Colloquia Germanica Stetinensia Nr 19

122
Valéria Lengyel
soll aber keinesfalls als verfehlte Nostalgie betrachtet werden. Annjas Beharren
auf ihrer Vergangenheit und ihr Versuch, ihre Ideale aus DDR-Zeiten in die neuen
Verhältnisse der Nachwendezeit hinüberzuretten, entsprechen vielmehr der Kontinuität
von Geschichte. Die Chancen für eine abrupte Ablegung der Vergangenheit
dürften wohl gering sein, denn die Erinnerung an die eigene Vergangenheit,
die ein Teil der Identität ist, darf nie unterdrückt oder abgewertet werden. Durch
diese Kontinuität kann sich Annja in der Nachwendezeit einrichten und diese
Jahre allmählich auch als ihr ‘Zuhause’ betrachten.
Die vielseitige und kritische Schilderung der DDR-Vergangenheit in Moskauer
Eis kann außerdem dazu beitragen, das Verständnis zwischen den alten
und neuen Bundesländern weiterhin voranzubringen, indem dabei die kulturelle
Andersartigkeit der Ostdeutschen und ihr ganz eigener Beitrag zur Einheit
berücksichtigt und kritisch geschätzt werden.
TECHNOLOGIE PRZYSZŁOŚCI
DLA LAT PO ZJEDNOCZENIU NIEMIEC
– POWIEŚĆ ANNETT GRÖSCHNER MOSKAUER EIS
Streszczenie
W powieści Moskauer Eis („Moskiewskie lody”) Annett Gröschner opisuje trudy
życia codziennego w nowej rzeczywistości po zjednoczeniu Niemiec. We wspomnieniach
narratorki Annji ukazany jest jednak także obraz należącej już do przeszłości
NRD. Dzięki wyraźnie podkreślonej fikcyjności przedstawionych zdarzeń historycznych
i wymyślnej technice narracyjnej, ale także dzięki komiczno-zdystansowanej stylistyce
i uwypuklonej metaforyce, powieść ta uwidacznia, że wszelkie opisy historyczne
w istocie są fikcją literacką. Spojrzenie wstecz na czasy minionej już NRD nie zostało
jednak potraktowane przez autorkę jako anachronizm. Z jednej bowiem strony – co
ukazuje omawiana w artykule powieść – wspomnienia odgrywają istotną rolę w konstruowaniu
własnej tożsamości, z drugiej zaś ukazanie krytycznego obrazu NRD może
się przyczynić do lepszego porozumienia między ludźmi żyjącymi niegdyś po obydwu
stronach muru berlińskiego.