Zur Geschichte der Einfuhrung der jetzigen Ziffern in Europa durch ...
Zur Geschichte der Einfuhrung der jetzigen Ziffern in Europa durch ... Zur Geschichte der Einfuhrung der jetzigen Ziffern in Europa durch ...
87 hahetur facile princeps. h omriern ouram &. studium in Astris observandis, tinn in Almagesti Libre intelligendo co]!ocavit. Adsoribitur ei egregius Traotat.as De ivumerarum Fructu, ail ineroatuflfl1 pertmens. Hispani ' - usitatissimus: item Compendium Tabulas Astronomicas ex Tabulis Albategni exeerptas compleotens. Tabulas quoque Astronomicas Mohamcd Bo it Kuarezmitae illustravit, nec non ejusdom Tabulas Chronologions Persicas, quas ad Arabioarum nOimam exegit. Epochne Egiiianae initiant iustit.nit secundùm mot.um Siderum medjuin adjunctis praoclaris Tabulis, quas quidem accointas condidit, cjusdein vestigia, non ci-Fores sequutns. Obiit tandeni Moslema anno Jigirne 808, Chiisli 1007. cgregiOs no nobiles discipulos relinqueiis. jilius tarncn ohitum Rion Pasqual & Ebn Aiphardi, Seriptores Hispani ad annula Egirac 353 (ungeliihr 964 n. Chr.) referendum oensdnt ferner: 1. p. 411, col. 1. Ali Ben AImiad Abulcasseni Alniogetabi Antioclictus, ui-hem Iiagdadum, doneo (lecessit. ineoiuit. Ex praeeipuis quidem Regis Adacllieldaulati Buiditae Fainiliaribus fuit, Arithmetieac & Geoinetriae 1ieridâ baud ignobilis. Pracelara de utraquc scientia edidit open: vit sané 0mo sei-monis eloquentiâ, tilt" styli elegantiâ coinmcndandus, iticinqile in Jtesponsis ad Quaesita non minus perspicuus quàm effleax quod ceité egregia ejus soripta salis, superqu tostantur. Quorum è nuinero saut: Traotatus fusior de Indica Nurneroruin A pte, 7sbzda ratiociluhtoria irisei'ifdas Liber De Aile in [fl,bubs sine litura numerandi Parafthrasi.i Arithmetica, Libei 1. Commenta ri us in Euclidis Libras, Liber 1. Liber De Gi-ipliis A,-il/,metitis extrahc;idis, atque inte,y»ttandis Liber 1* J'onderum suppa/ati011ibuf Liber De Arte calezelatoria, manu 5-' fine jhhula crescendo. Relatas verù But Ae5raham Sabrens in sua Chroitologia ]3rodidit 4bulcassemnm Mi Ben Al,inad Antiochenum, in Aritllineticis & Geo,netiiois disoiplinis versatissin,uin, decessisse fo lié 6. die 13 inensis :Dilhagine anno Egiv-ac 376 (Christi 980). Hier also linden wir cm Heclinen auf omet ieehen-Tnfel tabula ,-atioci,mtoria mit und ohue Auswisehen: liftera; Fingerrcehnung: ars caluelatotia, malin 5-' shit Tabula erercenda. 14 .) a M. Cantor. (Jesoh. j Math, P. f307. b) B. llardel. 1. e. p- 2-53. 1) (EMl fil llisèb (geniigendes jiher Aritinnetik.) des Afin 15fr jltuhanuned But AMusain 4lkarkhL ]:Ienusgegeben Voit Heehheim. 1. 11. U.!; Halle n. S. bel Nebert. 1878., 1879., 1880. 40• 1 p. 2--3 und 1. P. 9,: ,,Wisse feine,, dass die Eïnheit bis ins Unendliche gcteilt we)deI, kanu, aber die Lente teilen die Crôssen, mit welolien sic un Verkehr ru thun haben, in (cine Anzahl) von bestiniinten Teilen, mn sieh dadurch die i?eolinnng au orleichtern, und begniigon sioh da, vo ilire Bezeichnung ,iioht ausreicht, mit der Àjiniiherung. iliese (Linteilung) ist in jeder (3egend endors. Jch aber lasse inieh nuf I)erartiges niht cm. . - Da mm dieses moi Bueh fUr Aile verfasst ist. se fiihre ici in ibm nicit dus Specielle an, ausgenomm$n dits, vas fOr die Stadt des
88 Friederis (8adad) giit, in welcher job dieses J3uch .crfasst Imbu, VorgL ''leino Schrirt, «ber: Gerbert, Berlin 1888. j). j 95. .16) Ich citiere die ganse Stelle .a,,s Pertz: Nonvnieritn Ge,'mar,iae Bistorica Scriptorviu Tomos X. 1852. F O I. In ei,,em Aufsat y.e, iibersehrieben : Ex \Yilhelmi Maimeshuriensis scriptis histo,icis. Edoutewaitz. - 449-485" lesen WIF F- 461 in c-inc-in ,167. De Gerberto" hetjtoIj,em Abschnitte: .167. De Gerberfo: Dececjente lioc Iolianne suc-cc-sait (ireprias. Li item Joloennos soxtua dociniuus. De boa aRec Jo j ianne, qui et Gerbertus dictas est, non absurduin eut, ut opinor. si Titteris iuiandernos quito per omnium ora volitant. Er GaUla natus. nionachus a puero apucT Floriuc,.ur, adolovit; inox c-un Pitagoricum hiviuni attigisset. seu taedio monachatus mu gloriao cupiditate captus nocte profugit Jiisliauliaul, anime praecipue inten tions ut astrologiani et ôete.ras Id gens ailes a Sarracenis eujisceret. ilispania. ohm moitis aunis ri Romanis possessa, toinporo llonorii iuipou'aloris in ma Go j:hoi'uni concessorat, Cothi lisqou ad tempora heidi Gregoili A ll iant, toue per ],tiendront episeopum Hispalis et per Rioaredum regem. Fratreni Ilou-niinigildi, quel!i pater litote pasohali on fidei confessione interfecerat, oatholieo c-haro u,,iti suai.. Sucoessit Loandro Isidorus. doctrina et sanctitate oc-buis, coins corpus nostra aetate Aldefonsus Fox Galatino Toletum transtulit, nd pondus liuro coin p ratuin - Sarraceni c-niai, qui Gothas suhiugarane, ipsi poque ri .jCaro jo N agi] o vicli_ G alntja,n et .jusit,,niani. in ax in as Iii spauiine p roi in cia s ainiscrunt. Possident nsque lic-die supoi'ioi'es regiories. Et sic-ut ujuristiani l'oic-tuai, in I pSi l,ii ql)iliiii guam Si bi han vuhgaiter vocal, t. capot regn i liaboni. 4ivinationibus et irioantationibus more gontis fanuihiari studontes. M lies igituur, ut dixi, Gerbertus porveniens. desiderio satisfecit. ibi vicit. seientia Ptholoneuni in astrolabio, Alandracuns lit intersti tic, Julitilli Fiun iou,n fil I bi quid cal tus et "olntns avi Lun pc-rtendant didicit, ibi exeire tenues ex inferuo figuras, ibi po-treino quioquid rioxiuni vol salubre curiositas hurlant ) depreheadit. Nain de iieitis artibus, aritlunotica. inusica et nstronoinia et geoinetria, iuijuj alliant dicere qnas ita ehibit, ut infetiores ingeino sua ostendoret et niagua indust.ria revocaret in Ga]liani oninino ibi jan, pi'idein obsotetas. Ahneuin coite primas Sarraeenis rapions, regibs dedit, quae ri sudaritibus abueistis vix intehhiguutur. Non felgt die Erailfilung dci' Spuk- und Zauberer-Gesctiiclite und der Flucht Gerberts, ivernuf fci'tgefah.rou wird Pion Gerbertus vlan noleraus i devenut ad mare. Ibi per incautationes diabolo acoersitd, perpetuiti n paoiscitur hoinini Ion, si se ah i lia, (lui dcii n o macque hatur d efensatum, ultra pehagus eveheret. Et factum est. Sud bac-e vulgariter Iiota eredidorit aliquis. quod soient populus litteratorum famani lac-dore, dicens illuni joqui 011m deinono quel]] in aliquo viderint excellento,n opei'e. ljndo Boétius in libre de Gonsolatione Philosophiae queritui-, se propter studiuni sapiontiae de talibus notatuin, quasi conscientia,n allai,' saerilegio polluisset Ob ambit,uius dignitatis - - - - - - -llaec foehns. Miliu vero Jideni
- Seite 42 und 43: 37 Abu Joseph, d. h. Jacob, dey Soh
- Seite 44 und 45: 39 Kenutuis ni Gerberts Zei€en in
- Seite 46 und 47: 41 gesandtc Boten diese Leliren m6g
- Seite 48 und 49: 43 reisten xwei a.ndere schwedische
- Seite 50 und 51: D 45 sic, in Klarnmern FIT gesehios
- Seite 52 und 53: 47 siihiit, auch die Fra.ge nach de
- Seite 54 und 55: 49 Videntem. fihium Rab Jacob .ffak
- Seite 56 und 57: 51 bis 960, dci' dritte 892-942 (Fi
- Seite 58 und 59: 53 Verfassers bezeiclinete? Die 3I5
- Seite 60 und 61: 55 geriebtet bat. Die rabbanitische
- Seite 62 und 63: 57 Zeit in die wesf.iielieti Proviu
- Seite 64 und 65: 59 tiherging, den Namen Eieazar ann
- Seite 66 und 67: cx Karl dciii G-rosseii iioeh nicht
- Seite 68 und 69: sehwerlichkeit derseiben erkannten,
- Seite 70 und 71: 65 jouer Zeit entfaltenden arabiseh
- Seite 72 und 73: 67 fabriken cab es in Spanien wobi
- Seite 74 und 75: 69 .,Cbisdai" oder ..Hasdai" oder ,
- Seite 76 und 77: 71 lien Isaak ibn A.hitur koxnrnt n
- Seite 78 und 79: 73 011eris nrn1ieh l05) lesen wir ,
- Seite 80 und 81: 75 Briefen (XXVII) [63] 17. und (XX
- Seite 82 und 83: 77 Khalifats oder die Kiiste des Mi
- Seite 84 und 85: 79 tissimos reddant.] Fragen wir ei
- Seite 86 und 87: 81 das Rechnen bewirkte, und dassel
- Seite 88 und 89: 83 und: Moins Abhandlung im Program
- Seite 90 und 91: 85 obvia utriusque Regni impediment
- Seite 94 und 95: 89 raci t do istius sacri lcgi o ma
- Seite 96 und 97: 91 18) Casirh 1. p353. coi. 2 - p.
- Seite 98 und 99: 46- Dialeeticam orge ordine libroru
- Seite 100 und 101: 95 siinilitadinem, mille corricOs e
- Seite 102 und 103: n catoribus ad cciii confluentihis
- Seite 104 und 105: 99 sehreib das ineyst zain ersten:
- Seite 106 und 107: ici sohciniich, dass sie der Zeit u
- Seite 108 und 109: 103 Mabillon. Tonius quartds. Compl
- Seite 110 und 111: 105 netati.q coin suppleinento Chri
- Seite 112 und 113: 107 gohiiehen, bis sioh die Verwand
- Seite 114 und 115: 109 61) Casiri. I. p. 581 coi, 2 'n
- Seite 116 und 117: - Iti cd dirijendos hommes minus, s
- Seite 118 und 119: 113 90) ]:listoire gerieral de Lang
- Seite 120 und 121: 115 omnibus ecejesiis hononri et ve
- Seite 122 und 123: 117 Litterno, quoi doctissiuii viii
- Seite 124 und 125: 119 retulimus. idem cornes se rnazi
- Seite 126 und 127: 121 Barcelonne déclare dans son te
- Seite 128 und 129: 123 7udacorum sçbulturae pro limit
88<br />
Frie<strong>der</strong>is (8adad) giit, <strong>in</strong> welcher job dieses J3uch .crfasst Imbu,<br />
VorgL ''le<strong>in</strong>o Schrirt, «ber: Gerbert, Berl<strong>in</strong> 1888. j). j 95.<br />
.16) Ich citiere die ganse Stelle .a,,s Pertz: Nonvnieritn Ge,'mar,iae<br />
Bistorica Scriptorviu Tomos X. 1852. F O I. In ei,,em Aufsat y.e, iibersehrieben<br />
: Ex \Yilhelmi Maimeshuriensis scriptis histo,icis. Edoutewaitz.<br />
- 449-485" lesen WIF F- 461 <strong>in</strong> c-<strong>in</strong>c-<strong>in</strong> ,167. De Gerberto" hetjtoIj,em<br />
Abschnitte: .167. De Gerberfo: Dececjente lioc Iolianne suc-cc-sait (ireprias.<br />
Li item Joloennos soxtua doc<strong>in</strong>iuus. De boa aRec Jo j ianne, qui<br />
et Gerbertus dictas est, non absurdu<strong>in</strong> eut, ut op<strong>in</strong>or. si Titteris iuian<strong>der</strong>nos<br />
quito per omnium ora volitant. Er GaUla natus. nionachus a puero<br />
apucT Floriuc,.ur, adolovit; <strong>in</strong>ox c-un Pitagoricum hiviuni attigisset. seu taedio<br />
monachatus mu gloriao cupiditate captus nocte profugit Jiisliauliaul,<br />
anime praecipue <strong>in</strong>ten tions ut astrologiani et ôete.ras Id gens ailes a<br />
Sarracenis eujisceret. ilispania. ohm moitis aunis ri Romanis possessa,<br />
to<strong>in</strong>poro llonorii iuipou'aloris <strong>in</strong> ma Go j:hoi'uni concessorat, Cothi lisqou<br />
ad tempora heidi Gregoili A ll iant, toue per ],tiendront episeopum Hispalis<br />
et per Rioaredum regem. Fratreni Ilou-ni<strong>in</strong>igildi, quel!i pater litote<br />
pasohali on fidei confessione <strong>in</strong>terfecerat, oatholieo c-haro u,,iti suai..<br />
Sucoessit Loandro Isidorus. doctr<strong>in</strong>a et sanctitate oc-buis, co<strong>in</strong>s corpus<br />
nostra aetate Aldefonsus Fox Galat<strong>in</strong>o Toletum transtulit, nd pondus liuro<br />
co<strong>in</strong> p ratu<strong>in</strong> - Sarraceni c-niai, qui Gothas suhiugarane, ipsi poque ri<br />
.jCaro jo N agi] o vicli_ G alntja,n et .jusit,,niani. <strong>in</strong> ax <strong>in</strong> as Iii spaui<strong>in</strong>e p roi <strong>in</strong> cia s<br />
a<strong>in</strong>iscrunt. Possident nsque lic-die supoi'ioi'es regiories. Et sic-ut ujuristiani<br />
l'oic-tuai, <strong>in</strong> I pSi l,ii ql)iliiii guam Si bi han vuhgaiter vocal, t. capot regn i<br />
liaboni. 4iv<strong>in</strong>ationibus et irioantationibus more gontis fanuihiari studontes.<br />
M lies igituur, ut dixi, Gerbertus porveniens. desi<strong>der</strong>io satisfecit. ibi<br />
vicit. seientia Ptholoneuni <strong>in</strong> astrolabio, Alandracuns lit <strong>in</strong>tersti<br />
tic, Julitilli Fiun iou,n fil I bi quid cal tus et "olntns avi Lun pc-rtendant<br />
didicit, ibi exeire tenues ex <strong>in</strong>feruo figuras, ibi po-tre<strong>in</strong>o quioquid<br />
rioxiuni vol salubre curiositas hurlant ) depreheadit. Na<strong>in</strong> de iieitis artibus,<br />
aritlunotica. <strong>in</strong>usica et nstrono<strong>in</strong>ia et geo<strong>in</strong>etria, iuijuj alliant dicere<br />
qnas ita ehibit, ut <strong>in</strong>fetiores <strong>in</strong>ge<strong>in</strong>o sua ostendoret et niagua <strong>in</strong>dust.ria<br />
revocaret <strong>in</strong> Ga]liani on<strong>in</strong><strong>in</strong>o ibi jan, pi'ide<strong>in</strong> obsotetas. Ahneu<strong>in</strong> coite<br />
primas Sarraeenis rapions, regibs dedit, quae ri sudaritibus abueistis vix<br />
<strong>in</strong>tehhiguutur. Non felgt die Erailfilung dci' Spuk- und Zauberer-Gesctiiclite<br />
und <strong>der</strong> Flucht Gerberts, ivernuf fci'tgefah.rou wird Pion Gerbertus vlan<br />
noleraus i devenut ad mare. Ibi per <strong>in</strong>cautationes diabolo acoersitd, perpetuiti<br />
n paoiscitur ho<strong>in</strong><strong>in</strong>i Ion, si se ah i lia, (lui dcii n o macque hatur d efensatum,<br />
ultra pehagus eveheret. Et factum est. Sud bac-e vulgariter Iiota<br />
eredidorit aliquis. quod soient populus litteratorum famani lac-dore, dicens<br />
illuni joqui 011m de<strong>in</strong>ono quel]] <strong>in</strong> aliquo vi<strong>der</strong><strong>in</strong>t excellento,n opei'e.<br />
ljndo Boétius <strong>in</strong> libre de Gonsolatione Philosophiae queritui-, se propter<br />
studiuni sapiontiae de talibus notatu<strong>in</strong>, quasi conscientia,n allai,' saerilegio<br />
polluisset Ob ambit,uius dignitatis - - - - - - -llaec foehns. Miliu vero Jideni