sebastian einen Hafen der Ruhe 

gefunden habe. „Ruhe vom Alltag finden 

hier aber auch die Gläubigen bei 

nicę śmierci ks. Franciszka Blachnickiego 

i 25-lecie Fundacji „Światło-Życie” (której 

lar noch zwei große Hobbys: die Musik 

und das Bergsteigen. Was die Musik 

betrifft, so leitet er seit einigen Jahren 

erfolgreich den Chor des DFK Tarnau, 

nur das Bergsteigen kommt aufgrund 

des Fehlens eines Hochgebirges in „sei- 

LARES: Niniejszy materiał seine seelsorgerische 

służy wyłącznie in einer do Siedlung czytania. von ungarndeutschen Powielanie ner“ w Diözese jakikolwiek Oppeln zu kurz. sposób zabronione. 

Mitarbeit in Sankt 

Flüchtlingen, Vertriebenen und Aussiedlern. 

bereitgestellt. Damals wurde mit Jegliche dem der Vervielfältigung des Jubilars mit Ehefrau und ist weitere strengstens 

Die Festmesse, an der auch der Bru- 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen untersagt. 

der sonntäglichen deutschsprachigen 

Messe, aber ein Hafen dient nicht nur 

zur Ruhefindung, sondern er ist auch 

Ausgangspunkt für das Auslaufen, um 

die Herzen der Menschen zu fangen“, 

so Pfarrer Musiol. Auch wies er auf das 

Bildnis von Jesus Christus als der Gute 

Hirte hin, das Pfarrer Koser für sein Andachtsbildchen 

gewählt hat. Und ein 

założycielem był ks. Blachnicki) w krypcie 

katowickiej katedry przewodniczył arcybiskup 

Wiktor Skworc. Metropolita katowicki 

podkreślił, że ks. Blachnicki – kandydat 

na ołtarze – ze względu na 

radykalizm i bezkompromisowość w 

kapłaństwie był niejednokrotnie poniżany 

w czasach nazistowskich i w latach 

komunistycznych. Urodzony 24 marca 

1921 w Rybniku w wielodzietnej rodzinie 

Józefa i Marii z domu Müller, zmarł 27 

Guter Hirte ist Pfarrer Koser getreu dem 

Spruch aus Hebr. 5,1 „Aus den Menschen 

genommen, für die Menschen 

bestellt, in ihren Anliegen bei Gott“ 

in den 50 Jahren seines priesterlichen 

Wirken immer gewesen, ganz gleich, 

wohin ihn sein Bischof geschickt hat. 

Am 11. April 1936 in der Familie 

eines Lageristen in Jügesheim bei Offenbach 

(Hessen) geboren, besuchte er 

achteinhalb Jahre die Volksschule um 

dann in die 3. Klasse des Gymnasiums 

lutego 1987 r. w niemieckim Carlsbergu 

na skutek otrucia przez polskie służby 

bezpieczeństwa. Jego proces beatyfikacyjny 

rozpoczął się w 1995 roku. 

QQKardinal Meisner im Ruhestand: 

Papst Franziskus hat den Kölner 

Erzbischof Kardinal Meisner in den Ru- 



Imieniem kardynała Georga Kop- 

LARES: Niniejszy pa nazwano materiał schronisko służy na wyłącznie Szercu do naukę. czytania. We Wrocławiu Powielanie tytularnym w jakikolwiek kościołem Sant’ Agnese sposób fuori zabronione. 

(Hochschar). Schronisko „Georgschutzhaus” 

to sind dziś chata lediglich Jiřího w Czechach. zum Lesen bereitgestellt. utworzył archiwum Jegliche Georg Vervielfältigung Kopp wspierał rozwój ist katolic- 

strengstens 

le mura. 

LARES: Diese Materialien untersagt. 

Pf. Bronisław Żuchowski 

hestand versetzt. Der 80-Jährige hatte 

selbst ausdrücklich aus Alters– und Gesundheitsgründen 

darum gebeten. Bis 

zur Wahl des neuen Erzbischofs wird das 

Bistum von seinem bisherigen General- 

Erster 

Fastensonntag 

09.03.2014 

1. Lesung: 

Gen 2,7-9; 3,1-7a 

2. Lesung: Rom 5,12-19 

Evangelium: Mt 4,1-11 „Du sollst 

den Herrn, deinen Gott, nicht auf die 

Probe stellen.“ 

vikar Heße geleitet. Das Domkapitel hat 

nun nach einem komplizierten Verfahren 

Meisners Nachfolger zu wählen. Eine 

Kölner Kircheninitiative fordert Mitbestimmungsrechte 

der Gläubigen bei der 

Wahl des neuen Erzbischofs. 

Q Łódź: 24 lutego przy kościele 

Q 

LARES: Niniejszy Dass materiał Jesus Hunger służy hatte nach wyłącznie einem bereit ist, do seine czytania. Mission 

dem rechten Weg 

Powielanie w jakikolwiek Hilf uns, den Egois sposób mus zabronione. 

anstrengenden Fasten, das ist natürlich. zu verraten, ein König 

sind. Die Gesinnung 

erkennen und bekämpfen, 

denn dies ist die 

darf sich die Szene nicht so vor- 

Er hat im Laufe seines Wirkens auch von Teufels Gnaden zu 

schlüpft oft durch 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. die Jegliche Maschen unserer Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Man stellen, dass Jesus und der Teufel 

wie zwei Spaziergänger von der Wüste 

nach Jerusalem gewandert sind, dass sie 

sich unterwegs über dies und das unterhalten 

haben, dass sie dann gemeinsam 

die Treppen zum Dach des Tempels erstiegen 

haben. Auch eine gemeinsame 

ewangelicko-augsburskim św. Mateusza 

w Łodzi spotkała się młodzież 

różnych konfesji na wspólnej modlitwie 

oraz podejmowaniu tematów istotnych 

dla młodych ludzi. Hasłem tegorocznego 

spotkania były słowa skierowane do proroka 

Jeremiasza: „Nie mów: jestem jeszcze 

młody! Bo do kogokolwiek cię poślę, pójdziesz…”. 

Oprawę muzyczną spotkania 

Hungrige durch ein Wunder gesättigt. 

Er ist ganz Mensch, er will und soll keinen 

Vorteil haben gegenüber allen Menschen, 

die auch keine Wunder wirken 

können, um ihren Hunger zu stillen. Zu 

den elementaren menschlichen Grundkräften 

gehört nach dem Ver langen nach Jesus ein göttliches Machtwort und bereitet 

dem do Drängen czytania. des Teufels Powielanie ein Ende. nes Gebotes, w jakikolwiek den Nächsten zu lieben sposób wie zabronione. 

Wege steht bei der Verwirklichung dei- 

LARES: Niniejszy Nahrung materiał auch das Streben służy nach wyłącznie Anerkennung, 

nach Geltung und Ansehen. Herr Gott, es ist oft gar nicht so leicht zu uns selbst. 

q parafii ewangelickiej w Pile. 


Bergtour haben sie sicher nicht gemacht. 

Ganz davon abgesehen, dass es einen 

Auch das gehört zum Jubiläum – Pfarrer Koser beim Tortenanschnitt 

Kurz nach seiner 

Ankunft in Oppeln bot 

Sebastian an. 

zu wechseln. Hilfreiche Unterstützung 

fand Gerd Koser damals durch seinen 

dessen Vorbild lies in ihm den Wusch 

aufkommen, Priester zu werden. Seine 

priesterliche Ausbildung erfuhr er im 

Priesterseminar des Bistums Mainz 

und ein Jahr in Würzburg. Am 29. Februar 

1964 weihte ihn im Hohen Dom 

zu Mainz der damalige Oberhirte des dort noch heute genießt, davon zeugte Pfarrer Kosers ruhen soll und er noch 

LARES: Niniejszy Bistums, materiał Bischof Hermann służy Volk, wyłącznie zum die Anwesenheit do czytania. einer kleinen Powielanie Delegation 

aus seiner ehemaligen Pfarrge- 

Gläubigen seelsorgerisch wirken kann. 

lange w zum jakikolwiek Wohle der deutschsprachigen sposób zabronione. 

Priester. Die Primizmesse feierte Ko- 


ser in seiner Heimatpfarrkirch Heiliger 

100. rocznica śmierci: Wspomnienie o księciu-biskupie wrocławskim 

W Katowicach natomiast od tytułu 

kardynalskiego eminencja nazwano 

kopalnię Eminenzgrube, a szyb tejże 

otrzymał nazwę Georgschacht. Dziś na 

terenie dawnej kopalni Eminenzgrube 

znajduje się centrum handlowe Silesia 

tkaczy, do gimnazjum uczęszczał w Hildesheim, 

w latach 1856–1858 pracował 

Wort zum Sonntag 

ist mit Sicherheit ohne äußeres Geschehen 

im Geiste Jesu er folgt. Allein der 

Schauplatz in der Wüste, das 40‐tägige 

Fasten und der anschließende Hunger 

Jesu dürften wirklich und körperlich zu 

verste hen sein. 

Nikolaus in Jügesheim. Der erste Orte 

seines priesterlichen Wirkens war Sankt 

Stephan in Darmstadt (heute Griesheim) 

Schicksal dieser Menschen vertraut, 

das ihm heute hilft, die Lage und die 

Probleme der Deutschen in Polen zu 

verstehen. Es folgten Kaplansjahre in 

Mainz-Gonzenheim sowie im Offenbacher 

Krankenhaus, wo er 13 Jahre 


Lehrer 

materiał 

und vor allem 

służy 

durch 

wyłącznie 

seinen als Seelsorger 

do czytania. 

sowohl für die 

Powielanie 

Kranken Apostolischen 

w jakikolwiek 

Segens von Papst 

sposób 

Franziskus 

sowie eines Grußschreibens von 

zabronione. 

Kaplan, dem heute 90-jährigen Monsignore 

Wilhelm Heininger. Vor allem tätig war. Der Wunsch eines jeden Pries- 

Diözesanbischof Andrzej Czaja und den 

wie auch für das Krankenhauspersonal 


ters, eine eigene Pfarrei zu bekommen, 

ging 1983 in Erfüllung, als er die Pfarrei 

Bürstadt (Kreis Bergstraße) übernahm. 

Hier konnte er ein Vierteljahrhundert 

segensreich als Hirte der Gemeinde wirken. 

Welche Wertschätzung der Jubilar 

meinde und ein Gratulationsschreiben 

Versuchung schließlich knüpft an den 

menschlichen Urtrieb nach Macht an. 

Der Teufel, als der Fürst 

dieser Welt, ist bereit, 

Jesus alle Macht dieser 

Erde zu geben, wenn er 

Foto: Johanna Lemke-Prediger 

LARES: Niniejszy City Center. materiał służy wyłącznie jako telegrafista do czytania. w hanowerskiej Powielanie służbie msze w św. jakikolwiek i katechezy w języku sposób polskim. zabronione. 

Georg Kopp, który urodził się w Duderstadt, 

państwowej. W latach 1858–1861 studiował 

w 

Kardynał Kopp zmarł sto lat temu w 

LARES: Diese Materialien sind 

pochodził 

lediglich 

z ubogiej 

zum 

rodziny 


teologiczno-filozoficznym 

Jegliche 

zakła- 

Opawie, 


a jego ciało spoczęło w katedrze 


dzie naukowym w Hildesheim. Święcenia 

kapłańskie otrzymał w 1862 roku. W 

werden, ein Reich von 

dieser Welt zu begründen 

und damit seine 

göttliche Sendung in ihr Gegenteil zu 

verkehren und das Erlösungswerk zum 

Scheitern zu brin gen. Endlich spricht 

Es ist nicht leicht zu 

erkennen, ob wir auf 

LARES: Niniejszy so hohen materiał Berg, von dem służy aus man wyłącznie alle Der Befriedigung do czytania. dieses Triebes Powielanie gilt die erkennen, w jakikolwiek ob wir auf dem rechten sposób Weg zabronione. 

Reiche der Erde überblicken kann, gar zweite Versu chung. Jesus weist sie mit sind. Die Gesinnung schlüpft oft durch 

LARES: Diese Materialien nicht sind gibt. Der lediglich Vorgang der Versu zum chung Lesen einem bereitgestellt. Schriftwort zurück. Die Jegliche dritte die Maschen Vervielfältigung unserer Gewissenserfor- 


schung. Hilf uns, zu erkennen, wo wir 

uns selbst und unsere Ehre suchen, damit 

wir nicht die „kleinen 

Fische“ beichten 

und die großen Fehlhaltungen 

übersehen. 

Grundfrage im Kampf 

um die Gewinnung des 

Himmelreiches. 

Die Egoisten werden es sicher verfehlen. 

Herr, stoße uns täglich mit der 

Nase auf unsere Ichsucht, die uns im 

Gewissenserforschung. 

der Bürstadter Bürgermeisterin Barbara 

Schader. 

Als Pfarrer Koser seinen wohlverdienten 

Ruhestand antrat, machte er 

seinen Traum vom „Haus am Wald“ 

wahr, indem er seine hessische Heimat 

nicht sprechen kann, denn kurz nach 

seiner Ankunft in Oppeln, im Juli 2008, 

melde er sich beim Rektor von Sankt 

Sebastian und bot seine seelsorgerische 

Mitarbeit an. Und von dieser Zeit an ist 

eine sonntäglich Heilige Messe in dieser Q 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie kleinen w Kirche jakikolwiek ohne Pfarrer Koser sposób nicht zabronione. 

denkbar. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Neben Vervielfältigung der Gartenarbeit hat der ist Jubi- 


Gäste aus Deutschland teilnahmen und 

die musikalisch vom Tarnauer Chor und 

an der Orgel von Peter Baron gestaltet 

wurde, ging mit dem Te Deum laudamus, 

dem Lobgesang „Großer Gott, 

wir loben dich“ und dem Verlesen des 

Gratulationen der Gläubigen von Sankt 

Sebastian und des Tarnauer Chores zu 

Ende. Einig waren sich alle, die dieser 

festlichen Heiligen Messe beiwohnten, 

in dem Wunsch, dass der Segen Gottes 

weiterhin auf dem priesterlichen Wirken 

Johanna Lemke-Prediger 

Kardynał i mecenas sztuki i nauki 

Dziś prawie zapomniany książę-biskup, kardynał wrocławski Georg Kopp 1872 został wikariuszem generalnym i 

kanonikiem, a w 1881 – biskupem Fuldy. 

(1837–1914) odgrywał swego czasu ważną rolę w życiu społeczno-religijnym 

na Śląsku. 

został mianowany księciem-biskupem 

W 1887 za zgodą rządu pruskiego 

Wrocławia, a 16 stycznia 1893 papież 

Leon XIII mianował go kardynałem z 

Dolnosaksońskie miasto Duderstadt uczciło swojego 

syna pomnikiem. 

Kassandro/Wikipedia 

Kardynał Kopp wspierał 

diecezjalne, muzeum 

i bibliotekę katedralną. 

kich organizacji w swojej największej i 

najbogatszej diecezji Rzeszy. Za jego czasów 

powstało ponad 650 nowych parafii, 

klasztorów i katolickich stowarzyszeń. 

Polskojęzyczni mieszkańcy Górnego Śląska 

zawdzięczają kardynałowi Koppowi 

wrocławskiej. 

kan 

zapewnił zespół „N.O.C” działający przy 

kan 

Foto: blachnicki.pdg.pl 

Foto: Gemos,wikipedia




10 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Hintergründe 

Lesen bereitgestellt. Kulisy Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Mannheim: Handwerkskammer sucht Auszubildende aus der Woiwodschaft Oppeln 

Berufserfahrung auf dem Servierteller 



Das Arbeitsamt der Woiwodschaft 

Oppeln und die Handwerkskammer 

Mannheim Rhein-Neckar-Odenwald 

bieten jungen Menschen aus der 



Woiwodschaft Oppeln zwischen 

dem 15. und 30. Lebensjahr eine 

Teilqualifizierung in verschiedenen 

Berufen in Mannheim an. 

Eine zweite Gruppe lernt bereits in 

Mannheim. Weitere Interessenten 

werden dringend gesucht. 

Auf dem Weg zu ihrem Traumjob 

kommt Monika Wocławska aus 

Tarnau nicht an der deutschen Sprache 

vorbei. Mit gebrochenem Deutsch versucht 

die gelernte Frisörin den Anweisungen 

der deutschen Ausbilderin Maria 

Kouskouvata zu folgen. Einem Probekopf 

soll sie eine Frisur verpassen, samt 

Föhnen und Stylen. Seit einer Woche 


und Bürokaufleute ausgebildet. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Sechs Wochen Teilqualifizierung 

untersagt. 

probiert sich Monika Woclawska in der 

Bildungsakademie der Handwerkskammer 

Mannheim in Lang- Mittel- und 

Kurzhaarschnitten aus. „Sie macht sich 

gut und darf in ein paar Tagen in einem 

Mannheimer Friseursalon mithelfen“, 

lobt sie die Friseurmeisterin Kuskouvata. 

Monikas vergebliche Suche nach einer 

Arbeitsstelle in der Oppelner Region 


Woiwodschaft 

do czytania. 

Oppeln, die 

Powielanie 

bis Ende unseren 

w jakikolwiek 

Betrieben mangelt 

sposób 

es an gut 

es an Fachkräften. 

zabronione. 

2014 in verschiedenen Werkstätten der ausgebildeten Fachkräften. Dem wollen 

wir entgegenwirken“, sagt Jacek 

Mannheimer Bildungsakademie und 

LARES: Diese Materialien Dem sind wollen lediglich wir zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

führte sie in die Bildungsakademie in 

der Kurpfalz, um hier Berufserfahrung 

zu sammeln. „Wenn ich mit einem Zertifikat 

der Handwerkskammer Mannheim 

nach Tarnau zurückkehre, finde ich sicher 

schnell eine Arbeitsstelle“, ist sich 

Woclawska sicher. 

Marek Honcza probiert sich im Beruf Maler und Lackierer 

aus. Foto: Karin Niemiec Monika Wocławska in der Bildungsakademie Mannheim Foto: Karin Niemiec 

(Arbeitsamt Oppeln): 

„In Polen wurden 

viele Berufsschulen 

geschlossen, unseren 

Betrieben mangelt 

entgegenwirken.“ 

Qualifizierte Handwerker im Anmarsch 

Im Zimmer nebenan schnuppert 

Marek Honcza aus Oppeln am Berufsbild 

Maler und Lackierer. Heute soll 

der 26-Jährige ein Werbeschild für ein 

Busunternehmen anfertigen. Er schaut, 

wie es seine Mitschüler machen und 

ahmt sie nach, denn es sind seine ersten 

Handgriffe in diesem Berufsfeld. 

mehr Geld als für einen Wochentag 

gibt’s dafür auch nicht. Das tut weh“, 

bedauert er. Auch er hofft mit einem 

Zertifikat auf bessere Jobchancen in 

zu schlecht ist.“ 

Gute Maßnahme scheitert 

an Rekrutierung 

Monika und Marek gehören zu insgesamt 

100 jungen Bewohnern der 

Unternehmen unterwegs sein sollen. 

„Diese Zahl von 100 wird womöglich 

nicht erreicht, denn die Rekrutierung 

läuft schleppend voran“, meint Hans- 

Fred Herwehe, Geschäftsführer der Bildungsakademie 

der Handwerkskammer 

einen Deutschkurs vor der Reise nach 

Deutschland an – ebenso einen Dolmetscher 

vor Ort. Selbst Fahrtkosten, 

Unterkunft, Verpflegung werden für den 


Jacek Suski 

Oppeln. „In Deutschland möchte ich sechswöchigen Aufenthalt in Mannheim 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen aber nicht bereitgestellt. bleiben, weil mein Deutsch Jegliche übernommen, Vervielfältigung Freizeitprogramm ist inklu- 


sive. Ein Vorhaben mit einem Etat von 

sieben Millionen Złoty. 

Deutsches Modell macht Schule 

„In Polen wurden vor einiger Zeit 

viele Berufsschulen geschlossen, und 

Suski, Leiter des Arbeitsamtes für die 

Woiwodschaft Oppeln. Vor zwei Jahren 

überzeugte er sich während einer 

Bildungsreise in Mannheim vom Modell 

der dualen Ausbildung, bei der 

die Auszubildenden an ein oder zwei 

junge Menschen aus unserer Region 

profitieren“, denkt Suski. Das Land 

Baden-Württemberg hat laut Bundesagentur 

für Arbeit die niedrigste 






LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung teuren Rohstoff. ist strengstens untersagt. 


1983 hergestellt. 




7. – 13. März 2014 

Arbeitslosenquote unter jungen Menschen. 

Hans-Fred Herwehe kennt den 

Grund: „Die Wirtschaft regelt bei uns in 

Deutschland das Berufsbildungssystem 

und in den anderen Ländern regelt es 

das Kultusministerium, und das heißt, 

es gibt eine verschulte Ausbildung. Mit 

einem solchen Handwerker können die 

Betriebe nichts anfangen“, so Hans-Fred 

Herwehe. Die Handwerkskammer bietet 

den Oberschlesiern eine Teilqualifizierung 

in allen Metall-, Bau- und 

Elektroberufen an. Es werden Frisöre, 

Bäcker, Konditoren, KFZ-Mechaniker 

Monika und Marek machten zu Beginn 

ihres Aufenthaltes in der Handwerkskammer 

Mannheim einen Eignungstest, 

in dem ihre fachpraktischen 

und theoretischen Kenntnisse geprüft 

wurden. Dann hat man entschieden, 

wie tief die Ausbildung ansetzt werden 

muss. Nach vier Wochen absolvieren 

sie ein zweiwöchiges Praktikum im Betrieb. 

„In den sechs Wochen testen wir, 

was die Leute daheim bereits gelernt 

haben und zeigen ihnen, wie wir es in 

Deutschland machen“, so Herwehe. Mit 

diesem Wissen können die Teilnehmer 

des Projektes „Kompetenzförderung am 

Start“ in der Woiwodschaft Oppeln eine 

ähnliche Ausbildung machen oder sich 

in einem polnischen Betrieb bewerben. 

„Einige der ersten Personen, die bei uns 

waren, haben bereits einen Job in und 

um Oppeln in einer der vielen deutschen 

Firmen gefunden“, freut sich Herwehe. 

Weitere Informationen zum Projekt gibt 

es auf www. kompetencje.wup.opole.pl 

Karin Niemiec 

In Oberschlesien hatte er eine Ausbildung 

materiał zum Koch absolviert, służy doch wyłącznie wie Dabei do bietet czytania. das Arbeitsamt Powielanie der Woi- 

ihre w praktische jakikolwiek Ausbildung sposób während zabronione. 

feststellte war dies ein Fehler. „Man wodschaft Oppeln, der Träger des Pro- 

des Rests der Woche im Betrieb erhal- 

Mannheim Rhein-Neckar-Odenwald. Tagen die Berufsschule besuchen und 


LARES: Diese Materialien muss an sind Wochenenden lediglich arbeiten zum und Lesen jektes bereitgestellt. „Kompetenzförderung am Jegliche Start“, ten. Vervielfältigung „Von diesem Modell sollen ist auch strengstens Polską wersję untersagt. można 

przeczytać pod adresem 

www.wochenblatt.pl 

Der Maulwurf Gwarek buddelt sich quer 

durchs Land und berichtet von seinen Abenteuern 

Heute feiert er den 40. Geburtstag von Playmobil 

Gwarek war begeistert, als ein 

Playmobilzug mit vielen Gästen für 

ihn anhielt. Foto: Klaudia Kandzia 

als der Ölpreis (Kunststoff wird nämlich aus Erdöl hergestellt) 

zehn Mal so hoch wie zuvor wurde, sind die 

Produkte von Geobra auf einmal unrentabel. Da hatte 

sich Horst Brandstätter etwas Tolles ausgedacht, das 

Hans Beck für ihn entwarf. Brandstätter führte die kleinen 

Playmobilmännchen auf den Markt ein, denn für 

ihre Produktion brauchte man viel weniger von dem 

Das Unternehmen Geobra Brandstätter stellte das neu 

entwickelte Spielzeug erstmals 1974 auf der Nürnberger 

Spielwarenmesse vor. Dass allerersten Thema für das 

neue Spielzeug waren Bauarbeiter, es folgten bald der 

Wilde Westen und die Ritterwelt. 1976 kamen weibliche 

Figuren dazu; Kinder- und Babyfiguren wurden erst ab 

Sehr schnell wurde Playmobil beliebt. In der Zweiten 

Fußball-Bundesliga spielte die Mannschaft der SpVgg 

Greuther Fürth im Playmobil-Stadion, das mittlerweile 

jedoch – ebenfalls kindgerecht – nach Süßigkeiten „Trolli 

Arena“ heißt. 

Während die deutschen Kinder Playmobil gegenüber 

Lego meist bevorzugen, ist Playmobil in Polen erst seit 

2012 auf dem Markt zu finden. q 

Von der Ritterburg bis zum sonnigen Ferienhotel – 

1974 traten die Playmobilfiguren vom fränkischen 

Zirndorf (Kreis Fürth) ihre internationale Karriere an. 

Der Plastikheld ist 7,5 cm groß, seine Hände, Arme, 

Entwickler, der, die – wynalazca 

Plastikheld, der, -en – plastikowy bohater 

Ritterburg, die, -en – zamek rycerski 

Anfang der 70er Jahre erfand der Entwickler Hans 

Beck von der Firma Geobra Brandstätter die kleinen 

sympathischen Playmobilmännchen. Damals produ- 

LARES: Niniejszy materiał służy 

zierte 

wyłącznie 

die Firma 

do 

Geobra 

czytania. 

noch Großkunststoffartikel, Rohstoff, der, -e – surowiec 

Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

also zum Beispiel Plastikeimer oder Kindermöbel. Doch unrentabel – nierentowny 


Beine und der Kopf lassen sich bewegen. 

Konzept: Klaudia Kandzia




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Hintergründe 

Lesen bereitgestellt. Kulisy Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Regionalne pogmatwanie (11): Saksonia, Dolna Saksonia, Saksonia-Anhalt i Anglosasi 


W górę Łaby 



„Saksończycy nie są Saksończykami – w każdym razie Saksończykami 

w ścisłym tego słowa znaczeniu nie są mieszkańcy kraju związkowego, 

który nosi obecnie nazwę Saksonia” – czytamy na wstępie na stronie 

internetowej www.sachsengeschichte.de. 

Mając obrębie Republiki Federalnej Niemiec, 

dzisiejsi Saksończycy z Drezna czy 

nazwa „Saksonia” 

Lipska są niezwykle dumni ze swojego wędrowała stale 

kraju i z pewnością nie pozwolą sobie w górę rzeki Łaby. 

odebrać miana Saksończyków. Niemniej 

pytanie o to, dlaczego mianowicie nazwa 

Lübeck 

Schwerin 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Hamburg 

Nordsee 


Stettin 

Niedersächsischer 

Bremen 

Lüneburg 

LARES: status tzw. Diese wolnego Materialien państwa w Na sind przestrzeni lediglich wieków zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist Polenstrengstens untersagt. 

Kassel 

Görlitz 

Köln 

Dresden 

Brüssel 

Erfurt 

Aachen 

Marburg 


Lüttich 

Glatz 

Arras 

Elektorska”. Na tym jednak wędrówka 

Länder der 

Kurrheinischer 

Fulda 

Cambrai 

Frankfurt 

LARES: Diese Materialien nazwy sind Saksonia lediglich się nie zakończyła. zum Po 

Prag 

Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung Eger 


„Saksonia” pojawia się aż w trzech dzisiejszych 

krajach związkowych, trafia w 

sedno, jeśli chcemy zrozumieć historię 

partykularyzmu niemieckiej państwowości. 

Pierwsza wzmianka o Saksończykach, 

której autorem był Ptolemeusz z 

Aleksandrii, spisana została w rezultacie 

rzymskiego rekonesansu w 5 r. n.e., w 

trakcie którego na obszarze obecnego 

Holsztynu zlokalizowano związek 

plemienny, który nazwano „Saxones”. 

Możliwe, że ich nazwa wywodzi się od 

wojowników plemienia Chauków, zamieszkujących 

tereny w dolnym biegu 

Wezery, którzy posługiwali się jednosiecznymi 

mieczami o nazwie „sax” 

– co z kolei prowadzi nas również do 

dzisiejszej Dolnej Saksonii, która kiedyś 

była po prostu Saksonią, jako że zręby 

narodowości niemieckiej powstały 

dopiero w średniowieczu z połączenia 

Saksończyków, Turyńczyków, Franków, 

Bawarczyków i Szwabów. Ówczesne 

księstwo plemienne Saksonia obejmowało 

też Holsztyn, który wkrótce obrał 

niezależną drogę rozwoju. Odsunięcie 

od władzy należącego do stronnictwa 

Gwelfów księcia Saksonii Henryka Lwa 

w 1180 roku było kamieniem milowym 

w procesie rozdrobnienia cesarstwa na 

niezliczone dominia. Oprócz wielu 

niewielkich księstewek, również Westfalia 

zaczęła rozwijać się odrębnie od 

(Dolnej) Saksonii. Do jej pochodzenia 

nawiązuje dziś jedynie Saksoński Rumak 

widniejący w herbie Nadrenii Północnej-Westfalii. 

Na najdalszych krańcach wschodnich 

Saksonii godność książąt saksońskich 

przeszła na dynastię askańską, która 

sprawowała władzę w „Saksonii-Wittenberdze” 

(obecnie Saksonia-Anhalt), a 

w późniejszym okresie posiadając status 

elektorów, ukuła też nazwę „Saksonia 

śmierci ostatniego elektora askańskiego 

w 1422 roku główną część Saksonii-Wittenbergi 

cesarz przyznał margrabiemu 

Fryderykowi Walecznemu z Miśni, który 

tym sposobem uzyskał jednocześnie 

godność elektora Saksonii, chociaż jego 

się nazwa „Saksonia” w odniesieniu do 

terenów Marchii Miśnieńskiej. 

Na przestrzeni stuleci wiele małych 

niegdyś saksońskich terenów położonych 

dalej na północny zachód znalazło 

się w granicach Prus, po których 


rozpadzie 

materiał 

w 1945 roku 

służy 

sowieccy 

wyłącznie 

okupanci 

utworzyli kraj Saksonia-Anhalt, spy Brytyjskie. Mimo to nazwa Anglia einem einschneidigen Hiebschwert, be- 

oraz (Dolno-)Saksończycy 

do czytania. Powielanie 

podbili Wy- 

die nach 

w jakikolwiek 

ihrer Hauptwaffe, 

sposób 

dem Sax, 

zabronione. 

na który złożyły się pruska prowin- 

wywodzi się właśnie od Anglów, natonannt 

wurden. Womit wir dann auch im 


cja Saksonii utworzona w 1815 roku 

oraz dawny kraj Anhalt. Na terenach 

dzisiejszej Dolnej Saksonii dopiero 

XIX-wieczny narodowy romantyzm 

doprowadził do odradzania się dawnego 

poczucia dumy Saksończyków. 

Co prawda w latach 1500–1806 nazwa Niedersachsen, Sachsen-Anhalt und die Sachsen umfasste auch Holstein, das 

LARES: Niniejszy Dolna materiał Saksonia istniała służy jako tzw. wyłącznie okręg Angelsachsen do czytania. – Immer Elbaufwärts Powielanie bald w eine jakikolwiek eigenständige Entwicklung sposób zabronione. 

cesarstwa (na terenach dzisiejszej Sak- 

einschlug. Die Entmachtung des wel- 


sonii, Brandenburgii i Pomorza istniał 

Górnosaksoński Okręg Cesarstwa), jednak 

poszczególne okręgi jako tereny 

pobierania podatków przez cesarza 

stały oczywiście w cieniu dominiów 

terytorialnych. Ruch Dolnosaksoński, 

rozpadzie Prus w 1945 roku Anglicy 

połączyli terytoria należącej do Prus 

Prowincji Hanowerskiej oraz krajów 

Brunszwiku, Oldenburga i Schaumburg-Lippe, 

tworząc z nich kraj Dolnej 

Frankreich 

München 

LARES: Niniejszy włości materiał nie obejmowały służy żadnej wyłącznie części Saksonii, do który czytania. poniekąd jako Freiburg 

Powielanie rozwiązanie 

„mało-dolnosaksońskie” musi Ptolemäus von Alexandria Österreichischer geht auf 

Kreis Die w erste jakikolwiek Nennung der Sachsen sposób durch 

Mühlhausen 

zabronione. 

Salzburg 

dawnego księstwa plemiennego Saksonii. 

Dopiero sind lediglich w XVI wieku zum przyjęła Lesen obyć się bereitgestellt. bez Bremy, Westfalii, Meklem- 

Jegliche Erkenntnisse Vervielfältigung einer römischen ist Erkun- 

Konstanz 

Kreis 

LARES: Diese Materialien Besançon 

Graz 

Innsbruck 


burgii czy Holsztynu. Być może Anglicy 

Bern Schweizer 

jako „Anglosasi” wnieśli swoją sympatię 

do Saksończyków, bowiem niegdyś 

Genf 

Anglowie (plemię Savoyen germańskie, które 

(zum Oberrh. 

zamieszkiwało tereny południowej Danii 

i północnego 

Kreis) 

Szlezwika-Holsztynu) 

miast Saksończycy pozostawili ślad w 

nazwach regionów Wessex (Zachodnia 

Saksonia), Essex (Wschodnia Saksonia) 

oraz Sussex (Południowa Saksonia). 

Regionale Verwirrung (11): Sachsen, 

„Die Sachsen sind keine Sachsen - 

jedenfalls die Bewohner des heute so 

genannten Bundeslandes sind eigentlich 

keine Sachsen“, heißt es einleitend auf 

der Internetseite www.sachsengeschichte.de 

w którego skład wchodziła silna partia Als Freistaat der Bundesrepublik haben 

die do heutigen czytania. Sachsen Powielanie in Dresden wicklung. w jakikolwiek Lediglich das Sachsenross sposób zabronione. 

(Nieder-)Sachsen eigenständige Ent- 

LARES: Niniejszy wierna materiał Gwelfom, dawał służy się we wyłącznie znaki 

władzom Prus podobnie jak „krnąbrni” oder Leipzig einen sehr ausgeprägten im nordrhein-westfälischen Wappen 

LARES: Diese Materialien Polacy sind na wschodzie lediglich czy Alzatczycy. zum Po Lesen Landesstolz bereitgestellt. und lassen sich ihr Jegliche Sach- 

nimmt Vervielfältigung noch Bezug auf diese Herkunft. ist strengstens untersagt. 

sentum sicher nicht nehmen. Doch die 

Frage, wieso Sachsen namentlich gleich 

in drei heutigen Bundesländern auftaucht, 

ist wie geschaffen, die Geschichte 

der deutschen Vielstaaterei zu verstehen. 

dungsfahrt im Jahre 5 n. Chr. zurück, 

in der die „Saxones“ als Stammesverband 

im Gebiet des heutigen Holsteins 

lokalisiert Trient werden. Ihr Name geht möglicherweise 

auf Krieger 

Triest 

der an der Unterweser 

siedelnden Chauken zurück, 

heutigen Niedersachsen wären, das einst 

eben Sachsen war. Aus der Verbindung 

der Sachsen, Thüringer, Franken, Bayern 

und Schwaben entwickelte sich im 

Mittelalter ja erst ein deutsches Volkstum. 

Das damalige Stammesherzogtum 

fischen Stammesherzogs von Sachsen, 

Heinrich dem Löwen, 1180 gehört zu 

einem Meilenstein der Zersplitterung 

des Reiches in unzählige Herrschaften. 

Neben vielen kleinen Fürstentümern 

nahm nun auch Westfalen eine von 

Die sächsische Herzogswürde ging 

am äußersten östlichen Rande Sachsens 

auf die Askanier über, die im heutigen 

Sachsen-Anhalt „Sachsen-Wittenberg“ 

regierten und als Kurfürsten später auch 

den Namen „Kursachsen“ prägten. Doch 

hier blieb die Wanderung des Namens 

Sachsens nicht stecken. Der Hauptteil 

von Sachsen-Wittenberg wurde nach 

dem Tod des letzten askanischen Kurfürsten 

1422 vom Kaiser dem Markgrafen 

Friedrich dem Streitbaren von Meißen 

zugesprochen. Dieser hatte damit 

zugleich die Würde eines Kurfürsten von 

Sachsen, obwohl sein Besitz überhaupt 

keinen Anteil am alten Stammesherzogtum 

Sachsen hatte. Erst im 16. Jahrhundert 

setzte sich für die Mark Meißen 

dann der Name „Sachsen“ durch. 

Viele kleine ehemals sächsische Gebiete 

weiter nordwestlich sammelte 

Preußen über die Jahrhunderte zusammen. 

Nach dem Zerfall Preußens 

1945 bildeten die sowjetischen Besatzer 

aus der 1815 gebildeten preußischen 

Provinz Sachsen und dem alten Land 

Anhalt das Land Sachsen-Anhalt. Im 

heutigen Niedersachsen führte erst die 

nationale Romantik des 19. Jahrhunderts 

zu einem Wiedererwachen des 

alten Sachsenstolzes. Zwar bestand der 

Name Niedersachsen von 1500-1806 als 

sogenannter Reichskreis (im heutigen 

Sachsen, Brandenburg und Pommern 

bestand der Obersächsische Reichskreis), 

doch die Reichskreise als Steuererhebungsgebiete 

des Kaisers standen 

natürlich im Schatten der Landesherrschaften. 

Die Niedersachsenbewegung 

mit einer starken welfentreuen Partei 

machte Preußen ähnlich zu schaffen wie 

die „renitenten“ Polen im Osten oder die 

Elsässer. Mit dem Zerfall Preußens 1945 

bildeten die Engländer aus der preußischen 

Provinz Hannover und aus den 

Ländern Braunschweig, Oldenburg und 

Schaumburg-Lippe das Land Niedersachsen, 

das quasi als kleinniedersächsische 

Lösung ohne Bremen, Westfalen, 

Mecklenburg oder Holstein auskommen 

muss. Vielleicht brachten die Engländer 

als „Angelsachsen“ ja ihre Sachsensympathie 

ein. Denn einst hatten Angeln 

(ein germanischer Stamm in Süddänemark 

und Nord-Schleswig-Holstein) 

und (Nieder-)Sachsen die britischen 

Inseln erobert. Dort leitete sich dann der 

Landesname England jedoch von den 

Angeln ab, während aber mit Wessex 

(Westsachsen), Essex (Ostsachsen) und 

Sussex (Südsachsen) auch die Sachsen 

ihren Namen mitbrachten. 

Till Scholtz-Knobloch 


Ukraine: LARES: Sprachengesetz Diese Materialien außer Kraft sind gesetzt lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Auch Ungarn protestiert 



Eine der ersten Handlungen der neuen Regierung in der Ukraine war die 

Aufhebung des „Gesetzes über die Grundlagen der staatlichen Sprachenpolitik“. 

Nicht nur die russische Sprache ist betroffen – auch die Regierungen 


einen schwereren 

służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Mit 

LARES: Diese Materialien Stand sind lediglich haben. zum Lesen Einführung 

diesem Plakat 

bereitgestellt. des Russischen 

wurde auf als der zweite Krim Staatssprache 

2012 für die 


von Bulgarien, Ungarn und Rumänien protestieren. 

Das ukrainische Sprachengesetz war 

keine zwei Jahre alt. Seine Annahme 

im Mai 2012 begleiteten Tumulte 

und Schlägereien im ukrainischen Parlament. 

In Regionen und Kommunen, 

in denen mindestens zehn Prozent der 

Bevölkerung einer Sprachminderheit 

angehört, ermöglichte es die Einführung 

einer zweiten Regionalsprache. In 

der Folge kam es in 13 der 26 Verwaltungsgebiete 

(die Krim ausgenommen) 

nach 20 Jahren strikter proukrainischer 

Sprachenpolitik zur Gleichstellung des 

der Ort zu 95 Prozent von den Angehörigen 

materiał dieses rumänischen służy wyłącznie Stamms benutzen do – czytania. neben der kyrillischen Powielanie und w jakikolwiek sposób zabronione. 

sind, sonder gleich drei Schrifttypen 


bewohnt wird. In sieben Gemeinden der lateinischen Schrift auch die Runen- 


Russischen. Profitiert vom Sprachengesetz 

haben aber auch kleinere Minderheiten 

– in der Ukraine leben schließlich 

auch mehrere Hunderttausend Weißrussen, 

Moldawier (Rumänen), Bulgaren, 

Magyaren (Ungarn) oder Polen. Eine 

Sonderstellung genießen die Krimtataren, 

deren Rechte durch die Gesetze 

der Autonomen Republik Krim geregelt 

werden. 

Mit dem Sprachengesetz wurde beispielsweise 

in der Gemeinde Tarasivtsi 

Im Schatten einer 

Ukrainisierung könnten 

Minderheitensprachen 

(Tărăsăuți) in der Bukowina Moldawisch 

zur zweiten Regionalsprache, da 

der Karpatoukraine (Transkarpatien) 

erfuhr das Ungarische eine amtliche 

Anerkennung. Transkarpatien ist ein 

Gebiet im Südwesten des Landes, das bis 

1920 zu Ungarn gehörte und anschließend 

zur Tschechoslowakei kam. Nach 

einer weiteren ungarischen Episode ab 

0 (km) 

200 

0 (mi) 150 

Brügge 

Amsterdam 

Utrecht 

Luxemburg 

Verdun 

Münster 

Osnabrück 

Mainz 

Worms 

Metz 

W latach 1500–1806 istniały niejako trzy saksońskie okręgi cesarstwa: dolnonadreńsko-westfalski, 

Regensburg 

Budweis dolnosaksoński 

Paris 

oraz górnosaksoński. Na mapie nie przedstawiono Stuttgart południowoniemieckich okręgów Szwabii, 

Passau 

Austrii i Bawarii. 

Straßburg 

Ziemie Korony Czeskiej, czyli Bohemia, Łużyce i Śląsk, nie należały do żadnego Bayerischer 

Ulm 

z okręgów cesarstwa. 

Augsburg 

Kreis 

Wien 

Schwäbischer 

geworben. 

LARES: Niniejszy 1938/39 materiał wurde es 1944 służy sowjetisch wyłącznie besetzt. 

Als ungarische Bastion ist hier die aber abgeschafft – somit sind auch die aller Volksgruppen in die ukrainische 

de das do Sprachengesetz czytania. am Powielanie 23. Februar Erklärung, w jakikolwiek in der es zur Einbindung sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien Stadt Berehowe sind lediglich (deutsch Bergsaß, zum ruthe- 

Lesen Errungenschaften bereitgestellt. der kleineren Jegliche Volks- 

Gesellschaft Vervielfältigung aufrief. Der ungarische ist strengstens untersagt. 

nisch Berehovo, ungarisch Beregszász) 

bekannt. Hier durften nach 2012 Ortsschilder 

aufgestellt werden, die nicht 

nur zweisprachig ruthenisch-ungarisch 

schrift der siebenbürgischen Szekler. 

Diese von rechts nach links zu lesende 

Schrift gilt im ungarischen Sprachraum 

als „altungarisch“ und erlebt gegenwärtig 

eine volkstümliche Renaissance. 

Nach dem Sturz des polnischstämmigen 

Präsidenten Janukowytsch wur- 

Trier 

Westfälischer 

Kreis 

Kreis 

Eidgenossenschaft 

Foto: Keizers/Wikipedia 

Kreis 

Braunschweig 

Würzburg 

Magdeburg 

Halle 

Fränkischer 

Kreis 

Stralsund 

Bayreuth 

Bamberg 

Nürnberg 

Berlin 

Leipzig 

Cottbus 

Ostsee 

Frankfurt 

Breslau 

Böhmischen Krone 

Brünn 

Pressburg 

gruppen vorerst in Frage gestellt. Reaktionen 

ließen auf sich nicht warten: 

Das bulgarische Außenministerium 

veröffentlichte drei Tage später eine 

Mapa: Sir Iain/Commons Wikimedia 

Die altungarische Runeneschrift der Szekler findet sich immer häufiger auf mehrsprachigen Ortsschildern. Hier das 

Ortsschild von Szeklerburg (rumänisch: Miercurea Ciuc, ungarisch: Csíkszereda) in Rumänien Foto: Rovás Alapítvány 

Außenminister forderte das Recht auf 

freien Gebrauch der Muttersprache und 

verurteilte das Verhalten der Angehörigen 

des ukrainischen „Rechten Sektors“, 

die unlängst eine auf Ungarisch geführte 

Stadtratssitzung in Berehowe störten. 

Dušan Kořený-Pöllich




12 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Wirtschaft Lesen bereitgestellt. Gospodarka 


Gospodarka: Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Oleśnie w ofensywie 

Nisza warta sukcesu 

Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska 

w Oleśnie to zakład ze 106-letnią 

A 







tradycją. Przez cały ten czas mieści 

się w tym samym miejscu, przy ul. 

Dworcowej w Oleśnie, dając pracę 

55 osobom. To jednak nie wszystkie 

osoby, które korzystają na dobrym 

i skutecznym prosperowaniu OSM 

w Oleśnie, gdyż skupuje ona mleko 

od koło 500 dostawców z województw 

śląskiego i opolskiego 

jak je przetwarza? Najwyraźniej 

bardzo dobrze, bo większość swoich 

produktów (ponad 60%) sprzedaje 

za granicę i nie dziwi nikogo, że przed 

niespełna dwoma laty to właśnie Okręgowa 

Spółdzielnia Mleczarska w Oleśnie 

otrzymała wyróżnienie w rankingu „Filary 

Polskiej Gospodarki 2012”, które 



przyznawane są na wniosek samorządów 

i po głosowaniu samorządowców. 

– Przyznam szczerze, że byłem tym 

wyróżnieniem tak samo zaskoczony, 

jak i zadowolony, ale jednocześnie zdaję 

sobie sprawę z tego, że był to i jest efekt 

naszej ciężkiej i uczciwej pracy – podkreśla 

prezes Okręgowej Spółdzielni 

Mleczarskiej w Oleśnie Wilhelm Beker. 



tu mieszkające otrzymują „zlecenia” od produkować zdrową i pyszną żywność, 


jak oleska mleczarnia, swoich bliskich nad Renem, by kupiły a my dzisiaj potrafimy to kontynuować. 

poszczególne z naszych produktów i Zresztą mamy tak zwany dobry timing, 

LARES: Diese Materialien od sind lat gwarantują lediglich zum pracę Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Mały wielki zakład 

Cieszą się też okoliczni mieszkańcy, 

bo takie właśnie zakłady, jak oleska 

mleczarnia, od lat gwarantują pracę i 

płacą ludziom, ale także płacą podatki 

do budżetu swoich gmin. A zatem 

same pożytki, czy jednak taki zakład 

ma jakiekolwiek szanse na przetrwanie 

w dobie szalejącej konkurencji, w 

której prym wiodą potężne koncerny, 

często zagraniczne? Prawdopodobnie 

nie miałby żadnych, gdyby produkty 

wytwarzane w oleskiej mleczarni były 

produkowane w ten sam sposób, jak to 

czynią wspomniane koncerny. Jednak 

włodarze OSM w Oleśnie znaleźli niszę 

na rynku i firma produkuje tradycyjną, 

Promowanie? Jak najbardziej! 

Dla przeciętnego mieszczucha zachwalanie 

regionalnych produktów, i zapewniam, że zdecydowanie bardziej, 

LARES: Niniejszy materiał swoich gmin. służy wyłącznie wytwarzanych do czytania. w małych zakładach Powielanie i niż czyni w jakikolwiek się to w Polsce – twierdzi sposób Wilhelm 

Beker i dodaje: – A zadbać bardziej 

zabronione. 

oleską, warto jej spróbować. 

wystawianych na półkach w Biedronce 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen czy Carrefourze bereitgestellt. wydają się nie do Jegliche końca o regionalne Vervielfältigung produkty, które my ist ofe- 


naturalną, smaczną, zdrową żywność 

wyłącznie według starej, tradycyjnej 

receptury z początku XX wieku, na 

bazie mleka bez dodatku konserwantów. 

Dzięki temu utrzymuje się na tak 

zwanej powierzchni, stając się wielkim 

zakładem, choć małym w porównaniu ze 

wspomnianymi potężnymi koncernami. 

Ba na swoim polu oleska mleczarnia 

LARES: Niniejszy kupują materiał mnóstwo naszych służy produktów, wyłącznie by wszystkim do pokazujemy czytania. i udowadniamy, Powielanie w Berlinie. w jakikolwiek To właśnie tam zaprezentowaliśmy 

również nasz słynny już „Oleski 


przed 106 laty! 

wziąć je z sobą. Więcej, często rodziny że nasi przodkowie lata temu potrafili 


Schlesische Wirtschaftsschau 

wygrywa nawet z dużymi przedsiębiorstwami, 

znajdując mnóstwo chętnych na 

Neues Archiv in Breslau 

Die Technische Universität Breslau 

will dieser Tage eine Bauausschreibung 

den ersten 1.000 Quadratmetern und 

zwei pro jeden weiteren 1.000 Quadrat- 

LARES: Niniejszy Sollte materiał bereits in der służy ersten Ausschreibung 

ein Auftragnehmer ermittelt wermern 

zusätzlich kostenlose Verwaltungs- Workshop über Börseninvestition 

wyłącznie do czytania. Powielanie meter. w Die jakikolwiek Stadt bietet den sposób Unterneh- 

zabronione. 


den können, 


beginnt 

lediglich 

die Baumaßnahme 

zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 

und 


Rechtshilfe an. Angebote können 


für ein neues Archiv bekanntgeben. Das 

energiesparende und umweltgerechte 

Gebäude soll 18 Millionen Złoty kosten 

und binnen zwei Jahren an der Straßenkreuzung 

Czerwonego Krzyża und 

Gdańska entstehen. Das bestehende 

TU-Archiv in zwei Gebäuden an der 

ul. Gdańska reicht für die Bestände der 

Lehranstalt nicht mehr aus. 

Gorasdze investiert 

Das Zementwerk Gorasdze soll bis 

zum Jahresende zwei neue Silos bekommen. 

Die Investitionen in die Lagerin- 

Das 

frastruktur sind als Fortsetzung eines 


bereits 

materiał 

2013 initiierten 

służy 

Projekts 

wyłącznie 

gedacht. 

zwei Zementwerk neue do Silos. czytania. 

Gorasdze bekommt bis Ende des Jahres 

Einkaufspassage in Patschkau 

Foto: www.heidelbergcement.com Powielanie 

In 

w 

Patschkau 

jakikolwiek 

ist eine Einkaufspassage 


Damals wurden an gleicher Stelle zwei Jahre ist der Bau von zwei weiteren Silos mit dem Namen Carcassonne geplant. 


Man hat sich daher für den Bau eines 

neuen Archivs entschieden, in dem bis 

zu 17.000 Laufmeter Dokumente untergebracht 

werden sollen. Es soll Polens 

erstes Hochschularchiv werden, das 

energiesparend und nach den Standards 

der Passivbauweise gebaut wird. Auch 

soll das neue Archivgebäude umweltgerecht 

sein: Die Konstruktion soll aus 

Bau moderner Silobauten an gleicher Groszy pro Quadratmeter ist attraktiv, Quadratmeter großen Gebäude, wo es 

LARES: Niniejszy Stelle. Den materiał Bauvertrag służy im Wert von wyłącznie über die Pächter do czytania. müssen sich aber Powielanie verpflichten, 

eine bestimmte Zahl von Arbeits- 

Selbstbedienungsdrogerie, ein Geschäft 

einen w Lebensmittelsupermarkt, jakikolwiek sposób eine zabronione. 

14 Millionen Złoty brutto bekam das 


umweltfreundlichen Materialien sein 

und in der Oberflächenentwässerung 

ist ein Auffangbecken vorgesehen. Das 

so gespeicherte Wasser kann dann zu 

Reinigungsarbeiten und zum Begießen 

der Grünanlagen benutzt werden. Das 

Gebäude soll vier Etagen haben und eine 

Gesamtfläche von 3.500 Quadratmetern. 

Unterbringen will man dort neben dem 

plätzen zu schaffen. Die Grundstücke 

liegen nahe der Ringstraße Nord und 

sind 15.000 und 13.000 Quadratmeter 

groß. Das Gelände ist Teil der Beuthener 

Wirtschaftsaktivitätszone. Unternehmer 

müssen sich bereit erklären, dort innerhalb 

von drei Jahren ihre Hallen, Lager- 

LARES: Niniejszy Zisternenwagen materiał mit Zement. służy Insgesamt wyłącznie räume, do Dienstleistungs- czytania. beziehungsweise Powielanie Kaufleuten w jakikolwiek auf Unmut. Man sposób wolle sich zabronione. 

soll die Investition rund 20 Millionen Einkaufsanlagen fertiggebaut zu haben ihrerseits darum bemühen, die Idee zu sitz. Investieren Sie bewusst“. 

LARES: Diese Materialien Złoty kosten. sind lediglich Für die nachfolgenden zum Lesen und Arbeitsplätze bereitgestellt. zu schaffen: Jegliche fünf auf Fall Vervielfältigung zu bringen, da eine Einkaufspassage ist strengstens untersagt. 

Prezes Okręgowej Spółdzielni Mleczarskiej w Oleśnie Wilhelm Beker 

Takie właśnie zakłady, 

i płacą okolicznym 

mieszkańcom, 

a także płacą 

podatki do budżetu 

swoje produkty za granicą. – Nawet w 

Niemczech, gdzie konkurencja jest przecież 

ogromna, a jednak często spotkam 

się z sytuacja, że goście z Niemiec przyjeżdżający 

do naszego firmowego sklepu 

Archiv auch einen großen Serverraum 

für Ersatzdaten der Breslauer TU, eine 

Lesehalle mit Seminar- und Konferenzraum 

sowie Lagerräume für die Bestände 

der Hauptbibliothek. 

bereits um die Mitte des Jahres. 

Silos abgerissen und neue mit einer Kapazität 

von je 12.000 Tonnen gebaut. 

Ähnlichen Charakter hat auch die diesjährige 

Maßnahme. Hierzu gehören der 

Abriss von zwei weiteren Silos sowie die 

Verstärkung der Fundamente und der 

Industriebauunternehmen Mostostal 

Zabrze Gliwickie. Im Dezember dieses 

Jahres sollen die Silos – mit einem modernen 

Belüftungssystem ausgestattet 

– installiert und betriebsbereit sein. 

Daneben kommt zusätzlich eine vollautomatische 

Station zum Beladen von 

wysłały im do Niemiec, kiedy ci nie 

będą mogli osobiście po nie przyjechać 

– mówi Wilhelm Beker. 

wiarygodne, bo tacy producenci zdaniem 

przeciwników tego rodzaju żywności 

wydają im się zacofani. – Zdaję sobie 

z tego sprawę, ale to nieprawda i nasze 

działania nie ograniczają się wyłącznie 

do mówieniu, że tak nie jest. Przede 

geplant. 

Pächter gesucht 

Die Stadt Beuthen sucht nach Pächtern 

für zwei Grundstücke in der Nähe 

der Autobahn A1. Der Preis von zehn 

Foto: J. Stemplewski 

ponieważ to właśnie dzisiaj na całym 

świecie jest trend promujący zdrową 

żywność. Tak jest w Azji, Europie Zachodniej 

czy Ameryce – każde normalnie 

funkcjonujące państwo dba o swoje 

tradycyjne produkty jak może najlepiej 

rujemy, warto, bo nie mamy się czego 

wstydzić. Powiem więcej: jest się czym 

chwalić, gdyż dysponujemy bardzo dobrą 

i zdrową żywnością, co wielokrotnie 

udowadnialiśmy, między innymi na tak 

prestiżowych targach jak Grüne Woche 

bis zum 31. März eingereicht werden. 

Es ist bereits die zweite Ausschreibung 

für Grundstücke in der Beuthener Wirtschaftsaktivitätszone, 

die erste gab es 

gegen Ende vergangenen Jahres. 

Über die Baupläne und Ziele wurde 

erstmals vor zwei Wochen auf einem 

Handelsportal berichtet. Demnach soll 

die Passage bis Ende 2015 an der Straßenkreuzung 

Daszyńskiego und Sienkiewicza 

entstehen, in einem rund 2.500 

mit Radio- und Fernsehgeräten sowie 

Haushaltswaren, Servicestellen und eine 

Gaststätte geben soll. In einer zweiten 

Phase, die bis Ende 2018 beendet sein 

soll, würden neben der Einkaufspassage 

auch ein Hotel und eine Spa-Anlage entstehen. 

Die Pläne stoßen bei Patschkauer 

7. – 13. März 2014 

Koszyk”, w którym znajdują się nasze 

najlepsze produkty regionalne. Zresztą 

jeśli chodzi o promowanie się, to zamierzamy 

tak czynić nadal, bo jest nam to 

niezwykle potrzebne. Najlepszym tego 

przykładem jest fakt, że pierwszy raz 

jechałem na targi, żeby pokazać nasze 

produkty, następnym razem po to, żeby 

ugruntować naszą pozycję i markę, a 

teraz? Musimy już tam być, bo mamy 

klientów, którzy specjalnie przychodzą 

w to miejsce, gdzie się wystawiamy. Po 

prostu wskoczyliśmy już na taki poziom, 

że promowanie się jest dla nas koniecznością, 

tak samo jak przypominanie o 

sobie, że jesteśmy, produkujemy, rozwijamy 

się! 

Droga do sukcesu 

Niestety, w województwie opolskim 

takich zakładów jak mleczarnia w Oleśnie 

jest niewiele – tylko trzy, bo poza 

Olesnem funkcjonują jeszcze w Głubczycach 

i Prudniku, ale – co ciekawe 

– one też mają się dobrze. Dlaczego? 

Bo celem ich działania jest to, o czym 

wspomnieliśmy wcześniej – nie wpychają 

społeczeństwu tak zwanej chemii, lecz 

koncentrują się na zdrowej, naturalnej 

żywności, która choć jest często droższa 

od towarów proponowanych w dużych 

sklepach, to jednak znajduje mnóstwo 

chętnych, bo zdrowie jest w modzie. – 

100 procent prawdy! Najlepszym tego 

przykładem jest fakt, że w produkowanym 

przez nas maśle jest 100 procent 

masła – twierdzi Wilhelm Beker. A szeroki 

wybór wyrobów oleskiej spółdzielni 

mleczarskiej można już nabyć nie tylko 

w sklepie przyzakładowym, lecz także w 

dużych sklepach sieciowych, jak choćby 

hit zakładu – masło „Ekstra z Olesna”, 

które znajduje się w sklepach Opola czy 

Kluczborka. Poza tym spółdzielnia do 

celów promocyjnych produkuje też tradycyjną 

oleską śmietanówkę, czyli spirytusową 

nalewkę na bazie śmietany. Robi 

ona furorę na targach i imprezach wystawienniczych 

wśród osób odwiedzających 

stoisko promujące ziemię kluczborską i 

Kolejnym istotnym argumentem za 

tym, byśmy dbali o takie zakłady, jest 

również to, że OSM w Oleśnie nigdy nie 

zdecyduje się na przenosiny produkcji 

za granicę czy nawet do większego miasta 

w Polsce. Dobitnie świadczy o tym 

fakt, że oleska mleczarnia stoi dzisiaj w 

tym samym miejscu, w którym powstała 

Krzysztof Świerc 

ihre Ladengeschäfte in den Bankrott 

treiben würde. 

In Kattowitz findet am 4. März ein 

kostenloser Workshop mit Finanzberatungsexperten 

zum Thema Investieren 

an der Börse statt. Die Börse sei für alle, 

so die Organisatoren, und man müsse 

kein Profi sein, um ein erfolgreicher 

Anleger zu werden. Fachleuten zufolge 

könne dies jeder erlernen, man 

müsse nur wollen und sich gut auf alle 

Eventualitäten vorzubereiten. Zu dem 

Workshop „Investieren Sie bewusst“ 

sind Interessierte mit einem Grundwissen 

in Ökonomie eingeladen. 

Die moderierenden Börsenfachleute 

werden zeigen, wonach man sich beim 

Investieren an der Börse richten soll und 

anhand von Beispielen die Grundlagen 

der fundamentalen und technischen 

Analyse erklären. Die Teilnehmer erfahren 

dabei auch, weshalb es sich lohnt, 

eine Strategie zu haben und weshalb 

Emotionen kein guter Berater sind. Auch 

werden Preiswettbewerbe durchgeführt. 

Organisiert wird die Schulungsmaßnahme 

vom Finanzberatungsunternehmen 

City Handlowy im Rahmen des Bildungsprojekts 

„Öffentlicher Aktienbe- 

Krzysztof Świerc




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Wirtschaft 

Lesen bereitgestellt. Gospodarka 


Ostrzeżenie: Unia Europejska zalewana fałszywkami 


W Niemczech coraz mniej 



Nie po raz pierwszy Niemcy płyną 

pod prąd. Podczas gdy w Unii Europejskiej 

w zeszłym roku liczba fał- 



szywych banknotów wzrosła, w RFN 

było ich mniej niż w latach poprzednich. 

W 2013 roku w Niemczech znajdowało 

się w obiegu prawie 39 000 

podróbek o wartości przekraczającej 

2 mln euro. W porównaniu z rokiem 

2012 liczba ta zmalała wyraźnie, 

bo o 6 procent. 

Patrząc jednak całościowo na Unię 

Europejską, mamy do czynienia 

ze zgoła inną tendencją, bo w 2013 

roku fałszywek było więcej niż w roku 

poprzednim. Dokładnie 670 000 trefnych 

„papierków” przeszło przez ręce 

Europejczyków, a w 2012 roku było to 

„tylko” 531 000. Pomimo znacznego 





wzrostu liczby falsyfikatów Europejski 

Bank Centralny uspokaja – twierdząc, 

że liczba podrobionych banknotów jest 

wciąż mała. Czy naprawdę? Szczegóły 

w najbliższym wydaniu. 

Nowe, lepsze banknoty 

W Niemczech przypada 5 podróbek 

na 10 000 mieszkańców. A zatem żeby 



– Z drugiej strony można sprawdzić 

ne, wejdą do obiegu jesienią bieżącego 

LARES: Niniejszy prawdziwość materiał poprzez służy świecący wyłącznie się do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

5 podróbek na 10 000 roku. Jest to też ukłon w stronę producentów 

między innymi bankomatów, 

pasek (przy nominałach do 20 euro) 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. mieszkańców. A zatem, Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

na pewno trafić na co najmniej jeden w 

ciągu swojego życia, trzeba by żyć minimum 

2000 lat! Jakie banknoty są zatem 

najczęściej fałszowane? Dużą część 

przechwyconych zbiorów stanowią te 

o wartości 20 lub 50 euro. Statystycznie 

rzecz biorąc, liczba podrabianych 

asygnat o nominale 10 euro wzrosła, 

ale przy 6,3% całości stanowi i tak niewielką 

jej część. Nie oznacza to jednak 

że Europejski Bank Centralny spoczął 

na laurach. Wręcz przeciwnie! EBC nie 

ustaje w wysiłkach, by utrudnić zadanie 

fałszerzom. Tym sposobem co jakiś 

czas wydaje banknoty z dopracowanymi 

zabezpieczeniami. Ostatnio zostało 

puszczone w obieg nowe 10 euro, a w 

maju poprzedniego roku nowe, lepsze 

5 euro. 

lub zmianę koloru cyfry wartości 

przy obracaniu bądź przechylaniu 

banknotu (nominały od 50 euro). 

– Dodatkowo na banknotach europejskiej 

serii z przodu po lewej stronie 

znajduje się tzw. szmaragdowa cyfra, 

która również przy przechylaniu 

publicznej nowe banknoty. EBC wiąże z 

LARES: Niniejszy zmienia materiał kolor, a jasna służy belka przesuwa wyłącznie do minimum czytania. 2000 lat. Powielanie nimi w duże jakikolwiek nadzieje – nowy sposób znak wodny 

oraz wypukłości i hologramy mają 

zabronione. 

się w górę lub w dół. 


Jak rozpoznać lewy banknot? 

Nowe pieniądze może sprawdzić pod 

względem prawdziwości także laik. Tak 

przynajmniej twierdzi Europejski Bank 

Centralny, który w tym celu sporządził 

listę cech i wskazówek, po których można 

poznać prawdziwość pieniądza: 

wszystkich krajów Unii Europejskiej, musi czy kraje skandynawskie 

LARES: Niniejszy i wypukła materiał w porównaniu służy z wyłącznie tłem. Z wcale do przyciągnięta czytania. przez Powielanie magnes. 

cieszyć w jakikolwiek i napawać optymizmem, sposób podobnie 

jak informacja, że w Niemczech przysze 

i na pewno już nie są to 

zabronione. 

stają się coraz popularniej- 

kolei fałszywe monety wydają się rozmazane 

sind lub lediglich mają nieproporcjonalne zum Lesen Tak bereitgestellt. czy owak warto pamiętać, Jegliche iż jeśli pada Vervielfältigung 5 podróbek na 10 000 mieszkańców ist strengstens ilości śladowe. Stąd untersagt. 

LARES: Diese Materialien temat 

– Na przedniej stronie banknotu można 

poczuć wypukłości nadruku – w 

pierwszej serii jest to następujący 

ciąg liter znajdujący się u góry: BCE 

ECB EZB EKT; z kolei w nowych 

banknotach będą to paski umiejscowione 

w lewym oraz prawym rogu. 

– Znak wodny będzie widoczny pod 

światłem, a elementy hologramowe 

będą się zmieniać przy obracaniu 

LARES: Niniejszy trefnych materiał monet są służy nierówne wyłącznie i nieregularne. 

wersji, bardziej kolorowe i bezpiecz- 

wzięto do teraz czytania. także 10-ki, które Powielanie w nowej śnie w RFN. jakikolwiek Z drugiej jednak strony sposób takie kie- 

zabronione. 


banknotu. 


Fałszerze podejmują również ambitne 

próby fałszowania monet. W tym 

przypadku rozpoznanie podróbki jest 

odrobinę cięższe: 

– W oryginalnych monetach główna 

część jest bardziej wyeksponowana 

nierówności. 

– Bardzo często da się także zauważyć 

różnicę w odcieniu koloru, porównując 

obie monety. 

– Ponadto obwódka 2 euro ma bardzo 

ostro wbite rowki, które w przypadku 

W Niemczech przypada 

żeby na pewno trafić 

na co najmniej jeden 

w ciągu swojego 

życia, trzeba by żyć 

– Prawdziwe 1 euro i 2 euro są bardzo 

słabo magnetyczne, a co za tym idzie 

– można łatwo je oddzielić od magnesu. 

Podrobiona waluta jest albo 

silnie magnetyczna, albo nie zostanie 

natrafimy na lewe pieniądze, niezwłocznie 

powinniśmy się z nimi zgłosić na 

policji. 

Nowe 10 euro 

Po modyfikacji 5 euro na warsztat 

którzy muszą je dostosować do nowych 

banknotów, i jest wynikiem tego, że w 

ostatnich kilku miesiącach pracowano 

nad poprawkami designu banknotów. 

W efekcie czego dyrektor Europejskiego 

Banku Centralnego zaprezentował opinii 

Fakt, że nad Renem jest najmniej fałszywych 

banknotów na rynku spośród 

i żeby trafić na co najmniej jedną w ciągu 

swojego życia, trzeba by żyć minimum 

2000 lat. Raduje to tym bardziej, że Niemcy 

z Polski, ale nie tylko, jeśli decydują się 

na zagraniczny wyjazd, często w celach 

zarobkowych, najczęściej wybierają wła- 

Rys. Andrzej Sznejweis 

Scheinbar genügt eine gute Geschäftsidee 

mit Alleinstellungsmerkmalen 

und schon entsteht daraus 

ein Startup, der nach Vorstellungen 

des Firmengründers „super funktionieren“ 

müsste. So einfach geht das leider 

nicht: Manchmal reicht auch eine einzigartige 

Geschäftsidee eben nicht aus, 

um ein Unternehmen auf dem Markt 

halten zu können. Vor allem können 

bereits Fehler in der Planungs- und 

Gründungsphase eine Firma schnell 

zu Fall bringen. Experten bestätigen 

dies. Untersuchungen zufolge hängt 

jeder zweite Existenzgründer seine 

gewerbliche Tätigkeit innerhalb von 

fünf Jahren wieder an den Nagel. Was 

ist also zu tun, um das zu vermeiden? 

Allen voran gehört hierzu ein detaillierter 

und präziser Plan, da dies das Risiko 

von Fehlern und Schwierigkeiten rund 

um die Betriebsführung und -entwicklung 

senkt. Wichtige Tipps, wie man 

das macht, finden Sie bereits in der 

nächsten Ausgabe des Wochenblatts. 

utrudnić zadanie fałszerzom. Trwają 

prace również przy innych banknotach. 

Odświeżone ma być 20 euro, które zostanie 

udostępnione Europejczykom 

w 2015 roku, a w kolejce czekają już 

kolejne banknoty, które mają być systematycznie 

modyfikowane. 

Pomimo tego Europejski Bank 

Centralny zaznacza, że planuje wprowadzanie 

nowych banknotów bardzo 

ostrożnie. Powodem tego stanu rzeczy 

są problemy z bankomatami, które nie 

obsługiwały nowego banknotu 5 euro. 

Stąd też decyzja o daniu więcej czasu 

producentom automatów i przesunięcie 

„premiery” 10 euro dopiero na jesień. 

Pożytecznie i skutecznie 

Rubryka jest tworzona przez 

Krzysztofa Świerca 

oraz firmę Smuda Consulting. 

Zachęcamy również do odwiedzenia 

strony www.intertax24.com 

oraz www.smuda-consulting.com. 

runki wyjazdów jak Wielka 

Brytania, Holandia, Austria 

podjęty w tym tygodniu jest 

bardzo pożyteczny, bo nie tylko informuje 

o problemie, jaki może nas dopaść, ale 

jednocześnie podpowiada, jak skutecznie 

go omijać, rozpoznawać i radzić sobie w 

chwili, kiedy już stanie się faktem. 

Notował Krzysztof Świerc 

Foto: A. Durecka 

Deutsches Unternehmen sucht 

für Geschäftserweiterung in Polen, Deutsch 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w und jakikolwiek Polnisch sprechende sposób zabronione. Mitarbeiter m/w. 

Info: www.elisabethbrogle.lr-partner.com/pl 


Zapraszamy do prenumeraty 



– prenumerata pocztowa (woj. opolskie, śląskie): 119,00 zł 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche – Vervielfältigung roczna prenumerata za doliczeniem ist strengstens znaczków pocztowych: untersagt. 

210,00 zł 

– półroczna prenumerata za doliczeniem znaczków pocztowych: 105,00 zł 

– kwartalna prenumerata za doliczeniem znaczków pocztowych: 55,00 zł 

– roczna prenumerata zagraniczna: 120,00 euro 

– półroczna prenumerata zagraniczna: 60,00 euro 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w Szczegółowe jakikolwiek informacje sposób otrzymają zabronione. 

Państwo pod nr. tel. 77 45 46 556 

lub pod adresem e-mail sw@wochenblatt.pl 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 7633 Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

7908 

7874




14 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Sporty walki: mistrzostwa, zawody, szkolenia, egzaminy i jubileusz 

Pracowity czas KOU BU KAI 



Stowarzyszenie Sportów i Sztuk Walk w Opolu KOU BU KAI to jedno z największych 

i najprężniej działających na Górnym Śląsku klubów kultywujących 

azjatyckie sporty i sztuki walki. Od 2000 roku jest czynnym członkiem 

niemieckiej federacji sztuk i sportów walki BFAK w München, którego 


twierdzi sam zainteresowany. 


włodarzem jest Siegfried Lory (10 dan), a do niedawna prezesem KOU BU 

KAI Opole był przewodniczący TSKN na Śląsku Opolskim, Norbert Rasch. 

Stąd nasze zainteresowanie tym stowarzyszeniem 

jest zasadne i zrozumiałe, 

ale bierze się nie tylko z powodów, o 

których wspomniałem wcześniej, ale 

również stąd, że prężnie działa i skupia 


w Sportach i 

służy 

Sztukach 

wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

LARES: Diese Materialien Walki sind w lediglich Polsce. zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

w swoich szeregach niezwykle uzdolnioną 

młodzież, która swój talent wspiera 

ciężką pracą, potwierdzając ten fakt 

gradem medali przywożonych z różnego 

rodzaju turniejów i mistrzostw 

organizowanych zarówno w kraju, jak 

i za granicą. Ojcem sukcesów młodych 

wojowników tego klubu jest jeden z 

największych mistrzów ju jitsu w Polsce 

i jeden z nielicznych posiadających 

nad Odrą i Wisłą najwyższy stopień 10 

dan – Tadeusz Chodaczek, który jest 

gwarantem tego, że pasmo sukcesów nie 

zostanie przerwane również w bieżącym 

roku, który rozpoczął się dla KOU BU 

KAI Opole bardzo pracowicie, a kolejne 

miesiące zapowiadają się równie pasjonująco. 

planowane jest w województwie opolskim 

zorganizowanie turnieju, podczas 

którego jubilata czekać mają specjalne 

wyróżnienia przygotowane przez międzynarodowe 

stowarzyszenia sportów i 

sztuk walki. Ba, jest wielce prawdopo- 


wysokie 

materiał 

stopnie mistrzowskie 


– 3, 4, 5 dzisiaj 

do 

wszyscy 

czytania. 

zainteresowani 

Powielanie 

powinni dobne, 

w 

że 

jakikolwiek 

już za kilka miesięcy 

sposób 

Tadeusz 

zabronione. 

i 6 dan. Na najwyższy stopień – 6 dan – sobie zarezerwować czas, bo zapewniam, Chodaczek nie będzie występował w 

zdawać będzie Przemysław Zimowski że będzie warto. 

randze doktora, jak obecnie, ale profeso- 


W kwietniu do Tułowic 

Otóż na początku lutego odbyły się 

egzaminy uczniowskie na stopnie kyu. 

Żartów nie było, trwały ponad dwie 

godziny pod czujnym okiem Tadeusza 

Chodaczka, ale pomimo trudności i 

stresu wynik końcowy okazał się znakomity, 

co było efektem wielu tygodni 


Kolarstwo LARES: torowe: Diese Mistrzostwa Materialien świata sind lediglich w Kolumbii zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Pierwszoplanową postacią niemieckiej 

ekipy była trzykrotna złota medalistka 

– 23-letnia Kristina Vogel, która 

rozpoczęła czempionat od zwycięstwa 

w sprincie drużynowym w duecie z Miriam 

Welte. To żadna sensacja, wszak w 

tej konkurencji są panującymi mistrzyniami 

olimpijskimi z Londynu, a obecny 

tytuł jest w kolekcji trzeci z rzędu (po 

Tadeusz Chodaczek: 

– Zamierzamy 

zorganizować 

I Mistrzostwa Świata 

ciężkiej, by nie rzec katorżniczej pracy. 

Natomiast zaraz po egzaminach w klubie 

rozpoczęły się przygotowania do 

LARES: Niniejszy zbliżających materiał się (5–6 służy kwietnia) wyłącznie XIV BU KAI do Opole), czytania. zdawać będzie Powielanie na 4 dzi w tym jakikolwiek roku 40-lecie uprawiania sposób zabronione. 

Mistrzostw Śląska w Sztukach i Sportach 

Walki. sind Zawody lediglich te odbędą zum się w Tu- 

Lesen na 3 dan. bereitgestellt. Jegliche roku Vervielfältigung (między wrześniem a listopadem) ist strengstens 

dan, zaś Michał Chodaczek (Opole) sztuk walk! Z tej okazji na jesień 2014 


łowicach – na terenie Ośrodka Sportu 

i Rekreacji oraz na sali gimnastycznej 

Zespołu Szkół Ogólnokształcących. 

Na sobotę 5 kwietnia zaplanowano 

rozegranie walk półfinałowych, a zaraz 

po nich odbędą się egzaminy na 

(Gliwice), a Jacek Nawrot i Marek Szyndzielorz 

(Gliwice) – na 5 dan. Z kolei 

Bartłomiej Pawlus (Gliwice), który jest 

m.in. trenerem młodzieżowego mistrza 

świata w kick boxingu Szymona Wąsa 

(jego korzenie wywodzą się z KOU 

2012, 2013 r.). Jeśli już jesteśmy przy 

LARES: Niniejszy trójkowych materiał dokonaniach, służy trzeba wyłącznie dodać, oraz indywidualnym do czytania. (Stefan Powielanie Bötticher), ne 332 w pkt jakikolwiek przewagi nad Japończykiem sposób zabronione. 

że Vogel kontynuowała swoją złotą passę w obu przypadkach finalizując wyniki Watabe. 

LARES: Diese Materialien w sprincie sind indywidualnym lediglich oraz zum w ke- 

Lesen srebrnym bereitgestellt. krążkiem. Pozostałe sreberka Jegliche Ach, Vervielfältigung czemu się tak minimalnie ist spóź- 


irinie. W sprincie sięgnęła po pierwszy 

złoty krążek w tej konkurencji od czasu 

triumfu Christy Rothenburger (równocześnie 

znakomita panczenistka!) w 

1986 roku, natomiast w ostatnim dniu 

– Z kolei dzień później w sali OSiR 

w Tułowicach odbędą się finały walk 

w poszczególnych systemach i kategoriach 

wagowych – mówi Tadeusz 

Chodaczek. – A wszystko zakończone 

zostanie pokazem mistrzów, na co już 

W blasku jubileuszu 

Inne ważne wydarzenia dla KOU 

BU KAI Opole będą związane m.in. z 

50. urodzinami Tadeusza Chodaczka 

(w maju), który jednocześnie obcho- 

złota koleżanka także nie spoczęła na 

laurach i postarała się o zwycięstwo w 

jeździe na czas na dystansie 500 m. 

Za to panowie nie obronili korony w 

sprincie drużynowym (Rene Enders, 

Robert Förstemann, Maximilian Levy) 

wywalczyli: Stephanie Pohl w wyścigu 

punktowym i Joachim Eilers w zawodach 

na 1 km ze startu zatrzymanego. 

Z kolei topową wiadomością ze 

świata sportów zimowych jest kolejne 

ra sztuk walk. Oznacza to nadanie mu 10 

dana w ju jutsu po raz drugi. Tym razem 

jednak tytuł będzie przyznany w ju jutsu 

combat, czyli w wojennej sztuce walki 

przeznaczonej głównie dla żołnierzy i 

służb specjalnych. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie zmagań, do sukces czytania. w keirinie dał Powielanie jej miano uhonorowanie w jakikolwiek świetnej formy sposób Erica zabronione. 

najbardziej utytułowanej niemieckiej Frenzela. Ten wybitny specjalista od 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen zawodniczki bereitgestellt. w kolarstwie torowym. Jegliche Jej kombinacji Vervielfältigung norweskiej powtórzył ist suk- 


ces z ubiegłego roku, ponownie zostając 

zwycięzcą klasyfikacji generalnej Pucharu 

Świata, a moment ten nastąpił 

28 lutego w Lahti. Do osiągnięcia tego 

wystarczyło mu 3. miejsce i na trzy zawody 

przed końcem ma już nieosiągal- 

nił?! Mowa o szczycie formy skoczka 

narciarskiego Severina Freunda, który 

pozostał w Soczi bez medalu indywidualnego, 

ale w ciągu minionego tygodnia 

szalał na skoczniach skandynawskich, 


Sportkaleidoskop 


Nationalspieler Piotr Nowak, der seinerzeit 

als 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w 

möglicher 

jakikolwiek 

Nationaltrainer 

sposób 

Polens 

zabronione. 

im Gespräch war, ein Arbeitsangebot 


der Saison 2014/15 in die Bundesliga zu 

LARES: Niniejszy Nach dem materiał Sieg über Chrobry Glogau służy hat Gwardia wyłącznie Oppeln nun bessere do Chancen czytania. auf Klassenerhalt in Powielanie der Superliga. 

führen w – jakikolwiek der große Traum sposób des Klubs zabronione. 

Cosel der Volleyball-Plusliga in einem 3:1-Heimsieg über den AZS seit dem Bundesligaabstieg 2003/04. 


LARES: Niniejszy dritten materiał Tabellenrang służy besetzte wyłącznie Węgiel Thomas do von czytania. Hessen ist der Powielanie neue Besitzer 

des Ekstraklasa-Vereins Lechia Dan- 

In der ersten Halbfinalbegegnung um Warschau haushoch mit 8:1. 

Orlik w gewinnt jakikolwiek sposób zabronione. 

Jastrzemb, nachdem die Mannschaft 

LARES: Diese Materialien am letzten sind Hauptrunden-Spieltag lediglich zum mit Lesen zig. Von bereitgestellt. Hessen spielte unter anderem Jegliche den Vervielfältigung Einzug in die polnische Eishockey- ist strengstens untersagt. 

7. – 13. März 2014 

– Z okazji mojego 50. geburtstagu 

zamierzamy zorganizować zawody o 

randze I Mistrzostw Świata w Sportach 

i Sztukach Walki w Polsce, a także 

światowy pokaz mistrzów sztuk walk 

oraz przeprowadzimy szereg szkoleń – 

Gdzie zawody? 

Zorganizowane mają zostać w Komprachcicach 

lub w Tułowicach, ale gdzie 

konkretnie się odbędą, jeszcze trudno 

powiedzieć, ponieważ zależy to m.in. 

od tego, jacy sponsorzy wspomogą organizację 

tego turnieju. – Przypomnę, 

że w Tułowicach będziemy organizować 

zawody w kwietniu i wierzę, że będą 

udane. Z kolei w Komprachcicach organizowaliśmy 

już podobne zawody 

w sztukach i sportach walki i była to 

bardzo udana impreza, w organizacji 

której wydatnie pomógł nam wówczas 

poseł MN Ryszard Galla i starosta 

opolski Henryk Lakwa (MN). Jeśli 

zatem mniejszość niemiecka i tym 

razem zdecyduje się nas wesprzeć, to 

moglibyśmy ponownie zdecydować się 

na Komprachcice – twierdzi Tadeusz 

Chodaczek. – Wierzę, że nikt by tego nie 

żałował, bo będzie to olbrzymia rzecz, 

na skalę nie tylko województwa opolskiego, 

ale całej Polski, i gdyby udało 

mi się do tego przedsięwzięcia jeszcze 

raz namówić mniejszość niemiecką, to 

prawdopodobnie na nasze zaproszenie 

do Komprachcic przybyłaby z München 

jedna z największych obecnie osobistości 

świata sztuk walk – prezydent IFAK 

Siegfried Lory, co byłoby taką wisienką 

na torcie. 


Niemcy pierwszą ekipą czempionatu! 

W kolumbijskiej Cali od środy do niedzieli odbywały się 111. Mistrzostwa 

Świata w Kolarstwie Torowym. Niemiecka reprezentacja spisała się w nich 

znakomicie i po 19 konkurencjach za sprawą dorobku 4, 4, 0, finiszowała 

na 1. pozycji w klasyfikacji medalowej, przed Francją (4, 0, 1) i Australią 

(3, 2, 3). Na podobny sukces trzeba było czekać aż 14 lat! 

Gwardia punktet 

Einen sehr wertvollen Sieg im Kampf 

um den Klassenerhalt in der Männerhandball-Superliga 

errang am vergangenen 

Spieltag Gwardia Oppeln mit ihrem 

29:24-Heimsieg über Chrobry Glogau. 

Der vierte Sieg der Mannschaft in dieser 

Saison. Einen Dreier verbuchte auch 

Górnik Hindenburg, der in seiner eigenen 

Halle den MMKTS Marienwerder 

mit 39:34 niederrang. Weitere Ergebnisse: 

Vive Kielce vs. Stal Mielec 43:33, 

Azoty Puławy vs. Orlen Plock 33:32, 

Zagłębie Lüben vs. Pogoń Stettin 26:25, 

Piotrkowianin Piotrków Trybunalski vs. 

KPR Legionowo 31:30. In der Tabelle 

führt Vive Kielce mit 34 Punkten, fünf 

Punkte vor Orlen Plock. Górnik Hindenburg 

ist Fünfter mit 21 Zählern auf 

dem Konto, Gwardia Oppeln liegt auf 

Platz zehn mit neun Punkte. Schlusslicht 

(12. Platz) ist der KPR Legionowo mit 

bisher vier Punkten. 

ZAKSA im Glück 

Sehr erfolgreich spielt der aktuelle 

Polen-Vizemeister ZAKSA Kandrzin- 

der Hauptrunde. Zum Abschluss bezwang 

das Team vor Heimkulisse den 

AZS Allenstein mit 3:0 (25:18, 25:15, 

25:21) und feierte damit den fünften 

Sieg in Serie. Trotz Dreier blieben die 

Spieler von Trainer Sebastian Świderski 

auf ihrem vierten Tabellenplatz: Den 

Tadeusz Chodaczek (KOU BU KAI Opole z lewej) i prezydent IFAK Siegfried Lory od lat ściśle z sobą współpracują 

Tschenstochau ebenfalls einen Dreier 

verbuchte. Nun treffen die Kandrziner 

im Playoff-Viertelfinale erneut auf die 

ermländisch-masurischen Hauptstädter 

des AZS Allenstein. 

Deutscher übernimmt Lechia 

Foto: K. Świderski 

für den Hamburger SV, mit dem er 1983 

nach einem 1:0-Erfolg gegen Juventus 

Turin den Europapokal der Landesmeister 

(heutige Champions League) gewann. 

Währenddessen hat der polnische Ex- 

aus München erhalten. Und zwar bei 

der TSV 1860 (deutscher Meister von 

1966 und Landespokalsieger 1942 und 

1964), wo er der neue Sportdirektor werden 

soll. Sollte dies geschehen, besteht 

seine Aufgabe darin, die Mannschaft in 

Übrigens: Piotr Nowak hatte während 

seiner Laufbahn als Fußballspieler bereits 

die Vereinsfarben der TSV 1860 

vertreten, ebenso wie einstmals auch 

der legendäre oberschlesische Fußballer 

Ernst Wilimowski. 

Foto: K. Świerc 

deklasując rywali w Falun (Szwecja) i 

Lahti (Finlandia), dodając do tego stanu 

podczas fińskiej powtórki 2. lokatę 

z niewielką stratą 3,6 pkt do gwiazdy 

igrzysk – Kamila Stocha. Na pięć 

konkursów przed końcem pucharowej 

rywalizacji od głównych aspirantów 

do kryształowej kuli – Stocha i Prevca 

(Słowenia) – dzieli go jeszcze odpowiednio: 

224 i 171 pkt. Zniwelowanie 

tej straty to dość trudne zadanie, ale... 

w okresie 14-16 marca będzie bardziej 

realna szansa na sukces, w postaci walki 

o tytuły światowe w lotach narciarskich 

w czeskim Harrachovie. 

Witold Wolak 

Liga setzte sich Orlik Oppeln in Thorn 

unerwartet mit 4:3 gegen die favorisierte 

Nesta durch. Das erste Drittel brachte 

den Gastgebern eine verdiente 2:0-Führung 

und es gab zu dem Zeitpunkt noch 

kaum Hinweise, dass die Oppelner die 

Begegnung drehen könnten. Und doch: 

Im zweiten Abschnitt überraschte Orlik 

den Gegner mit einer guten Leistung 

und gewann 3:0. Das letzte Drittel 

endete mit einem Unentschieden 1:1. 

Und so durften die Oppelner am Ende 

jubeln. Ein überaus wertvoller Erfolg, 

denn der Wettstreit im Halbfinale geht 

bis zu zwei Siegen. Sollte Orlik nun 

auch im Rückspiel zuhause am kommenden 

Mittwoch (Spielbeginn: 18:30 

Uhr) gewinnen, ist damit der ersehnte 

Hockeyliga-Einzug erreicht. Ziehen 

die Oppelner stattdessen den Kürzeren, 

wird das einzugsentscheidende 

Match erneut in Thorn ausgetragen. In 

der zweiten Halbfinalpaarung gewann 

das beste Hauptrundenteam Naprzód 

Janów gegen den Tabellenvierten Legia 

Krzysztof Świerc




LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Sport bereitgestellt. Sport Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Bundesliga: 23. seria spotkań 


Schalke i Wolfsburg zmiażdżone 



Wydarzeniem minionej kolejki była konfrontacja Bayernu München z walczącym 

o prawo gry w przyszłorocznej edycji Ligi Mistrzów FC Schalke 04. 

Goście przyjechali do stolicy Bawarii z zamiarem nie tylko wywalczenia 

co najmniej punktu, ale i przerwania miejscowym niezwykle długiej 

serii zwycięstw. 

Niestety dla „niebieskich” na marzeniach 

się skończyło, bo Bayern wykorzystał Dortmund, 

Przegraną Leverkusen 

zdeklasował rywala, gromiąc go 5-1. 

Losy spotkania rozstrzygnięte zostały w który zasłużenie 

pierwszych 28 min, w których Bawarczycy 

zdobyli 4 bramki (Alaba w 3. 

pokonał u siebie 

min, 



LARES: Niniejszy materiał Nürnberg 3-0. służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Dokumentacja kolejki 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Hertha BSC – untersagt. 

Freiburg 0-0 

Robben w 15., i 28. min oraz Mandzukić 

w 24. min). Po zmianie stron Bayern 

wyraźnie zwolnił, dzięki czemu kilka 

groźniejszych akcji przeprowadzili goście, 

którym honor uratował w 64. min 

obrońca miejscowych Rafinha, strzelając 

samobójczą bramkę. Ostatnie słowo należało 

jednak do FCB, a konkretnie do 

Robbena, który w 77. min wykorzystał 

rzut karny za faul na Mandzukiciu, usta- 

-Moting, popisując się technicznym 

strzałem po podaniu Bella. Wcześniej i 

później inicjatywa należała do Bayeru 

04, który grał jednak zbyt chaotycznie 

i czytelnie, by zaskoczyć dobrze zorga- 

Po klęsce w Lidze Mistrzów z Realem Madryt 1-6 i w meczu o punkty BL z Bayernem München 1-5, trener FC Schalke 

LARES: Niniejszy nizowaną materiał defensywę gości. służy Dzięki wyłącznie temu 

 


Hoffenheim – Wolfsburg 6-2 (4-1) 

04 Jens Keller ma z pewnością wiele do myślenia. Foto: DerHans04/Wikipedia 

ekipa z Moguncji jest coraz bliżej miejsca 

gwarantującego sind lediglich jej udział zum w Lidze Lesen kolei z bereitgestellt. 7 ostatnich meczów, licząc Jegliche BL, u siebie Vervielfältigung z Borussią M’gladbach. ist Oba strengstens 

Frankfurt – Stuttgart 2-1 (0-1) 


lając wynik spotkania. Bayern wygrał 

więc 15. mecz z rzędu, 21. z 23 meczów 

bieżącego sezonu BL i do 48 przedłużył 

serię bez ligowej porażki. 

Przegranej Schalke 04 nie wykorzystał 

VfL Wolfsburg, który gdyby wygrał na 

wyjeździe z Hoffenheim, mógł wskoczyć 

na czwartą lokatę w tabeli, gwarantującą 

baraże do Ligi Mistrzów. „Wilki” w 

konfrontacji z „wieśniakami” nie miały 

jednak najmniejszych szans, ulegając aż 

2-6! To pierwsza przegrana VfL po serii 

3 zwycięstw z rzędu, a TSG odniosło z 

Wolfsburgiem pierwszą wygraną od 5 

spotkań. 

„Aptekarze” w kryzysie 

Pozycję wicelidera tabeli w minionej 

serii stracił Bayer Leverkusen, który licząc 

Bundesligę, Ligę Mistrzów i Puchar 

Niemiec, przegrał 5. mecz z rzędu, a w 

minionej kolejce musiał u siebie uznać 

wyższość (0-1) Mainz 05. „Złotą bramkę” 

dla gości zdobył w 37. min Choupo- 

Europy, a przy tym przegrała tylko 1 z 

9 ostatnich meczów. 

Przegraną Leverkusen wykorzystała 

Borussia Dortmund, która zasłużenie 

pokonała u siebie solidne wiosną 1.FC 

Nürnberg 3-0 i wskoczyła na drugie 

skutecznie odpierali te ataki. Ba, kilka 

razy nawet groźnie skontrowali i byli 

bliscy objęcia prowadzenia, kiedy to w 

29. min Pekhart trafił w słupek. Później 

jednak niemal wyłącznie do bramkowych 

sytuacji dochodzili miejscowi i 

uległo po raz 4. w 5 minionych meczach. 

Przegrana ta sprawiła, że ekipa znad Łaby 

nadal znajduje się w strefie zagrożonej 

degradacją, ale na dwóch ostatnich miejscach 

plasują się Freiburg i Braunschweig. 

Pierwsi w 23. kolejce po nudnym wi- 

tylko oni trafiali do siatki. W 51. min dowisku bezbramkowo zremisowali w ale zawodziła ich skuteczność i gdyby 

LARES: Niniejszy na prowadzenie materiał ekipę służy Jürgena wyłącznie Kloppa Berlinie do z Herthą czytania. i do 5 przedłużyli Powielanie serię 

trafienie w jakikolwiek Klavana w 55. min, sposób mogli zabronione. 

wyprowadził Hummels, 13 min później bez ligowej wygranej, a na wygraną ze nawet przegrać! Hannover od 21. min 


Lewandowski podwyższył na 2-0, a w 83. 

min Mkhitaryan ustalił wynik meczu na 

3-0 i 2. porażka Nürnberg w 9 ostatnich 

meczach stała się faktem. Dortmund z 

LM i PN, wygrał po raz 6. 

Derby dla Bremen 

Cenne i zasłużone zwycięstwo w walce 

o pozostanie w BL w 100. derbach północy 

odniósł Werder, który pokonał u siebie 

„starą damą” czekają już od 4 potyczek, 

konkretnie od 21.02.2010 r. 

Z punktu cieszy się też Braunschweig, 

który po słabym meczu zremisował 1-1 

gole padły po samobójczych trafieniach 

bramkarzy! W 25. min piłkę do własnej 

siatki wcisnął golkiper Eintrachtu, Davari, 

a w 52. min to samo uczynił jego 

kolegach w barwach Nadreńczyków, 

ter Stegen, czym sprawił, że Borussia 


miejsce 

materiał 

w tabeli. „Żółto-czarni” 


od Hamburg 

do 

1-0. 

czytania. 

Tym samym 

Powielanie 

9. porażka na zwycięstwo 

w jakikolwiek 

czeka już od 

sposób 

8 kolejek, 

zabronione. 

pierwszych minut mieli inicjatywę i tego zespołu w 10 ostatnich pojedynkach 

stała się faktem, a z Bremen HSV minek natomiast przerwał z Nadreń- 

remisując po raz 3. z rzędu. Benia- 

groźnie atakowali, ale goście długo 


czykami serię 4 porażek, a ostatni raz 

pokonał „źrebięta” ponad 30 lat temu 

– 31.08.1983 r. 

Podziałem oczek zakończyła się też 

konfrontacja Augsburga z Hannoverem. 

Lepszym zespołem byli miejscowi, 

prowadził bowiem 1-0 (M. Diouf) i do 

utraty gola zupełnie dobrze radził sobie 

w destrukcji. Zresztą później nie gorzej 

i dzięki temu przerwał serię 3 ligowych 

porażek oraz... pozostał w historii potyczek 

z FCA niepokonany. 

8. porażkę z rzędu poniósł VfB Stuttgart, 

który 1-2 uległ we Frankfurcie 

równie zagrożonemu degradacją Eintrachtowi. 

Goście od 31. min (Harnik) 

prowadzili 1-0 i utrzymywali je do 80. 

min, kiedy to wyrównał Rosenthal, a na 

minutę przed końcem spotkania Meier 

zdobył dla Hessów bramkę na wagę 

pierwszej wygranej z VfB od 3.10.2010 r. 


2. Bundesliga: LARES: 23. Spieltag Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 


Cottbus schafft Sensation 

Nach einer Serie von 13 Spielen ohne Sieg gelang Schlusslicht FC Energie verlor, und zwar mit 0:1 in Aalen. Die Köln wiederum empfängt demnächst 

Cottbus mit dem 1:0-Heimerfolg gegen Kaiserslautern eine Sensation. 

Damit hat Jörg Böhme bei seinem Trainer-Debüt in Cottbus den Absturz 

gebremst und den FCK tiefer in die Krise befördert. Die Brandenburger dem Aufstiegsrennen werfen. Zur Erinnerung: 

konnte. Der Favorit liegt somit auf der 

In der Hinrunde besiegte der Hand. 

dürfen wieder hoffen, Zweitligist zu bleiben. 

SCP den KSC zuhause mit 1:0. 


LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie Begegnung do czytania. verspricht dennoch Powielanie spannend 

zu werden, denn eine Niederlage ser Saison als einziger Zweitligist noch 

den Tabellenletzten w jakikolwiek Cottbus, sposób der in die- 

zabronione. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen der Badener bereitgestellt. könnte sie praktisch Jegliche aus kein Vervielfältigung einziges Mal auswärts gewinnen ist strengstens untersagt. 

An mangelndem Selbstvertrauen soll 

es bei den Cottbusern nicht liegen. 

Obwohl sie im Vorfeld als sicherer Todeskandidat 

galten, knickten sie vor dem 

Favoriten Kaiserslautern nicht ein. Im 

Gegenteil, sie griffen gleich nach dem 

Anpfiff beherzt an und gingen bereits 

nach drei Minuten in Führung. Hierbei 

glänzte Michel mit einem Treffer aus 30 

Metern. Die Gäste setzten nach dem 

Torverlust auf Offensive, gingen dabei 

aber zu überschaubar vor, um die zuverlässige 

Cottbuser Abwehr überraschen 

die Zuschauer nicht lange auf Ergebnisse was ihnen in der 13. Minute die Führung 

durch Sylwester einbrachte. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie Tabelle 

warten. Als Erstes schaffte Meha in der 


1. Köln.....................23.........44.........36:14 

48. Minute per Freistoß den Ausgleich, Als in der 69. Minute dann nach 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 2. Vervielfältigung Fürth....................23.........40.........41:28 ist strengstens untersagt. 

zu können. 

Die inzwischen dritte Niederlage der 

„Roten Teufel“ in Folge lässt ihre Aufstiegshoffnungen 

merklich schwinden. 

Wenn sie ihren Bundesliga-Traum noch 

verwirklichen wollen, müssten sie am 

nächsten Spieltag zunächst einmal den 

seit drei Spieltagen nicht mehr siegreichen 

SV Sandhausen zuhause bezwingen. 

Paderborn bleibt damit seit acht Spielen 

ungeschlagen, während Bochum zu- 

ersten Saisontor den Anschlusstreffer. jakikolwiek sposób zabronione. 

schoss Halfar (83.) zunächst mit seinem 


8. 

w 

Aalen...................23.........31.........25:26 

9. Sandhausen.........23.........31.........19:29 

letzt nur eine von acht Begegnungen für Eine Minute vor dem Spielende schaffte 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche 10. Vervielfältigung TSV 1860..............23.........31.........21:26 ist strengstens untersagt. 

Paderborn in Form 

Den Ausrutscher des 1. FC Kaiserslautern 

wusste der ebenfalls um einen 

Bundesliga-Pass ringende SC Paderborn 

zu nutzen. Die Mannschaft schlug daheim 

den VfL Bochum deutlich mit 4:1 

und schaffte so den Sprung den dritten 

Tabellenplatz. Zur Pause hatten sich die 

16. Dresden................23.........23.........24:35 

LARES: Niniejszy Paderborn materiał geht es am służy 24. Spieltag wyłącznie zum die Mannschaft do czytania. zum Tabellenvorletzten Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Topspiel nach Karlsruhe, das am letzten Arminia Bielefeld, die zuletzt keines von 

17. Bielefeld...............23.........22.........29:46 

LARES: Diese Materialien Spieltag sind erstmals lediglich seit zwölf Spieltagen zum Lesen fünf Pflichtspielen bereitgestellt. gewinnen Jegliche konnte. 18. Vervielfältigung Cottbus................23.........17.........26:38 ist strengstens der Fin Bartels (88.). untersagt. 

Gäste noch wehren können und hatten 

dabei in der 40. Minute auch noch Erfolg. 

Latza verwandelte zum 1:0. 

Den Ausrutscher des 

1. FC Kaiserslautern 

zu nutzen. 

Nach dem Seitenwechsel stürmten die 

Hausherren entschlossen vor und ließen 

in der 69. Minute brachte derselbe Spieler 

die Platzherren mit einem direkten 

Eckball in Führung, zwei Minuten 

später erhöhte Vrančić auf 3:1 und in 

der 80. Minute vollendete Saglik das 

Zerstörungswerk am VfL per Elfmeter. 

sich entscheiden konnte. Bochum tritt 

am kommenden Spieltag im eigenen Stadion 

gegen Fürth an. Im Herbst unterlagen 

die Franken dem VfL zuhause mit 

0:2 und wollen jetzt Revanche nehmen 

und ihren zweiten Tabellenplatz als sicheren 

Aufstiegsgarant beibehalten. Für 

Köln lässt nach 

Hinter seinen Möglichkeiten bleibt in 

LARES: Niniejszy materiał wusste der SC służy wyłącznie der letzten do Zeit czytania. der Tabellenführer Powielanie 1. FC Cottbus – Kaiserslautern 1:0 (1:0) 


Köln. Das Team konnte zuletzt nur eines Paderborn – Bochum 4:1 (0:1) 

Paderborn sofort 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen 

von vier 

bereitgestellt. 

Pflichtspielen gewinnen, 

Jegliche 

wo- 

Düsseldorf – Bielefeld 2:0 (1:0) 


bei es am vergangenen Spieltag nur mit 

Mühe ein Remis beim abstiegsgefährdeten 

Erzgebirge Aue schaffte. Technisch 

und auch taktisch waren die Gastgeber 

ihrem Gegner unterlegen, machten das 

aber mit Ehrgeiz und Kampflust wett , 

einem Foul an Sylwester im Kölner 

Strafraum Löning das zweite Tor für 

Erzgebirge erzielte, schien dies die 

Vorentscheidung zu sein. Doch die 

„Geißböcke“ gaben nicht auf und setzten 

verzweifelt zum Sturm an. Dabei 

derselbe Spieler dann letztlich den Ausgleich. 

Ein drittes Tor ließ sich Aue nicht 

mehr verpassen und bleibt damit seit 

dem 20. Dezember 2013 in der Zweiten 

Liga ungeschlagen. 

Eine durchaus verlängerbare Serie, 

denn am nächsten Spieltag geht es für 

Ergebnisse des Spieltags 

Aue – Köln 2:2 (1:0) 

Sandhausen – München 0:0 

Fürth – Frankfurt 3:2 (1:2) 

Aalen – Karlsruhe 1:0 (0:0) 

Ingolstadt – Dresden 1:1 (1:1) 

St. Pauli – 1. FC Union 2:1 (0:0) 

3. Paderborn............23.........39.........43:35 

4. St. Pauli................23.........38.........32:28 

5. Karlsruhe.............23.........36.........30:21 

6. 1. FC Union...........23.........36.........35:29 

7. K’lautern..............23.........34.........35:25 

11. Düsseldorf............23.........31.........25:31 

12. Ingolstadt............23.........29.........24:28 

13. Aue......................23.........29.........29:36 

14. Frankfurt..............23.........27.........34:37 

15. Bochum...............23.........27.........21:26 

Dortmund – Nürnberg 3-0 (0-0) 

Leverkusen – Mainz 05 0-1 (0-1) 

Bremen – Hamburg 1-0 (1-0) 

Augsburg – Hannover 1-1 (0-1) 

Braunschweig – M’gladbach 1-1 (0-1) 

München – Schalke 04 5-1 (4-0) 

Tabela 

1. München..............23.........65........ 66-10 

2. Dortmund............23.........45........ 54-27 

3. Leverkusen...........23.........43........ 39-26 

4. Schalke 04............23.........41........ 42-35 

5. Wolfsburg............23.........39........ 40-32 

6. Mainz 05..............23.........37........ 32-35 

7. M’gladbach..........23.........36........ 40-39 

8. Hertha BSC...........23.........35........ 34-27 

9. Augsburg.............23.........35........ 35-33 

10. Hoffenheim..........23.........29........ 52-48 

11. Hannover.............23.........25........ 30-42 

12. Frankfurt..............23.........25........ 26-39 

13. Bremen................23.........25........ 26-46 

14. Nürnberg.............23.........23........ 27-40 

15. Stuttgart..............23.........19........ 36-49 

16. Hamburg..............23.........19........ 38-52 

17. Freiburg...............23.........19........ 22-44 

18. Braunschweig......23.........16........ 17-42 

Im Topspiel des 23. Spieltages der 2. BL gewann St. Pauli 

zuhause 2:1 gegen Union Berlin. Den Siegtreffer erzielte 

Foto: Northside/Wikipedia




16 LARES: Wochenblatt.pl Diese Materialien sind lediglich zum Lesen Allerlei bereitgestellt. Różności Jegliche Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

Pinnwand 

QQTagträumerin: LARES: Schauspielerin Niniejszy Hanna QQDeutsche materiał Vertretung: służy Der wyłącznie Bochumer 

Sänger Jöran Steinhauer und seine Band niela Katzenberger ist total in Lucas Cordalis gerechnet den Ex-Mann von Veronica Ferres 

QQKranker do czytania. Costa: Die TV-Blondine Powielanie Da- 

QQVor w Gericht: jakikolwiek Hat Verona Pooth sposób aus- 

zabronione. 

Schygulla hatte als Jugendliche eine starke 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens Glamour untersagt. 

Neigung zum Tagträumen: „Das stand auch 

um ein kleines Vermögen geprellt? Genau 

darum ging es jetzt vor Gericht in Düsseldorf. 

Martin Krug hatte Verona verklagt, weil sie 

ihm angeblich Geld schuldet - Streitsumme: 

insgesamt 30.000 Euro. Krugs Firma „Krug 

Mediapool“ hatte Pooth nach eigenen An- 

LARES: Niniejszy Ich weiß materiał das zu schätzen”, służy sagte Steinhauer wyłącznie do czytania. Powielanie gaben mehrere w jakikolwiek Aufträge vermittelt, sposób darunter zabronione. 

auf Lettisch. Der in Riga lebende Deutsche 

ein Fotoshooting und einen Werbevertrag. Die 

LARES: Diese Materialien landete sind bereits lediglich zur Euro-Einführung zum mit dem Lesen bereitgestellt. Jegliche 45-Jährige Vervielfältigung habe Krug Vermittlungsgebühren ist strengstens untersagt. 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie dass Costa do immer czytania. mit von der Powielanie Partie ist“, w jakikolwiek sposób zabronione. 

verrät eine Bekannte der Cordalis-Familie. 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens werden. Frauke untersagt. 

tat es aber nur 

im Zeugnis, dass ich von wechselnder Aufmerksamkeit 

war”, sagte die 70-Jährige. 

„Obwohl ich jeden Tag gern mit den Hofkindern 

gespielt habe, wusste ich schon als Kind, 

dass ich später woanders landen werde als 

die”, erklärte die aus Oberschlesien stammende 

Tochter eines Holzhändlers. 

Q In der Badewanne: „Hello Again” 

QQPocher verfolgt: Szenen wie aus 


Actionfilmen 

do czytania. 

spielten sich auf 

Powielanie 

der A 2 bei 

Q 


Garbsen ab. Fünf Polizeiwagen und ein Polizeihubschrauber 

bereitgestellt. verfolgten den BMW Jegliche von intrigante Vervielfältigung Unternehmerin Tanja von Lahnstein ist strengstens LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen untersagt. 

könnte Schlager-Legende Howard Carpendale 

auch jeden Morgen zu seiner Badewanne 

im Hotel sagen: Der Sänger liebt es nämlich, 

morgens als Erstes schön heiß zu baden. „Da 

kann ich am besten nachdenken. Die Wanne 

ist einer meiner Happy Places, wo ich mich 

wohlfühlen und den Vortag Revue passieren 

LARES: Niniejszy ortwechsel materiał des Kindes müssten służy beide wyłącznie einverstanden 

sein. Wenn nicht, wird ein Gericht er alarmierte die Polizei. Am Ende stellte sich schichten um sie herum“, freute sich die Düs- 

Schritt zur Besserung Frauke. 

gen mit do der eingeschlagenen czytania. Scheibe Powielanie auf und Überraschung w jakikolwiek gut! Ich liebe sie und sposób die Ge- 

zabronione. 

LARES: Diese Materialien entscheiden, sind wo lediglich das Kind in Zukunft zum lebt. Lesen alles als bereitgestellt. große Verwechslung heraus. Jegliche seldorferin. Vervielfältigung Es sei eine tolle Rolle. ist adurstrengstens untersagt. 

lassen kann”, sagte Carpendale. Zuhause sei 

das Baden ebenfalls sein Morgenritual, so der 

gebürtige Südafrikaner. 

Lubię Niemcy 

Marcin Milka, członek Związku Studentów Niemieckich w Opolu, jest zachwycony niemieckimi organizacjami studenckimi i 

LARES: Niniejszy możliwościami, materiał służy jakie wyłącznie daje członkostwo do czytania. w nich. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 


Marcin Milka, do niedawna jeszcze 

student, nadal jest członkiem Związku 

Studentów Niemieckich w Polsce 

z siedzibą w Opolu. Właśnie dlatego 

lubi Niemcy. 

związków, poznając przy okazji nowych 

kumpli i atrakcyjne dziewczyny. 

Bazując na obyczajach i tradycjach 

tego typu organizacji, można 

było utworzyć podobny związek na 

Śląsku. – Pielęgnowanie języka nie- 

świecie. Dzięki tym znajomościom i 

mieckiego oraz niemieckiej kultury 

LARES: Niniejszy nierzadko materiał intensywnym, służy a nawet wyłącznie przyjacielskim 

układom ułatwiłem sobie 

najważniejsze cele swojej organizacji. 

do czytania. Powielanie – tymi w słowami jakikolwiek wymienia sposób Marcin zabronione. 

LARES: Diese Materialien w wielu sind sytuacjach lediglich życie – podkreśla zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Związek, Vervielfältigung którego Marcin ist jest strengstens untersagt. 

Gdyby nie to, nie mógłby przynależeć 

do niemieckiego związku 

studenckiego. Na terenie miasta Opola 

jego związek nie jest jedynym takim 

związkiem. – W Niemczech też można 

spotkać bardzo dużą ilość różnorakich 

związków studenckich – opowiada 

Oprócz Związku Studentów Niemieckich 

w Opolu istnieje również Związek 

Studentów Niemieckich w Raciborzu. 

Dla bliższego poznania tego typu stowarzyszeń 

przedstawiam cele działalności 

tego związku: 

– Pielęgnacja i popularyzacja języka niemieckiego, 

dorobku kulturowego oraz 

tradycji narodu niemieckiego poprzez: 

– organizowanie publicznych imprez, 

LARES: Niniejszy – spotkania materiał studentów służy Nauczycielskiego wyłącznie członków do czytania. Związku. Powielanie zarobić, w jakikolwiek lecz po prostu móc tam sposób być. zabronione. 

Notował Norbert Nieslony też nim jestem – mówi Marcin Milka 



Südhessische landwirtschaftliche Betriebe 

Zwrot podatku – 

Zakład 

(Raum Darmstadt) suchen 

Niemcy, Austria, Holandia 

Pogrzebowy 

für die LARES: Spargel- Niniejszy und Erdbeersaison 

materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. przewozy 

LARES: 

von Ende 

Diese 

April 

Materialien 

bis Ende Juni 


(2 

lediglich 

Monate) 

Rozliczanie niemieckich rent 

zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Vervielfältigung ist strengstens zagraniczne untersagt. zwłok 

Mitarbeiter für den Verkauf 

i emerytur 

z całej Europy 

– Unterkunft und Essen werden gestellt 

Pomoc prawna 

tel. 602 376 845 

– Gute Deutschkenntnisse erforderlich 

Gogolin: tel. 77 466 62 60 

– Stundenlohn ab 7,50 Euro 

na terenie Niemiec 

Zdzieszowice: tel. 77 484 41 76 

Treffpunkt: LARES: 05 April Niniejszy 2014, 12:00 Uhr, materiał Rathaus Oppeln służy wyłącznie do czytania. Powielanie w jakikolwiek sposób zabronione. 

Kancelaria „EURO” tel. 77 550 69 64, 661 363 991 

Krapkowice - Otmęt: tel. 77 446 60 66 

Voranmeldung bei Frau Olschok, 727 902 942 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum 7896 Lesen bereitgestellt. Jegliche 

Walce (Dom Kultury) 


www.zwrot-euro.pl 

ist strengstens 7895 

untersagt. 


Impressum / Stopka redakcyjna 

Die Herausgabe der Zeitung ist dank finanzieller Förderung 

des Ministeriums für Verwaltung und Digitalisierung sowie 

des Auswärtigen Amts mittels des Instituts für Auslandsbeziehungen möglich. 

Nakład/Auflage: 5850 

Szymczyk. Verlagssekretariat: Gabriela Mokrzycka, sw@wochenblatt. Szymczyk. Sekretariat wydawnictwa: Gabriela Mokrzycka, sw@wochenblatt.pl. 

Sprzedaż, marketing: Agnieszka Szotka, a.szotka@wochenblatt.pl. 


Kontakt: 

w 

Biuro redakcji/Redaktionsbüro: 

jakikolwiek 

tel./faks +48 

sposób 

77 45 46 556 

zabronione. 

pl. Vertrieb, Marketing: Agnieszka Szotka, a.szotka@wochenblatt.pl. 

Prenumerata/Abonnement: redakcja/Redaktion, Poczta Polska SA, 

Homepage: www.wochenblatt.pl, Onlineredakteur: Juliane Preiß 

Strona internetowa: www.wochenblatt.pl, redaktor: Juliane Preiß Ruch SA, www.prenumerata.ruch.com.pl; tel. 22 693 70 00 

zwracamy. Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. 


Zrealizowano dzięki dotacji Ministra Administracji i Cyfryzacji 

i (za pośrednictwem Instytutu Stosunków Kulturalnych z Zagranicą) 

Ministerstwa Spraw Zagranicznych Republiki Federalnej Niemiec. 

Foto: Marie Knauf-Metzger 

„Aarzemnieki”(Ausländer) vertreten Lettland 

beim Eurovision Song Contest (ESC) im Mai in 

Dänemark. Die vierköpfige Gruppe setzte sich 

mit dem Song „Cake to bake” beim nationalen 

Vorentscheid in Windau (Ventspils) gegen 

elf Konkurrenten durch. „Danke, Lettland. 

Abschiedslied „Paldies Latinam” (Danke kleiner 

Lats) einen Hit in Lettland. 

QQUmzug in die Niederlande: Weil sie 

sich in Deutschland nicht mehr wohlfühlen, 

möchten Rafael van der Vaart und Sabia Boulahrouz 

das Land verlassen. Syvie Meis und 

ihr Ex-Mann haben aber das gemeinsame 

Sorgerecht für Sohn Damian – und hier liegt 

Streitpotenzial! Die Regelung besagt, zwei 

Wochen Mama und dann zwei Wochen Papa 

und das Ganze im Wechsel. Mit einem Wohn- 

szybko Marcin, popijając bezalkoholowego 

beck’sa. – Dzięki przystąpieniu 

do związku powiększyłem sobie bardzo 

znacznie grono przyjaciół, głównie 

za zachodnią granicą, lecz również w 

pozostałej części Europy, a nawet na 

wystaw, odczytów, spotkań z osobistościami 

życia naukowego, politycznego, rzu oraz studentów innych uczelni, jak 

Kolegium Języków Obcych w Racibo- 

LARES: Niniejszy materiał służy wyłącznie do czytania. Powielanie w ogóle w jakikolwiek nie lubić Niemców, sposób skoro zabronione. 

po części też nim jestem” – kwituje 

społecznego, kulturalnego i artystycz- 

również ich absolwentów 

LARES: Diese Materialien sind lediglich zum Lesen bereitgestellt. Jegliche Marcin. Vervielfältigung ist strengstens untersagt. 

nego 

– organizowanie i prowadzenie ośrodków 

popularyzacji kultury i sztuki niemieckiej, 

klubów i miejsc noclegowych 

dla studentów 

– organizowanie i prowadzenie niemieckojęzycznej 

biblioteki dla studentów 

Redaktionsanschrift: ul. Powstańców Śl. 25, 45-086 Opole, E-Mail: sw@ 

wochenblatt.pl. Chefredakteur: Till Scholtz-Knobloch, Redaktion: Anna 

Durecka: „UNIversum“, „Schlesien“, „Allerlei“; Krzysztof Świerc: „Sport“, 

„Wirtschaft“; Juliane Preiß (ifa-Redakteurin): „Aus den Regionen“; Klaudia 

Kandzia: „Kirche und Gesellschaft”, „UNIversum”. Übersetzung: Andrzej 

Szypulski, Andżelika Dobrzańska. Korrektur: Manfred Prediger, Krzysztof 

Foto: Michael Wellenreiter 

verknallt. Doch dessen Vater Costa könnte 

jetzt zum Problem werden… Denn angeblich 

gibt es Lucas nur mit ihm im Doppelpack. 

„Daniela wird sich daran gewöhnen müssen, 

Auch Lucas’ Ex-Freundin kann nichts Gutes 

an der extrem engen Vater-Sohn-Beziehung 

finden. Sie bezeichnet die Bindung sogar als 

„krankhaft“. 

Oliver Pocher, kesselten ihn ein und zwangen 

den Fahrer so zur Aufgabe. Laut „Bild.de“ soll 

der Wagen des Entertainers am Wochenende 

aufgebrochen sein. Für die Reparatur wurde 

der Wagen von Köln nach Hannover gebracht. 

Einem aufmerksamen Autofahrer fiel der Wa- 

Marzeniem tego 

młodego człowieka 

jest móc mieszkać 

i pracować 

w Niemczech. 

Marcin, cytując przysłowie: – Znajomości 

szkodzą temu, kto ich nie posiada. 

Jeśli istnieje potrzeba znalezienia noclegu 

lub innego potrzebnego mi adresu 

w jakimkolwiek większym mieście 

w Niemczech, zawsze mogę liczyć na 

spontaniczną szczerą i bezinteresowną 

pomoc innych członków niemieckich 

– udział w nawiązywaniu i prowadzeniu 

współpracy partnerskiej szczególnie 

między studentami polskimi i niemieckimi 

– organizacja systemu stypendiów, 

szkoleń, praktyk oraz kursów w celu 

kształcenia i podnoszenia kwalifikacji 

Adres redakcji: ul. Powstańców Śląskich 25, 45-086 Opole, e-mail: 

sw@wochenblatt.pl. Redaktor naczelny: Till Scholtz-Knobloch. Redakcja: 

Anna Durecka – „UNIversum”, „Śląsk”, „Różności”; Krzysztof Świerc – „Sport”, 

„Gospodarka”; Juliane Preiß (dziennikarka z ramienia IfA) – „Z regionów”; 

Klaudia Kandzia – „Kościół i społeczeństwo”, „UNIversum”. Tłumaczenia: 

Andrzej Szypulski, Andżelika Dobrzańska. Korekta: Manfred Prediger, Krzysztof 

Foto: www.pinkmelon.de 

allerdings nie gezahlt. 

QQTolle Rolle: Miriam Lahnstein genießt 

ihren Part als manipulative Geschäftsfrau sehr. 

Die schöne Blondine spielt seit Jahren die 

in der ARD-Daily „Verbotene Liebe“. Ihre Figur 

lag in den vergangenen Wochen im Koma, vor 

ein paar Tagen ist sie aufgewacht, doch bisher 

weiß nur ihr Ex-Mann Sebastian davon. „Es 

macht auch noch nach all den Jahren sehr viel 

Spaß. Tanja ist frech, direkt und immer für eine 

członkiem, to jeden z wielu powodów, 

dlaczego tak bardzo lubi Niemcy. 

Również ważnym powodem jest 

jego pochodzenie. Dzięki swoim 

przodkom otrzymał też niemieckie 

obywatelstwo, więc „jak bym mógł 

Marzeniem tego młodego człowieka 

jest móc mieszkać i pracować w 

Niemczech. – Jako student regularnie 

co wakacje jeździłem dorobić sobie 

do Niemiec, lecz najważniejszym powodem 

było to, żeby niekoniecznie 

Wydawca/Herausgeber: Zespół Producencki „Pro Futura“ Sp. z o.o., 

ul. Powstańców Śl. 25, 45-086 Opole. Nr indeksu 368202. 

Skład komputerowy/Satz: LARES – Mateus Joschko 

Druk/Druck: Polskapresse Sp. z o.o., Oddział Prasa Wrocławska 

Foto: Wikipedia/Mirello 

7. – 13. März 2014 

Wer schön sein will, muss 

leiden und offenbar leiden 

Hollywood-Stars gerne und oft. Vor 

der Oscar-Verleihung wollte auch 

RTL-Moderatorin Frauke Ludowig 

sich einer Star-Behandlung unterziehen, 

um einmal so zu strahlen, 

wie die Promis auf dem roten Teppich. 

Zuerst wurde der Ludowig 

also eine reingehauen. Faceslapping 

nennt sich diese skurile Schönheitskur 

und beruht auf Elektroschocks. 

Dadurch sollen Falten im Gesicht 

verschwinden und die Haut gestraft 

weh. „Ich seh’ gerade ein bisschen 

angeschlagen aus, ich fühle mich 

auch echt angeschlagen. Mir ist 

heiß geworden, ich hab einen 

Schweißausbruch bekommen“, sagte 

die Moderatorin. Dann machte sie 

noch eine Entschlackungsbehandlung 

mit und wurde von Kopf bis 

Fuß in mineralgetränkte Mullbinden 

eingewickelt. Nach Trampolinspringen 

stellt Frauke Ludowig fest: 

„Hollywood ist nicht ganz dicht. 

Wer das hier macht, ist doch verrückt.“ 

Selbsterkenntnis ist der erste 

Anna Durecka 

– Jak bym mógł w ogóle nie lubić Niemców, skoro po części 

Foto: N. Nieslony 

www.konefal.pl ISO 9001 

Konto bankowe: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, 30 1090 2242 0000 

0005 7800 0577 

Bankverbindung: Bank Zachodni WBK SA II O/Opole, IBAN: PL30 1090 

2242 0000 0005 7800 0577 SWIFT Code WBKPPLPP. 

Unverlangt eingesandte Manuskripte werden nicht zurückgesandt. Die 

Redaktion behält sich vor, Zuschriften und Leserbriefe sinngemäß zu kürzen. 

Die Redaktion haftet nicht für den Inhalt der Anzeigen. / Zastrzegamy sobie 

prawo skracania nadesłanych tekstów; materiałów nie zamówionych nie 

7875

WOCHENBLATT.pl - Zeitung der Deutschen in Polen Schalke kommt (Vorschau)

Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.

Template löschen?

Als Template speichern?