Reihe III - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek
Reihe III - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek Reihe III - Gottfried Wilhelm Leibniz Bibliothek
N. 7 christoph pfautz an leibniz, 4. (14.) Februar 1691 51 Mais comme nous demandons une courbe dont les ordonnées et abscisses ne soyent pas ω (c’est à dire 2xy) et x mais y et x, il sera maintenant aisé de trouver y = ω 2x prenant T β double T ξ, ou egale à deux fois x et joignant Aβ, coupant CK in λ, et menant à l’axe AB la droite λY parallele à AC, et AY sera y = ω 2x puisque AY est à Y λ ou AC ou 1, comme AT ou ω, à T β ou 2x, de sorte que si dans la droite Y λ 5 prolongée, nous prenons de Y vers λ la droite Y X egale à T ξ nous aurons la courbe XX asymptote à AC et à CK qui sera la demandée. Il est à remarquer que si on faisoit BD egale à AC ou b = 1 alors b ω . ou b 2xy . sera encor = 1 et la courbe CMP se changera en la droite CK et il y auroit x3y = C. Voyons la proprieté de cette courbe 3x2ydx + x3dy = 0 ou dx : dy :: −x : 3y :: DB : y. Ergo DB = − 1 3x, mais DB devroit 10 estre 2xxy − aax, : 3aa − 2xy. Et il y aura −aax + 2 3xxy = 2xxy − aax. Il s’en faut peu que cela n’ait reussi. Cela me fait croire, qu’il y a un peu d’abus. 7. CHRISTOPH PFAUTZ AN LEIBNIZ Leipzig, 4. (14.) Februar 1691. [10.] L Überlieferung: K Abfertigung: LBr. 724 Bl. 21. 2 o . 1 S. Eigh. Aufschrift. Siegelspuren. 15 Bemerkung von Leibniz’ und von J. D. Grubers Hand. 1 demandons une (1) relat bricht ab (2) courbe dont les (a) asymptotes (b) ordonnées et abscisses 10 DB: entspricht der Subtangente in Huygens’ Fragestellung; vgl. die Zeichnung in Huygens’ Brief vom 24. August 1690 (III,4, S. 548). Zu N. 7: Die Abfertigung antwortet auf eine nicht gefundene Leibnizsche Anfrage (vermutlich an Mencke) nach der von Joh. Bernoulli an die Acta erud. eingesandte Lösung des Kettenlinienproblems. Damit wird der seit 1685 ruhende Briefwechsel mit Pfautz für kurze Zeit wiederbelebt. Leibniz beantwortet N. 7 mit N. 10.
52 christoph pfautz an leibniz, 4. (14.) Februar 1691 N. 7 Nobilissime Domine, Lipsiae d. 4 Febr. 1691. Nescio qui factum sit, quod quaesito Tuo, de solutione Probl. funicularii Bernoulliana nondum satisfecimus: quodcunque tamen ejus sit, nullo neglectu Tui, sed forte fortuna contigisse arbitraberis; qua ratione non raro officia literaria tantisper suspenduntur. Ne 5 tamen longiori silentio editionem Tuae solutionis differamus, scias D num Bernoulli constructionem Probl. nobis transmisisse, pressa demonstratione. Fatetur autem, curvam hanc non esse ex genere geometricarum, sed mechanicam, sic ut ad illam describendam alterius curvae rectificatio, vel curvilinei quadratura supponatur. Caeterum constructioni adjecit notabiliores curvae hujus proprietates, in quibus et rectam video exhiberi — huic 10 curvae, et spatium funiculare — certo rectangulo, altero quodam rectangulo diminuto; centrum item gravitatis: de quibus certior fieri voluisti. Penes Te jam erit, publico Tua cogitata quantocyus, si videbitur, impertiri: quod tamen ita credo facies, ne subolere possit Bernoullio, aliquid suorum Tibi per nos innotuisse. Caeterum ante aliquot annos promiseras nobis publicationem meletematis, de In- 15 terusurio composito, in quo ICtorum nostrorum rationem deducendi Interusurii ad examen vocare constitueras; quod ut etiamnum exequereris, quam maxime vellem: audio enim in tribunalibus nostris adhucdum obtinere Pinckerianam, qua quidem nihil insulsius ego in hoc negotio excogitari potuisse opinor. Sed praestaret tum forte argumentum tractare magis ex stylo forensi, quam mathematico; ut sic ¥ quadam indulgeatur 20 Hominibus nostris, quos in mathematicis nosti utplurimum peregrinos, adeoque mathematicas subtilitates perosos. Rem etiam mihi gratissimam faceres, si per otium aliquando consignare velles, quae huc usque hinc inde a Te edita fuerunt, et qua commode ratione eorum copiam mihi comparare possim: praeter Dissert. enim de arte combinatoria nihil eorum, quae abinde 25 publici fecisti juris in scriniis meis possideo. Vale Nobilissime Domine, et fave Excellentissimi Nominis Tui studiosissimo C. Pfauzio. 2 quaesito Tuo: nicht gefundenes Schreiben aus der zweiten Januarwoche 1691, mit welchem Leibniz auf die Mitteilung Menckes (I,6 N. 169) über den Eingang einer ersten Lösung des Kettenlinienproblems reagierte. 2 solutione: Joh. Bernoulli, Solutio problematis funicularii, in: Acta erud., Jun. 1691, S. 274–276. 5 Tuae solutionis: Leibniz, De linea in quam flexile se pondere proprio curvat, in: Acta erud., Jun. 1691, S. 277–281. 6 transmisisse: nach I,6 N. 169 Anfang Dezember 1690. 14 promiseras: zuletzt wohl im Februar 1684; vgl. III,4 N. 48. 17 Pinckerianam: nach Christoph Pincker († 1678), kursächsischer Appellationsrat in Leipzig, der mehrere juristische Dissertationen schrieb.
- Seite 70: N A C H T R A G 1674-1676
- Seite 73 und 74: 4 leibniz an günther christoph sch
- Seite 75 und 76: 6 leibniz an heinrich oldenburg, 18
- Seite 77 und 78: 5 8 leibniz an heinrich oldenburg,
- Seite 79 und 80: 10 leibniz an heinrich oldenburg, 1
- Seite 82: B R I E F W E C H S E L 1691-1693
- Seite 85 und 86: 16 leibniz an johann jacob spener,
- Seite 87 und 88: 18 johann daniel crafft an leibniz,
- Seite 89 und 90: 20 johann daniel crafft an leibniz,
- Seite 91 und 92: 22 johann daniel crafft an leibniz,
- Seite 93 und 94: 24 rudolf christian von bodenhausen
- Seite 95 und 96: 26 rudolf christian von bodenhausen
- Seite 97 und 98: 28 rudolf christian von bodenhausen
- Seite 99 und 100: 30 rudolf christian von bodenhausen
- Seite 101 und 102: 32 rudolf christian von bodenhausen
- Seite 103 und 104: 34 leibniz an johann daniel crafft,
- Seite 105 und 106: 36 friedrich heyn an leibniz, 13. (
- Seite 107 und 108: 38 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 109 und 110: 40 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 111 und 112: 42 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 113 und 114: 44 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 115 und 116: 46 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 117 und 118: 48 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 119: 50 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 123 und 124: 54 christiaan huygens an leibniz, 2
- Seite 125 und 126: 56 christiaan huygens an leibniz, 2
- Seite 127 und 128: 58 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 129 und 130: 60 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 131 und 132: 62 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 133 und 134: 64 leibniz an christiaan huygens, 2
- Seite 135 und 136: 66 leibniz an christoph pfautz, 22.
- Seite 137 und 138: 68 leibniz an christoph pfautz, 22.
- Seite 139 und 140: 70 johann daniel crafft an leibniz,
- Seite 141 und 142: 72 johann daniel crafft an leibniz,
- Seite 143 und 144: 74 johann daniel crafft an leibniz,
- Seite 145 und 146: 5 76 leibniz an rudolf christian vo
- Seite 147 und 148: 78 leibniz an rudolf christian von
- Seite 149 und 150: 80 leibniz an rudolf christian von
- Seite 151 und 152: 82 leibniz an rudolf christian von
- Seite 153 und 154: 84 christiaan huygens an leibniz, 2
- Seite 155 und 156: 86 christiaan huygens an leibniz, 2
- Seite 157 und 158: 88 christiaan huygens an leibniz, 2
- Seite 159 und 160: 90 leibniz an otto mencke, 19. (29.
- Seite 161 und 162: 92 johann daniel crafft an leibniz,
- Seite 163 und 164: 94 leibniz an christiaan huygens, 1
- Seite 165 und 166: 96 leibniz an christiaan huygens, 1
- Seite 167 und 168: 98 leibniz an christiaan huygens, 1
- Seite 169 und 170: 100 leibniz an christiaan huygens,
52 christoph pfautz an leibniz, 4. (14.) Februar 1691 N. 7<br />
Nobilissime Domine, Lipsiae d. 4 Febr. 1691.<br />
Nescio qui factum sit, quod quaesito Tuo, de solutione Probl. funicularii Bernoulliana<br />
nondum satisfecimus: quodcunque tamen ejus sit, nullo neglectu Tui, sed forte fortuna<br />
contigisse arbitraberis; qua ratione non raro officia literaria tantisper suspenduntur. Ne<br />
5 tamen longiori silentio editionem Tuae solutionis differamus, scias D num Bernoulli constructionem<br />
Probl. nobis transmisisse, pressa demonstratione. Fatetur autem, curvam<br />
hanc non esse ex genere geometricarum, sed mechanicam, sic ut ad illam describendam<br />
alterius curvae rectificatio, vel curvilinei quadratura supponatur. Caeterum constructioni<br />
adjecit notabiliores curvae hujus proprietates, in quibus et rectam video exhiberi — huic<br />
10 curvae, et spatium funiculare — certo rectangulo, altero quodam rectangulo diminuto;<br />
centrum item gravitatis: de quibus certior fieri voluisti. Penes Te jam erit, publico Tua<br />
cogitata quantocyus, si videbitur, impertiri: quod tamen ita credo facies, ne subolere<br />
possit Bernoullio, aliquid suorum Tibi per nos innotuisse.<br />
Caeterum ante aliquot annos promiseras nobis publicationem meletematis, de In-<br />
15 terusurio composito, in quo ICtorum nostrorum rationem deducendi Interusurii ad examen<br />
vocare constitueras; quod ut etiamnum exequereris, quam maxime vellem: audio<br />
enim in tribunalibus nostris adhucdum obtinere Pinckerianam, qua quidem nihil insulsius<br />
ego in hoc negotio excogitari potuisse opinor. Sed praestaret tum forte argumentum tractare<br />
magis ex stylo forensi, quam mathematico; ut sic ¥ quadam indulgeatur<br />
20 Hominibus nostris, quos in mathematicis nosti utplurimum peregrinos, adeoque mathematicas<br />
subtilitates perosos.<br />
Rem etiam mihi gratissimam faceres, si per otium aliquando consignare velles, quae<br />
huc usque hinc inde a Te edita fuerunt, et qua commode ratione eorum copiam mihi<br />
comparare possim: praeter Dissert. enim de arte combinatoria nihil eorum, quae abinde<br />
25 publici fecisti juris in scriniis meis possideo. Vale Nobilissime Domine, et fave<br />
Excellentissimi Nominis Tui studiosissimo C. Pfauzio.<br />
2 quaesito Tuo: nicht gefundenes Schreiben aus der zweiten Januarwoche 1691, mit welchem <strong>Leibniz</strong><br />
auf die Mitteilung Menckes (I,6 N. 169) über den Eingang einer ersten Lösung des Kettenlinienproblems<br />
reagierte. 2 solutione: Joh. Bernoulli, Solutio problematis funicularii, in: Acta erud., Jun. 1691,<br />
S. 274–276. 5 Tuae solutionis: <strong>Leibniz</strong>, De linea in quam flexile se pondere proprio curvat, in: Acta<br />
erud., Jun. 1691, S. 277–281. 6 transmisisse: nach I,6 N. 169 Anfang Dezember 1690. 14 promiseras:<br />
zuletzt wohl im Februar 1684; vgl. <strong>III</strong>,4 N. 48. 17 Pinckerianam: nach Christoph Pincker († 1678),<br />
kursächsischer Appellationsrat in Leipzig, der mehrere juristische Dissertationen schrieb.