Irische Texte : mit ersetzungen und Wterbuch
Irische Texte : mit ersetzungen und Wterbuch Irische Texte : mit ersetzungen und Wterbuch
Nachdem die vorstehende Arbeit bereits in den Druck ge- geben war, hatte ich bei einem Aufenthalt in Dublin Gelegen- heit den Text des Book of Ballymote zu vergleichen. Folgen- des sind die Hauptergebnisse dieser Vergleichung. Das Book of Ballymote, wie das LBr. gegen Ende des 14. Jahrh. aus älteren Handschriften zusammengeschrieben, ent- hält von fol. 268 a . 1 — 275 b . 1 den vollständigen Text der iri- schen Alexandersage. Nach einer Einleitung über die Welt- reiche des Altertums, wie sie ähnlich auch dem Cath Catharda vorangeschickt ist, geht der Ire folgendermassen auf seinen Helden über: Maiceäonda imoro ainm na tuaitlii do Grécaibh asargabad rigi in domain ar tus. Alaxandir mor mac Pilib mac Aminiche, is c ro gab airdrigi in domain do Grécaib al- ios nirt 7 gaile 7 gaiscid, al-lus calmaclda 7 crodhachta crai- dhe 7 aicnid 7 ar laechdacht loingsed 7 ar treissi na tuaithe dia roibe . i . in tuath mór Maicedonda. Is e cath is chalma tainig talmuin do clwiss, is iet marcsluag is ferr tainic riamk, acht marcsluag na Teassalda nama. In Gréc mhór tra tir is ferr for domhun sain, tir is forleithi ferunn . i . a .... do tir na Gaindia, a leth tresin muir Techt 1 bothuaidh 7 re sleibtib litffi saw co tir na n-Airimegda isin Eitheoip imectraigh n- descertaig, isa slis benus risin muir tentide* bodeass. Is la (írrcaib urmor mara Torrian cona hindsibh aidblib ingantaib . i . Sicil 7 Crcid 7 inis Roit (no Rodan) 8 7 Cepan 7 (j Cai- lips) etc. Es werden dann eine Reihe berühmter Griechen auf- 1 Dies ist das Téchtmnir von LBr. 1. 437. - Vgl. Einleitung p. .'). :: worden. Derartig Eingeklammertes ist von späterer Hand hinzugefügt
gezählt: Doimbait 7 Socrait 7 Arastotail na Imgäair airrderca eladnaclia (in gac bescna), Potolomeus Pilidelpus in flaith uasal airmidnech co ro inta canoin pedrelge uile isin berla Grecdai. 95 Fear eolach gacha eribelra mar aen ris, (is lais ro scribad) aipgidir gacha berla for bith do scribad leis i n-aenlebur. Ro bo dib na primlega urrderca . i . Apaill 7 Ipocrites 7 Asco- lapius (7 Iocoirius), na primsair . i . Argus 7 Dedalus 7 Hi- corius, 7 ro bo dib in cing calma curata fortren feramail is tresi tainig ar talmuin . i . Ercail mac Ioip. Is c ro saidh na colamhna i muincind mara Torrian. As leis dorocJiair Basirim .i. in caithmilid ro fassaigh in Egipht uile. Is e ro marbh Giron fear ro crinastair Eoraip 7 Affraicc u. s. w. wie im Togail Troi p. 11. Ferner (fol. 268 b . 1 :) Memnon in milid morcalma, mac righ na hAffraice, ardcoraidh in centair. Is and ro meabaid a druim isin domun (in each 7 in gaisced) in tan dorochair Memnon. Mor do gnimradaibh eile 7 do airisibh 7 do ardbuaghaibh ro forbad la Green 7 la hAlax- andtair 7 iar n-Alaxantair genmotha toghail Trae. Eo sir immoro A. in domun uile re n-eg, in Seeithia n-airrtheraigh re muir Caisp anair 7 ramie in Amain n-gainmheda a n-des- cert na hAffrici a crichaib na n-Airimegda in bail ata ind ardcathair dianad ainm Debritha. Is inte ata in tobur adamhra fiuchus ar theas isin aidchi 7 diu n-denand oigred isin lo. Ocus rainic A. iarsna morgnimaib sin fo derid co crand n- grene 7 esca i n-airther in domain (do fisragud a bais 7 a bethadh). Adfetaim dia imtechtaibh 7 dia ghnimradaib fond uile domun co cumair thosach co dered amail ro sfcjrib a lebraibh na seel 7 a lebraibh nateqnitatus 7 isna croinicibh 7 episdil Alaxandair (y sdair Alaxandair) 7 isna liebislechúh ro caemclae Alaxandair re Dinimus, re righ na Bragmanda 7 na Serita. Hier sind also die sämmtlichen Quellen unseres irischen Autors angegeben. Unter den Büchern der Erzählun- gen versteht er den Orosius, unter den Büchern antiquitatis die Antiquitates des Iosephus, unter den Chroniken die des Eusehius. Am Rande ist noch hinzugefügt: . . . foglamsat hec- naid na n-Gaidil na scela sa Alaxandir a lebraib na scel 7
- Seite 52 und 53: I i Text uud Uebersetzung. 32. Ros
- Seite 54 und 55: 46 Text und Uebersetzung. 445 hcrts
- Seite 56 und 57: 48 Text und Uebersetzung. 475 áidb
- Seite 58 und 59: 50 Text und Uebersetzung. 38. Iar s
- Seite 60 und 61: 52 Text und Uebersetzung. Alaxandir
- Seite 62 und 63: 5 I Text und Uebersetzimg. do leira
- Seite 64 und 65: i 5ß Text und Uebersetzang. 595 na
- Seite 66 und 67: 58 Text und Uebersetzung. 7 cathbai
- Seite 68 und 69: 60 Text und Uebersetzung. 48. In ta
- Seite 70 und 71: 62 Text und Uebersetzung. chu bator
- Seite 72 und 73: (34 Text und Uebersetzung. 54. Tanc
- Seite 74 und 75: 66 Text und Uehersetzung. dain. Iar
- Seite 76 und 77: 68 Text und Uebersetzung. Poir fm:
- Seite 78 und 79: 70 Text und Uebersetzung. 805 sin r
- Seite 80 und 81: 72 noc/ta 1 herbartlia-su 2 Text un
- Seite 82 und 83: 74 Text und Uebersetzung. accu, fo
- Seite 84 und 85: 76 Text und Uebersetzung. cuindig n
- Seite 86 und 87: 78 Text und Uebersetzung. 67. Ni ch
- Seite 88 und 89: 80 Text und Uebersetzung. bith 7 ar
- Seite 90 und 91: 82 Toxt und Uebersetzung. foil) dor
- Seite 92 und 93: g4 amal 1 dallu 2 nad 3 Text und Ue
- Seite 94 und 95: gß Text und Uebersetzung. srónaib
- Seite 96 und 97: gS Text und Uebersetzung. a coinair
- Seite 98 und 99: 90 Text und Uebersetznng. lib tuath
- Seite 100 und 101: 92 Text und Uebersetzung. ;i tóisi
- Seite 104 und 105: 96 a lebraib na n-arsanta ... a cro
- Seite 106 und 107: 98 tecar na set sin co mesaibh 7 ci
- Seite 108 und 109: 100 aenfir 775 demin 776 forsin sea
- Seite 110 und 111: Antrum Liberi • l'atris 102 i n-E
- Seite 112 und 113: ^suruti^den 1 ociicias 8 104 scian
- Seite 114 und 115: 106 Deicninbeir nigébus toltanac.
- Seite 116 und 117: 108 leicht aus dieser ursprünglich
- Seite 118 und 119: HO The Death of the Sons of Uisnech
- Seite 120 und 121: 112 The Death of the Sons of Uisnec
- Seite 122 und 123: 114 The Death of the Sons of Uisnec
- Seite 124 und 125: 116 The Death of the Sons of Uisnec
- Seite 126 und 127: ] ] s The death of the Sons of Uisn
- Seite 128 und 129: ion The Death of the Sons of Uisnec
- Seite 130 und 131: Oided inac nUisiiig. [p. 1, col. 1]
- Seite 132 und 133: 1 24 Oided mac nUisnig. 50 "Ni bás
- Seite 134 und 135: 126 Oided mac nUisnig. [p. 2, col.
- Seite 136 und 137: 128 Caill Cwan! Oided mac nUisnig.
- Seite 138 und 139: 130 mac 1 Oided mac nüisnig. leo .
- Seite 140 und 141: 132 Oided mac nUisnig. 245 uáir do
- Seite 142 und 143: 134 Oided mac nUisnig. 290 ga>i dol
- Seite 144 und 145: 136 Oided mac nUisnig. 340 gothacli
- Seite 146 und 147: 138 Oided mac nUisnig. aduhairt Leb
- Seite 148 und 149: 140 Oided mac nUisnig. amuigh [don
- Seite 150 und 151: 142 Oided mar íiTJisnig. 490 "Mise
gezählt: Doimbait 7 Socrait 7 Arastotail na Imgäair airrderca<br />
eladnaclia (in gac bescna), Potolomeus Pilidelpus in flaith uasal<br />
airmidnech co ro inta canoin pedrelge uile isin berla Grecdai.<br />
95<br />
Fear eolach gacha eribelra mar aen ris, (is lais ro scribad)<br />
aipgidir gacha berla for bith do scribad leis i n-aenlebur. Ro<br />
bo dib na primlega urrderca . i . Apaill 7 Ipocrites 7 Asco-<br />
lapius (7 Iocoirius), na primsair . i . Argus 7 Dedalus 7 Hi-<br />
corius, 7 ro bo dib in cing calma curata fortren feramail is<br />
tresi tainig ar talmuin . i . Ercail mac Ioip. Is c ro saidh<br />
na colamhna i muincind mara Torrian. As leis dorocJiair<br />
Basirim .i. in caithmilid ro fassaigh in Egipht uile. Is e ro<br />
marbh Giron fear ro crinastair Eoraip 7 Affraicc u. s. w. wie<br />
im Togail Troi p. 11. Ferner (fol. 268 b . 1 :) Memnon in milid<br />
morcalma, mac righ na hAffraice, ardcoraidh in centair. Is<br />
and ro meabaid a druim isin domun (in each 7 in gaisced)<br />
in tan dorochair Memnon. Mor do gnimradaibh eile 7 do<br />
airisibh 7 do ardbuaghaibh ro forbad la Green 7 la hAlax-<br />
andtair 7 iar n-Alaxantair genmotha toghail Trae. Eo sir<br />
immoro A. in domun uile re n-eg, in Seeithia n-airrtheraigh<br />
re muir Caisp anair 7 ramie in Amain n-gainmheda a n-des-<br />
cert na hAffrici a crichaib na n-Airimegda in bail ata ind<br />
ardcathair dianad ainm Debritha. Is inte ata in tobur adamhra<br />
fiuchus ar theas isin aidchi 7 diu n-denand oigred isin lo.<br />
Ocus rainic A. iarsna morgnimaib sin fo derid co crand n-<br />
grene 7 esca i n-airther in domain (do fisragud a bais 7 a<br />
bethadh). Adfetaim dia imtechtaibh 7 dia ghnimradaib fond<br />
uile domun co cumair thosach co dered amail ro sfcjrib a<br />
lebraibh na seel 7 a lebraibh nateqnitatus 7 isna croinicibh 7<br />
episdil Alaxandair (y sdair Alaxandair) 7 isna liebislechúh<br />
ro caemclae Alaxandair re Dinimus, re righ na Bragmanda<br />
7 na Serita. Hier sind also die sämmtlichen Quellen unseres<br />
irischen Autors angegeben. Unter den Büchern der Erzählun-<br />
gen versteht er den Orosius, unter den Büchern antiquitatis<br />
die Antiquitates des Iosephus, unter den Chroniken die des<br />
Eusehius. Am Rande ist noch hinzugefügt: . . . foglamsat hec-<br />
naid na n-Gaidil na scela sa Alaxandir a lebraib na scel 7