Vollständiger Band - Hansischer Geschichtsverein

Vollständiger Band - Hansischer Geschichtsverein Vollständiger Band - Hansischer Geschichtsverein

hansischergeschichtsverein.de
von hansischergeschichtsverein.de Mehr von diesem Publisher
30.07.2013 Aufrufe

Versammlung zu Lübeck. — 1450 Sept. 21. 495 des landes Prutzen unde den steden van der hense nu lange tiid van olders her gewaret hebben, klage unde twistunge sint irwecket, unde de to beterende unde darup vrede to makende vakene handelinge unde degedinge geweset sin, de doch na vorlopenheyt der tiid vormiddest nemynge des copmans gudere sowol in der see alse in deme riike van Engeland, ok vormiddest upsettinge nyer kastume unde angripinge der personen nu kortliken sint vorbroken, worumme groter unde zwarer bitterheyt unde Unwillen twisschen den vorscreven van der banse unde deme riike van Engelande sint gewassen unde enstanden, unde wanner de vur- deren vortgank hadden unde inbreken, were to bevruchtende, dat de copman unde dat gemene beste unde gud qweme to schaden unde to groteme vorderve unde neddervalle. Wente denne de irluchtigeste furste unde here koning van Engeland alsowol vormiddest synen danknamigen breven unde (ok)a syne sende- boden muntliken den steden van der hanse syne gude andacht und syner konich- liken synne aller gudlicheit unde leve vul, so syne word dat uthwisen, to vrede unde to gantzer vorenynge sint geneget, unde uppe dat danne syner konichliken gnade unde der gantzen werlt werde opembare, dat de vorscreven stede van der hanse hebben ene grote begeringe unde behegelicheit to sulkeme vrede unde alse se allewege darto gantze berede synne gehad hebben, so sin se noch uppe desser tiid bereder unde genegeder darto. Unde hirumme unde umme vorbeteringe willen sodaner twistinge, twedracht unde schaden biitolecgende unde olden vrede unde vruntschop to beterende twisschen deme heren koninghe unde den steden vorscreven, sint vorramet desse articule nagescreven. 1. Tome ei*sten, dat de irluchtigeste here koning van Engeland denb copman van der Dutschen hanse sette in alle syne privilegia unde vriheyde in svneme rike van Engeland, der to brukende unde to hebbende, so he de van oldinges nach lude unde inneholde sodaner privilegie em von dem heren koninge van Engeland darup gegeven [to]c gebruken plach; desgeliken ok scholen de undersaten des vorscreven heren koninges in deme lande to Prutzen unde den steden van der hense vrundliken unde vredesammeliken geholden unde enthalet wesen, so dat van oldinges beth hertho is gewesen. 2. Item uppe dat sulke vorscreven privilegie unde vriheyde deme copmanne unvorbrekeliik geholden werden unde de copman myt syner konichliken gnaden undersaten ziik de vruntliker vortan underenander weten to holdende unde to levende, so scholen etlike stede in deme riike van Engeland, alse myt namen Lunden, Jurk, Busteen, Hülle, Brustowe, Linden, Nordwiik unde Gibbeszwig, vormiddest eren openen, besegelden breven deme copmanne loven unde vorscriven, en in der besten wise sunder jenighe behendicheit darin to theende, dat deme copmanne van der hanse syne vriheit unde privilegie sunder jenige vorkortinge scholen werden geholden. Unde sulken der stede breff schal de koningh confir- meren, bestedighen unde beleven myt syneme majestad segel unde an de van Lubeke senden, den se to behoff der hense scholen bewaren. 3. Item umme merer unde vaster bewaringe unde bestandnisse desser vorscreven dingh unde uppe dat desse dingh vormiddest groterer leve werden vullen- toghen, so scholen de vorscreven stede in Engelant ere vulmechtigen sendeboden senden to sodaner dachvart, also men nu negest holdende werd. 4. Item alse van der nemynge, schaden, klachte unde anderen gebreken, de gedaen unde gescheen sin, to beterende [unde]d wedder to kerende, so is ge- maket unde begrepen ene gemene dachvard, de men darup holden schal. Unde a) ok VK fehlt L. d) unde fehlt L, b) ipsoa Lubicenses et mercatorem haoze Ilk- c) to fehlt L. Digitized byGoogle

496 Versammlung zu Lübeck. — 1450 Sept. 21. schal beghynnen unde anghaen up den vofteynden dach na paschen negest körnende in ener van veer steden, de de vorsereven irluchtigeste here koningh uthkesende wert, alse Lubeke, Bremen, Utrecht unde Deventher. To welker dach- vart de here koningh unde de grotmechtige here meyster in Prutzen van syner (undersaten* unde) lande wegene, alse de hensestede syner l\ßrlicheit dat vor- scriven scholen, unde ok de van der hense ere sendeboden scholen senden, umme to vorhandelende unde to slutende umme de vorbeteringe unde wedderkeringe alle desser vorsereven dingh, also dat dengennen, de den schaden hebben geleden, na gelegenheyt aller sake in reddelicheyt wedderkeringhe sehe, alse ok ene gelike dachvart hir bevoren danip gemaket unde vorramet was, erat to Utrecht, dar- negest to Lubeke unde int lateste to Prutzen. Unde hirumme sint nu geschicket unde gevoget etlike stede, de van wegene der gantzen hensestede vulmechtich ere sendeboden tor vorsereven dachvart scholen senden, umme alle dingh to vullenthende, alse Lubeke, Colne, Bremen, Hamborch, de stede des landes Pratzen, de stede uth Lifflande, de van Brunszwig, Nymmegen unde Campen. Welke stede tosamende edder dejenne, deb dar komen unde in der dachvard jegenwardich sin, scholen vulle macht hiirane hebben. Unde men schal hiren- tusschen van beyden siiden vorkundigen allen denjennen, de den schaden geleden hebben, dat se myt redeliker bewisinge dar komen unde eren schaden esschen. 5. Yortmer dat sodanne arrestament unde hindernisse uppe den Dutschen copman unde sin ghud umme der Engelschen willen, de nu to Lubeke sint, in deme riike van Engelant, efte enich sulkes gedaen unde besehen were, genstliken affgedaen unde entslagen werden, alzo dat de vorsereven copman der hensze syner ghudere vredesameliken möge bruken unde kopslagen, unde dat to der tiid der vorscrevenen dachvart unde twe maent daraa de undersaten des heren koninghes unde van der hanse ziik leffliken unde frandliken malkander hebben unde holden, so dat en den anderen nicht en serighe noch schedighe jenigher wyse. 6. Unde uppe dat alle desse dinge enen guden ende mögen nemen, sint willich de heren van Lubeke, ere gheleydesbreve to ghevende den Enghelschen, in Pratzen wesende, to Lubeke to komende, sovere ere gebede keret unde vor alle de umme eren willen doen unde laten willen, unde dar tho vorhandelende myt den anderen sendeboden, soverne se willen weghe unde middel unde formen to vyn* dende, darmede desse articule mögen komen to eueme ende. 7. Unde alse denne der stede sendeboden desse articule myt den heren sendeboden des heren koninghes van Engelant hebben undersproken unde gemenschafft darup under siik gehät, so hebben se dat erste deel des articules ange- nomen, men van den anderen deeles wegene des vorsereven articules, angande in der clauselen „unde de undersaten etc.“ , so maken se unde indragen darin zwarheyt van der van Prutzen wegen, so uth erer scrift1 unde antworde dat wol klaret. Darap van wegen der stede van der hensze wert geantwordet, dat men in desser dachvart van des articules wegene nicht kan handelen edder sluten, wente de sendeboden uth Prutzen unde der stede van der hense hebben nicht ge* weten de tokumpst der heren sendeboten uth Engeland to desser dachvart unde hebben darup neen bevelc. Ok is dat en sunderich artikel, de dar henghet tusschen deme heren koninge van Engeland unde deme grodmechtighen homeyster a) undersaten unde D fehlt L. b) ut ad dictam dietam veniant pannisati com docan«oüf necessariis Rk. c) Nota quod non potnit tractari vel concludi super puncto etc- quia d«petrt non acirerunt adventum Anglicorum nec denn per haberent mandatum Kl a. R, *) Diese Antwort der englischen Gesandten, auf die auch weiter unten Bezug genommen wird, ist nicht erhalten. Digitized by G o o g l e

496<br />

Versammlung zu Lübeck. — 1450 Sept. 21.<br />

schal beghynnen unde anghaen up den vofteynden dach na paschen negest<br />

körnende in ener van veer steden, de de vorsereven irluchtigeste here koningh<br />

uthkesende wert, alse Lubeke, Bremen, Utrecht unde Deventher. To welker dach-<br />

vart de here koningh unde de grotmechtige here meyster in Prutzen van syner<br />

(undersaten* unde) lande wegene, alse de hensestede syner l\ßrlicheit dat vor-<br />

scriven scholen, unde ok de van der hense ere sendeboden scholen senden, umme<br />

to vorhandelende unde to slutende umme de vorbeteringe unde wedderkeringe<br />

alle desser vorsereven dingh, also dat dengennen, de den schaden hebben geleden,<br />

na gelegenheyt aller sake in reddelicheyt wedderkeringhe sehe, alse ok ene gelike<br />

dachvart hir bevoren danip gemaket unde vorramet was, erat to Utrecht, dar-<br />

negest to Lubeke unde int lateste to Prutzen. Unde hirumme sint nu geschicket<br />

unde gevoget etlike stede, de van wegene der gantzen hensestede vulmechtich<br />

ere sendeboden tor vorsereven dachvart scholen senden, umme alle dingh to<br />

vullenthende, alse Lubeke, Colne, Bremen, Hamborch, de stede des landes<br />

Pratzen, de stede uth Lifflande, de van Brunszwig, Nymmegen unde Campen.<br />

Welke stede tosamende edder dejenne, deb dar komen unde in der dachvard<br />

jegenwardich sin, scholen vulle macht hiirane hebben. Unde men schal hiren-<br />

tusschen van beyden siiden vorkundigen allen denjennen, de den schaden geleden<br />

hebben, dat se myt redeliker bewisinge dar komen unde eren schaden esschen.<br />

5. Yortmer dat sodanne arrestament unde hindernisse uppe den Dutschen<br />

copman unde sin ghud umme der Engelschen willen, de nu to Lubeke sint, in<br />

deme riike van Engelant, efte enich sulkes gedaen unde besehen were, genstliken<br />

affgedaen unde entslagen werden, alzo dat de vorsereven copman der hensze<br />

syner ghudere vredesameliken möge bruken unde kopslagen, unde dat to der<br />

tiid der vorscrevenen dachvart unde twe maent daraa de undersaten des<br />

heren koninghes unde van der hanse ziik leffliken unde frandliken malkander<br />

hebben unde holden, so dat en den anderen nicht en serighe noch schedighe<br />

jenigher wyse.<br />

6. Unde uppe dat alle desse dinge enen guden ende mögen nemen, sint<br />

willich de heren van Lubeke, ere gheleydesbreve to ghevende den Enghelschen, in<br />

Pratzen wesende, to Lubeke to komende, sovere ere gebede keret unde vor alle de<br />

umme eren willen doen unde laten willen, unde dar tho vorhandelende myt den<br />

anderen sendeboden, soverne se willen weghe unde middel unde formen to vyn*<br />

dende, darmede desse articule mögen komen to eueme ende.<br />

7. Unde alse denne der stede sendeboden desse articule myt den heren<br />

sendeboden des heren koninghes van Engelant hebben undersproken unde gemenschafft<br />

darup under siik gehät, so hebben se dat erste deel des articules ange-<br />

nomen, men van den anderen deeles wegene des vorsereven articules, angande<br />

in der clauselen „unde de undersaten etc.“ , so maken se unde indragen darin<br />

zwarheyt van der van Prutzen wegen, so uth erer scrift1 unde antworde dat wol<br />

klaret. Darap van wegen der stede van der hensze wert geantwordet, dat men<br />

in desser dachvart van des articules wegene nicht kan handelen edder sluten,<br />

wente de sendeboden uth Prutzen unde der stede van der hense hebben nicht ge*<br />

weten de tokumpst der heren sendeboten uth Engeland to desser dachvart unde<br />

hebben darup neen bevelc. Ok is dat en sunderich artikel, de dar henghet<br />

tusschen deme heren koninge van Engeland unde deme grodmechtighen homeyster<br />

a) undersaten unde D fehlt L. b) ut ad dictam dietam veniant pannisati com docan«oüf<br />

necessariis Rk. c) Nota quod non potnit tractari vel concludi super puncto etc- quia d«petrt<br />

non acirerunt adventum Anglicorum nec denn per haberent mandatum Kl a. R,<br />

*) Diese Antwort der englischen Gesandten, auf die auch weiter unten Bezug genommen<br />

wird, ist nicht erhalten.<br />

Digitized by G o o g l e

Hurra! Ihre Datei wurde hochgeladen und ist bereit für die Veröffentlichung.

Erfolgreich gespeichert!

Leider ist etwas schief gelaufen!