Reihe III - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek

250 denis papin für leibniz, Beilage zu N. 56 N. 57
EB; A vero movebitur octo gradibus velocitatis EA: sicque patet causam restitui suoque
effectui surrogari posse, illaesa manente nostra sententia.
Hic autem inprimis notari velim quod in his translationibus validissime confirmatur
Doctrinae nostrae veritas: tota enim vis octo graduum velocitatis translata ex corpore
5 unius librae in 4 libr. fit velocitas 2 graduum: et vice versa vis 2 graduum velocitatis
translata ex 4 libris in lib. 1 fit velocitas 8 graduum: sicque semper velocitates sunt in
ratione reciproca corporum, modo nullus fiat motus in directiones oppositas: Dum autem
aliter se res habet ac motus oppositi se invicem destruunt; vel per reflexionem quantitatem
suam augent[;] non equidem semper observatur eadem ratio reciproca: verum tamen
10 omnia phaenomena ex iisdem principiis evidenter explicantur prout fecit D nus Mariottus
in suo tractatu De la percussion ou choc des corps ubi semper supponit quantitatem
motus et potentiam motricem identificari, atque omnes consequentiae ex ipsius principiis
deductae cum experientia apprime congruunt. Mihi igitur rationi valde consentanea
videtur recepta sententia nec jure merito inconcinnitatis a clar. Antagonista accusari.
15 Videamus jam annon possit etiam idem argumentum contra ipsum retorqueri: fassus
est in Novellis reip. litt. An. 1687, pag. 141, quod paradoxum est duo corpora se mutuo
sistere et alterum alterius mot[um] pariter impedire quum illa corpora aequales vires non
habeant et tam[en] agnoscit istud ex suis principiis necessario sequi: unde illa principia
inconcinnitate aliqua videntur laborare. Possum etiam ulterius instare argumentum alia
20 ratione proponendo: quum enim Vir clarissimus ipse summopere urgeat aequalitatem
inter causam et effectum ab ipsa productum debere reperiri, agnoscit quod effectus prorsus
similes et aequales produci debent a causis prorsus aequalibus. Ponamus igitur duo
corpora ut 4, moveri celeritate ut 1, horum autem alteri o[c]currere corpus ut 1, latum
celeritate ut 4; alteri vero occurrer[e] corpus ut 2, latum velocitate ut 2: certissimum est
25 quod duo ill[a] priora corpora ut 4, eodem prorsus modo reflectentur et eadem velocitate
post occursum in contrariam partem movebuntur: hinc igitur sequitur quod corpus ut 1,
latum velocitate ut 4, et corpus u[t] 2, latum velocitate ut 2, potentias habent aequales,
quum eff[ec]tus producant prorsus similes et aequales. Sic igitur ex ipsius clar. Leib.
19 videntur erg. K
15 f. fassus est: Leibniz, Réplique . . . à M. l’Abbé D. C., in: Nouvelles de la république des lettres,
Feb. 1687, S. 131–145. Das freie Zitat befindet sich auf S. 142.