You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
o; leq<br />
!!<br />
k|]/0ffbfoL JolQmTj M<br />
c~h' l;+x<br />
*<br />
k|wfgdGqLsf] rLg<br />
e|d0f / pknAwL<br />
@^<br />
e|ddf gk/f}+ g]kfnsf]<br />
Oltxf;df dw]z eGg]<br />
slxn} lyPg<br />
tLg ;o kLl8t klqsfx?<br />
@@<br />
Gofo dfUg ;jf]{Rr cbfntdf<br />
;Nnfxsf/ M 8f= s]zj b]jsf]6f, 8f= zf:qbQ kGt, bL3{/fh k|;fO{, dxfjL/ dNnL, cWoIf M /fdz/0f kf08], lgb]{zs M /fd]Zj/ yfkf, pHhjn k|;fb k/fh'nL,<br />
g'/ bf]hL{ z]kf{, pk–;Dkfbs M O{Zj/L clwsf/L -O{zf_, ljz]if Ao"/f]M e"if0f >]i7, l6sf 9'ª\ufgf, k|ljg yfkf, Zofd k/fh'nL, ;DkfbsM /fdrGb| v8\sf<br />
(Journalistrc@gmail.com) k|d'v Joj:yfks M /fh' ljz+v (raju.bisnkha@gmail.com), hg;Dks{ k|d'v M uh]Gb| kf08] -;'b"/klZrd_, /fh]Gb| cfrfo{,<br />
x]dbf; >]i7, ltns af]x/f, cGt/f{li6«o Jo"/f] M ;'lj;'wf cfrfo{ -;x–;Dkfbs cd]l/sf_, ;'/]z/fh s6\jfn -ef/t_, d]3/fh k'8f;}gL -n08g_, /fh]z af]xf]/f -o'PO{_,<br />
s]zj cfrfo{ -d]l/Nof08 cd]l/sf_, uf]lks[i0f /fhynf -dn]l;of_, cfj/0f ÷ n]–cfp6 M ;Gtf]if Gof}kfg] -;Dks{ (*$#!^#)#^_, kmf]6f]u|fkm/ M wd{/fh s]=;L=,<br />
d'b|0f M sdnfdfO{ ckm;]6 k|]; k|f= ln=<br />
u|]6/ g]kfn klAns];g k|f=ln=af6 k|sf;Lt lh=k|=sf=b=g+= M @)!÷)^^÷)^&<br />
o'lg6L EjfO{; /fli6«o dfl;s<br />
kmf]g÷ˆofS; M )!–$!^&%&#, Email: unityvoice@ymail.com, Web:http://www.bishalnepal.com<br />
1÷r}q o'lg6L EjfO;
;DkfbsLo ====<br />
d'n'ssf] jt{dfg ;+s6sf] df}sf5f]kL ef/tn]<br />
/fhgLlts:t/df dfq xf]Og ;Ldfdf ;d]t k6sk6s<br />
cltqmd0f ug]{ 36gf gf}nf] xf]Og . g]kfnsf]<br />
;+qmd0fsflng /fhgLltsf] df}sf 5f]kL ef/tn] u/]sf]<br />
cTofrf/ g]kfnL hgtfsf] nflu sbfkL IfDo x'g] 5}g .<br />
p;n] u/]sf] k6s k6ssf] HofbtL / cTofrf/ lj?4<br />
ca g]kfnL hgtfn] cGt/fli6«o :t/df cfjfh p7fpg'<br />
h?/L 5 . s]xL d'7Le/sf JolQmx?nfO{ xftdf lnP/<br />
cfˆgf clei6 k"/f ug]{ ef/tLo lj:tf/jfbsf] cfd<br />
g]kfnL hgtfn] v'n]/} k|ltsf/ ug'{ kg]{ a]nf cfPsf] 5 .<br />
kmfu'g @^ ut] lalxaf/ g]kfnsf] ;Ldf cltqmd0f u/L<br />
g]kfne"lddf k|j]z u/]/ s~rgk'/sf] k'gjf{; gu/kflnsf<br />
j8f g+ * cfgGbahf/sf #$ jifL{o uf]ljGbk|;fb<br />
uf}tdsf] xTof u/]sf] b'Mvb 36gfn] ;d:t g]kfnLnfO{<br />
:tAw / If'Aw agfPsf] 5 . g]kfn–ef/tsf] ;Ldf<br />
If]qdf b'j} b]zsf ;DalGwt clwsf/Lx¿sf] ;xdltdf<br />
lgld{t sNe6{ eTsfpg cu|;/ ;Ldf ;'/Iff ansf]<br />
HofbtLlj¿4 Pslqt ePsf ;Ldf /Ifs g]kfnLx¿dfly<br />
g]kfnleq} k;]/ uf]nL jiff{pg] ef/tLo ;'/Iff cËsf] of]<br />
anldRofOF ,x]kfxf gLlt / cltqmd0fsf/L Pj+ 3[0ff:kb<br />
b'j{\ojxf/sf] hlt g} lgGbf / eT;{gf u/] klg k'Ub}g .<br />
;Ldf cltqmd0f u/L lgxTyf g]kfnL gful/ssf] xTof<br />
ul/Psf] of] lgGbgLo sf08sf] b]zeQm tdfd g]kfnL<br />
hgtfn] Ps:j/n] lj/f]w ul//x]sf 5g\ eg] ;'¿df<br />
/fhb"tfjf;af6 lj1lKt lgsfnL ;Ldf ;'/Iff ann]<br />
uf]nL grnfPsf] em"6f] aofgafhL u/]sf] ef/tn]<br />
cGttM ;f] 36gfdf ;'/Iff ansf] ;+nUgtf :jLsf/<br />
ub}{ 36gfsf] 5fgljg ug]{ arg lbP/ k|wfgdGqL g/]G›<br />
df]bLn] ;d]t b'Mv k|s6u/]sf] huhfx]/ ePsf] 5 .<br />
g]kfn ;/sf/n] HofbtLk"0f{ ;f] 36gfsf] et{\;gf / lgGbf<br />
ub}{ ef/t;dIf lj/f]wkq lbPsf] 5 eg] ;Ldf /Iffdf<br />
:jt:km't{ ;+nUg x'Fbf xTof ul/Psf uf]ljGb uf}tdnfO{<br />
zxLb 3f]if0ff u/L !) nfvsf] ;xof]u / afnaRrfsf]<br />
lzIffsf] plrt k|aGwsf] Joj:yf ug]{ arg lbPsf] 5 .<br />
of] 36gf uf}tdsf] xTofdf dfq;Lldt g/xL g]kfnsf]<br />
:jtGqtf / ;fj{ef}ldstfdflysf] bvn;Dd lj:tfl/t<br />
ePsfn] o:tf cltqmd0fsf/L / laWj+zsf/L 36gf<br />
k'gM bf]xf]l/g glbg ;/sf/n] :jfledfgL rl/q b]vfP/<br />
/fli6«o c8fg k|:t't ug]{ xf] jf k'gM ;Qf:jfy{sf]<br />
/Iffsf nflu nDk;f/jfbL rl/qnfO{ lg/Gt/tf lbFb}<br />
2÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
;DkfbsLo ====<br />
ef/tLo HofbtL aGb u/<br />
/fli6«o :jfwLgtfdfly cfFr k'of{pg] sfd ug]{ xf] eGg]<br />
uDeL/ rf;f]sf] k|Zg v8f ePsf] 5 .<br />
ef/tn] nfdf] ;dob]lv g]kfnl;tsf] v'Nnf<br />
l;dfgfnfO{ cltqmd0fsf/L ultljlw lj:tf/sf nflu<br />
pkof]u ub}{cfPsf] huhfx]/ 5 . g]kfnsf] nfvf}+<br />
x]S6/ e"ld ef/tsf] cltqmd0fdf k/]sf] s'/f st}<br />
l5k]sf] 5}g . ;Ldf:tDex¿ lgof]lht ?kdf ufoa<br />
kfg]{ / g]kfne"ld xTofpg] qmd /f]lsPsf] 5}g . g]kfndf<br />
cg]s k|nf]egdf kf/]/ u'd:tfx¿sf] ljleGg b:tf<br />
v8fug]{ ,lglxt :jfy{k"lt{sf nflu bjfj ;d"xsf ?kdf<br />
ltgnfO{ pkof]u ug]{ / ;do qmddf tL ;d"xx¿aLrd}<br />
cGtlj{/f]w l;h{gf u/fP/ Psfk;df eL8Gt u/fO{<br />
cfˆgf] lglxt :jfy{ k"/f ug]{ ef/tLo ;Qfwf/Lx¿sf]<br />
rfl/lqs ljz]iftf g} /x]sf] 5 . ef/tdf a]nf avt<br />
;Qfwf/L hdft km]l/Fb}cfP klg cxÍf/L ,x:tIf]ksf/L<br />
/ x}sdjfbL gLlt cjnDag / Jojxf/ k|bz{gdf s'g}<br />
km]/abn 5}g . ;Ldf If]qsf afl;Gbf g]kfnLx¿dflysf]<br />
lylrldrf], s'6lk6 / n'6kf6sf 36gfx¿n] klg plQs}<br />
lg/Gt/tf kfO/x]sf 5g\ . ;Ldf cltqmd0f u/L g]kfn<br />
;/xbleq k|j]z u/]/ lat08f dRrfpg] / g]kfnLnfO{<br />
ql;t jftfj/0fdf /flv/xg] lznlznfs} qmddf<br />
s~rgk'/df uf]ljGb uf}tdsf] xTof ePsf] xf] . Tof]<br />
xTof k|s/0fdf ;Ldf ;'/Iff ann] @* /fp08 uf]nL<br />
rnfPsf] / 9'+Ëfd'9f;d]t u/]sfn] k|x/Lnufot y'k|}<br />
g]kfnL 3fOt] ePsf] klg v'nfzf ePsf] 5 . oL ;j}<br />
tYonfO{ cufl8 /fv]/ ;/sf/n] ca cfOGbf o:tf<br />
cltqmd0fsf/L / cftÍsf/L 36gf /f]Sg ef/t;+u<br />
k|Tofe"lt lng;Sg'k5{ . g]kfnLx¿n] ;LdfIf]qdf ef/tLo<br />
HofbtLsf cg]s sx/ sf6\b}cfPsf 5g\ . To:tf 36gf<br />
bf]xf]l/g glbg ;/sf/n] ;Ldf Joj:yfkgsf] k|i6gLlt<br />
clVtof/ ug{'sf] ljsNk 5}g . cGttM o:tf] ;d:ofsf]<br />
:yfoL ;dfwfg eg]sf] l;dfgfdf tf/jf/ ug{' / bf]xf]/f]<br />
cfjfudgnfO{ clen]vLs/0f ub}{ lgodg ug{' g} xf] .<br />
g]kfn ;/sf/n] l;w} lbNnL ;/sf/;Fu l;w} jftf{ gug]{<br />
xf] eg] km]/L klg ;Ldfdf w]/} uf}tdx?n] Hofg u'dfpg'<br />
kg]{ 5 . ;/sf/ hlxn] klg ef/t;Fu nDk;f/ kg]{ xf]<br />
eg] ;Ldfdf cfˆgf gful/sn] Hofg u'dfpg] / ;w}F<br />
qf;df afFRg'sf] ljsNk 5}g .
ljZjsf] Ps dfq lxGb'Tj ;dfKt ug{<br />
O;fO{x? ;lqmo<br />
bL3{/fh k|;fO{<br />
cGwfx?n] xfQL 5fDbf cg]sf}+ cy{<br />
nufPsf] h:tf] lqml:rogx?n]<br />
cg]sf}+ em"7f cfZjf;g lbP/ e|d<br />
l;h{gf u/fO{ wd{ kl/jt{g u/fpg<br />
;lqmo 5g\ . @)^# ;fncl3<br />
g]kfndf O;fO{x? o;/L vlgPsf<br />
lyPgg\ . @)^# ;fnkl5 t<br />
O;fO{x? o;/L g]kfnleq ;zQm<br />
ag]sf 5g\ ls elgG5– cf7 xhf/<br />
eGbfa9L rr{x? :yflkt ul/;s]sf<br />
5g\ . oxL kf/f /lx/Xof] eg] O;fO{<br />
;fd|fHo :yflkt u/fpg ef]lnsf<br />
lbgdf lxGb' tyf af}4x?sf]<br />
cl:tTj ;dfKt x'g;S5 . O;fO{<br />
o:tf] /f]u xf] hxfF h'g 3/nfO{<br />
O;fO{s/0f ul/G5 tL 3/x?df<br />
czflGt, sf]nfxn dlRrPsf] 5 .<br />
wd{ kl/jt{g u/]sf lxGb'x? s}of}+<br />
ax'nfPsf, em'l08P/ d/]sf 5g\<br />
eGg] ;'lgG5 . cfkm\gf] wd{nfO{<br />
Tofu]/ O;fO{ ag]sfx?sf] dgl:ylt<br />
slt vNalnbf] /x]5 eGg] s'/f<br />
tfKn]h'Ë kmªlnªdf 8Da/ >]i7sf<br />
kl/jf/ lqml:rog ePsfn] cfk\mgf]<br />
afa' dbf{ glhs}sf] g;{/Ldf nu]/<br />
uf8]sf lyP . t/ d/]sf] afa'n]<br />
/ftL /ftL cfP/ b'Mv lbg<br />
yfn]kl5 rf/ aif{kl5 pgLx?n]<br />
lxGb' ;+:sf/ cg';f/ sfhlqmof<br />
u/] . g]jf/ ;dfhaf6 alx:s[t<br />
ePsf 8Da/ >]i7n] lxGb' ;+;sf/<br />
cg';f/ sfhlqmof u/]kl5 ;dfhn]<br />
:jLsf/]sf] lyof] eGg] va/ @)&)<br />
;fn c;f]h @) ut]sf] uf]/vfkqdf<br />
k|sflzt ePsf] lyof] .<br />
g]kfn dfgj ;Eotfsf] pb\ud dflgG5 .<br />
lxdjtv08 g]kfnsf] ljifonfO{ lnP/ jlzi6<br />
Clifn] jlzi6 pklgifb\df pNn]v u/]sf5g\–<br />
…ef/tv08] pQ/fo0f] lxdfno t6] :j0f{e"ld<br />
:ju{e"ld .Ú sfnLbf;n] klg s'df/ ;+ejsf]<br />
klxnf] Znf]sdf …lxdfno kj{tsf] k"j{b]lv<br />
klZrd;Ddg}+ of] cfo{e"ld xf]Ú eg]sf<br />
5g\ . lxdjtv08 g]kfndf j]b, pklgifb\,<br />
k'/f0fx? tyf cg]sf}+ gLltzf:qsf] hGd<br />
ePsf] / o;If]qnfO{ oxfFsf lxdfn<br />
/ gbLx?n] h;/L ;Llrt ePsf] 5<br />
To;/Lg}+ cg]sf}+ t]h:jL >[lifd'lgx?sf<br />
tkaf6 1fgsf c;;|wf/f aUgk'u]sf<br />
5g\ . ;Ktu08sLdf sfZok Clif, k'n:To<br />
Clif, sf]zL lsgf/df sf}lzs Clif<br />
-ljZjfldq_, uf]vf{df j]bJof;, tTj1fgL<br />
bfz{lgs /fhf hgssf] /fHodf of1jNSo,<br />
ufuL{ d}q]oL, u08sdf aflNdls Clif,<br />
afUdtL lsgf/df …g]Ú d'lg gfdsf Clif /<br />
Cuj]bdf ls/ftLx?sf Clif cfs'gLn]<br />
VoftL sdfPsf] pNn]v 5 . j]b, >'lt,<br />
:d[lt tyf of]usf] 1fgn] o;If]qnfO{<br />
l;+rLt ug{ ;s]sfn] ljZjdf lxdjtv08<br />
g]kfnnfO{ dfgj ;Eotfsf] pb\ud /<br />
ljZj;Eotfsf] h]i7e"ld dflgPsf] 5 .<br />
oxLe"lddf uf}]tda'4sf] hGd eP/ ljZje/<br />
a'4sf]k||sfz 5l/Psf]5 . elgPsf] 5–…<br />
jf]lw;To dxf;ToM, :joDe" r}To<br />
gdfDox+ .Ú /fi6«lgdf{tf k[YjLgf/fo0f zfxn]<br />
l;+uf] lxGb':yfg -ef/t_sf] cl:tTj x'g'<br />
eGbf cufl8 eg]sf lyP –…of] g]kfn tvt<br />
lsNnf xf] . O{Zj/n] /rgf u/]sf] lsNnf<br />
/x]5 . ;a} hft 5QL;] jg{{sf] of] c;n<br />
lxGb':yfgf xf] .Ú<br />
k|frLg ;dob]lv lxdjtv08<br />
g]kfnsf] dxTjnfO{ blIf0fsf b]zx?<br />
-clxn]sf] ef/t_ n] 7"nf] dxTj /fVb}<br />
cfPsf] 5 . lxdjtv08 / ef/tsf] olt<br />
tfbfDotf d]l6G5 ls …s}nf;–dfg;/f]j/b]lv<br />
lxGbdxf;fu/;Dd h:sf] /fHo / 3/ 5 Tof]<br />
lxGb' xf]Ú eg]/ lnR5ljzf;gdf pNn]v<br />
ePsf]s'/f Oltxf;ljb\ of]uL g/xl/gfyn]<br />
pNn]v ug'{ ePsf] 5 . g]kfn / ef/t<br />
lxGb'x?sf] nflu kljq k"0oe"ld dflgG5 .<br />
g]kfn dfq ljZje/df ljZjsf] Psdfq<br />
Psdfq clw/fHo xf] h:sf] cl:dtfnfO{<br />
s'g} ljb]zLn] klg la6'nf] agfpg<br />
;s]gg\ . lxdjtv08 k':tssf] &!<br />
cWofosf] Znf]s !^df pNn]v 5–dfs{08]o,<br />
czf]:yfdf,jnL,Jof;, xg'dfg,s[k, k|z'/fd<br />
/ lje"if0fn] oxL tk:of u/]/ lr/+hLjL<br />
ePsf x'g\ . kz'kt If]qsf] dxTj a'em]/<br />
dl/rL, c+lu/f, k'nx,e[u' / cqL h:tf<br />
C[lifx? / k|x\nfb h:tf eQm oxL /x]/<br />
ci6d"lt{ dx]zsf] k"hf u5{g\Ú eg]/<br />
pNn]v5 . ef/ljn] o;If]qnfO{g}+ s]Gb|Lt<br />
u/]/ …ls/fFtfh{'gLod\Ú dxfsfJo n]v]sf]<br />
s'/fnfO{ klg oxfFsf] ;Eotfsf] ljsf;df<br />
;|f]tsf] ?kdf lnOG5 . ch{'gn] wg'lj{Bfsf]<br />
ljz]if 1fg ls/ft k|b]zd}+ k|fKt u/]sf]<br />
s'/f dxfef/tdf pNn]v5 . dxfef/tdf–<br />
…g]kfn ljifo /fhg\Ú eg]sf] s'/f pNn]v5 .<br />
ls/ftsfndf uf}tda'4 hlGdPsf] 7fpF<br />
kQf nufP/ ef/taif{af6 /fhf czf]s<br />
g]kfn cfP/–…oxfF eujfg hlGdPsf lyPÚ<br />
eg]/ 7"nf] 9'Ëfsf] :tDe v8f u/]sf] s'/f<br />
n'lDagL l:yt czf]s:tDen] atfpFb5 .<br />
dg'n] ljWo / lxdfnsf] jLrsf] efunfO{<br />
cfo{jt{ dfGg'sf] ;fy} k|ofub]lv l;wf<br />
pQ/ lxdfno;Ddsf] efunfO{ -cyf{t<br />
g]kfnnfO{_ a|DXflif{ b]zdf u0fgf u/]sf<br />
5g\ . …d"n ;j{:tLjfb ljgo;+u|xÚ af}4<br />
uGy / g]kfn dfxfTDo h:tf u|Gyx?n]<br />
o;If]qsf] kf}/fl0fs cj:yf s:tf] lyof]<br />
eGg]] s'/fx?sf] lrq0f u/]sf] kfOG5 .<br />
kz'klt,ux]Zj/L,:JfoDe', jf]}4 cflb h:tf<br />
tLy{:ynx?af6 lxGb' / af}4 dfuL{x?<br />
jLrdf ;dGjofTds af6f] :yflkt x'g<br />
uPsf] s'/fnfO{ lrlgof ofqL x'ofª;fªn]<br />
pNn]v ub}{ lxGb' dlGb/x? / af}4 ;+3x?<br />
;fy;fy ag]sf / logsf] PsfTDo ePsf]<br />
s'/f cfkm\gf] ofqf j[tfGtdf pNn]]v u/]sf<br />
lyP .<br />
klxnf g]kfn clxn]sf] eGbf 7"nf]<br />
lyof] . lxdjtv08 g]kfn ljleGg<br />
6'qmfdf ljeflht x'Fb}cfPsf] cj:yfdf<br />
rGb|u'Kt ljqmdflbTosf 5f]/f ;d'Gb|u'Ktsf]<br />
k|ofusf] clen]vdf–…sfd?k -cf;fd_<br />
/ ss{k'/ -s'dfpFm / u8jfn If]q<br />
;a}_ sf] jLrsf] b]znfO{ …g]kfnÚ egL<br />
n]lvPsf] 5 . o;If]qsf] ;+/If0fsf] k]|/0ff<br />
3÷r}q o'lg6L EjfO;
;|f]t k[YjLgf/fo0f zfx x'gk'u] . uf]/vf<br />
Pp6f /fHo lyof] . o;If]qsf ;;fgf<br />
lxGb'–/fHox?sf] PsLs/0f u/]/<br />
k[YjLgf/fo0f zfxaf6 g]kfnnfO{ ljZjsf]<br />
lxGb' clw/fHoÚsf] :yfgdf pEofpg<br />
;s]sf lyP . lxjtv08sf ;–;fgf<br />
/fHox?sf hgtf clwsf+z lxGb' ePsfn]<br />
/ g]kfnL efiff g'jfsf]6, sf7df08f}+, eQmk'/,<br />
nnLtk'/, lxGb'klt ;]ga+zL /fhfsf]<br />
dsjfgk'/b]lv ldlynfb]lv l6i6f;Dd<br />
g]kfnL efiff s]xL k|rnLt eO;s]sf]<br />
x'gfn] k[YjLgf/fo0f zfxnfO{ PsLs/0fdf<br />
lgs} ;lhnf] x'g k'u]sf] lyof] . Oltxf;ljb\<br />
;"o{ljs|d 1jfnLn] pNn]v u/]sf 5g\ –…<br />
wd{ ;+/If0ffy{ kxf8 a:g] lxGb'x?sf]<br />
clenfiff /fHo rnfpg] eGbf wd{ /Iff<br />
u/L a:g] lyof] .Ú k[YjLgf/fo0f zfxsf<br />
k'/f]lxt zlQmjNnj cof{nn] d'Sts07n]<br />
k|z+G;f u/]sf lyP– …hf}g g]kfn/fHo ljifo]<br />
lxdfn kj{tsf sGb/fb]lv===rf/}lt/af6<br />
d'lghgx?n] ;]jf ul/Psf sf}l;sLsf<br />
wf/f j]un] axG5g\, hxfF k|Voft ePsf<br />
gLns07 lj/fhdfg eofsf 5g\, ;f]xL<br />
g]kfn b]z xf] . hxfF lxdfnkj{tsL k'qL<br />
u'x|]sfnL lj/fhdfg eofsL 5g\, hxfF k"0of<br />
eofsL afudtL 5g\ hxfF kz'kltsf k|ToIf<br />
eofsf lzjlnË 5g\, hxfF rfFu'gf/fo0f<br />
5g\, hxfF ;Dk"0f{ eosg x¥Gof ah|of]lugL<br />
5g\,hxfF k~r lnË]Zj/ krnL e}/j 5g\<br />
4÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
o:tf] g]kfn b]zÚ eg]/ pNn]v u/]sf]af6<br />
o;If]qsf] ;f+:s[lts w/ftn af/]df :ki6<br />
x'G5 .<br />
lrgLof ofqL x'ofg;fªn] cfkm\gf] ofqf<br />
a[tfGtdf eg]sf lyP– …g]kfnsf] /fHo<br />
Joj:yfn] l5d]sL /fHox?df cfkm\gf]<br />
k|efj sfod /fv]sf] lyof] . lnR5lj<br />
s'nf]TkGg If]qLo /fhf 5g\ h;nfO{ cg]s<br />
s'/fsf] 1fg 5 . oxfF c+z'jdf{ gfdsf<br />
/fhf lyP, logsf] k|tfk / k|ltefsf] sLlt{<br />
6f9f–6f9f;Dd ljVoft lyof] .Ú oxLqmdn]<br />
lnR5lj nufot afO;L, rf}la;L, dNn<br />
zf;gsfndf o;If]qsf] df}lnstf arfP/}<br />
/fv]sf lyP . /fhf dx]Gb| dNnsf] ;dodf<br />
ltAatdf g]kfnsf] df]]x/ -d'b|f_ rnfpg]<br />
Joj:yfsf] ;+emf}tfnfO{ lg/Gt/tf lbP/<br />
/fi6«lgdf{tf k[YjLgf/fo0f zfxn] l5d]sL<br />
/fHox?;Fu /fd|f] ;+jGw sfod /fv]sf<br />
lyP . k[YjLgf/fo0f zfxaf6 ltAatdf<br />
cGg,a;|,l;Ssf cflb lgof{t ul/GYof]<br />
/ ;'g, g'g\, e]8f, Rof+u|f cflb cfoft<br />
ul/GYof] . ef]6af6 ;:tf] efpdf ;'g<br />
Nofpg] / Tof] ;'g ef/tdf dx+uf]df laqmL<br />
u/L ef/taf6} ;:tf]df rfFbL vl/b u/L<br />
?k}ofF agfO{ ef]6df lgof{t ul/GYof] .<br />
Oltxf;sf s'6gLlts kf7x?af6 l;Sb}<br />
ljZjAofkLs/0f ug]{ cj:yfdf g]kfn<br />
clxn] cfkm\g} cl:tTjsf] n8fO{df 5 .<br />
lxGb' cl:dtfsf] slt dxTj 5 eGg] s'/f<br />
ljZjsf] ;ftf}+ cfZro{ dWo] rLgsf]<br />
ljzfn kvf{nsf] klZrdL åf/df rf}w<br />
km'6 nfdf] ;+:s[t dGq /x]sf] / of] d+qnfO{<br />
dËf]n ;d|f6 s'jnfO{ vfFn] rf}wf}+ ztfAwL<br />
…ç gdf]eujt] ==Ú cflb n]lvPsf] s'/f<br />
k'?iff]Qd lwld/]n] -@)^#.!@.!* sf]<br />
uf]/vfkq_ pNn]v ug'{ ePsf] / o;}u/L<br />
:jfdL 8f= k|kGgfrfo{n] rLgsf] u|]6jfnsf]<br />
9f]sfx?df dxfef/tsf Znf]sx?<br />
;+:s[tefiffdf snfk"0f{ cIf/ n]lvPsf]<br />
s'/f pNn]v ug'{ePsf] 5 . To:tf] k|lti7f<br />
/ dlxdfaf6 cfj4 lxdjtv08sf]<br />
zlQm;|f]tsf] ?kdf lrlgPsf] ;"o{–rGb|<br />
c+lst /fli6«o em08f abNg vf]Hg]x?<br />
g]kfnL cfdfsf] ;Rrf ;Gtfg x'g;St}gg\ .<br />
e"kl/j]li6t ePs} sf/0fn] g]kfn v'lDrP/<br />
a:g'k/]sf] xf]Og, oxfF unt ;Qf;Lgx?sf]<br />
e|i6tf / ljb]zL x:tIf]ksf] sf/0fn] g]kfn<br />
clxn cK7\of/f] cj:yfdf 5 .<br />
g]t[TjkIfdf Tofu / ;dk{0fsf] efjgf<br />
gcfO{ /fi6« lxF8fpg ;lsFb}g . sf+u|]; /<br />
Pdfn] / dfcf]jfbLsf] cx+sf/ / ;Qfdf]xn]<br />
;xdltsf] aftfj/0f st} 5}g . efuj08fdf<br />
clNemP/ g]kfnsf] lbgk|lt;bg cf]/fnf]<br />
nflu/x]sf] 5 . @)^#sf] hgcfGbf]ng<br />
kl5 g]kfnsf] Pstf / klxrfg ;dfKt kfb}{<br />
g]kfnsf] /fli6«otf / ;+;bLo k|hftGqsf]
uGtJodf k|ZglrGx nfu]sf]5 . xfdL<br />
g]kfnLx? O;fO{x?sf] la/f]wL xf]Ogf}+ .<br />
s'g} klg wd{sf] kl/efiff, dfGotf / k4lt<br />
cg]sf}+ x'G5g\ . @)^# ;fneGbf cufl8<br />
g]kfn lxGb' clw/fHosf] ?kdf :yflkt<br />
lyof] . Tof]a]nfdf g]kfndf O;fO{, d'l:nd<br />
s'g} klg wd{sf] la/f]wdf lxGb' tyf af}4x?<br />
lyPgg\ . lxGb' clw/fHodf ;a}wd{x?sf]<br />
;Ddfg ug]{ ;xcl:tTjsf] efjgf sfod<br />
lyof] . t/ lxGb' clw/fHosf] ;lxi0f'tf<br />
dfly cfqmds ag]/ of]hgfj4?kdf<br />
vNaNofpg O;fO{x?sf] nufgLdf<br />
g]kfnsf kf6L{leqsf /fi6«3ftL ck/fwLx?<br />
nfluk/] . ef/tLo sf+u|]; -cfO{_ / p;sf]<br />
u'Ktr/ ;+:yf …/cÚ sf] k|fof]hg / p;}sf]<br />
nufgLdf ePsf] @)^@.^#sf] /Qmkftk"0f{<br />
hgcfGbf]ng u/fOof] . cfGbf]ngn]<br />
p3| ?k lng yfn]kl5 /fhf;Fu ;xdlt<br />
eP/ @)$& ;fnsf] ;+ljwfg cg';f/<br />
lju6Lt k|ltlglw;ef Ao"tfpg] ;t{df<br />
la;h{g eof] . hgcfGbf]ng la;h{g<br />
ePkl5 cfGbf]ngsf g]tf lul/hfk|;fb<br />
sf]O/fnfn] @)$& ;fnsf] ;+ljwfg cg';f/<br />
/fhf 1fg]Gb|af6 gf/fo0flx6L /fhb/af/sf]<br />
k6flËgLdf k|wfgd+qL kbsf] ;kyu|x0f<br />
u/]/ d+lqkl/ifb u7g u/] . To;kl5 Pskl5<br />
csf]{ub}{ g]kfnsf klxrfg, cl:dtf<br />
vNaNofpg yfn] . ef/tLo el/of<br />
alg;s]sf sf+u|];sf lul/hf, Pdfn]sf<br />
dfwj g]kfnn] …/cÚ n] ;'/Iff tyf tfnLd<br />
lbP/ ef/tLo Ozf/fdf sfd ug{] u2f/<br />
dfcf]jfbLsf k|r08 / afa'/fd e§/fO{n]<br />
h]–h] eG5g\, ToxL ul/of] . o;/L g]kfnL<br />
cfdfsf] sf]vaf6} hlGdPsfx?n] g}+<br />
g]kfnnfO{ ef}8Ldf xfNg vf]h] . dfcf]jfbL,<br />
sf+u|];, Pdfn]sf] /fi6«b|f]x af/]df @)^#<br />
;fnb]lv g}+ xfdLn] e08fkmf]/ ug{ yfn]sf<br />
lyof}+ . t/ To;a]nf hgdfg;n] xfd|f ;To<br />
s'/f kTofPg . t/ clxn] @)^@ ;fn<br />
d+l;/sf] lbNnLdf ;DkGg !@ a'Fb] ;xdlt<br />
/ @)^@.^# sf] hgcfGbf]ngsf] d"Vo<br />
pb\b]Zo g]kfnsf] cl:tTj g}+ ;dfKt kfg]{<br />
/x]5 eGg] s'/f ;a}sf] cufl8 5nË ePsf]<br />
5 .<br />
cGwfx?n] xfQL 5fDbf cg]sf}+ cy{<br />
nufPsf] h:tf] lqml:rogx?n] cg]sf}+<br />
em"7f cfZjf;g lbP/ e|d l;h{gf u/fO{<br />
wd{ kl/jt{g u/fpg ;lqmo 5g\ . @)^#<br />
;fncl3 g]kfndf O;fO{x? o;/L<br />
vlgPsf lyPgg\ . @)^# ;fnkl5 t<br />
O;fO{x? o;/L g]kfnleq ;zQm ag]sf<br />
5g\ ls elgG5– cf7 xhf/ eGbfa9L<br />
rr{x? :yflkt ul/;s]sf 5g\ . oxL kf/f<br />
/lx/Xof] eg] O;fO{ ;fd|fHo :yflkt u/fpg<br />
ef]lnsf lbgdf lxGb' tyf af}4x?sf]<br />
cl:tTj ;dfKt x'g;S5 . O;fO{ o:tf]<br />
/f]u xf] hxfF h'g 3/nfO{ O;fO{s/0f<br />
ul/G5 tL 3/x?df czflGt, sf]nfxn<br />
dlRrPsf] 5 . wd{ kl/jt{g u/]sf lxGb'x?<br />
s}of}+ ax'nfPsf, em'l08P/ d/]sf 5g\ eGg]<br />
;'lgG5 . cfkm\gf] wd{nfO{ Tofu]/ O;fO{<br />
ag]sfx?sf] dgl:ylt slt vNalnbf]<br />
/x]5 eGg] s'/f tfKn]h'Ë kmªlnªdf 8Da/<br />
>]i7sf kl/jf/ lqml:rog ePsfn] cfk\mgf]<br />
afa' dbf{ glhs}sf] g;{/Ldf nu]/ uf8]sf<br />
lyP . t/ d/]sf] afa'n] /ftL /ftL cfP/<br />
b'Mv lbg yfn]kl5 rf/ aif{kl5 pgLx?n]<br />
lxGb' ;+:sf/ cg';f/ sfhlqmof u/] . g]jf/<br />
;dfhaf6 alx:s[t ePsf 8Da/ >]i7n]<br />
lxGb' ;+;sf/ cg';f/ sfhlqmof u/]kl5<br />
;dfhn] :jLsf/]sf] lyof] eGg] va/<br />
@)&) ;fn c;f]h @) ut]sf] uf]/vfkqdf<br />
k|sflzt ePsf] lyof] . To;f]ePsfn]<br />
@)^# ;fnkl5 ;xdltagf hj/h:t<br />
agfOPsf rr{x? eTsfpg' kb{5 . O{;fO{<br />
wd{ k|rf/sx? eg] cfk;df emu8f ug]{ /<br />
7"nf] ;fgf] eGg] e]befbaf6 pgLx? cfkm}<br />
u|l;t 5g\ . lxGb'b]lv cfkm"x?nfO{ k[ys<br />
b]vfpg O;fO{x? lxGb'x?n] nufpg] 6Lsf<br />
gnufpg], l;+b'/ kf]t] x6fpg], k"hfkf7 gug]{,<br />
j}lbs, af}]4 / lxGb' crf/;+lxtf hnfpg],<br />
d"lt{ eP kmf]8\g] s'sd{ u/]/ lqml:rog wd{n]<br />
clxn] wfld{s cft+ssf] ?k lnPsf] 5 .<br />
lqml:rogx?n] j}lbs lxGb' k/Dk/f TofUg<br />
nufP/ /fHo zlQm xTofpg] s'l6n bfpdf<br />
nfu]sf] s'/f ;a}sf] gh/df 5nË eO;s]sf]<br />
5 . @))& ;fnkl5 lqml:rogx? g]kfndf<br />
l56\k"6 k;] . nnLtk'/df ;]G6d]/L,<br />
;]G6h]lao/ :s"n v'n], zfGtf ejg<br />
c:ktfn v"Nof] . kfNkfdf ldl;g/L<br />
c:ktfn :yflkt eof] . tfklg s'g} la/f]w<br />
lyPg . @)$^ ;fnkl5 s]xL dfqdf n's]/<br />
wd{ kl/jt{g u/fpg nfu]sf lyP . t/ @)^#<br />
;fnsf] cfGbf]ngkl5 t xb gf3]sf] 5 .<br />
@)^# ;fnsf] cfGbf]ngsf] cl3–cl3<br />
tf]8kmf]8ub}{ p3| gf/f nufpg]x? of]hgfj4<br />
?kdf cfGbf]ngsf/Lsf] cl3 cl3 lx8\g]<br />
;a} dfcf]jfbLleqsf lqml:rogx? lyP .<br />
k[YjLgf/fo0f zfxsf zfnLs eTsfpg] ;a}<br />
lqml:rog dfcf]jfbL lyP . oL ;a}<br />
u/fpg]df g]kfndf afa'/fd e§/fO{s} 7"nf]<br />
xft lyof] . cgy{sf e'm7f s'/f u/]/<br />
;j{;fwf/0fsf] dgl:ylt vnaNofP/ O;fO{<br />
wd{ k|rf/sx?n] g]kfnL ax'nf agfO/x]sf<br />
5g\ . uf]/IfkL7 of]uL jneb|gfy eGg'x'G5–<br />
…g]kfndf Pp6} 3/df sf]xL ;gftg\ wd{df<br />
g}+ cfj4 5g\ sf]xL hf] lqml:rog ag]sf<br />
5g\ . logLx?sf] aLrdf j}d'iotf a9]/<br />
3/3/df snx a9\bf]5 . O;fO{ aGg] afa'sf]<br />
c+zdf emu8f ug]{, kfl/jfl/s snx u/fP/<br />
5÷r}q o'lg6L EjfO;
lxGb' ;lxi0ftfnfO{ c;lxi0f' agfpgdf<br />
O;fO{x? ;kmn ag]sf 5g\ eg] g]kfn<br />
cfkm} klxrfgljxLg aGg] vt/f 5 .Ú<br />
@)^# ;fnkl5 g]kfnsf dfcf]jfbL,<br />
sf+u|];, Pdfn] kf6L{sf bnfn g]tfx?n]<br />
;j{k|yd hgcfGbf]ngsf] qf; b]vfP/<br />
@)^# ;fn h]i7 $ ut] ljb]zLsf]<br />
bafadf g}+ ;efd'v ePsf O;fO{sf]<br />
el/of ;'jf; g]Daf8n] /fhfaf6 Ao"FtfOPsf]<br />
k|ltlglw;efaf6 wd{lg/k]If 3f]if0ff<br />
ul/of] . Tof]a]nfb]lv lxGb':yn g]kfnleq<br />
cWowLs O;fO{x? ;}tfgx? 5f8f ;fF8]<br />
h:t} of] b]je"ldsf] cl:dtf vNaNofpg<br />
;lqmo ag]sf 5g\ . ljZjsf] Psdfq lxGb'<br />
clw/fHosf] cl:tTj ;dfKt ug{ g]kfnsf<br />
ufpF 3/x?df ljb08tf dRrfO/x]sf 5g\ .<br />
lzIfssf] ?kdf, lgz'Ns cf}ifwL pkrf/ /<br />
dfgj ;]jfsf] e]ifdf k};fsf] emf]nf af]s]/<br />
3/3/df O;fO{x? aunLdf 5'/f lnP/<br />
lxGb" tyf af}4 hgdfg;sf] cf:yf dfly<br />
s'7/f3ft ug{ k'u]sf 5g\ . dfcf]jfbLleq<br />
clwsf+z lqml:rog ePsfn] dfcf]jbL<br />
g]tf / cGo kf6L{sf g]tf, slyt dfgj<br />
clwsf/jfbL / gful/s ;dfhsf<br />
cu'jfx?nfO{ cfkm|gf] kIfdf lnP/<br />
g]kfnnfO{ O;fO{s/0f ug{ klZrdfx?n]<br />
;lhnf] dfg]sf 5g\ . @)^# ;fn<br />
h]i7 $ ut] g]kfnnfO{ wd{lg/k]If 3f]if0ff<br />
u/]b]lv clxn];Dd g]kfndf wd{ kl/jt{g<br />
/ hlxtxL+ rr{ :yflkt ug]{ cleofg<br />
rn]sf] 5 . klZrdfx?n] ljZjsf cg]sf}+<br />
/fi6«x?df wd{sf] gfddf O;fO{ ;fd|fHo<br />
:yfkgf ug{ vf]h]sf 5g\ . ;LcfP /<br />
o"/f]ksf O;fO{ /fi6«x?n] k};fsf] andf<br />
clk|msf / c/aleq k;]/ s}of}+ b]zsf]<br />
ljv08g / n'6 dRrfPsf 5g\ . clxn]<br />
blIf0fk"j{ PlzofnfO{ lqml:rogs/0f ug{df<br />
klZrdL b]zx? g}+ vlgPsf 5g\ .<br />
bf];|f] ljZjo'4sf] a]nf ox'bL ljåfg j}1flgs<br />
PG;6fOg\af6 lgdf{0f ul/Psf] c0f'jdaf6<br />
hfkfgsf] x]/f]lzdf / gfufzfsLdf<br />
cd]l/sfn] Wj:t agfPsf] lyof] . cd]l/sL<br />
/fi6«klt ?Hj]N6n] PG;6fOg\;Fu k|efljt<br />
eP/– tkfO{ s] dfU5f}+ eGbf PG;6fOg\n]<br />
dfu]– …dnfO{ Pp6f ox'bL /fHo rflxG5 .Ú<br />
PG;6fOgsf] dfu adf]lhd cd]l/sfsf]<br />
k|of;af6 Oh/fonnfO{ ox'bL /fHo 3f]if0ff<br />
u/fOof] . PG;6fOg\nfO{ /fi6«klt aGg] cfu|x<br />
ubf{ /fi6«klt x'g rfx]gg\ . Oh/fon–<br />
ox'bL /fi6« 3f]if0ff ePkl5, lxGb'x?sf]<br />
6÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
;/:jtLsf] lrGx if8\sf]0fnfO{ ox'bLsf]<br />
lrGx agfOof] . of] lxGb'wd{s} k]|/0ffsf]<br />
Bf]ts xf] . lqml:rogx?n] …cfd]gÚ<br />
eGg] u/]sf] lxGb'sf] ç g}+ xf] . cfOtaf/<br />
lxGb'x?n] ;"o{nfO{ dfG5g\, ;f]xL cg'?k<br />
rr{df ;"o{af/– Sun Day lxGb'x?n]<br />
Hof]lt:j?k lzjhLnfO{ dfg] h:t} rr{df<br />
qmfOi6nfO{ dfGg hfG5g\ . oL tYox? a'em]/<br />
lqml:rog d'ns / lqml:rog ld;gx?n]<br />
lxGb'Tjsf] dxfgtf / lxGb'x?sf<br />
l;4x:t;Fu ;+jlGwt x'Fbfx'Fb} lxGb'Tjsf]<br />
h/f] pvNg] s'lT;t sfo{ ul//x]sf 5g\ .<br />
lxGb'Tjsf] df}lns k|efjnfO lgld6ofGg<br />
ug{ lqml:rog\sf el/ofx?n] hxfF<br />
e]6\of] pxL lxGb'x?nfO{ emD6g], k};fsf]<br />
nfnrf b]vfP/ lxGb'x?nfO{ lqml:rogdf<br />
kl/0ft u/fP/ h;/L ePklg lxGb'sf]<br />
cl:tj ;dfKt ug]{df 5g . jf:tjdf<br />
lqml:rogx?sf] nflu of] cfTd3ftL<br />
k/fho xf] . lsgls hj/h:t u/]/<br />
dfgjsf] OR5fnfO{ lgoGq0fdf /fVg]<br />
s'g} wd{ x'g;St}g . Ps ef/tLo ljåfg<br />
P;\=sNof0f/d0f eG5g\– lxGb'jfb eg]sf]<br />
af}l4s hfu/0fsf] l9s'6L xf] . o;}af6<br />
d'l:nd / lqml:rog\ wd{sf] k|fb'ef{j<br />
ePsf] xf] . lh;;\ qmfOi6sL cfdf lxGb'<br />
lyOg\ . lh;;\ klg lxGb' ;+:sf/af6 p7]sf<br />
x'g\ . lh;;\ qmfOi6 kl5 p7]sf] 6fO6n\ xf]–<br />
lu|ssf] lxle|o" efiffaf6 ag]sf] .<br />
To:t} g]kfnsf vf]hstf{ ljåfg 8f= :jfdL<br />
k|kGgfrfo{n] j]bdf 5 s] eGg] k':tsdf<br />
>L afaf ;fjf/s/, kfb/L uf]kfnfrfo{,<br />
8f= a'sflgg\, 8f= :k]G;/, ?;sf ljåfg<br />
8f=lgsfn;gf]6f]ljrsf] ;f]w k':ts– …<br />
lhh;\sf] c1fg hLjg' k':ts cflbsf<br />
egfO{nfO{ pb\w[t ub]{ n]v]sf 5g\– …xh/t<br />
O{zfsf] hGd ef/tsf] lxGb' kl/jf/df ePsf]<br />
xf] . Nkmf]/]G;df O{zfsfsL cfdf d]/Lsf]<br />
d"lt{ /flvPsf] 5 . d]lSdng luhf{3/df<br />
klg d]/Lodsf] To:t} d"lt{ /flvPsf] 5 .<br />
O{zfsL cfdfsf] d"lt{ lxGb' /fgL–dxf/fgL<br />
h:tf] ;f8L–u'lgpmF nufPsf] / lgwf/df<br />
lxGb'x?n] nufpg] l6sf nufPsf] 5 .<br />
lxGb' kl/jf/df O{zfn] hGd lnPsf] af/]df<br />
sltko kfZrfTo ljåfgx?sf] klg oxL<br />
dt 5 .Ú u8 Oh\ nfO6 eGg] k/d]Zj/ lzj<br />
xf], Hof]lt xf]– lqml:rogx?sf] . hd{gLsf]<br />
Do"lgssf] lrq3/df lh;;\ qmfOi6sf]<br />
;Gof;L dxfTdfsf] e]ifdf lgwf/df ltns–<br />
l6sf nufPsf] d"lt{ 5 . Nkmf]/]G;sf] d"lt{df<br />
O{zfn] lxGb' a|fd0fsf] em}+ hg} wf/0ff<br />
u/]sf] 5 . /f]ddf kf]k wd{u'?sf] e]l6sg<br />
/fhdxndf /x]sf] Pp6f lrqdf O{zfn]<br />
6fpsf]df 6'KkL / wf]tL nufPsf] ;fw'<br />
e]ifdf 5 . g]kfndf ^ aif{ a;]/ of]u;fwgf<br />
/ af]4 bz[g l;s]sfn] qmfOi6nfO{ lg/+s'z<br />
cGwf wd{le? ;Qfn] Oh/fondf lsnf<br />
7f]s]/ dfl/Psf] cj:yf\df j}lbs of]usf<br />
k|tfkn] d/]sf] h:tf] clego u/]/ ufl8Psf]<br />
lrxfgaf6 p7]/ O{z' ef/tlt/ nfu]sf] /<br />
kl5 pgsf] d[To"kl5 sfl:d/df /flvPsf]<br />
O{zfsf] ;dflw b]Vg ;lsG5 . O{zf !#<br />
aif{b]lv #) aif{;Dd wfld{s lzIff lngsf<br />
nflu lxGb' ;Gof;Lsf] e]ifdf g]kfn /<br />
ef/tdf cfPsf / sfzL, huGgfy, laxf/,<br />
gfnGbf cflbdf j}lbs wd{zf:q k9\g]<br />
u/]sf tYox? 5g\ . g]kfndf nlDjgL<br />
slknj:t', cflb x]b}{ ltAatsf] blIf0fdf<br />
kg]{ sDes0f{ uf}/Lz+s/, dfpG6 Pe/]:6;Fu<br />
;fIffTsf/ u/]sf] s'/f eljio k'/f0fsf] k|;u{<br />
;Dkfbgdf ;+:s[t efiffdf pNn]v ub}{<br />
d]/L af/]df– …O{zfk'q~r df ljl4 s'df/L<br />
ue{;Dejd\Ú -cg'jfb_ cyf{t lh;;\sL
cfdfn] ljjfxeGbf cuflu ue{wf/0ff<br />
u/]sf] lyof] . o;/L qmfOi6sL cfdf Pp6f<br />
l;sdL{af6 ue{jtL ePsL lyOg\ elgG5 .<br />
g]kfnn] k|frLgsfnb]lv g}+ ljZjdf<br />
cfkm\gf] klxrfg lbP/ pleb} cfPsf]<br />
/fi6« xf] . g]kfnsf] /fli6«o em08f,<br />
lxGb'clw/fHo g]kfnsf] klxrfg xf] .<br />
g]kfnsf] /fli6«otfnfO{ dha'tub}{ cfPsf<br />
dxTjk"0f{ ;|f]tdf lxGb' tyf af}4 k/Dk/f<br />
g}+ xf] lsgls g]kfn lxGb' / af}4sf]<br />
cflwsfl/s ynf] xf] . wd{lg/k]If,<br />
u0ftGq / ;+3Lotfsf] gf/f dfcf]jfbL,<br />
sf+u|];, Pdfn] / s'g} dfcf]jfbLsf] Ph]08f<br />
xf]Og . of] t ef/tLo sf+u|]; -cfO{sL<br />
;f]gLof ufFwL, cd]l/sL u'Ktr/ ;+:yf,<br />
o"/f]ksf O;fO{ /fi6«x?sf] Ph]08f xf] .<br />
To;}n] @)^# ;fnkl5 g]kfnnfO{ ljb]zL<br />
eGbf :jb]zL ls/fx?n] vfg nfu]sf<br />
5 . g]kfnnfO{ tLgj6f 7"N7"nf /f]ux?–<br />
@)^@ df !@ a'Fb} ;xdltdf x:tfIf/ u/]/<br />
g]kfnnfO{ 8'afpg vf]Hg] sDo'lgi6x?,<br />
lqml:rog / SofG;/ oL 7"nf /f]u x'g\ .<br />
oL # j6f /f]uaf6 g]kfn afFRgsf] nflu<br />
oL /f]ux?nfO{ pGd'ng ug{;Sg] Ifdtf<br />
xfdL g]kfnLx?df x'g'k5{ . oL /f]uaf6<br />
xfdL ;'/lIft x'g ;s]gf}+ eg] xfdL / xfd|f]<br />
b]zsf] d/0f x'g;S5 . g]kfnsf] /fli6«otf,<br />
/fhtGq / k|hftGqsf] aLrdf ;Gt'ng /<br />
;dGjosf;fy ;f+:s[lts ?kn] k|jn<br />
x'g;s]df o'uo'ufGt/;Dd o;sf] cl:tTj<br />
arfpg ;Sg'k5{ . wfld{s k/Dk/f dfgjLo<br />
cf:yf xf] . lqm:rogx?n] lxGb' tyf<br />
af}4 dfly cfqmds ag]/ h'g ck/fw<br />
ul//x]sf 5g\ Tof] g]kfnsf] nflu c;Xo<br />
5 . wfld{s cf:yf s:tf] x'G5 eGg] s'/f<br />
s]xLaif{ klxnf ;'8fgdf Ps dl:nd<br />
s]6Ln] O;fO{;Fu lajfx u/]sf]df ;'8fg<br />
cbfntn] k]6df aRrf /x]sL tL o'jtLnfO{<br />
d[To"b08sf] ;hfoF ;'gfof] . oBlk ;hfoFsf<br />
cg]sf}+ af6f x'Fbfx'Fb} klg d[To"b08sf] ;hfoF<br />
gfhfoh lyof] . wfld{s cf:yf dfly 3ft<br />
ug]{x? dflysf] of] ul/Psf] 36gfnfO{<br />
pbfx/0f ?kdf O;fO{x?n] a'em"g\ . o;/L<br />
g]kfndf 7"nf] zq'sf] ?kdf lqml:rogx?<br />
dflgG5g\ . To;}n] g]kfndf klg @)^#<br />
;fneGbfkl5 O;fO{ ag]sf g]kfnLx?nfO{<br />
cfkm\gf] dft[wd{df kmsf{pg] kxn ul/g' k5{<br />
/ aLgf ;+emf}tf agfOPsf rr{x? eTsfOg'<br />
k5{ . O;fO{af6 pTk|]l/t sfo{qmd / ;xof]u<br />
;a} aGb ul/g'k5{ .<br />
Vofn/xf];\ g]kfn 6'qmofP/ nyflnË<br />
agfP/ ef/tn] sAhf ug{ hjfx/nfn<br />
g]x? ljZj ljBfnosf k|f= o;\=8L=d'gLn]<br />
k6s–k6s eGb} cfPsf 5g\–…!@ a'Fb]<br />
;dembf/L, dfcf]jfbL ;ft bn ;xsfo{,<br />
bf];|f] hgcfGbf]ng, dfcf]jfbLsf]<br />
d"nwf/df k|j]z, zflGtk|lqmof, ;+ljwfg;ef<br />
lgjf{rg u0ftGq 3f]if0ff cflb oL<br />
;a}df xld{hsf] e"ldsf] s'g} g s'g} ?kdf<br />
lyof] . dfcf]jfbLx? / …/cÚ aLr pTs[i6<br />
;dembf/L x'g'df …/cÚ sf gofF k|d'v xld{h<br />
wf/fsg / afa'/fd e§/fO{aLrsf] /fd|f]<br />
JolQmut ;Dks{n] klg ;xhLs/0f u/]sf]<br />
lyof] .Ú To;}u/L ef/tLo u'Ktr/ ;+:yfsf<br />
k"j{ k|d'v kL= xld{hn] kl5 eg]sf lyP–<br />
…g]kfndf h]hlt sfd eof], To;sf] d"Vo<br />
>]o k|wfgd+qL dgdf]xg l;+xdf hfG5 . !@<br />
a'Fb] ;dembf/L ljz]if kl/l:yltdf ePsf]<br />
lyof] .Ú kL= xdL{h dfcf]jfbL slyt<br />
hgo'4sf] a]nf / b/af/ xTofsf08sf]<br />
;dodf g]kfn g}+ …/cÚ k|d'v lyP .<br />
;f]gLof ufFwL klg Sofyf]nLs kL= xdL{h /<br />
afa'/fd e§/fO{ b'a} Sofyf]nLs lqml:rog<br />
ePsfn] ;f]gLofF ufFwLsf] cfl;/jfb k|fKt<br />
eP/ g]kfnnfO{ O;fO{s/0f ug{df pgLx?<br />
;lqmo ag]sf lyP . :d/0fxf];\– k|wfgd+qL<br />
/fhLj ufFhL g]kfn e|d0fsf] cj;/df<br />
;f]gLofF ufFwL O;fO{ ePsfn] e§ k"hf/Ln]<br />
kz'kltgfysf] bz{gdf ;f]gLofF ufFwLnfO{<br />
/f]s nufPsf lyP . ToxL cfqmf]; lyof]<br />
g]kfndf wd{lg/k]If nfw]/ O;fO{s/0f<br />
u/fpg] . k|r08 k|wfgd+qL / afa'/fd<br />
e§/fO{ cy{d+qL ag]kl5 kz'kltgfydf<br />
e§ k"hf/Lx?nfO{ lg:sfl;t u/]/<br />
dfcf]jfbLn] O;fO{ ;dy{s k'hf/L egf{ u/]/<br />
;f]gLofF ufFwLsf] OR5f k"/f ug{ vf]h]sf<br />
lyP . w'/Laf6 kfk s/fpF5 eg]em}+ @)&!<br />
;fnkl5 ef/tdf sf+u]|; -cfO{_ sf] ;}tfgL<br />
;Qf 9n]sf] 5 . ef/tdf lxGb' /fi6«jfbL<br />
kf6L{ ef/tLo hgtf kf6L{ -efhkf_ sf]<br />
;Qf cfPsf] 5 . xfdLnfO{ ljZjf;<br />
5 ljZjsf] Ps dfq lxGb' clw/fHo<br />
efhkfsf] klg rf;f]sf] ljifo ePsfn]<br />
cj efhkf nufot ljZjsf lxGb'x?sf]<br />
k|lti7fsf] nflu klg ljZjsf] Psdfq<br />
lxGb'clw/fHo / g]kfnsf] :yfoL vDafsf]<br />
?kdf :yflkt /fh;+:yfnfO{ ;Ddfg u/]/<br />
g]kfnsf] ;fj{ef}d cl:tTj arfpg xfdL<br />
;a} Pst[t agf}+ .<br />
7÷r}q o'lg6L EjfO;
k|wfgdGqLsf] rLg e|d0f / pknAwL<br />
8f s]zj b]jsf]6f<br />
k|wfgdGqL k'iksdn bfxfnsf] l5d]sL<br />
rLgsf] ;ftfAofkL -r}t !)–!^_ e|d0f<br />
;DkGg ePsf] 5 . pxfF l5d]sL ldq/fi6«<br />
rLgsf] cf}krfl/s e|d0fs} nflu geP/<br />
af]cfcf] ;Dd]ngdf efu lng To;tkm{<br />
hfg'ePsf] lyof]] . t/ klg To;qmddf<br />
pxfFn] lrlgofF g]tfx?;Fu e]6 u/]/<br />
g]kfn / rLg aLrsf sltko d'4fx?<br />
cufl8 a9fpg' ePsf] 5 . sltko<br />
c;dem\bf/Lx?nfO{ x6fpg] k|of; ug'{<br />
ePsf] 5 / g]kfn Ps rLg gLltdf cl8u<br />
/x]sf] s'/f km]l/ klg bf]x¥ofP/ k|lta4tf<br />
AoQm ug'{ePsf] 5 . pxfFsf] e|d0fsfqmddf<br />
g]kfn / rLg ;/sf/sf aLrdf s'g}klg<br />
;lGw ;+emf}tf / ;xdltdf x:tfIf/x?<br />
8÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
geP klg o;n] bL3{sfnLg?kdf To:tf<br />
;lGw / ;+emf}tfx?sf nflu cfwf/ tof/<br />
u/]sf] b]lvPsf] 5 . g]kfnsf k|wfgdGqL<br />
af]cfcf]h:tf] dxTjk"0f{ cGt/fli6«o<br />
kmf]/ddf ;xefuLx'Fbf /fi6«sf nflu w]/}g}<br />
kmfObfx? ePsf 5g\ . ToxfF ;fO8nfOg<br />
ldl6ªx? klg ePsfn] To;af6<br />
g]kfnnfO{ bL3{sfnLg ?kdf kmfObf k'u]sf]<br />
:ki6 5 . v'nf Aofkf/ ;Demf}tf, s]?ªsf]<br />
af6f] agfpg] s'/f, rLgsf] /]n sf7df8f}+x'Fb}<br />
kf]v/f k'¥ofpg] s'/f, l;Ns/f]8af/] Pdcf]o'<br />
a'emfPsf] laifo w]/} dxTjk"0f{ /x]sf 5g\ .<br />
lrlgofF ;xof]udf sf7df8f} pkTosfdf<br />
aflx/L rqmky agfpg] eg]/ w]/}aif{ cl3<br />
;+emf}tf ePklg Tof] cufl8 a9\g ;s]sf]<br />
lyPg . To;nfO{ cufl8 a9fpg] s'/f w]/}<br />
dxTjk"0f{ /x]sf] 5 . jfg a]N6 jfg /f]8df<br />
ef/tn] gdfg] klg g]kfnn] To;df ;xdlt<br />
hgfPsf] 5 . kfls:tfgsf] ljjflbt<br />
slZd/ eP/ of] af6f] cufl8 hfg] ePsfn]<br />
ef/tn] cfklQ hgfPsf] x'g;SYof] . t/<br />
g]kfnn] To;df ef/t;Fu Psfsf/ x'g'kg]{<br />
s'g} sf/0f lyPg / ePg klg . jfg a]N6<br />
jfg /f]8 w]/} dxTjk"0f{ of]hgf xf] . blIf0f<br />
Plzofsf nflu g]kfnaf6} af6f] agfpg]<br />
s'/fnfO{ sd dxTj lbg'x'Fb}g .<br />
k|d bfxfnsf] rLg e|d0fsf] k"a{;GWofdf h]<br />
h:tf ultlalwx? eP tLeg] rrf{nfos<br />
5g\ . g]kfnsf k|wfgdGqL bfxfnn] cfˆgf]<br />
rLg e|d0fsfqmddf ToxfFsf /fi6«klt;Fusf]<br />
e]6nfO{ lgSs} dxTj lbPsf] b]lvPsf]<br />
lyof] . g]kfnsf] dfcf]jfbL kf6L{sf<br />
cWoIf bfxfn dfcf]sf] b]z rLg e|d0fdf<br />
hfFbf ToxfFsf /fi6«kltn] ge]6\g' ePsf] eP<br />
To;sf] ;Gb]z /fd|f] hfg]jfnf lyPg / Tof]<br />
;a}sf nflu cfZro{sf] laifo x'g]jfnf<br />
klg lyof] . To;}n] xf]nf k|d bfxfnn]<br />
rLgsf /fi6«klt;Fusf] e]6sf] ;'lglZrttf<br />
geP;Dd rLg ghfg];Ddsf] cleAolQm<br />
lbg'k/]sf] lyof] . s:tf] klg e}lbof]eg]<br />
g]kfnsf k|wfgdGqL rLg e|d0fdf hfg]lbg<br />
kf/]/ rLgsf /IffdlGq ut r}t !) ut]g}<br />
sf7df8f} cfOk'Ug' ePsf] lyof] . pxfF<br />
;/f;/ k|dnfO{ e]6\g hfg' klg a'emg ;lsg]<br />
s'/f lyof] . g]kfn e|d0fdf cfpg' ePsf<br />
rLgsf /IffdGqL hg/n rfª jfg x\jfg<br />
/ k|d bfxfnaLr w]/} dxTjk"0f{ laifox?df<br />
dxTjk"0f{ e]6jftf{ ePsf] lyof] .<br />
k|wfgdGqL lgjf; afn'jf6f/df ePsf] ;f]<br />
e]6df k|d bfxfnn] g]kfn / rLgaLr nfdf]<br />
;dob]lv ulx/f] cfTdLo ;DaGw /xFb}<br />
cfPsf] atfpFb} rLgn] cl3;f/]sf] jfg<br />
a]N6 jfg /f]8 kl/of]hgfdf ;fem]bf/ aGg<br />
g]kfn OR5's /x]sf] atfpg' ePsf] lyof] .<br />
;f] e]6sf qmddf k|wfgdGqL bfxfnn] Ps<br />
rLg gLltk|lt g]kfnsf] b[9 ;dy{g<br />
/xFb} cfPsf] atfpFb} rLgsf] cleGg c+u<br />
ltAat / tfOjfg lj/f]wL ultljlwsf]<br />
;w} g]kfnn] lj/f]wug{] arga4tf klg
f]x¥ofpg' ePsf] lyof] . g]kfnL ;]gf<br />
/ rLgsf] hgd'lSt ;]gfaLr ljsl;t<br />
kl5Nnf] ;DjGwk|lt k|wfgdGqLn] ;Gtf]if<br />
JoSt ug'{ePsf] lyof] . lrlgofF /IffdGqL<br />
rfªn] g]kfn ;/sf/ / g]kfnL hgtfn]<br />
rLgk|lt b]vfPsf] ;b\efj / cfTdLo<br />
;DaGwk|lt cfef/ JoStub}{ tfOjfg<br />
/ ltAat dfldnfdf rLgk|lt g]kfnsf]<br />
alnof] ;dy{gsf nflu wGojfb lbg'k/]sf]<br />
lyof] . To;}qmddf g]kfnsf /IffdGqL<br />
afns[i0f vfF0f / rfªaLr l;+xb/af/l:yt<br />
/Iff dGqfnodf e]6jftf{ ePsf] lyof] .<br />
lrlgofF /IffdGqL rfªn] g]kfnL ;]gfsf]<br />
pkTosf k[tgfsf] lg/LIf0f tyf cjnf]sg<br />
e|d0f klg ug'{ePsf] lyof] . /fi6«klt<br />
ljBfb]jL e08f/L;Fu pxfFn] /fi6«klt<br />
ejg zLtn lgjf;df e]6 ug{'ePsf]<br />
lyof] . To;}u/L pxfFn] g]kfnsf u[xdlGq<br />
ljdn]Gb| lglw;Fu klg e]6 ug'{eof] eg]<br />
;}lgs d'Vofnodf k|wfg;]gfklt /fh]Gb|<br />
IfqL;Fu e]6jftf{ ug{'ePsf] lyof] . h;df<br />
rLgn] g]kfnsf] ;'/Iff Aoj:yf dha't<br />
agfpg ;Sbf] ;xof]u ug]{ / g]kfnL ;]gfnfO{<br />
7"nf] cfly{s ;xof]u ug]{ 3f]if0ff u/]sf]<br />
5 . g]kfndf ef/tLo x:tIf]k lbg k|ltlbg<br />
a9\b}uPsf] cj:yfdf rLgn] u/]sf] ;}Go<br />
;xof]usf] 3f]if0ff Hofb} dxTjk"0f{ ePsf]<br />
5 . ;a}n] s] a'em\g' kb{5 eg] g]kfnsf<br />
k|wfgdGqLnfO{ rLg e|d0fug{ glbg<br />
laleGg sf]0fx?af6 k|of; ePsf lyP .<br />
pxfF clGtd ;do;Dd klg rLg hfg] ls<br />
ghfg] eGg] b'ljwfdf x'g'x'GYof] . To;}sf<br />
nflu lgjf{rg cfof]un] k|wfgdGqLnfO{<br />
ljb]z e|d0fdf ghfg cf}krfl/s cfu|x<br />
klg u/]sf] lyof] . t/ k|d bfxfnn] rLgsf]<br />
e|d0f ;'lglZrt u/]/ To;tkm{ hfg'eof] .<br />
pxfF rLg hfg] lglZrt ePkl5 / rLgn]<br />
g]kfndf ;'/Iff ;xof]u a9fpg] 3f]if0ff<br />
u/]kl5 lbNnL lgs6sf zlQmx? PsfPs<br />
un]sf] / ;xdlt tyf ;dembf/Ldf<br />
cfPsf] b]lvPsf] lyof] . csf]{ s] klg<br />
dxTjk"0f{ kIf /x]sf] lyof]eg] k|wfgdGqL<br />
bfxfnn] cfˆgf] rLg e|d0fsf] k"a{;GWofdf<br />
g]kfnsf k"a{k|wfgdGqL / k//fi6«lab\x?;Fu<br />
lgSs} dxTjk"0f{ 5nkmn ug'{eof] . ;f]<br />
5nkmndf efu lng] ;a}n] k|d bfxfnnfO{<br />
rLg;Fusf] ;DaGwdf pNn]Vo ;'wf/<br />
Nofpg ;'emfj lbg' ePsf] lyof] . csf]{<br />
b[Zo s] klg b]lvof]eg] k|d bfxfnsf] rLg<br />
e|d0fsf] ;Gbe{ hf]8]/ ef/tLo ;~rf/<br />
dfWodx?n] g]kfnsf] sfkmL xb;Dd<br />
cfnf]rgf u/] . o;af6 ef/tLo ;+:yfkg<br />
kIf k|d bfxfnsf] rLg e|d0fk|lt gf/fh<br />
/x]sf] / cfz+lst ePsf] :ki6 u/]sf]<br />
lyof] . t/ k|wfgdGqL bfxfnn] To;nfO{<br />
jf:tf u/]sf] b]lvPg . k|d bfxfnsf]<br />
rLg e|d0fsf bf}/fgdf låkIfLo ;DaGw<br />
;'b[9Ls/0fsf ;fy;fy} jg j]N6 jg /f]8,<br />
/]Nj], k]6«f]lnod e08f/0f, ;Ldfkf/ cfly{s<br />
If]q, eG;f/ gfsf Pj+ k|zf/0f nfOgsf<br />
ljifodf låkIfLo 5nkmnx? ePsf 5g\ .<br />
h'g s'/f dfcf]jfbL s]Gb|sf g]tfx?n] k|d<br />
bfxfnsf] rLg e|d0f cufa} klg To:tf]<br />
5nkmn x'g] of]hgf /x]sf] atfpg' ePsf]<br />
lyof] . af]cfcf]df /xFbf k|wfgdGqLn]<br />
r}t !! ut] rLgsf pkk|wfgdGqL emfª<br />
ufpnL;Fu e]6 ug'{ePsf] lyof]eg] !@ ut]<br />
d~rsf] pb3f6g ;df/f]xnfO{ w]/} dxTjk"0f{<br />
;Daf]wg ug'{ePsf] lyof] . pxfF r}t !@ ut]<br />
g} a]Olhª k'Ug'ePsf] lyof] . hxfF pxfFn]<br />
ToxfF l:yt g]kfnL b"tfjf;sf] sfo{qmddf<br />
efu lng'sf ;fy} ToxfF /x]sf g]kfgnL /<br />
g]kfnsf z'e lrGtsx?;Fu e]6 ug'{ePsf]<br />
lyof] . k|wfgdGqLn] a]Olhª km/]g :6l8h<br />
o'lgel;{6Ln] cfof]hgf u/]sf] g]kfn–<br />
rLg ;DaGwM;d[l4sf cj;/ ljifosf]<br />
5nkmn sfo{qmdnfO{ r}t !# ut]<br />
;Daf]wg ug'{ePsf] lyof] . r}t !# ut] g}<br />
pxfFn] rLgsf /fi6«klt;Fu dxTjk"0f{ jftf{<br />
ug'{ePsf] lyof] . k|d bfxfnn] lrlgofF<br />
Aofkf/L ;d'bfo;Fu 5nkmn ug'{sf ;fy}<br />
ljZjljBfnosf] kl/;/df :yfkgf ePsf]<br />
g]kfn cWoog s]Gb|sf] pb\3f6g ug'{<br />
ePsf] lyof] . k|wfgdGqL bfxfn g]t[Tjsf]<br />
g]kfnL k|ltlglwd08n r}t !% ut] rLgsf]<br />
:jzfl;t If]q ltAatsf] Nxf;f k'u]sf]<br />
lyof] . hxfF g]kfn / ltAat ;/sf/aLr<br />
:yfgLo txdf laBdfg låkIfLo ;+oGq<br />
yklqmofzLn agfpg] ljifodf s]lGb|t<br />
/x]/ ltAat ;/sf/sf g]tf;Fu 5nkmn<br />
ePsf] lyof] . rLgsf] ;ftfAofkL e|d0f<br />
;DkGgu/L k|wfgdGqL bfxfn r}t !^<br />
ut] :jb]z kms{g' ePsf] lyof] . o;/L<br />
k|d bfxfnsf] rLg e|d0fsfqmddf gofF<br />
låklIfo;Demf}tf gePklg g]kfnn] tof/<br />
kf/]sf nufgL, Aofkf/, b'O{ b]znfO{ hf]8g]<br />
oftfoft ;~hfn lj:tf/ nufotsf<br />
Ph]08fnfO{ d"t{?k lbOg' sd dxTjsf]<br />
s'/f xf]Og . lrlgofF clwsf/Lx?;Fusf]<br />
e]6df d'VotM kfFr ljifonfO{ k|fyldstf<br />
lbOPsf] b]lvPsf] lyof] . h;df 6«flG;dzg<br />
nfOg, nufgL, qm; af]8{/ Osf]gf]lds<br />
hf]g, cf]lacf]cf/ Ps If]q, Ps dfu{ /<br />
sf]bf/L–/;'jfu9L afx|} dlxgf ;~rfng<br />
ug{] cflb laifox? /x]sf 5g\ . ;du|df<br />
eGg'kbf{ k|d bfxfnsf] o;k6ssf] rLg<br />
e|d0f ;a}n] ;f]r]sf] eGbf a9L ;kmn /<br />
kmnbfoL ePsf] 5 . o;sf] c;/ g]kfn /<br />
g]kfnL dfem bL3{sfnLg?kn] kg]{ s'/fdf<br />
låljwf ug]{ 7fpF 5}g .<br />
9÷r}q o'lg6L EjfO;
fs8L / rfKn';Ljfnfn] xf]Og<br />
l6i6f sf“u8f lkmtf{ lng l9nf] eof]<br />
l8cf/ sf]O/fnf<br />
/fli6«o uLt ufpFbf klZrd lsNnf sf+u8f<br />
k"j{df l6i6f === eGg] t/ :s"ndf k9\bf<br />
k"j{df d]rL gbL klZrddf dfxfsfnL gbL<br />
==== g]kfnsf] ;Ldfgf xf] eGb} cfPsf xfdL<br />
g]kfnLx? cndNn kg'{ :jfefljs} xf] .<br />
xfdL lsg cndNn x'Fb} 5f} < g]kfnsf]<br />
;Ldfgf sf+u8f / l6i6f xf] ls d]rL /<br />
dxfsfnL xf] < d]rL / dxfsfnL ;Ldfgf<br />
xf] eg] uLt ufpFb} yKk8L dfg'{ ePg, xf]Og<br />
eg] sf+u8f / l6i6f g} xfd|f] ;Ldfgf xf]<br />
eg] bfjf ;fy eGg ;Sg' k¥of] / k|s[of<br />
cufl8 a9fpFg' k¥of] lg < vf]Ot To;f]<br />
ePsf]] < lj/fnfsf 3fF6Ldf 306L afWg]<br />
syf h:tf] lsg u/]sf] xf] xfd|f ;Qfl;g<br />
k|wfgdGqL, k//fi6«dGqL / ef/tl:yt g]kfnL<br />
/fhb"tx?n] . s] sf/0fn] cfh;Dd<br />
logLx?n] d'v vf]Ng g;s]sf
k|]/0ffbfoL JolQmTj M c~h' l;+x<br />
d]/f] af/]df eGg'kbf{ M<br />
g]kfnsf] /fi6«lgdf{tf k[YjLgf/fo0f zfxsf]<br />
vns x'F d . /ut}n] klg b]z arfpg'k5{<br />
eGg] efjgf ddf hfu[t x'G5 . jftfj/0f<br />
;+/If0fsf If]qdf ljut @% jif{b]lv<br />
lqmofzLn eO{ nfluk/]sf] 5' . jftfj/0f<br />
eGg] s'/f cfkm}Fdf ljzfn s'/f xf] . o;sf]<br />
Pp6f ;fgf] efudf d}n] ;fgf] sfd ub}{<br />
cfO/x]sL 5' . of] sfd ug]{ lhDdf dnfO{<br />
s;}n] lbPsf] xf]Og, d cfkm}Fn] ;dfhdf<br />
s]xL kl/jt{gsf/L sfd ug'{k5{ eg]/<br />
;'?jft u/]sL x'F .<br />
sf7df8f}Fsf] kmf]x/d}nfdf xft xfn]sL 5' .<br />
sltn] t olQsf] k9]sf] dfG5] lsg kmf]x/df<br />
sfd u/]sf] Dof8 eg]/ dnfO{ lh:ofpg]<br />
ub{5g\ . d}n] pgLx?nfO{ s]xL g/fd|f]<br />
hjfkm lbGg, ;Fu} ;fydf lnO{ jftfj/0fs}<br />
If]qdf sfd ug{ cfJxfg u5'{ . d}n]<br />
kmf]x/d}nfaf6 a9LeGbf a9L dflg;nfO{<br />
/f]huf/L l;h{gf ug{ ;lsG5 eGg] s'/f<br />
/fd|/L a'em]/ g} o; If]qdf nfluk/]sL<br />
x'F . g]kfnsf $–% ;o dflg;x?nfO{<br />
kmf]x/d}nfaf6} /f]huf/L lbO/x]sf] 5' . cem}<br />
!)cf}F xhf/ o'jfx?nfO{ g]kfnd} /f]huf/L<br />
lbg] p2]Zosf ;fy @)cf}F jif{b]lv o;<br />
If]qd} sfd ub}{ cfO/x]sf] 5' . dnfO{<br />
g]kfnL o'jfx? k};fsf] nf]edf k/L vf8L<br />
/ c/a e"lddf uP/ rsf]{ udL{df sfd<br />
ul//x]sf] b]Vbf÷;'Gbf Hofb} b'Mv nfu]/<br />
cfpF5 . g]kfnL o'jfx?nfO{ :jb]zd}<br />
cfo{cfh{gdf ;dflxt ug]{ dxTjk"0f{<br />
sfdsf] ?kdf d}n] kmf]x/d}nfaf6 k|z:t<br />
;Defjgfx? b]v]sf] 5' . d}n] @) jif{b]lv<br />
u/]sf] sfdsf] d"Nof+sg u/]/ g} xf]nf<br />
o; jif{ Dofg]hd]G6 P;f]l;P;g g]kfnsf]<br />
tkm{af6 /fi6«klt cjf8{’ k|fKt u/]sf] 5' .<br />
o;af6 o; If]qdf sfd ug{ cem} xf};nf<br />
ldn]sf] 5 .<br />
kmf]x/nfO{ ;a}n] x]osf b[li6n] x]g]{ ub{5g\<br />
t/ xfdLn] kmf]x/nfO{ df]x/df ?kfGt/0f<br />
11÷r}q o'lg6L EjfO;
ug]{ cleofgdf nfu]sf 5f}F . sf7df8f}Fsf]<br />
6]s'df /x]sf] kmf]x/af6 lah'nL afNg] sfddf<br />
xfdLn] ;kmntf k|fKt ul/;s]sf 5f}F .<br />
To:t}, kmf]xf]/af6 lg:s]sf lrhljhx?nfO{<br />
xfdLn] sDkf]i6 dnsf] ?kdf ;xL k|of]u<br />
ug{ ;S5f}F . xfd|f] h:tf] s[lifk|bfg b]z<br />
oxfF s[lif k]zfdf k|r"/ ;Defjgf 5g\ t/<br />
klg s[ifsnfO{ pkNnf] bhf{sf] ?kdf x]g]{<br />
ul/G5 . d}n] kmf]xf]/sf] If]qdf xft xfn]sf]<br />
5' . lj:tf/} ljsf; ub}{ nfg] ;f]rsf ;fy<br />
cl3 al9/x]sf] 5' .<br />
‘j]i6 OghL{’sf ;Gb{e s]xL ;do cl3<br />
sf7df8f}F dxfgu/kflnsfn] 6]G8/ cfJxfg<br />
u/]sf] lyof] . To;avt xfdLn] sfd ug{<br />
;S5f}F eg]/ 6]G8/ xfNof}F / sfd xfdLn]<br />
k|fKt u/L sfo{ ;Dkfbg ;d]t ul/;s]sf<br />
5f}F .<br />
sf7df8f}Fsf] kmf]x/d}nfnfO{ s;/L<br />
Joj:yfkg ug{ ;lsG5 eGg] s'/f<br />
;/sf/sf] ;w}el/sf] 6fpsf] b'vfO{sf]<br />
ljifo xf] . ;w}Fel/ xfdL csf{sf] el/of /<br />
csf{sf] j'O r9]/ slt lbg afFRg] eG7fg]/<br />
sf7df8f}Fsf] kmf]x/nfO{ g]kfn ;/sf/n]<br />
Joj:yfkg ug{ g;s]/ lj=;+= @)$^ ;fn<br />
cufl8 g} hd{g ;/sf/n] cfP/ kmf]x/nfo{<br />
Joj:yfkg ul/lbPsf] lyof] . s]xL ;o;Dd<br />
sf7df8f}F pkTosf ;'Gb/ eof] . pgLxc?n]<br />
Tof] kl/of]hgf ;DkGg u/]kZrft\ 5f8]/<br />
uO;s]kl5 ;a} lhDd]jf/x? sf7df8f}F<br />
gu/kZrftodf cfof] . @)$^ kl5 b]zdf<br />
7"nf] kl/jt{g cfof] . h'ga]nf ax'bnn]<br />
;/sf/sf] g]t[Tjdf cfof] . k|hftGq<br />
cfPkZrft\ pGgtLeGbf a];LF cjGglt b]v]F .<br />
;fgf] s'/f, kmf]xf]/ d}nfsf] Joj:yfkg;Dd<br />
klg ;/sf/n] ug{ ;s]g] . 7"N7"nf ;lkª<br />
;]G6/x? lgdf{0f eP, /fd|f–/fdf k|f8f]<br />
kh]/f]x? u'8] . ;dfhnfO{ ;';'lrt<br />
ug]{ p2]Zosf ;fy y'k|} kqklqsf, /]l8of],<br />
l6eLh:tf ldl8of ;+:yfx? rf}tkmL{<br />
?kdf km}lnP . t/ klg ;fgf] s'/f klg<br />
Jojl:yt ug{ ;ls/x]sf 5}gf}F . ;a}n] s;}<br />
g s;}sf] emf]nL af]s]sf 5g\ . s'g} g<br />
s'g} b]zn] pgLx?nfO{ ;kf]{6 u/]sf 5g\ t/<br />
cfkm\gf] :jfledfg / /fli6«otf eGg] s'/f<br />
;a}n] e'Nb} uPsf]df b'Mv nflu/x]sf] 5 .<br />
12÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
xfdLn] xfd|f] ;|f]tnfO{ d]xgtsf ;fy<br />
pkof]u ug{ ;Sof}F eg] s;}sf] ;kf]{6sf]<br />
h?/t g} kb}{g xfdLnfO{ . o;y{, xfdLn]<br />
k/lge{/ x'g'eGbf klg :jfjnDaL eO{<br />
afFRg] ;+:sf/ l;sf}F . o;sf] lglDt<br />
cg]sg\ ;Defjgf / cfwf/x? b]v]/ g}<br />
d}n] kmf]x/sf] If]qdf sbd cufl8 a9fPsL<br />
x'F . clxn] g]kfn ;/sf/sf sd{rf/Lx?n]<br />
klg cfxf] Û /fd|f] sfd ug'{eP5 Dof8d,<br />
cg'bfg lng cfpgf];\ eg]/ eGg yfn]sf]<br />
cj:yf 5 . d klg pxfFx?sf] cfu|xnfO{<br />
:jLsf/ ub}{ g]kfn ;/sf/n] cl3 ;f/]sf<br />
of]hgf tyf sfo{qmdx?df ;d]t xft]dfnf]<br />
ub}{ l8Fl8/x]sf] 5' .<br />
b'/b/fh;Dd r]tgf km}nfpg]<br />
cleofg M<br />
d ;fdflhs ;]jf sfo{df /f]6/L OG6/g]zg<br />
Snasf] dfWodaf6 k|j]z u/]sL x'F . d}n]<br />
nfdf] ;do;Dd /f]6/L OG6/g]zg Snasf]<br />
pkfWoIf eP/ sfd u/]F . hxfF %–^ jif{;Dd<br />
;fd'bflos lgb]{zs eP/ sfd u/]F . ToxfF<br />
d}n] s'g} tna lnP/ sfd u/]sL xf]Og,<br />
cfkm\g} k};f /fvL, clg To;df ‘Doflrª<br />
u|f08’x? vf]Hb} sfd ug]{ ul/GYof] . xfdLn]<br />
l;Gw'kfNrf]ssf] ef]6]rf}/sf] c:ktfn,<br />
:ofª\hf / aGbLk'/sf] c:ktfnx? To;/L<br />
lgdf{0f u/]sf xf}F . o;} l;nl;nfdf xfdLn]<br />
;d'bfosf s[ifsx?nfO{ *( j6f ufO{<br />
;d]t ljt/0f u/]sf lyof}F . y'k|} b'/b'/fhdf<br />
xfdLn] :jf:Yo lzlj/x? nu]sf lyof}F .<br />
clxn] d Psbh{g hlt ;+3;+:yfdf cfj4<br />
5' . ;fy} d /fli6«o tyf cGt/f{li6«o<br />
?kdf sfo{kq k|:t't u/L cfkm\gf]<br />
/f]hL/f]6Lsf] Joj:yf ug]{ u/]sf] 5' .<br />
cfOPghLcf], PghLcf]nfO{ aGb<br />
ug'{k5{ M<br />
ha;Dd d'n'sdf ;/sf/L tj/af6 /fHosf]<br />
lglDt 7f]; of]hgfcg'?k sfd ul/Fb}g ta<br />
b]zsf] ljsf;sf] nflu bft[/fi6«x?n] hlt<br />
;xof]u lbFbf klg Tof] jfn'jfdf kfgL<br />
xfn];/x x'g hfG5 . clxn] g]kfn ;/sf/<br />
/ ljleGg cfOPghLcf] / PghLcf]dfkm{t\
cfPsf] hlt klg ;xof]u /fzL g]kfndf<br />
lelqPsf 5g\ To;sf] Ps rf}yfO{ klg<br />
;b'kof]u x'g ;s]sf] cj:yf 5}g . of]<br />
Hofb] lj8Djgfk"0f{ s'/f xf] . o;tkm{<br />
;DalGwt lgsfosf] Wofg k'Ug g;Sg'sf]<br />
k5fl8 ljljw sf/0fx? x'g ;Snfg\ . of]<br />
;+:sf/ gx6];Dd g]kfnsf] slxNo} klg<br />
ljsf; x'g ;Sb}g .<br />
b]zsf] ljsf; ug{ o;f] ug'{knf{ M<br />
hlt klg bft[lgsfoaf6 cg'bfg k|fKt<br />
x'g] ;a} lsl;dsf 9f]sfx?nfO{ aGb u/L<br />
/fHon] Psåf/ gLltaf6 bft[ /fi6«af6 k|fKt<br />
ePsf] ;xof]unfO{ ;j{k|yd kf/bzL{ ?kdf<br />
/fHosf] 9's'6Ldf /fVg'k5{ / /fli6«o dxTj /<br />
of]hgfsf sfo{qmdx?df Tof] k};f k"jf{u|xL<br />
ljgf vr{ ug{ ;lsPsf] v08df d'n'ssf]<br />
ljsf; x'G5 eGg] d]/f] b[li6sf]0f /x]sf]<br />
5 . o;f] elg/xFbf clwgfosjfb h:tf]<br />
b]lvg ;S5' . xfd|f]h:tf] b]z :ju{e"ld<br />
xf] . o;nfO{ elh{gNof08 -s'df/L e"ld_<br />
sf] ?kdf klg dfGg ;lsG5 . oxfF ul/vfg]<br />
w]/} ;Defjgf 5g\ / af6fx? k|z:t 5g\ .<br />
lj8Djgfk"0f{ s'/f xfdL d]xgtL lyof}F,<br />
t/ clxn] d]xgtL 5}gf}F . xfd|f afpafh],<br />
k'vf{ d]xgtL lyP t/ xfdL 5}gf}F . xfdLn]<br />
cfkm\gf] k]zfnfO{ slxNo} ;Ddfg ug{<br />
hfg]gf}F . c?sf] k]zfnfO{ xfdLn] ;Ddfg<br />
ul//x\of}F t/ cfkm\gf] k]zfnfO{ cfb/<br />
;Ddfg ug{ hfg]gf}F . oxL sf/0fn] xfdL<br />
cjGgtL ePsf xf}F . xfdLn] xfd|f df}lns<br />
vfgfx? u'Gb|'s / l9Fnf]nfO{ la;]{/ lkHhf<br />
/ ju{/ ?rfpg] o'jfk':tfnfO{ ;+:sf/ lbof}F,<br />
k9]/ cfdfa'afsf] ;]jf ug'{ / :jb]zsf]<br />
;]jf ug'{ eGbf klg hLjge/ ljb]z<br />
e"lddf /ut–kl;gf aufP/ a"9]zsfndf<br />
8n/;Fu} g]kfn lelqFb} g]kfnnfO{ dfof<br />
ug]{ Kof/f] g]kfnL eGg] dfgl;stf 3/b]lv<br />
ljZjljBfno;Dddf xfd|f k':tfx?nfO{<br />
l;Sofcf}F . of] ;+:sf/nfO{ ca h/}b]lv<br />
kl/jt{g ug'{kg]{ cfjZostf eO;s]sf] 5 .<br />
lwSsf/ 5 g]kfnLnfO{,<br />
dft[e"ldsf] ca dfof u/ M<br />
ev{/} uPsf] e'sDksf] gfddf klg 7"nf]<br />
wg/fzL g]kfndf lelqof] eg]/ elgPsf]<br />
xf] . xfdLn] kqklqsfdf klg x]/]s}<br />
xf}F . Pp6f ;/sf/L sd{rf/LnfO{ To;sf]<br />
ljifodf ;f]Wbf k};f cfPsf] 5}g, af]n]sf]<br />
dfq xf] eGg] k|To'Q/ lbg] u5{g\ . of] t ‘tF<br />
/f]Ph:t} u/, d s'6]h:tf] u5'{ . eGg] k|j[lQ<br />
eO/x]sf] 5 . dnfO{ Pp6f ;Ktfxk"hfsf]<br />
;Demgf cfof] . ;Ktfx nfpFbfv]l/ olt<br />
nfv, plt nfv eg]/ dfOsdfkm{t\ u'?sf]<br />
d'vaf6 af]Ng nufOG5, t/ ha ;Ktfx<br />
;lsG5 clg k};f p7fpg 3/3/ wfpFb}sf]<br />
x}/fgL, k};f rflxF p7\g] x}g . o;y{, xfdLn]<br />
Ifl0fssf] nflu 7"nf] aGg] ;kgf sbflk<br />
lhGbuLdf gb]vf}F, OdfGbf/L sfd ug{<br />
;Sg'k5{ / l;Sg'k5{ ;a}n] eGg] nfU5<br />
dnfO{ .<br />
xfdLn] hfkfgsf] klg pbfx/0f lng ;S5f}F .<br />
bf];|f] ljZjo'4 kl5 pgLx?n] w]/} b'Mv<br />
u/L cfkm\gf] b]znfO{ ;d[l4sf] lzv/df<br />
k'¥ofP . l;+ufk'/, yfONof08sf] cfh sxfF<br />
k'u]sf] 5 . g]kfnL ;a} ‘OhLdgL’sf] k5fl8<br />
bf}l8/x]sf 5g\ . sfdnfO{ 7"nf] / ;fgf]<br />
eGg] ;+:sf/ xfd|f] afpafh]b]lv g} lje]b<br />
ePsf] kfOG5 . g]kfnh:tf] s[lifk|bg b]z<br />
xf], t/ klg s[lif k]zfnfO{ x]osf] b[li6n]<br />
x]g]{ ul/G5 .<br />
ljb]zdf /x]sf g]kfnLn] cfkm\gf<br />
5f]/f5f]/LnfO{ ufnL ubf{ klg /fd|/L k9\,<br />
gq g]kfn k7fOlbg knf{’ eg]/ cfkm\gf]<br />
5f]5f]/LnfO{ eGb} ubf{ pgLx?df g]kfnk|ltsf]<br />
dfgl;stf s:tf] /xnf . ljb]zdf /x]sf<br />
u|Lgsf8{ xf]]N8/x?n] s] g]kfnsf] ;fFlRrs}<br />
dfof unf{g\ t < o;s'/faf6 klg k'li6<br />
x'g] ub{5 . To;}n] dnfO{ ljb]zdf a:g]<br />
dflg;x? w'Gwfg /fd|f x'g\, pgLx?n] 8n/<br />
sdfPsf xf]nfg\ t/ ;xL ?kdf g]kfnnfO{<br />
dfof ug]{ ;+:sf/ pgLx?n] cfkm\gf<br />
;GttLnfO{ lbgsf lglDt klg pgLx?n]<br />
cfkm\gf af]nL / Jojxf/x?df kl/jt{g<br />
Nofpg ljb]zdf /xg'ePsf bfh'efO tyf<br />
lblbalxgLx?df cg'/f]w ug{ rfxG5'.<br />
k'g, l3l;ª / uf}tdx?sf]<br />
of]ubfg slxNo} ge'nf} M<br />
g]kfn cfdfn] dxfjL/ k'gnfO{ hGd lbOg,<br />
of] v'zLsf] s'/f xf] . s'ndfg l3l;ªsf]<br />
k|of;nfO{ ;fy lbOg, of] uj{sf] ljifo xf] .<br />
clg uf]ljGb uf}tdsf] cfkm\gf] e"ld/Iffsf]<br />
;f]rnfO{ ;x|f/f ul/g] ca g]kfnL ;dfh<br />
/ Oltxf;n] of] s'/fnfO{ slxNo} e'Ng<br />
ldNb}g . g]kfn cfdfsf] d'xf/ xFl;nf] kfg{<br />
ul/Psf] k|of; ca k|To]s g]kfnLx?n]<br />
ug'{kg]{ a]nf eO;s]sf] 5 . o;y{, ljb]zdf<br />
a;]/ g]kfnL dfof u/]sf] gf6seGbf klg<br />
cfkm\gf] :jb]z kms]{/ cfdfa'af / kl/jf/;Fu<br />
v'zLsf ;fy afFRg] ;kgf / ;ª\sNk<br />
lnFb} cl3 a9\g d k|To]s g]kfnnfO{ o;}<br />
klqsfdfkm{t\ cfJxfg ug{ rfxG5' .<br />
o; d'n'sdf ;a} e|i6}e|i6 dfq} klg t<br />
hlGdPsf 5}gg\ . ca /fd|f dflg;x?sf]<br />
klxrfg ub}{ e|i6x?nfO{ gfª\u]emf/ kfg'{kg]{<br />
lhDd]jf/L tkfOFxfd|f] sfFwdf cfO;s]sf]<br />
5 . olb l9nf] eof] eg] d'n's cem}<br />
ajf{bLs]f lbzftkm{ pGd'v x'g ;Sg]5 .<br />
cem} xfdLn] y'k|} sfdx? ug{ ;Sg'kg]{5 .<br />
xfdLn] cfpFbf k':tfsf lglDt dfu{bz{gsf]<br />
?kdf s]xL gjLg sfdsf] ;'?jft<br />
ul/lbg'kg]{ 5 . o;n] g} g]kfnL df6f]df<br />
s]xL ;sf/fTds ;Gb]z k|jfx x'g]5 eGg]<br />
ljZjf; lnPsL 5' .<br />
cr]n ;a}df b]vfl;vLkg a9]sf]<br />
5 . ufpFsf] dfG5] ;x/ l5g]{ ;kgf b]V5,<br />
zx/sf dfG5] ljb]z k'Ug] ;kgf b]V5 .<br />
xfdLsxfF ef}lts lrhx? dfq} ag] . t/<br />
;+:sf/, ;+:s[lt / lzi6frf/sf] s'/fx?<br />
;a}n] lj:tf/} e'Nb} uPsf 5g\ . olb<br />
ef}lts lrhx? ;8sx? ag]/ dfq}<br />
ljsf; / kl/jt{g dflg; xf] eg] ca of]<br />
b]z l/Qf] xf]nf ls eGg] lrGtf a9]sf] 5 .<br />
cr]n ufpFufpF a"9fa'9L / dlxnfafx]s<br />
c? sf]xL 5}gg\ . clg o'jf zlQm ljb]zd}<br />
knfog x'g] xf] eg] clg b]zsf] pGgtL<br />
s;/L x'g ;S5, of] j8f] ;f]rgLo s'/f]<br />
xf] . ;/sf/n] ;dod} Wofg k'¥ofO<br />
g]kfndf g} /f]huf/Lsf] cj;/x? l;h{gf<br />
ug]{ jftfj/0ftkm{ nfUg'k¥of] . d jftfj/0f<br />
j}1flgs ePsf] gftfn] s] eGg rfxG5'<br />
eg] b]zsf] ljsf;sf] lgldt ;fdflhs,<br />
cfly{s, /fhgLlts, wfld{s oL rf/}j6fsf<br />
;dGjo eO{ cufl8 a9]sf] v08df dfq}<br />
aNn Tof] b]zsf] ljsf; ePsf] dflgG5 .<br />
cr]n ljsl;t /fi6« rLg, cd]l/sf h:tf<br />
7fpFdf klg dflg;df l8ef];{ ug]{ / aRrf<br />
13÷r}q o'lg6L EjfO;
hGdfpg w]/}n] 5f]l8;s]sf 5g\ . o;n] 7"nf]<br />
;fdflhs b/f/sf] l:ylt lgDTofPsf]df<br />
lrlGtt x'gkg]{ cj:yf eO;s]sf] 5.<br />
o;y{, ;dfh ef}lts ?kdf aGg' dfq<br />
ljsf; xf]Og eGg] nfUb5 .<br />
d'n'sdf kl/jt{g eof] eGg]<br />
l:ylt 5}g M<br />
g]kfnsf] Oltxf;nfO{ x]g]{ xf] eg]<br />
k[YjLgf/fo0f zfxn] u/]sf] zf;g<br />
cjlwb]lv @)!&, #@, #^ / $^ x'Fb}<br />
u0ftflGqs d'n's;Dddf u/]sf ;Dk"0f{<br />
kl/jt{gsf] cfFsng ul/g' h?/L 5 .<br />
To;sf/0f ljsfd x'g] qmd rflxF eO/x]sf<br />
5g\, s'g}df a9L s'g}df sd 5g\ . t/<br />
h'g lj;sf x'g'kg]{ xf] gofF k':tfnfO{<br />
b]vfpg'kg]{ af6fx? pgLx?k|lt /fHosf]<br />
tkm{af6 lbg'kg]{ pQ/bfloTj / Tof] ;Fu}<br />
hf]l8Psf] eljiosf] ax'cfoflds<br />
kf6fx?, u/L vfg] pBf]uwGbf ;~rfng<br />
x'g ;s]sf 5}gg . b'Mvsf s'/f clxn]<br />
t kl/jf/;Dd} Ps};fy 5}g s;/L kl/jt{g<br />
eof] eg]/ eGg] < 5f]/f5f/L Psflt/ 5g\,<br />
a'afcfdf Psflt/ 5g\, dfof 5}g, df]x 5}g<br />
olQ ;fdflhs ljrng cfPsf 5, clg<br />
;/sfn] kl/jt{g sxfFg]/ s;/L u¥of] . d}n]<br />
rflxF o;nfO{ ;sf/fTds ?kdf lnPsL<br />
5}g .<br />
xf], lxhf] xfdL t]nlng nfO{ hls{g<br />
lnP/ hfGYof}, b"w lngnfO{ 9'ª\u|f] lnP/<br />
hfGYof}F, cfh Tof] ;a} x6]/ uPsf] 5 .<br />
;fdflhs, kfl/jfl/s ljrngx?df slt<br />
5g\, Pp6f ;fgf]eGbf ;fgf] dflg;nfO{ klg<br />
oxfF afFRgnfO{ slt sl7g 5 . kfOn}lkR5]<br />
8/ / qf;k"0f{ jftfjf/0fdf afFRg'kl//]x]sf<br />
5 eg] o;}nfO{ dfq ljsf; d rflxF<br />
dfGg ;lSbgF . clxn] ;fdflhs ;'/Iff /<br />
lzi6frf/ g} 5}g .<br />
u/] eGb}df ;jf s/f]8eGbf a9L g]kfnLsf]<br />
efjgfdfly s'7f/f3f6 ug{ ldNb}g . ;Lldt<br />
k};f / k|efjsf e/df wd{ kl/jt{gsf]<br />
gf6s /Rg]jfnf g]kfnL cfdfsf ;Rrf<br />
;GttLn] Tof] xs{t sbflk ug]{ 5}gg\ . d<br />
Pp6f lqmlZrt /fi6«df a;]/ k9]sL dfG5] .<br />
d;Fu w]/} lqmlZrog ;fyLx? klg 5g\ .<br />
lqmlZrogn] klg lxGb" wd{nfO{ dfG5g\ .<br />
cd]l/sfsf k"j{ /fi6«klt jf/fs cf]jfdfs}<br />
s'/f ug]{ xf] eg] pgn] lxGb' k"hf/L klg<br />
/fv]sf lyP, k"hf u/]/ l6sfk|;fb u|x0f<br />
ug]{ ub{y] . xfd|f b]zsf g]tf egfpFbfx?n]<br />
hgtfsf cfFvfdf 5f]/f xfnL !)cf}F xhf/<br />
g]kfnL cfdfsf] 5f]/f5f]/Lsf] Hofg df/L<br />
s';L{df k'u]/ cg]sg t'gfd'gf a'Gb} cem<br />
klg hgtfnfO{ em'Sofpg] v]n v]Nb} tdf;f<br />
b]vfO/x]sf 5g\ . x]/f}F, slt~h]n;Dd<br />
logLx?sf tdf;f l6Sg] xf], tdf;f Ps<br />
g Ps lbg kbf{kmf; x'g] s'/fdf g]kfnL<br />
hgtfx? k|ltIff u/L s'l//x]sf 5g\ .<br />
x'g t xfdLh:tf b'O{rf/ cIf/<br />
k9]n]v]sf dflg;x? g} /fhgLlts If]qdf<br />
k|j]z gu/]sf sf/0f g]kfnsf] /fhgLltdf<br />
e]8fayfgsf] x'n em}F ag]sf] xf] . k9]sf<br />
dfG5] 8f= afa'/fd e§/fO{h:tf] dfG5] klg<br />
/fhgLlts nfu]sf] lyP, pgL klg xfF;sf]<br />
x'nsf] as'Nnf ag], x'g ;S5 pgn] klg<br />
xfd|f] /fli6«otf / dof{bfsf s'/fx? e'n]<br />
eGg] ;'Gbf Hofb} b'Mv nfU5 .<br />
dnfO{ ca /fhgLlts If]qdf nfUg'eGbf<br />
klg cfkm"n] xft xfn]sf] jffj/0fsf] If]q<br />
/ ;fdflhs If]qsf] sfd ub}{ a9L cfgGb<br />
/ uj{sf] cg'e"lt ug]{ u/]sf] 5' . To;}n]<br />
o;}df ;dlk{t eO{ afFsL ;do JotLt ug]{<br />
;f]rdf 5' .<br />
jf:tjdf wd{n] /fi6« rnfpg] xf]Og. wd{<br />
/x\of] eg] dfq cg'zf;g, rl/q / dfgj<br />
hLjgdf ;'vzfGtL k|fKt x'g ;Sb5 . g]kfn<br />
lxhf] klg lxGb'/fi6« xf], ca ko{Gt klg<br />
lxGb"/fi6«s} ?kdf /lx/xg'k5{ . s]jn g]tf<br />
egfpFbfx? Psb'O{hgf sf]7fdf a;]/ lg0f{o<br />
14÷r}q o'lg6L EjfO;
uf]/v axfb'/ lj=;L=<br />
@! cf}+ ztfAbL ;"rgf / k|ljlwsf] o'u<br />
xf] . of] ;"rgf / k|ljlwn] ljZjsf<br />
dflg;x?nfO{ Pp6} 3/ h:t} glhSofpg]<br />
Ps cfk;sf ;d:of ;dfwfg /<br />
cGt/lj/f]wx? a'emg]] a'emfpg] ;xh<br />
?kn] ;+rflnt x'g] ;+rf/sf] 7"nf]<br />
k|ultdf kmN8sf] df/]sf] 5 . ;+rf/n]<br />
dfG5]sf wf/0ffdf klg 7"nf] kl/jt{g ub}{<br />
tnb]lv dfly;Dd cfˆgf] kx'Fr :yflkt<br />
u/L ultl;n ljZj pgd'vlt/ 5 . ;"rgf<br />
/ ;+rf/sf] lj:tf/n] ljZjsf hgtfx?<br />
;f]Rg]z}nL / lrGtgdf cfd'n kl/jt{g<br />
dfq} u/]sf 5}g o;n] 7"nf7"nf /fhg}lts,<br />
cfly{s, ;fdflhs ;f+:s[lts kl/jt{gsf<br />
afxs ePsf] 5 . ;"rgfk|ljlwn]<br />
/f]huf/Lsf cj;/x? clwstd<br />
?kn] j[l4df klg ;+xof]u k'¥ofPsf]<br />
5 . ljZjdf ePsf åGåx?nfO{ ldl8ofsf]<br />
dfWodaf6 ;xhLs/0f ug{ klg w]/} 7"nf]<br />
;xof]u ag]sf] 5 . ;+rf/sf] ljsf;;Fu}<br />
dfgj;d'bfodf k|ljlwsf] k|of]udf<br />
;b'kof]u / b'?kof]u klg a9L/x]sf] tyf<br />
cfd dflg;nfO{ pkef]Qmfjfbdf kml;g]<br />
vt/f klg pTkGg ePsf] 5 . o;} k]l/km]/Ldf<br />
;+rf/ dfWod ;+nUg ;+:yf, JolQmx?n]<br />
;dfh, /fi6« k|lt a9L pQ/bfoL lhDd]jf/L<br />
klg ylkPsf] 5 . ;Fu} hLjg ofkgsf<br />
tl/sfx?nfO{ ;xlhs/0f ug]{ / :jfldTj<br />
u|x0f ug]{ g}lts w/ftnsf] bf]iffwdf<br />
cfhsf] ldl8of ;+3if{/t 5 . ljZje/Lsf]<br />
;~rf/sf] ljsf;qmddf g]kfndf klg<br />
ljleGg ?kn] ;~rf/sf] k|of]u ljlwx?<br />
k|flrgtd x'Fb} cfw'lgs o'usf] k|ljlwdf<br />
k|j]z u/]sf] 5 . g]kfndf k|flrg ;dodf<br />
;"rgfsf] k|of]u k+IfL b]lv lglZrt dflg;<br />
k|of]u u/L ul/GYof] . cem Tof] ;dodf<br />
ef]hkq, tfdfkq, l;nfkq cflb dfkm{t<br />
lzIff tyf k|rf/ ul/GYof] . cem eGg] xf]<br />
eg] dflg;nfO{ e]nf x'g afhfahfP/ Ps}<br />
7fpFdf hDdf x'g] ;+rf/ ;+s]tx? k|of]u<br />
ul/GYof] . ufOg], km]/L nfupg] hf]uLx?<br />
dfkm{t /fHosf] ;"rgf ;+sng ug]{ k/Dk/f<br />
lyof] . Tof];+u} x'nfs, kqd~h';f x'Fb}<br />
6]nLu|fkm dfkm{t cfdhgtfnfO{ ;"rgfsf]<br />
kx'r k'¥ofpg] k|of; eP . ;do qmd;Fu}<br />
k|sfzgsf ljlwx? dfkm{t klqsf<br />
k|sfzg ug{ z'? ul/of] . of] ;Fu cfd<br />
g]kfnL ;dfhdf r]gtfsf] :t/j[l4 ug{<br />
k|sfzg dfWodaf6 7"nf] e"ldsf v]Nof] /<br />
;dfhnfO{ kl/jt{g clwsf/ ;DkGg agfpg<br />
klqsfx?n] ljz]if e"ldsf v]Nof] . of];Fu<br />
ljB'tLo ldl8ofsf] ljsf; u/]/ >Ao<br />
;"rgf dfkm{t cfd dflg;df ;"rgf k|fKt<br />
ug]{ ljZjel/sf 36gfqmdx?sf ljifodf<br />
;f]Rg] wf/0ff agfpg] cfwf/ aGof] .<br />
of];Fu} b[Zo tyf >Ao ;fwgx? lgdf{0f<br />
ul/ hgtfsf ;d:ofx?sf] ljifodf<br />
/+usdLdfkm{t ;dfhnfO{ hfu/0f u/fpg]<br />
sfd eof] . of];+u 6]lnkmf]g, 6]lnlehg<br />
ljsf;;Fu} z}lIfs :t/ klg clej[l4 x'Fb}<br />
hfFbf hgtfn] cfˆgf] clwsf/ / st{Jok|lt<br />
bfloTj af]w u/L hgcfGbf]ng u/] . hf]<br />
@)$^ ;fnsf] kl/jt{gn] ;"rgf If]qdf<br />
Jofks ljsf; u/L /]l8of], Pkm=Pd=x?sf]<br />
Jofks ljsf; eof] ;Fu} 6]lnlehgx?sf]<br />
klg ljsf; eof] . ;"rgf e"d08nLs/0f<br />
dfkm{t cgnfO{g ;~rf/dfWodsf] ljsf;n]<br />
clxn] ljZj Pp6} ufpF h:t} ePsf]<br />
5 . ;"rgf / k|ljlwsf] ljsf;n] dfG5]sf]<br />
;f]r tl/sf, n]vg tl/sf, cleJoQ ug]{<br />
t/Lsf gfddf dfq ljsf; ePg To;n]<br />
a9\bf]t/L /f]huf/sf cj;/;Fu Jofkf/sf<br />
gofF cfofdx? r/d ljsf;sf] ultdf<br />
kl/jt{gsf];fy} ljsf; ePsf] 5 .<br />
P]ltxf;Ls sfnb]lv ljleGg ;dodf<br />
5nkmn ax; cg';Gwfg dfkm{t a}l4s<br />
tyf k|fl1s, ax; vf]h cg';Gwfg dfkm{t<br />
dflg;nfO{ g}lts tyf rl/qjfg agfO{<br />
/fHo ;~rfg ljlwnfO{ Jojl:yt ug{<br />
ljleGg ;dodf 7"n7"nf wd{ ;efdfkm{t<br />
bz{gx?sf] ljsf; ul/of] . Tof] P]ltxfl;s<br />
k|df0fsf] ?kdf 57 bz{g -Jofs/0f,<br />
a]b, ;f+ª\v], lgdfz+, ci7of]u, Gofobz{g_<br />
xfd|} lj4fg n]vsx?n] n]v]sf] :ki6<br />
g} 5 . o;};Fu ljsl;t u/L pklgifb\,<br />
k'/f0f pkk'/f0f, sfAo n]vg k/Dk/fsf]<br />
ljsfl;t cfwf/x? xfdLsxfF tfh} 5 .<br />
;dosfn kl/jt{g;Fu n]vgLo 9fFrfx?<br />
Jofks ljsf;sf af6fx? v'Nnf ?kn]<br />
cfd ;d'bfo;Fu k'Ug] / To;nfO{ cWoog<br />
ug]{ / a'em\g] tl/sfdf Jofks lj:tf/<br />
15÷r}q o'lg6L EjfO;
eO{ n]vg k/Dk/fdf cfw'lgs ;~rf/sf]<br />
k|ljlw hf]8]/ ljZj dfgjsf efjgfx?<br />
cGt/+u ?kn] a'em\g] aemfpg] s'/fdf<br />
;xh ePsf] 5 . n]vsx?sf] ;+Vof<br />
qmdz a9]sf] 5 . Tof];Fu} n]vgLo snfdf<br />
;sf/fTds / gsf/fTds k|efj klg a9\b}<br />
uO/x]sf] 5 . n]vg snfdf ;flxTodf<br />
sfJo, dxfsfJo, pkGof;, lgjGw, gf6s,<br />
sljtf, ;dfnf]rgf, uLt, uhn cflbsf]<br />
dfkm{t ;dfhsf 36gfx? tTsfn /<br />
lb3{sfnLg ?kdf s:tf] k|efj x'G5 eGg]<br />
s'/f n]vsx?n] af6f] b]vfPsf] x'G5 .<br />
n]vsx?n] ;fdflhs /fhg}lts, cfly{s,<br />
;f+:s[lts ?kfGt/0f / kl/jt{gnfO{<br />
;+:yfut ug{ ;dodf ;dofdf 7"nf] e"ldsf<br />
v]n]sf] 5 eGg] s'/f ;a}df ;j{ljlwt}<br />
5 . snfsf/ /+usdL{x?n] ;dfhsf<br />
a]lyltx? / cfˆgf] ;dfhsf] e"ldsf /<br />
p;sf] k/Dk/fsf ljifodf clego Jo+Uo<br />
lrqsnf cflbdfkm{t 7"nf] ;Gb]z d'ns<br />
sfo{ u/]sf 5g\\ . ;dflhs / /fhg}lts<br />
kl/jt{gdf /+usdL / snfsf/x?sf] 7"nf]<br />
e"ldsf ;do, sfn ljleGg kl/l:yltdf<br />
/xFb} cfPsf] 5 . To;}n] ;dfhn]<br />
n]vs, kqsf/, sfnfsf/, /+usdL{x?sf]<br />
e"ldsfnfO{ slxn] e'Ng / gh/cGbfh ug{<br />
;Sb}gg\ .<br />
/fi6«, ;dfh / gful/sx?k|lt<br />
kqsf/, n]vs, snfsf/ / /+usdL{n]<br />
nufPsf] u'0f / kl/jt{gnfO{ :yflkt<br />
ub}{ ;+:yfut ug]{ tyf ;a}sf] clwsf/nfO{<br />
;Daf]wg ug]{ g}lts clwsf/ / bfloTj<br />
/ lhDd]jf/L axgug]{ cx+d e"ldsf v]Ng]<br />
sfd ug'{ kb{5 . ljs[lt / lj;+ultsf<br />
tdfd s[ofsnfkx?nfO{ lg:t]hkfb}{ cfd<br />
gful/snfO{ ;r]t ug]{ d'ne"t lhDd]jf/L<br />
ylkPsf] 5 . ax';+Vos hgtfsf] lxtdf<br />
86]/ ;fdgf u/L /fi6« / ;dfhnfO{<br />
;lxaf6f]df nfg] / b]vfpg] bfloTj oL<br />
g} k]zf;Fu hf]l8Psf] x'G5 . /fHooGqsf]<br />
unt gLlt / sfo{qmdnfO{ lgik{|efjL<br />
agfO{ hgtfsf] clwsf/nfO{ l:yflkt<br />
ug]{ cfd hg;d'bfonfO{ ;r]tagfO{<br />
g]t[TjbfoL e"ldsf lgjf{x ug'{kb{5 . /fHo<br />
oGq / cfd gfu/LsnfO{ ;dfGoh:otf<br />
:yfkgf ug]{ ;]t'sf] sfd ug'{ kb{5 .<br />
tdfd ;d:ofx?sf afah't oL k]zfdf<br />
cfj4 JolQmx?sf klg 7"nf ;d:ofx?<br />
16÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
5g\\ . ToxL ;d:ofx?nfO{ ;dfwfg ug{<br />
klg 66\sf/f] cfjZostf 5 . oL k]zfdf<br />
cfj4 ;d'bfosf] cfly{s ;fdflhs<br />
af}of]QmL -b}lgs_ ;'/Iffsf ljifo cToGt}<br />
sdhf]/ / ul/5g\\ . ;d:ofx? ;dfwfg<br />
ug{ /fHonfO{ bjfj lbO{ k]zfut xs<br />
lxtsf] ;'/lIft ug]{ clxn]sf] cfjZostf<br />
5 . jt{dfg cj:yfdf Joj:foLo wd{df<br />
/x]/ oL k]zf ug]{x?sf] cj:yf cToGt}<br />
bogLo / gfh's 5 . o; ljifo j:t'n]<br />
ubf{ gful/sn] kfpFg] ;]jf ;'ljwf ;+k|/0f<br />
ug{ s7Lg kl//x]sf] 5 . h:n] ubf{<br />
k]zfsf] dof{bfdf O{:vng cfpg] vt/f<br />
a9L /x]sf] 5 . k]zfut dof{bf eGbf<br />
aflx/sf JolQmx?sf] lgoGq0f, lgb]{zg<br />
/ sf]efhgdf Joj;foLo n]vs kqsf/,<br />
snfsf/ /+usdL{ k/]sf 5g\\ . o;nfO{ klg<br />
xfdL n]vs kqsf/x?n] Wofg lbO{ ;du|<br />
e"dLsfsf] cleofgdf ljz]ift kqsfx?n]<br />
/f]ndf]8n eO{ ;+k|]z0fdf cem a9L nfUg'<br />
kg]{ ePsf] 5 .<br />
o;y{ g]kfnL ;dfhsf] jt{dfg kl/<br />
l:yltnfO{ dWogh/ ub}{ o; leqsf tdfg<br />
36gfqmdx? lbzflgb]{zg ub}{ ;fdflhs,<br />
kfl/jf/Ls lj36g tyf ;f:s[lts<br />
ljrngnfO{ /f]Sg / pkef]QmfjfbL<br />
dgf]lrGtgnfO{ ;'wf/ u/L ;dfhdf /x]sf]<br />
lj/f]wx?nfO{ ;+Daf]wg ug]{ cfwf/ tof/<br />
u/L /fHooGqdf ;dfg ;xefuLtf, Gofo,<br />
;dfj]zL l;4fGtsf] cfwf/df ;fdflhs<br />
/fhgLltssf] ;+af]wg u/fpg] kxn sbd<br />
u/L zflGtsf] :yfloTj ub}{ d'n'snfO{<br />
ljsf; r/0fdf k|j]z u/fpg] tdfd<br />
af6fx?nfO{ v'nf ub}{ ;d[l4 tkm{ d'n'''snfO{<br />
cufl8 a9fpg xfdL ;a}sf] ;femf kxn<br />
sbd / bfloTjk"0f{ e"ldsf] lhDd]jf/L jxg<br />
ug]{ sfd xfdL n]vs, kqsf/, snfsf/ /<br />
/+usdL{x?sf] g]t[TjbfoL e"ldsf sfwdf<br />
cfPsf] 5 .
g]kfn l;lSsdLs/0flt/ pGd'v<br />
8f= zf:qbQ kGt<br />
/0fgLlts cj:yf M<br />
!= g]kfnn] l;lSsd ef/tdf ljno<br />
ePsf]df 3f]/ cfklQ hgfof] . g]kfnn]<br />
To;nfO{ cfh;Dd klg ;dy{g u/]sf]<br />
5}g . s'6g}]lts efiffdf l;lSsd cfh<br />
klg :jtGq b]z xf] . l;lSsdsf] af/]df<br />
w]/}n] w]/} rrf{ u/]sf 5g\\ t/ l;lSsd<br />
s;/L xTofOof] eGg] af/] sd} dflg;nfO{<br />
yfxf 5 . cem Tof] eGbf 7"nf] s'/f h'g<br />
tl/sfaf6 l;lSsd ef/tdf ljno u/fOof]<br />
7Ls ToxL k|lqmof oltv]/ g]kfndf rfn'5,<br />
g]kfn l;lSsdLs/0flt/ 8'Ab} uPsf] 5 .<br />
To;sf/0f ltgtfsf l;Ssddf u/]sf s'/f<br />
/ oltv]/ g]kfndf ul/Psf s'/fnfO{ a'Fbfut<br />
¿kdf k|:t't ug{ sf]l;; u/]sf] 5' . d]/f] of]<br />
k|oTg ;a} bnsf g]tf / sfo{stf{n] tyf<br />
o'jf hutn] /fd|/L a'e\mg ;s'g / :jtGq<br />
;fj{ef}d g]kfn /fVg ;s'g\ eGg] dfq xf] .<br />
@=!= …/cÚsf] cys k|oTgkl5 d] *, !(&#<br />
b]lv l;lSsddf k|hftGq cfof] u0ftGq<br />
eof] t/ l;Fuf] b]z k/tGq eof], pklga];<br />
eof], Ol08ofsf] u'nfd eof], bf; eof] .<br />
a]nfotLn] Ol08ofdf zf;g u/]h:t} ca<br />
Ol08ogn] l;lSsddf zf;g u/]sf 5g\\ .<br />
ha b]z :jtGq x'Fb}g, b]zn] k|hftGq<br />
kfpFb}g, b]zsf s'g} df}lns clwsf/<br />
x'Fb}gg\ ToxfF k|hftGq x'g', u0ftGq x'g'<br />
eGg] h:tf s'/fn] s'g} dxTj /fVb}gg\ .<br />
b]zdf h];'s} /fhgLlts Joj:yf ePklg<br />
b]zsf] klxnf] / clgjfo{ cfjZostf<br />
xf] To; b]zsf] /fli6«o :jtGqtf . cfh<br />
l;lSsdn] Tof] cGt/kL8f ef]u]sf] 5 .<br />
pgLx¿ Ps ca{ Ol08og;Fu k|lt:kkwf{<br />
u/]/ Pp6f tNnf]] txsf] hflu/ klg vfg<br />
;Sb}gg\, pBf]uwGbf jf c¿ /f]uhf/df lz/<br />
p7fpg klg ;Qm}gg\ . eG;f/ glt/]sf] ;:tf]<br />
Ol08og sf/ r9\g] bf]hL{jfbsf] ;kgfn] k"/f<br />
l;lSsdL csf]{ b]z Ol08ofsf] bf; ag]sf]<br />
cGt/j]bgf tL l;lSsd]n] cfh cg'e"t<br />
u/]sf 5g\\ hf] b}lgs %) ¿k}ofFsf] sfd<br />
vf]Hb} g]kfnsf cGt/ v'Gt/df lgdf{0f x'g]<br />
of]hgfdf HofdL sfd ug{ cfOk'u]sf 5g\\ .<br />
@=@= cfh Tof] b]zsf] n]08"k bf]h]{n] h;n]<br />
b]znfO{ g} d[To' b08 lbof], v'b k5'tfPsf]<br />
5 . bnfnL ug{] cfhsf g]kfnsf g]tfsf<br />
;+tltn] cfkm\gf k':tfnfO{ ef]nL ;/fKg]5g\\,<br />
lwSsfg{] 5g\\ . b]z s:n] ljno u/fof]<br />
eg]/ cg';Gwfg ug{]5g\\ . ToxL sf/0f<br />
cfh s'g} klg bnk|lt hgtfsf] ljZjf;<br />
5}g . bnnfO{ dt lbg] k|ltztnfO{ bnsf]<br />
;dy{s eGg ldNb}g . vfPvf gvfPl3r<br />
eGg] ljsNk laxLg r'gfjL k|lqmofsf<br />
sf/0f To;f] ePsf] xf] .<br />
#=!= d}n] p7fPsf o:tf s'/. p7fpg]<br />
JolQmnfO{ …/cÚn] pu| /fi6«jfbL, ef/t<br />
la/f]wL, d08n], b/afl/of, /fhfjfbL cflb<br />
gf/f p7fP/ bnfn bnsf sfo{stqf{ åf/f<br />
la/f]w / bdg ug{ nufpg] ub{5 . g]kfnL<br />
x'F eGg]n] o:tf s'/f ulxl/P/ a'e\mg ;Sg'<br />
kb{5 . …/cÚsf] cy{df æ/fi6«jfb eg]sf]<br />
x'nb+uf u/L b'Mv lbg] s]xL cNk;+Vossf]<br />
c;fdfGo dlte|i6«tf xf] .Æ^^ g]kfndf<br />
Ol08ofsf] lyrf]ldrf]sf] lj/f]w ug]{x¿nfO{<br />
æk|hftGq df:g] pu| blIf0fkGyLÆ / …d08n]Ú<br />
eGg] u/]sf] kfOG5 . g]sfF, sf]O/fnf / pgsf]<br />
u'6 åf/f a9L h;f] o;f] eGg] ul/G5 .<br />
To;}n] pgLx¿sf] e"ldsf / n]08'k bf]h]{n]<br />
l;lSsddf cbf u/]sf] e"ldsfdf vf;}<br />
cGt/ kfOFb}g . 3[0ff ckmjfx x'ax' ToxL<br />
5 . To;sf] 7Ls pn6f] csf{y/L hTyfn]<br />
gf/fo0flx6L b/af/sf] houfg ug{]nfO{<br />
dfq /fi6«jfbL egfpg] u/]sf] kfOG5 .tL<br />
d08n] dfq x'g\ . o;/L /fi6«jfbL / d08n]<br />
a]Unfa]Un} j:t' x'g\ eg]/ g klxrfg];Dd<br />
g]kfnLn] b]znfO{ l;lSsdLs/0f x'g'af6<br />
arfpg ;Sb}gg\ . kl5 To; af/] klg d}n]<br />
5n{Ëofpg] 5' .<br />
#=@= …/cÚn] a+unfb]z kl5 l;lSsdsf]<br />
ck/]zgsf] sfd kmQ] u¥of] . oltv]/<br />
g]kfnsf] /fhgLltsf] 5xf/Ldf ToxL s'/f<br />
klGkO/x]sf] 5 . 7"n–7"nf g]tf To;df<br />
nfu]sf 5g\\ . oltv]/ g]kfndf g]kfnL<br />
lHfofp/ /xdfg / y'k}}| n]08'k bf]h]{x¿n]<br />
g]kfnL /fhgLltsf] dxTjk"0f{ cf]xf]bfdf<br />
s8f ks8 lnO;s]sf 5g\\ .<br />
#=#= ToxL ks8sf sf/0f g]kfnsf]<br />
cy{gLlt :jtGq /fVg] / g/fVg]sfaLr<br />
cGt/snx 5Ù b]zsf] k//fi6« gLlt c;+nUg,<br />
t6:y tyf ;db'/Ldf /fVg] g/fVg]aLr<br />
snx 5Ù efbufpFn] 6f]kLl;t bf}/f ;'?jfn<br />
nufpg] / …r'Rr]Ú 6f]kL;Fu wf]tL s'tf{<br />
nufpg] aLr snx 5Ù k|wfgdGqL aGg]<br />
ls d'VodGqL aGg] eGg]aLr snx 5 .<br />
cfofltt /fhgLlt ;~rfng ug]{ ls<br />
cfkmg} vfFrf] cg'¿ksf] df}lns ug{]]<br />
eGg] aLr klg snx 5 . cfh;Dd 6Dd<br />
ldn]/ a:g ;s]sf efiff efifL, hfthflt,<br />
hghflt, cflbjf;L, bnLt, t/fO{ tyf<br />
b'u{daf;L aLr klg cgfjZos snx<br />
hGd]sf] 5 . o;/L pS;fpg'df klg …/cÚ<br />
sf] xft 5 . l5d]sL cl:y/ e}/fv] eg]<br />
sfa'df /fVg ;lhnf] kb{5 eGg] l;4fGt<br />
cg'¿k of] rfn rln/x]sf] kfOG5 .<br />
$=!= oL s'/fsf] rf;f] l;lSsd<br />
ljnog;Fu ufFl;Psf] 5 . l;lSsd<br />
ljnog u/fpg …/cÚsf] sfjf{xL, :k]zn<br />
ck/]zg, s;/L u¥of] eGg] s'/f a'e\mg<br />
h?/L x'G5 . l;lSsd]n] ca kf7 l;s]/<br />
s'g} cy{ /xFb}g . ca k5'tfP/ klg s]xL<br />
dxTj x'Fb}g . ca kf7 l;Sg] g]kfnn]<br />
xf], g]kfnLn] xf] . g]kfnLsf] :jefj klg<br />
ljlrqsf] 5 . l;Ssd ljnosf] ljifonfO{<br />
g]kfnn] s8f lj/f]w u/s]f xf] / To;<br />
ljnonfO{ g]kfnn] cem} dfGotf lbPsf]<br />
5}g . t/ ef/t kIfw/sf] ;/sf/ ePsf<br />
avt la=;+ @)^$df ;Ldf lgwf{/0f<br />
ub{f l;lSsd k|fGt gfd /fv]/ g]kfn;Fu<br />
;lGw ug{ nufOPsf]n] 3'dfP/ ;dy{g<br />
ug{ nufOPsf] 5 . o; dfg]df g]kfnLsf]<br />
lj/f]wn] lg/Gt/tf kfpg ;s]sf] 5}g .<br />
5]kf/f]sf] pvfg h:t} jiff{nfu]kl5 ha<br />
g]kfndf 8'afg x'G5, g]kfnL h'/d'/fP/<br />
p7\5g\\ / ef/tLo afFwsf] la/f]w ub{5g\\ t/<br />
cfsf{] jif{ geP;Dd r'krfk al;/xG5g\\ .<br />
$=@= g]kfnLn] oltv]/ uDeL/ eP/ …/cÚn]<br />
l;lSsddf v]n]sf] kf7nfO{ d"NofÍg u/L<br />
17÷r}q o'lg6L EjfO;
ef]lnsf] g]kfnnfO{ ;d'Ggt, ;zQm, :jtGq,<br />
;fj{ef}d;Qfo'Qm / ;j{;DkGg cfˆgf]<br />
vfFrf] cg'¿ksf] k|hftflGqs cEof; ug{]<br />
/fi6«df pEofpg ;Sg' kb{5 .<br />
%=!= h;/L l;lSsdsf cNkdtsf<br />
n]Krf–ltAat hftsf /fhf -zf;s_<br />
nfO{ …/cÚn] pgsf] glhssf] dflg; eP/<br />
g]kfnLnfO{ kfvf / ef]l6of n]KrfnfO{ sfv<br />
ug{ clt{ lbP/ g]kfnLnfO{ kIfkft u/]sf]<br />
eGg] cfwf/df …k|hftGqÚ sf] 6f]kL nufP/<br />
/fhfsf] lj?4 ;8sdf pleg] jftfj/0f<br />
agfof] tyf Tof] sf/0fn] hGdfOPsf]<br />
emu8fn] ubf{ l;lSsd¿kL gl/jn afFb/n]<br />
vfOlbof] . g]kfn e'6fg ;/x x'g ! clk|n<br />
!(() / @))^ df klg /fhfnfO{ uf]Ko<br />
;lGw ug{ k]; u/]sf] d;f}bf ;sf/sf] eP<br />
g]kfndf o:tf] t/n /fhgLlt x'g] lyPg t/<br />
xft sf6]/ ljb]zLnfO{ lbg Ogsf/ u/]s}<br />
sf/0f g]kfnn] of] cj:yf ef]ug' k/]sf]<br />
xf] . l;lSsd]sf] h:tf] hftLo ;d:of<br />
g]kfndf gePsfn] klg Tof] :jLsfg{'<br />
kg{] cj:yf lyPg . kmntM g]kfnnfO{<br />
>Ln+sfsf] hfkm\gf jf ?;sf] r]rGof jf<br />
ef/tsf] sfl:d/sf] ¿kdf htf klg aUg<br />
;Sg]u/L g]kfnsf] t/fOnfO{ pS;fpg] sfd<br />
ePsf] 5 .<br />
%=@= b]z km'6] ujf/ n'6] x'gaf6 b]zsf<br />
hgtfn] ;dod} ;f]r]gg\ eg] lgZro g}<br />
aflx/sf] dflg;n] kmfObf p7fpFb5 .<br />
;fdflhs cj:yf M<br />
!= l;lSsd klg g]kfn h:t} ax'hftLo,<br />
ax'eflifs, ax'wfld{s tyf ;f+:s[lts<br />
ljljwtf, lhljt k/Dk/fsf] Oltxf; /<br />
>dzLn dfgj ;+;fwg ePsf] ;fdl/s<br />
lxdfnL clw/fHo lyof] . t/ pNn]vgLo<br />
ef}lts ;DkGgtf eg] lyPg . l;lSsd<br />
;dtn e"–efu gePsf] Pp6f kxf8}<br />
kxf8n] el/Psf], s[lif k|wfg b]z eP/ klg<br />
Ps–ltxfO vfBfGg cfoft ug'{ kg{], Jofkf/<br />
ef/tLo df8jf/L ;d"xsf] sAhfdf/x]sf]<br />
u/La b]z xf] .<br />
@= cg]stfdf Pstf eP/ /lxcfPsf]<br />
g]kfndf cfh ;+3if{ / cd}qL al9/x]sf] 5 .<br />
g]kfndf hft–hftaLr, y/ uf]q aLr, wd{–<br />
wd{ aLr, efiff–efiff aLr, e"–efu–e"–efu<br />
aLr le8Gt, Oif{f, k|ltzf]w / ufnLunf}r<br />
a9]sf] 5 . Oltxf;sf] yfngLb]lvsf] cem<br />
18÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
g/fd|f] kIf t s] 5 eg] cfcfˆgf] efiffsf]<br />
pTyfg ug{ 5f8]/ csf{sf] efiff ktglt/<br />
n}hfg]]Ù cfˆgf] wd{ pTyfg ug{ 5f8]/<br />
csf{sf] wd{ktg u/fpg]Ù cfˆgf] s"nsf]<br />
ljsf; ug{ 5f8]/ csf{sf] s'nsf] ljgf;<br />
u/fpg] cgf}7f] / gf}nf] k|of]u g]kfndf<br />
eO/x]sf] 5 . e"6fgdf g]kfnL efifL ;d"x<br />
/ afFsL e"6fgL n]Krf ;d"xaLr kfl/Psf]<br />
kmf6f] h:t} g]kfndf ljBdfg …afx'gjfb]Ú<br />
/ …u}/ afx'gjfb]Ú jf …r'Rr]Ú / …a'Rr]Ú eGg]<br />
gf/f klg To; if8\oGq;Fu ldNbfh'Nbf<br />
5g\\ . oxfFsf] afx'gjfb eGgfn] O08f]–<br />
cfo{g ;d"x ;a}nfO{ nIo u/]sf] e]l6G5 .<br />
O08f]cfo{g ;d"xleq ef/tLod"n /<br />
g]kfnLd"ndf ljeQm ul/Psf]n] u}/O08f]cfo{<br />
;d"xnfO{ klg ;dfj]z gu/]/ ax';+Vos<br />
g]kfnL g]kfn lj/f]wL x'g g;Sg] …/cÚ sf]<br />
ljZn]if0f x'g'kb{5 . o;df 7"n–7"nf ljåfg\<br />
klg nfu]sf 5g\\, a8]–a8] g]tf klg nfu]sf<br />
5g\\ . of] vt/fsf] g/fd|f] lrGx xf] .<br />
#= lkmhL / df}l/;;\ h:tf ef/tLod"nsf]<br />
afx'No ePsf b]zdf ef/tsf] rf;f],<br />
tldnx¿sf] ax'dt ePsf] hfˆgf<br />
k|fGtdf ef/tsf] rf;f] h:t} g]kfnsf<br />
t/fOaf;LnfO{ ef/tLod"nsf eg]/ af/Daf/<br />
pS;fpg] u/]sf] rf;f] Ps} vfn] x'g\ .<br />
$= l;lSsdsf bnx¿df l;lSsd<br />
:6]6 sf+u|];, l;lSsd g]zgn sf+u|];<br />
/ k|hf ;Dd]ng kf6L{sf] 7fFp cfh oxfF<br />
g]sf,F Pdfn], dfcf]jfbLn] lnPsf] kfOG5 .<br />
xtf/–xtf/ Ol08oflt/sf] bf}8 / /ftf/ft<br />
b"tfjf;lt/sf] zo/ To;sf pbfx/0f x'g\ .<br />
l;lSsddf …lbjfgÚ lgo'lQm u/] ;/x ofxf<br />
ljz]if b"t / /fhb"tx¿n] …cgf}krfl/s …<br />
lbjfgÚx¿n] sfd ul//x]sf 5g\\ . To;}n]<br />
oxfF ;a}} kIfLo lx;fjaf6 sfF6f ldnfOPsf]<br />
b]lvG5 . olb O08f] cfo{g ;d"x / ltAatf]<br />
jd{g ;d"x dfq eg]/ u/]sf] eP dw];L<br />
/ kxf8L tyf ;fsL{, bdfO{, sfdL, b';fb,<br />
kf;jfg, ufOg], jfbL h:tf ;d"x Ps<br />
l9Ssf] x'Gy] . To;nfO{ csf]{ kIfn] ;Sg]<br />
lyPg . ldzg/Lx¿sf] ;+hfnn] agfPsf]<br />
…;dfa];LÚ / …;+3Lo u0f/fHoÚ sf gf/f klg<br />
pgLx¿n] g} s'b]sf x'g\ .<br />
%= cfh g]kfnL dfqdf o:tf s'/fsf]<br />
b'/ufdL kl/0ffdaf/] /fli6«o r]tgfsf] vfFrf]<br />
5 . o'af au{n] a'emg ;Sg' kb{5 .<br />
/Iff / ;]gf M<br />
!=!= Ol08og ;]gfn] g} tfnLd lbPsf<br />
#)) eGbf sd ;}lgs hafg ePsf]<br />
l;lSsd uf8{, ldqtf / k/Dk/fsf]<br />
Vofn jf:t} gu/L l;lSsdsf @@ cf}+<br />
kljq rf]Uofn kfNb]g yf]G8'k gfdUofn<br />
PsfPs Ol08ofsf] sf]kefhgsf s]Gb|<br />
ag] . x'g t o;cl3 klg pgsf lktf<br />
6f;L gfdUofnnfO{ klg ;g\ !($( df<br />
Ol08ofn] ;}lgs zlQmsf] k|bz{g u/]/<br />
cftlÍt kf/]sf] lyof] . clk|n & sf lbg<br />
PSsfl; ofª8fnfO{ ;dft]/ sf/fuf/df<br />
/flvlbof] . clk|n *, !(&% df ul/Psf]<br />
To; if8\oGqnfO{ Pp6f ;}lgs cEof;<br />
dfq xf] eg]/ e'mSofOPsf] lyof] . oyfy{df<br />
% xhf/ ;}lgsaf6 /fhb/jf/df xdnf<br />
ul/Psf] lyof] . c;n ldq / u'?sf ¿kdf<br />
dflgcfPsf] Ol08ofn] oqf] 7"nf] wf]sf<br />
/ a]OdfgL unf{ eg]/ s;}n] sNkgf;Dd<br />
u/]sf lyPgg\ . pN6} uf8{x¿nfO{ ;fdGtL<br />
zf;ssf lghL 7ux¿sf] ;+u7g eg]/ 3[0ff<br />
ckmjfx klg km}nfOPsf] lyof] .<br />
!=@= @))& ;fnsf] qmflGt, lqe"jgsf]<br />
lbNnL knfog, ef/tLo ;]gfaf6 eLdbQ<br />
kGtsf] ;fxbft, s]cfOl;+xnfO{ bdg ug{<br />
Ps xhf/ ef/tlo ;]gfsf] g]kfn k|j]z<br />
h:tf 36gf l;lSsdsf pQm 37gf h:t}<br />
x'g\ . lq=la=:ynaf6 ePsf] gf6sLo
ladfg ckx/0f / ToxfF ef/tLo ;'/Ifsf]<br />
t}gfyL, k|x/L / ;]gfsf] tfnLdsf] rf;f]<br />
pQm 36gfsf ;dsIfL x'g\ .<br />
!=#= Ps lbg l;lSsddf vrfvr<br />
Ol08og ;]gf cfP . tL lsg cfP ToxfFsf]<br />
b/af/nfO{ yfxf lyPg . ^÷& ;o ld6/<br />
6f9faf6 b/jf/sf] 9f]sfdf k'u]sf] kmf}hn]<br />
cgfof; ¿kdf åf/kfn]nfO{ uf]nL xfg]/<br />
df¥of]] . c:qz:q ;dk{0f ug]{ r]tfjgL klg<br />
lbOPg . ;g\ !(&! sf] k"jL{ kfls:tfgsf]<br />
ktgkl5 kfls:tfgL aGbLx¿nfO{ h] Jojxf/<br />
u/fPsf] lyof] ToxL Jojxf/ ToxfF ul/of]<br />
/ efUg] r]i6f u/]sf] v08df uf]nL xflgg]<br />
r]tfjgL klg lbOPsf] lyof] . #) ldg]6sf]<br />
;dodf ;a}nfO{ lgz:q kfl/of] . ;'gGbf<br />
/fosf cg';f/ To; cfqmd0fdf rf]OUofn<br />
dfl/Psf] eP Ol08og lghfdtLsf …/cÚsf<br />
sd{rf/L a9L v'zL x'g] lyP .^&<br />
!=$= Ol08of;Fu l;lSsdsf] s'g} b'ZdgL<br />
lyPg, ljjfb / s'g} uNtL klg u/]sf] lyPg,<br />
emu8f klg lyPg . a? l;lSsdnfO{ t<br />
Ol08ofn] b]zsf] ;+/IfsTj axg ul/lbG5<br />
eGg] cfzf lyof] . j]OdfgL / b'i6sf] s'g}<br />
cf}iflw x'Fb}g . rf]OUofnnfO{ yfx} glbO{<br />
PSsfl; xdnf ug'{ klg …/cÚsf] u|fO08<br />
l8hfOg g} lyof] . yfxf kfPsf] eP uf8{n]<br />
s]xL lbg y]Ug ;QmYof] h'g a]nf;Dd ljZj<br />
;d'bfosf] cfFvf kg{ ;QmYof], /ft /x]<br />
cu|fv knfpg ;Qm5 .<br />
!=%= ;fob o:t} sfo{sf nflu Ol08ofn]<br />
v'nf l;dfgf k4lt /fVg] / ;}lgs<br />
;xof]u ug]{ ub{5 h;n] To; b]zsf]<br />
;fj{ef}ldstf g} vt/fdf kfg{ ;sf];\ .<br />
g]kfnnfO{ tLg}lt/af6 3]/]/ PQmkmL{ ¿kdf<br />
nueu g]kfnL ;]gfsf] s'n;+Vofsf]<br />
xf/fxf/Ldf ef/tn] ;Ldf an t}gfy<br />
u/]sf] 5 . g]kfnL ;]gfn] k]6«f]lnod kbfy{<br />
e08f/g ug{ gkfpg] aftf/0f agfPsf] 5 .<br />
oL g]kfnk|ltsf ef/tLo lgot l;lSsd;Fu<br />
ldNbf / ;+s:kb 5g\\ .<br />
!=^= l;lSsdsf] /Iff ef/tLo ;]gfn]<br />
ul/lbg] aGbf]a:t ePsfn] l;lSsd]x¿<br />
cfˆgf] :jtGqtf / ;fj{ef}ldstfdf 9'Ss<br />
lyP . t/ s'/f] To:tf] /x]g . To;s} sf/0f<br />
l;lSsddf an k|of]u u/]/ Ol08ofdf<br />
ufleg k'Uof] . cfh e"6fgsf] k|lt/Iff<br />
Ol08ofn] lnPsf] 5 . Tof] b]z klg 9'Ss<br />
5}g . ;w}+ z+sfsf] 3]/fdf afFr]sf] 5 .<br />
ToxL ePsfn] ;fj{ef}d eP/ klg e'6fgn]<br />
Ol08ofsf] y's gf£g klg ;s]sf] kfOFb}g .<br />
/Iff Joj:yf xftdf cfPkl5 ToxfFsf<br />
afFsL s'/fdf cfFvf uf8\g] s'/f :jfefljs<br />
/ ;xh x'Fbf] /x]5 . /Iff xft kf/]sf] sf/0f<br />
g} Ol08ofn] l;lSsdsf] k|zf;g xTofof]Ù<br />
;+/lIft /fHo agfof] / b]z g} x8k ug{<br />
;s]sf] xf] .<br />
!=&= /Iff gePsf] b]z :jtM k/fwLgtf<br />
cfpFbf] /x]5 . cem t]>f] / ljkGg d'n'ssf]<br />
dgf]bzfdf t a]OdfgLsf] dfqf emg} tLj|<br />
x'G5 . ;fob ToxL qmddf Ol08ofsf]<br />
cf8df cfPsf] g]kfnsf] ;g\ !(()<br />
sf] /fhgLlts kl/jt{gkl5 clk|n !,<br />
!(() sf lbg Ol08ofsf ljb]z ;lrj<br />
P;=s] l;+xn] kz'kltsf] ofqfsf lgx'Fdf<br />
g]kfnsf] /Iff Joj:yf Ol08ofnfO{ ;'Dkg]<br />
b:tfj]hdf :jLs[lt lbg :j= >L %<br />
jL/]Gb|sf ;fd' t]:of{Psf lyP .^* To;df<br />
;xL u/]sf] eP g]kfnsf /fhfn] h] h:tf]<br />
zf;g u/]klg Ol08of To;sf] ;dy{s x'g]<br />
lyof] . t/ k|hftGq / :jtGq ;fj{ef}d<br />
/fi6«sf k|v/ kIfw/ pgn] /fi6«sf] nflu<br />
cfˆgf] ;Qf df]xsf] Tofu u/] . b'ef{Uoa;<br />
To;kl5 g]kfnsf ;a} ;/sf/ s]jn ;Qf<br />
df]xdf dfq lnlK;Psfn] b]zsf] 7"n} b'u{tL<br />
x'g k'u]sf] 5 .<br />
;~rf/ M<br />
!=!= l;lSsdsf] ;~rf/ klg Ol08ogsf]<br />
xftdf lyof] / To;nfO{ pgLx¿n] lg:t]h<br />
kfl/lbPsf lyP . l;lSsdsf /fhfn] ;g\<br />
!(^) df b]zsf] ljsf;qmd;Fu} /]l8of]<br />
:6]zg :yfkgf ug]{ of]hgf agfP . t/<br />
ToxfF ef/tLo /fhb"tsf ¿kdf sfd<br />
ug{] kf]lnl6sn clkm;/n] æl;lSsd<br />
/]l8of] :6]zg :yfkgf ul/of] eg] e"6fg,<br />
g]kfn, ltAat / rLgn] l;lSsd<br />
Ps ;fj{ef}d;DkGg :jtGq b]z xf]<br />
eGg] k|df0fsf ¿kdf lng]5g\\Æ eg]/<br />
…/]l8of] l;lSsdnfO{Ú …cn Ol08of /]l8of]<br />
l;lSsd k|zf/0f s]Gb|Ú agfPkl5 klg<br />
cGTodf v;f{ª k|zf/0f s]Gb|sf] cfwf<br />
306f ;do lnP/ of]hgf ue}{df t'xfOPsf]<br />
lyof] . o;n] Psflt/ ;~rf/sf] dxTj<br />
slt w]/} 5 eGg] s'/f k|li6G5 eg] csf{lt/<br />
Ol08of ;/sf/eGbf ToxfFsf] gf]s/zfxL<br />
slt alnof] 5 / ;/sf/eGbf …/cÚ<br />
slt zlQmzfnL 5 tyf slt 3g rSs/<br />
if8\oGqsf] hfnf] a'Gg ;Qm5 eGg] s'/f<br />
ca g]kfnsf lghfdlt / ;'/Iff lgsfosf<br />
sd{rf/Ln] ;de]t a'emg ;Sg' kb{5 .<br />
ætkfO{+ >L g]x¿sf] lg0f{o pN6fpFb} x'g'x'G5<br />
kL=cf]= ;fx]j ÛÆ eGg] Ps lhDd]jf/<br />
JolQmTjn] p7fPsf] k|Zgdf pgn] hafkm<br />
lbPsf lyP—æo:tf w]/} 7"nf arg lbg'eP<br />
klg To;nfO{ o'lQmk"j{s kG5fpg xfd|f]<br />
lhDd]jf/L xf] .Æ<br />
!=@= oltv]/ g]kfnsf] s'n ;~rf/ If]qsf]<br />
*) k|ltzt efu ef/tLo k|efjdf /x] 5g\\ .<br />
7"nf b}lgs vj/ klqsf, PkmPd /]l8of]x¿,<br />
j}a;fO6x¿ / b"/bz{g -6]lnlehg_x¿<br />
k|ToIf / k/f]If ¿kdf ef/tLo nufgLdf<br />
ef/tLoåf/f tf]lsPsf JolQmaf6 ;~rflnt<br />
5g\\ . pgLx¿ ;g\ @))) kl5 olt ulxl/P/<br />
;~rf/df kl;;s]sf 5g\\ ls ca g]kfnsf<br />
s'g} klg 36gfnfO{ ljZje/L 9fs5f]k u/]/<br />
k|;f/0f ug{ ko{fKtq 5g\\, ;Ifd5g\\ .<br />
!=#= k|hftGqsf] b'xfOlbg] ef/tn] To;<br />
avt l;lSsddf s'g} ljb]zL kqsf/nfO{<br />
hfg Ohfht lbOPsf] lyPg . lsgls<br />
jf:tljs ;"rgfnfO{ aª\Uofpg' To;<br />
Jo"x /rgfsf] Pp6f clgjfo{ kIf<br />
lyof] . tbg'¿k cn Ol08of /]l8of]af6<br />
;+;f/sf] k|hftflGqs zlQmnfO{ bjfOPsf]<br />
/ zflGtk"0f{ k|bz{gLdfly uf]nL rnfOPsf]<br />
egL k|zf/0f ul/Psf] lyof],^( hals<br />
/fhfsf] To:tf] clwsf/ ef/tl;tsf]<br />
;lGwn] vf];L ;s]sf] lyof] .<br />
!)=$= ;fgf b]zx¿sf] ;d:ofdf ljZjsf<br />
wgL / ;DkGg b]zn] Gofosf] kIfdf rf;f]<br />
glnO{ lbg' g} ljZjnfO{ hh{/ cj:yfdf<br />
k'¥ofpg' xf] eGg] s'/f ga'em]/ jf a'em]/<br />
dx;'; gu/L lbg] u/]sf sf/0f ljZjel/<br />
cftÍ dlRrPsf] lyof], 5 . k|hftGqsf]<br />
gfpFdf 5f8fjfb jf :j]R5frf/Ljfb jf<br />
anjfb jf wgjfbsf] afx'No x'Fb} cfPsf]<br />
5 . To;n] n'6kf6 / cGofo a9]sf]<br />
5 . Pp6f wgL lrlsT;sn] Ps lbg<br />
c:ktfndf d]/f] cufl8 eg]sf] lyof]—<br />
æof] ckl7t, u/La / sdhf]/ JolQm<br />
lsg afFRg] cfzfn] c:ktfn cfPsf]<br />
xf]nf < Tof] afFr]/ s] x'G5 /
!=%= ha ;fgdfl/gf] / e]l6sg l;6L<br />
h:tf b]z ljZj x'nfs ;+3 -o"=kL=o"_<br />
sf ;b:o x'g ;Qm5g\\ tyf lnr:6]zg /<br />
;fg–dfl/gf]n] To;df x:tfIf/ ug{ ;Qm5g\\<br />
eg] l;lSsdn] lsg /]l8of] :6]zg /fVg<br />
g;Sg] < &) vf]O cd]l/sf af]n]sf]< vf]O<br />
a]not af]n]sf] <<br />
!=^= ;~rf/df olt ;+j]bgzLn ePsf]<br />
Ol08ofn] rfnL; jif{kl5 g]kfndf<br />
xft xfln/x]sf] 5 . zfob g]kfndf<br />
g]kfnL sf+u|];sf] ;/sf/nfO{ Ol08ofn]<br />
5f]OUofnsf] ;/sf/eGbf klg sdhf]/<br />
7fg]sf] 5 . …/cÚsf] if8\oGqsf/L e"ldsf<br />
cg';f/ k|ydtM g]kfndf :yflkt s]xL<br />
b}lgs / lgs} ;fKtflxs klqsfx¿nfO{<br />
xftdf lnOPsf] 5 . -dnfO{ oxfF To:tf<br />
klqsfsf] gfd pNn]v ug{ sfg"gL ¿kdf<br />
c;lhnf] ePsf]n] ljåfg kf7sn] To;df<br />
ePsf ;fdu|L, gfd tyf P]g df}sfsf]<br />
36gfnfO{ ljZn]if0f u/]/ klxrfg ug{ /<br />
bf]lh{og k|j[lQsfdf u0fgf ug{' x'Gf]5 ._<br />
csf{] s'/f, Toltn] gk'u]/ g]kfnL sf+u|];sf]<br />
;/sf/n] …/cÚsf] u|fO08 l8hfOg cg';f/<br />
lj=;+=@)%* ;fndf ;~rf/If]qdf<br />
Ol08ofsf] nufgLnfO{ :jLs[lt lbPsf]<br />
5 . g]kfndf hg:t/af6 Jofks lj/f]w<br />
x'Fbfx'Fb} klg ;f] klqsfnfO{ nufgL ug{<br />
:jLs[t lbOPsf] 5 . Ol08ofaf6 ;A;L8L<br />
kfOPs} sf/0f u'0f:t/ eP/ klg ahf/<br />
d"No cfwfeGbf sd 5 . t/ 7Ls To;sf]<br />
pN6f] g]kfnL nufgLstf{sf] Rofgn<br />
g]kfnnfO{ …/cÚs} bjfjdf g]sFfn] :jLs[t<br />
glbP/ a}+ssaf6 k|zf/0f ub}{ cfPsf]<br />
lyof] . To;sf s]xL lx:;]bf/ g]kfnL<br />
d';ndfg ePsf / d';ndfg hlt :jtM<br />
kfls:tfgsf ;dy{s x'G5g\\ eGg] unt<br />
dfgl;stfsf sf/0f To;f] ul/Psf]<br />
kfOG5 . oyfy{df pgLx¿sf xfn;Ddsf<br />
ultljlwn] g]kfnsf] lxt ;+/If0fsf nflu<br />
dfq sfd ul//x]sf] kfOG5 . tyf sf+u|];s}<br />
Ps u'6 hf] sfnf] cfo cfh{g ug{ Jo:t<br />
5, To;sf] 7"nf] nufgL /x]sf] k'li6 ePsf]<br />
5 . Pp6f lttf] oyfy{ s] xf] eg] sfnf]<br />
sfd u/]/ wg cfh{g ug]{ e|i6 JolQmsf]<br />
b'O{j6f s'/f x'Fb}gg\ . Pp6f l;4fGt x'Fb}g /<br />
csf]{ /fli6«otf x'Fb}g . o; bnsf clwsf+z<br />
JolQm log} b'O6f /f]uaf6 u|l;t x'G5g\\ .<br />
!=&= cfhsn s;}nfO{ pFrf] kbdf<br />
k'¥ofpg k¥of] eg] k|z+;f / s;}nfO{ kbd'Qm<br />
ug{ k¥of] eg] 3[0ff–ck/fw -x]6 qmfOd_<br />
20÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
ug{ yflnG5 . …e08fkmf]/Ú &! h:tf gf/f<br />
jf:tjdf …/cÚ n] tof/ ub{5 / cfk\mgf<br />
lk' åf/f k|rf/–k|;f/ u/fOG5 .<br />
/fhgLlts rnv]n M<br />
!= z'? z'?df Ol08of l;lSsdnfO{<br />
vn{Kk} lgnL xfNg] dgl:yltdf lyPg h'g<br />
olta]nf g]kfnsf af/]df ef/tlo<br />
clwsf/Ln] g]kfnsf] cfGtl/s dfdnf<br />
eGg] ub{5g\\ . t/ klg l;lSsdn] oyfy{<br />
a'‰g] cfzon] jfld{yf]s, Plyª\nf /<br />
GofofwLz ¿kgf/fo0fx¿n] lbNnLdf a;]sf<br />
b]jfg / ;/ a|h]Gb|nfn ldQn;Fu e]6]sf<br />
lyP . ldQnn] l;lSsd]x¿nfO{ cfFvf aGb<br />
u/]/ lxGb dxf;fu/df xfd kmfn &@ eGg]<br />
;Nnfx lbPsf lyP . o;sf] hafkmdf<br />
Plyª\nfn] eg] æolb Ol08ofdf :jfwLgtf<br />
cfPsf] 5 eg] l;lSsddf klg :jfwLgtf<br />
cfpg' kb{5 .Æ o:tf] s'/f ePsf] &<br />
dlxgfkl5 ;Demf}tfsf] Pp6f d:of}bf<br />
t}of/ ePsf] lyof] . To; d:of}bfdf ;femf<br />
rf;f]sf ;a} s'/f k/]sf lyP . t/ To;df<br />
k|zf;lgs Joj:yfkg, k//fi6« dfldnf,<br />
k|lt/Iff, eG;f/, x'nfs / 6]lnu|fkm;lxtsf<br />
!@ j6f s'/fdf l;lSsd ;fdfGo x]/km]/<br />
;lxt ! clk|n !($* sf lbg ;xdt<br />
ePsf] lyof] . ;xdlt cg';f/ l;lSsd<br />
/ e"6fgdf ;]gfsf] ;DaGw sfdo /fVg],<br />
ltAat;Fusf] ;DaGw canf]sg ug]{ /<br />
r]skf]i6 ;d]tdf lgu/fgL /fVg] s'/fsf]<br />
yfngL ePsf] lyof] . …/cÚnfO{ PsfPs<br />
ef]snfUg' kg{] s]xL sf/0f lyP .<br />
!=@= …/cÚsf] ljZn]if0fdf æl;lSsd Pp6f<br />
cGt//fli6«o l;dfgfdf /x]sf] clxts/<br />
t/ dxTjk"0f{ b]z xf] . Tof] ef/tsf nflu<br />
vt/fk"0f{ klg x'g ;Qm5 .Æ &# eGg] cfwf/df<br />
æg/x] afF; gah] d'/nLÆ gLlt sfof{Gjog<br />
u/]sf] lyof] . /fhf;Fu dte]b /fVg] sfhL,<br />
;f]gfd / /fO{ nufotsf & hgf JolQmnfO{<br />
!) cu:t !(^) sf lbg -h'g avt /fhf<br />
d:sf]df lyP_ ul/Psf] eJo :jfutn] klg<br />
ToxfF …/cÚsf] if8\oGqaf6 ePsf] lyof]<br />
eGg] s'/f k'li6G5 .<br />
@=!= l;lSsddf nxfbLd]bL -;+;b_ /<br />
/fhsLo ;Nnfxsf/ kl/ifb u7g ePsf<br />
lyP . ltgLx¿nfO{ s'g} dxTjk"0f{ ljifodf<br />
5nkmn ug]{ / cfˆgf ljrf/ /fhfnfO{<br />
caut u/fpg] clwsf/ lyof] . t/ To;sf]<br />
slxNo} a}7s a;]g / s]xL klg sfd u/]g .<br />
@))* ;fnsf] g]kfnsf] ;Nnfxfsf/ ;ef<br />
h:t} eof] Tof] . /fi6«n] ;do;fk]If ¿kdf<br />
cfkm"nfO{ tGb'?:t /fVg ;s]g eg] ?9Lsf]<br />
enn] cfkm}+nfO{ aufpg ;Qm5 . o;dfg]df<br />
ToxfFsf] /fhfsf] /fHok|ltsf] lhDd]af/L /<br />
st{Aodf Ro't ePsf] klg dfGg' kb{5 .<br />
b]zsf] u'Xo a'em]kl5 dfq …/cÚ n] cfF6<br />
u/]sf] kfOG5 .<br />
@=@= g]kfnsf ;Qfl;gn] ;a} s'/f<br />
ljb]zLnfO{ pbfË kfg{] /fHok|yf xf] eGg]<br />
s'/f ca g]kfnn] a'em]g eg] Tof] /f]u oxfF<br />
;g{ ;Sb5 .<br />
#=!= ;xof]usf gfddf l;lSsdn]<br />
Ol08ofnfO{ olt w]/} ljZjf; u¥of] ls<br />
cfˆgf cfGb|f e'F8L ;a} b]vfOlbof] .<br />
Pp6f :jtGq /fi6«df x'g'kg]{ Go"gtd<br />
uf]Kotf klg /fVg ;s]g . To; b]zsf]<br />
/Iff / k//fi6« dfldnfnfO{ dfq clwg:y<br />
ug{ k;]sf] Ol08ofn] k"/} b]z} clwg:y<br />
agfof], l;lSsdnfO{ g} Ol08ofdf ljnog<br />
u/fOlbof] .<br />
#=@= ;xof]uaf6 b]z xTofpg slt ;lhnf]<br />
x'G5 eGg] kf7 l;lSsdaf6 l;s]sf] …/cÚn]<br />
@)^) ;fn h]7 @! ut] k|wfgdGqL ePsf<br />
;"o{axfb'/ yfksf] k|wfgdGqLsfndf<br />
TffTsfnLg cy{ ;lrj efg' k|;fb<br />
cfro{sf] x:tIf/df ePsf] ;xof]u ;lGw<br />
cg';f/ ca ef/t g]kfnsf ;a} ufpFdf<br />
s]xL a08n ss{6kftf / s]xL af]/f l;d]G6<br />
lnP/ xfO{xfO{ / hoho ef/tsf] :ofaf;L<br />
lnO/xsf] 5 . of] g} g]kfnsf] b'ef{Uosf]<br />
k|d'v sf/0f aGg ;Sg]5 . hlt jif{ ;Qfdf<br />
a;] klg g]kfnsf] dd{ a'em\g] g]kfnLsf]<br />
b'Mv lgjf/0fug{] Ifdtf ePsf s'g} g]tf<br />
g]kfndf gePsf] k'li6 ePsf] 5 . oxL<br />
cIfdtfn] g} g]kfnsf] /fli6«otfdf cfFr<br />
k'u]sf] 5, 7]; nfu]sf] 5 .<br />
#=#= clk|n !, !($* sf lbg l;lSsd]nfO{<br />
h:tf] ;lGwdf ;xL u/fOPsf] lyof] $@ jif{<br />
kl5 em08} To:t} ;lGwsf] d:of}bf u/fP/<br />
! clk|n !(() sf lbg Ol08ofsf k//fi6«<br />
;lrj P;=s]=l;+xn] :j=>L % jL/]Gb|;fd'<br />
k]z u/]sf lyP . &$ - ;fob clk|n !<br />
Ol08ofsf nflu kmfk lbg xf] _ ;g\ !(()<br />
clk|n ! sf] P;=s]= l;+xn] k]z u/]sf]<br />
d:of}bfn] g} g]kfnsf] /fhgLltdf Pp6f<br />
cfd"n kl/jt{g ug{ kof{kt eof] . To;<br />
kl/jt{gnfO{ olt pbf/ dflgof] ls :j=
u0f]zdfg l;+xn] eg]sf lyP æxfdL nf]6f<br />
lnP/ /fhfsxfF clwsf/ dfUg uPsf lyof}+<br />
t/ /fhfn] ufu|Laf6 vGofO lbO{ alS;of]Æ.<br />
jf:tjdf ToxL sf/0f x'gkb{5 ljut !#<br />
jif{sf] /fHo Joj:yfnfO{ d"NofÍg u/]/<br />
x]bf{ oxfF k|hftGq ;8sdf 5\ofnJofNtL<br />
kf]lvPsf] 5 .<br />
#=$= oyfy{df j}lbs k/Dk/fsf] lxGb" /fhf<br />
:jefj}n] ;+j}wflgs x'G5 / ljb]zLsf]<br />
z/0fdf k/]/ u2L hf]ufpg'eGbf ckm\gf<br />
hgtf ;fd" em's]/ ;+j}wflgs x'g uf}/j<br />
7fGf]sf] x'g' kb{5 .<br />
$=!= rf]OUofnsf] lxdfnL If]q agfpg]<br />
k|:tfjnfO{{ ef/tn] af}4 wdf{jnDjLx¿sf]<br />
P]Soj4tf xf] eG7fg]sf] lyof] eg] rLgn]<br />
To;nfO{ ;sf/fTds 7fg]sf] lyPg . g]kfn<br />
klg Tolt pT;fxL lyPg . rf/ cË'n]<br />
l;4fGt -kmf]/ lkmË/ Yof]/L]_ n] k|l;l4<br />
kfPsf] To; k|:tfjn] gofF lbNnL oyfy{df<br />
cftlÍt g} ePsf] lyof] . lsgeg] lxdfnL<br />
rf/ /fi6«sf cltl/Qm ;g\ !*$@ sf]<br />
;lGw cg';f/ zflGt, ldqtf / Pstfsf]<br />
;DaGwåf/f sflZd/sf zf;snfO{ klg<br />
o;n] nf]Eofpg ;QmYof] . To;f] eof]<br />
eg] To;nfO{ dha't agfpg tTsfn}<br />
kfls:tfgn] / s]xL ;dokl5 rLgn]<br />
klg o;sf] zlQm / ljsf; clej[l4 ug{<br />
;3fpg ;Sg] ;DefjgfnfO{ ljZn]if0f u/]/<br />
Ol08ofn] ue{d} t'xfOlbg] lg0f{o u¥of] .<br />
$=@= l;lSsd ltAatL ;Dk|bfo;Fu ldNg]<br />
a'4 wd{sf] Pp6f ;Dk|bfo lyof] h'g<br />
/fhfaf6 zfl;t lyof] . t/ To; b]zsf<br />
ax';+Vos hg;ª\Vof g]kfnL efifL tyf<br />
;gftgL lxGb" wdf{jnDjL lyP . zf;s<br />
wd{, ;Dk|bfo, hft, lnË, k]zfk|lt ;dbzL{<br />
x'g g;s]sf] ax';+Vos lxGb" wdf{jnDjL<br />
l;lSsd]n] /fhfsf] ;dy{gdf af]Ng'<br />
kg{] cfjZostf g7fg]sf] / To;df klg<br />
n]08'k bf]h]{ -k|hfd08n_ g} ef/t kIfw/<br />
ePsfn] ljb|f]xug{] cj:yf g/x]sf] /cn]<br />
lgrf]8 lgsfn]sf] lyof] t/ Tof] cj:yf<br />
eg] g]kfndf 5}g .<br />
$=#= ef]l6of n]KrfnfO{ lgoGq0f ug{],<br />
sfhLx¿sf] clwsf/nfO{ vQd ug{]<br />
cfGtl/s cj:yf ljBdfg ePsf sf/0f<br />
oL dflg;n] /fh;+:yfdf kb}{ uPsf] k}/f]nfO{<br />
5]sfjf/ ug{ vf;} rf;f] b]vfPgg\ . wd{,<br />
hflt, efiff, e]ife"iff, ;+:sf/ / ;+:s[ltn]<br />
/fli6«o Pstf sfod ug{ slt 7"nf] e"ldsf<br />
v]Nb5 eGg] s'/fdf /fHon] cToGt<br />
;+j]bgzLn eP/ ;f]Rg'kg]{ s'/fdf To;<br />
b]zsf zf;sn] kQf] g} kfPgg\ . To;<br />
/fi6«sf] To; sdhf]/Lsf] kmfObf …/cÚn]<br />
lng k'Uof] .<br />
$=$ oxfFg]/ g]kfndf Tof] cj:yf geP/<br />
klg cyf{t lxGb"sf] ax'dt tyf /fhf /<br />
k|hf b'a} lxGb" eP/ klg …/cÚn] pgLx¿nfO{<br />
km'6fpg] kf7 l;lSsdaf6} lnPsf]<br />
lyof] . g]kfnsf] wd{ lg/k]If, cf/If0f,<br />
hftLo :joQtf, ;dfa];L, t/fO{–kxf8,<br />
g]kfnLd"n–ef/tLo d"n / ef]sf gfËfnfO{<br />
rf/f] lbPkl5 @)^@ ;fnkl5 cg]stfdf<br />
Pstfsf] cGTo k|foM eO;s]sf] 5 .<br />
ef/td'vL / g]kfnd'vL bnx¿sf k|d'v<br />
;a} 36s ef/td'vL eO{;s]sf 5g\\ .<br />
;~rf/ ef/td'vL5 .<br />
$=%= ca ef/tn] g]kfndf s]xL gsf/fTds<br />
sbd\ rfNof] eg] ;+efJo ;fgf lab|f]x bdg<br />
u/fpg klg g]kfnsf ufpFufpFdf of]hgf<br />
lnP/ k'u]sf ef/tLox¿nfO{ pb\3f6g /<br />
zLnfGof; ug{ g]kfnn] af6f] km'sfO lbPsf]<br />
5 . g]kfnsf] ef/tl;tsf] Jofk/3f6sf]<br />
bz k|ltztn] g]kfnL ;j{;fwf/0fsf] dg<br />
a'l4 e'6\g] c/af}Fsf of]hgf g]kfndf<br />
@))%sf] cGTolt/af6 nfu' e};s]sf] 5 .<br />
ca g]kfnL 9'Ss x'g] 7fFp 5}g .<br />
%= h;/L xf]k s'ss]f dfWodaf6<br />
;L=cfO{=P= ToxfF k;]sf] lyof] To;} u/L<br />
dfcf]jfbLsf] gftfn] g]kfndf k;]sf<br />
5 . l;cfOP olt c;kmn eO;s]sf] 5<br />
ls afx|a'b] ;dembf/L kl5 cd]l/sfn]<br />
g]kfnnfO{ ef/tsf] cfFvLEfmofnaf6 x]g{]<br />
;xdt ePsf] 5 . g]kfnnfO{ ef/tn] h];'s}<br />
u/]klg cd]l/sfn] ;dy{g{ ug{] ePsf] 5 .<br />
cd]l/ssfnflu g]kfn ca rLg cWoog<br />
ug{] s]Gb| dfq ePsf] 5 . rLgk|lt ef/t /<br />
cd]l/sfsf] pp6} :jfy{ ufFl;P kl5 ;xdt<br />
ePsf] xf] . 7"nf] ldq kfPkl5 ;fg]fnfO{<br />
5f]8\g] cd]l/sL k|hftGq ca kfls:tfg /<br />
g]kfndf klg nfu' ePsf] 5 .<br />
^=!= cfhsn g]kfndf l;lSsdsf]<br />
xnrnsf] k'g/fj[lQ ePsf] 5 . s'/f s] eg]<br />
kbdf t[tLo >]0fLsf] kf]lnl6sn clkm;/<br />
-kLcf]_ ePklg /fhgLlts clwsf/L eP/<br />
l;lSsd a:g] clwsf/LnfO{ lgs} 7"nf]<br />
clwsf/ lyof] . pgsf] xnrnn] Tof] b]z<br />
g} xnrn x'g k'UbYof] .<br />
^=@= oltv]/ g]kfn ef/tLo /fhb"taf6<br />
xnrn ePsf] 5 . pgn] k//fi6« ;lrj /<br />
dGqLnfO{ yfx} glbO{ k|d+nfO{ cga/t e]6]/<br />
lgb{]zg lbg] ub{5g\\ . tL lgb{]zg l/;r{ /<br />
PgfnfOl;; ljËn] lbNnLaf6 t}of/ kf/]/<br />
k7fpg] / oxfF /fhb"tn] sfof{Gjog u/fpg]<br />
ub{5g\\ . tL clkm;/n] l;Ssddf ;\g<br />
!($( df c;dfg ;lGwx¿ yf]k/]sf lyP .<br />
To;sf] 7Ls $! jif{kl5 ;g\ !(() df<br />
!) h"gsf lbg To:t} c;dfg ;dembf/L<br />
kqdf g]kfn / Ol08ofaLr x:tfIf/ ePsf]<br />
lyof] . Tof] !(%) sf] d}qL ;lGweGbf lgs}<br />
vt/gfs ;fljt ePsf] 5 . ;g\ !(*^<br />
b]lv :yflkt kf]lnl6sn clkm;/sf]<br />
kb l;lSsdsf] cl:tTj ;lsPkl5 dfq<br />
;lsof] . ;dy{snfO{ t;f{pg] / wDsfpg]<br />
lj/f]wLnfO{ pS;fpg] pgsf] k|d'v sfd<br />
xf] . ToxfFsf :yfgLo sd{rf/Ln] cfˆgf]<br />
;/sf/sf] ljrf/ dfq sfof{Gjog ug'{kg]{df<br />
ef/tsf] gLlt klg x]/]/ sfd ug]{ ub{y] .<br />
ToxL s'/f ;g\ !(() b]lv g]kfndf<br />
klg nfu" ePsf] 5 . g]kfnsf] u'Ktr/<br />
ljefu cg';Gwfg ljefudf kl/0ft x'g' /<br />
Tof] lg:sfd ¿kdf /xg' To;sf] HanGt<br />
pbfx/0f xf] .<br />
^=#= h;/L l;lSsdsf kL=cf]=n] /fhfsf]<br />
b/jf/sf] k|lti7fnfO{ tn kfg{ vf]h]sf] lyP<br />
7Ls To;}u/L !(*&÷** b]lv g]kfndf<br />
yflnPsf] 3[0ff ckmjfx -x]6 qmfOd_ sf]<br />
cleofg cgj/t ¿kdf rln/x]sf] 5 .<br />
a};fv !!, @)^# kl5 g]kfnsf /fhb"tn]<br />
lk=cf]=sf] sfd ul//x]sf 5g\\ .<br />
^=$= l;lSsd /fHo kL=cf]=af6<br />
pS;fOPsf k|hf ;Dd]ngn] æl;lSsdnfO{<br />
Ol08ofdf ljno u/L To;nfO{ s]Gb| zfl;t<br />
If]q agfOof];\Æ eGg] k|:tfj ;/x @)$^<br />
;fnsf] lxpFbdf g]kfnsf To:t} bnnfO{<br />
pS;fP/ efhkfsf ;jf]{Rr g]tfx¿ g]kfnsf<br />
6f]n–6f]ndf k;]sf lyP . ToxfF …/cÚn]<br />
Pp6f if8\oGq u¥of]—æoxfF c:jfefljs<br />
cj:yf pTkGg u/fpg] / zflGt ;'Joj:yf<br />
sfod ug{ g;s]sf] cf/f]k nufO Ol08og<br />
;]gf t}gfy ug]{ e"ldsf v]Nof] . &% csf{lt/<br />
d"v{, cefjxLg / dxTjsf+IfL JolQmnfO{<br />
rog u/]/ dlGqd08n agfpg] jftfj/0f<br />
l;h{gf ul/of] . To:tf] dlGqd08nn]<br />
:jfefljs ¿kdf b"tsf] lgb]{zg adf]lhd<br />
dfq sfd ug]{ g} eof] . @)$^ / @)%(<br />
sf jif{x¿df g]kfndf oxL s'/f bf]xf]l/of] .<br />
=== afFsL csf]{ c+sdf<br />
21÷r}q o'lg6L EjfO;
tLg ;o kLl8t klqsfx? Gofo<br />
dfUg ;jf]{Rr cbfntdf<br />
– h]kL u'Ktf …dfofn'Ú –<br />
@$) jif{sf] /fhtGq ;dfKt eP klg<br />
g]kfnsf ljleGg lgsfodf /x]sf ;+:yfx?<br />
leqsf] /fhtGq ;dfKt eO;s]sf 5}g .<br />
@)^@÷)^# ;fnsf] hgcfGbf]ngsf<br />
pknAwLx? ;+:yfut ug{sf nflu ;+rf/<br />
dfWodsf] 7"nf] e"ldsf x'Fb} cfPsf]<br />
5 . ;+rf/ dfWodsf sf/0f d'n'sdf<br />
@$) jif{sf] /fhtGq ;dfKt ub}{ ;+3Lo<br />
nf]stflGqs u0ftGq g]kfnsf] ;+ljwfg<br />
@)&@ hf/L ePsf] lyof] . b}lgs,<br />
;fKtflxs, kflIfs, dfl;s nufotsf<br />
5fkf dfWodsf sf/0f d'n'ssf] cfd"n<br />
kl/t{gdf dxTjk"0f{ e"ldsf /x]sf 5g\ .<br />
/f0ff, k~rfot, /fhf zf;g ;dfKt ug{sf<br />
nflu b}lgs, ;fKtflxs, kflIfs, dfl;s<br />
nufotsf ;+rf/ dfWodx?sf sf/0f<br />
g]kfndf k6s k6s kl/jt{g ePsf 5g\ .<br />
@)$^ ;fn / @)^@÷)^# ;fnsf]<br />
hgcfGbf]ngnfO{ pTsif{df k'¥ofpg<br />
kqklqsfx?sf] 7"nf] of]ubfg /x]sf 5g\ .<br />
k|d'v /fhgLlts bnsf g]tfx? cfGbf]ng<br />
/ hgcfGbf]ngdf hfg' cufl8 ;+rf/<br />
dfWodnfO{ of] ul/lbG5', Tof] ul/lbG5'<br />
eGb} cfZjf;g lbg] t/ cfk\mgf] :jfy{ k"/f<br />
ePkl5 ;+rf/ dfWodnfO{ ckx]lnt ug]{<br />
g]tfx?sf] k'/fg} rl/q / ;+:sf/sf] ljifodf<br />
w]/} elg/fVg' kb}{g . g]kfndf 7"N7"nf<br />
cfGbf]ng / hgcfGbf]ngnfO{ lzv/df<br />
k'¥ofpg] b}lgs, ;fKtflxs, kflIfs, dfl;s<br />
klqsfx?sf] 7"nf] of]ubfg /x]sf] 5 .<br />
hgcfGbf]ngsf pknAwLnfO{ g]tfx?n]<br />
clxn];Dd ;+:yfut ug{ ;s]sf 5}g .<br />
Pskl5 csf]{ ljjfb / k6s k6s ;+ljwfg<br />
22÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
;efsf] lgjf{rg ePkl5 aNn ;+ljwfg<br />
hf/L ePsf] lyof] . ;+ljwfg hf/L u/fpg<br />
sl/a !) jif{ nfUof] . ;+rf/ dfWodn]<br />
lbzflgb]{z gu/]sf] eP ;+ljwfg hf/L<br />
x'g ;Sb}gYof] . ;+ljwfg hf/L u/fpgsf<br />
nflu b}lgs, ;fKtflxs, kflIfs, dfl;s<br />
nufotsf kqklqsfx?sf] 7"nf] of]ubfg<br />
/x]sf] 5 . To;sf/0f k|d'v /fhgLlts<br />
bnsf g]tfx?n] kqklqsfx?nfO{ ;+/If0f<br />
/ ;+aw{g ug{ h?/L 5 . hgcfGbf]ng /<br />
;+ljwfg hf/L ug]{ ;dodf k|d'v bnsf<br />
g]tfx? h'g lsl;dsf] cfZjf;g lbPsf<br />
lyP . To; lsl;dsf] ;xof]u ug{<br />
;s]sf 5}g . of /fhfsf] zf;g xf];\, of<br />
/f0ffsf] zf;g xf];\, of k~rfot zf;g<br />
xf];\, of ;}lgs zf;g xf];\ . h'g;'s}<br />
Joj:yf / h'g;'s} zf;gsfndf b}lgs,<br />
;fKtflxs, kflIfs, dfl;s nufotsf<br />
kqklqsfx?sf] 7"n} e"ldsf / alnbfg<br />
/x]sf 5g\ . ;+rf/ dfWodsf] e"ldsf<br />
gePsf] eP d"n'sdf g /fhf zf;g, g<br />
/f0ff zf;g, g k~rfot zf;g, g ;}lgs<br />
zf;gsf] cGTo x'g] lyPg . h'g;'s]}<br />
zf;g / Joj:yfnfO{ kl/jt{g / cGTo<br />
u/fpgsf nflu ;+rf/ dfWodn] dxTjk"0f{<br />
alnbfg lb+b} cfPsf 5g\ . To;sf/0f<br />
k|d'v /fhgLlts bn g]kfnL sfFu|];, g]skf<br />
Pdfn], g]skf s]Gb| dfcf]jfbL nufotsf<br />
bnx?n] kqklqsfx?nfO{ ljutdf<br />
af]n]sf afrfnfO{ k'/f u/fpgsf nflu<br />
/fHo ;Fu ;xof]u ul/lbg'kg]{ cfjZostf<br />
v8\ls/x]sf 5g\ . @)^@÷)^# ;fnsf<br />
hgcfGbf]ngsf sdf08/ dxfgfos<br />
:juL{o lul/hfk|;fb sf]O/fnfn] k6s k6s<br />
;+rf/ dfWodsf sf/0f d'n'sdf nf]stGq<br />
:yfkgf ePsf] ljleGg sfo{qmddf af]Nb}<br />
cfPsf lyP . :juL{o sf]O/fnf k|wfgdGqL<br />
ePsf ;do ;+rf/ dfWodnfO{ ;xof]u<br />
u/fpg lgs} kxn u/]sf lyP . :juL{o<br />
sf]O/fnfsf sf/0f ;+rf/ dfWod lgs}<br />
km:6fPsf lyP . :juL{o sf]O/fnfn] ;+rf/<br />
dfWodnfO{ dfof / :g]x ub}{ cfpg' ePsf]<br />
lyof] . :juL{o lul/hfk|;fb sf]O/fnfsf<br />
sf/0f k~rfot sfndf nufpFb} cfPsf]<br />
;]G;/l;knfO{ ;dfKt ug{ u/fpgsf nflu<br />
lgs} kxn ug'{ePsf lyof] . k~rfot<br />
sfndf n'sLl5kL kqklqsfx? lgsfNb}<br />
cfPsf lyP . g]kfnL sfFu|]; / g]skf Pdfn]<br />
g]kfnsf] k'/fgf] / P]ltxfl;s kf6L{ ePsfn]<br />
sfFu|]; / Pdfn]n] s'g} klg sfo{qmd ubf{<br />
n'sLl5kL krf{ / k+Kn]6 afF8]/ /f0ff /<br />
k~rfotsf] lj/f]w ug]{ ul/GYof] . /f0ff /<br />
k~rfotsf] lj/f]w ug]{ kqklqsfx?sf]<br />
;DkfbsnfO{ h]ndf xfn]/ jiff}{ jif{<br />
;hfo lbOGYof] . g]kfnL sfFu|]; / g]skf<br />
Pdfn]sf g]tfx?n] s'g} 7fpFdf k~rfot<br />
zf;gsf] lj?4sf] efif0f u/]sf] ;dfrf/<br />
n]v]sf] v08df /f0ffx?n] d[To'b08<br />
;d]tlbg] uYof]{ . /f0ff, k~rfot, /fhfsf]<br />
zf;g lj?4af]Ng] / n]Vg] kqklqsfnfO{<br />
h]nsf] vf]/df xfNb} d[To'b08 lbg]<br />
uYof]{ . To;sf/0f b}lgs, ;fKtflxs,<br />
kflIfs, dfl;s kqklqsfx?sf] 7"nf]<br />
of]ubfg /x]sf] 5 . k|d'v /fhgLlts<br />
bnsf g]tfx?n] kqklqsfx?nfO{ ;+/If0f<br />
/ ;+awg{ ug{ cfjZos /x]sf] 5 . t/<br />
jt{dfg ;/sf/sf s]xL lg/+s'z / k~rfot<br />
z}nLsf zf;sx?n] kqklqsfnfO{ c+s'z<br />
nufP/ aGb u/fpg] r]i6f u/]sf 5g\ .<br />
jt{dfg zf;sn] lgo'Qm u/]sf /fhfjfbL,<br />
k~rfotjfbL / /f0ff zf;g z}nLsf<br />
JolQmx?sf] xfnLd'xfnL clxn] klg<br />
7fpF 7fpFdf b]lvb} cfPsf 5g\ . h;n]<br />
nf]stGq, u0ftGq, wd{lg/k]If, ;+l3otf,<br />
;dfg'kflts, ;dfg'j]lzs ;lxtsf]<br />
;+ljwfg Nofpgdf 7"nf] of]ubfg k'¥ofof]
cfh To:tf kqklqsf / JolQmx?nfO{<br />
5fgL5fgL /fhfjfbL rl/q / k|a[lQsf<br />
JolQmx?af6 c+s'z nufpg] sfd x'Fb}<br />
cfPsf 5g\ . pbfx/0fsf] nflu sdn<br />
yfkfnfO{ pkk|wfgdGqL agfpg' / nf]sdfg<br />
l;+x sfsL{nfO{ clVtof/ k|d'v agfpg'<br />
nf]stGqsf] pkxf; xf] . h'g JolQmn]<br />
nf]stGqnfO{ slxn] ljZjf; u/]g To:tf<br />
JolQmx? cfh nf]stGqsf] kx/]bf/sf]<br />
?kdf plePsf 5g\ . …/fhf cfp b]z<br />
arfpmÚ eGg] JolQmx? cfh ;/sf/sf]<br />
bf];|f] sfo{sf/L kbdf lgo'Qm ePsf 5g\<br />
eg] cGo JolQmx? ;/sf/sf] ljleGg<br />
lgsfodf lgo'Qm x'Fb} cfPsf 5g\ . csf]{<br />
pbfx/0f /fhfsf] zf;gsf] zf;gsfnb]lv<br />
nf]stGqsf] zf;gsfn ;Dd k|wfgdGqL,<br />
dGqL / g]tfx?sf] rfs8L / rfKn';L<br />
u/]/ sl/a !^ jif{b]lv k6s k6s k|];<br />
sfplG;nsf] ;b:o kbdf lszf]/ >]i7<br />
lgo'Qm x'Fb} cfPsf 5g\ . k|]; sfplG;nsf]<br />
;b:odf k6s k6s lgo'Qm u/fpg] lgot<br />
s] xf] < k|]; sfplG;n h:tf] lhDd]jf/<br />
;+:yfdf e|i6frf/ ug{ kfOG5 eg] lgotn]<br />
k6s k6s dGqL / k|wfgdGqLsf] xft df]n]/<br />
lgo'QmL u/fpFb} cfPsf 5g\ . /fhfjfbL<br />
rl/qsf lszf]/ >]i7 h:tf rl/qsf kfFr<br />
hgf JolQm clxn] k~rfot z}nLdf lgo'Qm<br />
x'Fb} cfPsf 5g\ . nf]stGqsf pkxf;<br />
ug]{ k|]; sfplG;nsf kfFrhgf JolQmx?<br />
sfplG;nsf] b'?kof]u ub}{ cfPsf 5g\ .<br />
k|ltzf]w ;fFWgsf nflu k|]; sfplG;n<br />
dfkm{t kqklqsfx?nfO{ 36'jfdf kfg]{ /<br />
%@ jif{b]lv lgoldt ?kdf k|sflzt x'Fb}<br />
cfPsf kqklqsfx?nfO{ lgof]lht<br />
tl/sfn] juL{s/0faf6 lg:sfl;t u/]sf<br />
5g\ . /f0ff / k+rfotsfndf klg o:tf]<br />
lsl;dsf] kqklqsf dfly e]befj /<br />
k|ltzf]w ;fFWg] k/Dk/f lyPg . t/ clxn]<br />
k|]; sfplG;nsf cWoIf jf]0f{axfb'/<br />
sfsL{ kmfu'g !& ut]b]lv cjsfz<br />
kfPsf 5g\ . jf]0f{axfb'/ sfsL{sf] kfnfdf<br />
kqklqsfx? dfly lgs} lje]b / k|ltzf]w<br />
ul/of] . sfsL{sf] kbfjbL ;dfKt ePklg<br />
sfsL{n] dGqLx?nfO{ rfs8L u/]/ km]l/<br />
sfo{sfn yKgdf Jo:t b]lvPsf 5g\ . k|];<br />
sfplG;nsf lgjt{dfg cWoIf jf]0f{axfb'/<br />
sfsL{, ;b:ox? lszf]/ >]i7, lvnaxfb'/<br />
e08f/L, ;'/bz{g cfrfo{ / d'Vo clws[t<br />
emk]Gb| e';fn ldn]/ sl/a # ;o eGbf a9L<br />
klqsfx?nfO{ clgoldttf u/]/ e|i6frf/<br />
u/]sf 5g\ . # ;o eGbf a9L klqsfnfO{<br />
;'lgof]lht tl/sfn] clgoldttf u/]sf<br />
5g\ . b]ze/af6 k|sflzt x'g] # ;o eGbf<br />
a9L b}lgs, ;fKtflxs, kflIfs, dfl;s<br />
nufotsf kqklqsfx?sf] ;dy{gdf<br />
e]befjk"0f{ juL{s/0f ;+3if{ ;ldlt<br />
cfGbf]ng/t /x]sf 5g\ . e]befjk"0{f<br />
juL{s/0f lj?4 ;+3if{ ;ldlt k'; !*<br />
ut]b]lv k|]; sfplG;nsf] k|ltj]bg / k|];<br />
sfplG;ndf sfo{/t % hgfsf] tl:j/<br />
hnfP/ cfGbf]ngdf pq]sf 5g\ . # ;o<br />
klqsfnfO{ clgoldttf u/]sf] eGb} ;+3if{<br />
;ldlt g]kfnL sfFu|];, g]skf Pdfn], g]skf<br />
s]Gb| dfcf]jfbL, /fli6«o hgdf]rf{, g]skf<br />
dfn] nufotsf kf6L{x?nfO{ e]befjk"0f{<br />
juL{s/0f vf/]h / kfFr hgfsf] ;DklQ<br />
5fglag ug{sf nflu tLg a'Fb] 1fkgkq<br />
a'emfO ;s]sf 5g\ . e]befjk"0f{ juL{s/0f<br />
lj?4sf] ;+3if{ ;ldlt k|d'v /fhgLlts<br />
bnsf k|d'v g]tf, k|wfgdGqL, dGqL,<br />
;ef;b\, ;lrj nufotnfO{ 1fkg kq<br />
a'emfpFb} /fli6«o ;"rgf cfof]uaf6 k|df0f<br />
lnFb} kmfu'g !* ut] ;jf]{Rr cbfntdf<br />
l/6 bfo/ u/]sf lyP . sl/ # ;o eGbf<br />
a9L kqklqsfx?nfO{ clgoldttf<br />
/ k|ltzf]w u/]sf] eGb} ;+3if{ ;ldltn]<br />
;jf]{Rr cbfntdf l/6 bfo/ u/]sf lyP .<br />
;jf]{Rr cbfntn] kmfug' !( ut] ;"rgf<br />
tyf ;+rf/ dGqfno, ;"rgf ljefu, k|];<br />
sfplG;n g]kfn / kqklqsf ljt/0f<br />
;+k/LIf0f ;ldltnfO{ sf/0f b]vfp cfb]z<br />
hf/L u¥of] . ;jf]{Rr cbfntn] @^ ut]<br />
af]nfOPsf] k]zL k|fljlws sf/0fjz r}t !<br />
ut]sf nflu af]nfOPsf] lyof] . ;DdfgLt<br />
;jf]{Rr cbfntn] ;w} nf]stGqnfO{<br />
;+/If0f / ;+aw{g ug]{ JolQm / ;+:yfnfO{<br />
Gofo lbb} cfPsf 5g\ . ;DdfgLt ;jf]{Rr<br />
cbfntn] ;+ljwfg dfly wfjf af]Ng] JolQm<br />
/ ;+:yfnfO{ hlxn] ;hfo lb+b} cfPsf]<br />
glh/ xfdL;Fu k|i6 5g\ . pbfx/0fsf nflu<br />
nf]sdfg l;+x sfsL{ sfkmL x'g]5 . ha<br />
ha nf]stGq / u0ftGq dfly ;d:of<br />
cfpF5 To; ;dodf ;DdfgLt ;jf]{Rr<br />
cbfntn] ;+ljwfg dfly cf}+nf p7fpg]<br />
h'g;'s} JolQm / ;+:yfnfO{ sf/afxL ub}{<br />
cfPsf] 5 . To;sf/0f ;DdfgLt ;jf]{Rr<br />
cbfnt;Fu d ljZj:t 5' . d hok|sfz<br />
u'Ktf -dfofn'_ nufot # ;o eGbf a9L<br />
kqsf/x? kLl8t /x]sf 5g\ . ;DdfgLt<br />
;jf]{Rr cbfntn] ;+3Lo nf]stflGqs<br />
u0ftGq g]kfnsf] ;+ljwfgnfO{ ;+/If0f /<br />
;+aw{g ub}{ cfPsf tLg ;o klqsfx?sf]<br />
cfjfh a'nGb u/fpg] 5 eGg] ljZjf; 5 .<br />
;DdfgLo ;jf]{Rr cbfntsf] lg0f{o rfF8}<br />
cfpg] 5 eGg] ljZjf; 5 . wGojfb .<br />
23÷r}q o'lg6L EjfO;
24÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
gf/L lbj;df ws vf]n]/ af]n]<br />
y'Dkfv/sf dlxnfx?<br />
/fhwfgLsf] 7"N7"nf xf]6nx?df h:tf]<br />
gf/L lbj; ToxfF lyPg, ljNs'n} gf}nf]<br />
/ km/s z}nLdf o; jif{sf] gf/L lbj;<br />
l;Gw'kfNrf]ssf dlxnfx?n] dgfP .<br />
ToxfF s/La b'O{ xhf/sf] ;+Vofdf :yfgLo<br />
dlxnfx? e]nf ePsf lyP . s/La @!<br />
j6f dlxnf ;d"xsf lblbalxgLx?sf]<br />
pkl:ylt / sfo{qmddf k|ToIf ;xeflutf<br />
lyof] . hLjgdf :s'n g} g6]s]sf /<br />
gb]v]sf dlxnf lblbalxgLx?n] cfkm\gf]<br />
ufpF7fpF / ;xsf/Lsf] af/]df ws vf]n]/<br />
af]ln/xFbf pQm sfo{qmddf ;xeflutf<br />
clyltx? b+u k/]/ ;'lg/x]sf lyP .<br />
pgLx?df /fhgLlts g]tfx?sf]<br />
h:tf] agfa6L s'g} efif0f lyPg, clg<br />
dlxnfjfbL ;+3;+:yfx?n] ufpFsf lgd'vf<br />
hgtfnfO{ af]Ng] df};dL af]nL klg ToxfF<br />
;'Gg kfOFb}gYof], ljNs'n} gf}nf] / k[ys<br />
sfo{qmddf dlxnf lblbalxgL ufpFsf]<br />
ljsf; s;/L ug{ ;lsG5, clg s;/L<br />
;'/lIft art ug]{, ;fd'lxs sfo{ ubf{sf]<br />
kmfObf a]kmfObfsf] af/]df jSt[Tjsnfdf<br />
;l/s eO{ lg8/tfsf ;fy af]ln/x]sf<br />
lyP .<br />
pgLx?n] af]ln/xFbf lg0ff{os d08nn]<br />
To;sf] kl/df0fsf] af/]df l6kf]6<br />
ul//x]sf lyP . / pTs[i6 tLg ;d"xnfO{<br />
cfof]hsn] k'/:sf/sf] Joj:yf<br />
;d]t u/]sf] lyof] . ;fy};fy} aLrljrdf<br />
uLt, uhn / sljtfx? ;d]t ;'Gg<br />
;lsGYof] . sfo{qmddsf] d'Vo cfsif{0fsf]<br />
s]Gb|ljGb'sf] ?kdf 3}F6f] km'6fpg] v]n klg<br />
aGof] .<br />
sfo{qmd dlxnf ;~hfn l;Gw'kfNrf]s,<br />
cfTdlge{/ jrt tyf C0f ;xsf/L /<br />
gf}nf ljxfgL jrt tyf C0f ;xsf/L<br />
;+:yfn] ;+o'Qm ?kdf cfof]lht pQm<br />
sfo{qmdsf] ;efkltTj cfTdlge{/ jrt<br />
tyf C0f ;xsf/L ;+:yfsf cWoIf<br />
rGb|axfb'/ a:g]tn] ug'{ePsf] lyof] eg]<br />
k|d'v cltlysf ?kdf ;xsf/LsdL{ Pj+<br />
;dfh;]jL pld{nf 8+uf]n sf7df8f}Faf6<br />
To; 7fpFdf k'Ug'ePsf] lyof] . o;/L<br />
hfg]x?df ljlzi6 cltlyåo k|yd<br />
dlxnf jftfj/0f j}1flgs c~h'l;+x<br />
zfx, / hg:jf:Yo ljb\ 8f= nIdL tfdfª,<br />
cltlysf] ?kdf hfkfgL ;"rgf s]Gb|,<br />
g]kfnsf cWoIf dbgs[i0f l;njfn,<br />
;dfh;]jL Zofd >]i7;lxt x'g'xGYof] .<br />
pQm cj;/df k|d'v cltly pld{nf<br />
8+uf]nn] kfg;df bLk k|Hjng u/L<br />
sfo{qmdnfO{ cf}krfl/s k|s6 ug'{eof] .<br />
;fydf pxfFnfO{ ;+:yfsf cWoIf, ljz]if<br />
cltlyx?n] ;fy lbg'eof] .<br />
:yfgLo dlxnf snfsf/x?n] dlxnf xs<br />
/ clwsf/sf] s'/fx? ca sfg'gdf dfq}<br />
xf]Og, Jojxf/df g} sfof{Gjog ug{sf] nflu<br />
uLt;+uLt / ;flxTosf dfWodaf6 ;a}nfO{<br />
;'gfO/x]sf lyP eg] sf]xL dlxnfx?n]<br />
g[Tosf] dfWodaf6 cfkm\gf] k|ltefnfO{<br />
k|:km'l6t ub}{ ;a}nfO{ dgf]/~hg k|bfg<br />
ul//x]sf lyP .<br />
g]kfn ;/sf/<br />
lhNnf hg:jf:Yo sfof{no<br />
sf7df8f}+<br />
k|d'v cltly pld{nf 8+uf]nn] ca<br />
u|fdL0f dlxnfx? klg r'nf]rf}sfdf dfq}<br />
;Lldt 5}gg\, ;xsf/Ldfkm{t\ l;h{gfTds /<br />
/rgfTds sfo{df ;dfj]z eO{;s]sf] k|ToIf<br />
k|df0f oxfFsf dlxnf lblbalxgLx?åf/f<br />
ul/Psf ljljw lqmofsnfkx?af6 k|i6<br />
eO;s]sf] b]Vbf cfkm"nfO{ v'zL nfu]sf]<br />
atfpg'eof] . To:t}, ljz]if cltly k|yd<br />
dlxnf jftfj/0f j}1flgs c~h'l;+x<br />
zfxn] xfdL dlxnfx? k'?if;Fu t'ngf<br />
s'g} klg xfntdf ug{ gldNg] / b'j}sf]<br />
cl:tTj a/fa/L /x]sf]n] Pscsf{aLr<br />
kl/k'/s /x]sf] wf/0ff /fVb} ;dfh<br />
?kfGt/0fdf b'j}sf] ;xsfo{ h?/L /xg]<br />
atfpFb} k|]/0ffbfoL ljleGg cg'ejx?<br />
;f6fkf6 ug'{eof] . To:t}, ljz]if cltly<br />
8f= nIdL tfdfªn] u|fdL0f dlxnfx?n]<br />
cfkm\gf] hg:jf:Yosf af/]df v'n]/ s'/f<br />
u/L of}g tyf k|hgg cª\udf ljz]if<br />
rf;f]sf] ;fy ;/;kmfOdf Wofg k'¥ofpg'kg]{<br />
;Gb]z lbg'eof] .<br />
To:t}, hfkfgL ;"rgf s]Gb|, g]kfnsf<br />
cWoIf dbgs[i0f l;njfnn] hfkfgL<br />
dlxnfx?sf] pBdzLntfsf af/]df rrf{<br />
ub}{ ca dlxnf lblbalxgLx? ;d]t<br />
pBdlzntfdf h'6\g cg'/f]w ug'{eof] .<br />
sfo{qmdsf] ;dfkg;Fu} ljleGg ljwfdf<br />
k|lt:kwL{x?dWo] ljhoLx?nfO{ k|d'v<br />
cltly, ljz]if cltlyx?n] k'/:sf/,<br />
k|df0fkq k|bfg ug'{ePsf] lyof] .<br />
w|'dkfgsf] w'jfFn] tkfO{sf] jl/kl/sf] dflg;nfO{ klg c;/ k5{ .<br />
tkfO{sf] r'/f]6af6 lg:s]sf] w'jfF jl/kl/sf dflg;x? Zjf;k|Zjf; dfkm{t leq lnG5g\ . w'd|kfg ug]{ JolQmx?df b]lvg] /f]ux?<br />
h:t} kmf]S;f]sf] SofG;/ tyf d'6'sf] /f]u oL JolQmx?df klg b]lvg ;S5 .<br />
kl/jf/sf ;b:on] w'd|kfg jf ;'lt{ ;]jg u/]df afnaflnsfn] klg b]vfl;sL u/L cDdnL aGg ;S5 .<br />
;fdfGotof w'd|kfg ug]{ 3/df x's]{sf aRrfx?df lgdf]lgof, a|f]ª\sfOl6;, bd, sfg kfSg] h:tf /f]u tyf ;d:ofx? x'g] ;Defjgf<br />
a9L x'G5 .
fli6«ojfbL zlQmx? Psh'6<br />
o'lg6L EjfO; . d'n'ssf] kl5Nnf]<br />
/fhgLlts 36gfqmd / d'n'ssf]<br />
cl:tTjk|lt uDeL/ Wofg lbFb}jfbL<br />
zlQmx? Psh'6 x'g] qmd hf/L /x]sf] 5 .<br />
o;}qmddf u|]6/ g]kfn /fli6«ojfbL df]rf{,<br />
/fli6«o r'/]efj/ kf6L{, /fli6o k'g/hfu/0f<br />
kf6L{, jx'hftLo ;dfj]zL kf6L{, g]kfnjfbL<br />
kf6L{, hgk|hftflGqs kf6L{, /fli6o d'lQm<br />
cfGbf]ng, g]skf dfn]-;dfhjfbL_, g]kfn<br />
u0ftflGqs hgtf kf6L{ / ;+o'Qm /fli6«ojfbL<br />
;dfhjfbL kf6L{n] ;+o'Qm ?kdf kqsf/<br />
;Dd]ng u/L PsLs[t ePsf] hfgsf/L<br />
u/fPsf x'g\ .<br />
lj1lKtdf /fli6«ojfbL zlQm Psh'6 xf}<br />
F eGg] d"n gf/fsf ;fy PsLs/0f ePsf<br />
pQm kf6L{n] d'n'sdf afx\o zlQmx?n]<br />
gf+u|f] tj/n] x:tIf]k a9fPsf sf/0f<br />
d'n's lxdfn, kxf8, t/fO{ / dw];sf<br />
aLrdf b\jGb rsf{P/ ;Eotf , wd{;+:s[lt<br />
/ klxrfg l;Wofpg] sfddf nfu]sf] eGb}<br />
af6f] lj/fpg]x?nfO{ va/bf/L ub{5f}F,<br />
elgPsf] 5 .<br />
;fy}, k|d'v bnx?n] Gofono, lgjf{rg<br />
cfof]h, clVtof/, lzIff :jf:Yo,<br />
k|zf;g tyf ;'/Iff ;+oGqx?df cfkm\gf]<br />
efuj08fdf ljeflht ub}{ g]kfn ;dfh /<br />
/fHosf] clel5Gg cl:tTj / k|lti7fnfO{<br />
w'nf]lk7f] agfPsf sf/0f d'n'ssf]<br />
cl:tTj hf]ufpg ca /fli6«ojfbL zlQmx?<br />
Ps x'g'sf] ljsNk g/x]sf] atfPsf 5g\ .<br />
;fgf bnx?nfO{ l;Wofpgsf lglDt<br />
y|];xf]N8 / k|ToIf lgjf{lrt x'g} kg]{<br />
h:tf k|fjwfg /fv]/ ;dfg'kflts lgjf{rg<br />
k|0ffnLsf] wHhL p8fP/ l;G8Ls]6<br />
wf/L sf+u|];, Pdfn], d;fn] d08n]?kL<br />
u7jGwgsf] ljsNkdf ;+;b\leq / aflx/<br />
/x]sf ;d:t /fhg}lts zlQmx? Psh'6<br />
eO{ lgjf{rg ?kL gf6snfO{ kbf{kmf; ug{<br />
cfJxfg ;d]t u/]sf 5g\ .<br />
o;sf] g]t[Tj tTsfnsf nflu ;+o'Qm<br />
/fli6«ojfbL ;dfhjfbL kf6L{ cWoIf<br />
sdnk|;fb rf}nfufO{n] ug'{ePsf] 5 .<br />
ljutdf /fli6«olgdf{tf k[YjLgf/fo0f zfxn]<br />
afO;]rf}lj;] /fHonfO{ PsLs/0f u/L<br />
Psl9Ssf agfpgsf] lglDt h'g lsl;dsf]<br />
s;/t ug'{ePsf] lyof], Tof] s'/fnfO{ sbflk<br />
e'Ng ldNb}g . olb clxn]sf cfkm"nfO{<br />
/fli6«oeQm g]tf / kf6L{ egfpFbfx?sf]<br />
/fli6«o3ftsf] xs{tn] s] ;fFlRrs}<br />
casf lbgdf d'n'ssf] sNof0f unf{ t<br />
< of] clxn]sf] uDeL/ ;d:ofsf] lglDt<br />
# s/f]8 eGbf a9L g]kfnL hgtfx?n]<br />
olta]nf of] s'/f ;f]Rg'kg]{ a]nf eO{;s]sf]<br />
5 . o;y{, /fli6«ojfbL df]rf{sf] k/d st{Jo<br />
/fli6«o3ftL lg0f{o ug]{ g]tf sfo{stf{x?nfO{<br />
casf lbgdf hgtfsf] aLrdf g+Uofpg]<br />
sfd ub}{ jf:tljs oyfy{ kl/kl:yltnfO{<br />
hgtf;dIf k|:t't ub}{ hfg] kxnsbdLsf]<br />
sfd of] PsLs[t u7jGwgn] ug]{5 .<br />
25÷r}q o'lg6L EjfO;
e|ddf gk/f}+ g]kfnsf]<br />
Oltxf;df dw]z eGg] slxn} lyPg<br />
/fdz/0f kf08]<br />
cfhsfn ha/h:tL p7fg u/fOPsf]<br />
dw]; gfd h'g g]kfnsf] t/fOdf kg]{ ;dy/<br />
e"efu xf] s'g}klg sfnv08df dw]z eGg]<br />
5'§} If]q g} lyPg To:tf] P]ltxfl;s k|df0f<br />
clxn];Dd e]l6Psf] 5}g, Oltxf;tkm{ hfFp,<br />
of kf}/fl0fs sfnv08df g} lsg gxf];<br />
dw]z eGg] s'g} 7fp+ e]l6Fb}g . km]/L clxn]<br />
s;sf] :jfy{df / lsg dw]; zAb sf]<br />
k|of]u x'G5 k|Zg p7fpg' h?/t 5 .<br />
q]tfo'usf /fhf hgs x'g\ plg slxn} st}<br />
dw];sf /fhf eGg] pNn]v 5}g To;sf/0f<br />
at{dfg hf]l8g afFls g]kfnsf] [ l6i6f–<br />
sf+u8f afx]s g]kfnsf] k"j{df emfkf–<br />
s+rgk'/ klZrd ;Ddsf] ;dy/ e"efunfO{<br />
dw]; s;sf] s'g :jfy{sf] nflu p7fOb}<br />
5< o;nfO{ cfd g]kfnL hgtf tyf t/fO<br />
e"efudf a:g] hgtfn] a'‰g h?/L 5 .<br />
sf+u|]; / dfcf]afbLaf6 ef/tLo :jfy{df<br />
sfd ug{ aflxl/Psf dxGt 7fs'/,<br />
pk]G› ofbj, ho s[i0f uf]Ot, b]lv /fh]G›<br />
dxtf];Dd ha ef/tLo :jfy{sf vflt/<br />
Ps 7fFpdf dw]zsf] gfddf ef/tLo k};f<br />
/ of]hgfdf pleP To;} ;do b]lv dw]z<br />
zAb rrf{df cfof] , ljleGg cfGbf]ng<br />
eP, ha ef/tn] g} lgdf{0f u/]sf] sf+u|];sf]<br />
lul/hf sf]O/fnf k|wfgdlGq lyP pg}n] *<br />
a'+b] / @@ a'+b] ;Demf}tf ub}{ dw]z k|b]z<br />
agfpg] :jLs[lt lbP To;} ;do b]lv<br />
dw];n] /fHoaf6 dfGotf kfPsf] b]lvG5,<br />
lul/hf sf]O/fnfn] To; a]nf cfˆgf]<br />
sf+u|]; kf6L{df 5nkmn g} gu/L ;Qf<br />
nDAofpg ;+l3otf klg 3';fpg e"ldsf<br />
v]n] To;} ;do o'/f]lkog o'lgog ;d]tsf]<br />
;xof]udf g]kfndf ;+3Lotf NofOof] To;}<br />
lbgaf6 g]kfndf ef/tLo / cGo d'n'ssf]<br />
qmL8f :yn aGg yfNof] ^@÷^# sf]<br />
ef/tLo / o'/f]lkog o'lgogsf] of]hgfdf<br />
ePsf] slyt hg cfGbf]ngn] klg<br />
;+l3otf dfu]sf] lyPg, kl5 dfcf]jfbL<br />
/ o'/f]lkog sf+u|]; / lul/hf Pdfn] /<br />
s]=kL=dfwjsf] dfWodaf6 clg ef/tLo<br />
:jfy{df ha/h:tL g]kfnnfO{ ;+l3otfdf<br />
ws]lnof] o;n] ef]lnsf] lbgdf g]kfn<br />
nfO s:tf] ca:yfdf k'of{pnf x]g{ afFsL<br />
g} 5 . ha k|wfg dlGq k|rG8n] a}zfv #!<br />
ut] :yfgLo txsf] r'gfj u/fpg] 3f]if0ff<br />
u/] To; af6 g]kfn ;+l3otfsf] af6f]<br />
tkm{ cu|;/ x'Fb} 5 of] r'gfj eof] / s'g}<br />
gFof 36gf 36]g eg] cfpbf] @)&$ leq<br />
g]kfndf ;+l3otf sf] ;+:yfut x'G5 t/<br />
dw]; s] x'G5 x]g{ afFsL g} 5 .<br />
dw]; zAb ;+:s[t efiffdf dWo aLrsf]<br />
cke|+; xf] . ef/tsf] k'/ftg efu,<br />
laGwfrn s'¿ If]q / cnfxafb\sf] lardf<br />
26÷r}q o'lg6L EjfO;
kg]{ dWo If]qnfO{ g} dWob]z elgG5<br />
g]kfnsf] r'/] kl5sf] ;dy/ e"efu dw];<br />
xf]Og t/fO{ aif{df kfx8Þdf kfgL kbf{<br />
emb}{ ;dy/ If]qdf tl/g] hDg] efunfO{<br />
g} elgG5 kmf/;L efiffdf ;dy/ efunfO{<br />
t/fO{ elgG5 . ha !* cf} ;tfAbL<br />
lt/sf] uf]vf{nL /fHo cGtu{t kg]{ sfuh<br />
kqdf xl/ofnL h+un / eL/n] 3]l/osf]<br />
k'jL{ t/fOsf] lhNnfx?sf] gfd pNn]v<br />
5 . la=;+ !(^* lt/ ePsf] g]kfnsf]<br />
hgu0fgf ljj/0fdf klg t/fO dWo]<br />
t/fO klZrd t/fO{ elg pNn]v u/]sf] 5 .<br />
/f0ffsfnsf] dWo];dolt/af6 ef/tLox?<br />
/f]huf/sf] nflu t/fO{ k|j]z ug{ yfn]<br />
pgLx? v]tLkftL dhb'/L ug{ a9L cfpy]<br />
To; qmddf /f0ff nufPtsf k|efa ;fnL<br />
JolQmsf] v]tL sdL{ aGb} ot} a:g yfn]<br />
kl5 @))& ;fndf sf]zL Aof/]h agfpg]<br />
qmddf cfPsf sfdbf/x? g} clxn]sf<br />
k|b]z g+ @ sf] dw];L hg3gTj cfwf/<br />
x'g\ eg] u08s gx/ lgdf{0f df cfPsfx?<br />
lrtjg, gjnk/f;L, ?kGb]xL cflb 7fpFdf<br />
a;]sfn] g} g]kfndf ef/tLo cfk|jf;L<br />
;d:o pTkGg ePsf] xf] pbfx/0fsf] nflu<br />
@)@& ;fndf gSsnL ljj/0f k]; u/]/<br />
g]kfnL gful/tf lnPsf /fh]G› dxtf],<br />
5Fb} 5g\\ pgL g]tf ePsfn] k|rf/df cfof]<br />
To; lalw af6 g]kfnL ePsf x?sf]<br />
;+Vof sl/a ! s/f]8sf] xf/fxf/Ldf 5<br />
To;}n] gful/tf 5fgldg ;ldlt agfpFb}<br />
u}/ gful/snfO{ k}rg ug]{ xf] eg] g]kfnsf]<br />
at{dfg hg;+Vof sl/a @ s/f]8 rfgr'g<br />
dfq x'g\ cfp5, Totf klg Wofg lbg h?/L<br />
5, csf]{tkm{ g]kfndf slxn] hftLo /fHo<br />
lyPg ha k[YjL gf/fo0f zfxn] PsLs/0f<br />
uf]vf{af6 ;'? u/L lazfn g]kfn agfP<br />
pgn] slxn] uf]vf{dfq gegL l;+uf] g]kfn<br />
eg] To;sf] klg t\ sf/0f xf]nf . efiffnfO{<br />
uf]vf{nL eg]gg To;sf] klg t\ sf/0f<br />
xf]nf . pgn] ;a} efiff wd{ ;:s[ltsf]<br />
e"efusf] ;dfg dxTj b]v]/ g} g]kfnsf]<br />
/fli6«otf lxdfn kfxf8, t/fO{nfO{ Pstfsf]<br />
;'qdf afFw] ToxL ;'q eTsfpg ef/tLo<br />
of]hgfdf NofO{Psf] ;Ab xf] dw]z h;af6<br />
xf]l;of/ x'g} k5{, g]kfnsf] sfnf] 5fnf<br />
;a} dw];L xf]Ogg lt e"ldk'q t/fOjfl;<br />
x'g\ hf] cfh ef/tLo dw];Lsf] sf/0f<br />
cl:tTj ;+s6df 5 h;nfO{ hf]ufpg<br />
klg u}/ gful/ssf] vf]lhx'g h?/L 5<br />
g]kfnsf] at{dfg ;d:ofaf6 pDsg]<br />
eg]sf] t/fO{jf;L g]kfnLsf] ;xof]udf<br />
t/fOsf] gful/tf 5fgjLg ug]{ xf] To;}af6<br />
;d:ofsf] ;dfwfg x'G5 of] a}1flgs klg<br />
5 o;n] g]kfnsf] t/fO jf;Lsf] klg lxt<br />
u5{ l;+uf] g]kfnsf] klg /Iff u5{ .<br />
27÷r}q o'lg6L EjfO;
g]kfn–ef/t zflGt tyf d}qL ;lGw<br />
#! h'nfO{ !(%)<br />
g]kfn / ef/t ;/sf/ ztflAbof}+b]lv<br />
b'O{ d'n'ssf] aLr /lxcfPsf] ldqtfk"0f{<br />
;DaGwk|lt k|lta4 /xFb} pQm ;DaGwnfO{<br />
cem ljsl;t / ;'b[9 kf/L b'O{ d'n'ssf]<br />
zflGtnfO{ lg/Gt/tf lbg] p2]Zon] k/:k/df<br />
zflGt tyf d}qL ;lGw ug{] lgZro u/L<br />
of] ;lGw ug{ lgDglnlvt JolQmx?nfO{<br />
;Dk"0f{ clwsf/;lxt k|ltlglw lgo'Qm<br />
ul/Psf] 5, h;df g]kfnsf tkm{af6<br />
dxf/fh, k|wfgdGqL tyf ;j{f]Rr k|wfg<br />
;]gfklt df]xg zdz]/ h+uaxfb'/ /f0ff /<br />
ef/t ;/sf/sf tkm{af6 g]kfndf ef/tsf<br />
dxfdlxd /fhb"t rG›Zj/k|;fb gf/fog<br />
l;x+n] Ps–cs{fsf] cf]xbfsf] k|df0f–kq<br />
hfFRbf 7Ls / /Ltk"j{ssf] 7x¥ofPsfn]<br />
b]xfosf k|aGwnfO{ :jLsf/]sf 5g\ .<br />
wf/f !<br />
g]kfn / ef/t ;/sf/aLr :yfoL zflGt<br />
/ ldqtf /lx/xg]5 . b'j} ;/sf/ k/:k/df<br />
Pscs{fsf] k"0f{ k|e';Qf, If]qLo cv08tf<br />
/ :jtGqtfk|lt ;Ddfg / ;dy{g ug{<br />
:jLsf/ u5{G .<br />
wf/f @<br />
b'j} ;/sf/ k/:k/df sfod /x]sf]<br />
ldqtfk"0f{ ;DaGwdf vnn kg{ hfg]<br />
;Defjgf /xg] u/L s'g} l5d]sL;Fu<br />
uDeL/ v6k6 of ljjfb pTkGg ePdf<br />
Pscs{fnfO{ hfgsf/L lbg k|lta4 5g\ .<br />
wf/f #<br />
wf/f ! df pn\n]v ePcg';f/sf<br />
;DaGwsf] :yfkgf / To;nfO{ sfod<br />
ug{sf nflu b'j} ;/sf/ cfjZos sfd–<br />
sfhsf] ;';~rfngsf nflu cfjZos<br />
sd{rf/L / cfkm\gf k|ltlglwx?4f/f Ps<br />
cs{f;Fu s"6gLlts ;DaGw /fVg /fhL<br />
5g\ .<br />
tL k|ltlglwx? / tf]lsPsf sd{rf/Lx?n]<br />
kf/:kl/s cfwf/df k|rlnt Joj:yfcGtu{t<br />
cGt/{fli6o sfg"gn] k|bfg u/]sf ;a}<br />
s"6gLlts ljz]ifflwsf/ / pGd'lQmx?sf]<br />
pkef]u ug{]5g\ . oL clwsf/x? b'j}}dWo]<br />
Ps d'n'ssf] s"6gLlts ;DaGw ePsf]<br />
s'g} cs{f] d'n'ssf ;dfg :t/sf<br />
28÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
JolQmx?nfO{ lbOPsf clwsf/eGbf s'g}<br />
klg xfntdf sd x'g]5}gG .<br />
wf/f $<br />
b'j} ;/sf/x? Ps cs{f] d'n'ssf<br />
tf]lsPsf ;x/, aGb/ufx / cGo :yfgdf<br />
a:g] dxfjfl0fHob"t, jfl0fHob"t, pk–<br />
jfl0fHob"t, jfl0fHo k|ltlglwx? lgo'Qm<br />
ug{ d+h'/ 5g\ . dxfjfl0fHob"t, jfl0fHob"t,<br />
pk–jfl0fHob"t, jfl0fHo k|ltlglwx?nfO{<br />
pgLx?sf] kbflwsf/ of lgo'lQmsf]<br />
j}wflgs k|df0f–kq k|bfg ul/g]5 . tL<br />
kbflwsf/ of lgo'lQmsf j}wflgs k|df0f–<br />
kqnfO{ ;f] k|bfg ug{] d'n'sn] cfjZos<br />
7fg]df lkmt{f lng ;Sg]5 . ;+ej ePdf<br />
To;/L lkmt{f lnOg'sf] sf/0fsf] hgfp lbg<br />
;lsg]5 .<br />
dfly pln\nlvt JolQmx?n] kf/:kl/s<br />
cfwf/df tL ;a} xs, ljz]ifflwsf/ /<br />
pGd'lQmx?sf] pkof]u ug{]5g\ h'g tL<br />
d'n'ssf ;dfg >]0fLsf JolQmx?nfO{<br />
k|bfg ul/Psf] 5 .<br />
wf/f %<br />
g]kfn ;/sf/nfO{ cfˆgf] ;'/Iffsf]<br />
nflu cfjZos kg{] xltof/, lj:kmf]6s<br />
;fdu|L jf uf]nLuf, shk'h{f cflb<br />
:jtGqtfk"j{s ef/tLo e"ldaf6 / ef/tLo<br />
e"ld eP/ cfoft ug{] clwsf/ /xg]5 .<br />
of] k|aGwnfO{ sfo{?k lbg b'j} ;/sf/n]<br />
k/:k/df k/fdz{ u/L Pp6f sfo{k|0ffnL to<br />
ug{]5g\ .<br />
wf/f ^<br />
b'j} ;/sf/ g]kfn / ef/taLr ljBdfg<br />
c;n l5d]sLkg / ldqtfsf] k|tLs:j?k<br />
Ps cs{f] b]zsf gful/sx?nfO{ cfˆgf]<br />
d'n'ssf cf}Bf]lus / cfly{s ljsf;sf<br />
dfldnfx?df ;xefuL x'g tyf cfly{s<br />
ljsf;;Fu ;DalGwt dfldnfx?df lbOg]<br />
;x'lnot / 7]Ssfk§fx?df /fli6«o Jojxf/<br />
k|bfg ug{]5g\ .<br />
wf/f &<br />
g]kfn / ef/t b'j} b]zsf ;/sf/x? ;dfg<br />
cfwf/df Ps cs{f] b]zsf gful/sx?nfO{<br />
cf–cfˆgf] e"–efudf a;f]af; tyf<br />
;DklQsf] ef]urng ug{], pBf]u / Jofkfl/s<br />
sf/f]jf/df efu lng], 8'nlkm/ ug{] / o:t}<br />
k|sf/sf cGo ljz]ifflwsf/x? k|bfg ug{<br />
:jLs[lt k|bfg ub{5g\ .<br />
wf/f *<br />
hxfF;Dd oxfF pn\n]v ul/Psf s'/fx?sf]<br />
;jfn 5, ltgsf] xsdf of] ;lGwn] g]kfn<br />
;/sf/ / ef/t ;/sf/sf] tkm{af6 la|l6z<br />
;/sf/sf] aLrdf ePsf ;a} ;lGwx?,<br />
;Demf}tfx? / k|lt1fkqx?nfO{ vf/]h<br />
u/]sf] 5 .<br />
wf/f (<br />
of] ;lGw b'a} ;/sf/n] x:tfIf/ u/]sf]<br />
ldltb]lv nfu" x'g]5 .<br />
wf/f !)<br />
s'g} Ps d'n'sn] Ps jif{sf] ;"rgf lbO{<br />
vf/]h gu/];Dd of] ;lGwsf] cl:tTj<br />
/lx/xg]5 .<br />
sf7df8f}+df ljqmd ;+jT @))& ;fn<br />
;fpg !^ ut] tbg';f/ O{:jL ;+jT !(%)<br />
h'nfO{ dlxgfsf] #! tfl/vsf lbg of]<br />
;lGwsf] b'j} k|ltdf x:tfIf/ eof] .
g]kfn–lj|l6; ;lGw !(%) ;“u ePsf]<br />
;lGwn] klg g]kfnsf] l;dfgf l6i6f,<br />
sf“u8f ePsf] k|dfl0ft u/]sf] 5<br />
o'gfO6]8 lsË8d ;/sf/ / g]kfnsf<br />
;/sf/n] cfkm\gf b'O{ b]zsf aLrdf ;G<br />
!*!% b]lv cfgGbk"j{s zflGt, d}qL /<br />
;b\efjsf] ;DaGw sfod /lxcfPsf]<br />
Wofgdf /fvL ef/t / kfls:tfgsf b'O{<br />
:jfwLg /fHox?sf] :yfkgf ePsf]<br />
kmn:j?k sf7df8f}+df ;G !(@# sf]<br />
l8;]Da/ @! tfl/vsf] lbg x:tfIf/ ePsf]<br />
;lGwkq ;f]eGbf cl3sf ;lGwkqx?sf<br />
;d]t sf]xL–sf]xL bkmf o'gfO6]8 lsË8d /<br />
g]kfnsf ;/sf/x?sf aLrdf nfu" g/xg]<br />
ljrf/ ub{} olt bL3{sfn;Dd k/:k/df<br />
/x]sf] /fd|f] ;DaGwnfO{ sfod ug{] emG<br />
alnof] kfg{fsf] dg;fon] ;f] clek|fosf<br />
lglDt Ps gofF ;lGwkq ug{] O/fbf u/L<br />
tnsf bkmfdf n]lvPadf]lhd d~h'/<br />
ePsf bkmfx?dWo] cf7f}+ bkmf o;k|sf/<br />
5 M<br />
cf7f}+ bkmf : of] ;lGwkq rfn' ePsf]<br />
ldltb]lv hxfFts o'gfO6]8 lsË8d /<br />
g]kfnsf aLrsf] ;Dks{ 5, o'gfO6]8<br />
lsË8d ;/sf/ / g]kfn ;/sf/sf aLrdf<br />
;G !(@# sf] l8;]Da/ @! tfl/vcl3 cf}+<br />
;f] tfl/vdf sf7df8f}+df x:tfIf/ ePsf]<br />
;lGwkq ;d]t vf/]h x'g]5g\ .<br />
jiff}{b]lv b'lv/xsf] sfnfkfgL<br />
sfnfkfgL eg]ljlQs} x/]s g]kfnLsf] d'6'<br />
r;Ss b'V5 . To;f] t x/]s gful/snfO{<br />
cfˆgf] b]zsf] df6f] k|f0feGbf Kof/f]<br />
nfU5 . To;df klg xfdL g]kfnL xfdL<br />
n8]/ arfPsf] b]z xf] of] . ef/tn] g]kfnL<br />
;Ldf cltqmd0f u/]sf] s'/f lg:sg]<br />
ljltSs} sfnfkfgLsf] gfd cu|k+tLdf<br />
cfp5 .<br />
;a}sf] cf]7df sfnfkfgL em'l08G5 .<br />
jiff}{+b]lv ef/tLo cltqmd0fsf] rk]6fdf<br />
k/]sf] sfnfkfgL hlt rlr{t 5, TolQms}<br />
j]jf:tf klg ul/Psf]] 5 . t/ lxdfnL<br />
lhNnf bfr{'nfaf;LnfO{ eg] sfnfkfgLsf]<br />
3fpn] ;w} b'vfO /fV5 . ToxL b'vfOsf]<br />
kL8fdf csf]{ ah|kft eP/ ylkof] ef/t–<br />
rLglar ePsf] lnk'n]s ;Demf}tf .<br />
d'n'ssf] b'ef{Uo k|wfgdGqL s]kL cf]nLn]<br />
ef/t e|d0f u/],clxn] rLg e|d0fdf 5g\<br />
t/ lnk'n]ssf] s'/f p7fPg\ . cb[Zo<br />
;Demf}tf;+u df6f] ;f6f],/fli6«otf ;f6] /<br />
cfdfsf] c:dLtf ;f6] .<br />
pQ/lt/ rLg / blIf0fdf ef/t;+u<br />
hf]l8Psf] bfr{'nfdf ;Ldf ;DaGwL<br />
cGo :yfgdf ljjfb 5}g . ;LdfjLb<br />
j'l4gf/fo0f >]i7sf cg';f/ sfnfkfgLdf<br />
dfq} xf]Og,lnDkLofw'/f ;d]t g]kfnsf] xf] .<br />
g]kfn, lrg / ef/tsf] ;Ldfgfdf<br />
sfnfkfgL lqsf]0ffsf/df /x]sf] 5 . s'6L<br />
ofª\bL -sfnL_ / lnk' vf]nfn] o;nfO{<br />
lqsf]0ffsf/df 9fn]sf] xf] . ;fdl/s b[li6n]<br />
dxTjsf] of] If]q sl/a !( xhf/ ^ ;o<br />
x]S6/ -!(% jul{\snf]ld6/df 5_ . g]kfnn]<br />
sfnL cyf{t s'6L ofª\bLsf] d'xfgnfO{<br />
dxfsfnL gbLsf] d'xfg eGb} cfPsf] 5<br />
eg] ef/tn] lnk' vf]nfsf] d'xfgnfO{<br />
dxfsfnL gbLsf] d'xfg eGb} sfnfkfgLdf<br />
cltqmd0f u/]/ sAhf hdfPsf] 5 .<br />
sfnLsf] d'xfgnfO{ dxfsfnL gbLsf] d'xfg<br />
dfGbf sfnfkfgL g]kfndf k5{ eg] lnk'<br />
vf]nsf] d'xfgnfO{ dxfsfnLsf] pb\ud<br />
:yn dfGbf sfnfkfgL ef/tdf k5{ . olx<br />
ljjfbsf sf/0f sfnfkfgLsf] Ps ;o (%<br />
ju{ lsnf]ld6/ g]kfnL e"ld ef/tn] sAhf<br />
ul//x]sf] 5,!(^@ b]lv .<br />
sfnfkfgLsf] klZrdlt/af6 aUg]<br />
sfnL cyf{t s'6L ofª\bLsf] d'xfg g}<br />
dxfsfnLsf] pb\ud :yn ePsf] g]kfnL<br />
kIfsf] k|df0f;lxtsf] bfjL 5 . P]ltxfl;s<br />
tYox?n] klg s'6L ofª\bLsf] d'xfgnfO{<br />
g} dxfsfnL glbsf] pb\ud :yn b]vfPsf]<br />
;Ldfljbx?sf] bfjL 5 . ;g\ !*!^ sf]<br />
;'uf}nL ;GwLsf] bkmf % n] sfnL cyf{t<br />
s'6L ofª\bLnfO{ g} dxfsfnLsf] pbud<br />
:yn / dxfsfnL gbL ;femf geP/<br />
g]kfnsf] ePsf] :ki6 kf/]sf] 5 .<br />
#( jif{ cl3 kfn 6fu]/ a;]sf] ef/tLo<br />
;]gfn] clxn] eg] SofDk g} v8f u/]sf]<br />
5 . hldg d"gL 7"n–7"nf 3/x? klg<br />
agfPsf] 5 . afx|} dlxgf lxp kl//xg] o;<br />
If]qdf ef/tLo ;]gfn] clt ;+j]bglzn If]q<br />
3f]if0ff u/]/ ;'/Iff l:ytL dha't kf/]sf]<br />
5 . hxfF g]kfnLx? l5g\]{ sNkgf;Dd ca<br />
ug{ ;lsb}g\ .<br />
ef/tn] ;Ldfsf] cGo If]qdf k|flGto<br />
;/sf/sf] dftxtdf ;'/Iff kmf}h /fv]sf]<br />
ePklg sfnfkfgLdf s]G›Lo ;/sf/sf]<br />
dftxtdf ef/tLo ;]gf /flvPsf] 5 . 7"nf]<br />
;+Vofdf ef/tLo ;]gf /flvPsf] atfOG5 .<br />
vf;df sfnfkfgL If]qdf g]kfn k|x/L<br />
klg 5}g eg] g]kfnL a:tL klg 5}g .<br />
sfnfkfgLaf6 !) 306fsf] k}bn b"/Ldf<br />
g]kfn k|x/Lsf ;Ldf ;'/Iff rf}sL /x]sf<br />
5g\\ . ;Ldf;+u hf]l8Psf ;a} uflj;df<br />
k|x/L rf}sL 5g\\ . ef/tLo ;'/Iff kmf}h afx|}<br />
dlxgf sfnfkfgLdf a:5 eg] g]kfn k|x/L<br />
sfnfkfgL eGbf !) 306f 6f9fsf] Jof;,<br />
ltÍ/ / ;LtfkfO{nfdf klg ^ dlxgf dfq}<br />
a:5 . lxp hDg] ePsfn] afx|} dlxgf ToxfF<br />
a:g sl7gfO{ ePsf] ltªs/ k|x/L rf}sLdf<br />
sfo{/t k|x/Lx?sf] k|ltlqmof 5 .<br />
ef/tLo ;'/Iff kmf}hn] g]kfnL gful/snfO{<br />
ljgfcg'dlt sfnfkfgL hfg lbFb}g . g]kfnL<br />
af6f] eP/ hfg d'l:sn 5 eg] ef/tLo<br />
af6f] eP/ g]kfnLn] hfg cg'dlt lng'<br />
k5{ . ef/tLo ;'/Iff kmf}hsf] cj/f]wsf<br />
sf/0f g} sfnfkfgL glhs g]kfnL a:tL<br />
g} 5}g .<br />
;'b'/jf;L eg] ;/sf/n] sfnfkfgLsf]<br />
j]jf:tf u/]sf] cf/f]k nufpb} cfPsf 5g\\ .<br />
…s;n] ;'G5, oxfFsf] s'/f,ca t lnk'n]s<br />
klg nUof]
30÷r}q o'lg6L EjfO;
w'd'{; ;'GtnL kmfp08]zgnfO{ 6'l/hd<br />
8]enkd]G6 a}+ssf] % nfv ;xof]u<br />
w'd'{; ;'GtnL kmfp08]zgn] lgdf{0f<br />
ul//x]sf] dxf]Q/Lsf] alb{jf;df /x]sf]<br />
Plss[t gd'gf d';x/ a:tL lgdf{0fsf<br />
nflu 6'l/hd 8]enkd]G6 a}+sn] % nfv<br />
cfly{s ;xof]u k|bfg u/]sf] 5 . a}+sn]<br />
:yfkgfsf] ;ftf}+ aif{ k'/f u/L cf7f}+ aif{<br />
k|j]z u/]sf] cj;/ kf/L pQm ;xof]u<br />
u/]sf] xf] .<br />
laut cfwf bzsb]lv a}+lsª\u<br />
;]jfdf lg/Gt/ ;ls|o o; a}+sn] a}+ssf]<br />
sfof{nod} Ps ;df/f]xsf] cfof]hgf ub}+<br />
;f]daf/ pQm ;xof]u x:tfGt/0f u/]sf]<br />
xf] . dfgjtf / ;befjsf nflu lgdf{0f<br />
ug{ nfluPsf] a:tL;+u} r/d ul/aLsf]<br />
rk]6faf6 d';x/nfO{ d'Qm ug{ w'd'{; ;'GtnL<br />
kmfp08]zgn] u/]sf] sfdsf] k|;+;f ub}<br />
a}+ssf k|d'v sfo{sf/L clws[t dgf]h<br />
v8\sfn] kmfp08]zgsL sf]ifWoIf s'~hgf<br />
l3ld/]nfO{ r]s x:tfGt/0f ug'{ePsf]<br />
xf] . kmfp08]zgsf] sfd k|lt cfkm'x?n]<br />
klxn]b]vLg} glhsaf6 lgofnL/x]sf]<br />
atfpb} clws[t v8\sfn] kmfp08]zgsf]<br />
lgdf{0f sfo{sf nflu cfkm'x?n] ;Sbf]<br />
;xof]u ug]{ atfPsf 5g\ . w'd'{; ;'GtnLn]<br />
pbfx/l0fo sfd u/]sf] eGb} pgn] ;a}nfO{<br />
cfly{s ;xof]u ug{sf nflu klg cfu|x<br />
u/]sf 5g\ . …w'd'{; ;'GtnLsf] sfd<br />
kf/blz{tf ePsfn] ;a} g]kfnLsf] laZjf;<br />
lht]sf] 5Ú clws[t v8\sfn] eg] …w'd'{;<br />
;'GtnLnfO{ 9'Ssn] ;xof]u ubf{ x'G5Ú .<br />
w'd'{; ;'GtnL kmfp08]zgn] lgdf{0f ul//x]sf]<br />
Plss[t gd'gf d';x/ a:tLsf] sfd clxn]<br />
nueu clGtd r/0fdf k'u]sf] 5 .<br />
cfly{s cefjsf lar klg kmfp08]zgn]<br />
lg/Gt/ sfdnfO{ cuf8L a9fO{/x]sf]<br />
5 . a'lemPcg';f/ kmfp08]zgnfO{ cem}<br />
klg ! s/f]8 a/fj/sf] xf/fxf/Ldf<br />
;xof]u cfjZos 5 . kmfp08]zgn] lgdf{0f<br />
ul//x]sf] pQm a:tL $ s/f]8 &* nfvsf]<br />
cg'dfgLt nufgLdf lgdf{0f eO{/x]sf] xf] .<br />
w|'dkfgsf] w'jfFn] tkfO{sf] jl/kl/sf] dflg;nfO{ klg c;/ k5{ .<br />
tkfO{sf] r'/f]6af6 lg:s]sf] w'jfF jl/kl/sf dflg;x? Zjf;k|Zjf; dfkm{t leq lnG5g\ .<br />
w'd|kfg ug]{ JolQmx?df b]lvg] /f]ux? h:t} kmf]S;f]sf] SofG;/ tyf d'6'sf] /f]u oL JolQmx?df<br />
klg b]lvg ;S5 .<br />
kl/jf/sf ;b:on] w'd|kfg jf ;'lt{ ;]jg u/]df afnaflnsfn] klg b]vfl;sL u/L cDdnL<br />
aGg ;S5 .<br />
;fdfGotof w'd|kfg ug]{ 3/df x's]{sf aRrfx?df lgdf]lgof, a|f]ª\sfOl6;, bd, sfg kfSg]<br />
h:tf /f]u tyf ;d:ofx? x'g] ;Defjgf a9L x'G5 .<br />
g]kfn ;/sf/<br />
lhNnf hg:jf:Yo sfof{no<br />
nlntk'/<br />
31÷r}q o'lg6L EjfO;
f}tkmL{ If]qsf slknb]j<br />
ljutnfO{ o;/L ;DemG5g\ M<br />
d ufpFsf] dfG5] . ufpFs} /xg ;xgdf<br />
x's]{, a9] . d}n] % sIff;Dd lzIff u0f]z<br />
ef/tL lgdflj, ag]kfaf6 lnPF . cfhfb<br />
xfO:s'ndf uP/ dfWoldt txsf] cWoog<br />
k"/f u/]F . P;Pn;L u/]kl5 pRr lzIffsf<br />
lglDt dLgejg SofDk;df cfOof] .<br />
k9fO;Fu} Jo;fosf] klg ;'?jft ul/of] .<br />
xfd|f ufpFn] / Oi6ld6 w]/}h;f] cfdL{–<br />
k'ln;df ePsf sf/0f a'afn] 5f]/f]<br />
klg cfdL{k'ln;sf] clws[t agf];\<br />
eG7fGg'x'GYof] . t/ dnfO{ ;fg}blv kmf}hL<br />
k]zf k6Ss} dg kb}{gYof] . dfWoflds<br />
lzIff k"/f u/]kl5 pRr lzIff xfl;n ug{<br />
sf7df8f}Fsf] dLgejg sn]h cfOof] .<br />
k|df0fkq txsf] cWoog ubf{ub}{ hd{glt/sf]<br />
lxFl8of] . d}n] sf7df8f}+Fdf ufd{]G6 km\ofS6«L<br />
;~nfng u/]sf] lyPF, ToxfF pTkflbt<br />
;fdu|Lx? hd{g / cd]l/sf k}7f/L<br />
x'g] ub{Yof] . ;g\ !(*! lt/sf] s'/f<br />
xf] of] . To;avt ef/tn] g]kfndf<br />
afn>d zf]if0f u/L un}Frf agfpF5g\<br />
eg]/ unt k|rf/ / cf/f]k ljZj hut\d}<br />
lkmhfO/x]sf] cj:yfsf sf/0fn] ubf{<br />
lj:tf/} of] Joj;fodf dGbL 5fof] . kl5<br />
hd{gaf6 cd]l/sf– Sofg8f–c:6«]lnof–<br />
/:;f x'Fb} ;g\ !((! df hfkfg k'u]F .<br />
klxnf]kN6 hfkfgdf d !(*& df k'u]sf]<br />
lyPF . ;g\ !((! df hfkfg uP/ @–#<br />
dlxgf a;]sf] lyPF . d}n] ;g\ !((* b]lv<br />
hfkfgd} sDkgL vf]nL Jofkf/sf] ;'?jft<br />
u/L a;]F .<br />
g]kfnn] hfkfgLx?af6 w]/} s'/f<br />
32÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
l;Sg'k5{ . xfdLx? ghfg]/ eGbf klg<br />
hfgL–hfgL w]/} s'/fx? ub}{gf}F . k|ydtM<br />
lzi6frf/sf] s'/fsf ;DaGwdf hfkfgaf6<br />
l;Sg'kg]{ b]lvG5 . xfd|f] g]kfn klg<br />
lzi6frf/sf] ;afndf klxnf–klxnf /fd|f]<br />
b]z dflgYof] t/ lj:tf/ ;+:sf/ x/fpFb}<br />
uPsf] 5 . csf]{s'/f kª\Ro'cfln6L<br />
-;dodf k'Ug]_ / OdfGbfl/tf -em'7f s'/f<br />
gaf]Ng]_ oL tLgj6f s'/f g]kfnLn] l;s]<br />
x'GYof] t/ lhGbuLdf slxNo} l;Snfg\<br />
h:tf] nfUb}g .<br />
g]kfn / hfkfgsf] Jofkfl/s ;Defjgf<br />
k|z:t ePtf klg ;/sf/L txaf6 7"nf]<br />
ef]n'ddf Jofkf/ Joj;fosf] sfo{ x'g<br />
g;ls/x]sf] 5}g . d g]kfn r]Dj/ ckm{<br />
sdz{sf] hfkfgsf] nflu cj}tlgs g]kfnL<br />
Jofkf/b"t klg x'F . To; lx;fan] klg<br />
Jofkf/sf ;DaGwdf cln a9L g} hfgsf/L<br />
5 . ;sf/L:t/af6 clxn];Dd ul/Psf<br />
g]kfn–hfkfg;Fu ;DaGwL Jofkf/ ;kmn<br />
ePsf 5}gg t/ xfdLh:tf g]kfnLx?<br />
hfkfgdf &) xhf/sf] xf/fxf/Ldf 5f}F .<br />
s'g} g s'g} b[li6sf]0faf6 hfkfgdf /x]sf
g]kfnLx? Jofkf/df ;+nUg 5g\ . g]kfn<br />
/ hfkfgsf] Jofkf/ k|j4{gsf] If]qdf<br />
lqmofzLn /x]sf 5g\ .<br />
g]kfnsf] x:tsnf, ufd]{G6 / sfk]{6<br />
ljz]ifu/L hfkfgdf lgof{t x'g] ub{5g\ .<br />
o;dWo] g]kfnL sfuh, sk8f, yfª\sfx?<br />
hfkfgLx?n] cf}wL dgfpF/f5g\ .<br />
hfkfgaf6 xfdL k/fk"j{sfnb]lv g} uf8L<br />
cfoft ug]{ ul/Psf] kfOG5 . To:t} clxn]<br />
cfP/ s:d]l6s, cf}ifwLx? / sk8fx?<br />
;d]t lghL If]qsf] kxndf cfoft ul/Psf]<br />
kfOG5 . cem} klg ;/sf/L:t/sf] kxndf<br />
7"nf] ef]n'ddf ;fdu|Lx? cfoft ug{<br />
g;ls/x]sf] l:ylt 5 .<br />
w]/} jif{ cl3b]lv g} pRr lzIff cWoogsf]<br />
lglDt hfkfg g]kfnL ljBfyL{x? hfg]<br />
ub{y] . hfkfg k7gkf7gsf] lglDt plrt<br />
uGtJo ePsf sf/0f g]kfnL ljBfyL{x?df<br />
hfkfgk|ltsf] df]x a9]sf] xf] . xfdLn]]<br />
klg Ph's]zg sG;N6]G;L ;~rfng u/L<br />
ljBfyL{x? k7fpFb} cfPsf 5f}F . xfdLn]<br />
6f]kf Oh's]zg sG;G6];L v]n]sf klg !*–<br />
@) jif{ eO;s]sf] 5 . ljutsf lbgx?df<br />
hfkfg hfg ;xh jftfj/0f lyPg,<br />
clxn] ;xh ag]sf] cj:yf 5 . ;xh<br />
x'Fbfx'Fb} klg g]kfnL ljBfyL{x?n] ;ts{tf<br />
ckgfpg'kg]{ b]lvG5 . c? b]zx?df hfFbf<br />
k};f a9L nfUg] / sfdsf] ;Defjgf klg<br />
yf]/} x'g] / hfkfgsf] ;jfndf s'/f ubf{<br />
clwsf+z ljBfyL{x? k9\g eg]/ uPtf<br />
klg pgLx?sf] nIo eg]sf] hfkfgdf uP/<br />
sfd u/L kfl/jfl/s cfly{s ;Dj[l4 ug'{<br />
g} xf] . sfd g]{ g]kfnL ljBfyL{x?nfO{<br />
hfkfg pko'Qm uGtJo:ynsf] ?kdf lng<br />
;lsG5 .<br />
j}b]lzs /f]huf/Lsf] plrt<br />
uGtJo:yn hfkfg M<br />
hfkfgdf hlt klg JolQmx? uPsf 5g\,<br />
;j{k|yd cfjZos ;"rgfljgf g} hfkfg<br />
k'u]sf 5g\ . bfO hfkfgdf 5g\, p;n]<br />
cfkm\gf] efOnfO{ af]nfpg] ug'{x'G5, dfdfn]<br />
efGhfnfO{ clg sfsfn] elhtnfO{<br />
af]nfpg] k|rng JofKt 5 . o:tf<br />
kfl/jfl/s gftfsf cfwf/df hfgsf/L ljg}<br />
ToxfF w]/} dflg;x? k'u]sf 5g\ .<br />
csf]{ s'/f cd]l/sf, Sofg8fh:tf d'n'sdf<br />
hfg] k|of; u/L nfdf] k|of; ubf{ klg hfg<br />
g;s]sf JolQmn] hfkfg hfg] ;f]r agfPsf<br />
clwsf+z ljBfyL{x? h;n] hfkfgsf]<br />
af/]df hfgsf/L Pj+ 1fg xfl;n gu/]sf<br />
JolQm, /fd|f] c+s gNofPsf / s'g} klg<br />
ljifodf bIftf xfl;n gu/]sf JolQmx?<br />
ha hfkfg k'U5g\ ta pgLx? cfkm}Fdf<br />
xtf; x'G5g\, pgLx?n] k};f vr{ u/L<br />
ToxfF k'u]sf x'G5g\. clg pgLx?df ePsf<br />
cbIftf / ToxfFsf] ;+3if{k"0f{ hLjgb]lv<br />
cjfs\ aGg k'U5g\ . o; aLrdf pgLx?df<br />
xf]d l;s x'g], hLjgdf ;f]r]h:tf] gx'Fbf<br />
dfgl;s prf/r9fj cfpg] h:tf sfo{x?<br />
y'k|}df cfPs]f b]lvG5 .<br />
hfkfgdf g]kfnL ljBfyL{ w]/}h;f] s'ssf]<br />
?kdf hfg] ul/Psf] kfOG5 . cg'ej /<br />
l;sfOljxLg cbIf JolQm ToxfF k'u]/<br />
cNdlng] au/]sf] clwsf+z pbfx/0fx?<br />
kfOG5g\ . o;/L gSsnL ;l6{lkms]6 agfO{<br />
s]xL k];fn] aGbf]a:tL u/L ToxfF cfkm"<br />
hfg] sDkgL / kfOg] dfl;s tnasf]<br />
;d]t hfgsf/L xfl;n gu/L clwsf+z<br />
g]kfnL ljBfyL{x? ;d:ofdf k/]sf<br />
x'g\ . sltn] t Hofg} ;d]t u'dfPsf<br />
y'k|} pbfx/0f b]v];'g]sf klg 5f}F . o;y{<br />
clxn] hfkfg ;/sf/, Pgcf/Pg hfkfn]<br />
To:tf ljBfyL{x?nfO{ nlIft ub}{ ;r]tgf<br />
sfo{qmdx? ;d]t ;~rfng ub}{ cfO/x]sf]<br />
5 . h'g Hofb} k|efjsf/L sfo{sf] ?kdf<br />
lng ;lsG5 .<br />
t;y{, g]kfn ;/sf/n] ljb]z hfg]x?sf<br />
nflu kfngf ug]{ lgb]{lzsf agfPsf] 5 .<br />
tkfO{ kqsf/x? Pj+ ;~rf/ dfWodaf6<br />
klg hfu?s u/fO/x]sf] kfOG5 . oL<br />
s'/fx?nfO{ Wofg} glbOsg g]kfnLx?<br />
hfkfg uO/x]sf 5g\ . t/ ToxfF k'u]sf]<br />
ef]lnkN6 pxfFx?;Fu ul/Psf] ;Demf}tf /<br />
ug'{kg]{ sfdaLr leGgtf e]l6G5 . aLrdf<br />
bnfn÷Ph]G6x?n] ;xL s'/f gelGbPsf<br />
sf/0fn] / ljBfyL{x? k9\g hfFbf klg<br />
cd]l/sf c:6]«lnof hfFbf ;fy} pRr<br />
lzIff xfl;n ug{ ;S5 t/ hfkfgdf<br />
uPkl5 ;j{k|yd hfkfgL efiff cWoog<br />
u/L ;s]kl5 dfq pRr lzIff xfl;n ug{<br />
;Sb5 . efiff k9\bf–k9\b}sf] cj:yff<br />
p;n] hfuL/ vfg yfN5 . hfuL/ vfPkl5<br />
k9fOdf cj/f]w k'Ug yfN5 . hfuL/ klg<br />
vfg] k};f sdfpg] / k9\g] oL tLgj6}<br />
s'/fnfO{ clwsf+z ljBfyL{n] tfnd]n<br />
ldnfpg ;Sb}g . h;n] tfnd]n ldnfpg<br />
;S5g\ pgLx?n] hfuL/ vfP/} lkPr8L<br />
u/]sf pbfx/0f klg 5g\ . t/ hf] dfG5]<br />
efiff k9\bf k9\b} efiff hfgL xfn]F, sn]h<br />
lsg hfg] eg]/ p;n] aLrdf k9fO 5f]8\g]<br />
;Defjgf x'G5 .<br />
hfkfgdf @$ 306fdf !* 306f sfd ug{<br />
kfOG5 . vfglkgdf plrt Wofg glbO{<br />
;fwf/0f vfgf vfg], 3/df $–% hgf<br />
a:g] . cfkm";Fu} a:g] JolQmx? sf] cfof],<br />
vfof], ;'Tof] eGg] h:tf s'/f yfxf gx'g]<br />
/ km';{b lgsfn]/ ;fyLefO;Fu e]nf x'F<br />
eg] k};f 36\g] 8/ oL sf/0fn] ubf{v]l/<br />
g]kfndf cfpg klg rfxFb}g . sDtLdf<br />
g]kfn cfpgsf] nflu Ps dlxgfsf] tna<br />
vlr{g'kg]{ / csf]{ Ps dlxgfsf] sfd<br />
5'6\g] 8/n] klg g]kfndf cfpg rfxFb}gg\ .<br />
h;sf] sf/0f xf]d l;s eP/ cfTdxTof<br />
;d]t g]kfnL ljBfyL{n] u/]sf pbfx/0f<br />
5g\ . g]kfn cfpFbf sDtLdf klg %–&<br />
nfv vr{ x'g] ub{5 . Tof] eGbf oxLaf6<br />
kmf]g ubf{ x'G5 eg]/ g]kfn gcfpg] sf/0fn]<br />
ubf{ xf]d l;s x'g] ub{5g\ . Pgcf/Pg<br />
hfkfgdf /x]sf g]kfnL ljBfyL{x?n] xf]d<br />
l;s eP/ cfTdxTof u/] eg]/ 6f]lsof]<br />
ljZjljBfnosf k|f]km];/x?åf/f ev{/<br />
sfplG;lnª\u sfo{qmd ;DkGg u¥of] .<br />
pQm sfo{qmddf @)) eGbf a9L dflg;sf]<br />
;xeflutf /x]sf] lyof] . k|To]s @–#<br />
dlxgfdf lgoldt ?kdf o:tf sfo{qmdx?<br />
;~rfng ul//xg] ;f]rsf ;fy}<br />
Pgcf/Pg Ph's]zg RofK6/dfkm{t\ xfdLn]<br />
sfplG;lnª\unfO{ lgoldttf lbPsf 5f}F .<br />
oL ;du| ;d:ofsf] h8sf] ?kdf g]kfnaf6<br />
hfkfg hfg] hlt klg ljBfyL{x?n] kof{Kt<br />
;"rgf lng g;Sg' g} xf] . o;y{ cfufdL<br />
lbgdf hfgs/fL lnP/ dfq} hfkfg nufot<br />
cGo b]zx?df hfg ;d]t cg'/f]w ub{5' .<br />
g]kfndf cl:y/tf sf/0f hfkfgL<br />
nufgLdf hfu?s 5}gg\ M<br />
jf:tjdf eGg'kbf{ hfkfgLx?n]<br />
g]kfndf s'g} klg lsl;dsf sfddf xft<br />
xfNg rfx]sf 5}gg\ . sf/0f d'n'ssf]<br />
cl:y/tf / JolQmjfbL ;f]r / k|j[l4sf<br />
sf/0f clwsf+z g]kfnLnfO{ hfkfgLn]<br />
ljzjf; g} ug{ 5fl8;s]sf] l:ylt 5 .<br />
xfdLx?n] hfkfgLnfO{ :jfut ub}{ of] sfd<br />
u/, pm sfd u/ eGg] lzjfo hfkfgLn] eGg]<br />
33÷r}q o'lg6L EjfO;
ug]{ jfnf 5}g . hfkfg ;/sf/, hfOsfn]<br />
g]kfn ;/sf/n] cg'/f]w u/]sf sfdx? ug]{<br />
xf] . lsgeg] o:tf] b]z xf] hxfF /fhg}lts<br />
l:y/tf 5}g . ag]sf] ;+ljwfgnfO{ klg<br />
sfof{Gjog eO;s]sf] cj:yf 5}g .<br />
cfh eGbf !)–!% jif{ cufl8 g]kfnnfO{<br />
dfcf]jfbL åGåsfndf n]lvPsf] ANofs<br />
lni6 / Go"/f]8df 3'Dg ghfp, df5{ d5{ eg]/<br />
g]kfndf /x]sf /fhb'tfjf;x?n] cfkm\g]f<br />
j]j;fO6 dfkm{\t /fv]sf hfgsf/Lx? oBkL,<br />
tL j]j;fO6x?df /lx/x]sf] cj:yf 5 .<br />
xfd|f] ;+utn] cfpg] s'/f leGg] s'/f xf],<br />
cfkm}F 3'Dg cfpg'eGbf cl3 j]j;fO6<br />
x]/]/ hfgsf/L lnP/ cfpFbfsf] dfcf]jfbL<br />
;d:of, olt plt hgf df/]sf], ToxfF<br />
ghfpm eg]sf] s'/fx? k9\5, a'em\5 .<br />
s'g rflxF ljb]zL dflg; g]kfn cfpF5 /<br />
ljhg]z u5{ . xfO8«f]kfj/df nufgL ug{<br />
g]kfn cfPsf] hfkfgLnfO{ åGåsfndf<br />
kfl/lbP . o:tf ljljw 36gfkl/36gfsf<br />
sf/0f g]kfndf cfpg rfx]/ klg gcfpg]<br />
l:ylt 5 .<br />
oL ;d:ofx?af6 d'lQm kfpgsf]<br />
nflu k//fi6« dGqfnon] Pp6f ;a}<br />
/fhb"tfjf;x?nfO{ af]nfP/ g]kfndf<br />
ko{6gsf] ;Defjgf / jt{dfg cj:yf /fd|f]<br />
/x]sf] hfgsf/L ;d]t lbg'kg]{ b]lvG5 . o;<br />
sfdsf] nflu Pgcf/Pg hfkfgsf] e"ldsf<br />
/ pkl:ylt ;Ddfghgs /xG5 . g]kfn<br />
;/sf/ / Pgcf/Pg hfkfg km/s–km/s<br />
kf6f x'g\ . xfdLn] s'/f p7fOlbg] xf] . of]<br />
sfo{qmd ug]{ lgtfGt lhDd]jf/jfnf lgsfo<br />
g]kfn ;/sf/ k//fi6« dGqfno g} xf] .<br />
xfdLn] w]/}k6s of] s'/f p7fO;Sof} klg .<br />
g]kfn hfkfg ;DaGwsf] ^)cf}F jif{ufF7sf]<br />
cj;/df hfkfg / g]kfndf ;d]t ljljw<br />
sfo{qmd eO/x]sf 5g\ . lxn] r]Dj/ ckm<br />
sdz{n] klg hfkfgsf !@ hfkfgLx?nfO{<br />
NofP/ sfo{qmd u/]sf] 5 . ev{/} pBf]u dGqL<br />
gljg/fh hf]zL g} g]kfn ;ldl6 @)!&<br />
;DkGg eof] . o;df @%) j6f sDkgLx?<br />
ljb]zaf6 ;xeflusf hgfPsf lyP . cem}<br />
klg g]kfndf nufgLd}qL jftfj/0f lgdf{0f<br />
x'g g;ls/x]sf] 5 . g]kfnL ;+oGqnfO{<br />
g} ljb]zLx?n] ljZjf; u/]sf] cj:yf<br />
5 – g]kfn ;/sf/n] cfpgf];\ nufgL<br />
ugf];\ eg]sf] 5 . t/ ha ljb]zL g]kfndf<br />
nufgL ug{ eg]/ cfpF5 ;/sf/L clkm;sf]<br />
6fpsf] b'vfO{sf] jftfj/0fsf] ;/sf/L<br />
34÷r}q o'lg6L EjfO;<br />
sd{rf/Laf6} ul/G5 . h;sf sf/0fn] klg<br />
w]/} ljb]zLx? g]kfndf cfP/ sfd ug]{<br />
pT;fx 36]sf] cj:yf 5 . of] pT;fxnfO{<br />
a9fpgsf] lglDt ;/sf/L ta/af6} blj{nf]<br />
gLlt / nufgLd}qL jftfj/0f l;h{gf<br />
ug'{kg]{ b]lvG5 . g]kfnnfO{ ;xo]fu ug]{<br />
;f]r ePsf ljb]zLx? w]/} 5g\, olta]nf<br />
pgLx? klg g]kfndf nufgLd}qL jftfj/0f<br />
aGnf ls eGg]] kvf{Odf 5g\ .<br />
nufgLd}qL jftfj/0f lgdf{0f ug{<br />
Pgcf/Pgsf] e"ldsf M<br />
;g\ @))# ;fndf Pgcf/Pg :yfkgf<br />
eof], nG8gaf6 . @))$ ;fnb]lv g} d<br />
Pgcf/Pgsf] ;b:o x'F . ;g\ @))% ;fndf<br />
xfdLn] g]kfn nfOj|]/L kmfp08]zg Sofg8fdf<br />
u7g u¥of}F . @))& ;fndf g]kfn nfOj|]/L<br />
kmfp08]zg Pgcf/Pgsf] cfj4 ;+:yf<br />
xf] eGbfeGb} klg Tolta]nf cfb/0fLo<br />
bfh' 8f= pk]Gb| dxf]tf]sf] cWoIftfdf<br />
hLjf nfld5fg]sf] kxndf ;g\ @))&<br />
;fndf cg'z/0f ul/of] . ;g\ @))*<br />
;fndf g]kfndf b]zLo clkm; vf]Nof}F .<br />
xfdLnfO{ Tolta]nf of] ljb]zLx?sf] ;+:yf<br />
xf], cfOPghLcf]cGtu{tsf] Pglhcf]<br />
xf] eGg] w]/}n] ;f]Rg'eof] . g]kfnLx?s}<br />
;+:yf agfpg'k¥of] eGg];f]r x'Fbfx'Fb} klg<br />
o;aLrdf sfd ug{ ;fx|} ufx|f] k¥of] .<br />
g]kfn ;/sf/ lzIff dGqfno;Fu ldn]/<br />
sfd ug{ klg To; cjlwdf ;lsPg .<br />
To;kl5 ;g\ @)!# ;fndf g]kfn nfOj|]/L<br />
kmfp08]zg, g]kfn egL ;+:yf vf]Nof}F .<br />
o;kl5 xfd|f @ j6f ;efklt @–@ jif{sf]<br />
sfo{sfn k"/f ul/;Sg'ePsf] 5 . clxn]<br />
o; ;+:yfsf] ;efklt d]/f] g]t[Tjdf<br />
rln/x]sf] 5 . xfdLn] $) eGbf a9L<br />
g]kfnsf lhNnfx?df xfd|f] pkl:ylt<br />
hgfO;s]sf 5f}F . @)) eGbf a9L nfOj|]/L<br />
lgdf{0f ul/;s]sf 5f}F . s]xL ;do cl3<br />
dfq} d uf]vf{, kf]v/f, lrtjg nufot *–(<br />
j6f lhNnf e|d0f u/]/ cfPF .<br />
k|To]s :s'ndf O–nfOj|]/L kx'“r<br />
k'¥ofpg] ;f]r M<br />
g]kfn ;/sf/sf] dftxtdf /x]/ h'g;'s}<br />
klg z}lIfs O–nfOj|]/L ;~rfng ug{<br />
;Sg]5g\ . t;y{ ;/sf/L, ;fd'bflos /<br />
lghL If]qsf tLgj6f} z}lIfs ;+:yfn] O–<br />
nfOj|]/L /fVg ;Sg'x'G5 . O–nfOj|]/L k|ltsf]<br />
a'emfO cln leGg /x]sf] kfPF . xfdLsxfF<br />
O–nfOj|]/L 5, tkfO{+sf] cfjZos 5}g eGg]<br />
;xh} k|To'Q/ w]/}sf] kfPF . t/ a'em\b} hfFbf<br />
O–nfOj|]/L eg]]sf] Pp6f :s'ndf sf]xL<br />
bftfn] sDKo'6/ lbPsf] x'Fbf]/x]5, ToxfF<br />
b'Mv;'Mvn] OG6/g]6 NofP/ hf]l8Pkl5<br />
OG6/g]6 vf]nL ljleGg j]j;fO6df<br />
uP/ k':ts k9\g'nfO{ g} O–nfOj|]/L eGg]<br />
rng /x]5 . t/ xfd|f] O–nfOj|]/L eg]sf]<br />
ckmnfOg nfOj|]/L xf], of] k|opf]u ug{<br />
OG6/g]6sf] h?/L kb}{g . xfdLn] s/f]8f}F<br />
vr{ u/L (Open Library Access) eGg]<br />
;+:yf;Fu ;xsfo{ u/L Pp6f ;km\6j]o/<br />
df sIff @ b]lv * sIff;Ddsf] g]kfn<br />
;/sf/sf] kf7\oqmddf cfwfl/t c+u|]hL,<br />
lx;fa, lj1fg / g]kfnL ljifosf] kf7\o<br />
;fdu|L, k|fylds :jf:Yo, dlxnf tyf<br />
3/]n' pkrf/sf ljifo, s[lif, kz'kfng,<br />
wd{;+:s[ltnufotsf hfgsf/Lx?<br />
nufot cGo pkof]uL ljifoj:t'x?nfO{<br />
;d]t k|lji6 u/fPsf 5f}F . o; nfOj|]/Ldf<br />
xhf/f}F k':ts tyf ;|Job[Zo ;fdu|Lx?<br />
OG6/g]6ljgf g} x]g{, k9\g ;lsg]5 .<br />
g]kfn ;/sf/ lzIff dGqfnocGtu{t<br />
/xL of] sfd ug{ nfluPsf]n] ;j{k|yd<br />
lhNnf lzIffdf hfG5f}F . pQm sfof{non]<br />
;lDalGwt lhNnfsf :s'nsf<br />
lk|lG;knx?nfO{ lr7L sf6]/ af]nfOlbg'<br />
x'G5 . /, xfdLn] lhNnf lzIff clwsf/Lsf]<br />
/f]xj/df xfd|f ;Dk"0f{ O–nfOj|]/Lsf af/]df<br />
k|:t'tLs/0f lbG5f}F . To;aLrdf xfdLn]<br />
O–nfOj|]/L /fVgsf] nflu ?= &%,))).–<br />
nufgL nfUg] sf/0f;lxt hfgsf/L<br />
lbG5f}+ . of] ;km\6j]o/ /fVbf ;'?df cln<br />
vlr{nf] h:tf] b]lvPtf klg k6sk6s<br />
o;sf] ckm8]l6ª\u ug]{ vr{;lxt o;df<br />
;dflji6 ePsf] 5 . lghL ljBfnon] o;<br />
;km\6j]o/nfO{ k|of]u ug{ pT;fx b]vfPtf<br />
klg ;fd'bflos / ;/sf/L :s'nx?n]<br />
;|f]tsf] sldsf sf/0f /fVg] rfxgf x'Fbfx'Fb}<br />
klg of] ;km\6j]o/ vl/b ug{ g;lsPsf]<br />
kl/k|]Iodf xfdLn] cg]sg ljsNksf]<br />
vf]hL ul//x]sf 5f}+ . lzIff dGqfno;Fu<br />
lzIffsf] s'g} cg'bfg;Fu ;xsfo{ u/L<br />
o;nfO{ k|To]s :s'ndf k'¥ofpg] ljifodf<br />
;Nnfx klg eO/x]sf] 5 . clg ljb]zdf<br />
a:g] Pgcf/Pg ;fyLx?;Fu klg k|To]s<br />
cfkm\gf] u[xlhNnfsf ljBfnox?df ;Sbf]<br />
;xof]u u/L of] ;km\6j]o/ /fVg] sfo{df<br />
6]jf k'¥ofpg ;d]t cg'/f]w eO/x]sf] 5 .<br />
xfdLn] jflif{s ?kdf s]xL ljBfnox?nfO{
lgz'Ns ?kdf of] ;km\6j]o/ k|bfg ug]{ klg<br />
of]hgf cl3 ;f/]sf 5f}+ . o;sf] nflu<br />
cfkm\gf] ljBfnosf] af/]df hfgsf/L<br />
;lxtsf] kq lbPkl5 ^ dlxgf jif{lbg<br />
kl5 xfd|f] l6dn] lg0f{o u/L To:tf<br />
ljBfnox?nfO{ ;km\6j]o/ k|bfg ug]{5 .<br />
clxn] OG6/g]6 k|of]ustf{n] /fd|f]<br />
;du|Ldfq x]/]/ a;]sf 5g\ egL cfkm\gf<br />
afnaRrfnfO{ 9'Ss ;fy OG6/g]6 k|of]u<br />
ug{ lbg g;lsg] cj:yf 5 . OG6/g]6sf<br />
dfWodn] ;sf/fTds / gsf/fTds b'j}<br />
s'/fx?sf] hfgsf/L xfl;n ug{ ;lsG5 .<br />
o;y{, clxn] ljsl;t d'n'sx?n] OG6/<br />
g]6sf] sd k|of]u ug{ yfln;s]sf 5g\ .<br />
ljb]zlt/ g/fd|f] ;fO6 olb s;}n] x]g{sf]<br />
nflu vf]Nof] eg] ;/sf/L ta/af6} To;<br />
;fO6df /fd|f ;sf/fTds lsl;dsf]<br />
ljifoj:t'x? cfpg] u/L ;+oGq lgdf{0f<br />
ul/;s]sf] 5 t/ g]kfn ;/sf/;Fu Tof]<br />
lsl;dsf] Ifdtf 5}g, To;sf/0f cfhsf]<br />
lbgdf Pp6f >Ldfg>LdtL , 5f]/f5f]/Ln]<br />
Pp6} Nofk6k k|of]ustf{n] ;xL ;"rgf /<br />
ljifoj:t' x]/L kl9/x]sf 5g\ ls 5}gg eGg]<br />
z+sfsf] 3]/fleqsf] ljifo alg/x]sf] x'G5 .<br />
h;n] ubf{ g]kfndf ;fdflhs vnn k'Ug<br />
uPsf] 5. xfdLn] agfPsf] ;km\6j]o/ o:tf]<br />
5 ls rflxg] lrhx?dfq} o; ;km\6j]o/df<br />
;dflji6 ul/Psf] 5 . cGo cfjZosxLg<br />
;fdu|Lx? o;df /flvPsf] 5}g .<br />
xfd|f] rfxgf g]kfn nfOj|]/L<br />
kmfp08]zgdfkm{t\ b]z}el/sf :s'nx?n]<br />
O–nfOj|]/Laf6 jl~rt x'g gk/f];\ eGg]<br />
g} xf] . csf]{s'/f, d Pgcf/Pg hfkfgsf]<br />
;b:o ePsf x}l;otn] ;Dk"0f{ g]kfnLx?<br />
ljb]zsf] ofqf to ug'{eGbf cl3 g]kfn<br />
;/sf/n] nfu" u/]sf] gLltlgod ;"rgfnfO{<br />
;"rLs[t u/L r]tgf afF8\g] sfddf klg<br />
xfdL nfluk/]sf 5f}F . ;a}n] x]Ssf /fVg'kg]{<br />
s'/f s]xL hfkfgdf k|lzIffyL{ sfdbf/sf]<br />
?kdf uPsf () k|ltzt sfdbf/x?<br />
hfkfg k'u]kl5 efu]/ cGoq u/]sf sf/0fn]<br />
hfkfgn] g]kfnsf sfdbf/x?nfO{ x]g]{<br />
b[li6sf]0f Hofb} g/fd|f] alg/x]sf] 5, emg}<br />
emg} g]kfnL sfdbf/x?nfO{ sfnf];"rLs}<br />
n]jndf /fvL ;s]sf sf/0f g]kfn<br />
;/sf/n] klg sfdbf/ k7fpFbf gefUg]<br />
lx;fan] k7fcf];\ eGg] ;d]t nljª\u<br />
ul//x]sf 5f}F .<br />
;dfh;]jL / Joj;foL aLrsf]<br />
leGgtf M<br />
;fdflhs ;]jf ubf{ k};f klg gkfpg],<br />
pN6} cfkm\gf] k};f vr{ x'g], clg h;<br />
klg gkfOg], cjufn dfq} v]Kg'kg]{ k]zf<br />
g} ;fdflhs ;]jf sfo{ xf] . Jofkf/df<br />
ljhg]z ugf]{;\ cfkm" klg sdfpg'x'G5,<br />
c?nfO{ klg sldzg lbg'x'G5 . b'j} kIfdf<br />
v'zL x'g'x'G5 . of] ;fdflhs sfo{df xfdL<br />
s;}sf] lnFb}g, s;}sf] lbFb}gf}F . To;sf/0f<br />
b'Zdg a9L x'G5 . d}n] g]kfn clw/fHodf<br />
@) j6feGbf a9L :s'n lgdf{0f u/]F, Tof]<br />
qmddf :s'n agfpF5' eg]/ slt k};f Nofof]<br />
vfof] eGg] dflg;x? klg d}n] e]6]sf]<br />
5' . d}n] #)) ;oeGbf a9L x\jLnlro/<br />
ljt/0f u/]F, o;n] sxfFaf6 x\jLn lro/<br />
Nofof] of] afF8] jfkt slt k};f sdfof]<br />
xf]nf eGg] dfG5] klg e]6]F . x\of08kDk<br />
@) j6f hlt lgdf{0f u/] xf]nf, ToxfF klg<br />
To:t} k|j[lQsf dflg;x? e]l6of] . dlxnf<br />
;zQmLs/0f, s'v'/f kfng ug{ sfo{df ;d]t<br />
;xof]u ub}{ cfO/x]sf] 5' . clxn] ljleGg<br />
lhNnfsf :s'ndf uP/ O–;km\6j]o/ /fVg]<br />
sfddf xfdLn] s]xL k};f lng] u/]sf 5f}F .<br />
clxn] &% nfv lnP/ slknn] ;km\6j]o/<br />
a]Rb} lxF8]5 eGg] dflg;x? 5g\ eGg] klg<br />
;'G5' . t/ pxfFx?n] of] s'/f a'em\g'k¥of]<br />
ls of] l;i6d 8]enk ug{ slt vr{ nfUof]<br />
eGg] s'/f . cem} b'O{ s/f]8 eGbf a9L<br />
/sd vr{ u/]/ xfdLn] of] O–;km\6j]o/<br />
lgdf{0f u/]sf xf}F, cem} o; ;km\6j]o/<br />
ckm8]6 ul//x]s} 5f}F . d ;a}nfO{ cg'/f]w<br />
ug{ rfxG5', c?sf] af/]df cgfjZos<br />
lrof]rrf{ ug'{eGbf ;dfhsf] /fd|f] sfdtkm{<br />
tkfO{+x? klg cu|;/ x'gf];\ . oxfF sfd ubf{<br />
w}o{tf lnFb} cufl8 a9\g'k5{ eGg] nfU5 .<br />
d]/f] ljrf/df eujfg\ d/]kl5 e]l6G5g\ eGg]<br />
s'/f xf]Og . w}o{tf lng ;Sg'k5{, lj:tf/}<br />
kvg'{ k5{ . s'/f sf6\g] dflg;x?n]<br />
lj:tf/} ;a} s'/f a'em\g]5g\ / of] t unt<br />
xf]Og /x]5 eGg] e]p kfPkl5 pgLx? cfkm}F<br />
k|folZrt ug]{5g\ . xfdLn] hLjgdf ;Sbf]<br />
sd{ ub}{ hfcf}F kl/0ffd eGg' s'/f ;don]<br />
g} b]vfpFb} hfg]5 eGg] ;Gb]z ;a}nfO{ o;}<br />
klqsfdfkm{t\ lbg rfxG5' .<br />
k|of]u u/f+}, afnLsf] pTkfbsTj a[l4u/f}+<br />
ls;fgsf nflu pGgt aLp ljhg sfo{qmdaf6 cg'bfg ;xof]u k|fKt u/L klZrrdf~rnsf b'O{ lhNnf u'NdL<br />
/ c3f{vfFrL tyf dWoklZrdf~rnfsf rf/ lhNnf Ko"7fg,/f]Nkf,;Nofg / ?s'd df s[ifs ;d"x tyf ;xsf/L<br />
dfkm{t Jofks ?kdf vfBfGg tyf t/sf/Lsf] u'0f:t/Lo aLp pTkfbg eO{/x]sf]n] ;d:t s[ifsju{n] pGgtaLpsf]<br />
k|of]uu/L @)b]lv#) k|ltzt ;Dd afnL pTkfbsTj a[l4u/f}.cfjZos dfqfdf pGgt aLpsf] pknAwtf af/]<br />
hfgsf/L lng sfo{qmd nfu'ePsf 5 lhNnfsf lhNnf s[lif ljsf; sfof{no tyf lhNnf pBf]u afl0fHo;3+df<br />
hfgsf/L lng ;Sg'x'g]5 .<br />
yk hfgsf/Lsf] nfluM<br />
ls;fgsf nflu pGgt aLpljhg sfo{qmd<br />
sfo{qmd Joj:yfkg sfof{no ltnf]Qdf–#, hfgsLgu/, ?kGb]xL<br />
;Dks{ kmf]gM )&!–$@)@$$, ˆofS;M )&!–$@)@$%<br />
O{d]n M kubkisfp2012@gmail.com<br />
j]e;fO{6 M www.kubk.gov.np<br />
35÷r}q o'lg6L EjfO;
1fg af“8\g] cleofgdf 5g\<br />
/fdaxfb'/ aDhg<br />
nlntk'/ . dxf;Daf]wL u'? wd{ ;+3sf]<br />
cfof]hgfdf ut r}q * ut]b]lv ;'?<br />
eO{ @) ut];Dd nlntk'/sf] lhNnfsf]<br />
r'lnv]ndf Ps j[xt\ 1fg afF8\g] sfo{qmd<br />
;DkGg x'g] ePsf] 5 . ;f] sfo{qmd<br />
/fdaxfb'/ adhgn] k|fKt u/]sf] 1fg<br />
;Dk"0f{ dfgj;Dd k'¥ofpg] nIosf ;fy<br />
of] sfo{qmdsf] cfof]hgf ul/Psf] ;+3sf<br />
Ps ;b:on] hfgsf/L lbg'eof] .<br />
!$ jif{sf] pd]/b]lv tk:of/t aDhgn]<br />
/tgk'/ xnvf]l/of h+undf lj=;+= )^@<br />
h]7 @ ut]b]lv )^* ;fn h]7 @ ut]<br />
^ jif{;Dd tk:ofdf a;]/ 1fg k|fKt<br />
u/]sf lyP . ^ jif{sf] tk:ofaf6 k|fKt<br />
u/]sf] dfu{bz{g pgn] of] sfo{qmddfkm{t\<br />
;a{;fwf/0fnfO{ afFl8/x]sf x'g\\ . pgn] of]<br />
sfo{qmdsf] dfWodaf6 ;a}nfO{ cfzLjf{b<br />
lbO/x]sf 5g\ . :jjrgsf] dfWodaf6<br />
cfkm"n] dfgj ;d'bfonfO{ dfu{bz{g, wd{<br />
/ sd{af/] lzIff lbFb} cfPsf 5g\ eg]<br />
;+;f/df c;+Vo k|f0fLsf] b'Mv d'Qm u/fO{<br />
>4f, ljZjf; / cf:yfsf] dfu{df lxF8fpg<br />
vf]h]sf x'g\ . pgn] k|ltkfbg u/]sf]<br />
bz{gnfO{ af]wLdfu{ bz{g elgG5 eg] pgn]<br />
k|ltkfbg u/]sf] wd{nfO{ …d}qL wd{Ú sf]<br />
gfdn] lrlgPsf] 5 .<br />
sfo{qmddf sDtLdf ;o d'n'ssf<br />
cg'ofoL o; sfo{qmddf ;xeflu<br />
ePsf 5g\ eg] rLg, cd]l/sf, /l;of,<br />
hfkfg, yfONofG8, ef/t, kf]r'{un,<br />
Olyof]lkof, xf]G8'/;h:tf d'n'ssf 5g\<br />
eg] cGo d'nssf cg'ofoL cfpg] qmd<br />
hf/L 5 /x]sf] ;+3n] hgfPsf] 5 .<br />
@& jif{ k'u]sf adhg af]wL wd{nfO{<br />
a'4 wd{eGbf km/s dfG5g\ . lxGb', af}4,<br />
h}g, lqmolZrog, d'lZnod ;Dk|bfo<br />
5g\ t/ dfG5] ;a} Ps} x'g\ eGg] pgsf]<br />
dfGotf 5 . ;[li6df /x]sf] ;Dk"0f{ k|f0fL<br />
kl/jf/ dfGg] pgsf] bz{g xf] . hlGdPsf<br />
cfwf/df s;}nfO{ kl/jf/ dfGg' gx'g]<br />
pgL atfpF5g\ . pgsf cg';f/ ;[li6<br />
Pp6f kl/jf/ xf] .<br />
ljxfg !) ah]b]lv aDhg pQm :yfgdf<br />
k'U5g\ eg] eQmhgx?sf] nfOg ;s]kl5<br />
dfq pgL ToxfFaf6 jf;:yfgdf kms{g]<br />
ub{5g\ . pgL clxn] eQmhgsf] 3/df<br />
cf>o lnP/ al;/x]sf 5g\ . b}lgs !%<br />
b]lv @) xhf/sf] xf/fxf/Ldf eQmhg<br />
cfpg] u5{g\ . pgsf] l;Gw'kfNrf]s,<br />
l;Gw'nL, ;nf{xL, lrtjg, ndh'ª, af/fsf]<br />
xnvf]l/ofnufot :yfgdf pgsf] cf>d<br />
5 .<br />
pgL ljZje|d0fdf ;d]t lg:sg] ePsf<br />
5g\ . ljZj e|d0fdf hfg'eGbf klxnf<br />
g]kfndf lbOg] of] clGtd dfu{bz{g x'g]<br />
;+3n] hgfPsf] 5 . pgn] af]wL;F3 wd{af/]<br />
! ;o eGbf al9 d'n'sdf dfu{bz{g lbg]<br />
ePsf 5g\ . o;cl3 pgnfO{ nfu]sf] s]xL<br />
cf/f]k nfu]kl5 jf:tjdf u'? To:tf]<br />
gePsf] / s]xL lglZrt JolQmx?sf]<br />
:jfy{sf sf/0f slxn] sfxLF grflxFbf]<br />
xNnf aflx/ cfpg] u/]sf 5 . pgn]<br />
s;}nfO{ klg ;]jssf ?kdf g/fVg] u/]sf]<br />
/ pgsf] gfddf s]xL JolQmsf] eQm x'F eg]/<br />
ab\gfd u/]sf] atfP . t/, pgL tk:ofdf<br />
a;'Gh]n To; h+undf t:s/L ug{ /f]ssf]<br />
atfP . pgL em/]sf] kftdf klg Pp6f<br />
cl:tTj x'G5 eGg] ljZjf; u5{g\ .<br />
36÷r}q o'lg6L EjfO;