März 2012 - Hydrographie Steiermark
März 2012 - Hydrographie Steiermark
März 2012 - Hydrographie Steiermark
Sie wollen auch ein ePaper? Erhöhen Sie die Reichweite Ihrer Titel.
YUMPU macht aus Druck-PDFs automatisch weboptimierte ePaper, die Google liebt.
Amt der Steiermärkischen Landesregierung<br />
FA19A - Wasserwirtschaftliche Planung und<br />
Siedlungswasserwirtschaft<br />
Hydrographischer Dienst <strong>Steiermark</strong><br />
MONATSBERICHT DES HYDROGRAPHISCHEN DIENSTES<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Witterung<br />
Das Wettergeschehen im Berichtsmonat lässt sich folgendermaßen beschreiben:<br />
Wie schon aus den Medien eingehend zu entnehmen war, war es auch im Monat <strong>März</strong> viel zu<br />
trocken. Betroffen war ein Großteil der <strong>Steiermark</strong> - vor allem aber die Süd-, Ost- und<br />
Weststeiermark, sowie Teile des oberen Murtals. Hier gab es kaum nennenswerten<br />
Niederschlag mit Defiziten bis zu 90 %. In den nördlichen Landesteilen gab es Ende des<br />
Monats etwas ergiebigere Niederschläge, die das Monatsdefizit etwas ausglichen. Viele<br />
Landwirte und auch Einzelwasserversorger im Süden blickten schon besorgt auf ihre Felder<br />
und Versorgungsanlagen. Nur im Gebiet Salza – Hochschwab gab es ein geringes<br />
Niederschlagsplus von etwa 20 %. Im gesamten ersten Quartal <strong>2012</strong> hat die Obersteiermark<br />
noch ein deutliches Niederschlagsplus bis rund 100 % zu verzeichnen – bis zur Grenze Murund<br />
Mürztal, wo es annähernd ausgeglichene Niederschläge gab. Südlich davon gibt es ein<br />
Niederschlagsdefizit, wobei es in Teilen der Oststeiermark das größte Defizit vorherrscht (bis<br />
etwa 70 %).<br />
Die Temperaturen lagen bis zu 4 °C über den Normalwerten, vor allem die zweite <strong>März</strong>hälfte<br />
lag deutlich darüber. Insgesamt lagen die Temperaturen im ersten Quartal bis rund 2 °C über<br />
dem Mittel (Abb. 2 – 5; Tab. 1 - 3).<br />
Niederschlag<br />
Abbildung 1: Lage der betrachteten Niederschlagsstationen
Monatsübersicht <strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Niederschlagssummen inkl.<br />
Niederschlag Monatssumme [mm]<br />
Berichtsmonat [mm]<br />
Abweichung<br />
<strong>2012</strong> 1981-2000<br />
[%]<br />
Station <strong>2012</strong> 1981-2000<br />
Altaussee<br />
(940m)<br />
Liezen<br />
(670m)<br />
Frein<br />
(875m)<br />
Oberwölz<br />
(810m)<br />
Kraubath<br />
(605m)<br />
Graz<br />
(360m)<br />
Stainz<br />
(340m)<br />
Pöllau<br />
(525m)<br />
Waltra<br />
(380m)<br />
Wildalpen<br />
(610m)<br />
Breitenau<br />
(560m)<br />
St.Ruprecht<br />
(400m)<br />
Abweichung<br />
[%]<br />
146 223 - 34,3 817 567 + 44,1<br />
28 82 - 65,9 278 222 + 25,5<br />
79 127 - 37,7 501 317 + 58,2<br />
20 34 - 41,9 94 87 + 7,7<br />
4 38 - 89,4 52 89 - 41,7<br />
4,5 40 - 88,8 41 90 - 54,7<br />
7 50 - 86 45 111 - 59,6<br />
4,5 42<br />
(1984 - 2000<br />
- 89,2 36 87<br />
(1984 - 2000)<br />
- 58,8<br />
5,5 41 - 86,5 36 97 - 63,1<br />
104 130<br />
(1996 - 2004)<br />
- 20,1 529 326<br />
(1996 - 2004)<br />
+ 62,3<br />
26 56 - 53,5 115 125 - 7,5<br />
3 35 - 91,4 33 67 - 51,3<br />
Tabelle 1: Niederschlagssummen im <strong>März</strong> <strong>2012</strong> im Vergleich zum Mittel<br />
Tag [mm]<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
1<br />
4<br />
7<br />
Altaussee<br />
160<br />
140<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
Tag [mm]<br />
14<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
1<br />
4<br />
7<br />
Liezen<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
Tag [mm]<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
1<br />
4<br />
7<br />
Frein a. d. Mürz<br />
90<br />
80<br />
70<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
20<br />
10<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
Tag [mm]<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
45<br />
40<br />
35<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
1<br />
5<br />
Wildalp en<br />
9<br />
13<br />
17<br />
21<br />
25<br />
29<br />
120<br />
100<br />
80<br />
60<br />
40<br />
20<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
Tag [mm]<br />
12<br />
10<br />
8<br />
6<br />
4<br />
2<br />
0<br />
Oberwölz<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
Tag [mm]<br />
3<br />
2,5<br />
2<br />
1,5<br />
1<br />
0,5<br />
0<br />
Kraubath<br />
4,5<br />
4<br />
3,5<br />
3<br />
2,5<br />
2<br />
1,5<br />
1<br />
0,5<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
1<br />
4<br />
7<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
1<br />
4<br />
Tag [mm]<br />
7<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
8<br />
7<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
Breitenau<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
T ag [mm]<br />
3<br />
2,5<br />
2<br />
1,5<br />
1<br />
0,5<br />
0<br />
1<br />
4<br />
7<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
1<br />
4<br />
7<br />
Pöllau<br />
5<br />
4<br />
Summe [mm]<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
T ag [mm]<br />
3<br />
2,5<br />
2<br />
1,5<br />
1<br />
0,5<br />
0<br />
Graz<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
5<br />
4<br />
Summe [mm]<br />
3<br />
2<br />
1<br />
4<br />
7<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
1<br />
28<br />
31<br />
0
Tag [mm]<br />
1,6<br />
1,4<br />
1,2<br />
1<br />
0,8<br />
0,6<br />
0,4<br />
0,2<br />
0<br />
1<br />
4<br />
7<br />
St.Ruprecht<br />
10<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
3,5<br />
3<br />
2,5<br />
2<br />
1,5<br />
1<br />
0,5<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
Tag [mm]<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
1<br />
4<br />
7<br />
10<br />
Stainz<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
8<br />
7<br />
6<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
Summe [mm]<br />
5<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
1<br />
4<br />
7<br />
10<br />
Waltra<br />
Abbildung 2: Tagessummen und Niederschlagssummenlinien <strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Tag [mm]<br />
13<br />
16<br />
19<br />
22<br />
25<br />
28<br />
31<br />
6<br />
5<br />
Summe [mm]<br />
4<br />
3<br />
2<br />
1<br />
0<br />
Abbildung 3: Relative Niederschlagsmenge im <strong>März</strong> <strong>2012</strong> in Prozent vom Normalwert<br />
Abbildung 4: Relative Niederschlagsmenge im 1.Quartal <strong>2012</strong> in Prozent vom Normalwert
Lufttemperatur<br />
Lufttemperatur Monatsmittel [°C]<br />
Mittlere Lufttemperatur inkl.<br />
Berichtsmonat [°C]<br />
Station <strong>2012</strong> 1981-2000<br />
Abweichung<br />
[°C]<br />
<strong>2012</strong> 1981-2000<br />
Altaussee 3,9 0,1 + 3,8 - 1,5 - 2,6 + 1,1<br />
Liezen 5,9 3,4 + 2,5 1,7 +/- 0 + 1,7<br />
Frein 2,1 0,4<br />
(1987 - 2000)<br />
+ 1,7 - 2,7 - 1,6<br />
(1987 - 2000)<br />
Abweichung<br />
[°C]<br />
- 1,1<br />
Oberwölz 6,1 2,3 + 3,8 - 0,3 - 1,1 + 0,8<br />
Kraubath 6,3 3,7 + 2,6 2 0,2 + 1,8<br />
Waltra 9,6 5,4 + 4,2 3,1 1,9 + 1,2<br />
Tabelle 2: Lufttemperatur <strong>März</strong> <strong>2012</strong> im Vergleich zum Mittel<br />
Station Altaussee Liezen Frein Oberwölz Kraubath Waltra<br />
Minimum - 5,7 1,2 - 10,8 - 6,1 - 5,4 0,3<br />
Maximum 14,3 11,4 14,5 20,9 19,4 15,3<br />
Tabelle 3: Temperaturextrema <strong>März</strong> <strong>2012</strong> [°C]<br />
°C<br />
Altaussee<br />
°C<br />
20<br />
Liezen<br />
10<br />
15<br />
5<br />
10<br />
0<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-5<br />
-10<br />
1.3.<strong>2012</strong> 5. 10. 15. 20. 25. 1.4.<strong>2012</strong><br />
-10<br />
-15<br />
1.3.<strong>2012</strong> 5. 10. 15. 20. 25. 1.4.<strong>2012</strong><br />
Frein<br />
°C<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
-15<br />
1.3.<strong>2012</strong> 5. 10. 15. 20. 25. 1.4.<strong>2012</strong><br />
Oberwölz<br />
°C<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
1.3.<strong>2012</strong> 5. 10. 15. 20. 25. 1.4.<strong>2012</strong>
Kraubath<br />
°C<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
1.3.<strong>2012</strong> 5. 10. 15. 20. 25. 1.4.<strong>2012</strong><br />
Waltra<br />
°C<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
-5<br />
-10<br />
1.3.<strong>2012</strong> 5. 10. 15. 20. 25. 1.4.<strong>2012</strong><br />
Abbildung 5: Tagesmittel Lufttemperatur und Extrema <strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Reihe: Altaussee (1998 – 2006) Frein (1986 – 2006)<br />
Liezen (1960 – 2006) Waltra (1985 – 2006)<br />
Kraubath (1985 – 2006) Oberwölz (2001 – 2006)<br />
Extrema
Oberflächenwasser<br />
Abbildung 6 zeigt die Lage der betrachteten Pegel.<br />
Abbildung 6: Lage der betrachteten Pegel<br />
Als ein Monat der extremen Gegensätze in Bezug auf das Durchflussverhalten zeigte sich der<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong>. Während in den nördlichen Landesteilen, im Norden der Oststeiermark und an der<br />
gesamten Mur die mittleren Durchflüsse vor allem auch aufgrund der einsetzenden<br />
Schneeschmelze durchwegs deutlich über den langjährigen Mittelwerten lagen<br />
(Neuberg/Mürz: +130%; Kainisch/Ödenseetraun: +109%; Admont/Enns: +78%; Graz/Mur:<br />
+64%; Gestüthof/Mur: +56%), zeigten sich die Durchflüsse in den südlichen Landesteilen<br />
auch aufgrund des fehlenden Schnees durchwegs deutlich unter den Vergleichswerten<br />
(Leibnitz/Sulm: -77%; Lieboch/Kainach: -62%; Rohrbach/Lafnitz: -37%) (Abbildung 7,<br />
Tabelle 4).<br />
Die Durchflussganglinien lagen in den nördlichen Landesteilen zu Monatsbeginn durchwegs<br />
über den langjährigen Mittelwerten, sanken bis zur Monatmitte etwa in den Bereich der<br />
Mittelwerte ab, um bis zum Monatsende wieder deutlich darüber anzusteigen. Im Gegensatz<br />
dazu zeigten sich die Ganglinien in den südlichen Landesteilen während des gesamten Monats<br />
durchwegs unter den Vergleichswerten, wobei an der Kainach und der Sulm vor allem gegen<br />
Monatsende auch langjährige Minima erreicht wurden (Abbildung 7).<br />
Die Gesamtfrachten lagen somit in den nördlichen Landesteilen deutlich über und in den<br />
südlichen Landesteilen deutlich unter den langjährigen Mittelwerten, an der Sulm bereits um -<br />
67% (Abbildung 7, Tabelle 4).
Monatsübersicht <strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Mittlerer Monatsdurchfluss [m³/s]<br />
Fracht inkl. Berichtsmonat [10 6 m³]<br />
langjähriges<br />
langjähriges<br />
<strong>März</strong><br />
Abweichung<br />
Abweichung<br />
Pegel<br />
Mittel<br />
<strong>2012</strong> Mittel<br />
<strong>2012</strong><br />
[%]<br />
[%]<br />
(Reihe)<br />
(Reihe)<br />
Kainisch/<br />
Ödenseetraun<br />
Admont/<br />
Enns<br />
Neuberg/<br />
Mürz<br />
Gestüthof/<br />
Mur<br />
Graz/<br />
Mur<br />
Mureck/<br />
Mur<br />
Rohrbach/<br />
Lafnitz<br />
Anger/<br />
Feistritz<br />
Feldbach/<br />
Raab<br />
Lieboch/<br />
Kainach<br />
Leibnitz/<br />
Sulm<br />
4.9 2.3<br />
(1951-2007)<br />
106 59.3<br />
(1985-2007)<br />
16.2 7.0<br />
(1961-2007)<br />
27.7 17.8<br />
(1961-2007)<br />
120 73.4<br />
(1966-2007)<br />
150 120<br />
(1974-2007)<br />
1.6 2.5<br />
(1966-2007)<br />
5.1 4.9<br />
(1961-2007)<br />
3.9 10.1<br />
(1951-2007)<br />
4.3 18.5<br />
(1951-2007)<br />
+109% 20.7 11.9<br />
(1951-2007)<br />
+78% 463 338<br />
(1985-2007)<br />
+130% 65.8 37.2<br />
(1961-2007)<br />
+56% 157 114<br />
(1961-2007)<br />
+64% 524 433<br />
(1966-2007)<br />
+24% 743 744<br />
(1974-2007)<br />
-37% 10.6 16.4<br />
(1966-2007)<br />
+4% 27.0 30.2<br />
(1961-2007)<br />
Keine Daten aufgrund Bauarbeiten im Pegelbereich<br />
-62% 26.4 60.6<br />
(1951-2007)<br />
-77% 36.4 109.4<br />
(1951-2007)<br />
Tabelle 4: Mittlere Monatsdurchflüsse und Frachten im <strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
+75%<br />
+37%<br />
+77%<br />
+38%<br />
+21%<br />
±0%<br />
-35%<br />
-11%<br />
-56%<br />
-67%
Pegel Kainisch/Ödenseetraun<br />
35<br />
30<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsganglinie<br />
35<br />
30<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresganglinie<br />
25<br />
25<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
20<br />
15<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
20<br />
15<br />
10<br />
10<br />
5<br />
5<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
40<br />
35<br />
30<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfrachten<br />
500<br />
400<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresfracht<br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
25<br />
20<br />
15<br />
Fracht [10 6 m³]<br />
300<br />
200<br />
10<br />
100<br />
5<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Pegel Admont/Enns<br />
500<br />
Monatsganglinie<br />
500<br />
Jahresganglinie<br />
450<br />
400<br />
Bereich<br />
Mittel 1985-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
400<br />
Bereich<br />
Mittel 1985-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
350<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
300<br />
250<br />
200<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
300<br />
200<br />
150<br />
100<br />
100<br />
50<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
600<br />
Monatsfrachten<br />
6000<br />
Jahresfracht<br />
500<br />
Mittel 1985-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
5000<br />
Bereich<br />
Mittel 1985-2003<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
400<br />
4000<br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
300<br />
200<br />
3000<br />
2000<br />
100<br />
1000<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Fracht [10 6 m³]
Pegel Neuberg/Mürz<br />
120<br />
Monatsganglinie<br />
120<br />
Jahresganglinie<br />
100<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
90<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
80<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
60<br />
40<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
60<br />
30<br />
20<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
50<br />
40<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfrachten<br />
1000<br />
800<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresfrachten<br />
Monatsfracht [106 m³]<br />
30<br />
20<br />
Fracht [10 6 m³]<br />
600<br />
400<br />
10<br />
200<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Pegel Gestüthof/Mur<br />
350<br />
Monatsganglinie<br />
350<br />
Jahresganglinie<br />
300<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
300<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
250<br />
250<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
200<br />
150<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
200<br />
150<br />
100<br />
100<br />
50<br />
50<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
300<br />
Monatsfrachten<br />
3500<br />
Jahresfracht<br />
250<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
3000<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
2500<br />
200<br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
150<br />
100<br />
2000<br />
1500<br />
1000<br />
50<br />
500<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Fracht [10 6 m³]
Pegel Graz/Mur<br />
800<br />
700<br />
600<br />
Bereich<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsganglinie<br />
800<br />
700<br />
600<br />
Bereich<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresganglinie<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
500<br />
400<br />
300<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
500<br />
400<br />
300<br />
200<br />
200<br />
100<br />
100<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
800<br />
700<br />
600<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfrachten<br />
10000<br />
8000<br />
Bereich<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresfracht<br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
500<br />
400<br />
300<br />
6000<br />
4000<br />
200<br />
100<br />
2000<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Fracht [10 6 m³]<br />
Nov<br />
Dez<br />
Monatsganglinie<br />
Pegel Mureck/Mur<br />
Jahresganglinie<br />
1000<br />
Bereich<br />
Mittel 1974-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
1000<br />
Bereich<br />
Mittel 1974-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
800<br />
800<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
600<br />
400<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
600<br />
400<br />
200<br />
200<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
1000<br />
900<br />
800<br />
Mittel 1974-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfrachten<br />
12000<br />
10000<br />
Bereich<br />
Mittel 1974-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresfracht<br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
700<br />
600<br />
500<br />
400<br />
300<br />
8000<br />
6000<br />
4000<br />
200<br />
2000<br />
100<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Fracht [10 6 m³]
Durchfluss [m³/s]<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Bereich<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsganglinie<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Pegel Rohrbach/Lafnitz<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
30<br />
25<br />
20<br />
15<br />
10<br />
5<br />
0<br />
Jän<br />
Bereich<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jahresganglinie<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
20<br />
16<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfrachten<br />
300<br />
250<br />
Bereich<br />
Mittel 1966-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresfracht<br />
200<br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
12<br />
8<br />
Fracht [10 6 m³]<br />
150<br />
100<br />
4<br />
50<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Pegel Anger/Feistritz<br />
60<br />
50<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsganglinie<br />
60<br />
50<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresganglinie<br />
40<br />
40<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
30<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
30<br />
20<br />
20<br />
10<br />
10<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
40<br />
Monatsfrachten<br />
Jahresfracht<br />
35<br />
30<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
600<br />
Bereich<br />
Mittel 1961-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
25<br />
20<br />
15<br />
400<br />
10<br />
200<br />
5<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Fracht [10 6 m³]
Pegel Lieboch/Kainach<br />
200<br />
Monatsganglinie<br />
200<br />
Jahresganglinie<br />
160<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
160<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Durchfluss [m³/s]<br />
120<br />
80<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
120<br />
80<br />
40<br />
40<br />
0<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
60<br />
Monatsfrachten<br />
1800<br />
Jahresfracht<br />
50<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
1500<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
40<br />
30<br />
20<br />
Fracht [10 6 m³]<br />
1200<br />
900<br />
600<br />
10<br />
300<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Pegel Leibnitz/Sulm<br />
300<br />
250<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsganglinie<br />
300<br />
250<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Jahresganglinie<br />
200<br />
200<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
150<br />
100<br />
Durchfluss [m³/s]<br />
150<br />
100<br />
50<br />
50<br />
0<br />
<strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
0<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
90<br />
Monatsfrachten<br />
3000<br />
Jahresfracht<br />
80<br />
70<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
2500<br />
Bereich<br />
Mittel 1951-2007<br />
2011<br />
<strong>2012</strong><br />
Monatsfracht [10 6 m³]<br />
60<br />
50<br />
40<br />
30<br />
2000<br />
1500<br />
1000<br />
20<br />
500<br />
10<br />
0<br />
0<br />
Jan<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Jän<br />
Feb<br />
Mär<br />
Apr<br />
Mai<br />
Jun<br />
Jul<br />
Aug<br />
Sep<br />
Okt<br />
Nov<br />
Dez<br />
Fracht [10 6 m³]
Abbildung 7: Durchflussganglinien im <strong>März</strong> <strong>2012</strong> (links oben), Jahresüberblick der Durchflüsse (rechts oben),<br />
Monatsfrachten (links unten) und Jahresfracht (rechts unten) mit langjährigen Mittelwerten, Minima und Maxima
Schwebstoff<br />
Die Schwebstoffdaten der Pegelmessstelle Mureck/Mur werden seit Jänner 2011 monatlich<br />
veröffentlicht.<br />
Dargestellt werden die vorkorrigierte Sondenganglinie [mg/l], der Durchfluss [m 3 /s], der<br />
Transport [kg/s] und die Tagessummen sowie daraus folgernd die Monatssumme [t]<br />
(Tab. 5, Abb. 8).<br />
mg/l<br />
300<br />
100<br />
Abfluss [m 3 /s]<br />
Schwebstoff,<br />
Kont.<br />
1.3.<strong>2012</strong> 10. 20. 1.4.<strong>2012</strong><br />
kg/s<br />
100<br />
Transport<br />
50<br />
1.3.<strong>2012</strong> 10. 20. 1.4.<strong>2012</strong><br />
30.000<br />
Tagessummen<br />
20.000<br />
Monatssumme<br />
10.000<br />
1.3.<strong>2012</strong> 10. 20. 1.4.<strong>2012</strong><br />
Abbildung 8: Schwebstoffdaten der Pegelmessstelle Mureck/Mur im <strong>März</strong> <strong>2012</strong><br />
Schwebstoffkennwerte<br />
Mittelwert Minimum Maximum<br />
Sonde, kontin. [mg/l] 59,8 6,2 458,4<br />
Abfluss [m 3 /s] 149,8 95,2 227,5<br />
Schwebstofftransport [kg/s] 10,82 0,76 105,2<br />
Schwebstofftagessummen [t] 934,8 177,6 4.147<br />
Schwebstoffmonatsfracht [t] ca. 29.000<br />
Tabelle 5: Gegenüberstellung der errechneten Schwebstoffkennwerte im <strong>März</strong> <strong>2012</strong>
Unterirdisches Wasser<br />
Abbildung 9 zeigt die Lage der betrachteten Grundwasserpegel.<br />
Abbildung 9: Lage der betrachteten Grundwasserpegel<br />
Der Einfluss der ungewöhnlich trockenen und warmen Witterung im <strong>März</strong> <strong>2012</strong> auf die<br />
Entwicklung der Grundwasserverhältnisse war gebietsweise recht unterschiedlich. Während<br />
es in der Obersteiermark durch Schneeschmelzereignisse zu einem Anstieg der<br />
Grundwasserstände kam, zeigte der Süden, Osten und Westen der <strong>Steiermark</strong> hingegen<br />
weiterhin sinkende Grundwasserstände.<br />
In den nördlichen Landesteilen herrschte seit Monatsbeginn ein deutliches Ansteigen der<br />
Grundwasserstände durch Grundwasserneubildung aus Schneeschmelzereignissen vor.<br />
In der südlichen <strong>Steiermark</strong> blieben die Monatssummen des Niederschlags beträchtlich unter<br />
dem langjährigen Durchschnitt. Der nun schon seit November 2011 andauernde<br />
Niederschlagsmangel führte zu einem weiteren starken Absinken der Grundwasserstände und<br />
zu Grundwasserständen deutlich unter den langjährigen Mittelwerten. Im Leibnitzer Feld und<br />
Unteres Murtal wurden an einzelnen Messstellen die absoluten tiefsten Grundwasserstände<br />
seit Beobachtungsbeginn gemessen.<br />
Die Monatsmittelwerte der Grundwasserstände lagen somit im Ennstal und im Mittleren<br />
Murtal über den langjährigem Monatsmittelwert, in allen übrigen Regionen darunter.
Grundwasser- Grundwasser- <strong>März</strong>-Mittel Differenz (m)<br />
messstelle gebiet <strong>2012</strong> Reihe <strong>2012</strong>-Reihe<br />
Niederölarn, BL 1200 Ennstal 650,27 1987-2010 650,09 0,18<br />
Niederwölz, BL 2211 Oberes Murtal 736,35 1967-2010 736,39 -0,04<br />
Lind, BR 2505 Aichfeld-Murboden 638,43 1964-2010 638,65 -0,22<br />
Oberaich, BR 2840 Mittleres Murtal 479,07 1987-2010 478,92 0,15<br />
Langenwang, BR 2949 Mürztal 622,58 1977-2010 622,60 -0,02<br />
Zettling, BR 3552 Grazer Feld 317,66 1965-2010 318,44 -0,78<br />
Straßengralla, BR 3806 Leibnitzer Feld 271,36 1965-2010 271,90 -0,54<br />
Zelting, BR 39191 Unteres Murtal 204,33 1980-2010 205,28 -0,95<br />
Rollau, BL 4011 Kainachtal 340,65 1995-2010 340,99 -0,34<br />
Johnsdorf-Fehring,BR5269 Raabtal 258,73 1981-2010 258,89 -0,16<br />
Großwillfersdorf, BR 5699 Feistritztal 268,56 1980-2010 268,91 -0,35<br />
Neudorf, BR 5791 Ilztal 279,95 1981-2010 280,61 -0,66<br />
Tabelle 6: – Monatsmittel der Grundwasserstände (m.ü.A.)<br />
1200 Niederöblarn (Ennstal)<br />
2211 Niederwölz (Oberes Murtal)<br />
652.50<br />
738.00<br />
652.00<br />
737.50<br />
651.50<br />
651.00<br />
737.00<br />
650.50<br />
736.50<br />
650.00<br />
736.00<br />
m über Adria<br />
649.50<br />
m über Adria<br />
649.00<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
735.50<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
2505 Lind (Aichfeld)<br />
2840 Oberaich (Mittleres Murtal)<br />
641.50<br />
481.00<br />
641.00<br />
480.50<br />
640.50<br />
640.00<br />
480.00<br />
639.50<br />
479.50<br />
639.00<br />
479.00<br />
m über Adria<br />
638.50<br />
m über Adria<br />
638.00<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
478.50<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ
2949 Langenwang (Mürztal)<br />
3552 Zettling (Grazer Feld)<br />
624.50<br />
320.50<br />
624.00<br />
320.00<br />
319.50<br />
623.50<br />
319.00<br />
623.00<br />
318.50<br />
622.50<br />
318.00<br />
m über Adria<br />
622.00<br />
m über Adria<br />
317.50<br />
621.50<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
317.00<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
3806 Straßengralla (Leibnitzer Feld)<br />
39191 Zelting (Unteres Murtal)<br />
273.00<br />
207.00<br />
206.50<br />
272.50<br />
206.00<br />
272.00<br />
205.50<br />
205.00<br />
271.50<br />
m über Adria<br />
m über Adria<br />
204.50<br />
271.00<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
204.00<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
5269 Fehring (Raabtal)<br />
5699 Großwilfersdorf (Feistritztal)<br />
260.50<br />
271.00<br />
260.00<br />
270.50<br />
270.00<br />
259.50<br />
269.50<br />
259.00<br />
269.00<br />
258.50<br />
268.50<br />
m über Adria<br />
258.00<br />
m über Adria<br />
268.00<br />
257.50<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
267.50<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ
284.00<br />
5791 Neudorf (Ilztal)<br />
342.50<br />
5791 Rollau (Kainachtal)<br />
283.50<br />
283.00<br />
342.00<br />
282.50<br />
282.00<br />
341.50<br />
281.50<br />
281.00<br />
341.00<br />
m über Adria<br />
280.50<br />
280.00<br />
m über Adria<br />
340.50<br />
279.50<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
340.00<br />
JAN FEB MAR APR MAI JUN JUL AUG SEP OKT NOV DEZ<br />
Abbildung 10: Grundwasserganglinien bis <strong>März</strong> <strong>2012</strong> im Vergleich zu den Jahren 2010 und<br />
2011 sowie zu den langjährigen Mittelwerten, Minima und Maxima<br />
Grundwasserganglinie <strong>2012</strong> Grundwasserganglinie 2011<br />
Grundwasserganglinie 2010<br />
Mittlere Grundwasserganglinie<br />
Schwankungsbereich<br />
Bearbeiter:<br />
Niederschlag und Lufttemperatur: Daniel Greiner, Josef Quinz<br />
Oberflächenwasser: Romana Verwüster, Robert Schatzl<br />
Unterirdisches Wasser: Barbara Stromberger<br />
Gesamtredaktion: Daniel Greiner, Robert Schatzl, Gunther Suette<br />
Kontaktadresse:<br />
Amt der Steiermärkischen Landesregierung<br />
Fachabteilung 19A – Wasserwirtschaftliche Planung und Siedlungswasserwirtschaft<br />
Hydrographischer Dienst <strong>Steiermark</strong><br />
Stempfergasse 5-7<br />
A-8010 Graz<br />
http://www.wasserwirtschaft.steiermark.at<br />
Tel. 0316/877-2015<br />
Fax. 0316/877-2116